KERK EN STAAT IN POLEN
IN OPENLIJK CONFLICT
Rahman geeft bemiddeling op
Knipperbollen
verdwijnen!
Gewelddaden in Angola
Kardinaal tegen
Gomulka
„Er komt narigheid
en ellende van"
Amerikaanse
ruimteproef
Onderhandelingen
met Algerijnen
Voorrang aan
voetgangers
bij zebra's
India en Laos
MAANDAG 20 MAART 1961
51ste JAARGANG
No. 15275
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
De Kerk in Polen
lijdt,
maar zwijgt niet
BERE ACS: PAPENGRACHT 32
Directeur: J. P. J. M. KOENS.
Hoofdredacteur L. C. J. HOOZFN.
Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Ad verten ties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs t 0,59 p.w., f 2,55 p. maand, t 7,50 p. kwartaal. Franco p.p. f 8.Advertent. 17 ct p. mm., Telefoontjes f 1,50.
het godsdienstonderwijs, terwijl
voorts de staat zich meester maakt
van goederen die de Kerk als haar
eigendom beschouwt. Voorts worden
de kerkelijke goederen buitensporig
belast.
De Vaticaanse radio noemde Go-
mulka's rede een zware aanval op de
R.K. Kerk in Polen. „Trouw aan de
stoel van Petrus wordt door de heer-
Caesars, dat ge u voor goed moet sers van dat land gebrandmerkt als
buigen en slechts Hem moet dienen een misdaad", zo werd in een uitzen-
en niemand anders". ding van zondag verklaard.
De rede, waarin de Poolse com- Volgens Gomulka zou het Vaticaan
munistische partijleider had gezegd, dwang uitoefenen op de Poolse gees-
dat de Poolse bisschoppen met hun telijkheid wat haar houding jegens
De twee machtigste mannen in ziel in het Vaticaan vertoefden, be- de staat betreft.
Polen, de katholieke primaat kardi- tekende een streep door de ver- Kardinaal Wyszynski verklaarde
naai Wyszynski, en de leider der wachtingen, dat de staat met om- echter, dat het Vaticaan nooit een
communistische partij, Gomulka, zijn zichtigheid zijn verhouding tot de poging heeft gedaan hem instructies
in het afgelopen weekeinde openlijk R-K- Kerk zou behandelen in de pe- te geven over de wijze waarop de
met elkaar in botsing gekomen, een riode voor de verkiezingen. Waar- Poolse bisschoppen kerkelijke zaken
maand voordat er in Polen ve'rkie- nemers herinneren er aan, dat Go- in Polen moeten leiden,
zingen zullen worden gehouden. mulka bij de vorige verkiezingen, in Het Vaticaan heeft, aldus de kar-
De kardinaal sprak zondag in een 1957, kon rekenen op de machtige dinaal, gezegd dat Polen zelf zijn za-
vastenpreek met klem de beschul- steun van de R.K. Kerk in het over- ken moet regelen. „De Kerk heeft
diging, die Gomulka zaterdag had wegend R.K. Polen bij zijn „demo- vertrouwen in ons geloof en in ons
geuit, tegen, als zou het Vaticaan cratiseringsprogramma" na het Sta-- geweten en behoeft Ons geen instruc-
trachten zijn vijandigheid tegenover linistische tijdperk. Sindsdien is de ties of richtlijnen te geven. Het Va-
de Poolse volksrepubliek over te houding van de regering tegenover ticaan zegt: „Moge Gods genade en
brengen op de Poolse hiërarchie ~"1'
Mgr. Wyszynski zei, dat het niet
Juist is, dat in Polen onder invloed
van het Vaticaan een systematische
strijd tegen de staat wordt gevoerd.
Hij bestreed tevens de verklaring
van Gomulka op een verkiezingsbij
eenkomst, dat in Polen de R.K. Kerk
niet zou worden vervolgd. Hoewel
hij niet met name de communistische
machthebbers noemde, was het vol
komen duidelijk dat hij hen op het
oog had, toen hij zei: „Ik zeg u,
Grootste boor-eiland van Europa
de Kerk steeds scherper geworden, kracht u helpen, wij geven u alleen
Op de scholen wordt geageerd tegen onze zegen".
Adenauer boekt
politieke winst
ratie, Abdoel Rahman, heeft zater
dag op een persconferentie in Lon
den meegedeeld, dat hij voorzag, dat
er in Indonesië enige moeilijkheden
zouden kunnen ontstaan, nadat het
Adenauers Christen Dem. Unie leidt üflE
plan was geweest, maar dat dit af
hing van de bereidheid van de lan
den om een beheerschap te aanvaar
den.
Daar noch Indonesië noch Neder
land het wilde aanvaarden had het
geen zin met het voorstel voort te
De premier van de Maleise fede- |aan
Spanje heeft nota's gezonden aan
Marokko en aan de V.N., waarin het
Aueuauers i/iirisicn uciu. urne iciui u.»
h'nda/^rt^WpstdnRsp^^t^oord6 zeer 3ammer zou zi->n als er moeilijk-
z?" f| de Westduitse staat Noord- heden ZOU(jen ontstaan. Een Amerikaanse „Mercury"-ruimte-
rijn-Westfalen zijn gehouden. Beide partijen hadden geweigerd cabine van het type, waarmee dit
De socialisten hebben in Neder- zijn voorstellen voor een beheer over jaar een bemande ruimtevaart zal
Saksen de leiding behouden. De Westelijk Nieuw-Guinea of West- worden gemaakt, is zaterdag be-
christen-democraten hebben hier ech- Irian te aanvaarden en er was niets proefd. De cabine werd met behulp
ter flinke winst geboekt, vaak ten fheer wat hij zou kunnen doen. van een raket tot circa 12 km hoogte
koste van de socialisten. geschoten, steeg vervolgens, los van
De toenkoe zei, dat als er moei- de raket, tot ongeveer 15 km endaal-
De partijleiders hebben voor de lykheden in Indonesië waren, „an- de aan een parachute,
verkiezingen verklaard, dat zij deze dere landen daarbij zouden kunnen 4
beschouwen als een „inleiding" op de worden betrokken". „Niemand zal Door sterke wind kwam de cabine
parlementsverkiezingen, die in sep- daar voordeel van trekken, maar er neer ongeveer 22 km van de plefc,
tember gehouden zullen worden, zal meer narigheid en meer ellende waar zij volgens de berekeningen
Daarom hebben vele leiders zich bij komen dan wij nu hebben". moeten neerkomen,
hun toespraak geconcentreerd op na- De toenkoe zei, dat Nederland en Hoewel de proef met m alle op
tionele kwesties. Het is mogelijk, dat Indonesië onvermurwbaar in hun zichten een succes is geworden - de
de christen-democraten geprofiteerd standpunt waren geweest. „Er is zo cabine werd tijdens de vlucht be-
hebben van de economische hausse veel haat tussen deze landen". schadigd en de parachutes hebben
in West-Duitsland. Hii zei dat de jongste maatregel nlet gehee? "aar b®hor?n fTfkt.
A j' „iifzou een ruimtevaarder de vlucht heb-
De einduitslag in Noordryn-West- If" t verbreken de ben overleefd. Dit heeft een woord-
falen luidt als volgt: Cde oorlÓg byna tot een kooSp^ voerder van het bureau voor lucht-
CDU 3.761.417 stemmen (45 had gebracht". Vervolgens maakte en ruimtevaart (Nasa)
SPD 3.403.827 stemmen (40,7 hij zijn opmerking dat hij moeilijk-
FDP 850.855 stemmen (10,2%) heden in Indonesië voorzag. „Het Xnanriiricr Qon riA
ligt op het kruispunt van Europa OUclIIIllIlcI delII UC
In 1056 was de stand: naar het Verre Oosten"Al wat -m i i
CDU 2.899.248 stemmen (38,2 ik ""kan ^oen is bidden, dat er geen MarOKKaailSe 2TCI1S
SPD 3.351.020 stemmen (44,2%) openlijke botsmg zal komen UltUUAttaouiJU gl V,1I3
FDP 731 447 stemmpn (96%) een vraaS Ml meende, dat
(31.44/ stemmen y,ö /o) egn mogelijkheid waö voor een
De overige partijen hebben dit keer beheerschap, waarbij India, Malakka
een nog kleinere rol gespeeld dan in en Australië betrokken zouden zijn,
1956. antwoordde de toenkoe, dat dit zijn zegt, van betrouwbare zijde te heb-
ben vernomen, dat door Marokko ge
wapende benden zich samentrekken
TANK OVER BRUG GETILD i>ü de Marokkaans-Spaanse Sahara-
grens.
Volgens een woordvoerder van het
Spaanse ministerie van buitenlandse
zaken is een nota gezonden aan se
cretaris-generaal Hammarskjoeld, Hij
zei, dat de Spaanse regering alle
maatregelen heeft getroffen om een
aanval af te slaan. De woordvoerder
herinnerde eraan, dat de Spaanse re
gering de afgelopen week bij Marokko
heeft geprotesteerd in verband met
de ontvoering van elf olie-deskundi
gen uit de Spaanse Sahara.
Van betrouwbare zijde in Madrid
is vernomen, dat de Spaanse troepen
in Rio de Oro, de Spaanse Sahara,
met parachutisten uit Spanje zijn
versterkt.
Circa duizend manschappen van 't
Spaanse vreemdelingenlegioen zijn
uit Villa Cisneros, in het zuidelijk
deel van de Sahara, naar het noorden
gedirigeerd. De Spaanse troepen
macht in het noorden wordt thans
geschat op 8.000 a 10.000 man. Ook
van de Canarische eilanden zijn hon
derden militairen naar Rio de Oro
overgebracht.
Ahmed Francis, minister van finan
ciën in de voorlopige Algerijnse re
gering en bloedverwant van Ferhat
Abbas, zal de Algerijnse delegatie
naar de komende vredesconferentie
met Frankrijk leiden, zo is donderda-
avond in doorgaans welingelichte
kringen in Tunis meegedeeld.
Als plaats van onderhandeling is
Evian-les Bains gekozen, aan het
meer van Genève.
Men verwacht, dat Ahmed Bou-
mendjel, politiek adviseur van het
Algerijnse ministerie van voorlich
ting, maandag of dinsdag naar Zwit-
Een bij Werkspoor in Utrecht gebouwde watertank kon niet onder de seriand zal gaan om daar met Franse
spoorbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal door. In de nacht van zaterdag onderhandelaars en de Zwitserse
op zondag heeft een drijvende bok het gevaarte over de brug heen getild, overheid de laatste hand te leggen
De tank heeft een diameter van 9V« meter en is 8 meter hoog. De alumi- aan de voorbereidingen voor de vre-
ninm tank zal op lichters naar Dupont in Dordrecht worden gesleept. desonderhandelingen.
vrijetijdsverf kwaliteitsverf
Staatsblad 65 bevat een Koninklijk
Besluit tot wijziging van het wegen
verkeersreglement. De twee voor
naamste wijzigingen, die thans zijn
aangebracht, zijn de volgende:
DE KNIPPERBOL ZAL BINNEN
DE BEBOUWDE KOM VERDWIJ
NEN.
Bestuurders van alle voertuigen,
dus ook trams, zullen verplicht wor
den op een officiële oversteekplaats
aan voetgangers onbelemmerde door
gang te verlenen.
De voetgangers-oversteekplaatsen
zullen door z.g. zebra's moeten zijn
aangeduid. Voor voetgangers zal het
verboden zijn, de rijweg over te ste
ken binnen een afstand van 30 meter
van een oversteekplaats.
Deze nieuwe bepalingen zullen op
een door de minster, van verkeer en
waterstaat te bepalen datum ingaan.
In aanwezigheid van burgemeester Giorgio la Pira van Florence en de
bouwer ir. Enrico Mattei, is in Marina di Carrara in Italië, de doop verricht
van het grootste booreiland voor olieboringen op zee in Europa, de „Wild
Cat" van de EJNX, dat hier is gebouwd. De naamgeving werd verricht door
Marina Fanfani, dochter van de president van de Italiaanse ministerraad.
Het booreiland zal spoedig naar de Perzische Golf worden gesleept. De foto
toont het boorplatform tijdens de plechtigheid. Op de achtergrond links
boven het Indonesische schip „Merauke", dat kennelijk weer boven water
is gehaald door drijvende bokken, nadat het tijdens de tewaterlating was
gekapseisd.
Geen geruisloze
terugkeer
Premier Verwoerd van Zuid-Afrika
is zondagavond per vliegtuig uit Lon
den naar zijn land vertrokken.
Zowel te Johannesburg als later te
Kaapstad willen aanhangers van
Verwoerd de minister-president een
zo groots mogelijke onvangst berei
den.
De politie heeft maandagmorgen
vroeg in geheel Zuid-Afrika toegesla
gen en een aantal niet-blanke poli
tieke leiders gearresteerd.
Voor de arrestatie is geen reden
opgegeven.
Volgens de veiligheidsdienst in Jo
hannesburg zijn daar vijf personen
aangehouden.
In diplomatieke kringen te Vien
tiane is zondag vernomen, dat de
Indiase regering Moskou ervoor heeft
gewaarschuwd, dat de Verenigde
Staten en Thailand misschien han
delend zouden gaan optreden, indien
linkse strijdkrachten in Laos de grens
tussen Laos en Thailand zouden over
schrijden.
India wil bemiddelend optreden
tussen Oost en West om te vermij
den, dat de strijd in Laos een inter
nationaal karakter krijgt, zoals in
dertijd in Korea. India maakt zich in
het bijzonder bezorgd over de moge
lijkheid van Amerikaanse en Thai-
landse inmenging in Laos in het ge
val communistisch gezindetroepen de
Thailandse grens zouden bedreigen.
Een brand die vrijdag in een
oliefabriek te Jalgaon, op ca. 400
km. van Bombay, woedde, heeft 23
mensenlevens geëist. Zes personen
werden gewond.
Even buiten het Cannon Street-
station in Londen is vanmorgen een
volle passagièrstrein uit een van
Londen's voorsteden op het spitsuur
in botsing gekomen met een lege
goederentrein.
Van de lege goederentrein ont
spoorden twee wagons onder wolken
stof en rook, zodat aanvankelijk voor
grote persoonlijke ongevallen werd
gevreesd.
Later bleek echter, dat na de bot
sing sléchts enkele personen me
dische behandeling nodig hadden.
De honderden andere passagiers
kwamen er zonder letsel af.
Twee hengelaars
van pier geslagen
en verdronken
Zondagmiddag omstreeks vier uur
heeft zich een ernstig ongeval voor
gedaan op de pieren bij het eind van
de Waterweg in Hoek van Holland.
Twee Rotterdammers, de 46-jarige
C. Tiggelman en de 50-jarige W. De-
bel, waren aan het vissen en zouden
weer naar huis terugkeren, toen zij
werden verrast door een hoge golf,
die hen van de pier sloeg. He* stof
felijk overschot van Debel is inmid
dels op het strand van Hoek van
Holland aangespoeld, maar de red
dingsboot is nog zoekende naar de
resten van Tiggelman. Een tragische
bijzonderheid is, dat de familie van
de heer Tiggelman, zijn vrouw en
zoontje met een vriendje, meege
gaan waren naar Hoek van Holland.
De beide jongens hadden toen kort
voor het ongeluk ook op de pier ver
toefd, maar waren juist naar het
dorp gegaan om mevrouw Tiggel
man op te zoeken.
In een ziekenhuis te Regina in
de Canadese provincie Saskatchewan
zijn vijf zuigelingen om het leven
gekomen, doordat per ongeluk een
boraxoplossing in plaats van gedis
tilleerd water in hun zuigflessen was
gedaan Vijf andere babies vertonen
ook vergiftigingsverschijnselen,
maar hun toestand is niet ernstig.
ZOEKT U
een goed Horloge
voor 30.- en 40.- of het aller
beste van ƒ200.- en ƒ300.-?
v. d. WATER, Haarl.straat 207
heeft het. Grote keuze in alle
prijzen en merken.
(Advertentie).
Dit nommer bestaat uit 10 pagina's
Onbestendig
Ten westen van de Britse eilanden
handhaafde zich een omvangrijk ge
bied van hoge druk. Een uitloper
hiervan trok over de Noordzee naar
het zuiden en passeerde de afgelo
pen nacht ons land. Zwakke wind en
langdurige opklaringen, die resulteer
den in een sterke afkoeling waren
het gevolg. In Eelden en Soester-
berg daalde de temperatuur tot 3
graden onder nul, op vele andere
plaatsen in het binnenland werd ge
durende korte tijd 1 a 2 graden vorst
gemeten.
Een depressie, die zich zaterdag
ochtend bij New Foundland bevond,
is via het Groenlandse ijsplateau naar
de Noorse kust getrokken.
Ze gaat nu verder naar het zuid
oosten en neemt in diepte toe. Op de
Noordzee gaat daarom opnieuw een
stormachtige nood westelijke wind
waaien, waardoor onstabiele polaire
lucht wordt aangevoerd. Als gevolg
hiervan zullen morgen opklaringen
en buien elkaar afwisselen.
In Noord-Angola zijn de vorige
week ongeveer zeventig mensen ge
dood toen groepen bandieten vanuit
Kongo tegelijkertijd, doch op zeer
uiteenliggende plaatsen, overvallen
uitvoerden.
Te Mbidge is vier dagen lang ge
vochten en gebruikten de aanvallers
mitrailleurs, te Mavoi werden alle
blanke kolonisten dood in hun bed
den aangetroffen toen versterking ar
riveerde. In Madimba werden vrou
wen en kinderen, die gevlucht wa
ren, door de aanvallers vermoord
voordat de uit Sao Salvador gezonden
versterkingen ter plaatse waren.
Verscheidene groepen bandieten
zouden zich schuil houden in het oer
woud, op Portugees grondgebied.
Terwijl vluchtelingen, meest vrou
wen en kinderen, uit Loeana naar
Lissabon worden overgebracht, heeft
de Portugese luchtmacht een perma
nente luchtverkenning van noordelijk
Angola ingesteld. Militairen en po
litie, alsook uit Portugal ter verster
king gezonde parachutisten, zoeken
met actieve hulp van de burgers in
Noord-Angola naar de overvallers.
Hoewel de overvallers gelijktijdig
toesloegen was er van een organisa
tie weinig te bespeuren.
Voor de Amerikaanse ambassade
te Lissabon, alsmede voor het Ameri
kaanse consulaat te Oporto, hebben
vorige week vrijdag en zaterdag
groepen studenten betoogd tegen de
Verenigde Staten en andere landen
die door hun stem in de Veiligheids
raad protest hebben aangetekend te
gen het koloniaal regime van Portu
gal in Angola.
ZON- EN MAANSTANDEN
21 Maart: zon o p 06.42; onder 18.54;
maan op 09.19; onder
H oogwaterstanden
21 Maart: v.m. 6.31; n.m. 6.54.
KORRELTJE
Zonder werkelijk goed-zijn
is alle spreken over God
puur gebazel.
(Plotinos)