Weerbericht
M0B0ET0E NEEMT
Angst voor ontwapening
Kongolezen
MAATREGELEN
der
Spionageproces in Engeland
Arrestaties in Angola
De Veiligheidsraad weet
geen raad
Schoolstaking op
Cuba
De geheimzinnige
Spoetnik
Opsporing van
kernexplosies
S)e CöidóeSon^cmt
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1961
51ste JAARGANG No. 15241
^VWWVWWWW
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Men weet geen raad
meer met Kongo
Directeur: J. F. J. M. KOENS.
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN. BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935: Red. 20015, 25594: Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f059 p. w., f2.55 p. maand, f 7.50 p. kwartaal. Franco p. p. f 8.— Advertent 17 et p. mm.. Telefoontjes f 1.50.
zijn er nog 2.500 man V.N.-troepen
over, te weten 700 Nigerianen, 560
Ethiopiërs, 600 Ieren en 550 Zweden.
Zij zijn in betrekkelijke kleine een-
Tsjombe iverft
soldaten
Naar in Leopoldstad werd gemeld,
zou generaal Moboetoe zijn troepen
in staat van alarm hebben gesteld
en de troepen van de Verenigde Na
ties hebben verboden, gebruik te
maken van Kongolese legerinstalla-
ties, zolang de debatten in de Vei
ligheidsraad --ver het Kongolese
vraagstuk voortduren. Van de zijde
der Verenigde Naties in Leopoldstad
werd medegedeeld, dat van een der
gelijk besluit niets bekend was, en
dat aan de V.N.-troepen geen nieu
we orders zijn verstrekt.
Moboetoe heeft de vorige week de
Verenigde Naties ervan beschuldigd,
dat zij het Kongolese leger willen
ontwapenen. In Leopoldstad ziet
men de stap van Moboetoe als zijn
antwoord op een eventuele poging
daartoe.
Intussen heeft Moboetoe zestig
voertuigen en een bataljon man
schappen in Leopoldstad doen in
schepen op riviervaartuigen, die
vermoedelijk naar de Evenaarspro
vincie zullen vertrekken. Hij heeft
reeds een aanzienlijke troepenmacht
geconcentreerd aan de grens van de
Oostprovincie, die op het ogenblik
in handen is van de aanhangers van
Loemoemba.
TSJOMBE WAPENT ZICH
President Tsjombe van Katanga
heeft Hammarskjoeld geschreven,
dat hij zijn politie en gendarmerie
in geen geval zal laten ontwapenen.
Integendeel, hij is van plan „het volk
tot de tanden te bewapenen" om het
land zonodig te verdedigen.
Als de Marokkaanse troepen bin
nenkort uit Katanga verdwenen zijn,
heden over het gehele gebied ver- opgegeven voor dienstneming in het
deeld.
Tsjombe heeft dinsdag op een pers
conferentie gezegd, dat een V.N.-le-
ger, hoe sterk ook, nooit in staat zal
zijn de bossen van opstandige ele
menten te zuiveren.
Op 15 februari, vertelde hij, zal er
i^atangesew!egergsbureau voor he' He winter als abstract beeldhouwer
Op geen enkele wijze is aangege
ven, dat in het gebouw een dergelijk
bureau is gevestigd. Het adres wordt
doorgegeven onder soldaten en in
uiterst rechtse kringen.
Een honderdtal Franse reserve-
officieren zouden zich reeds hebben
Katangese leger.
Voor dienstneming voor officieren
geldt praktisch geen leeftijdsgrens.
Alle officieren worden aangenomen.
Soldaten en onderofficieren echter
moeten parachutist zijn geweest of
aannemelijk kunnen maken, dat zij
Èlisabethstad een rondetafelcon- Sp0edig over de bekwaamheden van
ferentie van Kongolese leiders wor- parachutist beschikken. De kern van
den gehouden. een Katangees parachutistenregi-
De president ontkende, dat de ment zou reeds gevormd worden.
Franse kolonel Trinquier tot com- Dit regiment zou zeshonderd Afri-
mandant van de gendarmerie zou kaanse en zeshonderd Europese sol
zijn benoemd. Wel wordt hij binnen
kort in Katanga verwacht als advi
seur. Ook sprak Tsjombe de berich
ten tegen, dat hij Franse jachtvlieg
tuigen zou hebben gekocht.
Wervingsbureau in Parijs
Naar uit Parijs wordt gemeld, ze
telt op de vijfde etage van een han
delsgebouw in het centrum van Pa-
Zij zochten naar
duikbootgeheimen
heeft dinsdag, onder buitengewoon
ÏTE M 4MMOKT EN Srote belangstelling, een aanvang
LJU Uil «rpmnnlr* mpf rlp hoh
de 37-jarige Gordon Arnold Lons
dale, directeur van een maatschap
pij in Londen, uit Canada afkomstig
en de 50-jarige boekhandelaar Peter
John Kroger. De twee laatste be-
klaagden zouden Canadese paspoor-
De rechter .n Londen's Bowstreet ,en hebben gehad.
Het vijftal wordt ervan beschul-
t T- digd gegevens, die voor een even-
gemaakt met de behandelingvan de tu|lc eviEand van r00t belang kun.
geruchtmakende spionageaaak tegen nen zyn_ te hebben verzameld en in
drie mannen en twee vrouwen, die het buitenland te hebben verkocht,
op 7 januari werden aangehouden. Tot dusver is nog „jet duidelijk voor
daten moeten gaan tellen.
Naar verluidt heeft dinsdag onge
veer zestig procent van de leerlingen
der R.K. en particuliere middelbare
scholen in Havanna gehoor gegeven
aan een oproep om te staken als pro
test tegen de terechtstelling van zgn.
„contra-revolutionairen". In de pro
vincie was het aantal wegblijvers nog
groter. Het was het plan om ook van
daag (woensdag) te staken.
Premier Fidel Castro en zijn mi
nisters zullen de Cubaanse arbeiders
een voorbeeld stellen door zondag
suikerriet te gaan snijden, zo heeft
radio-Havanna bekendgemaakt. De
leider der regering kondigde aan, dat
hij die dag tweemaal zoveel werk
zal verzetten als een gemiddelde ar
beider.
ZIJN STAART
In de uitgebreide reeks van kloeke De beklaagden zijn de 46-jarige welk land zij hebben gespioneerd; de Ethel Lee een handtasje werd ge-
werkstukken, waarmee minister Ethel Elizabeth Gee, een voormalige meeste Britse dagbladen hadden des- vonden met een lijst van twaalf on-
Cals zijn voortvarend beleid met ambtenares van de Britse onderzee-
naar het lijkt steeds kleinere tus- bootbasis in Portland; haar verloof-
senpozen markeert, is vandaag weer de, de 55-jarige Harry Frederick
een indrukwekkend onderdeel ver- Houghton, die eveneens geruime tijd
schenen in de Memorie van Ant- op deze basis werkzaam is geweest;
woord op het wetsvoorstel tot rege-
ling van het gehele „Voortgezet^On- ge]ukkig zou zijn. Het onderwijs is
tijds echter gemeld, dat Poolse agen- derwerpen, waarover zij gegevens
ten bij deze affaire betrokken zou- moest verkrijgen. Hoewel deze lijst
derwijs", in de wandel doorgaans zjjn geheel en dat geldt dus
„mammoet geheten zonder enige twijfel ook voor dit
!T belanSriJk onderdeel -- zodanig een ue van veroacn-
wetsontwerp gaf de Tweede Kamer zaak van het gehele volk, dat een zo ten werden ruim 300 fotocopieën van
in juni van het vorig jaar, na onge- breed mogelijke kring van de volks- onderdelen van oorlogsscheper, en
VV-«. i-ïaan T5' M cf vert®genwoordiging achter de wet- bijzondere apparatuur in beslag ge-
schriftelijk commentaar; mr. Cals en teljjke regelingen behoort te staan. nomen. Ook werd een radiozender
den zijn geweest.
Het vijftal werd gearresteerd, na
dat zij reeds lange tijd door de Brit
se geheime dienst geschaduwd wa
ren.
Volgens de openbare aanklager
zou beklaagde Lonsdale in feite een
Rus zijn.
Bij de arrestatie van de verdach-
in het Engels was geschreven, was
zij duidelijk een letterlijke vertaling
uit het Russisch, aldus de officier
van justitie. Als de gevraagde gege
vens waren geleverd, zou een volle
dig beeld zijn gegeven van alle ge
heime anti-duikbootapparatuur en
van de onderzoekingen over en ont
wikkeling van toekomstige appara
tuur.
Ook werden in haar slaapkamer
bankpapier en andere waardepapie
ren tot een bedrag van ongeveer
Door een speling van de natuur is op de plaats waar bij een brand in een
groot gebouw in Chicago negen brandweerlieden onder een vallende muur
om het leven kwamen, een tijdelijk ijzig monument verrezen, dat tevens
illustreert hoe streng de winter in de Ver. Staten regeert. De ruïnes van
het gebouw smeulen nog steeds en men schat dat het nog weken zal duren
voordat het vuur volledig gedoofd zal zijn.
T OCI1U11IC11. uuu ivciu ccu lauiUKiiuci icu wi ctu ucui as v au uugcicci
zijn staf van medewerkers leverden Uit dat oogpunt val het te hopen, dat gevonden, die volgens de openbare 50.000 gulden gevonden, hoewel miss
het antwoord m amper 8 maanden, met name de protestants-christelijke aanklager geschikt was voor uitzen-
Men zou daaruit de hoop mogen put- groepen haar (aanvankelijke?) be- dingen naar Moskou,
ten, dat de Kamer op haar beurt tot zwaren kunnen laten varen en -
bekwame spoed wordt aangezet en het bijzonder van 's ministers gelijk
de openbare behandeling nog in dit overtuigd zullen geraken, dat zijn
parlementaire jaar zal willen hou- voorstellen zich zéér wel met de
den. Mr. Cals komt het alleszins toe grondwettelijke vrijheid van onder
bij die gelegenheid zijn derde grote wijs verdragen. Mr Cals besteedt
„zuil" voor de complete onderwijs- aan dat twistpunt andermaal een ge-
wetgeving binnen te halen, nadat hij degen stuk van zijn betoog en maakt
dus al eerder het kleuteronderwijs duidelijk, dat aan de vrijheid van
en het wetenschappelijk onderwijs a^e vormen van onderwijs ruim vol-
heeft weten te regelen. dende ware vrijheid binnen de nor-
,r male wettelijke grenzen en gebon-
Van het vandaag verschenen stuk denheid zal worden gelaten!!
kan men zeggen, dat de minister al in verband daarmee achten wij in
't mogelijke heeft gedaan om, uiter- het bijzonder de nadere verklarin-
aard binnen de grenzen van zijn za- gen van de bewindsman over zijn
kelijke en politieke overtuiging, zijn zgn. planprocedure overtuigend, ter-
voorstellen voor de Kamer zó aan- wijl ook de uiteenzetting over de
trekkelijk te maken, dat zij ze straks verschillende aspecten van het over-
zal kunnen aanvaarden. Hij heeft gangsrecht, de overdracht van be
daartoe van de in totaal 117 artike- voegdheden aan Kroon of minister
len van het ontwerp er maar liefst vertrouwen wekt.
67 een' min of meer grondige wijzi- Het is onder meer juist, dat de
ging doen ondergaan, hetgeen de nieuwe regeling zelfs nog bepaalde
mondelinge behandeling moge bekor- beperkingen met betrekking tot de
ten en vergemakkelijken. Over de bevoegdheden-overdracht bevat, in
algemene tendenzen van het wets- vergelijking met de huidige gang van
voorstel en de vele afzonderlijke zaken.
voorstellen zal toch nog zeker een Verschil van mening kan terecht
tijdrovende gedachtenwisseling nodig no2 bestaan ten aanzien van een
zijn. Men schijnt in parlementaire hele reeks (détail) kwesties, die bij-
De openbare aanklager deelde nog
mede, dat bij een huiszoeking bij
Lee slechts 100 gulden per week
verdiende.
In het proces zijn veertig getuigen
gedagvaard.
kringen ook al aan een mammoet
debat van verscheidene weken te
denken.
jTVe goedkeuring van de Tweede
Kamer lijkt op een smalle basis
van KVP en PvdA niet onzeker te
zijn. Het is echter wel duidelijk, dat
mr Cals, noch het kabinet daarmee
voorbeeld de onderscheidene nieu
we schooltypen raken, met al wat
daar aan discussie bij behoort.
Dat soort moeilijkheden geeft ho
pelijk echter slechts de variant in de
pen: wie over (de hoofdbezwaren
tegen) de mammoet komt, komt ook
wel over zijn staart
Zo zij het straks in de Kamers!
gedeeld. Aan boord bevindt zich het
lijk van de derde stuurman, die bij
de overmeestering van het schip door
de rebellen is doodgeschoten.
PRIESTERS GEARRESTEERD
IN HONGARIJE
In Hongarije zijn negen priesters,
een vroegere gravin en een vroege
re kapitein gearresteerd. Ze zijn be
schuldigd van deelneming aan een
„samenzwering tegen de veiligheid
van de staat," aldus heeft radio Boe
dapest meegedeeld.
Dr. v. Hopper, hoogleraar in de
natuurkunde aan de universiteit an
Melbourne heeft meegedeeld, dat hij
de nieuwe Russische Spoetnik dins
dag boven Pakenham, in de staat
Victoria, heeft gezien. De satelliet,
die in de juiste baan scheen, be
woog zich sneller dan elke andere
aardsatelliet, die prof. Hopper heeft
gezien.
Waarnemers van het Belfield Ob
servatorium bij Sydney hebben de
satelliet niet kunnen waarnemen,
omdat de Russen niet voldoende bij
zonderheden hebben bekendgemaakt
had gewezen, werd de bijeenkomst de grote mogendheden het niet eerst dergrondse kernexplosies. Bij deze Het weerbericht en de buitenlandse
Een vertegenwoordiger van de
Kongolese regering te Leopoldstad,
Loliki, heeft dinsdag op de bijeen
komst van de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties de Verenigde Ara
bische Republiek verweten, dat zij
heimelijk wapens levert aan de op
standelingen in Stanleystad. Hij eiste
van de regering van Soedan, dat deze
wapentrensporten naar Kongo over
Soedanees gebied verbiedt. Verder
verzocht hij de secretaris-generaal
van de V.N., Hammarskjoeld, er voor
te zorgen, dat de eenheden van de
strijdmacht van de V-N., die uit Kon
go worden teruggetrokken, daar geen
wapens achterlaten.
vrijgelaten en dat er een coalitiere
gering wordt gevormd, waarin ook
aanhangers van Loemoemba worden
opgenomen. Eerst zouden de V.N.
echter het gezag in Kongo moeten
hebben. H?t is niet bekend of de
Sowjet-Unie een dergelijke benade
ring van de kwestie zal steunen.
Intussen is de groep Afrikaanse en
Aziatische landen, naar verluidt, ver
deeld over een ontwerp-resolutie,
waarin de vrijlating van Loemoemba
en andere Kongolese leiders, alsme
de het bijeenroepen van het Kongo
lese parlement en de terugtrekking
van alle Belgische strijdkrachten zou
den worden geëist. Enige leden van
De correspondent te Loeanda van
het Portgugese blad „Diario Popu
lar" meldde dinsdag, dat verscheidene
opstandige elementen in hechtenis
zijn genomen. Volgens het blad had
den deze opstandelingen, die zich
schuilhielden in de riolen van Loean
da, verdovende middelen gebruikt.
De politie van de hoofdstad van
Angola heeft voorts in een kring van
vijftien kilometer om Loeanda raz
zia's uitgevoerd op zoek naar dege
nen die verantwoordelijk zijn voor
de bloedige incidenten van het afge
lopen weekeind.
Volgens Portugese bladen zijn bij
de gevechten in Angola 31 mensen
gedood, onder wie zeven agenten of
militairen. Gewapende politie zou
thans de vluchtende benden opstan
delingen achtervolgen. Enkele aan
vallers zouden bruine hemden en ba
retten, gelijk aan die van de volge
lingen van kapitein Galvao, hebben
gedragen.
De „Santa Maria"
De „Santa Maria" is dinsdag zon
der passagiers uit Recife naar Lis
sabon vertrokken, zo nebben de eige
naars van het schip in Lissabon mee-
De Britse commissie voor atoom
energie heeft medegedeeld, dat in
Nadat Omar Loefti van de VAR de groep zou er niet voor voelen dit Engeland een programma wordt op-
de wat hij noemde „fantastische be- voorstel in te dienen, omdat volgens gesteld voor het nemen van proeven
weringen" van Loliki van de hand hen geen oplossing mogelijk is als ter opsporing en identificatie van on-
van de Raad verdaagd zonder dat 'n
nieuwe datum van samenkomst werd
bepaald. Verwacht wordt dat 't de
bat vrijdag of maandag zal worden
voortgezet. Dit zal afhangen van het
eens zijn over de te nemen maat
regelen.
Het aantal leden, dat als belang
hebbende de bijeenkomst van de Vei- fen. De proefontploffingen zullen ten
proeven zal echter niet van kernma- weerberichten, de hoogwaterstand en
teriaal gebruik worden gemaakt, doch de zonne-opkomst zijn verplaatst
van conventionele ontplofbare stof- naar bl. 3, 6e kolom.
ligheidsraad over Kongo wil bijwo-
openlijke of verborgen wijze is ze
altijd en op iedereen wel van toe
passing!
Onze sluwe opzet is echter deze:
wanneer de lezer het weerbericht
heeft verwerkt en overwogen, wil hij
ben van vandaag af een andere plaats om niet als huichelt
resultaat van het overleg achter de nen, neemt steeds meer toe. Tot dus-
schermen en de ruggespraak die de ver namen elf niet-leden van de
afgevaardigden met hun regeringen Raad aan het debat deel. Dit aantal
zullen houden.
Naar verluidt zijn de V.S. er voor
stander van, dat Loemoemba wordt voortzet.
worden uitgeworpen.
Weerbericht verplaatst
V LI et weerbericht en de weerbe-
*»richten uit het buitenland heb-
gefaeg^nameHjk b^hef opengaan Huitse kustvaarder AugeUne op het strand van Texel
van de krant rechts hy leeft even beoordelen!
°e trouwe raadplegers van deze D m'J volgt onder het weerb£.
niet altijd betrouwbare voorzegging t £n e„ iede.
zullen echter op de gewone plaats er- re pauPze is"in deze druk-bezeUe eeuw
aan herinnerd worden, waar «j de we£om. In die korte pauze worden
Lse Protetiekunnen vinden. enkele wetenswaardigheden vermeld,
otond het bericht op het voorblad dj(, in nauw verban| staan met de
zin en betekenis van het menselijk
dele worden gehouden in buiten ge- i
bruik gestelde steenkolenmijnen en ZAiJJ-J'J1 TE EER
steengroeven, terwijl andere proeven uumx.
zullen worden genomen met ladin-
xvaau aan "tt uauai. acca. un aantal auiicu WUIUCI1 gCliUIIlCIl II1CI IctUUl- v-,;,, -
zal wellicht tot 24 zijn gestegen, als gen, die door oorlogsschepen op be- „ij w.woensdag 10 uur. Het
de Raad de behandeling van de zaak paalde punten in het Engelse Kanaal n «eelt mede:
dan niet goed? zal men zich géme-
lijk, wellicht verbolgen afvragen. Het J^^^nSS
weerbericht is dikwijls het eerste,
waarnaar gekeken wordt! Het wordt
zelden overgeslagen. TV
Juist die wijd-verbreide belangstel-
sluwe opzet, tussen een lepel
suiker ook wat geestelijke lever-
ling voor het weerbericht is het, die traan te slikken te geven, wordt bijna
een sluw plan tot rijping bracht. De misdadig voltooid met aan de pauze
blozende vrucht daarvan is de ver- de dagpuzzel en een min of meeT
plaatsing van het geliefde weerbe- geslaagd grapje toe te voegen. Mense-
richt. lijkerwijs gedacht stellen dan alle le
zers zonder uitzondering belang in de
Of er regen zal komen of dat het uiterste kolom rechts, en is de kans
zomers heet zal worden „weet groot (we hopen levensgroot), dat ze
ge te beoordelen, maar hoe komt het ook even pauzéren.
dan, dat ge deze tijd niet weet te be- Om die pauze was het bij de her
oordelen?" De bijbel-vaste lezer weet, ordening van zoveel aanlokkelijks te
dat deze weerkundige opmerking ge- doen. Geen enkele zakenman zit op
maakt is door O.L. Heer zelf, in het zijn kantoor „om vliegen te vangen",
Lukas-evangelie 12, 54, en hij weet maar de redactie wél, gedachtig de
ook, dat de aanhef daarvan luidt: raad van d beschermheer der jour-
„Huichelaars! enz., enz." nalisten: „Men vangt meeT vliegen
Deze aanhef blijve voor rekening met één lepel honing, dan met hón-
van OI* Heer; op een of andere derd vaten azijn". (Frans van Sales).
De situatie van de Duitse kustvaarder „Angelina", welke zondagavond bij strandpaal 17 bij de Koog op Texel is
gestrand, is thans zo precair geworden, dat bij een verder aanwakkeren van de storm de kans bestaat, dat
het scheepje uit elkaar wordt geslagen. Nadat maandagmiddag met veel moeite twee opvarenden van boord
zijn gehaald, bevonden zich nog drie van de aanvankelijk zeven opvarenden aan boord van het benarde vaar
tuig, dat we op deze foto in de striemende golven zien liggen. Men zal trachten ook deze laatste drie man zo
spoedig mogelijk van boord te halen.
De depressie, die dinsdag nog veel
wind aan onze kust veroorzaakte, trok
naar Noord-Scandinavië weg. In de
afgelopen nacht passeerde een rug
van hoge druk, die de wind snel deed
afnemen en aanleiding gaf tot op
klaringen. De temperatuur daalde
echter nergens tot beneden het vries
punt. Tussen een depressie, die over
de Oceaan naar het zeegebied tussen
IJsland en Zuid-Groenland koerste,
en een hogedrukgebied boven Spanje
ontstond een brede en krachtige
zuidwestelijke luchtstroming, waar
mee zachte Oceeanlucht naar de
Britse eilanden stroomt. Het warmte-
front, dat deze lucht begrenst, nader
de vanmorgen, voorafgegaan door een
regenbied, ons land. Morgen zal het
gehele land zich in de krachtige
zuidwestelijke stroming bevinden en
zal de temperatuur aanzienlijk bo
ven normaal zijn. Er is een goede
kans, dat het zachte weer enkele d^
gen zal aanhouden, waarbij af en
toe wat regen of motregen zal val-
len.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
KORRELTJE
Hoe meer oordeel iemand bezit,
des te langzamer en bedachtzamer
is hij in het be- en veroordelen.