Gesprek met een clubleidster
Damspel
DE BRONZEN ADELAAR
Eind dit jaar
revanche van
Koeperman
WOENSDAG 1 FEBRUARI 1961
DE LEIDSE COURANT
pagina 5
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••a
Lrnpn-Wit" liarl W ïn mevrouw
„UIUCll- nil Udll Htl III G. v .d. POST—HELVERSTEYN:
't verleden nog wei
eens met deze of gene
aan de stok
problemen? Hou op
IJoe groter en onoplosbaarder
ff *de problemen, des te bloeien-
der en aantrekkelijker de vereni
ging", flitste een ogenblik door ons
brein, toen wij dezer dagen „op de
koffie" kwamen bij een jonge, ener
gieke vrouw, die -thans al zeven
jaar lang als voorzitster de scepter
zwaait over de Leidse R.K. Gym
nastiekvereniging „Groen Wit". Me
vrouw G. v. d. PostHelversteyn
heeft een zeer druk bezet leven.
Van kindsbeen af „gymt" ze al en
sinds het overlijden van haar man,
die penningmeester bij „Groen Wit"
was, heeft zij zich nog meer aan
haar vereniging gegeven, met hart
en ziel. En enthousiast heeft zij ons
de levensgeschiedenis van „Groen
Wit" verteld, een bewogen verhaal
van tegenslagen en miskenning, van
netelige kwesties en „drama's",
maar ook van doorzettingsvermogen
en vasthoudendheid, van vechten en
geloof in een schone toekomst van
de Leidse katholieke turnbeweging
in het algemeen en van „Groen Wit"
in het bijzohder.
Een jaar 'geleden vierde „Groen
Wit" haar 40-jarig bestaan, hoewel
de naam Groen Wit eerst in 1937
officieel voorkomt. Maar dat is een
lange geschiedenis en een verwar
rende. In 1920 ontsproot uit het ver
langen van gymnastische dames een
turnplantje, „Klimop", dat allengs
uitgroeide en de kleuren groen en
wit ging dragen. In de dertiger ja
ren voltrokken zich drama's, zo ver
telt ons mevr. v. d. Post. Volgens de
wens van de bisschop gingen de ka
tholieke damesgymnastiekvereni
gingen op in de sportclub van „De
Graal". Het was niet alleen een
„wens", maar zelfs bisschoppelijke
„wil", maar „Klimop" gaf niet zon
der meer haar zelfstandigheid prijs.
„Klimop" verloor door haar .rebel
lie" het predicaat R.K. en werd
dus meer een vereniging voor katho
lieken dan een katholieke vereni
ging.
Het geharrewar liep uit in een
compromis. In 1936 werd weer een
zelfstandige R.K. sportvereniging
opgericht als feitelijke voortzetting
van „Klimop", maar de naam werd
vervangen door „Groen Wit". In het
bestuur kreeg „De Graal" een flinke
stem in het kapittel en kantte zich
tegen de toestelnummers, welke
door een bischoppelijk verbod wer
den getroffen. In de oorlogsjaren
sloot „Groen Wit" zich bij het Ned.
Gymnastiek Verbond aan. De steeds
voortschrijdende vorderingen van
„Groen Wit" rechtvaardigden deze
aansluiting, maar er ontstond een
nieuw drama. „Als ik daar nog aan
denk", verzucht mevr. v. d. Post.
„In 1944 kregen we die kleding-oor-
log. We moesten een zwarte rok en
witte bloes dragen en lange kousen.
Maar in die hongerwinter had nie
mand meer lange kousen, dus gingen
we maar op sokjes over. De bisschop
stelde ons voor de keus: uittreden
uit het N.G.V. of anders weer het
predicaat R.K. verliezen. „Groen
Wit" trad uit, maar kon niet meer
deelnemen aan officiële wedstrijden.
Voor velen deugde „Groen Wit"
niet meer".
l^a de bevrijding kwam de op-
bloei. Na enige wrijving sloot de
vereniging zich aan bij de „Katho
lieke Jeugd" en in 1949 kwam de
fusie tot stand met de heren-vereni
ging „Sparta". De voorzittershamer
kwam in handen van de heer P.
Meershoek, die thans vice-voorzit-
ter is, en in 1954, na het voorzit
terschap van mej. Krol en mevr.
Zandvliet, nam mevr. v. d. Post het
roer in handen. „Ofschoon ik nog
maar een „broekie" was", zegt ze,
verontschuldigend bijna.
„Hoe vindt u nu die verdeling in
verschillende turnverenigingen?",
vragen wij mevr. v. d. Post. „Nou,
dat vind ik heel jammer. Als gro
te vereniging zou je veel meer kun
nen bereiken en tegenover de neu
trale clubs sterker staan. Maar ik
moet zeggen, dat de katholieke
clubs steeds krachtiger een woordje
gaan meespreken. En de samenwer
king onderling is nu gelukkig ook
weer goed, ook met de niet-katho-
lieke clubs. „Groen Wit" heeft een
sterke aantrekkingskracht behou
den op de „oude kern". Officieel
hoort zij thuis onder de St. Petrus
parochie, maar eenmaal lid, altijd
lid en van andere parochies blij
ven de trouwe leden nog steeds ko
men.
„Ja, we hebben een groot aantal
enthousiaste leden, meer dan 350
op het ogenblik. Er zijn veel gezin
nen bij waarvan soms alle kinderen
lid zijn. Vanaf hun vierde tot hun
zeventigste (zeg ik altijd maar) kan
men bij ons terecht. Zelf ben ik ook
op m'n vijfde jaar begonnen. Zo
hebben we ons kleuterwerk, onze
ritmische groepen, acht jeugdgroe
pen vanaf 8—12 jaar, drie groepen
van 12 tot 17 jaar, drie seniorgroe-
pen voor dames, heren en onge
huwde dames.
„Heren hebben we er maar een
stuk of negen en dat is heel erg
voor een stad als Leiden. Als je dit
zegt, moet je je eigenlijk schamen.
Er is al over opheffing van de he
renafdeling gesproken, maar we
hebben maar weer eens doorgebe
ten. Overigens zijn we al heel erg
„groos" met dit handjevol heren;
er komen er zelfs twee uit Sassen-
heim fietsen, elke keer, weer of
geen weer. Je hebt verder de heren
weinig te bieden, want er is geen
keurploeg voor hen, maar animo
genoeg. Frans Devilee, vorig jaar
jeugdkampioen van district West III
zei onlangs nog: „Waarom kunnen
we nu niet eens een keertje extra
turnen?" De beste turners zijn bo
vendien nog lid van een neutrale
vereniging, waar ze wèl een kans
hebben. Het is vreemd", zo vraagt
mevr. v. d. Post zich af, „dat in
Leiden zo weinig belangstelling is
van heren-zijde. Met de dames en
de meisjes loopt het prima, soms
zijn er zelfs te grote groepen. Hier
onder zitten dames, die grote steun
pilaren voor „Groet Wit" zijn en
haar belangeloos bij toezicht en trai
ning helpen."
En nu die problemen. „Meneer
schei uit", weert „Groen Wit's"
voorzitster af, „we zitten met proble
men, waartegen vaak niet te vech
ten valt. Aan een jubileumuitvoe
ring b.v. ga je failliet; er moet dik-
geld bij. Subsidie krijgen we nog
steeds niet, verenigingen in andere
gemeenten wél. Je hebt alleen maar
uitgaven", zegt mevr. v. d. Post
die sinds vorig jaar het eerste vrou
welijke bestuurslid is van de Ned.
Kath. Gymnastiekbond, die een jaar
of vijf bestaat. Veel werk heeft zij
ook in de kledingcommissie („die
kleding is nog steeds een moeilijke
kwestie").
Een zeer netelig geval noemt
„Groen Wit's" jeugdige voorzitster
het zalenprobleem. „Wij zijn geheel
op de gemeente aangewezen, omdat
we van katholeke zijde hoegenaamd
geen medewerking krijgen. Alleen
de kath. school aan het Rapenburg
heeft een zaal voor ons. De ge
meente doet veel en we hebben de
beschikking over een paar lokalen,
over de gehele stad verspreid, maar
er is geen enkele zaal bij voor brug-
ongelijk. Wat zou het niet heerlijk
zijn, in een zaal te kunnen als die
van het lyceum aan de Mariër.poel-
straat, dan zou alles bij elkaar
kunnen, maar ja.Er zitten ver
der nog wat haken en ogen aan die
zalen. In de vakanties der scholen
hebben wij geen toegang, maar we
kunnen wel de huur doorbetalen.
Als er iets op een school te doen is,
komen we er ook niet in. Bij elkaar
is het vier maanden, dat we niet
kunnen beschikken over de schoolza-
len. Je doet er niets tegen; je vecht
en je werkt maar. Misschien komen
we eens nog wel zover
Het turnen heeft mevr. v. d. Post
altijd geboeid en zij werkt, ondanks
de moeilijkheden graag voor haar
„Groen Wit". Een zwakke zijde van
de vereniging zijn de heren en de
jongens. „Is er geen compromis te
sluiten met het voetbal?", vraagt
mevr. v. d. Post. „Laat de jonge
voetballers komen trainen bij de
gymnastiek! Laten de kath. voetbal
clubs de helft van de contributie
aan ons afdragen en wij nemen de
training van de jongens op ons on
der goede leiding. De jongen, die
per se wil voetballen doet dit tóch
wel en de rest kan bij de gymnas
tiek blijven. Bij ons krijgen ze oefe
ningen, waarvan ze altijd hun voor
deel kunnen trekken", aldus het
voorstel van mevr. v. d. Post Het
dunkt ons een initiatief, dat beslist
voor bespreking en uitwerking vat
baar is.
Na een tweede kop koffie steekt
mevr. v. d. Post een pluim op de
hoed van het energiek bestuur; het
doet heel erg veel, maar er is ge
brek aan leiders en leidsters. Aan
vakleerkrachten kom je helemaal
niet meer. Ook voor het, vorig jaar
zo uitstekend geslaagde, kamperen
zijn geen mensen beschikbaar. „Ze
ker, we hopen op meer donateurs
en toto'ers, maar het meest nijpend
is het gebrek aan personen, die wat
voor de gymnastiek over hebben.
Het is eigenlijk allemaal jeugdwerk,
d^t door gebrek aan „voeding" weer
afgebroken wordt. Toch is er toe
komst voor de kath. gymnastiekver
enigingen. Wij worden nu echt ge
teld en de anderen weten, dat we
geteld willen worden."
Jullie doen nooit eens wat". Dit
verwijt hoort mevr. v .d. Post
nu en dan van ouders. ,Maar dat
vind ik het toppunt", zegt mevr. v.
d. Post verontwaardigd. „Op een uit
voering blijven de meeste ouders
thuis en kijken liever naar de t.v.
Ze brengen de kinderen naar het
turnen en vragen hoe laat het afge
lopen is om ze weer terug te halen.
De kinderen vinden het heerlijk,
aan hun ouders te kunnen laten zien
wat zij presteren. Waarom doen wij
dan nog zo ons best, de jeugd van
de straat te houden? Als de ouders
niet meewerken, kunnen we niets
organiseren". De ouders, die dit aan
gaat, mogen dit ter harte nemen.
Gymnastiek is niet alleen voor kin
deren een zaak om warm voor te
lopen.
POTTER'S
'„UNIA'^ÜP
Mt NTHOLPIllET',
I Tepfn hoest en Keelpijn
V Uitwerking frappan»
(Advertentie).
Leidse Biljart Bond
Wit: 32, 33, 37/39. 41/45 en 48.
Wit speelt en wint.
Het volgende vraagstuk van de heer
Spijkstra geeft ook een voorbeeld van
de schoonheid, die de problematiek in
houdt.
Ook dit vraagstuk met een zeer be
hoorlijke aanvangsstand en bovendien
een verdienstelijke en vrij ingewikkelde
ontleding. Ongetwijfeld zal men ook dit
vraagstuk met veel genoegen oplossen.
WEDSTRIJDPROBLEEM no. 1055
Auteur: A. Spijkstra, Roordahulzum
le publikatie
SCHAATSENRIJDEN
Optimisme ondanks regen
in Helsinki
„Het regent in Helsinki en het dooit,
maar ik geloof wel dat het fjs goed zal
zUn op de Europese kampioenschappen
hardrijden op de schaats, die zaterdag
en zondag in het Olympisch stadion in
Helsinki zullen worden gehouden", dat
zei dinsdagavond de secretaris van de
Finse schaatsbond, Leo Liusvaaraq.
De „ijsmaker" Ake Bergman voegde
er aan toe, dat het ijs er enige weken
geleden goed uit zag, maar het was er
door de hevige slagregens niet beter op
geworden. „Ondanks de regen en de dooi
behoeft dat nog geenJkatastrofe te zijn
want het ijs is dik en de weersvoorspel
lingen zijn zodanig dat er kou wordt
verwacht", aldus Bergman.
Johannesen favoriet
De Finse schaatsexperts rekenen ove
rigens met een prolongatie van de Euro
pese titel voor de Noor Knut Johanne
sen, terwijl de Rus Kositskin als de ge
vaarlijkste concurrent wordt genoemd.
Rijders met titelaspiraties zijn onge
twijfeld de Zweed Ivar Nilssin, de Frans
man André Kouprianoff en de Russen
Robert Merkulov, Boris Stenin en Oleg
Gontsjarenko. In de Finse dagbladen
wordt gewezen op talentvolle rijders als
de Noor Nils Aaness, de Zweed Bo Ka-
renus en de nieuweling, de Nederlander
Rudi Liebregts.
IJSHOCKEY
Canada klopte
Noorwegen
Het Canadese ijshockeyteam heeft
dinsdagavond te Oslo met 8-3 gewonnen
van Noorwegen. De tussenstanden waren
2-1, 2-0 en 4-2.
W atervrienden
zwommen diploma
De Leidse Watervrienden hebben
maandag in „De Overdekte" diploma ge
zwommen. Alle 60 candidaten gingen op
voor het diploma A.
Geslaagd zijn:
Meisjes: Elly Schipaanboord, Sonja
Nieuwenburg, Sonja v. d. Berg, Joke
Sommeling, Marian v. d. Laan, Marian
Voortman, Katie Gressie, Suze Brakho
ven, Els de Groot, Josje Nijboer, Petra
v. Deventer, Coby O verdijk, Fieneke
Boeff, Ineke Peteri, Sarie Flippo, Loes
Breten v. Groll, Marian v. d. Plyum,
Thea Koppschaar, Hanny Schelvis, Tin-
neke Huisman, Ria Heymans, Elly v.
Brugge, Anneke Wolters, Riena Mein-
ders, Anneka Kaapaan, Willy de Mey. 2
gezakt.
Jongens: Kees Franse, Joep v. Dam,
Peter v. Hoven, Dick Ober, Jaap de
Bree, Freddy Sieval, Kees Bink, Wim
Ciere, Jaap Prins, Koos Bernauer, Siem
Hamerling, Evert Visser, Rien v. Doorn,
Jan v. Weeren, Gerrit Verhoogt, Kees
Slegtenhorst, Andries Plu, Jan Lepelaar,
Bram Kriek, Peter Boom, Rinie Koet,
Wim Nieuwenburg, Eddy de Ridder, Ro
nald Leenen, Joop Houweling, Rienk v.
Splunter, Joop v. Went, Willem v. We
zel. 4 gfezakt.
SCHAKEN
Petrosjan leidt bij
Russisch kampioenschap
Na de dertiende ronde van de strijd
om de Russische schaaktitel ziet de stand
er als volgt uit: 1 Petrosjan 9 p., 2 t/m
6 Smyslov, Spassky, Geiler, Polugaevsky,
Stein, allen 8»/t p., 7 Korchnoi 7>/t p.
Er moeten nog zes ronden worden ge
speeld.
Uitslagen van de gespeelde competitie
wedstrijden.
le klas A: De VriendschapDe Ca-
rambolé 8-0, De SpijkerbakTOP 6-2,
RijnegomTOG 6-2, *t Centrum (Al
phen)'t Noorden (R.A.veen) 6-2.
le klas B: De Morschpoort't Spoor
tje 4-4, Poort v. CleefDVH (R.A.veen)
4-4, De Heul (Alphen)De Spijkerbak
2 4-4, DOS 1—DOS 2 4-4.
2e klas: 't Zuid 2—TOP 2 6-2, De
Morschpoort 2DVS 8-0, De Zijlpoort
't Centrum 2 6-2, DDE (R.A.veen)De
Vriendschap 2 8-0.
3e klas: DVH 2—DVS 2 8-0 (reglemen
tair), N. WeteringRijnegom 2 4-4, TOP
3UVS 2 2-6, DOS 3—De Heul 2 4-4, De
Zijlpoort 2't Spoortje 2 7-1.
4e klas: De Heul 3—DVS 3 6-2, De
Morschpoort 3N. Wetering 2 8-0, Poort
v. Cleef 2De Carambolé 3 2-6, De Sport
(Oude Wet.)—De Spijkerbak 4 8-0, De
Vriendschap 3TOG 2 5-3.
5e klas: De Spijkerbak 5De Vriend
schap 4 4-4, Rijnegom 3TOP 4 2-6, De
Carambolé 4't Centrum 3 4-4, 't Noor
den 2De Morschpoort 4 2-6, UVS 3
De Zijlpoort 3 7-1.
6e klas: UVS 4—De Zijlpoort 4 8-0
(reglementair), De Spijkerbak 6't
Spoortje 3 6-2, TOP 5—'t Centrum 4
4-4, DVS 4—DVH 3 2-6, De Heul 4—De
Morschpoort 5 8-0.
VOETBAL
OM DE F.A.-CUP
De uitslagen van de dinsdagavond ge
speelde „replays" voor de vierde ronde
van het toernooi om de F.A.-cup luiden:
Leicester CityBristol City 5-1, Burn
leyBrighton and Hove Albion 2-0.
Leicester City speelt in de vijfde ronde
uit tegen Birmingham City; Burnley
komt op eigen terrein uit tegen Swansea
Town.
DAMMEN
De internationale damfederatie heeft
de Russische dambond toestemming ge
geven het komende najaar een revanche
te houden tussen de wereldkampioen
dammen Tsjegolev (Rusl.) en de oud-
titelhouder Koeperman.
De spelers zullen elkaar twintig maal
ontmoeten, de eerste keer in Moskou op
12 november. Er zal vervolgens gespeeld
worden ir\ Kiev, Minsk, Riga en Lenin
grad.
HET
Alle correspondentie betreffende deze
rubriek gelieve men te zenden aan de
heer W. J. v. d. Voort, Korenaarstraat 30,
Nieuw-Vennep.
LADDERWEDSTRIJD
Wij stappen de maand februari in met
een tweetal verdienstelijke vraagstuk
ken. Ieder, die zijn krachten hierop be
proeft, zal dat een grote voldoening
schenken. Eerst een mooi stuk werk van
de bekende Limburgse medewerker, de
heer Colier. Een mooie aanvangsstand
met een fijne afwikkeling. Colier doet
de oplossers altijd een plezier!
WEDSTRIJDPROBLEEM no. 1054
Auteur: L. Colier, Maastricht
le publikatie
m m w i'»
p m a m
*2 I1S
m m
g p m m
m rn B B
b m a m f
k W F m w
mmmmm
W fst
Zwart: 7, 10, 12, 14, 19, 23, 24, 27, 32,
37 en 40.
Wit: 16, 21, 25, 28, 30, 34, 43, 45 en
47/49.
Wit speelt en wint.
Oplossingen van alle problemen over
de maand februari kunnen worden in
gezonden tot uiterlijk 8 maart a.s., aan
boven deze rubriek vermeld adres.
FANTASIEPROBLEEM
Ter afwisseling geven wij deze week
nog een tweetal fantasieproblemen ter
oplossing. Het eerste probleem is van de
heer Schijen, dat speciaal voor deze ru
briek werd samengesteld. Niet moeilijk,
doch wel afdoende.
Auteur: J. H. B. Scheijen, Kerkrade
le publikatie
I I S 1 1
m m m m m
b s i i
mmst m m
m m mm m
m m m m
fg g' p?
Zwart: 1, 6, 9, 10, 20, 25, 28, 39 en drie
dammen op: 45, 46 en 47.
Wit: 8. 12, 18, 19, 23. 30, 32, 34, 35, 37,
42, 48, en dam op: 26.
In het volgende probleem, waarin ze
ven zwarte en zeven witte krijgsheren
staan opgesteld om de strijd aan te bin
den, is het aardig om te zien op welke
wijze de witten als winnaars uit de strijd
komen.
No. 2
Zwart: 7 dammen op: 9, 10, 17, 22, 26,
27 en 46.
Wit: 7 dammen op: 30, 39, 40, 42, 44,
50 en 1.
Voor beide geldt: wit speelt en wint.
Oplossingen zien wij gaarne tegemoet.
i m m
m m m m -B
m m m mm
m mm m
m m m m m
mmmmm
m m jg m m
!i'
Zwart: 7/9, 13, 18/20, 26, 30, 35 en 36.
Het is een volkomen- raadsel, dat
kunstrijdsters het voor elkaar spe
len, bij de moeilijkste sprongen nog
te lachen.
bewerkt door J. A. DE HELDER-SCHERPENHUYSEN
45
„Vertel ons nu eens alles van het
begin af aan, Maurice", zei zij. „Waar
heb je de boef het eerst gezien?"
Zo werd Maurice gedwongen een,
heel precies verslag van zijn avon
turen te doen en hij begon weer met
leugens van het begin tot het einde:
toevallig was hij bij de herberg ge
komen, die wat op zij van de grote
weg aan een zijpad lag; hij had die
herberg vol boeven gevonden; hij
had hun aanvoerder in zijn eigen
kamer overrompeld en te pakken
genomen en hem met zijn vuisten
gedwongen het geld af te geven.
Eerst ging het verhaal akelig hape
rend; maar toen hij er meer in
kwam, schaamde hij zich steeds min
der voor zijn leugens; hij voelde al
leen woede tegenover Clyffurde. In
zijn hart zocht hij allerlei veront
schuldigingen voor z'n laffe houding
en madame's aanhoudend gevraag
maakte het er niet gemakkeijker op.
Toen zij hem na een half uur even
met rust liet, stond hij gauw op,
omdat hij noodzakelijk naar het
hoofdkwartier van de Comte d'Ar-
tois moest en nam afscheid van de
dames. Hij wachtte tevergeefs of ma
dame la Duchesse ook zoveel tact
zou hebben, hem even met Crystal
alleen te laten.
Madame bleef echter kalm in haar
stoel zitten en was blind voor iedere
smekende wenk van hem. Crystal
leek vreemd in zichzelf gekeerd. Zij
had maar weinig aandacht aan zijn
verhaal geschonken en deed ook al
geen poging hem te laten blijven.
Dit maakte hem nog zenuwachtiger.
Hij boog zich over haar heen en
fluisterde: „Crystal, ik hou van je,
ik heb voor je gewerkt, ik kan het
niet helpen, dat alles mij tegen
loopt".
Zij keek hem door haar tranen
vriendelijk aan en gaf z'n hand even
een zacht druk je.
„Ik weet wel, dat het je schuld
niet is, arme Maurice", antwoordde
zij zacht.
Een klein beetje getroost nam hij
tenslotte afscheid.
„Is je vader nog van plan door te
gaan naar Parijs?" vroeg hij nog.
„Natuurlijk! Hoe zou hij weg kun
nen blijven, als de koning hem nodig
heeft? O, Maurice, je denkt toch
niet, dat die overweldiger er in zal
slagen de koning nog eens van zijn
troon te dringen?"
En St. Genis, die dacht aan Laf-
fray en Grenoble, die wist hoe het
op 't ogenblik in Lyon toeging, haal
de zijn schouders op.
Toen hij eindelijk weg was, keer
den Crystal's gedachten weer terug
naar Clyffurde.
„Wat een ellendige bedrieger, tan
te", riep zij uit en weer sprongen
de tranen in haar ogen. „Wat een
gemeen verraad!"
Madame haalde haar schouders op
en nam haar breiwerk. „We zijn de
laatste tijd al wat gewendHet
verraad van mijnheer Clyffurde zit
je meer dwars dan dat van Victor
De Marmont".
Crystal keek zeer geschrokken op
en zei: „Dat is ook zo. Van Victor
De Marmont heb ik nooit gehouden,
maar mijnheer Clyffurde leek eer
lijk en sympathiek. Als ik hem nog
ooit zie, dan zal ik hem vertellen,
wat ik van hem denk. Ik haat hem,
die ellendeling zo'n verrader. Ik
hoop, dat ik hem nog eens net zo
veel verdriet kan aandoen, als hij
mij nu heeft gedaan
„Kind kind schrok mada
me, en zij dacht bij zichzelf: „Dat
moet haar Engelse bloed zijn".
HOOFDSTUK VII.
De terugkeer in Parijs.
I.
De zegetocht van Napoleon ging
ononderbroken verder, van de golf
van Jouan tot Parijs.
Na Laf fray en Grenoble kwam
Lyon, waar de zijdewevers van La
Guillotière zich bij duizenden ver
zamelden, om de barricades te ver
morzelen, die op hun brug gebouwd
waren om de komst van de kejzer
te weren. Zij zagen, hoe hij hun stad
binnentrok, zij wuifden hem toe met
hun zakdoeken en hoeden en ter
ere van zijn terugkomst werden de
driekleurige vlaggen en kokardes
weer uit de kasten opgevist, waar
zij voor 'n jaar verborgen, maar niet
vergeten, weggestopt waren ge
weest.
Na Lyon kwam Ville-franche waar
vele duizenden boeren er werklie
den hem bij de vrijheidsboom op
wachten. In de top hadden zij een
bronzen adelaar gezet, een overblijf
sel van een oude standaard, die nu
als goud in de stralen van de onder
gaande zon schitterde.
In Nevers was de stadsbevolking
al even enthousiast. In Chalon-sur-
Saóne namen de werkmensen de ar
tillerie-voorraden in beslag, die be
stemd waren voor het leger van de
Comte d'Artois!
De besturen van de verschillende
departementen en steden toonden
zich verbaasd, maar waren doods
bang.
„Dit is nieuwe revolutie!" fluis
terden zij verschrikt.
Ja! Het was een nieuwe revolutie,
een opstand van de boeren en van
de armen. Zij koesterden een bittere
haat tegen het oude regime, dat te
ruggekeerd was met al zijn oude
arrogantie en zijn vroegere dwinge
landij. Hierdoor groeide de trouw,
die het leger de keizer toedroeg.
Het volk en het leger werden door
dezelfde geestdrift bewogen. Zij
schaarden zich schouder aan schou
der achter Napoleon - de kleine man
Diet zijn gedeukte hoed en zyn oude
grijze jas. In hem was de geest van
de grote revolutie vertegenwoordigd
de grote worsteling voor de vrijheid
die eenmaal komen zou.
Het leger van de Comte d'Artois
bleek machteloos tegenover de mee
slepende stroom van geestdrift en
machteloos tegenover ontevreden
heid en desertie. Het leger zou in de
Provence zijn werk wel gedaan heb
ben, want de Provence was konings
gezind, maar Napoleon nam zijn weg
over de Alpen en vermeed de Pro
vence. Toen hij Lyon bereikte, had
hij zelf een leger en de Comte d'Ar
tois bang voor nog meer verraad
en erger nederlagen oordeelde het
wijzer, terug te trekken. Vele ko-
ningsgezinden meenden, dat, als er
maar één enkel schot gelost was,
Napoleon's opmars naar Parijs wel
gestuit zou zijn. Maar er werd geen
schot gelost. Bij Laffray gaf de com
mandant 't bevel om te vuren maar
zelf deed hij het niet. In Grenoble
ging het al niet anders. „De man
schappen verklaarden, dat zij hun
eigen officieren zouden doodschie
ten als er één het hart heeft de kei
zer iets doen" had St. Genis gezegd.
(Wordt vervolgd)