Persoonsbeu/ijzen voor zalmen
Internationale samenwerking ter bestudering van de vistrek
U/ORDEN IN GROTEN
GETALE UITGEREIKT
Drijvende
uil
torens
voor de vis
Rechercheurs
DE LEIDSE COURANT
TOEN in de bezettingstijd iedere Nederlander gedwongen
werd, een persoonsbewijs te hebben, reageerde ons volk vol
afschuw op die documenten. Zij dienden immers om de
bewegingen der Nederlanders te controleren. Bij wijze van
tegenzet organiseerden de Nederlanders toen een 6telsel van
valse persoonsbewijzen', die dienden om de autoriteiten
het spoor bijster te maken en die velen in staat stelden om
zich te onttrekken aan de greep van de bezetter.
De mens heeft voor op de vissen, dat hij wèl en zij niet
in staat zijn om .zwarte papieren' te vervaardigen. Daarom
is een vis, die van een persoonsbewijs voorzien wordt, tot
aan zijn dood toe herkenbaar, als hij in handen valt van
deze mens. Vissen met persoonbewijzen? Zeker, die zijn er.
zeer velen zelfs. Hun aantal is reeds heel wat meer dan een
miljoen en wordt ieder jaar groter.
De eerste vissen, die persoonsbewijzen kregen, waren zal
men. Dat was in het jaar 1873. Toen reikte de heer Charles
G. Atkins ze uit. Atlrins ving een aantal (Atlantische) zal
men in de Penobscot-rivier, voorzag de dieren van 'n ken
merk of herkenningsteken en gaf ze nadien weer de vrij
heid. Tamelijk veel der door hem gemerkte zalmen werden
naderhand weer gevangen. Deze vangsten stelden de mens
in staat om enigszins een beeld te krijgen van de ,trek' of
de .bewegingen* der zalmen.
Na de geslaagde proeven van Atkins bleef de mens persoons
bewijzen uitreiken aan zalmen en andere vissen. Deze laat
ste laten we verder buiten beschouwing, omdat we ons in
dit artikel uitsluitend tot de zalmen-met-persoonsbewijs
willen bepalen. De uitreiking geschiedde aanvankelijk in
langzaam tempo. Pas in 1910 werd de honderdduizendste
zalm gemerkt. In 1933 haalde men het cijfer 462.000. Enige
jaren later slaagde men er in om deugdelijke en practische
.persoonsbewijzen' te vervaardigen en toen ging (sedert 1940)
de uitreiking in versneld tempo. De laatste twintig jaren
heeft men honderdduizenden zalmen gevangen, gemerkt en
weer losgelaten.
Een groot aantal gemerkte vissen werd later weer ge
vangen. Dit stelde de mens in staat, bijzonderheden te leren
kennen omtrent de verplaatsing der vissen, de zwemsnel-
heid, de leeftijd, het groei-tempo, de begrenzing der .woon
gebieden' en het lot van pootvis. Op andere manier zijn die
bijzonderheden niet of nauwelijks te verkrijgen. Anders ge
zegd. De uitreiking van persoonsbewijzen aan zalmen is
uiterst nuttig zowel wetenschappelijk als om practische re
denen (zalmvisserij).
Samenwerking.
VISSEN storen zich niet aan door de mens getrokken gren
zen. Derhalve is internationale samenwerking op 't terrein
van zalm-persoonsbewijzen eigenlijk onmisbaar. Daarom
hebben de aCnadese en de Amerikaanse vis-deskundigen
de handen ineen geslagen ter bevordering van de uitkom-
ten van de .Operatie Persoonsbewijs voor Zalmen* voor de
westkust van Canada en de Verenigde Staten. De zalm
vangst is daar, vooral voor de kust van de Canadese Pro
vincie Brits-Columbia, zeer belangrijk. In het seizoen ver
schalken de vissers er niet minder dan een miljoen zalmen
per dag!
Voor de Amerikaanse westkunst treft men twee zalm
soorten aan: De .pink salmon' (rose zalm) en de .sockeye'.
De .sockeye' is beter van kwaliteit, maar er zijn jaren, dat
hij minder talrijk is. Dan kan de ,pink salmon' de vissers
een behoorlijke compensatie bieden. Met het oogmerk, meer
omtrent de .pink salmon' te weten te komen, is er een Ame-
rikaans-Canadese commissie in het leven geroepen. Een aan
tal vissers de Canadezen spreken van .salmon sleuths'
(zalmdetectives) heeft opdracht van de Commissie om
voor de kust van de Staat Washington (ten zuiden ven
Brits-Columbia) .rose zalmen' te vangen en van persoons
bewijzen te voorzien. Men koos de kustwateren van Washing
ton, omdat de getijden er gunstig zijn, het water er kristal
helder is en er een paar smalle zandbanken liggen, die de
vangst vergemakkelijken.
De vangmethode is merkwaardig. Hij geschiedt door een
aantal kleine boten. Deze vissen twee-aan-twee, dat wil
zeggen: Getweeën houden zij een net gespannen. Op de voor-
en achterstevens der bootjes zijn uitkijktorens gemaakt. Op
die uitkijktorens nemen de zalm-detectives' plaats. Dank
zij de helderheid en de ondiepheid van het water kunnen
zij een school zalm zeer tijdig zien. Zodra dit gebeurt, krij
gen de vissers .beneden' een seintje. Zij maken zich dan
gereed om de netten in de halen. Is de school op de voor de
geschikste plaats gekomen, dan geeft zo'n zalm-detective'
het sein „Halen!" en binnen een paar minuten wordt er een
net met spartelende zalmen uit het water gehaald.
De vissen worden voorzien van een kenmerk en dan los
gelaten. Zij vervolgen hun weg noordwaarts en trekken
de Brits-Columbiaanse rivieren op aan welker bovenloop
zij kuit schieten. Dit .salmon sleuthing' is een belangwek
kend bedrijf. Het is tevens een nuttig bedrijf, dat op de
duur zowel voor de mannen der wetenschap als voor de
vissers bijzonder veel profijt zal kunnen afwerpen.
Dat het bedrijf wel eens gepaard gaat met een nat pak
voor een .salmon sleuth', als hij van de dobberende toren in
zee duikelt, behoeft wel geen betoog. Trouwens, er is nie
mand, die dat erg vindt!
De eerste uitrei
king van per
soonsbewijzen
aan zalmen vond
plaats in 1873.
Thans zijn er
meer dan 'n mil
joen in omloop
en ieder jaar
wordt dit aantal
aanmerkelijk gro
ter.
Foto links:
Hoog op zijn drij
vende uitkijkto
ren speurt deze
visser naar scho
len zalm.
Foto rechts:
De netten wor
den opgehaald
vol met sparte
lende vissen. Do-
ze worden ge
merkt en herkrij
gen dan de vrij
heid.
TINEKE HOBIJN UIT LEIDEN LEEFT ALS EEN
sFILMSTER IN PALM SPRING
(Van onze verslaggever) Y
Iii Rancho Mirage niet ver van Palm Springs in Californië ligt, op
een 170 km van Los Angeles, het Palm Desert Airpark, een eldo- 0
rado voor sportvliegers. Met een sportkistje kom je er in ongeveer
anderhalf uur vliegen van Los Angeles. Je taxiet met je vliegtuig- 0
je tot vlak by de blauwe „swimmingpool" van het Desert Air
Hotel. Je kunt bij wijze van spreken zó uit je sportkist het water 0
in duiken. Het Palm Desert Airpark bestaat uit een serie bijzonder
gerieflijke bungalows, of „cottages" zoals ze hier genoemd worden.
Er zijn er van allerlei grootte. Een zespersoons kost 46 of 72 dollar
per dag, al naar de uitvoering. Een tweepersoons komt op 17 tot
40 dollar per dag. De duurste bungalows hebben een eigen open
haardvuur, badkamer, zonterras etc.
0
oooooooEen droomhotel speciaal voor sportvliegerscxoooooo
In 1946 werd het Palm Desert
Airpark door de architect en eige
naar H. L. Gogerty uit Los Ange
les gebouwd. Het wordt nog voort
durend uitgebreid, want dit „para
dijsje voor sportvliegers" heeft se
dertdien al flinke naam gemaakt.
Er zijn twee grasbanen van onge
veer 100 meter lengte bij het hotel,
waar zelfs tweemotorige Dakota's
en Learstars gemakkelijk kunnen
opstijgen. Zelfs Catalina-amfibietoe-
stellen moeten er wel zijn neerge
streken.
In 1950 kwamen er gemiddeld 15 -
20 sportvliegers per week, maar in
1955 was dit opgelopen tot 75 - 100
wekelijks. Nu kan het gebeuren dat
er 100 sportkisten tegelijk bij het ho
tel staan. Een machtig gezicht..
Het is niet zo noodzakelijk dat men
er met een sportkist komt. Ook auto
mobilisten zijn welkom. De Amerika
nen spreken van een „Fly in -
drive in". Er wordt gegeten in een
gezellig restaurant, dat de „Compass
Room" wordt genoemd. Van hieruit
heeft men een mooi uitzicht op de
vliegtuigen die buiten staan opge
steld. Van oktober tot juni is de ge
middelde middagtemperatuur er 81
graden. De nachten zijn er koel en
heerlijk om te slapen.
Ontmoeting met beroemdheden
Heel wat bekende figuren uit de lucht
vaart zijn al in Palm Desert Air-
park geweest. We zagen b.v. de avia-
trice Jacqueline Cochran en de
„vliegende Amerikaanse grootmoe-
2. Het Palm Desert Airpark.
der"; de 72-jarige Zaddie Bunker,
die er nog doodleuk met haar ei
gen tweemotorige Beechcraft komt
landen.. We hoorden dat ook wijlen
Eduard van Beinum er geweest is,
met zijn vrouw, toen ons Concert
gebouworkest in Amerika op tour
nee was. Ook zij waren enthousiast.
Kortgeleden streek ex-president Ei-
senhouwer er neer, toen hij zijn va
kantie in Palm Springs ging door
brengen.
Hollands meisje
Het was een verrassing, dat we in
het Palm Desert Airpark een Neder
lands meisje ontmoetten: Tineke
Hobijn uit Leiden, die werkt op het
reisbureau van de S. I. T. A. World
Travel Inc. op de naburige White
Sun Guest Ranch. Tineke, die oor
spronkelijk voor meester in de rech
ten studeerde, kwam in januari 1960
naar Palm Springs en het bevalt
haar daar (hoe kan het anders) uit-
1. Onze verslaggever in gesprek met
de bouwer van het Desert Air Ho
tel, H. L. Gogerty (midden) en mej.
T. Hobijn uit Leiden, thans werk
zaam op de White Sun Guest Ranch.
stekend. We ontmoetten er ook een
Duitse dame, de 70-jarige Lee
Wentzlick uit Munchen, die al jaren
lang als fotografe in Amerika werk
zaam is en nu de „publiciteit" ver
zorgt voor het Palm Desert Airpark.
Aan haar hebben we het te danken,
dat we in korte tijd zo enorm veel
van Palm Spririi en omgeving heb
ben gezien.
Meer dan 2000 zwembaden
Palm Springs is een case in de
woestijn. Er bloeien de prachtigste
bloemen en men treft er de mooiste
palmen aan. Dadels groeien er volop
en de Amerikanen noemen Palm
Springs de „swimmingpool capital
of lie world". Er zijn namelijk niet
minder dan 2000 zwembaden. De mees
te huizen hebben er 'n eigen zwem
bad, de één nog mooier dan de an
der. Ook wordt Palm Springs de
„Golf capital" genoemd, want er is
een groot aantal golfbanen. We heb
ben ze allemaal gezien, de bekende
„Country Clubs" (alleen toeganke
lijk voor leden die ca. 100 dollar
per jaar betalen), zoals de Eldora
do (waar ex president Eisenhouwer
juist verbleef) en de Thunderbird,
de Shadow, de Indian Wells, de Ber
muda Dunes en hoe ze allemaal mo
gen heten. Er zijn 14 golfbanen in
Palm Springs, die behoren tot de
mooiste ter wereld.
Tal van Hollywood-sterren hebben
in Palm Springs een bungalow, zo
als Bob Hope en Bing Crosby. We
zagen een huis dat de miljonair
McCullogh (president van de Hl Do
rado Country Club) er heeft neerge
zet. Het moet een miljoen dollar
hebben gekost. Het zit vol technische
snufjes. Als je op een knop drukt
komen de bedden electrisch omhoog,
zodat de dienstmeid er beter onder
kan stoffen. Het huis heeft een ge
heel automatische keuken waar een
keer voor 1200 gasten werd gekookt.
Ieder bed is voorzien van eigen mu
ziek, zonder dat het de ander die in
het bed ernaast slaapt, stoort. Die
McCullogh heeft ook een huis in ~ie-
verley Hills, en hij heeft een eigen
tweemotorige Beechcraft, met piloot.
We reden langs het huis van com
ponist Carmichel, van filmster en
televisieartist Phil Harris. Bekende
namen zie je hier.
Geen grond meer
Zo is Palm Springs een oase !n de
woestijn, met zijn dadelpalmen en
sinaasappelbomen, zijn fluitende vo
gels en zijn geurende bougainvillea's
zijn prachtige groene gazons en golf
banen, zijn bungalows, blauwe swim-
mingpools (die soms half binnan,
half buiten zijn aangelegd), zijn ro
de rotsen en zijn stralende zon.
Vier jaar geleden nog kon je er be
trekkelijk goedkoop een stukje grond
kopen.
Dat is afgelopen. Er is haast geen
grond meer te krijgen. De prijzen
zijn peperduur. Zo werd Palm Springs
het lustoord voor de rijke Amerika
nen. Er zijn nu meer dan 300 hotels.
Terwijl in vele delen van Amerika
sneeuwstormen woeden en ijskoude
wind waait over het land, bedraagt
in Palm Springs de temperatuur
rond 81 graden. De nachten zijn er
koel en heerlijk om te slapen.
Mocht u ooit in uw leven in Los
Angeles terecht komen, vergeet dan
niet uzelf op een paar dagen Palm
Springs te tracteren. U zult er zeker
géén spijt van hebben.
