QzEaidteOowlont
GEWAPENDE VREDE IN BIZERTA
win!
Veiligheidsraad eiste staking van vuren
Bourguiba: „Strijd nog niet geëindigd"
Nieuwe ruimteproef
in Amerika
ZO'HZMIH
Het was Mengele niet
Frankrijk
sloeg
te hard terug
Kennedy's plannen
Botsing met
Algerijnen te Metz
Avontuur in een
draaikolk
MAANDAG 24 JULI 1961
51ste JAARGANG
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Directeur: j. f. j. m. koens
Hoofdacteur: l c roozen KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telet 2 0 9 3 5 Red 2001 5, 25594 Advert. 2 0 8 2 6 Klachten beiorelne 3 3 8 3 9 (tussen 11.30 en 19.00 o.l Giro 10 30 03 Abonn. 0,59 p. w., 245 p. mnd., 7,50 p. kw. Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
Fransen sloegen
te hard terug
ROMMEL IN BIZERTA
De Veiligheidsraad heeft zaterdagmiddag een resolutie aangenomen,
waarin van Frankrijk en Tunesië wordt geëist het vuren onmiddellijk te
staken en de troepen op de stellingen terug te trekken, die zij vóór het
uitbreken van het conflict bezetten.
De Franse troepen in Bizerta hebben daarop het bevel gekregen de
operaties te staken en zich te beperken tot het beantwoorden van aan
vallen, waaraan zij eventueel bloot zullen staan. De bevelhebber van Bi
zerta kreeg opdracht de plaatselijke Tunesische autoriteiten aan te bieden
besprekingen te voeren over de voorwaarden voor een staken van het
vuren.
Ook de Tunesische regering heeft haar strijdkrachten opdracht gegeven
alle aanvalsoperaties in Bizerta en de Sahara stop te zetten. Radio-Tunis
heeft zondagavond bekendgemaakt, dat in de gevechten om Bizerta, die
vier dagen hebben geduurd, 670 Tunesiërs om het leven zijn gekomen en
1.155 zijn gewond. Volgens officiële kringen in Bizerta hebben de Fransen
ongeveer 25 man aan doden en honderd aan gewonden verloren.
Zodra het vuren zondag gestaakt was, haalden de Tunesiërs hun doden
weg. In de stad hing een afschuwelijke lijkenlucht. Met vrachtwagens
werden de gesneuvelden naar begraafplaatsen overgebracht.
Zevenhonderd doden op de balans
MET DE WAPENS AAN DE VOET
Volgens berichten uit Bizerta heb
ben de Franse strijdkrachten 639 ge
vangenen gemaakt, onder wie vier
officieren en de bemanning van het
Tunesische vaartuig „Destour", dat
in het kanaal tussen de binnenzee,
waaraan de basis ligt, en de zee
werd aangehouden.
De twee partijen stonden zondag
nog geheel bewapend tegenover el
kaar, in afwachting van het overleg
tussen de Tunesische gouverneur van
Bizerta en de Franse admiraal Am
man over de uitvoering van de be
standsovereenkomst. Radio-Tunis had
eerder gemeld, dat de besprekingen
al waren begonnen, maar in een of
ficiële verklaring te Parijs werd ge
zegd, dat men het ~og niet eens was
over de plaats van samenkomst.
In Franse regeringskringen is men
ermee ingenomen, dat Tunesië de
resolutie van de Veiligheidsraad in
zake een staken van het vuren heeft
aanvaard, maar men wijst erop, dat
er nog 'n gedetailleerde overeenkomst
ter uitvoering van het bestand moet
worden bereikt. Volgens Franse op
vattingen moet met name de aan
vaarding van de aanbeveling van de
Veiligheidsraad, dat beide partijen op
hun vroegere stellingen terugkeren,
inhouden, dat de Tunesiërs er van
afzien, de basis in de toekomst te
blokkeren en dat zij alle Franse bur
gers, die tijdens de gevechten zijn
aangehouden, vrijlaten.
Of Tunesië hiermee akkoord zal
gaan, is nog niet bekend.
Een andere moeilijkheid is, dat
president Bourguiba als onderdeel
van een bestandsovereenkomst wel
licht een garantie zal vragen, dat de
Fransen op een vast te stellen tijd
stip de basis Bizerta zullen ontrui
men.
BOURGUIBA OVER BIZERTA
President Bourguiba van Tunesië
heeft zondag verklaard, dat „de strijd
om Bizerta nog niet is geëindigd."
In een rede bij de begrafenis van
enige slachtoffers van de strijd drong
hij erbij de bevolking op aan, paraat te
blijven om alle instructies die wor
den gegeven, uit te voeren.
„Ik heb u gezegd, dat deze strijd
talrijke fasen zal hebben. Er kan
slechts een werkelijk einde aan ko
men, als de laatste buitenlandse mi
litair zal zijn vertrokken en het
laatste stuk van het Tunesische ge
bied zal zijn bevrijd.-"
Tunesische autoriteiten hebben zon
dag alle taxi's in Tunis gevorderd
om vrouwen en kinderen uit Bizer
ta te evacuëren. Deze maatregel zou
genomen zijn met het oog op even
tuele epidemieën.
DE OLIE UIT DE SAHARA
De Franse regering heeft vrijdag
avond het oliepersoneel van In-Ame-
nas in het zuidoosten van de Sahara
opdracht gegeven de buisleiding naar
Skhirra in Tunesië te sluiten. De
olie-installaties in laatstgenoemde
plaats aan de Middellandse Zee zijn
vrijdag door de Tunesische overheid
overgenomen.
Het olieveld wordt geëxploiteerd
door een maatschappij, waarin de
Koninklijke/Shell voor 35 percent
deelneemt. De produktie is negen
miljoen ton per jaar.
DE FRANSEN IN TUNESIë
De Fransen die in Tunesië bestuurs
functies bekleden of werkzaam zijn
bij openbare instellingen, zijn met
verlof gezonden, aldus is zaterdag
avond officieel in Tunis meegedeeld.
Medisch personeel is van deze maat
regel uitgezonderd.
De staf van de Franse ambassade
in Tunis is zaterdagavond per vlieg
tuig naar Parijs teruggekeerd. Zij
verklaarden dat de Tunesiërs hen
hoffelijk hadden behandeld.
Zoals bekend heeft Tunesië don
derdag, na het uitbreken van ge
vechten in Bizerta, de diplomatieke
betrekkingen met Frankrijk verbro
ken.
Per vliegtuig zijn zondagavond 24
Franse kolonisten in Marseille aan
gekomen, die uit Tunesië waren ge
zet. Het merendeel van hen had geen
bagage mogen meenemen.
Anderzijds mochten 73 Fransen,
die met een lijnvliegtuig Tunesië
hadden willen verlaten, niet aan
boord van het toestel gaan.
Een Franse woordvoerder heeft te
Parijs verklaard, dat Tunesië nog
niet heeft ingestemd met een behar
tiging door Zwitserland van de Fran
se belangen.
„Dit betekent, dat er niemand in
Tunesië is, die kan optreden voor de
Franse burgers, van wie een onbe
kend aantal is gearresteerd en als
gijzelaars naar een concentratiekamp
gezonden," aldus de woordvoerder.
HAMMARSKJOELD NAAR
BIZERTA
De secretaris-generaal van de Ver.
Naties, Dag Hammarskjoeld, heeft
zondagavond besloten, onverwijld
naar Tunesië te vertrekken. Hij nam
dit besluit naar aanleiding van een
dringend beroep van de Tunesische
president Bourguiba op hem om een
„rechtstreekse en persoonlijke ge-
dachtenwisseling" te hebben over de
crisis om Bizerta.
Hammarskjoeld heeft er in een
boodschap aan Bourguiba, waarin
hij mededeling doet van zijn komst,
op gewezen, dat het vraagstuk-
Bizerta nog op de agenda van de
Veiligheidsraad staat en dat de kern
van dit probleem derhalve buiten
zijn persoonlijke bevoegdheid valt.
Uit Leopoldstad vertrokken zondag
de eerste eenheden van het Tunesi
sche contingent van de VN-strijd-
macht, dat door president Bourguiba
naar huis is teruggeroepen. Als alle
3.100 Tunesische militairen, die sinds
juli van het vorige jaar in Kongo
hebben gediend, naar hun land terug
keren, zal de V.N.-strijdmacht in
Leopoldstad tot ongeveer een kwart
verminderen.
Russisch protest
Het blad van het Sowjet-leger
„Rode Ster", heeft zondag de lan
cering v. „ruimtespionsatellieten" en
weersatellieten door de V.S. 'n aan-
De Amerikaanse organisatie voor ^'shd"d. ge"°c.emdr- ns het Bted
de ruimtevaart (Nasa) heeft medege- ^ben de V.S. openlik toegegeven,
deeld, dat de V.S. in de komende da- in^taUaties in
dfsowjet-Unie wfllen verkennen en
ceren, dat een afstand van 8004)00 km w ...jii™
moet afleggen, om vervolgens weer
naar de aarde terug te keren en in
atmosfeer te verbranden. Het
tic dllUUhiCCl tc VCt DldllUCU. net T7 j j,
ruimtevoertuig zal, bij een geslaag- »noae öier
de lancering, mogelijk meer dan vijf
tig dagen onderweg zijn.
De lancering is bedoeld als een
voorbereiding voor het zenden van
ruimtevoertuigen naar de maan en
naar andere planeten. De lancering
het weer boven dat land willen on
derzoeken. „Hoe hoog spionnen ook
vliegen, het blijven spionnen", aldus
Twee beelden uit de Tunesische stad Bizerta, waar op advies van de Vei
ligheidsraad der Ver. Naties de wapens zijn gestrekt. De spanning tussen
Fransen en Tunesiërs is echter allerminst geheel geweken. Foto boven:
van schoolbanken hebben Tunesiërs een barrikade opgeworpen. Foto on
der: een Franse ta*»k patrouilleert aan de rand van het door de Fransen
bezette gebied.
De in Brazilië gearresteerde arts is
De in Brazilië gearresteerde arts is
zal vanaf de basis te Kaap Canave- dr. Mengele niet, heeft het hoofd van
ral, in Florida, geschieden. Interpol in Sao Paulo verklaard.
Volgens de Nasa is het ruimtevoer- i-v u„ j
i>» „„I Oorspronkelijk had men aangeno-
tuig, dat de naam „Ranger 1 zal men dat de -n ponto poro nabij de
krijgen, een voorloper van ruimte- grens met Paraguay aangehouden dr.
voertuigen die instrumenten in een ^anat j eens6 d/ Mengele, de be
narde landing' op de maan zul en ruchte kamparts van AuschWitz, kon
neerlaten. Daarna willen de VA zijn. Confrontatie, met een vrouw
ruimtevoertuigen bouwen, die een die Mengele in het kamp goed had
„zachte landing op de maan en an- gekend, leverde echter een stellige
dere planeten kunnen uitvoeren. tegenspraak op.
Kanat was aan de grens met Para-
SPIONNEN guay, in welk land Mengele meer dan
Het Amerikaanse tijdschrift „Mis- eens heette te zijn gezien, gearres-
sides and Rockets" weet te melden, teerd door een politieman die een op
dat de V.S. komende week een sa- vallende gelijkenis tussen hem en de
telliet van het type Samos-3 zullen onlangs in een Braziliaans tijdschrift
lanceren, die een baan over Russisch gepubliceerde foto's van Mengele had
gebied zal maken en daarvan foto's opgemerkt.
zal maken. Deze opnamen zullen De aangehoudende verklaarde een
waarschijnlijk gedurende een jaar Tsjechisch vrouwenarts te zijn die in
naar de aarde kunnen worden ge- 1947 naar Brazilië was gevlucht uit
zonden met behulp van een zonne- vrees voor het communistisch bewind
batterij. in zijn geboorteland.
FRANSE AMBASSADE IN TUNIS BELAAGD
N.v. Tabaksftbriak J. Gruno-Nijk«rk
(Advertentie)
Het Engelse onafhankelijk blad
„The Observer" schrijft, dat in eer
ste instantie de strijd in Bizerta, „dit
tragische en zinloze bloedvergieten"
moet worden gestaakt, en dat ten
tweede de onderhandelingen tussen
Frankrijk en Tunesië ten spoedigste
moeten worden hervat.
„De niet goed te keuren meedogen
loosheid, waarmee de Fransen heb
ben terug geslagen, zal de onderhan
delingen moeilijker maken".
„Het is nauwelijks aan te nemen,
dat Fransen of Tunesiërs voorzagen
of wilden, dat het conflict zou leiden
tot een openlijke oorlog. Deze acute
crisis kan ten dele worden geweten
aan beoordelingsfouten van beide re
geringen: de tactloosheid van de
Fransen en het ongeduld van de Tu
nesiërs.
„President Bourguiba, die door de
meer strijdvaardige Arabische en
Afrikaanse nationalisten wegens zijn
pro-westelijke houding wordt gekri
tiseerd en die met de Algerijnse na
tionalisten moeilijk' Jieden heeft
over de Sahara, wilde kenelijk een
vreedzame demonstratie - zoals er
reeds meer zijn geweest - om de
Fransen onder druk te zetten onder
handelingen over terugtrekking van
hun troepen te beginnen. Uit minder
bereidwillige neutralistische landen
als Marokko en Mali zijn de Franse
troepen reeds teruggetrokken".
„Waarom de Tunesiërs" deze maal
het vuur openden op Franse vliegtui
gen, die op Bizerta landden, is een
mysterie".
„Maar de publieke opinie in de
Afri-Aziatische landen zal zich waar
schijnlijk minder bezighouden met de
oplossing van dit mysterie dan met
het feit dat verscheidene honderden
Tunesiërs zijn gedood als gevolg van
het bestaan van een ongewenste bui-
Naar aanleiding van de spanning rondom de Tunesische havenstad Bizerta, is het voor de Franse ambassade in tenlandse militaire basis, die thans
Tunis tot felle anti-Franse demonstraties gekomen. De foto laat zien hoe Franse militairen hardhandig in- voornamelijk ter wille van het Fran-
grepen. (telefoto) se prestige en, indirect, in verband
In „The New York Times" schijft
James Reston zondag, dat president
Kennedy heeft besloten de politieke,
economische en militaire kracht van
het westelijk bondgenootschap ge
leidelijk te versterken.
Weliswaar is dit plan ontstaan door
de Sowjet-druk op Berlijn, doch het
beoogt niet in de eerste instantie de
verdediging van deze stad. Het heeft
in de eerste plaats ten doel het ver
mogen van het Westen allerlei soor
ten oorlogen waar ook ter wereld te
voeren, te vergroten.
In de radio- en televisierede, die de
president dinsdag houdt, zal geen
noodtoestand of mobilisatie op grote
schaal worden aangekondigd. Kenne
dy zal voorstellen de strijdkrachten
met ca. 100.000 man uit te breiden,
de opleiding van bepaalde divisies
van de nationale garde (territoriale
troepen) te verlengen, mogelijk wat
reservisten op te roepen en de pro
met de stryd tegen de Algerijnse
opstand elingen wordt gehandhaafd.
„In politiek opzicht is Bizerta
rampzalig voor het gehele Westen,
juist nu het in de gehele wereld
tracht steun te krijgen voor zijn po
litiek inzake Berlijn".
In Metz, in Frankrijk, hebben zich
vannacht gevechten tussen Franse
valschermsoldaten en Algerijnen
voorgedaan, die aan vier personen
het leven hebben gekost, terwijl er
zeventien werden gewond.
Het begon kort voor middernacht,
bij de ingang van e encafé. Algerij-
nei schoten plotseling op een groep
parachutisten, van wie er twee do
delijk werden gewond, evenals de
barman van het café Voorts wer
den drie voorbijgangers gewond.
De woedende valschermsoldaten
reageerden met het aanvallen van Al
gerijnen. Daar de daders erin waren
geslaagd te ontvluchten, koelden zij
hun woede met aanvallen op andere
Noord-Afrikanen.
Twee Algerijnen, werden in de ri
vier de Moezel gegooid. Eén hunner
werd hieruit enkele uren later le
venloos opgehaald.
Na het bekend worden der wanor
delijkheden kwame^ de plaatselijke
en militaire politie in actie. De para
chutisten moesten naar hun kazernes
terugkeren.
Gedood werden twee parachutis
ten, één Franse burger (de barman)
en één Algerijn (die in de Moezel
verdronk). Vier valschermsoldaten,
twee Italianen en elf Algerijnen wer
den gewond.
duktie van bepaalde wapens te ver
snellen.
West-Duitsland zal nauwer bij het
overleg tussen de Verenigde Staten,
Engeland en Frankrijk worden be
trokken, met het doel de plannen van
president Kennedy zo spoedig moge
lijk te verwezenlijken, aldus „The
New York Times".
De 29-jarige ex-vlieger Ray Wea
ver heeft met zijn bootje vier uur ge
vangen gezeten in een grote draai
kolk van de stroomversnellingen be
neden de Niagarawatervallen.
Hij maakte de tocht door de wit
schuimende stroomversnelling in een
kwartier maar bleef toen rondtollen
in de draaikolk.
Hij ondervond geen schadelijke ge
volgen van het avontuur maar hij
zal wel worden vervolgd wegens
overtreding van de voorschriften. Het
is verbonden de Niagara-watervallen
over te steken.
Enige verbetering
De Bilt, maandag 10 uur:
Het KNMI deelt mede:
Het hogedrukgebied op de Oceaan
is de afgelopen 24 uur verder in om-'
vang oegenomen en het breidt zich
thans langzaam uit in de richting van
West-Europa. Door de daarmede ge
paard gaande verwarming van de
bovenlucht nemen de wolkenvelden,
die vooral boven de Noordzee voor
komen, steeds verder in omvang af.
Er is dus een tendens tot wat meer
zonneschijn. Ten noorden van het
hogedrukgebied trekt een Oceaan-
depressie in de richtmg van IJsland.
Een tweede storing voor de kust van
Noorwegen verplaatst zich maar wei
nig. De aanwezigheid van deze sto
ring houdt boven de Noordzee een
westelijke stroming in stand en dat
betekent, dat er nog geen aanvoer
is van warme lucht. Wel zal door
meer zonneschijn de temperatuur in
het binnenland in de middag iets
hoger worden.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
ZON EN MAANSTANDEN
25 Juli: zon op 04.50; onder 20.42;
maan op 18.28; onder 02.19.
Hoogwaterstanden
25 Juli: v.m. 0.42; n.m. 1.19.
KORRELTJE
Spaarzaamheid is een belangrijke
bron van inkomsten.