TSJOMBE KONDIGT DE ALGEMENE
MOBILISATIE IN KATANGA AF
Drie ruimtevaarders
(voorlopig) aangewezen
Nog meer
executies in Kongo?
Weer relletjes in
Brussel
Kongolese regeerders in Genève
Voorstel tot ronde-tatel conterentie van tanga een nieuwe koloniale status
Nieuwe Grondwet voor Rhodesia -
- nieuwe verwikkelingen in Afrika
S)e Ê«id6e6oii^cmt
Directeur: J. F. J. M. KOENS. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur. L. C. J. ROOZEN. BUREAUS: PAPENGRACHT 32
WOENSDAG 22 FEBRUARI 1961
51ste JAARGANG No. 15253
LEIDERDORP
NIET LEIDS?
Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Adverten ties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0,59 p.w., f 2,55 p. maand, t 7,50 p. kwartaal. Franco p.p. f 8— Advertent. 17 ct p. mm., Telefoontjes f 1,50.
De V.N.-woordvoerder in Leopold-
stad heeft dinsdagmorgen verklaard,
dat behalve de zes officieel toege
geven executies in Bakwanga, ook
Jacques Loembala, destijds staats
secretaris in het kabinet-Loemoemba,
en vijf andere gevangen gehouden
politieke leiders in Bakwanga zou
den zijn geëxecuteerd.
Dayal, de speciale V.N.-vertegen-
woordiger in Kongo, heeft aan pre
mier Ileo om een volledige lijst van
gevangengehouden politieke leiders
gevraagd en de autoriteiten in oost
provincie gewaarschuwd te waken
tegen gewelddadigheden als repre
sailles voor de doodvonnissen in Ba
kwanga.
De Ver. Naties maken zich ernstig
ongerust over het lot van de in Stan-
leystad gevangen gehouden politieke
figuren, aldus de woordvoerder ver
der. Hij kon echter geen bevestiging
geven van de geruchten volgens wel
ke senator Songoio, acht tegenstan
ders van Loemoemba en vier officie
ren, onder wie een kolonel, die in
Stanleystad worden gevangen ge
houden, na de bekendmaking der
executies in Zuid-Kasai ter dood zou
den zijn gebracht.
De minister van binnenlandse za
ken van de regering Ileo, Adoela,
heeft op zijn woord van eer ver
klaard, dat zijn regering volkomen
onkundig was van het drama in Ba
kwanga. Hij protesteerde, uit naam
van de regering en alle Kongolezen,
fel tegen de door de autoriteiten in
Bakwanga gevolgde procedure, die
in strijd is met de rechten van de
mens.
De minister zei, dat een onderzoek
wordt ingesteld en dat voortaan al
leen arrestaties zullen kunnen wor
den verricht op last van het parket
of op zijn orders.
Studenten van de Brusselse uni
versiteit hebben dinsdagmiddag, ge
steund door collega's uit Leuven en
Gent, betogingen gehouden voor. de
ambassades van de VAR en de Sow-
jet-Unie, waarbij Nasser en Chroesj-
tsjef voor moordenaars werden uit
gemaakt.
Rijkswachters en leden van de ge
meentepolitie wisten met behulp van
traangasbommen en waterkanonnen
te verhinderen, dat de studenten tot
de ambassadegebouwen doordrongen.
Enige betogers en enkele gendarmes
liepen verwondingen op.
Twee studenten werden ernstig ge
wond door ontploffende traangas
granaten. Verscheidene studenten en
politiemannen werden licht gewond.
Een groot aantal studenten werd
aangehouden.
Aan de betoging namen naar schat
ting 3-000 studenten deel. Zij werden
uiteengejaagd door ruim 80? politie
mannen, van wie vele te paard.
Algerijnse opstandelingen hebben
maandagavond een aantal Franse stel
lingen aan de Tunesische grens aan
gevallen, zo wordt in doorgaans be
trouwbare, kringen in Algiers mee
gedeeld. Van een groep van twintig,
die door de onder stroom staande
versperringen wilden breken, werden
veertien gedood. Vijf werden gevan
gen genomen.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
WOLKENVELDEN
De Bilt, woensdag 10 uur. Het
KNMI deelt mede;
Het omvangrijke hogedrukgebied
boven het vaste land van Europa
neemt nu iets in betekenis af. Een
storing in de hogere luchtlagen, die
om dit hoge drukgebied van Zuid-
Scandinavië naar het Alpengebied is
getrokken, verplaatst zich nu naar
Frankrijk. Onder invloed van deze
storing zullen in ons land enkele wol
kenvelden binnendrijven, die de
nachtelijke afkoeling temperen. De
storing veroorzaakte vanmorgen uit
gebreid regen in Zuid-Frankrijk en
Noord-Italië.
Ook in Oost-Frankrijk viel nu en
dan wat regen. In ons land zal er op
deze storing naar alle waarschijnlijk
heid geen regen van betek.enis val
len.
ZON- EN MAANSTANDEN
23 Febr.: zon op 07.40; onder 18.08;
maan op 11.58; onder 02.48.
H oogwaterstanden
23 Febr.: v.m. 9.20; n.m. 9.57.
KORRELTJE
Tob nergens over; ploeg er door-
heenl
*7" "I 1 P 1 P m.* De Verenigde Naties willen Ka-
opleggen door ontwapening van de
Katangese ordedienst en terugtrek
king van alle door Katanga gekozen
medewerkers. Het Katangese kabinet
lil i heeft besloten ten koste van alles de-
Nadat de uitslag van de stemming in de veiligheidsraad bekend was ze Europese medewerkers te hand-
geworden kwam de regering van Katanga dinsdagochtend in spoed- haven,
zitting bijeen. De algemene mobilisatie is afgekondigd „om leven en
eigendommen van blanken en zwarten, die door het besluit van de 0 G LEIDERS
veiligheidsraad in gevaar zijn gebracht, te verdedigen." President Tsjombe van Katanga
De door president Tsjombe bij decreet afgekondigde algemene heeft dinsdag bekendgemaakt, dat hij
mobilisatie omvat alle Katangezen, blanken en zwarten. de leider van de Loemoemba-gezinde
Tsjombe verklaarde voorts op een persconferentie dat hij alle regering in Stanleystad, Gizenga, en
regeerders van Kongo, of zij nu de jure of de facto in ambt zijn, jj^ere^ on^olese^ le^ejs heef^
heeft uitgenodigd voor een rondetafelconferentie, die 6 maart m rentie, eerst in Genève en daarna in
Genève zal beginnen. Tsjombe verduidelijkte dat de uitnodiging Elisabethstad. De andere uitgenodig-
betrekking heeft op Kasavoeboe, Kalondji, Kasjamoera en Gizenga. den zijn president Kasavoeboe, Ka-
Hij maakte verder in een radio-toespraak bekend dat de Katangese en Kasjamoe-
regering vanaf heden het gehele salaris van de ter beschikking van Tsjombe zei, dat de conferentie be-
Katanga gestelde Belgische functionarissen zal betalen. -Tot nog toe perkt zou zijn tot degenen, die wer-
betaalde België een-derde van die salarissen. kelijk macht in Kongo hebben. Hij
Allen die dit wensen, blanken zwarten kunnen de Katangese natio- £Xfzich T^KongilSe
naliteit krijgen. legenheden mengen op een tijdstip,
dat wij zelf een oplossing trachten
Oplossing van kivestie Kongo alléén door te vinden.
Afrikanen
Een Amerikaanse straal bommen
werper B-47 is dinsdag bij Horse
Cave in Kentucky verongelukt. Vol-
gatie in Brussel, Masangoe, verklaar- gens de eerste berichten heeft een in-
Het besluit van de Verenigde Na- de dat zijn regering vastbesloten is zittende de ramp overleefd, drie
ties is een oorlogsverklaring aan met de wapens alle pogingen van de werden gedood en een nog vermist.
Katan iga en de gehele vroegere Ver. Naties om een nieuw koloniaal De B-47 verongelukte bij het tanken
Belgische Kongo. Het betekent dat bewind te vestigen te verhinderen, in de lucht.
ons land onder een neo-kolonialis-
tisch bewind zal worden geplaatst.
Het is een bedreiging van onze vei
ligheid en een flagrante inmenging
in de binnenlandse aangelegenheden
van ons land, aldus Tsjombe.
De kwestie Kongo dient door uit
sluitend Afrikanen te worden opge
lost. Tsjombe sprak de hoop uit dat
bevriende Afrikaanse staten tussen
beide zullen komen om de uitvoering
van dit besluit, „dat met voorbijgaan
aan onze soevereiniteit is genomen",
onmogelijk te maken.
Ten aanzien van de conferentie in
Genève zei Tsjombe niet te streven
naar een groot aantal deelnemers
met twijfelachtige mandaten. „Wij
willen deze conferentie beperken tot
personen die werkelijke macht heb
ben."
De vertegenwoordiger van de Ver
enigde Naties in Katanga, Berendsen,
heeft de regering van Tsjombe een
nota van de volkerenorganisatie
overhandigd. Zowel van de zijde van
de Verenigde Naties als van de Ka
tangese autoriteiten weigerde men
zich uit te laten over de inhoud.
De Amerikaanse ruimtevaart
In de Rotterdamse Ahoyhal gaf het Russische staatscircus dinsdagavond
zijn Nederlandse première. Foto: een spectaculair nummer met de
kozakkengroep.
Het Amerikaanse ministerie van hetzelfde type als die, waarmee de ren van een bemand ruimtevaartuig
defensie heeft vanmorgen vroeg chimpansee „Ham" 31 januari een heeft meegedeeld dat drie ruim-
hoogte van ca. 250 km bereikte. tevaarders in spe zijn uitgekozen
meegedeeld, dat twee satellieten, die toekomstige ruimte- voor het volgen van een speciale op-
dinsdagavond van Cape Canaveral vaarders woonden de proef bij. Een leiding. Het zyn luitenant-kolonel
zijn gelanceerd, in een baan om de van hen, Virgil Grissom, bevond zich John Glenn van de -mariniers, kapi-
„„rHrs ,iin crpL-nmpn Hpt «,ac 'n twpe- in he* controlecentrum in Bermuda, tein Virgil Grissom van de lucht-
i &*».i a twee anderen waren in een straal- macht en commander Alan Shepard v?or. ",n weidc m Kongo hebben ge-
Amerikaanse vliegtuigen
in Kongo aan de grond
a Zes vliegtuigen van de Amerikaan-
lucht- se »Seven Seas Airline", die de V.N.
„OORLOGSVERKLARING"
De president van Zuid Kasai, Ka-
traps Thor-Able raket, in de neus
waarvan zich de twee satellieten be
vonden. Het is de bedoeling dat de
beide kunstmanen op rond 925 kilo
meter van de aarde een baan gaan
beschrijven. De grootste satelliet, die
112 kilogram weegt, is het navigatie-
voertuig van het type „Transit 3B".
De kleinste, die de bijnaam „Lofti"
vliegtuig in het doelgebied. van de marine. charterd, mogen voorlopig met op-
Een van de ruimtevaarders zal bin- Binnen twee of drie maanden zal, stagen, kennelijk omdat de maat-
nen twee of drie maanden waar- naar wordt aangenomen, een cabi- schappy straallesvliegtuigen naar Ka-
schijnlijk een ruimtevaart, gelijkend ne met een van deze drie mannen tanga heeft gebracht,
op die van „Ham" maken. worden afgeschoten. Door deze maatregel, die naarver-
Gilruth verklaarde dat een mens luidt uit New York is gekomen,
CABINE OPGEVIST de opzettelijk bijzonder zware wordt het werk van de Ver. Naties
vlucht van de vandaag gelanceerde ernstig bemoeilijkt. De V.N.-stryd-
De cabine kwam ongeveer 20 km cabine zou hebben kunnen over- macht beschik op het ogenblik nog
van een schip in het doelgebied en leefd „wanneer de resultaten die nog over twintig eigen vliegtuigen en zes
werd 43 minuten na de lancering moeten worden onderzocht even goed gecharterde toestellen. De vliegtui-
landji, heeft de veiligheidsraad een heeft gekregen, weegt 25 kilo. Met ^oor bemanning van de „Donner" zijn als die welke reeds bekend zijn", gen van de Seven Seas Airline zorg-
telegram gestuurd waarin hij zegt
dat elke poging om in Zuid-Kasai een
„militair bewind" te vestigen zal
worden beschouwd als „een oorlogs
verklaring". De regering van Zuid-
Kasai zorgt zelf voor de handhaving
van orde en rust.
Kalondji meent dat het vonnis van
het tribunaal in Bakwanga - dat de
zes Loemoemba-gezinde politici ter
dood veroordeelde - in de raad niet
deze kunstmaan hoopt men nadere
gegevens te krijgen over de „reis"
door de ionosfeer van radio-signalen
van lage frequentie. De Lofti zal zich
van de andere satelliet losmaken als
deze in zijn baan is gekomen.
RULMTECABINE
Te Cape Canaveral is gisteren ook
opgevist. De cabine is na een voorlopig onder- den voor het overbrengen van mili-
Robert Gilruth, de directeur van zoek „in uitstekende conditie" be- tairen en voorraden naar afgelegen
het project „Mercury" het lance- vonden. plaatsen in Kongo.
op een onpartijdige manier is bfhan- een ruimtecabine gelanceerd van het
deld. „Wij herinneren aan de hon
derden babies die in de kraamklinie
ken aan de bajonet werden geregen,
aan de tienduizenden landgenoten
die zijn vermoord, aan de honderden
meisjes die zijn verkracht. Deze
type waarmee de eerste Amerikaan
se ruimtevaarder in een baan om de
aarde zal worden geschoten.
De cabine moet een hoogte van
185 km bereiken en onder een zoda
nige hoek in' de atmosfeer terugke-
Federale premier
rinkelt met de sabel
macht, waarvan de toekomst als
eenheid van de gehele federatie van
Noord- en Zuid-Rhodesië en Njassa-
land afhangt
,i Sir Roy Welensky, de premier van
De Britse regering heeft gisteren federatie, heeft op de bekendma- ACWlCiaiC innnsicf vcui ucicnsic
haar met spanning verwachte plan van het Britse plan gereageerd heeft meegedeeld, dat het oproepen
vnnr opn o-rnnHu/pt-nipilWP-stlll vnort u.il:i:1.1
van' reservisten een „voorzorgsmaat-
via de radio verklaard, dat zijn re
gering de constitutionele voorstellen
van de Britse minister van koloniën
Ian MacLeod volkomen verwerpt.
Het federale kabinet heeft tot de
mobilisatie van de vier bataljons be
sloten tijdens een spoedbijeenkomst,
die belegd werd na kennisneming
van de verklaring, die MacLeod in
het Britse Lagerhuis heeft afgelegd
inzake de nieuwe grondwet voor
Noord-Rhodesië.
De federale minister van defensie
Engeland wil de negers aanzien
lijk méér zetels in het parlement van
het protectoraat geven.
De gekleurde nationalistische lei
ders van de delegaties naar de mis-
gruwelen, die uit naam van de Ver- ren dat de zwaartekracht, die er op v00r een grondwet-nieuwe-stijl voor met het mobiliseren van meer blan-
enigde Naties zijn begaan, mogen wordt uitgeoefend, aanzienlijk groter het onrustige Noord-Rhodesië ont- £c troepen,
niet ongestraft blijven." dan normaal is. huid. Binnen enkele uren was het
Het staatshoofd van Zuid-Kasai Later werd meegedeeld dat de ca- echter al door boze blanke en zwar-
zegt „met verbazing te hebben ken- bine een hoogte van 170 km heeft te Rhodesiërs van de hand gewezen,
nis genomen van Hammarskjoeld's bereikt en in het doelgebied, op on- De spanning onder de naar schat-
zwijgen over de slachtpartijen in ge veer 2250 km van de lance-er">basis, ting drie miljoen negers en 75.000
Stanleystad, Boekavoe en Loeloea- is terechtgekomen. blanken, die in het Centraal-Afri- yQ
burg." De cabine werd gelanceerd met kaanse protectoraat wonen, is het Jukte bësprelTingen "in LondeiT heb-
Het hoofd van de Katangese dele- behulp van een atlasraket. Zij is van gevolg van de strijd om de politieke ben ^et dinsdag door de minister
- van koloniën MacLeod in het La-
gerhuis bekendgemaakte constitu-
'v llMIBESfli tionele plan weerzinwekkend en
stotend genoemd.
Harry Nkoemboela, leider van het
f- 1 w B| -IK 9ÈmjBÈÊÈÊ^^Ë IwHl Afrikaanse nationale congres, is van
Jf Jf jp PUIBmlfl mening dat het moeilijk zal zijn on-
WJf ^BLAfi| - lusten te voorkomen.
f, 1-lS ***&- MB^H| Kenneth Kaoenda, leider van de
i, WF verenigde nationale onafhankelijk-
«pf j ff B» - f» VIW heidspartij, voorzag echter geen on-
f Mk ff retB' SÊÊ&ÊmBÊÊ '-m. lusten.
ff IBM HET ENGELSE PLAN
^ÊL ^lll Het Engelse plan omvat het Op-
Mk NR w stellen van een „hogere" kiezers-
H «HÉ. BjB(B_ TË1 1'jst van ongeveer 25.000 Europea-
1 1 nen» 2.000 Aziaten en 1.000 Afrika-
mjk tp JBÉBKkBM nen' die onSeveer Vijftien afgevaar-
jk smmm digden zullen kiezen,- een „lagere"
W'i tik kiezerslijst van overwegend Afrika-
nen, die eveneens vijftien afgevaar-
M. digden zullen kiezen en een „natio-
èki]WrP ^■11 PK nale kiezerslijst" de kiezers van
JêËÈK de gecombineerde „hogere" en „la-
'SK r MM gere" lijsten die de resterende
H l^^B éÊm ^^H^^^BB Vijftien afgevaardigden kiezen.
dMpEfc V totaal zullen daardoor onge-
70.000 Afrikanen kiesrecht krij-
SABELGERINKEL
Vier bataljons blanke territoriale
troepen in Rho
desia opgeroepen. De federale pre
mier, Sir Roy Welensky, heeft na
da afkondiging van deze maatregel
regel in het belang van de openbare
veiligheid" is.
RHODESIA
i
BELGISCH KONGO
President Kennedy heeft de scheidende secretaris-generaal van de Navo, de Belg Paul Henri Spaak, onder
scheiden met de vrijheidsmedaille. Op de achtergrond de minister ^van buitenlandse zaken Dean Rusk.
Een invasie van beren en vos
sen, die uit Zweden Noorwegen bin
nendringen en daar grote schade on
der de schaapskudden aanrichten, is
aanleiding geweest tot het stellen
van vragen in het Noorse parlement.
Volgens de vraagsteller zouden sinds
1945 in een enkele provincie zeshon
derd schapen verscheurd zijn.