DE PRINS
HET BELEID MOET POSITIEF EN
CONTINUE ZIJN
Basis voor economische betrekkingen
KINDEREN IN HET NIEUWE WOUD
ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1961
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 10
Zaterdag: hoopt het echtpaar Tingel-Woltman in het Drentse gehucht Bon
nen zijn 70-jarig huwelijksfeest te vieren. Het echtpaar, dat in de vorige
eeuw trouwde, woonde aanvankelijk in een plaggenhut. Later bouwde
Harm Tingel een huisje van dennenbomen en drie jaar geleden werd het
stenen huis gebouwd, waar het paar nu nog woont. Op de foto zien we
Harm en Jantje bij hun huisje.
n
Cafetaria
in ziekenhuis
De verpleegsters van het An-
toniusziekenhuis in Utrecht
kunnen voortaan, hoe laat ze
ook aan de lunch verschijnen,
x*ekenen op een echt warme
maaltijd. Dezer dagen is in dit
ziekenhuis namelijk een hyper
modern cafetaria in gebruik
genomen. Driehonderd leden
van het verplegend personeel
halen hier nu dagelijks hun
warme maaltijden. Aan het
snelbuffet krijgen ze borden
en het nodige bestek en daarna
kunnen ze een bordje gloeiende
soep laten opscheppen, een
stukje vlees, aardappelen en
groenten naar keuze. Ook de
„toetjes" staan al op hen te
wachten.
Het voordeel van dit systeem
is, dat het veel personeel be
spaart en dat het eten altijd
warm is. Degenen die vroeger
aan het eind van de lange ta
fel in de eetzaal zaten, kon
den erop rekenen, dat hun
lunch hoogstens nog een beetje
lauw was en de laatkomers
kregen noodgedwongen ook
koude restjes.
Bijzonder arbeidsbesparend
is ook de enorme afwasma
chine, die vijfduizend borden,
lepels, messen en dergelijke
per uur reinigt en droogt. De
vuile vaat van de verpleeg
sters, die vroeger drie mensen
twee en een half uur bezig
hield, wordt nu door de ma
chine in twintig minuten ge
daan.
Mgr. M. A. Jansen, bisschop van
Rotterdam zal woensdag 16 augus
tus a.s. geen audiëntie verlenen.
In het streekziekenhuis in Ben-
nekom is de 54-jarige Duitse me
vrouw A. Samberger uit Barmen-
Wuppertal overleden, die vorige week
donderdag bij een verkeersongeluk
op de rijksweg Utrecht-Arnhem bij
Ede zeer ernstig werd gewond.
Wij lazen in de Autovisie
van 4 augustus j.l.:
Ford Keulen fabriceert thans da
gelijks 1150 voertuigen wat neer
komt op een productiestijging met
circa 20 procent vergeleken bij het
voorgaande jaar.
Gedurende de eerste zes maanden
van dit jaar werden in totaal rond
130.000 eenheden geproduceerd. De
nieuwe Taunus 17M blijkt een enorm
succes te zijn. In verscheidene West-
europese landen kent men wachttij
den van twee tot drie maanden.
(Ingezonden Mededeling)
Vuur in bandenfabriek
nog niet bedwongen
Nog steeds brandt de bandenopslag
plaats in Utrecht. Gisteravond staak
te de Utrechtse brandweer een ogen
blik de blussingswerkzaamheden om
enig materiaal te vernieuwen en op
nieuw laaiden de vlammen op uit
wat men dacht, dat het een ver
koolde hoop rubber was. Uit de
smeulende rubber stijgen dikke
rookwolken op, die overal in de om
geving vettig neerslaat.
Gisteren was ook de commissaris
van politie met een functionaris van
het TNO op het trieste terrein aan
wezig. Over de oorzaak van de
brand tast men nog steeds in het
duister. Kortsluiting acht men even
wel niet meer mogelijk. Brandstich
ting komt de recherche oox onwaar
schijnlijk voor, daar de brand enige
dagen geleden op klaarlichte dag
ontstond, terwijl het bedrijf in volle
aanwezig8 was" dus personeel Amsterdamse 5 x 8-wagen
Gedurende het weekeinde zai de
brandweer de wacht blijven houden.
WEEKELYKSE CRONYCKE
Laet ick vandaeghe met de Sleutelstadt beginnen,
daervan schiet myn althans het meeste nieuws te binnen.
Een goed begin is oock het halve werek
en vangh dus aen met een paerochiekerck,
die in Suyd-West quam tot selfstandigheyd.
De Bypaerochie wierd verleeden tyd,
de nootkerek niet. Het sal wel eeven duuren
voordat men bouwen gaet aen haere hechte muuren
daer in die wyndhoeck. Van kerek naer sport,
dat lyckt een langhe schreede
maer als de sport ter kerek gaet en gebeeden
wordt voor 't sieleheyl van alle trouwe leeden
dan is die stap niet wyd. Docos bestaet
nu vyff en twintich jaer en 'k denck het gaet
nogh wel soo'n tydjen door. Nogh meer
nieuws bracht de crant: Twee oude hoffjens gaen
niet voor de byl maar blyven rustigh sta en,
sy het in nieuw gewaed, al moet sulx nogh wat wachten
op veelderly bestier. Maer in gedachten
siet Leydens Vrouwencamp watter van koomen gaet:
Het Hoff van Sessen en 't out-Elisabeth
worden eerlangh in schoonder tooy geset.
Het Rynsburghs corso trock in storm en reeghen;
daer conden bloemen noch de figurantjens teeghen;
of (goed geseyd) de figurantjens wel, maer niet hun schoon gewaed.
Sy staecken sich in plestick, maer dat staet
soo schoone niet, 't verduystert all'couleuren.
Eilaes, Eilaes, het moest ditmael gebeuren
dat sooveel liefs in een nat hulsel sat,
maer beeter dan te kyck als een verdroncken schat.
Die wasser bynae oock. Bynae: de see en kon niet by
de schatten van de jaerlyckse schatgraevery
die voor Vincentius in Noordwijk wordt gehouden.
Mynheer dè redacteur die kreegh er natt' en koude
beenen van, soodat hy f lux j ens maer die been en nam
en sonder prys, maer met een plaetjen weer in Leyden quam.
Maer goed, de prys viel, als elck jaer, weer mee
al moest de hondert pop gedolven uyt de see.
Soo deed sigh Leyden voor, als altyd, op haer best.
Ick heb myn ruymte vol, dus volghend mael de rest.
WILLEM VAN HORSTENDAEL
had botsing
In de boerderij van de heer T.
Buddinger in Klein-Oirlo, gemeente
Venray, is brand ontstaan doordat
twee van zijn kinderen, 7 en 8 jaar,
met vuur speelden.
In Brits-Columbia woeden ruim
driehonderd bosbranden, die door
houdend droog en warm weer voor
speld.
Advies uitgebracht aan minister over emigratiebeleid
Gisteravond omstreeks kwart over
de argumenten, die voor handhaving acht is op de kruising Amstelveen-
van een positief emigratiebeleid zijn seweg-Zeilstraat te Amsterdam een
aangevoerd in deze situatie een po- politiewagen van de vijfmaalacht- meer dan 2.000 man worden bestre
sitief emigratiebeleid niet meer past. dienst, die zich met gebruikmaking den. Voor de komende dagen is aan-
Zij maken een uitzondering voor be- van zijn tweetonige hoorn door de
paalde categorieën van minder stad spoedde, in botsing gekomen
draagkrachtigen, aan wie in de Ne- met een personenauto, welke geen
derlandse samenleving geen redelij- voorrang verleende. De chauffeur
ke bestaansmogelijkheid kan worden van de politiewagen liep hierbij een
geboden, terwijl deze in het buiten- verwonding aan zijn knie op en zijn
collega een lichte hersenschudding. Zondagmorgen 13 augustus uitgifte
Beiden konden naar huis worden (geen verkoop) van pleisters en tij-
vervoerd. De politiewagen werd aan dens die uitgifte collecte. Zondag-
de voorzijde ernstig beschadigd. De avond 13 aug. in een KRO-uitzen-
personenauto kreeg slechts lichte ding tussen 20.1520.30 uur bekend-
meent, dat van een beleid schade. De bestuurder hiervan liep making van het aan de pleisters
in EEG-verband, gericht op emigra- geen letseI op - -
land wel aanwezig is.
naar overzeese gebieden in de
afzienbare toekomst geen sprake zal
zijn, ten hoogste van enige coördina
tie ten aanzien van de politiek van
die EEG-landen, die belang hebben
bij emigratie, te weten Duitsland,
Italië en Nederland.
OPLOSSING: DE WEG NAAR
BOVEN.
Kapitaalverschaffing
aan geëmigreerden?
Dc raad voor de emigratie heeft
aan de minister van Sociale- Zaken
en Volksgezondheid advies uitge
bracht omtrent het in de toekomst
te voeren beleid inzake de emigra
tie en de daarmee verwante proble
men. In de conclusie aan het einde
van het bijna 70 pagina's tellende
rapport adviseert de raad niet tot
stopzetting van het huidige posif;eve
emigratiebeleid.
Basis voor economische
betrekkingen
Voor het handhaven van Neder
lands positie in de wereld is actieve
deelneming in de ontwikkeling van
jonge, overzeese landen noodzakelijk.
Dit vergt, dat Nederland zijn intre
de doet in die landen en zich daar
uitgangspunten verwerft, van waar
uit economische en andere betrek
kingen kunnen worden ontwikkeld.
Emigratie is een van de wegen,
waarlang zulke contactsituaties tot
stand kunnen komen. Uit het rap
port blijkt, dat er in de raad niet
op alle punten overeenstemming ge
vonden werd. Er is een meerder
heids- en een minderheidsstandpunt.
Een ruime meerderheid van de raad
zou groot bezwaar hebben tegen het
omzetten van de thans gebruikelij
ke overheidsbijdrage in een bijdra
ge, die later door de emigrant moet
worden terugbetaald. Een minder
heid zou de bestudering willen aan
bevelen van de ervaringen, welke
andere emigratielanden, die wel met
een voorschotstelsel werken, daar
mee hebben opgedaan om daarna tot
een gefundeerd oordeel te kunnen
komen.
Geen ronselarij
Pogingen om bij dalende aanmel-
dingscijfers voor emigratie een toe
neming der belangstelling te force
ren dienen achterwege te blijven, al
dus het advies. Een vermindering
van de werkzaamheden der emigra
tie-organen zou benut dienen te wor
den om te streven naar een kwali
tatieve verbetering van de voorlich
ting en voorbereiding der aspirant
emigranten en naar vergroting van
de faciliteiten, welke de emigrant
kunnen worden geboden ten behoe
ve van zijn economische ontplooiing
in het nieuwe land. De raad acht dit
laatste een van de meest effectieve
vormen van „nazorg".
De raad noemt bepaalde agrariërs,
gerepatriëerden uit Indonesië en
kleine zelfstandigen, wier bestaan
als zodanig door de huidige ontwik
keling wordt bedreigd. Te bezien
ware, hoe de oriëntering over emi
gratiemogelijkheden voor deze cate
gorieën zouden kunnen worden ver
gemakkelijkt.
De raad beveelt aan te onderzoe
ken of bij het daarvoor in aanmer
king komende onderwijs systema
tisch aandacht zou kunnen worden
geschonken aan de immigratielanden
en hun mogelijkheden, alsmede,
meer dan thans het geval is, aan de
Engelse taal.
Geldelijke steun
Het is wenselijk, aldus het' advies,
nader te onderzoeken of in ons land
een instituut in het leven zou die
nen te worden geroepen, dat op ka
pitaalverschaffing aan emigranten op
zakelijke basis gespecialiseerd is en
dat alle aanvragen van die zijde zal
kunnen bundelen. Overheid en be
drijfsleven zouden elkaar dan voor
de totstandkoming van een derge
lijke financieringsmaatschappij die
nen te vinden in een gezamenlijk
streven, gericht op de economische
ontplooiing van Nederlandse emi
granten in hun nieuwe omgeving.
De strijdigheid tussen een positief
emigratiebeleid en de tewerkstelling
van buitenlandse arbeidskrachten in
ons land is slechts schijn, zo staat er
voorts.
Emigratie betekent blijvende ves
tiging van Nederlanders en hun na
komelingschap in het buitenland.,
Het effect daarvan is vooral' van in
vloed op lange termijn. Een tijdelij
ke onder invloed van de hoogcon
junctuur optredend tekort aan ar
beidskrachten kan worden verlicht
door overigens dure en moeizame
tewerkstelling, doorgaans op tij
delijke basis van buitenlandse ar
beidskrachten. Het is hierbij vooral
mogelijk arbeidskrachten aan te
trekken uit die categorieën, waar
aan de grootste behoefte bestaat.
De raad ontraadt het hanteren
van een emigratiepolitiek volgens
conjunsturele maatstaven, vooral om
dat de instandhouding van de veel
soortige emigratiebetrekkingen een
continue beleid vereist. Enkele le
den menen, dat ook na afweging van
De raad voor de emigratie had ter rahts£a?wiiken"ei^dan
voorbereiding van het advies'n com- 5 rechts afwijken en
missie ad hoe, de „commissie emigra- steeds de route blijven volöen.
tiebeleid" ingestéld. De raad besloot ftPin5«mr. ppw rrsmonnr
het lidmaatschap niet te beperken OPLOSSING. EEN GESTOORDE
tot raadsleden, maar daarvoor ook PICKNICK,
een aantal niet tot de raad behoren
de gezaghebbende representanten 1. Bandje aan jurk; 2. poot van
van de wetenschap, de belangrijkste vogel; 3. middelste boomwortel; 4.
politieke en levensbeschouwelijke vogel op achtergrond; 5. etiket op
stromingen in de bevolking en van fles; 6. veters in herenschoen; 7. oor
werkgevers en werknemersorganisa- tje aan drinkkopje van meisje; 8. le-
ties uit te nodigen. pel in potje rechts.
verbonden geheim. Op maandag 14
augustus schriftelijke bekendmaking
van de radio-uitzending. Tot en met
16 augustus 20.00 uur inlevering vae
het prijsbepalende pleisters met cou-
vertje.
zondagmorgen 13 augustus
EHBO - PLEISTERAKTIE
GEEF MILD - GEEF ROYAAL
zondagavond 1 3 augustus
KRO-F.HBO-UITZENDING
1 10.000, prijzen
17. De lente kwam en de natuur tooide zich weer
in alle kleuren. Edward verstond nu de kunst het
wild neer te schieten en deed dit reeds met zulk een
bedrevenheid dat men weldra een kar moest kopen
die door de ponie moest worden voortgetrokken.
Oorspronkelijke roman
naar een Fries handschrift
door
R. LEENSTRA
10
„Stil mijn zoon, zo bedoelde ik het
niet. Mijn tijd om te strijden is voor
bij. Zie mijn handen, ze kunnen het
slagwaard nauwelijks meer dragen.
Maar het is niet alleen de onmacht
van de ouderdom die mij terughoudt
Mijn leven lang heb ik gemeend mijn
volk het beste te leiden door naar
vrede en welvaart te streven. Dat
zal zo blijven tot de poorten van het
Walhalla voor mij opengaan".
De prins trok wrevelig zijn schou
ders op. Een koning was toch in de
eerste plaats legeraanvoerder. Wat
bezielde zijn vader toch, die zelfs de
strijd schuwde als de kans op een
overwinning groter was dan ooit?
Wat was het leven van een man, van
een koning, zonder roem en eer te
behalen met het zwaard in de vuist?
En waren de Franken niet altijd de
vijanden van de Friezen geweest?
Wrevelig vroeg hij: „En wat zal mor
gen uw antwoord aan Ebroïn zijn?"
Een glimlachje speelde de oude
koning om de mond. „Eerst wilde
jij Wilfried uitleveren en later was
je verheugd toen je meende, dat ik
het niet zou doen. Omdat je hoqpte
op de oorlog met de Franken. Beide
kan ik niet doen. Maar als de zon
morgen is opgekomen, zal ik weten
wat mijn keuze is. Slaap wel, mijn
jongen".
Hoofdstuk VI.
HET GEZANTSCHAP
In De Drie Paarden kwamen, zo
als we eerder vertelden, de leidende
figuren van Staverens burgerij vrij
geregeld bijeen. De gelagkamer van
baas Ynse had achterin, naast de
tap, een uitbouwsel en daar schaar
den zich dan de gezeten burgers om
de tafel. De rijke kooplui, de hel
lingbazen en andere vooraanstaande
figuren bespraken er de wisselvallig
heden en de kansen van de handel.
Zij voerden vaak diepgaande ge
sprekken, die voor Staveren tot be
langrijke beslissingen leidden, doch
soms, als de kroes wat dikwijls was
rondgegaan, dan konden er ook wel
eens vreemde dingen gebeuren in dit
groepje achtenswaardige burgers. Er
waren er enkele, die de slag had
den anderen stevig te plagen of een
poets te bakken.
Koopman Hemme Hemmes was er
nog al eens de dupe van. Hij bezat
een dorstige keel, maar tegelijkertijd
een ongemakkelijke vrouw. En dat
betekende, dat sommige van zijn
kornuiten hem graag een extra
dronk aanboden om zich daarna te
verkneuteren in de huiselijke twist
die er op volgde. Dat was onlangs
nog gebeurd toen Hemme net een
nieuw dak op zijn graanpakhuis had
gekregen en de vrienden te kennen
gaven, dat zo'n nieuw dak goed be
dronken moest worden. Hemme be
zweek, zoals altijd, voor zijn verlei
ders. Later echter, toen het tijd was
om naar huis te gaan, drong in zijn
beneveld brein de gedachte aan zijn
vrouw door. En hij legde de situatie
met dronkemansopenhartigheid aan
de tafelgenoten uit.
„Kun je niet zeggen, dat je lartg
moest onderhandelen over 'n voor
delig handeltje", opperde een der
vrienden. „Ja, maar ik krijg geen
kans om wat te zeggen", was het
mismoedige antwoord. „We zouden
je naar huis kunnen dragen en zeg
gen dat je een enkel verzwikt hebt"
opperde de ander. „Maar dan ruikt
ze toch het bier en ze denkt dat ik
dronken ben".
Daar zat het gezelschap te peinzen
op een oplossing van het moeilijke
probleem. Maar allengs rijpte er een
plan, dat met voortvarendheid tot
uitvoering werd gebracht. Achter in
de gelagkamer zat Dodo, een grote
kerel met een klein verstand. Maar
hij was een trouw bezoeker van de
herberg, omdat menigeen hem een
dronk aanbood en hij gul was met
tegenprestaties in de vorm van een
liedje of het uitvoeren van allerlei
dwaze opdrachten. Hij werd in de
kring gehaald en kreeg nauwkeurige
instructies. Eerst moest hij driemaal
de klopper op de deur van Hemme
laten vallen. En als hem opengedaan
werd, moest hij onmiddellijk naar
binnen gaan en met verdraaide stem
geld eisen. En zich niet buiten de
deur laten zetten maar desnoods de
vrouw van Hemme maar stevig vast
grijpen. Intussen zou Hemme door
de achterdeur binnenkomen en hem
onder veel lawaai de deur uitwer
ken. Dodo moest maar een paar keer
luidkeels „au" roepen en dan haas
tig aan de haal gaan. Als Hemme zo
als redder in de nood thuis kwam,
zou hem stellig wel een vriendelijke
ontvangst ten deel vallen.
Zo waren de instructies, die Dodo
stevig werden ingeprent en 't leek
erop dat hij het krijgsplan keurig
ten uitvoer bracht. Want niet zodra
waren de grendels van de deur ge
schoven, of Dodo wrong zich naar
binnen. Intussen had Hemme zich
met onzekere tred de weg achterom
gezocht, was daarbij met een been
tamelijk diep in de mesthoop gezakt,
maar belandde toch bij de achter
deur.
Op veilige afstand stonden de
vrienden de verdere gebeurtenissen
af te wachten. Lange tijd geduld be
hoefden ze niet te hebben. De bege
leidende geluiden van een hevige
vechtpartij drongen tot hun door en
klonken er kreten van pyn. En en
kele tellen later tuimelde' een lange
figuur van de stoeptreden voor het
huis naar beneden en bleef kreu
nend in het zand liggen. Juist waren
ze op weg om te kijken hoe het met
de gewonde stond, toen een tweede
donkere gedaante sneller dan zijn
benen hem konden drager naar bui
ten kwam en over de liggende figuur
heen duikelde. Toen ging de deur
weer dicht en de grendels werden
er op gestreken.
Moeizaam kwamen de beide don
kere figuren overeind. Dodo, nog
half versuft van de klappen, die de
vrouw van Hemme hem met 'n knup
pel had toegediend en Hemme nog
niet bekomen van de schrik. Want
zijn vrouw had hem voor de tweede
rover aangezien en hem even gron
dig als Dodo uit haar woning ver
wijderd. Zo'n wijf was Bauck, de
vrouw van Hemme!
Ditmaal echter was Hemme nuch
ter en zat vol aandacht te luisteren
naar wat de anderen over het ge
zantschap van de Franken hadden
te vertellen. Het ging over de vraag
of de kooplui van Staveren overleg
met de frankische gezant zouden
moeten plegen. Misschien was deze
hertog Barras te bewerken en zou
hun voorspraak kunnen zijn bij het
verkrijgen van bijzondere voorrech
ten in de handel met geileden die
tot Neustrië behoorden. De Neustri-
ers hielen vrij zware belastingen op
de handel met de Friezen in hun
gebied en Staveren had al eerder
gepoogd verlichting van deze lasten
te krijgen. Dit was echter mislukt.
