3)e £ei&ie(BotiAa/tit
Kennedy: „Binnen 10 jaar een Amerikaan
op de maan"
Amerika wenst vrede
met Rusland
Katwijk 73
won de
haringrace
Koning Hoessein trouwde
Evian gaat in stilte verder
Eerste Hollandse 'nieuwe' is binnen
Spanning
in Zuid-Afrika
Directeur: J. F. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VRIJDAG 26 MEI 1961
51ste JAARGANG
No. 15330
Wat wil Kennedy-
met de maan?
Telef. 2 0 9 3 5 Red. 2001 5, 25594 - Advert. 2 0 8 2 6 Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tossen 17.30 en 19.00 u.) Giro 10 30 03 Abonn. 0,59 p. w., f 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
MEER DOLLARS VOOR RUIMTEVAART
President Kennedy heeft donderdag tot het Amerikaanse Congres gezegd,
dat de Verenigde Staten het op zich moeten nemen in de komende tien jaar
een man op de maan te doen landen en hem veilig naar de aarde terug te
brengen. Daarvoor is het nodig, dat dit jaar 531 miljoen dollar meer moet
worden uitgegeven voor ruimteprograms. In de toekomst zal dit bedrag
nog meer moeten worden verhoogd.
De Amerikaanse president zei dit op een bijeenkomst van het Huis van
Afgevaardigden en de Senaat in een speciale boodschap.
Het verlangen een rol op het gebied van de ruimtevaart te spelen is niet
een gevolg van wat andere landen op dit gebied presteren. De president
zei te hebben besloten, dat de voortstuwing van de startraketten veel krach
tiger moet worden dan thans het geval is. Men zal zowel met de ontwikke
ling van raketten met vaste brandstof als met die van raketten met vloei
bare brandstof doorgaan, totdat gebleken is welk type de beste mogelijk
heden biedt.
Er zal niet één man op de maan landen maar een heel volk. Alle Ameri
kanen moeten hun medewerkng verlenen om een man op de maan te
brengen, aldus president Kennedy.
NIEUWE OFFERS
President Kennedy deed voorts
een beroep op het Amerikaanse volk
in te stemmen met nieuwe offers,
die gebracht moeten worden we
gens de internationale toestand en
voor het voortbestaan van het land,
dat zich gesteld ziet tegenover het
gevaar van het communisme. Het
Westen heeft zijn hulpbronnen nog
niet in voldoende mate kunnen mo
biliseren. Te dikwijls heeft het Wes
ten een louter defensieve houding
aangenomen.
Hij zei van plan te zijn, de niet-
nucleaire vuurkracht van het Ame
rikaanse leger te verhogen en tevens
een diepgaande reorganisatie en
modernisering van het leger in te
voeren. Hij wil meer dan 100 mil
joen dollar besteden aan de reorga
nisatie van paramilitaire organisa
ties en bestaande strijdkrachten om
ze beter geschikt te maken voor
niet-nucleaire oorlogvoering. Het is
verder dringend noodzakelijk het
geheel van de Amerikaanse inlich
tingendiensten te reorganiseren om
de verdediging van het land te ver
sterken in „een tijdperk van verbor
gen gevaren".
President Kennedy zei voorts, dat
hij premier Chroesjtsjef te Wenen
zal zeggen, dat de Verenigde Staten
in goede verstandhouding met het
Russische volk willen leven en dat
zij niet uit zijn op veroveringen,
satellietstaten of rijkdommen. Eén
van de sterke punten van de Ver
enigde Staten is hun wens naar
vrede.
De reacties van de Russen bij de
onderhandelingen over beëindiging
van proeven met kernwapens en el
ders zijn niet bemoedigend. Toch is
het, volgens Kennedy, belangrijk,
dat de Russen weten, dat het geduld
van de Amerikanen aan de conferen
tietafel bijna onuitputtelijk is, dat
de Amerikanen op vrede blijven ho
pen en dat zij vastbesloten zijn hun
veiligheid te beschermen.
„Om deze redenen heb ik al lang
gedacht, dat het verstandig zou zijn
de Sowjet-premier te ontmoeten
voor een persoonlijke gedachten-
wisseling", aldus de Amerikaanse
president.
Hij verklaarde verheugd te zijn
binnenkort president De Gaulle van
Frankrijk te ontmoeten, die hij
Frankrijks „grote leider" noemde.
Deze ontmoeting is van „bijzonder
belang". Op dergelijke ernstige bij
eenkomsten voor een nauw en veel
omvattend overleg ter versterking
van beide partijen en in het belang
van de wereldvrede en de vrijheid,
is een algemene eenstemmigheid
geen vereiste, aldus Kennedy.
De president verzocht het Congres,
het bedrag voor militaire hulpver
leningen aan het buitenland te ver
hogen van 1,6 miljard dlr tot 1,885
miljard, om zowel in Azië, Latijns-
Amerika en Afrika het hoofd te
kunnen bieden aan het gevaar van
het communisme.
Voorgaande regeringen hebben de
burgerlijke verdediging te zeer ver
waarloosd. Voor de bevordering van
de ontwikkeling op dit punt zal een
bureau worden opgericht, dat direct
onder de president komt.
De president heeft het Congres
verzocht, in te stemmen met alle
maatregelen, die hfj zal nemen om
de werkloosheid te bestrijden en de
honderdduizenen arbeiders te helpen
die het slachtoffer van de automatie
zijn geworden. Hij wees er in dit ver
band op dat in de afgelopen twee
maanden de goudreserves met ze
ventien miljoen dlr zijn toegenomen.
De totale door de president in zijn
rede bepleitte uitgavenverhoging be
draagt 724 miljoen dollar.
RUIMTECABINE VOOR DREE MAN
Functionarissen van het Ameri
kaanse bureau voor lucht- en ruim
tevaart (NASA) hebben verklaard,
dat president Kennedy doelde op
een Apollo" ruimtecabine met drie
inzittendend toen hij gisteren over
een reis naar de maan sprak.
De „Apollo" zal zodanig worden
geconstrueerd dat zij, behalve een
baan om de maan te beschrijven, ock
een landing op het maanoppervlak
kan maken.
Vandaag al
eerste nieuwe
a f 1,10
De eerste „Hollandse Nieuw" van
dit seizen, is aan land. Vanmorgen
om 17 minuten voor 8 kwam na
esn spannende race aan de „Te-
geltjesmarkt" in IJmuiden binnen de
Katwijk 73 „Maria Jacoba". 5 Minu
ten nadat de logger was afgeméerd,
arriveerde het tweede schip, de
Vlaardingen 85 „Bertina". Schipper
Jaap v. d. Plas van de Katwijk 73 ver
telde dat hij 44 kantjes haring aan
boord had en dat het vooral gedu
rende de laatste uren van de haring-
jacht had gespannen wie 't eerst zou
aankomen.
De Vlaardingen 85 zat de Katwijk
73 gedurende de gehele nacht dicht
op de hielen. De 44 kantjes werden
zo spoedig mogelijk gelost en wer
den omstreeks 9 uur in de afslag te
Katwijk aan Zee verkocht.
De vangst van de Vlaardingen 85
bestaat uit 68 kantjes. Aan boord van
de Katwijk 73 is namens de gemeen
te Velsen aan schipper Jaap van der
Plas de zilveren legpenning van de
gemeente overhandigd, welke pen
ning elk jaar wordt uitgereikt aan
die logger, die als eerste haring in
IJmuiden aanvoert.
Vanmiddag was de eerste haring
in de winkels en aan de stalletjes.
Ze kostte 1,- tot 1,10 per stuk.
Zaterdagmorgen 9 uur begint de
verkoop van deze echte Coster-
aanbiedingen;
Zuiver wollen
AaBe
jongens-
sportcolberts
Vele moderne streep-en ruit-
dessins. Eersteklas maakwerk.
Tot 13 jaar, A AVP
ALLE MATEN9
Gabardine super
kinglon perion
jongenspantalons
met ceintuur. In prachtige multi-
Tol°lV Jaar, 1 1 75
ALLE MATEN- m
In Amman, de hoofdstad van Jordanië, is donderdag het huwelijk voltrok
ken tussen koning Hoessein en Moena al Hoessein alias mej. Toni Gardiner,
de tweede gemalin van koning Hoessein die eerder is getrouwd geweest
met prinses Dinah, die het leven schonk aan een dochtertje. Foto: na de
sobere plechtigheid rijdt het bruidspaar in een open wagen door de straten
van Amman. telefoto)
De struktuur van
het Algerië van morgen
LEIDEN:
Haarlemmerstraat 25
ROTTERDAM: Korte Hoogstraat 11 Meent
hoek GondejLngel Katendr. Lagedljk hoek
Dorpsweg West-Kruiskade 35
(Advertentie)
Aanrander
in Leiden gegrepen
Een 15-jarige timmermansleerling
uit Leiden is door de politie ingeslo
ten voor het plegen van een aantal
aanrandingen in het Paterstraatje.
Drie gevallen van aanranding heeft
hij tegenover de politie bekend. De
Leidse politie is er echter van over
tuigd, dat de knaap zich vaker aan
deze misdrijven schuldig heeft ge
maakt. Met klem verzoekt de politie
dan ook vrouwen of meisjes, die in
deze omgeving of waar elders zijn
lastig gevallen zich met haar in ver
binding te stellen. Alleen wanneer de
politie alle gevallen van aanran
ding worden meegedeeld, kan voor
100tegen dergelijke onverlaten
worden opgetreden.
RASSEN
PROBLEMEN
P1RWLTL IN JERUZALEM de ras
senwaan in de persoon van Adolf
Eichmann terechtstaat, komen zowel
in Zuid-Afrika als in Amerika ge
beurtenissen voor, welke aantonen,
dat het probleem der rassen nog altijd
niet overwonnen is.
In Jeruzalem staat de meest af
schuwelijke vorm van een georgani
seerde rassenwaan terecht, welke
ontaardde in een moordpartij, zoals
men niet voor mogelijk zou hebben
gehouden in onze eeuw. In Amerika
is het heel wat minder erg; daar gaat
het niet om een van overheidswege
georganiseerd negervervol-
0 ging, maar om uitspattingen
van individuele blanken. In
de Verenigde Staten hebben de ne
gers op papier gelijke rechten, maar
in de practijk manikeert daar nog wel
eens wat aan, hetzij omdat de af
zonderlijke staten beperkende maat
regelen toepassen, hetzij omdat de
minachting voor de slaaf van vroe
ger nog altijd diep geworteld is in
de mentaliteit van vele blanke be
woners van de Zuidelijke staten.
Men heeft er dezer dagen weer
over kunnen lezen, hoe een groep
negers, die de beperkende bepalin
gen voor de zwarten in autobussta
tions willen bestrijden, verzet uitlokt,
welk verzet gepaard gaat met mis
handelingen. In Amerika culmineert
het rassenprobleem zich in deze
vraag: „Hoe ruimen we de afkeer op
van de blanken voor de negers in die
Zuidelijke staten, waar de zwarte
bevol'kdng in groten getale voor
komt?"
In Zuid-Afrika heeft het rassen
probleem 'n heel ander aspect. Daar
leeft een blanke bevolking als min
derheid tussen een ver overwegen
de zwarte meerderheid. Daar is het
probleem: „)ioe handhaven wij de
blanke cultuur tegen het dreigende
gevaar van overspoeld te worden
door de cultuurloosheid van de
zwarten?" In Amerika dreigt zelfs
in de Zuidelijke staten geen gevaar
dat de zwarten baas zullen worden,
maar in Zuid-Afrika wel. In Algerië
kunnen de Fransen desnoods de wijk
nemen naar het moederland, maar
waar moeten de blanke Zuid-Afrika
nen heen? Men kan en naar onze
mening ook terecht bezwaar heb
ben tegen de wijze, waarop Ver
woerd c.s. het probleem willen oplos
sen, maar aan de andere kant moet
men begrip hebben voor de moeilijke
positie, waarin de blanke Zuid-Afri
kanen zich bevinden. Een oplossing
van het rassenprobleem is daar wel
uitermate moeilijk.
Volgende week wordt de uittre
ding van Zuid-Afrika uit het Britse
Gemenebest een feit en bij die gele
genheid verwacht men allerlei onlus-
ten zowel van de zijde der negers Vanochtend om zeventien minuten voor acht is de Katwijkse haringlogger Kw. 73 „Maria Jacoba" van schip
als van de zijde der pro-Engelse Per Jaap van der Plas de haven van IJmuiden binnengelopen met aan boord de eerste 44 kantjes Hollandse
blanken. Het rassenvraagstuk heeft Nieuwe. Foto: terwijl de Kw. 73 reeds begonnen was zijn haring te lossen (voorgrond) meerde de VL 85 „Ber-
al heel wat ellende gebracht tina" als tweede logger in IJmuiden. De buit van de JBertina" bedroeg 68 kantjes.
Donderdag zijn de Franse en Al
gerijnse onderhandelaars in Evian
tweemaal bijeen geweest. Na de mid
dagzitting werd bekend gemaakt,
dat men zaterdagochtend aanstaande
te half elf Ned. tijd opnieuw bijeen
zal komen.
Volgens welingelichte kringen
hebben de Franse en de Algerijnse
delegatie donderdag een gemeen
schappelijke basis gevonden voor hun
gesprek over de belangrijkste aspec
ten van het overleg. De kern van de
opvattingen der twee afvaardigingen
over het Algerië van morgen betrof
de structuur van een republiek Al
gerië, haar banden met Frankrijk en
de betrekkingen tussen de Moham
medaanse meerderheid van de be
volking en de Europese minderheid.
Minister Joxe verklaarde, dat
Frankrijk bereid is, zijn grote uit
gaven voor de economische en so
ciale ontwikkeling van Algerië voort
te zetten, als de Algerijnen zich voor
handhaving van de banden met
Frankrijk zouden uitspreken.
Volgens genoemde kringen zal pas
aan het einde van de conferentie
worden gesproken over problemen
betreffende het organiseren van de
volksstemming, waarin de Algerijnen
zelfbeschikkingsrecht gebruik zullen
kunnen maken. Men is begonnen
met vraagstukken, waarvoor men 'n
gemeenschappelijk uitgangspunt kan
vinden.
Ongeregeldheden in Algerië.
Voor de derde achtereenvolgende Dit nummer bestaat nit 12 pagina's
dag hebben voorstanders van een
„Frans Algerië" donderdag in Oran 1
ongeregeldheden veroorzaakt.
De betogers vernielden drie win
kels van Algerijnen. Europeanen, die
de Algerijnen wilden helpen, werden
met stenen bekogeld, evenals de po
litie. Vier agenten en een onbekend
aantal demonstranten liepen ver
wondingen op. Honderden ruiten zijn
gesneuveld.
In Algiers zijn gisteravond twee
bommen ontploft, één voor het huis
van een Europees journalist, die be
kend staat om zijn liberale ideeën.
De bommen richtten slechts mate
riële schade aan.
Van doorgaans betrouwbare zijde
is vernomen, dat drie Franse solda
ten, die zochten naar de daders van
de overval op Sidi Aich, zijn ge
sneuveld. Bij deze overval werden
zeven Franse militairen gedood.
Vuurgevechten in Parijs.
Bij een vuurgevecht tussen een
groep Algerijnen en Algerijnse hulp
politie in de buurt van het vermaaks
centrum Pigalle te Parijs, zijn don
derdagavond zes personen gewond.
Volgens de, politie deden de Al
gerijnen in een stille straat met
handgranaten een aanval op een pa
trouille Algerijnse hulppolitie. In be
paalde delen van Parijs, waar veel
Algerijnen wonen, wordt de politie
bijgestaan door Algerijnse hulpkrach
ten.
Na de aanval ontstond een vuur
gevecht, waarbij een passerende
automobilist door een kogel werd
getroffen. Om hun aftocht te dek
ken, wierpen de aanvallers nog een
granaat waardoor drie voorbijgan
gers gewond werden. Ook twee leden
der hulppolitie werden gewond.
Een der aanvallers werd aange
houden.
Ook in een zuidelijke wijk van
Parijs had een schietpartij plaats
tussen politie en Algerijnen. Hier
werden twee arrestaties verricht.
Koud weer
De Zuidafrikaanse minister van
binnenlandse zaken, de Klerk, heeft
de regeringsambtenaren er donder
dag voor gewaarschuwd, dat zij ont
slagen kunnen worden, indien zij
volgende week, als Zuid-Afrika een
republiek wordt, van hun werk weg
blijven.
Hij zei in zijn oproep er bij alle
ambtenaren, ongeacht van welk ras
zij zijn, erop te willen aandringen
aan het werk te blijven, nu er po
gingen worden gedaan hen ertoe te
bewegen op 29, 30 en 31 mei niet te
werken.
In Port Elizabeth zijn donderdag
pamfletten verspreid, waarin de amb
tenaren ertoe worden aangespoord
niet te verschijnen. Volgens pamflet
ten van de raad van nationale actie
dienen alle Zuid-Afrikanen, blank en
zwart, te staken. Zakenlieden moe
ten hun winkels en bureaus sluiten,
arbeiders moeten thuis blijven en de
ouders moeten hun kinderen niet
naar school zenden.
De weersomslag hing samen met
de passage van een koufront, dat gis
teren dicht bij onze kust vrijwel
stil lag, maar dat vanochtend in ver
sneld tempo naar het zuiden ging be
wegen.
Koude lucht van arctische oor
sprong kon daardoor Nederland met
noordelijke winden binnenstromen.
De noordelijke stroming breidde
zich over onze omgeving uit ten
gevolge van luchtdrukdalingen boven
het vaste land van West-Europa
enerzijds en luchtdrukstijgingen bo
ven de Britse eilanden anderzijds.
Het ziet er naar uit, dat Nederland
het komende weekeinde in de koude
lucht zal blijven, waarbij morgen
vooral in de kustgebieden de noorde
lijke wind nog af en toe krachtig zal
zijn.
Er kunnen zaterdag bovendien
plaatselijk enkele buien voorkomen.
De kans op opklaringen wordt echter
wel weer groter.
ZON- EN MAANSTANDEN
27 Mei: zon op 04.31; onder 20.43;
maan op 17.18; onder 03.32.
H oogwaterstanden
27 Mei: v.m. 1.12; n.m. 1.38.
KORRELTJE
