S)e &2idó£(2ou/fca/m p^~7
RUSSEN LANCEERDEN REUZEN-
7 777 SPOETNIK
Zit er een mens in de cabine
Lawines in de Alpen
Onlusten in Portugees Angola
De ramp
bij Luik
Henk van der Grilt:
Signalen wijzen erop, maar de Russen
bewaren stilzwijgen
Verscheidene
slachtoffers
Nasleep van de
„Santa Maria"
HOE
wordt
het
weer?
In Nieuw Guinea
omgekomen
Hoogwaterstanden
Het w
ui huropa
M MAANDAG 6 FEBRUARI 1961
f f 0 g m W9 51 ste JAARGANG No. 15239
Directeur: J. F. J. M KOENS. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN j
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN. BUREAUS: PAPENGRACHT 32 «eewewjwvAnr r.r --
Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20926. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.59 p. w„ f2.55 p. maand, f7 50 P- kwartaal. Franco p- p. f8.— Advertent. 17 ct p. m.m.. Telefoontjes fl.50
ticeede plaats
in Helsinki
Onze landgenoot Henk van der
Grift heeft dit weekeinde bij de
Europese kampioenschappen
hardrijden schaatshistorie ge
schreven. De 25-jarige automon
teur uit Breukelen, die al een
jaar in Noorwegen traint, ver
overde op de 500 meter een
tweede plaats achter de Rus Gris-
jin en verdedigde in het verdere
verloop van de wedstrijd zijn
kansen met zo'n hardnekkigheid,
dat hij in het eindklassement
eveneens een prachtige tweede
plaats bezette.
Rus won onbedreigd.
De Russische favoriet Viktor
Kositsjkin kon hij echter niet be
dreigen. Deze had zich al na de
eerste dag aan het hoofd van de
ranglijst geplaatst door een zege
op de 5000 meter en zondag
voegde de 22-jarige Rus daar nog
een tweede en een eerste plaats
aan toe op resp. de 1500 en de
10.000 meter. Na drie afstanden
stond Van der Grift nog geen
0.300 punten achter, hetgeen be
tekende dat hij op de 10 km. zes
seconden sneller zou moeten rij
den dan de Russische stayer. Da-t
was voor onze sprinter natuurlijk
een onmogelijke opgave. Wel le
verde Van der Grift op de twee
de 10 km-race van zijn leven een
fantastische prestatie. Met 17
min. 36.9 sec. bezette hij daarop
de zevende plaats achter Rudi Lie
brechts, die op de eerste 10 km.
van zijn carrière tot een zeer goe
de 17.35.9 kwam, waardoor hij de
elfde plaats bezette in de eind
rangschikking.
Noren en Finnen stelden
teleur.
Ondanks het feit dat vijf Noor
se rijders tot de laatste zestien
doordrongen verliep het Europees
kampioenschap voor hen teleur
stellend. Knut Johannesen, de ti
telhouder van de twee vorige ja
ren moest zich nu achter Ko
sitsjkin, Van der Grift, de Fran
se Witrus KoupTianoff en de
Zweed Nilsson met een vijfde
plaats tevreden stellen.
Nog veel meer gedesillusio-
neerd waren de Finnen, van wie
er geen enkele in slaagde zich te
kwalificeren voor de 10.000 meter
(Voor verslagen zie sportpagi-
na's).
Aanhoudend zacht
De Bilt, 6 februari.
Het KNMI deelt mede:
Een diepe Oceaandepressie, waar
van het centrum vanmorgen ten zui
den van IJsland en ten westen van
Schotland was gelegen, bepaalt thans
het weer in West-Europa. Met krach
tige tot harde zuidwestelijke winden
drong de afgelopen nacht zachte
Oceaanlucht van de Golf van Bis-
caye 't land binnen. Morgen stroomt
echter Oceaanlucht van iets hogere
breedten naar ons land, waarin de
temperaturen iets lager zijn, maar
toch nog enkele graden boven nor
maal. Randstoringen van de depres
sie zullen af en toe wat regen ver
oorzaken, afgewisseld door enkele
opklaringen. Op de Oceaan ten wes
ten van de Azoren ligt een volgende
depressie, die eveneens in de rich
ting van West-Europa koerst. Het
weer houdt dan ook de komende da
gen een onbestendig karakter.
De Russen hebben zaterdag met succes een Spoetnik van 6^ ton gelan
ceerd, lke in haar baan om de aarde is gekomen. De Spoetnik draait in
89 minuten en 48 seconden om de aarde. Alle instrumenten aan boord
functioneren normaal.
In mei jJ. hebben de Russen een ty2 ton wegende satelliet, met een pop
die een man voorstelde, in de ruimte gebracht. Deze satelliet heeft op
driehonderd kilometer hoogte een bijna cirkelvormige baan om de aarde
beschreven.
De thans gelanceerde Spoetnik is blijkbaar van een geheel nieuw ontwerp.
De satelliet is veel groter dan haar voorgangers en er bevinden zich instru
menten aan boord om koers en baan te meten. Het preciese gewicht is
6.483 kilo.
De lancering van zaterdag was het laatste stadium van de Russische voor
bereidingen voor het lanceren van een bemand ruimtevoertuig. Aldus be
richten uit Moskou.
GEEN LANGE LEVENSDUUR Russische Spoetnik wegens haar ge
wicht, de naam „Ispolin" (reus)
Prof. dr. C. de Jager van de Utrecht- heeft gekregen.
se sterrenwacht meent, dat de nieuw- pe Russische ruimtedeskundige
ste Russische Spoetnik niet langer prof. Blagonrawof heeft zondag-
dan een dag of tien in de ruimte avon(j voor de Russische televisie
kan blijven. Prof de Jager meent dit, gezegd, dat het thans nog onmogelijk
zo verklaarde hij desgevraagd aan t te zeggen, wanneer een mens in
ANPop grond van de omloopsnel- de rujmte kan worden gezonden. De boord die slechts zo nu en dan werd
heid (anderhalf uur) van de satelliet, lancering van de Spoetnik van zes- onderbroken. Het signaal was opval-
het gewicht van het lichaam en ae en-een-halve ton is een grote stap lend zwak.
afstand, waarop de satelliet van de voorwaarts in de richting van een De radio-telescoop van Jodrell
aarde is verwijderd. Deze afstand, vaart van een mens de ruimte. Er Rank heeft nog geen signalen opge-
ongeveer 200 kilometer, noemde zai echter geen mens in de ruimte vangen, waarvan met zekerheid kan
o^r.ntr worden geschoten, zolang niet vast- worden gezegd, dat zij afkomstig
staat dat een veilige landing op de zijn van de nieuwe Spoetnik. De di-
aarde kan worden uitgevoerd. recteur, prof. Lovell, verklaarde dat
öf de Russen gebruik maken van on-
Ging er iets mis? bekende golflengten en de zenders
aan- en uitschakelen, öf dat iets mis
Verscheidene Britse bladen geven is gegaan,
vandaag commentaar op „de vreem
de stilte" ten aanzien van de reu- RUSSISCHE KUNSTMAAN
zen-spoetnik. Zowel volgens de „Dai- ZICHTBAAR
aanse stad Turijn "hebben zaterdag- Herald" als de „Daily Sketch" is
avond meegedeeld, het geluid van verklaring heel eenvoudig, name-
een menselijke stem te hebben opge- "*1"
Op een bepaalde plaats werden klopsignalen gehoord. Koortsachtig ging men dan verder graven, nadat de ge
luiden waren gelokaliseerd.
SNEEUW IN AMERIKA
De sneeuwstorm in het oosten van
de Ver. Staten hebben minstens ze
ventig mensenlevens geeist.
Vrijdag en zaterdag viel in New
York 44,1 centimeter sneeuw. Met
man en macht wordt gewerkt aan'
het sneeuwvrij maken van de start
banen op de drie vliegvelden van
New York. Alleen al op 't vliegveld
Idlewild heeft men meer dan 500
De sterrenwacht in Utrecht heeft zal stijgen. Wegens het gevaar voor ^"en^^t'omobilisten
Rik er is iets misgegaan. bekendgemaakt, dat de nieuwe Rus- nieuwe lawines hebben de autoritei- T; vriidae on za-
vangen, die volgens hen afkomstig Het observatorium te Bochum heeft sische kunstmaan „Ispolin" (Reus) ten besloten alle 160 inwoners te terd koud en we, in een „rote ver_
was van de zaterdag gelanceerde zondagmiddag weer radio-sein-. op- morgen in ons land zichtbaar zal zijn. evacueren. keerswee van Brooklvn moeten
Russische Spoetnik. gevangen, die van de „ispolin" af- De kunstmaan zal omstreeks kwart De reddingswerkzaamheden worden *"^g vrm oro iyn m
Professor Dogliotti, directeur der komstig zouden kunnen zijn. De di- voor zeven (6 uur 43) laag in het door de nog steeds vallende sneeuw „Brdénknrtvoorhet
kardiologisehe kliniek van de uni- recteur van het observatorium. Ka- noordwesten, gaande in noordelijke bemoeilijkt. aanbreken van de dae door autobus-
versiteit van Turijn, heeft verklaard, minski, zei dat een toon werd ge- richüng, passeren. Aan de Italiaanse kant van de ero- aanbreken van de dag door autobus
prof. De Jager relatief gering.
Prof. de Jager wees erop, dat de Rus
sen wederom een grotere massa in de
ruimte hebben gebracht. Gewicht en
afmetingen van de satelliet zijn vol
doende voor een bemande ruimte
vaart.
TWIJFELACHTIGE GELUIDEN
Twee radio-amateurs in de Itali-
Een zware lawine heeft in Roche-
molles, een dorpje aan de Frans-
Italiaanse grens, achttien huizen be
dolven. Tot op heden zijn vier lijken
geborgen, maar het is niet uitgeslo
ten, dat het aantal slachtoffers nog
zal stijgen. Wegens het gevaar voor
dat de radio-amateurs duidelijk de
ademhaling en de hartslag van een
levend wezen hebben geregistreerd,
ofschoon hij niet kon zeggen of het
geluid uit de ruimte afkomstig was.
Prof. Lovell, directeur van het
radio-astronomische observatorium
van Jodrell Bank in Engeland, heeft
verklaard, niet verbaasd te zijn, in
dien de Russen thans een mens in
de ruimte hebben gebracht. Hij zei
geen bewijzen te hebben, maar, zo
verklaarde hij, men brengt geen 6V2
ton in de ruimte alleen maar om er
voldaan over te zijn, dat men deze
in een baan om de aarde heeft ge
schoten. Hij zou zeer verbaasd zijn,
indien de Russen in de komende da-
Aan de Italiaanse kant van de gro-
te Sint Bernard, ten noorden van sen opgeP"«-
Aosta, werden vier arbeiders, die bij
de bouw van een nieuwe tunnel n;, 19
werkzaam waren, door een lawine nummer bestaat uit 12 pagina S
bedolven. Tweehonderd politie-man-
nen en arbeiders namen aan de red-
dingswerkzaamheden deel.
Bij Davos, Zwitserland, kwam een
Het persbureau „Lusitania" meld-
de zaterdagavond uit Loeanda, dat skiër ten gevolge van een lawine om
de aanvallers klaarblijkelijk gebruik
hebben gemaakt yan Tsjechoslo-
het leven. In de omgeving van Sion
werden drie arbeiders door een lawi-
in Angola z«n gehoord, die mogelijk
Uit Lissabon wordt gemeld, dat voor de leiders der aanvallers waren
gewapende groepen vrijdagavond te bestemd.
Loeanda in Portugees Angola twee
gevangenissen en een kazerne heb- „Lusitania" meldt verder, dat men
ben aangevallen. De aanval werd i*1 Loeanda meent, dat de aanvallen
gen niet zullen trachten de Spoetnik afgeslagen, doch vergde 7 doden on- bedoeld waren als steun aan kapi-
x.der de p0iitlemannen. tein Galvao en zijr volgelingen. Deze
De Portugese voorlichtingsdienst bebb®n indertijd^ verklaard, dat zij
maakte zaterdag bekend, dat de aan
val vrijdagavond door drie groepen
gewapende mannen werd onderno
men. Zij wilden gevangenen bevrij
den, maar zijn hierin niet geslaagd.
De meeste aanvallers zijn gearres
teerd en de orde is inmiddels her
steld.
waakse wapens. Het zei ook dat ne bedolven, maar twee slaagden er
donderdagavond jl. radioberichten üi zich uit te graven. In Zwitser-
A -1 - 11 /dio mneroliib- 3
te bergen.
Ook in het observatorium in Bo
chum acht men de mogelijkheid van
i een ruimtereis door een mens niet
uitgesloten, gezien het gewicht en
de baan van de satelliet, die een
spoedige terugkeer in de dichtere
luchtlagen doen voorzien.
land zijn talrijke wegen en spoorlij
nen door lawines verbroken. Een
aantal wintersportcentra is geïso-
leerd.
Door een sneeuwlawine nabij Mo-
dane in de Franse Alpen, werd zon
dagavond de spoorlijn Parijs-Rome
geblokkeerd. Ook de nabijgelegen
met de „Santa" Maria" "naar Angola snelverkeersweg werd onberijdbaar,
wilden varen. Tengevolge van het neerstorten
van een hoeveelheid sneeuw en ste-
Bij de begrafenis van enige slacht- nen van een ruim 900 meter hoge
offers van de ongeregeldheden top in Noordwest-Engeland zijn zon-
kwam het zondag weer tot een dag drie bergbeklimmers gewond ge-
schietpartij, die_aan vier mensen het raakt. Zij maakten deel uit van een
Meegedeeld
Geldig van
dinsdagavond.
11.15 uur).
Moskou zwijgt
In Moskou blijft men het stilzwij
gen bewaren over de aard van de
nuttige lading van de zaterdag ge
lanceerde Spoetnik.
De Russische radio heeft zondag
avond meegedeeld, dat de nieuwe ria".
leven kostte. Zeven mensen liepen
verwondingen op. Volgens het Por-
voorlichtingsdienst tugese persagentschap „Lusitania"
had een aantal deelnemers aan de
vorige relletjes zich gemengd onder
de mensen, die de stoffelijke resten
van zes politieniannen en een mili
tair volgden. Toen zij werden ont
dekt, openden zij het vuur.
groep van tien.
Volgens de
had de gouverneur-generaal van
Angola berichten ontvangen, waarin
gezegd werd dat deze aanvallen had
den moeten samenvallen met de
overmeestering van de „Santa Ma-
Koning Boudeivijn bezocht het rampdorp
Na dag en nacht zwoegen in de as
a van de sintelhoop te Moulin-sous-
Fleron, welke vrijdagnamiddag enige
huizen bedolf, heeft men tot gister
middag elf lijken uit de puinhopen
Het verkeer op de wegen naar
Moulin-sous-Fleror was gisteren bij
zonder druk. Honderden dagjesmen
sen stonden op de omliggende heu
vels naar het graafwerk te kijken.
De burgemeester van Jupille, Jo
seph Magnon, heeft meegedeeld, dat
een gerechtelijk onderzoek wordt in
gesteld naar de oorzaken van de
ramp, en of het verantwoord was
duizenden tonnen as en sintels
125 kiepwagentjes per dag in de
nabijheid van de huizen te storten.
Het zal ongeveer veertien dagen
duren om de wegen van sintels vrij
te maken. Het opruimen van de ge
hele verschuiving zal waarschijnlijk
twee maanden vergen.
De commandant strijdkrachten
Nieuw-Guinea heeft meegedeeld, dat
de marinier derde klasse, de zeemi
licien Frits Jozef Vogt, op vijf fe
bruari door een ongeval tijdens een
patrouille in het gebied van de Zuid-
Geelvinkbaai is omgekomen.
De twintigjarige zeemilicien was
Koning Boudewijn der Belgen heeft zaterdag een bezoek gebracht aan Moulin-Sous-Fleron, het dorp, waarvan tal- afkomstig uit Drachten. Hij is van-
rijke huizen door een sintelberg zijn bedolven. daag met militaire eer begraven.
door het K.N.M.I.
maandagavond tot
Opgemaakt te
VEEL WIND.
Aanvankelijk zwaarbewolkt
met regen, later opklaringen en
enkele buien. 'Minder zacht.
Krachtige tot stormachtige wind
tussen zuidwest en west.
Zoti- en maanstanden
7 Febr.: zon op 08.11; onder 17.38;
maan op onder 10.56.
7 Febr.: v.m. 7.23; n-m. 7.41.
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZüRICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
BELGRADO
ATHENE
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
LISSABON
zw. bew.
4
—11
geh. bew.
7
—16
sneeuw
—10
ie
sneeuw
2
1
regen
4
2
motregen
12
9
motregen
5
4
zw. bew.
8
7
mist
3
2
zw. bew.
12
9
mist
13
7
mist
7
1
onbew.
16
8
sneeuw
0
4
motregen
5
2
motregen
0
1
geh. bew.
5
2
mist
5
1
onbew.
11
3
zw. bew.
2
5
motregen
2
2
geh. bew.
5
regen
15
7
onbew.
14
0
licht bew.
17
3
onbew.
16
0
mist
20
4
geh. bew.
18
12
KORRELTJE
Slordigheid geeft minstens d/ubbel
werk.
