S)e ftjidóeSotiAci/iit
PREMIER CHROESJTSJEF WIL ONDERHANDELEN
OVER BERLIJN
Tevens dreigt hij reservisten op te roepen
Regering van Gizenga
geliquideerd
Titof versliep zich in de ruimte
Directeur: J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L, C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DINSDAG 8 AUGUSTUS 1961
51ste JAARGANG
No. 15393
Chroesjtsjef op
zijn praatstoel
Telef. 2 0 9 3 5 - Red. 20015, 25594 - Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10 30 03 - Abonn. 0,59 p. w„ 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw. Franco p.p. S.-, Adv. 17 et p. mm., Telefoontjes 1,50
..Gppii nnrl.nasn&xrhnsp srhpnnen«wmmmnw.' yg
„Geen oorlogspsychose scheppen
De Russische premier, Chroesjtsjef, heeft het Russische volk maandag
avond in een televisietoespraak gezegd, dat de Sowjet-Unie misschien reser
visten zal moeten oproepen en troepen naar haar westelijke grenzen moet
dirigeren, omdat de Ver. Staten maatregelen uitvoeren in de geest van
mobilisatie en dreigen een oorlog te zullen beginnen.
Het hoogtepunt van zijn woorden over de internationale toestand was
echter een oproep aan de westelijke landen, oprecht aan de conferentie-
tafel plaats te nemen en de sfeer te zuiveren.
Andermaal bepleitte Chroesjtsjef een vredesverdrag met Duitsland. West-
Berlijn mag geen tweede Sarajewo worden, de oorzaak van een andere
wereldoorlog.
Hij zei: „Als wij een vredesverdrag met de D.D.R. sluiten, zijn wij niet
van plan te tornen aan de rechtmatige belangen van de westelijke mogend
heden. Van het versperren van de toegang tot West-Berlijn, een blokkade
van West-Berlijn, is in het geheel geen sprake.
Bouwen op rede, niet op atoombommen
ENTHOUSIASTE
WAPENFABRICAGE
Radio-Moskou meldt, dat arbeiders
van talrijke Russische wapenfabrie
ken, na het aanhoren van Chroesjt-
sjefs jongste rede, „spontaan en
geestdriftig hebben besloten acht uur
per dag te gaan werken, in plaats van
de huidige zeven uur".
Er zijn bijeenkomsten gehouden
waarop de arbeiders „eenstemmig en
enthousiast" dit besluit namen.
De arbeiders van de staalfabriek
„Zaporojstal", in de Oekraine, heb
ben verklaard, dat zij hun werk
„met nog tien maal meer energie dan
tot dusver" zullen verrichten.
West- en Oostmarken
Het stadsbestuur van West-Berlijn
rtno ,°h? Een 'oto Va" maj°orGhernian Titof tijdens de voorbereidingen voor zijn
ONTWIKKELING AFWACHTEN
De premier herinnerde eraan, dat
de Russische regering reeds heeft
bekendgemaakt, meer voor defensie
uit te geven en een einde te maken
aan het afdanken van troepen. „Wij
zullen de verdere ontwikkelingen
afwachten en handelen in overeen
stemming met de toestand die zal
ontstaan." De Ver. Staten voeren
mobilisatie maatregelen uit, Groot-
Brittannië heeft zich bereid ver
klaard meer troepen naar West-
Duitsland te zenden, Frankrijk roept
militairen uit Algerië terug. De Rus
sen kunnen niet met de armen ge-
RUIMTESUCCES
TITOFS SENSATIONELE ruimte-
vlucht van 25 uur rond de aarde
heeft de Amerikanen een onaange
name por in de ribben gegeven. Men
kan daar nog zoveel beweren, dat
het gaat om wetenschappelijke gege
vens en dat het er niet toe doet wie
de eerste is de gewone man zegt:
„Ze doen het toch maar, die Russen
Het is nu eenmaal een onloochen
baar feit, dat de Russen op het
0 gebied van de voortstuwende
brandstoffen de Amerikanen
ver vooruit zijn, zodat zij ruimteca
bines van duizenden tonnen zwaar
de ruimte in kunnen slingeren ter
wijl de Amerikanen moeite hebben
met veel kleinere en lichtere oabines.
Weliswaar springen de Russen waar
schijnlijk wat roekelozer om met
mensenlevens en hebben zij de ge
woonte om hun mislukte experimen
ten geheim te houden, maar dat
neemt niet weg, dat zo'n ruimtevaart
als van Titof een prestatie van de
eerste rang is. Men kan daar de
grootste bewondering voor hebben en
zich overheugen over de vooruitgang
van de menselijke kunde en weten
schap.
Onze bewondering en vreugde wor
den evenwel geremd door twee bij
verschijnselen. Op de eerste plaats
doordat de Russen deze prestaties
steeds gebruiken als propaganda
materiaal voor hun systeem en voor
hun politiek en op de tweede plaats
door hun terughoudendheid in het
verstrekken van gegevens.
Wat dit laatste betreft: alles wat
wij van deze ruimtevlucht weten
hebben we uitsluitend uit Russische
bron. Er was volstrekt geen openbaar
heid, geen enkele buitenlandse re
porter werd in de buurt geduld. En
wat vertellen ze ons: dat alles (let
terlijk alles) perfect verlopen is, dat
er helemaal niets verkeerd gegaan is,
dat Titof uitstekend gegeten en ge
slapen heeft en dat Chroesjtsjef hem
gehuldigd heeft als een pronkstuk
van de communistische partij. Alle
maal heel aardig, maar geen enkele
technische bijzonderheid: zelfs niet
hoe hij gedaald is, per parachute of
anderszins. Een dergelijke geheim
zinnigheid wekt argwaan en twijfel.
Daarbij komt de wrevel over de
propagandistische voorstelling, als
zou het succes vooral aan het com
munisme en danken zijn. In één op
zicht hebben ze gelijk: in Rusland
heeft men blijkbaar vroegtijdig het
nut ingezien van wetenschappelijk
onderzoek, ook al heeft dat geen
ogenblikkelijk belang. In Amerika
ondervindt de wetenschap lang niet
die waardering, welke zij verdient.
Daar culmineert de houding van de
doorsnee Amerikaan in deze woor
den: „Als je zo knap bent, waarom
maak je dan niet dat je geld als wa
ter verdient?" In zo'n mentaliteit ge
dijt de wetenschap niet. Wellicht, dat
de jongste successen van de overkant
de Amerikanen de ogen openen.
Overigens valt het ons mee, dat
Chroestsjef in zijn rede van maan
dag het succes van de ruimtevaart
van Titof zo weinig heeft uitgebuit.
Zou hij gaan begrijpen, dat pochen
dikwijls averechts verkeerd werkt?
vouwen blijven zitten nu de toestand
zich zo ontwikkelt.
Chroesjtsjef sprak over Ruslands
arsenaal aan raketten. Hij zei voorts:
„Laat ons op de rede bouwen en niet
op de macht van thermo-nucleaire
wapens vertrouwen."
„Laten wij geen oorlogspsychose
scheppen," aldus de Russische leider.
Hij richtte zich ook tot de neutrale
landen. „U kunt niet terzijde blijven
staan. Slechts gezamenlijke krachts
inspanningen van alle volkeren kan
de agressor in een dwangbuis sluiten
en zodoende de vrees voor een derde
wereldoorlog wegnemen."
De eerste-minister las zijn rede
voor, zittend aan een tafel met vijf
microfoons. Hij droeg een bril en had
op zijn colbert zijn drie ordes van
Lenin en de medaille van de vredes
prijs. Hij zag er ernstig uit. Ver
scheidene malen onderbrak hij zijn
rede om zijn neus te snuiten of om
iets te drinken.
REACTIES UIT HET BUITENLAND
Volgens Moskouse waarnemers heeft
Chroesjtsjefs jongste rede geen wij
ziging gebracht in het Russische
standpunt inzake Berlijn en 't Duitse
vredesverdrag.
Chroesjtsjef heeft ook met deze
rede het Westen willen overhalen
Sowjet-premier Nikita Chroesjtsjef
tijdens zijn rede voor de Russische
radio en televisie.
om met een duidelijk omlijnd voor
stel voor besprekingen over een vre
desverdrag voor de dag te komen,
zo zei men in Moskou.
Chroesjtsjefs verklaring, dat hij
misschien troepen naar de westelijke
grenzen zal sturen en reservisten zal
oproepen, is een dreigement, zo zei
den diplomatieke waarnemers in
Washington, maar een dreigement,
dat toch wel minder gevaarlijk is dan
op het eerste gezicht lijkt. Men meent
in Washington, dat Chroesjtsjef met
zijn jongste rede geen nieuwe bij
drage heeft geleverd voor een oplos
sing van het geschil. Maar hij had
de zaak ook niet verder toegespitst,
wat hij wel zou gedaan hebben als
hij verklaard zou hebben, dat hij
Kennedy's militaire maatregelen n^et
tegenmaatregelen van gelijke strek
king en omvang beantwoord had.
President Kennedy zal dinsdag met
de Amerikaanse veiligheidsraad over
leg plegen, zo heeft Het Witte Huis
bekendgemaakt.
De „Washington Post" is van oor
deel, dat Chroesjtsjefs rede verzoe-
nender van toon was dan men na de
geslaagde ruimtevaart had mogen
verwachten. Zijn bezorgdheid over
„militaire hysterie" en „bedreigin
gen" van de Verenigde Staten zijn
aanwijzingen, dat de kortgeleden
door president Kennedy gehouden
rede in het Kremlin is begrepen.
getroffen zijn door de jongste Oost-
duitse maatregelen voor grensgan-
gers, meer Westmarken te betalen.
Vandaag zou bekend worden ge
maakt hoeveel zij erbij krijgen. Men
verwacht dat zij 15 percent meer
Westmarken zullen krijgen.
Zoals bekend hebben de Oostduit-
se autoriteiten tegen de Oostberlij-
ners, die in het westelijke stadsdeel
werken, gezegd dat zij voortaan hun
huur, gas, water en elektriciteit in
Westmarken moeten betaien Bij de
huidige koers betekent dit, dat zij
vier a vijfmaal meer moeten beta
len. Op het ogenblik krijgen de
grensgangers 40 percent van hun
loon in Westmarken en de rest in
Oostmarken.
ruimtevlucht in een centrifuge.
Wanneer komt
Tsjombe
over de brug?
O Tsjombe bokt nog
De regering van Antoine Gizenga In goed ingelichte kringen in Eli-
in Stanleystad heeft officieel opge- sabethstad gelooft men, dat presi-
Frank Buchman, de grondlegger houden te bestaan, zo wordt in di- dent Tsjombe van Katanga bereid
van de bewegmg voor morele herbe- plomatieke kring te Leopoldstad ge- is actief deel te nemen aan het ont
wapening, is in de afgelopen nacht, Zegd. Gizenga's minister van Buiten- werpen van een nieuwe Kongolese
83 jaar oud, m Freudenstadt (Zwarte landse Zaken, Marcel Lengema, heeft grondwet, orn in ieder geval een deel
overleden. zaterdag aan de buitenlandse diplo- van zijn rechten verzekerd te krij-
Hy logeerde in hotel „Waldlust", maten in Stanleystad meegedeeld, gen.
waar hij, naar eigen zeggen, de ge- dat de regering-Gizenga is gelikwi- Tsjombe verklaarde maandag by
dachte tot het vormen van zijn be- deerd na de vorming van de nieuwe het vertrek van elf Katangese parie
weging had opgevat. Hij was Luthers centrale regering in Leopoldstad on- mentsleden naar Leopoldstad, dat de
predikant van Amerikaanse afkomst, der premier Adoela. 1- -
Gizenga stelde zijn eigen „Cen
trale" regering vorig jaar in nadat
generaal Moboetoe Loemoemba als
premier had afgezet en het parle
ment had ontbonden. Gizenga nam
toen met vele aanhangers de wijk
naar Stanleystad.
FRANK BUCHMAN OVERLEDEN
Heldenintocht in
bereidheid om parlementsleden te
sturen niet betekende, dat Katanga
zonder meer afstand van zijn reeds
verworven rechten doet. „Wij willen
alleen tonen, dat <vij bereid zijn met
onze Kongolese broeders samen te
werken". „Adoela, (de nieuwe pre
mier van Kongo) kan wel schreeu
wen, maar Adoela is Kongo nog
Moskou
Gevecht bij Loeloeaburg.
Strenge controle in Berlijn
stemd. Chroesjtsjef vond deze aarze- niet", zo zei hij.
ling, gezien de gevaren die er nu
eenmaal aan verbonden waren, be
grijpelijk en menselijk.
De eersten, die Titof bij zijn te- Het Kongolese persbureau ACP
rugkeer begroetten, waren een groep- heeft gemeld, dat vorige week bij
Majoor Gherman Stepanowitsj Ti- je d?eren' De ..Wostok" kwam bij de gevechten tussen Kongolese soldaten
a u landing m een graanveld terecht waar e?. le^en van de stam der Loentoes
tof, de tweede Russische ruimte- Zy aan werj£ waren £jj omhels- Loeloeaburg zes soldaten en 62
vaarder, zal voor zijn vlucht van den hem en hielpen hem zijn zware van Loentoestam zijn gedood.
ruim 25 uur buiten de dampkring ruimtepak uittrekken. Titof vertelde ?*Jle£?a+. oeto® heeft d,e Verr
ruim 25 uur Duiten oe a p g hetli dat hy vanuit de ruimte dujde_ enigde Naties verzocht een onderzoek
van de aarde beloond worden met ijjk de meren, bossen en velden had naar incident in te stellen.
een heldenintocht in Moskou en lid- kunnen zien. Op de vraag of hij zich
maatschap van de partij. Direct na ^eyoelf1 antwoord"
de hy. „Ik was met alleen, mijn
zijn behouden terugkeer op aarde, vlucht werd gevolgd door Chroesjtsjef
hij landde in een vooraf aangegeven en het gehele Sowjet-volk".
gebied op circa 700 km ten zuid- Vanuit de boerderij, waarbij hij
oosten van Moskou - heelt Titof 'ej£°n*erde
Chroesjtsjef. Nadat hy zich wat had
een telefoongesprek met Chroesjtsjef opgefreist, vertrok hjj met een in
gevoerd, waarin de premier hem een middels gearriveerd vliegtuig naar
groots welkom in de hoofdstad he- moe^enis^n" kïn ^komen^en 'ot
loofde. Voorts bleek uit dat ge- derzocht zal worden.
sprek, dat Titof nog pas kandidaat-
lid van de partij was, doch Chroesjt
sjef meende dat de uren doorge
bracht in het ruimteschip „Wostok 2"
als jaren konden tellen zodat de
proeftijd als kandidaatlid wel als
geslaagd kon worden beschouwd.
Zoekt U een
SCHOORSTEENKLOK,
WANDKLOK of WEKKER?
v. d. WATER,
Haarlemmerstraat 207. heeft het
De beste merken:
Junghans, Kienzle, Mauthe.
(Advertentie)
Missie-vliegtuig
neergestort
Een vliegtuig van mgr. Arkfeld's
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Enkele opklaringen
De Bilt, dinsdag 10 uur.
Het KNMI deelt mede: Een de-
i- i pressie, die gisteren de Golf van Bis-
lucntvloot op Australisch Nieuw- caye naderde, diepte zich de afgelo-
Guinea is midden in de rimboe neer- pen nacht aanzienlijk uit en koerste
tien-en-een-half maal om de aarde gestort. De piloot, pater McC.ee «;vn vanmorgen naar, Engeland. Het re-
gedraaid en in totaal een afstand js dnarhn ia4. gen§ebied van de storing bereikte
van 695.936 km afgelegd, dat is bijna oaarDU om het leven gekomen, vanmorgen ons land.
de afstand van de aarde naar de „.aM Aan de zuidkant van de depressie
maan en terug. Hij verkeerde in goe- f stoffelyk overschot, dat slechts ontwikkelde zich een randstoring, die
de conditie togen hij landde en w'ërd M ta Akxfahff^S k°n Kanaa'
direct door artsen meegenomen voor vuê'gtëiv dat df Het 'ussiln zu,ldwest «1 west veroorzaak-
een diepgaand onderzoek als hij een- en moèfiiik tewÏÏl ?fe.eIe8en te- Het stormveld breidde zich van-
maal wat van de vermoeienissen van i! 5- te bereiken missie van morgen uit in de richting van het
de reis zou zijn belcommh aI was e/n geschenk zuidelijk deel van de Noordzee.
Onderweg heeft hij overigens ook Tand katholleke d van N?Aet_passfrei? van xandstoring
geslapen, en wel een half uur langer
De 26-jarige roodblonde majoor
heeft tijdens zijn ruimtereis zeven-
De Oostduitse autoriteiten hebben strenge maatregelen genomen tegen de
grensgangers, die in' West-Berlijn werken. Er is een zeer intensieve controle
ingevoerd bij de grensovergangen. Foto: drie „Vopo's" controleren een
grensganger bij de post Lichterlelde.
dan de zeven-en-een-half uur die op
zijn reisprogram daarvoor waren in
geruimd.
Tamara zat in spanning.
Terwijl Titof zich op een afstand
van circa 2Ö0 kilometer van de
aarde versliep, deed zijn 24-jarige
vrouw Tamara geen oog dicht. De hebben maandag besloten om een
Russische televisiekijkers konden speciale zitting van de V.N.-Assem-
maandagochetand op hun scherm -
zien, hoe zij bleek en gespannen bij vragen over Bizeta Het ver-
de radio op het laatste nieuws zat zoek zal vermoedelijk 47 handteke-
te wachten. In zijn telefoongesprek ningen dragen, zodat er nog drie no-
met Chroesjtsjef zei Titof, dat zijn
dig ïfjn voor de vereiste meerder-
Bizerta
in Assemblée?
De Afrikaanse-Aziatische landen
stroomt weer koelere onstabiele lucht
naar ons land, waarin morgen enkele
opklaringen, maar ook hier en daar
enkele buien zullen voorkomen.
ZON- EN MAANSTANDEN
9 aug. zon op 5.13, zon onder 20.17.
H oogwaters tanden
9 Aug.: v.m. 2.08; n.m. 2.37.
KORRELTJE
vrouw aanvankelijk niet erg was "T" ts een wiis vader die ziin
ingenomen met zijn ruimtevlucht, heid. Men verwacht dat men deze ^ent. J eigen
doch dat zij later toch had inge- drie spoedig zal krijgen. (William Shakespaere)