S)e CeidóeSouAont
MOSKOU IS DOL VAN VREUGDE
OVER GAGARIN
Morgen grootse hulde aan ruimtevaarder
DE MAANREIS KOMT IN ZICHT
„Onsterfelijke naam", zegt Chroesjtsjef
100,-
Roeanda Oeroendi
Israels bevoegdheid om
Eichmann te straffen
Kennedy feliciteerde
Chroesjtsjef
DONDERDAG 13 APRIL 1961
51ste JAARGANG
No. 15295
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Directeur: J. F. J. M. KOENS.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
Telef. 2 0 9 3 5 Red. 20015. 25594 - Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 33839 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10 30 03 - Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mud., 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
CARNAVAL
IN MOSKOU
RUIMTEVAART
r\AT MEN IN MOSKOU in feest-
stemming verkeert is wel te be
grijpen; evenzeer dat de Amerika
nen een beetje sip kijken. Kennedy
heeft zich gisteren op zijn weke
lijkse persconferentie niet laten
kennen en heeft de Sow jet-regering
geluk gewenst met de opmerkelijke
prestatie van Gagarin. Hij heeft als
verklaring er bij gezegd, dat een
totalitair regeerd land nu eenmaal
zekere voordelen heeft, daar het
alle krachten kan samenbundelen
om een bepaald doel te bereiken.
Dat is natuurlijk wel juist, even
als het feit, dat de Russen altijd een
beetje roekelozer met hun
0 mannetjes omspringen dan de
Amerikanen. Maar daarnaast
blijft toch altijd één der voornaam
ste oorzaken van het achterblijven
der Amerikanen, dat men in het
Westen er niet in geslaagd is om de
brandstof van de Russen na te ma
ken. De Russen kunnen nl. veel
grotere en zwaardere ruimtevaar
tuigen naar boven sturen en dat
geeft hun een grote voorsprong.
In elk geval is de eerste Russische
bemande ruimtevlucht een knap
staaltje van techniek, dat aller be
wondering verdient. Opmerkelijk is
daarbij ook, dat de Russen niet heb
ben getracht om hun prestatie ge
heim te houden totdat zij zeker wis
ten, dat het experiment gelukt was.
Zij hebben het risico van een mis
lukking genomen en de lancering
bekend gemaakt toen de „cosmo
naut" nog alle kans had om het er
niet levend van af te brengen. Wel
zijn er aanvankelijk allerlei beschou
wingen gepubliceerd, volgens welke
de vlucht al eerder zou hebben
plaats gehad en mei. de berichtge
ving pas zou hebben geënsceneerd
toen de proef gelukt was. Maar vol
gens een officiële Amerikaanse er
kenning, moeten de opgegeven tijd
stippen wel degelijk kloppen met de
Russische berichtgeving.
Er is dus geen enkele reden om
niet ruiterlijk toe te geven, dat de
Russen een royale voorsprong heb
ben op het gebied van de ruimte
vaart. Met de conclusie van het
Franse communistische blad „Huma-
nité" zijn wij het evenwel niet eens.
Dat blad ziet het feit dat de eerste
ruimtevaarder een communist was
als „wellicht van beslissende bete
kenis voor de toekomst van de mens
heid".
Nu, zó erg is het nu ook weer niet.
Wij hebben in de laatste tientallen
jaren allerlei „eerste vluchten" mee
gemaakt, zoals de eerste vlucht over
het Kanaal (Blériot), de eerste
vlucht over de Oceaan (Lindberg),
de eerste vlucht naar Indië, om de
wereld, enz. Dat waren alle mijl
palen in de ontwikkeling van de
luchtvaart, maar die ontwikkeling
is tenslotte gedaan door de gehele
mensheid en in samenwerking. Zo
zal het ook gaan met de ruimtevaart.
De Russen hebben thans een dui
delijke voorsprong, maar het zijn nog
slechts probeersels en de ruimte
vaart zal nooit het monopolie van
de Russen zijn. Zelfs niet, al zitten
ze straks het eerst op de maan.
Komt er mono-rail tussen
Amsterdam-Schiphol?
Besprekingen worden gevoerd tus
sen de gemeentebesturen van Am
sterdam en Amstelveen over 'n di
recte verbinding Amsterdam-Amstel-
veen-Schiphol en men overweegt of
men hierbij geen gebruik zou kun
nen maken van de zgn. mono-rail.
Het voertuig hangt of staat bij deze
wijze van voortbeweging op één rail.
De besprekingen bevinden zich nog
in primair stadium. Aan een snelle
verbinding A'dam-Schiphol wordt
ernstige behoefte gevoeld.
Moskou is in carnavalsstemming. Morgen zal majoor Gagarin te Moskou
aankomen. De eerste ontvangst zal hem worden bereid op het dertig km
van Moskou gelegen vliegveld van Vnoekovo. Hij zal hier worden begroet
door premier en partijleider Chroesjtsjef, de leden van het presidium van
het centrale comité der Sowjet-Russische communistische partij en minis
ters. Ook het diplomatieke korps te Moskou is uitgenodigd de ontvangst
bij te wonen.
Moskovieten zullen zich scharen langs de dertig kilometer lange weg van
het vliegveld naar het Moskouse Rode Plein, waar hem in een massa
bijeenkomst een tweede ontvangst zal worden bereid. Waarschijnlijk zal
hem dan de titel van „held van de Sowjet-Unie" worden verleend.
De ouders van Gagarin, die in het gebied van Smolensk wonen, zullen
naar Moskou komen, om de triomfale ontvangst van hun zoon bij te wonen.
Gagarin's vrouw, Valentina, ontving het eerste nieuws van de ruimte
vaart toen een buurvrouw kwam binnenhollen omdat Joeri in een der
radio-uitzendingen werd genoemd. Toen Gagarin zijn historische vlucht
maakte sliepen zijn twee dochters, Aljonoesjka, bijna drie jaar, en Galosj-
ka, één maand, nog rustig.
Mevrouw Gagarin wist dat haar man een belangrijke opdracht had; welke,
had hij haar in verband met haar toestand niet willen zeggen.
RUIMTE-POSTZEGEL
„Tass" meldt, dat de Sowjet-Unie
ter gelegenheid van de eerste be
mande ruimtevlucht een postzegel
heeft uitgegeven. Hierop is een deel
van de aarde afgebeeld en een ruim
tevoertuig in zijn baan. De postzegel,
die gedateerd is „12 april 1961" heeft
als opschrift „De Sow jet-mens ls in
de ruimte". Er zullen, ter herden
king van dit feit, nog twee postze
gels in de Sowjet-Unie worden uit
gegeven.
TELEFOONTJE MET
CHROESJTSJEF
Chroesjtsjef heeft Gagarin woens
dag in een telefoongesprek meege
deeld dat zijn ruimtevaart hem tot
een „onsterfelijk man" heeft ge
maakt. Gagarin bedankte Chroesj
tsjef in dit gesprek voor zijn geluks
telegram, waarna hij zei: „Ik ben
verheugd u te kunnen melden, dat
deze eerste vlucht in de ruimte op
geslaagde wijze is volbracht".
Chroesjtsjef antwoordde: „Uw
grote verrichting heeft roem voor
ons land gebracht en u heeft grote
moed aan de dag gelegd bij de ver
vulling van uw verantwoordelijke
taak. U heeft een onsterfelijke naam
verworven als de eerste mens, die
erin geslaagd is in de ruimte door
te dringen". Daarop vroeg Chroesj
tsjef Gagarin hoe hij zich gevoelde.
Deze antwoordde: „Ik gevoel mij
goed. Het gehele instrumentarium
van het ruimtevoertuig heeft goed
gewerkt. Gedurende mijn vlucht zag
ik de aarde van grote hoogte. Ik kon
zeeën, bergen, grote steden, rivieren
en bossen onderscheiden". Hij voeg
de hieraan toe: „Ik gevoelde mij
goed in het ruimteschip, juist alsof
ik er thuis was".
Daarop zei Chroestsjef: „Ik ver
heug mij erop u in Moskou te zul
len ontmoeten. Daar zullen u en ik,
tezamen met het gehele Sovjet-volle,
deze grootse daad, deze mijlpaal op
de weg tot verovering van de ruim
te, vieren". Chroesjtsjef vroeg Gaga
rin zijn hartelijke groeten aan diens
vrouw en kinderen en aan zijn
ouders over te brengen. Hij besloot
met de ruimtevaarder het allerbeste
toe te wensen.
NU NAAR DE MAAN!
De directeur van het Britse obser
vatorium van Jodrell Bank, prof. Lo-
vell, heeft woensdag op een pers
conferentie gezegd, dat indien zijn
oordeel over wat de Russen gaan
doen, juist is, over vier of vijf ja^r
een mens op de maan zal landen. Hij
achtte de kans, dat de Amerikanen de
Russen voorbij zouden streven en 't
eerst een man op de man zouden heb
ben, te verwaarlozen.
TIJDSTIPPEN KLOPTEN
Een woordvoerder van het Ame
rikaanse bureau voor lucht- en ruim
tevaart (NASA) heeft verklaard,
dat er geen reden is om te twijfelen
aan de juistheid van de officiële Rus
sische mededelingen over het tijd
stip waarop de ruimtevaart heeft
plaats gehad. Het bureau is tot deze
conclusie gekomen aan de hand van
„alle gegevens die ons en andere
bronnen van de Amerikaanse rege
ring ter beschikking stonden".
Sommige Engelse bladen hebben
nl. de juistheid van de officiële Rus
sische berichten over het tijdstip van
de eerste bemande ruimtevaart in
twijfel getrokken. Zij meenden nl.
dat de vlucht reeds enkele dagen
geleden moet hebben plaats gehad.
De wetenschappelijke correspon
dent van de „Daily Telegraph"
schreef, dat het tijdschema zoals dit
door officiële instanties was gepu
bliceerd „niet klopte".
De „Daily Express" meende dat de
ruimtevaart ongeveer zes dagen ge
leden móet hebben plaatsgehad, maar
dat dit „om propaganda-doeleinden"
geheim is gehouden. De Sowjet-Unie
zou nooit bekendheid hebben gege
ven aan de vlucht wanneer de mo
gelijkheid bestond dat de ruimte
vaarder zou omkomen. Het geven
van een lopend verslag is een uit
stekende publiciteit. „Maar de ver
klaring, die majoor Gagarin na zyn
ruimtevaart zou hebben afgelegd,
lijkt door een functionaris in Mos
kou te zijn geschreven".
Het wordt in Moskou niet waar
schijnlijk geacht, dat de namen van
de geleerden, die deze proef moge-
lijkt door een functionaris in Mos-
bekendgemaakt.
De Russen hebben nooit bekendge
maakt, waar zij hun raketten lance
ren. In westelijke kringen te Mos
kou wordt echter aangenomen, dat
de bases zich in Toerkmenistan aan
de kust van de Kaspische Zee bevin
den.
JOERI GAGARIN
Joeri Gagarin is pas woensdag tot
majoor bevorderd, zo meldt Tass. De
Russische minister van defensie,
maarschalk Rodion Malinofski, heeft
woensdag een order uitgevaardigd,
waarin gezegd wordt, dat luitenant
Gagarin tot majoor is bevorderd,
„daar hij op het punt staat een weer
galoze heldhaftige prestatie te leve
ren tot meerdere eer van 't Sowj et-
vaderland."
ALS U DEZE WEEK
NOG f 100,- KUNT
BESTEDEN...
U bent goed af als u deze
week zo'n kostuum uit onze
befaamde Twen-kollektie
kiest voor uw f 100,-. Zoveel
voordeel zult u zelden in een
maal binnenhalen, 'n Spe
ciale aanbieding die alleen
deze week geldig' is.
TOP-VOORDEEL
VAN-DE-WEEK
TWEN-COSTUUM
Moskovieten juichen om hun ruimtevaarder
aizCpZt
Met een dag vertraging is het eerste
caisson voor de sluiting van het
Veersegat geplaatst. Uit deze foto
blijkt duidelijk de hoogte van het
betonnen gevaarte.
Halve gebr. kip
f 1.95
Alléén: PETER LEENEN
Gangetje 14
De beheerschapscommissie der
Verenigde Naties heeft woensdag
een resolutie aangenomen over het
houden van een volksstemming over
de kwestie van de Mwami (koning)
van Roeanda en het houden van al
gemene verkiezingen in Roeanda
Oeroendi in augustus aanstaande
onder toezicht der Verenigde Na
ties.
Slechts België stemde tegen, 83
landen stemden voor en drie landen
(Advertentie)
Frankrijk, Spanje en Portugal
onthielden zich van stemming.
In de resolutie wordt gezegd, dat
België op geen enkele wijze zijn be
voegdheden aan plaatselijke instel
lingen en politici kan overdragen
zolang geen passende democratische
instellingen in het leven zijn geroe
pen en het beheer niet met instem
ming van de Verenigde Naties is be
ëindigd.
Het nieuws over de eerste menselijke ruimtevaarder, de Russische majoor-vlieger Joeri Gagarin, heeft het
Russische volk woensdagochtend enthousiast gemaakt. Met spandoeken liepen de Moskovieten door de straten
van de Russische hoofdstad, (radio-foto)
HOOGSTRAAT 1-2 LEIDEN
(Advertentie)
In zijn woensdag gehouden pers
conferentie heeft president Kennedy
de door de Sowjet-Unie tot stand ge
brachte eerste menselijke ruimte
vlucht een hoogst indrukwekkend
wetenschappelijk succes genoemd,
waarvoor iedereen de grootste be
wondering heeft. De president heeft
zowel aan premier Chroesjtsjef als
aan de Russische astronaut Gagarin
zijn gelukwensen doen toekomen.
Kennedy sprak de hoop uit, dat de
Verenigde Staten in de loop van dit
jaar de achterstand, die zij op dit ge
bied tegenover de Sowjet-Unie heb
ben, zullen kunnen inhalen.
Hij wees er op, dat een totalitair
regiem bepaalde voordelen bezit, om
dat het gemakkelijker zijn kracht
kan concentreren.
De president zei de eerste Rus in
de ruimte niet als een teken van
verzwakking van de vrije wereld te
beschouwen, doch „ik beschouw de
totale mobilisatie van mensen en
dingen ten dienste van het commu
nistische blok van de laatste tien
jaar als een bron van groot gevaar
voor ons, en ik zou willen zeggen
dat wij voor een groot deel van de
rest van deze eeuw met dit gevaar
zullen moeten leven".
Geen andere instantie
In de zitting van gisteren in het
Eichmann-proces heeft de openbare
aanklager Hausner de bevoegdheid
van het hof om Eichmann te berech
ten verdedigd. „Indien het hof de
stellingen van de verdediging aan
vaardt, is het niet waarschijnlijk, dat
Eichmann door enige andere recht
bank zal worden berecht. Geen enkel
land heeft zijn uitlevering gevraagd,
of gesteld dat het het recht bezit om
hem te berechten. Eichmann zal niet
strafrechterlijk worden vervolgd, in
dien deze rechtbank zich onbevoegd
verklaart hem te berechten,,' aldus
Hausner.
De openbare aanklager stelde dat,
wanneer er een misdaad tegen het
Joodse volk is gepleegd, een Israëli
sche rechtbank het recht heeft de
bedrijver ervan te berechten. „Dit is
in overeenstemming met de algeme
ne leerstellingen van het internatio
nale recht", aldus Hausner. Hij ver
klaarde dat het, met het oog op de
internationale stemming en de kou
de oorlog, onmogelijk was gevolg te
geven aan het voorstel der verdedi
ging, om Eichmann door een inter
nationaal gerechtshof te doen be
rechten.
„Er bestaan ook geen door de
voormalige geallieerden uit de twee
de wereldoorlog gevormde interna
tionale rechtbanken meer voor de
berechting van oorlogsmisdadigers.
Hetzelfde geldt voor het na de oor
log in Tokio ingestelde militaire ge
rechtshof. Wat had Israël moeten
doen? Had het soms de V.N. moeten
vragen een internationaal gerechts
hof voor de berechting van Eichmann
in het leven te roepen?".
Vandaag geen zitting
Vandaag, donderdag, houdt de Slechts vernieuwing kan behou-
rechtbank geen zitting, daar die dag den; achter raakt wie stil blijft staan,
in Israël de nagedachtenis wordt ge- (Potgieter)
eerd van alle Joden, die in Duitse
concentratiekampen om het leven
zijn gekomen. Het proces wordt vrij
dag te acht uur Nederlandse tijd her
vat. Er wordt vandaag in geheel Is
raël twee minuten stilte in acht ge
nomen. De vlaggen zijn halfstok ge
hesen.
Duizenden Israëliërs woonden een
herdenkingsplechtigheid in Jeruza
lem bij, waarbij de as van in Duitse
concentratiekampen om het leven ge
komen Joden, wier stoffelijke over
schotten werden verbrand, in 'n ge
meenschappelijk graf ter aarde werd
besteld.
Dit nammer bestaat uit 16 pagina's
Iets minder zacht
DE BILT, donderdag 10 uur. Het
KNMI deelt mede:
Over Schotland trok een depres
sie naar het noordoosten, waarvan
het front vanochtend Nederland be
reikte. Het erbijbehorende regen-
gebied was toen echter vrijwel ver
dwenen.
Tegelijkertijd naderde een depres
sie, die gevuld is met onstabiele
lucht, in een langzaam tempo Ier
land.
Deze storing zal de kans op enke
le buien later doen toenemen. Het
wordt daarbij wat minder zacht.
ZON- EN MAANSTANDEN
14 April: zon op 05.47! onder 19.35;
maan op 05.49; onder 18,41.
H oogwaterstanden
14 April: v.m. 2.47; n.m. 3.09.
KORRELTJE
