KENNEDY ONTVOUWT ZIJN PROGRAM
Economisch getij ongunstig
voor Ver. Staten
Vanmorgen onderhandelingen met
Galvao
Aandacht voor de olijftak en
de pijlenbundel
Het
weer ui
Europj
Hoogwaterstanden
S)e C^idóeSou/Ya/rvt
Directeur: J. F. J. M KOENS.
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DINSDAG 31 JANUARI 1961
51ste JAARGANG
No. 15234
KENNEDY
PAKT AAN
BCREADS: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red 20015, 25594: Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.59 p. w., f2.55 p. maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p. p. f8.—. Advertent. 17 ct p. m.m„ Telefoontjes f 1.50.
Zeekastelen in het ijs op de Hudson
President Kennedy heeft maandagmiddag in een gemeenschappelijke zit
ting van het Amerikaanse Congres zijn eerste boodschap over de „State of
the Union" voorgelezen.
De president verklaarde, dat de Amerikaanse betrekkingen met de
Sowjet-Unie en communistisch China nog steeds de eerste grote hinderpaal
vormen. Wij mogen ons nooit tot het geloof laten verleiden, dat deze landen
hun streven naar wereldoverheersing hebben opgegeven. Om aan deze uit
daging het hoofd te bieden, moeten de Verenigde Staten hun gehele mili
taire, economische en politieke arsenaal aan een nieuw onderzoek onder
werpen en herzien, waarbij het ene het andere niet zal mogen overscha
duwen. De Amerikaanse adelaar houdt in de rechter klauw de olijftak, in
de linker een bundel pijlen. Wij zijn voornemens aan beide gelijke aandacht
te schenken.
OPVOERING DER DEFENSIE
In de eerste plaats moeten de Ver
enigde Staten hun militaire werktui
gen versterken, aldus Kennedy, daar
aan toevoegend de minister van de
fensie, Mc-Namara, instructie te heb
ben gegeven de gehele Amerikaanse
defensie-strategie opnieuw te beschou-
derzeeboten en versnelling van het
gehele raketprogramma. Slechts als
onze wapens buiten elke twijfel vol
doende zijn, kunnen wij er buiten
elke twijfel zeker van zijn, dat zij
nooit zullen worden gebruikt.
de wonderen der wetenschap in
plaats van haar verschrikkingen. De
president verklaarde, dat de Vere
nigde Staten een voorsprong hebben
op het gebied van de wetenschap en
techniek van de ruimte, terwijl de
Sowjet-Unie vooruit is op het ge
bied van het in de ruimte brengen
van grote ruimtevaartuigen. De re
gering is voornemens spoedig 'n plan
op te stellen voor samenwerking met
alle andere landen, met inbegrip van
de Sowjet-Unie, op het gebied der
wetenschappelijke ontwikkeling.
CHINA BEDREIGT AZIë
Met betrekking tot Azië merkte
Kennedy op, dat communistisch Chi
na de veiligheid van dit gehele we
relddeel bedreigt, doch dat de Ver
enigde Staten zich zullen blijven in
spannen om de onafhankelijkheid der
landen in dit deel der wereld te ver
zekeren.
Ook beloofde de president plechtig,
geven aan de pogingen der Verenig- Het is koud, bitter koud in New York, waar het oppervlak van de rivier de
de Naties tot herstel van de vrede Hudson met zwaar drijfijs is bedekt. Het Zweedse lijnschip „Gripsholm" selijke vereniging voor in totaal 31
Overdracht van Elten
januari 1962?
De landdrost van Elten, dr. A.
Blaauboer, verwacht dat de over
dracht van Elten aan de Duitse
bondsrepubliek 1 januari 1962 zijn
beslag zal krijgen en zal samenval
len met 't gereedkomen van de aan
sluiting tussen snelweg Utrecht-
Arnhem en de Autobahn naar het
Roergebied. De heer Blaauboer zei
dit gisteravond in zijn nieuwjaars
rede voor de adviesraad van Elten.
Intussen zal onder Nederlands be
stuur een groot gedeelte van de rio
lering kunnen worden uitgevoerd.
Met de stichting van een rioolwater
zuiveringsinstallatie zal nog vóór de
bestuursoverdracht een aanvang
worden gemaakt.
De landdrost deelde mee, dat het
woningprobleem te Elten zijn oplos
sing nadert. In 1960 kwamen 62
nieuwe woningen gereed, op 1 jan.
van dit jaar waren bovendien 21
woningen in aanbouw, terwijl in be
handeling zijn plannen voor de bouw
van nog 62 woningen, waaronder 'n
woningbouwproject van een plaat-
Hij kondigde aan, het Congres om
machtiging te zullen vragen voor 't
wen. Voorts zei Kennedy opdracht te ?ps'elle" Yan een nieuw en doeltref-
fender hulpprogramma voor de eco-
in Kongo, terwijl zij zich zullen blij- (links) dat de haven verliet en de Nederlandse „Rotterdam" (rechts) welke
ven verzetten tegen de vestiging op de haven invoer, lieten zich evenwel door dat ijs niet tegenhouden.
het westelijk halfrond van 'n com-
munistische basis zoals die op Cuba.
woningen. Al deze woningen werden
of worden gebouwd in de vrij se sec
tor en door particulieren.
hebben gegeven voor het nemen van
onmiddellijke maatregelen ter ver
hoging van de capaciteit der Ameri
kaanse „luchtbrug", opvoering van
het programma voor de bouw van
met Polarisraketten uitgeruste on-
KONGO EN
DE V. N.
II7IE HET SPOOR KWIJT is ge-
raakt in de wildernis van het
Kongolese drama, behoeft zich daar
over niet te schamen. Het is een ho
peloze warboel.
Het land is nu 7 maanden „onaf-
nomische, opvoedkundige en maat
schappelijke ontwikkeling van ande
re landen en werelddelen, waarbij
meer rekening wordt gehouden met
de bijdragen van Amerika's bondge
noten.
Kennedy vervolgde, dat de hoop
op de uiteindelijke bevrijding van de GETIJ ONGUNSTIG VOOR DE V.S.
Oost-Europese landen nimmer uit 't
oog mag worden verloren. Teneinde De president wees vervolgens op
voorbereid te zijn op het opnieuw de kritieke toestand in de Verenigde
aanknopen van de historische vriend- Staten. Het getij is ongunstig. De si-
KLM-machine verloor
Terug naar Schiphol
schapsbanden, verzocht Kennedy om
een grotere mate van vrijheid bij 't
gebruik van de economische werk
tuigen in deze landen.
BEWAPENINGSWEDLOOP
Kennedy deelde mede maatrege
len te hebben genomen voor coördi-
ACH i-c iicuucu Kcuuiircu VIXJI LDIUU4-
hankelijk en in al die maanden is er natie en vergroting van de Ameri-
nncT OfHan 71 nrtl O nrn n ,n rin nnone cl a 0 0
nog geen ziertje orde in de chaos ge
schapen.
Er is om te beginnen een presi-
tuatie zal nog slechter worden alvo
rens zij verbetert. Er zullen nieuwe
tegenslagen komen, alvorens het ge
tij keert, doch wij moeten het keren.
De president noemde de binnen
landse economische toestand zelfs
verontrustend. De betalingsbalans
geeft reden tot bezorgdheid, doch
niet tot wanhoop. De monetaire en
financiële positie van het land is nog
Aan het slot van zijn boodschap
zei Kennedy, versteld te hebben ge
staan, toen hij tijdens de eerste tien
dagen van zijn ambtsbekleding op luikje Van landingsgestel
de hoogte kwam van de enorme om- J CC
vang van de beproevingen, die wij
in de komende vier jaren zullen
moeten doorstaan. Elke dag neemt
de crisis in grootte toe. Elke dag
wordt de oplossing moeilijker. Elke Een paar minuten na het vertrek
dag komen wij nader tot het uur van v. 't Romeinse vliegveld Fiumicino is
het maximale gevaar, terwijl de be- een DC-8 van de KLM weer op dit
wapening toeneemt en de vijandige veld geland, omdat het een luikje van
krachten sterker worden. het landingsgestel had verloren. Het
luikje is ongeveer 75 cm lang. Het
Ik meen het Congres te moeten vliegtuig maakte een vlucht van Am-
meedelen, dat onze analyse van de sterdam naar Cairo en het Verre Oos-
laatste tien dagen duidelijk heeft ge- ten. De 86 passagiers zullen met een
delen nog niet tenvolle gemobili- maakt, dat op elk belangrijk gebied andere machine de reis vervolgen. De
seerd, terwijl ook geen gemeen- de loop der gebeurtenissen tegen ons DC-8, die het luikje verloor, wordt
schappelijke doelstelling werd be- is geweest en dat de tijd niet met teruggevlogen naar Schiphol voor re-
reikt. ons is geweest. paratie.
DE NAVO
Met betrekking tot de navo ver
klaarde president Kennedy dat de
eenheid daarvan door economische
rivaliteit en binnenlandse belangen
is verzwakt en gedeeltelijk uitge
hold. De navo heeft haar hulpraid-
kaanse inspanning naar ontwape- .r
ning. Wij moeten voorkomen, dat de steeds buitengewoon sterk.
- 4 bewapeningswedloop zich uitbreidt
dent, Kasavoeboe; hij weet zelf met tot nieuwe landen, tot nieuwe atoom-
UibQMiOn hll nti fAitz» lil, n-ncH/.—4 71-
waarvan hij nu feitelijk president is.
Er is ook ergens een parlement,
maar dat zit thuis.
Voorts zijn er minstens drie cen-
mogendheden en tot in de ruimte.
Voorts wees Kennedy op de nood
zaak van grotere steun aan de Ver
enigde Naties als een instrument tot
trale regeringen, te weten: die van beëindiging van de koude oorlog in
Loemoemba (die gevangen zit), die plaats van een strijdpe-k, waarin
van een zekere Ileo (een creatuur deze uitgevochten wordt. Hij deed
van Kasavoeboe) en een raad van vooral een beroep op de kleinere
commissarissen. Daarnaast of daar- landen om mede te werken aan de
boven staat een „sterke man" Moboe- versterking van deze wereldorgani-
toe, wiens macht ook alweer aan het satie, die voor hun veiligheid van
tanen is. veel groter belang is dan voor de
Bovendien zijn er nog diverse onze.
0 streekregeringen, zoals die
van Tsjombe in Katanga, die
van Kalondji in Kasai, die van Gi-
zenga in de Oostprovincie. Deze
laatste pretendeert tevens de plaats
vervanger an Loemoemba te zijn. Tus
sen al die regeringen door vechten
allerlei negerstammen tegen elkaar
Voorts verklaarde de president,
dat geen enkele stap zal worden on
dernomen tot verhoging van de
goudprijs van 35 dollar per ounce,
ok beloofde de president plechtig,
dat de regering de waarde van de
dollar in geen enkel opzicht zal ver
anderen. Voorzichtigheid en gezond
De passagiers van de „Santa Maria"
De Amerikaanse torpedobootjager „Gearing" zou vanmorgen omstreeks
negen uur Nederlandse tijd uit Recife vertrekken op weg naar de „Santa
verstand brengen echter mee, dat Maria", aan boord van welk schip de Amerikaanse admiraal Smith bespre-
SrTemmdenng vln'htt tfkSTap kin«en ZOD voeren me* kaPllein GalTao OTer de ontscheping van de pas-
de betalingsbalans en het voorkomen sagiers. De „Gearing" zou ongeveer twee uur later bij de „Santa Maria" zijn.
van een goudcrisis. Zolang 't tekort Aan van de torpedobootjager bevonden zich ongeveer 125 journalisten
voortduurt, zullen de middelen ge-
vonden worden om de dollaruitga- en fotografen. Deze zouden echter niet tot de „Santa Mana" worden toege-
SPAANS-PORTUGEES FRONT
De in Brazilië in ballingschap ver
toevende leider der Portugese oppo
sitie tegen het bewind van professor
Salazar, generaal Delgado, heeft
maandag te Rio de Janeiro in een
gesprek met een vertegenwoordiger
VVfiiUCli Wvi UCI1 Uill VAC UUIlfll Ui 6 Lij
De regering is voornemens ten ven in het buitenland te verminde- laten en tijdens de besprekingen mochten zij ook geen contact met de wal van het daSblad »uiario da None
spoedigste over te gaan tot verken- ren zonder de volle last daarvan te
ning van alle mogelijke gebieden van leggen op de gezinsleden van de
samenwerking rnet de Sowjet-Unie mannen, die wij hebben gevraagd ons
en andere landen ter benutting van land in het buitenland te dienen.
aueriei negerstammen tegen ciKaar w~i -w s
en proberen de troepen van de Ver- Leil VerSCfirikkelllk (QTOteSneeUWmail
enigde Naties zoveel mogelijk de o
uiterlijk orde te herstellen.
Die troepen hebben een onmoge
lijke taak, want zij mogen pas schie
ten als ze worden aangevallen en zij
behoren zich niet met de politiek te
bemoeien. Intussen doen andere V.N.-
functionarissen hun best om de hon
gersnood te bestrijden en te zorgen,
dat het economisch leven niet nog
meer in het honderd loopt
De positie van de nog achtergeble
ven blanken wordt met de dag moei
lijker en gevaarlijker; zelfs de missio
narissen lopen gevaar te worden af
geranseld of vermoord. In deze chaos
probeert Hammarskjoeld diverse
negeraspiraties met elkaar te verzoe
nen, zodat er van lieverlede een aan
tal personen gevonden kan worden,
van wie met enige goede wil gezegd
kan worden, dat zij een centrale rege
ring vormen. Veel succes heeft hij
nog niet.
Inmiddels beginnen de landen, die
aanvankelijk zo „spontaan" troepen
gestuurd hebben voor de Verenigde
Naties, zich terug te trekken. Marok
ko, de Verenigde Arabische Repu
bliek en Indonesië trekken hun troe
pen terug. Blijkbaar is het him niet
gelukt om in dit troebele Kongolese
water een behoorlijk visje te vangen;
zij zien meer heil in een demonstra
tieve aftocht.
Van de ene kant is het jammer, dat
de macht der Ver. Naties op die
manier verzwakt v/ordt, maar aan de
andere kant is het een vraag of deze
terugtrekking wel een verzwakking
inhoudt, indien andere landen alsnog
bereid gevonden worden het contin
gent aan te vullen. Het zou te betreu
ren zijn als ook de meer verant
woordelijke leden van de Ver. Naties
zicih gedwongen zouden zien om de
Kongo aan zijn lot over te laten, want
dan zou dit schip zonder roer over
geleverd zijn aan het spel van alle
mogelijke elementen, die de allesbe
halve onbaatzuchtige helpende hand
zouden gaan uitsteken.
Morgen komt de Veiligheindsraad
hebben.
Een woordvoerder van de Amerikaanse marine in Recife heeft intussen
medegedeeld, dat de marine er tegen is, dat de 600 passagiers in volle zee
worden ontscheept. Met het oog op de vele vrouwen en kinderen zou zulks
te gevaarlijk zijn.
Inmiddels is een chartervliegtuig van de KLM van Curasao naar Recife
vertrokken om de Nederlandse opvarenden van de „Santa Maria", zodra zij
worden ontscheept, naar huis te brengen. Deze opvarenden zijn voor een
groot deel personeelsleden van de Shell en Antilliaanse functionarissen. Het nummer bestaat uit 10 pagina S
vliegtuig is gecharterd door de Antilliaanse regering en de Shell.
verklaard, dat hij een overeenkomst
heeft gesloten met luchtmaarschalk
Emilko Herrera, de president van de
Spaanse regering in ballingschap,
om tot een „verenigd Spaans-Portu
gees front ter bevrijding van Spanje
en Portugal" te komen.
Ontscheping in Braziliaanse haven
DE HOUDING VAN BRAZILIë
De aanwijzingen te Rio de Janeiro,
dat de gekozen Braziliaanse presi
dent Quadros voornemens is, kapi
tein Galvao de rechten van oorlog
voerende toe te kennen, nemen toe.
Galvao heeft opnieuw het verzoek
tot de Braziliaanse autoriteiten ge
richt om ongehinderd de haven van
Rio te mogen binnenvaren.
Carlos Lacerda, gouverneur van
de provincie Guanabara, die de eer
ste maal koel op het verzoek van
Galvao had gereageerd, heeft thans
verklaard, dat hij dit aan
Quadros zal doorgeven.
cife te kunnen binnenvaren, op
twaalf mijl uit de kust een loods no
dig. Ik zal deze loods niet ter be
schikking stellen, indien Galvao
wanneer hij hierom vraagt, niet te
vens de verzekering geeft, dat hij
de „Santa Maria" ter beschikking
van de Braziliaanse autoriteiten stelt.
In dat geval zal ik het schip onmid
dellijk ter beschikking van de Por
tugese consulaire autoriteiten stel
len", aldus admiraal Fernandes.
Janio HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
Hy voegde hieraan toe: „De Bra- aBERDEEN*EN
ziliaanse pers heeft gemeld, dat de T
gekozen president heeft verzekerd, V^.^pnAA/r
dat hij u de vrije beschikking over ddttccvt
het schip zal laten. Alhoewel dit van
officiële zijde nog niet bevestigd is, darttc
kan ik u wel mededelen dat deze be-
richten de gedachtengang van het
toekomstige staatshoofd goed hebben
weergegeven". NICE
Gouverneur Lacerda had zijn ant- BERLIJN
woord opgesteld na overleg met de FRANKFURT
toekomstige ministers van buiten- MüNCHEN
landse zaken en marine. ZüRICH
De Braziliaanse admiraal Dias Fer- GENèVE
nandes, bevelhebber van het derde LOCARNO
marinedistrict, heeft in Recife, de WENEN
hoofdstad van de Braziliaanse staat INNSBRUCK
Pernambuco, tegenover Urbane Car- BELGRADO
correspondent ATHENE
max. min.
sneeuw 3 -1
rasco, een speciale
- van het Portugese dagblad '„Diario ROME
weer bijeen ter bespreking van het Een handig garage-houder m het Duitse Kaiserslautern heeft zijn personeel Popular", die zich na het voorgeval- AJACCIO
Kongo-probleem. Gezien de machte- voor zijn garage een sneeuwman van bijna vier meter hoog laten bouwen iene met de „Santa Maria" derwaarts MADRID
loosheid van de Raad verwacht men en in de ijzige ingewanden een luidspreker verstopt, welke luide de kille had begeven, verkLard: „De „Santa MALLORCA
er geen oplossing van. reclame voor zijn garage zingt Als het nu maar niet gaat dooien...Maria" heeft, om de haven van Re- LISSABON
zw. bew.
geh. bew.
zw. bew.
zw. bew.
regenbui
1. bew.
motregen
regen
regen
motregen
geh. bew.
onbew.
regen
regen
regen
regen
regen
zw. bew.
ijzel
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
h. bew.
geh. bew.
zw. bew.
mist
7
10
9
4
6
4
7
5
7
6
-7
-1
-1
-3
2
5
3
4
4
(Medegedeeld door het K.N.M.I.
Geldig van dinsdagavond tot
woensdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
TIJDELIJK REGEN
Zwaar bewolkt met tijdelijk
regen, maar morgen ook enkele
opklaringen. Matige tot krach
tige aan de kust tot hard of
stormachtig toenemende wind,
aanvankelijk tussen zuidwest en
zuid, later westelijk. Weinig
verandering in temperatuur.
Zon- en maanstanden
1 Febr.: zon op 08.21; onder 17.27;
maan op 18.27; onder 08.28.
1 Febr.: v.m. 4.11; n.m. 4.20.
KORRELTJE
Het past een grote geest een dwa
ling zonder omwegen te erkennen.