S)e CöidaeSou/ïct/rit
HET LUDEN DER JODEN
IN LITHAUEN
Het gruwelijke verhaal lijkt eindeloos
Na de opstand
in Algiers
Hoogterecord
eiste één dode
Het verraad van George Blake
Noodweer
in Frankrijk
Directeur: J. F. J. M. KOENS.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VRIJDAG 5 MEI 1961
51ste JAARGANG
Jeruzalem accentueert
de opluchting
der bevrijding
Telel. 2 0 9 3 5- Red. 20015, 25594 - Advert. 20826 Klachten bezorging 33839 (tussen 17.30 en 19 00 n.> Giro 10 30 03 - Abonn. f 0,59 p. w„ 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw„ Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm„ Telefoontjes 1,50
De eerste getuige in het Eichmann- zen in Stiermarken. De Joodse ge-
proces was donderdagochtend mevr. meenschap in Wenen heeft Murer
Frieda Mazia, een voormalige ver- als plaatsvervangend districtscom-
pleegster uit Sosnoviece in Oost- mandant verantwoordelijk gesteld
Silezië. Zij vertelde, dat er naar voor de dood van 80.000 Joden,
schatting 100.000 Joden in Pools- Abraham Karsik, thans een smid
Silezië woonden, toen de Duitsers in Israël, vertelde van de bezetting
dit gebied binnentrokken. In de eer- van Bialystok, op 27 juni 1941, nog
ste dagen van de bezetting staken geen week na de aanval op de Sow-
de Duitsers synagogen in brand, jet-Unie. Enkele dagen nadat zij de
waarbij de Joden die zich in de ge- stad waren binnengetrokken arres-
bouwen bevonden levend verbrand- teerden de Duitsers 5000 Joden van
den. 17 tot 50 jaar, die op een zandvlakte
in de nabijheid werden doodgescho-
Vervolgens vertelde mevrouw Ma- ten.
zia over het recruteren van Joden in februari werd het ghetto van
uit Sosnoviece voor dwangarbeid. Bialystok, een stad die vóór de
Eerst werden de Joden van de straat Duitse inval 50.000 Joden telde, door
opgepakt door Duitsers die in vracht- de SS van de buitenwereld afgeslo-
autos rondreden, „als hondenvan- ten.
gers die jacht maakten op loslopen- De Lithause stad Kovno (Kaunas)
de honden". Later kreeg de plaatse- werd begin augustus 1941 door de
lijke Joodse raad bevel om voor ar- Duitsers bezet, zo vertelde dr. Aron
beidskrachten te zorgen. Peretz. Toen 15 augustus een ghetto
De volgende getuige, dr. Meir werd ingericht, waren reeds 18.000
Dvorjzecki, beschreef het lijden van van de 40.000 Joodse inwoners ver-
de Joden in Wilna, nadat de Duit- moord,
sers in juni 1941 Oost-Polen waren
binnengetrokken. Een vrouw had
hem verteld hoe ongeveer 10.000 Jo
den in een bos in de omgeving wer-'
den doodgeschoten. Zelf was zij als
een wonder aan de dood ontsnapt.
Dr. Dvorjzecki vertelde, dat hij
tegen het einde van de oorlog deel
uitmaakte van een groep Joodse ge
vangenen, die van het concentratie
kamp Dachau naar elders werden
overgebracht. Bij Baden-Baden in
Zuidwest-Duitsland werden zij uit de derdagavond stenen en rotte aard-
trein gehaald en naar een meer ge- appelen gegooid naar de politie en
bracht. „Wij realiseerden ons dat zij soldaten in jeeps, die in de straten
van plan waren ons te verdrinken". van ae patrouilleerden om toe-
Een tevoren afgesproken teken werd zicht te houden op de naleving van
gegeven, waarop de gevangenen zich het uitgaansverbod,
in het bos verspreidden. 83 Vluch- in het centrum schoten de solda-
telingen werden gered door een co- jen jn de lucht om het verzet te bre-
lonne Franse tanks. ken> Waarnemers schrijven het ver-
Dr. Dvorjzecki verklaarde, dat de Zet van de bevolking voor een deel
officier die belast was met de uit- ^oe aan het verbod om 's avonds na
roeiing van de bewoners van het negenen nog op straat te zijn.
ghetto van Wilna een zekere Frank
Murer was. „Hij woont thans in Oos- jn kringen van anti-Gaullistische
tenrijk en is een hooggeplaatst amb- ballingen in Madrid is donderdag
tenaar. Onlangs las ik dat hij in aan- gezegd, dat generaal Salan de lei-
wezigheid van de Oostenrijkse mi- djng 0p zjck heeft genomen van een
nister van justitie medailles heeft klandestiene macht van 1500 tot 1600
uitgereikt aan boeren gewapende Europeanen ven vele Mo-
Murer is thans inderdaad voorzit- hammedanen in Algerië om de strijd
ter van de landbouwkamer van Lie- voor een Frans Algerië voort te zet
ten. In deze kringen verwacht men,
dat nog veel meer aanhangers van de
n y I j "beweging voor een Frans Algerië
rrillS JCM OSCCllQCl zich bij Salans gewapende macht
zullen aansluiten.
Ex-generaal Maurice Challe is don-
„Ik zweer als lmtenaiit-vertegen- derd een arrestantenauto van
woordiger van de groothertog - -
Europeanen in Algiers hebben don-
Eén dag betaalt U
voor deze fleurige,
allerleukste
KATOENEN JONGENSPAKJES
in een grote verscheidenheid van
nieuwe, frisse kleuren een echte
Coster-stuntprijs
LEIDEN:
Haarlemmerstraat 25
ROTTERDAM: Korte Hoogstraat 11 Meent
hk. Goudesesingel Katendr. Lagedijk hk.
Dorpsweg Weit-Kruiskade 35.
(Advertentie) VQnden.
Een bemande ballon van de Ame
rikaanse marine heeft een hoogte
van 34.593 meter bereikt en hiermee
een nieuw record gevestigd. Het oude
record van 31.333 meter stond op
naam van kapitein Joseph Kittinger
van de luchtmacht.
De ballon, die een open gondel
had, werd bemand door twee offi
cieren in ruimtevaartcostuums. Het
opstijgen geschiedde van een vlieg-
dekschip in de Golf van Mexico.
Eén van de twee officieren, de
Amerikaanse luitenant Jacob Pra-
ther is evenwel om het leven geko
men toen de ballon een noodlanding
maakte in de Golf van Mexico. Dc
ander liep geen verwondingen op.
Over de wijze, waarop één der of
ficieren is omgekomen, wordt 't vol
gende gemeld:
De gondel van de ballon had zich,
na het neerkomen op het water, con
form de plannen van de ballon os-
gemaakt en bleef in zee drijven. Tij
dens he. ophijsen van de ballonvaar -
ders door een hefschroefvliegtuig,
viel luitenant Prather van de kabel
van het vliegtuig in het water terug.
Kikvorsmannen doken hem onmid
dellijk na, doch hij was reeds bewus
teloos toen hij uit het water werd
gehaald. Hij overleed ongeveer an
derhalf uur later.
De ballonvaarders waren gekleed
in een zelfde uitrusting, als de eer
ste Amerikaanse ruimtevaarder zal
dragen tijdens de ruimtevlucht. Zij
droegen instrumenten tot een ge
wicht van ongeveer elf kilogram en
vermoedelijk hebben deze de omge
komen ballonvaarder gehinderd bij
zijn pogingen om zich drijvende te
houden.
Na 333 jaar gelicht
De romp van het 17e eeuwse
Zweedse oorlogsschip „Vasa", dat op
zijn eerste reis in 1628 zonk, is don
derdag in Stockholm in een droog
dok geplaatst.
Het schip heeft 333 jaar lang op
de bodem in de haven van Stockholm
gelegen. Op 24 april j.L, na 5 jaar
bergingswerk, slaagde men erin het
naar de oppervlakte te brengen.
Nadat de lekken gedicht en het
grootste deel van het water eruit ge
pompt was, bleef de „Vasa" donder
dag drijven. Daarna werd het schip
weggesleept.
Men heeft al een aantal geraamten
van verdronken bemanningsleden ge-
Koninklijk paar bij dodenherdenking
Het koninklijk paar, vergezeld door mr. A. B. Roosjen (links), gefotogra
feerd tijdens het défilé langs het nationaal monument aan het slot van de
herdenkingsplechtigheid, gistermiddag.
wooraiger van oe gnraoerfogde Santé-gevangenis naar het Par ij se
mule heeft erf groothertog Jan van „Challe gatja^j>ver op 26_apnl, C
In Rotterdam geboren
erf groothertog
Luxemburg donderdag tijdens een
besloten plechtigheid in de feestzaal
van het groothertogelijk paleis in
Luxemburg de functie van stadhou
der aanvaard.
nadat hij de revolte van de generaals
in Algiers geleid had.
Challe werd ongeveer vijf-en-een-
half uur ondervraagd. Volgens jus
titiële kringen leek hij volkomen ont-
De plechtigheid nam met toespra- spannen, onder het roken van een
Nederland is er ook nog enigszins
bij betrokken, daar Biake de zoon is
De voormalige employé van het van EnSclse en «A Ne-
Koninklijk paar bij
dodenherdenking
te Baarn
Te Baarn werd de dodenherden
king bijgewoond door H.M. de Ko
ningin en ZJC.H. Prins Bernhard. Drie
minuten voor acht arriveerden de ko
ningin en de prins op het Baarnse
stationsplein, waar zij een bo quet
van paarse bloemen legden bij het
monument der gevallenen. Door een
zeeverkenner van de Mangkwane-
groep en een gids van de Maria Go-
retti-groep werd de vlaggeceremonie
verricht Door ongeveer 3.000 inwo
ners van Baarn werd de stille tocht
die op de Brink begon en de doden
herdenking op het Stationsplein mee
gemaakt.
ken en al nauwelijks drie kwartier in PÖP beantwoordde hij alle vragen Britse ministerie van buitenlandse derlandse moeder en in Rotterdam
beslag.
ZOEKT U moderne of klassieke
modellen
Gouden
V erlovingsringen
v. d. WATER. Haarl.straat 207
heeft het. Zeer grote keuze.
Op 't graveren kunt U wachten.
zaken George Blake, die woensdag geboren is.
tot 42 jaar gevangenisstraf is ver- De vader van GeorSe Blake was
een Britse diplomaat. George volgde
(Advertentie) veroordeeld.
De Westberlijnse politie heeft
vrijdagmorgen de ex-sergeant van de oordeeld wegens het uitleveren van
SS, Heinz Jentzsch, gearresteerd, die Britse geheimen aan de Sow jet Unie, middelbare studies in Amsterdam,
ervan verdacht wordt medeplichtig - .x t,
te zijn geweest aan de moord op 400 zal 111 hoger beroeP De Britse premier Macmillan heeft
gevangenen van het kamp Gusen tü- De aan Blake opgelegde vrijheids- ^?nd^rd5g+ P.. het LagerhJ"s ver"
dens het Nazi-bewind. Zijn gevangen- klaard, dat hij overweegt of er aan
neming is een uitvloeisel van 't pro- straf is de langste, welke in de mo- vullende maatregelen kunnen wor-
ces tegen de vroegere kampcomman- derne Britse juridische geschiedenis den getroffen „om Groot-Brittannië
dant Chmielewski, die kortgeleden Jc nit„cnrft te vrijwaren voor verraad van deze
levenslange gevangenisstraf werd 00,t door een rechthank is mtgespro aard".
ken.
Premier Chroesjtsjef en zijn (b)aardige vrienden
Macmillan zei ook: „Ik kan de le
den verzekeren, dat Blake's verraad
geen onherstelbare schade heeft aan
gericht. Hij had met name geen toe
gang tot de geheime gegevens over
de landsverdediging of inlichtingen
op het gebied der kernenergie".
Omtrent Blake's gevangenschap in
Noord-Korea verklaarde Macmillan:
„Er bestaat geen twijfel aan dat hij,
tezamen met een aantal anderen, die
door de Chinese communisten wa
ren geïnterneerd, tot op zekere hoog
te slecht is behandeld.
Hij werd echter niet aan een her
senspoeling onderworpen, zoals die
op de gevangengenomen geallieerde
militairen werd toegepast".
Macmillan deelde mede, dat Blake,
nadat hij in 1953 door de Chinese
communisten was vrijgelaten, terdege
door de Britse veiligheidsdienst aan
de tand was gevoeld. Hij stelde vast,
dat Blake klaarblijkelijk uit vrije
wil tot zijn communistische opvat
tingen is gekomen. Blake's handel
wijze was niet voortgesproten uit
vreesaanjaging gedurende zijn ge
vangenschap. Evenmin was hij be
zweken onder andere soorten van
druk, die onder bepaalde omstandig
heden op politieke gevangenen wordt
uitgeoefend.
„Onder deze omstandigheden valt
niet gauw verdenking op een man,
die zijn land een achttal jaren goed
had gediend, die in elk opzicht een
normaal en eerbiedwaardig bestaan
scheen te leiden, doch die had be
sloten zijn land wegens ideologische
Premier Chroesjtsjef heeft een delegatie van de organisatie van jonge Cubaanse rebellen ontvangen. Naast de redenen te verraden", aldus Mac-
Russische premier de Cubaanse delegatieleider Joel Eglesias. millan.
In het Normandische departement
Eure heeft donderdagavond een zwa
re regen- en hagelstorm gewoed,
waarbij drie mensen zijn omgeko
men en ten minste zestig personen
werden ge' .t n, van wie tien ernstig.
In Mortain vielen gedurende enkele
minuten hagelstenen van één ons, die
echter voor ca. een miljoen N.F.
schade hebben aangericht.
Duizenden fruitbomen zijn door de
storm, die op sommige plaatsen een
snelheid van 150 km/u bereikte, ont
worteld, Wegen zijn door omge
waaide bomen geblokkeerd en talrij
ke huizen en gebouwen zijn bescha
digd.
In enkele dorpen is ca. de helft van
de inwoners dakloos geworden.
Koningin Elisabeth
bij de Paus
Hedenochtend te kwart over elf
heeft paus Johannes koningin Elisa
beth van Engeland in privé-audiën-
tie ontvangen in zijn grote particu
liere bibliotheek, op de drempel
waarvan hij persoonlijk de vorstin
verwelkomde.
De route, welke de stoet met het
koninklijk gezelschap door een aan
tal opeenvolgende zalen van het Va
ticaanse paleis naar de bibliotheek
volgde, was, om de gebeurtenis gro
tere luister bij te zetten, langer dan
gebruikelijk gemaakt. Koningin Eli
sabeth, die een zwarte sluier met
daarop een diadeem droeg, werd be
geleid door de major-domus. Achter
haar liep prins Philip en kwamen de
overige leden van het gezelschap.
Het bezoek aan het Vaticaan volg
de op de beëindiging hedenochtend
van het door het Britse vorstelijke
paar aan Italië gebrachte staatsbe- 1
zoek. De koningin en prins Philips
waren dinsdagavond met hun jacht
„Brittannia" van Sardinië in Napels
aangekomen. Zij namen vanochtend
op het Quirinaal afscheid van presi
dent Gronchi en echtgenote en be
gaven zich daarna naar de zetel van
de Britse legatie bij de H. Stoel.
Dit nummer bestaat nit 16 pagina's
Geringe kans
op regen
PARASIETEN
De regering van de Russische fe
deratie heeft bepaald, dat alle Sow-
jet-burgers, die een „parasitair le
ven" leiden, voor een periode van
twee tot vijf jaar in arbeidskampen
zullen worden ondergegbracht.
Het persbureau Tass meldt, dat dit
geldt voor „alle volwassenen, gezon
de burgers die geen eerlijk werk wen
sen te verrichten, sociaal nuttig werk
uit de weg gaan en als parasieten
léven, zodat zij de grondwettelijke
plicht van een sow jet-burger niet
vervullen". De maatregel zal ook van
toepassing zijn op mensen, die slechts
voor de schijn werken.
Het betrokken decreet staat de
overheid toe bezittingen in beslag te
nemen, die zijn „verkregen zonder
eerlijke arbeid".
DE BILT, vrijdag 10.00 uur. Het
KNMI deelt .mede:
Aan de voorkant van een Oceaan
storing, die gisteren ten zuidwesten
van Engeland was gelegen, stroom
de gisteren in de loop van de dag
warme lucht via Frankrijk naar on
ze streken. In deze warme luchtstro
ming ontwikkelde zich een onweers
storing, die vannacht met grote snel
heid over zuid-oost-Engeland en ons
land naar de Noordzee trok.
Aan de achterkant van de on
weersstoring stroomde vanmorgen
met een krachtige zuidwestelijke
wind weer koelere lucht het land
binnen. Op de Oceaan nadert een
nieuwe depressie, die in noordooste
lijke richting koerst. Voor deze de
pressie ligt een gebied van hogere
luchtdruk, dat via Engeland lang
zaam oostwaarts trekt. De kans op
regen is dan ook'de komende 24 uur
gering. Waarschijnlijk zal slechts in
het binnenland op enkele plaatsen
nog een regenbui vallen.
ZON- EN MAANSTANDEN
Mei zon op 95.02; onder 20.12;
maan op 01.05; onder 10.0!
Hoogwaterstanden
6 Mei: v.m. 7.01; ;n.ra. 7.33.
KORRELTJE
Wie wil leren zonder boeken,
schept water met een zeef.