WESTELIJK PROTEST TEGEN DE 0QSTDUITSE
MAATREGELEN
Opzegging handelsverdrag overwogen
„Westduitsland zou zichzelf buitensluiten"
BRANDENBURGER TOR POTDICHT
Speciale vergunning voor
West-Berlijners
Groot-moefti van
Bone vermoord
Oost-Berlijn
hamstert
Amerikaanse
WOENSDAG 16 AUGUSTUS 1961
51ste JAARGANG
No. 15399
Directeur: J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDETS EIS OMSTREKEN
Het Westen broeit
op tegenzetten
Telef. 2 0 9 3 5 Red. 2 0015, 25594 - Advert. 2 0 8 2 6 Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 u.) Giro 10 30 03 Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
De geallieerde commandanten van Berlijn hebben gistermiddag offici
eel bij de Russische commandant geprotesteerd tegen de schending van
de Viermogendhedenovereenkomsten over Berlijn.
Volgens welingelichte kringen in Washington zal hoogstwaarschijnlijk
aan Oostduitsers verboden worden naar West-Duitsland te reizen als
vergelding voor het sluiten van de sectorgrens in Berlijn.
Wanneer West-Duitsland eenzijdig het handelsverdrag met Oost-Duits-
land opzegt, ontneemt de Bondsregering zich de mogelijkheid goederen
over het grondgebied van de Duitse democratische republiek te vervoe-
ren, zo wordt gezegd in een verklaring, die dinsdagmiddag in Oost-Ber-
lijn is gepubliceerd.
Het Oostduitse dreigement werd geuit nadat bondskanselier Adenauer
maandagavond op de mogelijkheid van een handelsembargo tegen de
Oostzone, als protest tegen de sluiting van de sectorengrens in Oost-
Berlijn, had gewezen, en hiermede o.a. van de zijde der Duitse vakbon
den bijval had geoogst. De Duitse Bondsdag is in speciale zitting tegen
vrijdag a.s. bijeengeroepen ter bespreking van de kwestie-Berlijn. Er zal
dan een regeringsverklaring worden afgelegd.
In de omgeving van de meeste gro
te steden in Oost-Duitsland liggen
Russische garnizoenen. In de regel
blijven de Russische troepen buiten
de steden, maar in de afgelopen da
gen zijn in verscheidene Oostduitse
steden bewegingen van deze troepen
waargenomen.
BETONNEN VERSPERRINGEN
De Oostberlijnse autoriteiten heb
ben vannacht vele groepen gewapen
de eenheden uitgezonden om gedeel
ten van de grens met West-Berlijn
met betonnen blokken te versper-
Iren. Volgens de Westberlijnse poli-
ambtenaren "hébben dTnsdagochtënd tie werden muurtjes van ruim een
meegedeeld, dat in tegenstelling tot meter hoogte gemaakt en op som-
eerdere berichten het postverkeer mige plaatsen werd met kranen ge-
tussen Oost- en West-Berlijn niet werkt.
onderbroken is. Ook brieven, pakket- Vanmorgen vroeg richtte een Oost
ten en telegrammen worden van duitse groep van 40 man gewapende
West-Berlijn naar Oost-Duitsland en fabrieksarbeiders op een plaats een
omgekeerd gezonden De aankomst prikkeldraadversperring op van 2
van poststukken uit het oosten on- meter hoogte en een kilometer leng-
dervindt soms enige vertraging. De te. Bij de doorgangen, die nog open
telefoon- en telexverbindingen tus- zyn> zÜn betonnen versperringen
sen Oost- en West-Duitsland zijn wel aangebracht op wegen naar deze
waterkanonnen en zes pantserwa
gens. Na de sluiting van de Bran
denburger poort zijn nog 12 toegan
gen tot Oost-Berlijn overgebleven.
Westberlijnse en Westduitse post-
verbroken, zei men.
HET WESTELIJK PROTEST
In hun protest, gericht aan de Rus
sische commandant, zeggen de Wes
telijke bevelhebbers, dat de Oostduit
se autoriteiten „onwettige maatrege-
doorgangen, zodat voertuigen zig zag
moeten rijden en niet meer in volle
vaart, zoals is voorgekomen, door de
prikkeldraadversperring kunnen rij
den.
Onbekenden hebben vannacht de
ruiten ingeslagen van een gebouw
van een Westberlijnse afdeling van
de communistischgezinde „Democra-
lenhebben getroffen om de grens tische vrouwenfederatie" en gordij-
tussen de Oosteljjke en de Westelijke nen in brand gestoken. De brand-
se.c'°rs va.n 'n maken tot „een weer greep echter snel in, zodat er
willekeurige hinderpaal voor 't ver- geen grote brand kon ontstaan.
Zelfs bovenop de Brandenbuigerpoort, op de grens tussen Oost- en West-
Berlijn, bevinden zich nu gewapende Vopo's. Met een verrekijker wordt,
zoals op de foto te zien is, de omgeving verkend.
OOK DIE GRENS GESLOTEN
De Westelijke commandanten van
TtilTJThT ernsti&e botsingen zou kunnen lei- Berlijn wijzen erop, dat militaire en Passagiers van de trein Leipzig-
IIl/UI/1 den, is het nog niet gekomen. Slechts paramilitaire eenheden, die vverden Keulen hebben vanmorgen vroeg
50 vluchtelingen slaagden er gisteren gevormd in strijd met de viermo- Van de Oostduitse politie te horen ge-
Rl STICr >n naar West-Berlijn te komen. gendhedenovereenkomsten en wier kregenf dat de grens tussen Oost-
aanwezigheid m Oost-Berlijn onwet- en West-Duitsland sinds middernacht
tig is, de Russische sector van Ber- vnnr nï._ rwtiTuitcprc ie p-peintpn
In Oost-Berlijn is het betrekkelijk De grensovergang bij de Branden- lijn in een gewapend kamp hebben
rustig. We werd gisteren een de- burger Tor is thans geheel afgeslo- herschapen. „r^c
monstrerende menigte bij Unter den ten, ook voor West-Berlijners. Voor „Wij moeten protesteren tegen de n,?i+ILr.H vSfifln
Linden op de hoek van de Friedrich- de Brandenburger poort staan thans onwettige maatregelen die op 13 uost-iJuitsiana, neDnen P°ssa-
strasse door de politie uiteengedre- ongeveer 100 gewapende manschap- augustus zijn getroffen en stellen u giers gezega, aat ongeveer vijiug n
ven, doch tot massaal verzet, dat tot pen en daarachter zes auto's met (de Russische commandant) verant- p.ostduitsej| in de trein van Ber- trole aan de Oostdu e ziJ
woordelijk voor de uitvoering van ie lljn naar Bazel vanmorêen moesten de grens stopte. De Oostduitsers
in het geding zijnde overlenkom- étappen toen de trein bij de con- moesten hun bagage meenemen.
sten," aldus besluit het geallieerde
WIJZE RAAD SekmcM^n0Vh™°kadèrdvahndeSMG ^Sowjets wijzen gewoonlijk pro-
JLSiiü «JSSSn testen van de geallieerde comman-
Z worden geboden. danten over de Oostduitse activiteit
oals moeilijk anders verwacht kon Men zou zo redeneren sommi- van de hand. In het algemeen ant-
worden, heeft de Raad voor de gen de gunstiger kansen, die op woorden zij, dat de zaak hun niet
emigratie onder leiding van zijn dit terrein zullen komen te liggen aangaat en verwijzen zij de gealli-
nieuwe voorzitter, oud-minister moeten afwachten om onze rol in eerden naar hun satellietregime,
Suurhoff zojuist een advies over het het europees integratieproces te kun- maar de geallieerden willen niets te
emigratiebeleid aan de regering uit- nen meespelen. Daar staat evenwel maken hebben met de Oostduitse re-
gebracht, waarmee iedere objectieve tegenover, zo merkt ook het advies gering die zij niet erkennen,
beoordelaar zich dunkt ons van de emigratieraad op, dat ons
moet kunnen verenigen. land zijn huidige gunstige kosten- RUSSEN OP DE ACHTERGROND
Deze sector van de overheidspoli- voorsprong gaandeweg zal (moeten)
tiek was de laatste tijd in het licht verliezen, waarna ook wij aan harde jn Oost-Berlijn gelegerde Russi-
van de zeer bijzondere conjunctu- concurrentie het hoofd zullen heb- Sche troepen hebben zich zondagoch-
rele omstandigheden en door de ben te bieden, het geen minder aan- tend vroeg uit dat stadsdeel terugge-
hierdoor veroorzaakte nogal eenzij- trekkelijke emigratie-aspecten met trokken, toen Oost-Duitsland de dinsdagochtend ol-00 uur af 'n spe-
dige visie van sommigen op het ver- zich zal brengen. Met andere woor- grens tussen Oost- en West-Berlijn c*a*e vergunning nodig om met hun Berlijn wonende personeelsleden van
schijnsel emigratie en zijn onmid- den: voor de komende jaren is het afsloot, aldus is dinsdag te Berlijn auto's, scooters of motoren Oost-Ber- zijn bureau salaris uitbetalen,
dellijke gevolgen verscheidene ma- volstrekt onzeker, dat ons econo- vernomen. b"111611 te gaan. Volgens 'n de- Honderden Wetsberlijnse
len in opspraak. Het is goed, dat het misch groeiproces zich ongewijzigd ere et van het ^Oostduitse ministerie zijn dinsdagochtend bij de grens te-
beleid nu aan de wijze raad van het ?.a\ voortzetten. De bevelhebber van de Britse in- Yan
advies-orgaan bij uitstek kan wor- Wij onderschrijven tenslotte ook fanteriebrigade in. Berlijn, brigade- doorJ x
den getoetst; in de laatste plaats gaarne de paragraaf over het beleid generaal Hamilton heeft meege- was ,®ze maatregel nodig omdat „de die bestuurd worden door
straks door het parlement in zijn ten opzichte van de individuele emi- deeld, dat de Russen twee gemoto- westelijke spionagecentrales t vrije die zaken doen met Oostdui
begrotingsbeschouwingen tegenover .grant, die ook volkomen overeen- riseerde divisies te Potsdam ten wes- verkeer van gemotorieerde voertni- handelsorganisaties, zonder speciale avond (Amerikaanse tijd) in Cape
minister Veldkamp, die met de aan- stemt met ons commentaar op de in ten van Berlijn in staat van paraat- ?.aaae.n ^D^ikt voor vijandige vergunning Oost-Berlijn binnen Canaveral een „windmolen"-satel-
bevelingen van de raad in zijn hand februari jl. verschenen nota van het heid hadden gebracht. Delen van ac«viteit tegen Oost-Duitsland.
zeker sterk zal staan in de door het Centrum^voor staatkundige vorming deze divisies werden naar punten
Westberlijners hebben
In Bone is gisteren de groot-moefti
van de plaatselijke Arabische moskee
Abdelaziz Hadj Benelminoun door 'n
terrorist neergestoken.
De geestelijke leider stond buiten
zijn kantoor in de moskee, toen de
trekking op auto's uit West-Duits- dader hem vastgreep en drie keer
land en ook niet op voetgangers. Hij met zijn dolk in de hals stak.
zal „tot nader order" gelden. De moefti viel dood ter aarde,
De burgemeester van het Westber- waarna de moordenaar wist te ont-
lijnse district Kreuzberg, Kressmann, komen. Benelminoun was getrouwd
heeft dinsdagochtend op twee plaat- en had vijf kinderen. Hij had de
sen tevergeefs getracht van West- laatste maanden geen rol gespeeld in
van Berlijn uit Oost-Berlijn binnen te aangelegenheden van politieke aard.
komen. Kressman wilde de in Oost-
:i van nei uosmunse munsicric ^ijn ainsaagocntend Dy da grens te- 11. 1 1
binnenlandse zaken, aangehaald ruggestuurd. Een Oostduitse politie- Cafp|lpt WlflllfWril
r het Oostduitse persbureau ADN, man zei dat auto's uit West-Berlijn ^t-iantl/Ll u
De Amerikanen hebben dinsdag
kabinet steeds gevolgde continuïteit van de KVP, volgens welke uitspra- ten noorden en ten zuiden van Ber-
van een positief emigratiebeleid. ken de individuele vrijheid van de lijn gedirigeerd, maar aangenomen telijke sector werken, kunnen voor-
mochten rijden. Dit gold ook voor liet gelanceerd, welke is uitgerust
Westberlijners die in Oost-Berlijn met apparatuur ter bestudering van
De Westberlijners, die in de oos- werken. de kosmische straling en de moge-
In Oost-Berlijn zijn twee kantoren lijke invloed hiervan op ruimtevaart
gen voor auto's kunnen worden aan
gevraagd.
Tot dit laatste immers is het, dat emigrant natuurlijk onverkort moe- wordt dat zij weer op hun plaats van lopig passeren in afwachting van de geopend, waar speciale vergunnin-
de Raad van de regering (verder) ten blijven bestaan. Hierbij sluit ook uitgang zijn teruggekeerd, aldus ge- ontvangst van een speciale vergun- ffPT1 vnnr a,,tn 5 t,,nnpri u,nrripn aan-
heeft aangemoedigd. Hij begint te het pleidooi aan, dat geen discrimi- neraal Hamilton. ning. De maatregel heeft geen be
stellen, dat strijdigheid tussen zulk natie kan worden getolereerd ten
een positief emigratiebeleid en de aanzien van bepaalde categorieën, die
tewerkstelling van buitenlandse ar- bijvoorbeeld economisch moeilijk
beidskrachten in ons land slechts misbaar zouden zijn. Met enkele ad-
schijn is. Dat is dan metee™ een ant- vies-elementen, als die inzake betere
woord aan diegenen, die op de grote voorlichting e.d. kunnen wij ons
Toch nog vluchtelingen
Ongeveer 1.500 Oostduitsers
De satelliet, officieel „Verkenner
12", is „Windmolen" genoemd naar
de vier schoepen voorzien van zonne
cellen welke de batterijen geladen
houden.
Indien de kunstmaan, die bijna 38
Luguber licht in Berliinse nacht - --
J Oostberlijners zijn er in geslaagd 0 we6£t» m een baan komt zal zij
woora aan cuesenen die op oe gruie West-Berlijn te bereiken nadat de al_c!?„„te,nminste ?75 en ten ho°Bste
inconsequentie menen te moeten wij- oiteraard van harte verenigen. Wij De nacht is over Berlijn gevallen. De Brandenburgerpoort, de grens tussen nieuwe Oostduitse maatregel zondag. 87 km. van de aarde verwijderd
achten het advies in zijn geheel be- O-t-W-A pacht, - —md-
eigen (goede) werkkrachten volko
men onbelemmerd en zelfs met steun
van subsidie naar elders laat ver
trekken, waarna onmiddellijk arbei
ders van buiten de grenzen worden
aangevoerd. Hoewel deze zaak na
tuurlijk in enkele opzichten wat ge
nuanceerder kan liggen dan ze met
dit korte antwoord kan worden af
gedaan, moet men toch op die kri
tiek reageren met te stellen, dat
haar aanhangers primair het zo goed
als zeker tijdelijk karakter van iede
re hoogconjunctuur uit het oog ver
liezen en daarnaast ook de gewenste
continuïteit in het emigratiebeleid
Zo'n beleid is immers billijk voor
de emigranten, zowel als voor de im
migratielanden, die kwalijk 'n bood
schap kunnen hebben aan de ups
en downs ten onzent tegen de achter
grond van de met hen gesloten emi
gratie-verdragen en andere afspra
ken.
IJet ontbreekt in het advies van
de emigratieraad ook niet aan
een minderheid, die de werkelijk
heid anders meent te moeten zien
Volgens een publiek geheim betrefl
het hier de werkgevers, die uiter
aard menigmaal de narigheid van de
emigrerende werkkrachten onder
vinden en de moeilijkheden van de
vreemde plaatsvervangers. Zonder
nog aanstonds van eigenbelang te
willen spreken, zouden we deze vi
sie op grond van bovenstaande toch
wel wat eenzijdig en kortzichtig dur
ven noemen!
Terecht heeft de Raad ook de dich
ter bij huis liggende emigratie-moge
slist een „wijze raad".
Westberlijners, op afstand gehouden door een pantserwagen met water-
werd ingevoerd, zo hebben bevinden.
Westduitse regeringsambtenaren ge-
kanon. Links op de achtergrond staat een lichte pantserwagen tussen de Zegd. Tussen zaterdagmiddag twaalf
pilaren. Rechts op de achtergrond bewapende „Vopo's". (telefoto) uur *en maandagmiddag vijf uur zijn Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
6.904 vluchtelingen geregistreerd,
wat meer is dan tijdens welk week
einde ook in 1953, het jaar van de
mislukte Oostduitse opstand.
Hamsteren in Oost-Berlijn
Onbestendig
De Bilt, woensdag. Het KNMI
deelt mede:
Een randstoring van een depres-
sie boven het zuiden van Zweden
T" h,uisvr0™en veroorzaakte in de afgelopen nacht
rw,f wS wachten jn ons jand een tijdelijke toeneming
Door het sluiten van de sectorgrens van de wind en de buiïgheid Na .5t
kunnen zij de m Oost-Berlijn schaar- wegtrekken ervan trad vanochtend
se levensmiddelen niet langer in W.- een weersverbetering in. Deze zal
55ffiG i?en" De Oostberluners^zyn echter van korte duur zijn in ver.
blykbaar bezorgd dat de toestand net band met een nieuwe depressie, die
ff ^°rden aisl?°ost-Duits- via IJsland tamelijk snel in de ëich-
land. De huisvrouwen slaan voorna- ting van schotland trok. Morgen zal
melijk peulvruchten meel en gries- deze depressie het weer in Neder-
Wn Kïïffef zlJn land 3l weer kunnen verstoren. Het
/olgens hen bijzonder schaars. blijft daarbij koud voor de tijd van
„Waarheid" verschijnt niet meer
De communistische „Waarheid" in
Vest-Berlijn kan niet meer verschij-
ïen. Het personeel van deze krant
reeft geweigerd nog langer voor de
3ED te werken. De „Waarheid" werd
in een drukkerij in Wedding (Fran
se sector) gedrukt. De drukkerij is
grotendeels bezit van de SED. De
oartij heeft moeite gedaan „stakings
brekers" uit Oost- naar West-Berlijn
te brengen. De drukkerij wordt ech
ter door Westberlijnse politie be
waakt, die alleen diegenen laat pas
seren, die een officiële toestemming
hebben van het Westberlijnse stads
bestuur.
het jaar.
TON- EN MAANSTANDEN
17 aug. zon op 5.26, zon onder 20.01.
Hoogwaterstanden
17 Aug.: b.v. 6.41; n.m. 7.03.
KORRELTJE
Onze eigen gebreken ergeren ons
het meest bij anderen.
