RAPPORT VERZOENINGSCOMMISSIE
VOOR KONGO
Schendingen van de V.N.
resoluties
Indonesië klaar voor aanval?
NEDERLANDSE SUCCESSEN
IN ZWEDEN
Arrestaties en
ontvoeringen
Op Nieuw Guinea
Amerika en Rusland
Belgisch parlement
ontbonden
Eyskens treedt
niet af
Spanning stijgt
in Rhodesië
Van der Grift wereldkampioen
Liebrechts derde
Quadros zet ze
aan het werk
S)e CcidóeSotvfca/tit
MAANDAG 20 FEBRUARI 1961
51ste JAARGANG No. 15251
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Schaatskampioen
uit land
zonder ijs
Directeur: J. F. J. M KOENS.
Hoofdredacteur LCJ. ROOZEN. BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie Abonnem. Drukkerij 20935: Red. 20015, 25594: Advertenties 20820. Giro 103003 Abonnementsprijs f 0.59 p. w„ f2.55 p. maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. f8.—. Advertent. 11 ct p. m.m.. Telefoontjes f IJ».
Nederl. missionaris
in Kongo vermoord
Een ander gevangen
Onder voorzitterschap van secre
taris-generaal Hammarskjoeld heeft
de commissie van advies voor Kon
go zaterdagmiddag de twee rappor
ten van de verzoeningscommissie,
die zich op het ogenblik in Kongo
bevindt, besproken. Deze rapporten
betreffen aanbevelingen tot oplos
sing van de crisis in Kongo en de
dood van Loemoemba en diens twee
metgezellen. De commissie besloot
de rapporten te doen publiceren.
De commissie is van oordeel dat
„onder de tegenwoordige omstandig
heden slechts een federale regering
de nationale eenheid en territoriale
onschendbaarheid van Kongo kan
handhaven".
De commissie acht het zeer wel
mogelijk, dat de basis van het kabi-
net-Ileo wordt verbreed, te meer
daar Ileo reeds besprekingen voert
met andere politici over deelneming
aan zijn regering.
De voornaamste oorzaak van de
voortdurende verslechtering van de
toestand in Kongo en de steeds toe
nemende dreiging van een burger
oorlog zijn de weloverwogen schen
dingen van de resoluties van de Vei
ligheidsraad, waarbij de verschillen
de landen wordt verzocht zich te
onthouden van militaire hulp buiten
het kader van de Verenigde Naties
om.
Aan het rapport is een nota toege
voegd, waarin de moord op Loe
moemba, Okito en Mpolo wordt ver
oordeeld en bestraffing van de schul
digen wordt gevraagd. De commissie
meent, dat „deze ongelukkige ge
beurtenis de kans op een vreedzame
oplossing van de Kongolese crisis
wellicht zal bemoeilijken".
ARRESTATIES IN LEOPOLDSTAD
De hoofdvertegenwoordiger der
VN in Kongo, de Indiër Dajal, heeft
secretaris-generaal Hammarskjoeld
in een rapport medegedeeld, dat de
autoriteiten te Leopoldstad een aan
tal politici hebben doen arresteren,
waarna ze naar Zuid-Kasai, het ge
bied van Kalondji's „Mijn sta at",
werden gezonden. Volgens Dajal be-
Koningin Elizabeth
op tijgerjacht
Koningin Elizabeth en de hertog
van Edinburgh gingen vandaag op
nieuw op tijgerjacht, dit maal in
Nepal. Driehonderd olifanten en
3.000 soldaten, drijvers en „ma-
hoets" (olifanten berijders) namen
aan de jacht deel. Het Engelse ko
ninklijke paar heeft de nacht door
gebracht in een speciaal aangelegd
kamp met elektrisch licht, badka
mers en stromend warm water. De
omgeving is grondig gezuiverd van
slangen en insecten. Reeds weken
lang heeft men de tijgers in deze
streek aan palen gebonden buffels
gevoerd. Tijgerjacht is in Nepal een
3.000 jaar oude traditie. Koning Ma-
hendra, een van de beste tijgerjagers
ter wereld, heeft de hertog van Edin
burgh de eer van het eerste schot
gegeven.
trof het hier „arrestaties, waarmede
de rechten van de mens worden ge
schonden en die een geest van vrees
te Leopoldstad hebben geschapen".
Dajal zegt, dat de arrestaties in
het geheim werden uitgevoerd, doch
dat zij bekend werden door klach
ten van bloedverwanten en vrien
den bij de VN. „De golf van arres
taties en wegvoeringen te Leopold
stad kan ernstige gevolgen hebben",
aldus Dajal in zijn rapport.
Hij maakt hierin verder melding
van „hardnekkige geruchten" dat
vele arrestanten bij hun aankomst in
Bakwanga, de hoofdstad van Zuid-
Kasai, terecht zouden zijn gesteld.
Onder bescherming der V.N.
Kasjamoera, eens Loemoemba's
minister van voorlichting en tot voor
kort „de sterke man" in de Kongo
lese provincie Kivoe, heeft zich in
Boekavoe onder bescherming van de
V.N. gesteld, zo is zondagavond in
Leopoldstad vernomen.
Kasjamoera zou bang zijn voor re
presailles van de leiders in Stanley
stad, omdat hij opdracht had gege
ven de minister van binnenlandse
zaken van de regering in Stanley-
stad, Gbenje, te arresteren.
Ook Gbenje heeft zich onder be
scherming van de VN-troepen ge
steld. Hij is in een kamp, dat vlak
bij de plaats ligt waar Kasjamoera
zich bevindt.
Lijfwacht voor Tsjombe.
President Tsjomb'e van Katanga
heeft zondag een vaandel uitgereikt
aan een nieuw gevormde persoon
lijke lijfwacht, die uit cavaleristen
en motorrijders is samengesteld.
Een woordvoerder der Katangese
regering verklaarde, dat het stich
ten van de lijfwacht de eerste stap is
naar de vorming van een eenheid
cavalerie van het Katangese leger.
Hij verklaarde, dat men met paarden
veel beter in het dichte Afrikaanse
oerwoud kan doordringen dan met
tanks en jeeps.
BETOGING IN LONDEN
Duizenden betogers, die tegen de
moord op Loemoemba protesteer
den, hebben zondagavond getracht
het politiekordon rond de Belgische
ambassade in Londen te doorbreken.
Verscheidene betogers zijn gearres
teerd. Enkele mensen, onder wie
een politieman, werden gewond.
Aan de betoging was een bijeen
komst op Trafalgar Square vooraf
gegaan, waarop verschillende Rho-
desische leiders en een Labourlid
van het Lagerhuis het woord had
den gevoerd.
genomen
Het Kongolese persagentschap Dia
meldt uit Stanleystad, dat de Neder
landse missionaris, p. Joseph Tegels
SCJ, uit Vlodrop, overste van de mis
sie van Bosoko in de Oost-provincie,
door rebellen is vermoord.
Een tweede Nederlandse missiona
ris,, p. Piet van YVersch SCJ. die in de
missie Kole Via Banalia werkte, is
aangehouden en te Stanleystad opge
sloten.
Pater Tegels werd op 20 april 1923
te Vlodrop geboren en werkte sedert
1 januari 1953 in de Kongo. Pater
Van Wersch, geboren 18 december
1918 te Mechelen-Wittem (L.), werk
te in Kongo sinds december 1948.
De correspondent van de Britse
„Sunday Times" in Hongkong weet te
melden, dat de Indonesische minister
van defensie, generaal Nasoetion,
pres. Soekarno, heeft meegedeeld,
dat Indonesië nu „de belissende over
macht te land, ter zee en in de lucht
heeft gekregen in het gebied van
Nieuw-Guinea en West-Nieuw-Guinea
(met of zonder tussenkomst van de
V.N.) in een campagne van drie we
ken op Nederland kan veroveren."
Zoals bekend heeft Indonesië kort
geleden een wapentransactie geslo
ten met Rusland. Ook is enige tijd ge
leden een modern vliegveld voor
straalvliegtuigen op het eiland Lom-
bak gereedgekomen en tenslotte
heeft de Indonesische vloot pas ma
noeuvres gehouden.
Generaal Nasoetion, aldus de cor
respondent, heeft verklaard, dat de
Indonesische luchtmacht zowel in
aantal als kwaliteit superieur is aan
de Australische.
Volgens gegevens van de Ameri
kaanse, Nederlandse en Britse gehei
me diensten zou Indonesië voorbe
reidingen hebben getroffen voor sys
tematische landingsoperaties in West-
Irian, zo schrijft de correspondent.
Men houdt echter rekening met een
reeks landingen op sleutelpunten en
niet me een grootscheepse invasie.
Na deze landingen zouden de Indo
nesische troepen zich moeten ingra
ven. Daarna zou de regering in Dja
karta een officieel „fait accompli"
willen proclameren en „vrome belof
ten voor plaatselijke zelfbeschik
king" willen doen.
Generaal Nasoetion heeft de vori
ge maand, toen hij uit Rusland terug
keerde, verklaard, dat de „Neder
landers vastbesloten zijn om de kwes-
tie-West-Irian met geweld te rege
len". De pers in Djakarta blijft een
oorlogszuchtige toon aanslaan en ver
klaart elkens weer, dat de Indonesi
sche strijdkrachten bereid zijn om
op president Soekarno's bevel op te
rukken.
Volgens de correspondent menen
de Britse en Amerikaanse autoriteiten
in Hongkong, dat premier Menzies
van Australië troepen naar Oost-
Nieuw-Guinea een Australisch
mandaatgebied zal sturen, zodra
er bericht komt van Indonesische
landingen van enige betekenis. Pre
sident Soekarno aldus de corres
pondent zou ervan overtuigd zijn,
dat Nederland maar een flauwe be
langstelling heeft voor West-Nieuw-
Guinea en dat president Nasser van
de V.A.R. in elk geval het Suezkanaal
zal sluiten voor Nederlandse sche
pen als ons land werkelijk strijd
mocht willen leveren.
De Amerikaanse regering meent,
dat de Sowjet-Unie de weg voor on
derhandelingen open wil houden on
danks de eisen, die de Russen hebben
gesteld inzake Kongo.
Dit is zondag in Washington meege
deeld door regeringsfunctionarissen.
Zaterdag heeft Kennedy met zijn
voornaamste adviseurs de vooruit
zichten op een verbetering van de
betrekkingen met Rusland nader be
keken. Men heeft daarbij overwogen,
dat de Russen, hoewel zij proberen
voordeel te trekken uit de huidige
crisis in Kongo, toch over het alge
meen de VS over deze kwestie niet
hebben aangevallen. Men zou hier
uit de conclusie hebben getrokken,
dat Chroesjtsjef niet wil, dat de ver
houding tussen Washington en Mos
kou slechter wordt.
Zomer„geneuchten,, op eerste lentezondag
Het mooie zachte weer van de zondag heeft de steden doen leegstromen en de badplaatsen, bossen en de heide
een overbevolking bezorgd. De foto van deze „pantoffelparade" op de boulevard, Iaat zien hoe druk het zondag
middag in Zandvoort was. In het water was het natuurlijk nog niet druk: de meesten zochten hun heil op ter
rasjes en „uit-de-wind-en-in-de-zon".
26 Maart algemene
verkiezingen
Koning Boudewijn heeft geweigerd
het door de liberale ministers ge
vraagde ontslag te verlenen. De
vorst heeft voorts heden, maandag,
het besluit getekend, waarbij de Bel
gische volksvertegenwoordiging
wordt ontbonden.
Van regeringszijde wordt verno
men dat de algemene verkiezingen 26
maart as. zullen worden gehouden.
De Belgische premier Eyskens
heeft zaterdag meegedeeld dat hij en
zijn ploeg ministers van de Christe
lijke Volkspartij zullen aanblijven
tot de nieuwe verkiezingen van eind
maart.
Eyskens maakte het besluit bekend
aan het einde van een conferentie
met de dertien katholieke ministers
en twee staatssecretarissen.
Vóór de vergaderinig had Eyskens
aan journalisten meegedeeld, dat vol
gens hem de beste oplossing van de
crisis ontbinding van het parlement
was.
Hij zei dat een daartoe strekkend
Koninklijk Decreet voor 27 februari
op zijn laatst zou moeten zijn ver
schenen, indien de nieuwe verkie
zingen voor Pasen, mogelijk op 26
maart, plaatsvinden.
Eyskens zei niet te geloven dat de
liberale ministers op hun besluit
zouden terugkomen. Volgens door
gaans welingelichte bron was koning
Boudewijn bezig met pogingen om
de zeven aftredende liberale minis
ters en twee staatssecretarissen, te
bewegen om hun ontslag in te trek
ken.
Twee Afrikaanse vertegenwoordi
gers uit Noord-Rhodesië hebben gis
teren met de Britse premier Mac-
millan besprekingen in Londen ge
voerd om te komen tot een oplossing
van de moeilijkheden, die in Noord-
Rhodesië tussen de blanken en de
negerbevolking zijn ontstaan. Naar
de twee Afrikaners verklaard heb
ben is de conferentie echter mislukt.
Door het mislukken van de bespre
kingen is de spanning in Noord-Rho-
desië weer gestegen.
Het eerste bataljon van het Britse
Noord-Rhodesische regiment heeft
strategische opstellingen ingenomen
in het noordelijk deel van het land,
uit voorzorg tegen mogelijke onlus
ten, die nu zouden kunnen ontstaan.
Afdelingen van het bataljon zijn
reeds vrijdag in het geheim ver
plaatst.
De noordelijke en de provincie
Loeapoela zijn bolwerken van de
Afrikaanse nationale onafhankelijk
heidspartij. De Afrikanen hebben in
Londen gezegd, dat zij de meerder
heid in de wetgevende raad moeten
hebben, maar de blanke kolonisten
bestrijden dit heftig.
Een van de twee vertegenwoordi
gers, Nkoemboela, verklaarde dat hij
Macmillan gezegd heeft: „Wij hebben
onze woorden zolang gewikt en ge
wogen, dat onze aanhangers onze
woorden niet langer kunnen begrij
pen". Macmillan had daarop geant
woord: „Doet uw best".
De schade tengevolge van de
onlangs in Beieren gehouden Navo-
oefening „Winterschild" wordt ge
schat op twaalf miljoen mark. Bij de
vorig jaar gehouden manoeuvres
bedroeg de schade 5.8 miljoen mark.
De wereldkampioenschappen hardrijden op de schaats voor he
ren, die dit weekeinde op de kunstijsbaan in het Ullevistadion
te Göteborg werden gehouden, zyn een grote triomf geworden
voor Nederland. Daarvoor zorgden Henk van der Grift en Rudie
Liebrechts, die respectievelijk op de eerste en derde plaats in het
eindklassement eindigden.
Henk van der Grift is de derde Nederlander, die er sedert de
officiële instelling van het wereldkampioenschap hardrijden voor
heren in slaagde de titel te veroveren. De twee anderen, die dit
presteerden, waren Jaap Eden en Coen de Koning. Jaap Eden
eindigde zelfs driemaal als eerste, namelijk in 1893, 1895 en
1896. De Koning mocht zich in 1905 titelhouder noemen en daar
na kwam er tenminste wat Nederland betreft, niets meer. Aan
deze lange periode zonder goud heeft Van der Grift nu dus een
einde gemaakt.
Een beeld van de ceremonie protocolaire na de wereldkampioen
schappen hardrijden op de schaats. Op het ereschavotje zien we
in het midden de verbluffende wereldkampioen Henk van der
Grift uit Breukelen, links de Rus Viktor Kositsjkin, die tweede
is geworden en rechts de Nederlander Rudi Liebrechts, die als
derde is geëindigd.
DOODSTRAF
TEGEN ORTIZ GEëlST
Generaal Gratiën Gardon, een der
openbare aanklagers in het „Barri
caden-proces" in Parijs, heeft zater
dag de doodstraf geëist tegen Joseph
Ortiz, één der leiders van de opstand
in Algiers van januari vorig jaar. Bij
deze opstand kwamen, zoals bekend,
veertien Franse gendarmes en zes
burgers om het leven. Generaal Gra-
dien voerde aan, dat de schoten,
waardoor deze slachtoffers vielen,
waren gelost vanuit het hoofdkwar
tier van Ortiz.
Ortiz, een 43-jarige caféhouder,
wordt bij verstek berecht. Volgens de
laatst bekende berichten zou hij zich
op de Balearen bevinden.
„De ambtenaren aan het werk",
aldus heeft president Quadros beslo
ten. De bezem, die het symbool van
zijn verkiezingscampagne was, gaat
zijn reinigend werk beginnen.
De eerste strenge maatregel van de
nieuwe president treft de ambtenaren
die in het vervolg een normale dag
taak zullen moeten verrichten, dat
wil zeggen van half negen tot half
twaalf en van twee tot zes uur. Tot
nu toe werkte het administratieve
personeel van Brazilië enkel van
twaalf tot zes uur. „Het gemakkelijke
baantje", dat het openbare ambt in
Brazilië betekende, schijnt nu tot het
verleden te behoren.
„Mijn regering zal hard en streng
zijn", heeft president Quadros onom
wonden verklaard. Men gaat er zich
nu rekenschap van geven, dat zijn
woorden geen loze bedreiging hebben
ingehouden.
Zondagsbladen in Dacca hebben
gemeld, dat woensdag op de rivier
de Meghna bij Chandpur een boot
met 300 mannen, vrouwen en kinde
ren na een aanvaring met een ander
vaartuig is omgeslagen. Gevreesd
wordt, dat honderd mensen zijn ver
dronken. De aanvaring geschiedde
bij duisternis.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Rustig weer
De Bilt, maandag 10 uur. Het
KNMI deelt mede:
Het centrum van een omvangrijk
hogedrukgebied trekt dicht langs
Nederland langzaam naar het oosten.
Oceaandepressies vormen nog steeds
geen bedreiging voor dit hogedruk
gebied.
Het zal dan ook het weer in Ne
derland blijven beheersen. Het rus
tige weer duurt derhalve voort,
waarbij de regenkansen klein zijn.
De temperatuur blijft aan de hoge
kant voor de tijd van het jaar. Plaat
selijk zal de mist zich langdurig
kunnen handhaven.
ZON- EN MAANSTANDEN
21 Febr.: zon op 07.44: onder 18.04;
maan op 10.49; onder 00.40.
H oogwaterstanden
21 Febr.: v.m. 7.40; n.m. 8.02.
KORRELTJE
Tevredenheid is dikwijls hetzelfde
als zelfgenoegzaamheid.
