et&peCweK&ééetf
Zij laten de V. N. in de steek
Twee politieke avonturiers
Kapitein Galvao
Zeeroverij een
internat misdaad
Waar is de
„Santa Maria"?
Toch weer staking
in België
Nuts MET
Chaotisch Kongo
Automatisering overweg Herenstraat
staat op het programma van dit jaar
Door veldbranden
ingesloten
WOENSDAG 25 JANUARI 1961
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
De groeten van Corrie en Wint
I," I MÉP' -
De Portugese ex-officier en schrij
ver Henrique Galvao, die de meest
opzienbare daad van zeeroverij heeft
gepleegd door zich in volle zee
meester te maken van een schip van
bijna 22.000 ton, is een der meest
opvallende en schilderachtige figu
ren van de oppositie tegen het be
wind van premier Salazar van Por
tugal.
Galvao, die thans 65 jaar oud is,
heeft niet altijd vijandig gestaan te
genover Salazar. Hij behoorde tot de
groep officieren, die op 28 mei 1926
een einde maakte aan het regiem
van de parlementaire democratie,
om deze te vervangen door de mili
taire dictatuur, die in 1928 een be
roep deed op Salazar. Galvao, een
beroepsofficier, die toen gouverneur
van het district Huila in Portugees
Angola was, werd later benoemd tot
hoofdinspecteur van het koloniaal
bestuur. De misstanden, die hij daar
meende te ontdekken, brachten hem
in de politiek. Hij werd tot lid van
het parlement gekozen, doch in 1951
door de oppositie verslagen.
Daarna richtte hij een zogenaam
de „civiel-militaire organisatie" op,
en poogde de „anti-totalitaire" Por
tugese elementen te verenigen. Hij
werd gearresteerd en wegens sa
menzwering tegen de veiligheid van
de staat in maart 1953 tot drie ja
ren gevangenisstraf veroordeeld.
Vanuit de gevangenis liet hij pam
fletten verspreiden, waarin hij de
Portugese regeringsleiders aanviel,
en in het bijzonder de president. Hij
werd opnieuw voor het gerecht ge-
Volgens het internationale zee
recht is zeeroverij het bedrijven van
geweld in volle zee zonder erkend
gezag en buiten de jurisdictie van
een beschaafd land. Zeeroverij is
„een internationale misdaad", de
zeerover wordt beschouwd als een
vijand van elke staat, en kan overal
voor het gerecht worden gebracht.
Het motief en het doel van de ge
weldpleging doen niets af aan het
karakter van zeeroverij. Wanneer
bemanning of passagiers in volle zee
in opstand komen en schip of lading
ten eigen bate aanwenden, maken
zij zich schuldig aan zeeroverij.
Geweldpleging alleen is geen zee
roverij. Er is slechts sprake van zee
roverij wanneer de opstand niet al
leen tegen de gezagvoerder maar ook
tegen het schip is gericht, met het
doel het schip of lading ten eigen
bate aan te wenden.
Elke zeevarende mogendheid heeft
het recht piraten te straffen. Sche
pen van elke nationaliteit oor
logsschepen, passagiers- en vracht
schepen hebben het recht een zee
roversschip in volle zee aan te hou
den en het naar het eigen land op
te brengen. Wanneer ernstige rede
nen bestaan om aan te nemen, dat
men met een zeeroversschip te doen
heeft, mogen alle oorlogsschepen het
paaien om zich te overtuigen.
De internationale conferentie over
het zeerecht, die in 1958 onder aus
piciën van de Verenigde Naties in
Genève werd gehouden, heeft de
kwestie zeeroverij uitvoerig bespro
ken. Men nam toen acht artikelen
aan, waarin het begrip zeeroverij
en de maatregelen die elk land mag
nemen werden neergelegd.
Men weet nog steeds niet waar het
Portugese passagiersschip „Santa
Maria" zich bevindt. In bevoegde
kringen in New York verklaart men
echter, het zeer verwonderlijk te
achten, dat de Amerikaanse marine
met haar ultramoderne radiografi
sche opsporingsmiddelen er aiet in
geslaagd is de plaats van het schip
geniometrisch vast te stellen na de
radioboodschappen die de „Santa Ma
ria" heeft uitgezonden. Wellicht, zo
zegt men, zijn de Amerikaanse ma
rine-autoriteiten bang Galvao te
alarmeren.
Vliegtuigen en Amerikaanse, Brit
se en Canadese oorlogsschepen zet
ten de opsporingspogingen intussen
voort.
Het Portugese ministerie van ma
rine heeft verklaard, dat krachtens
het wetboek van strafrecht 25 tot 28
jaar gevangenisstraf op daden van
piraterij staat.
In Montreal hebben enkele beto
gers voor het Amerikaanse consu
laat geprotesteerd tegen het zoeken
naar de „Santa Maria" Eén van hen
droeg een bord met het opschrift
Zorgen, mijnheer de President?
De nieuwe president van de Ver. Staten, John F. Kennedy, heeft op het Witte Huis in Washington een con
ferentie gehouden met Robert McNamara (rechts), minister van defensie, en Dean Rusk (links), minister van
buitenlandse zaken, over de politieke verhouding tot de Sowjet-Unie. Zoals op de foto te zien, maakte presi
dent Kennedy een „veelbetekenend" gebaar.
Bemoei u niet met het lot van Por
tugal".
Wim Kan en Corrie Vonk zijn met vakantie in het Zwitserse lustoord Arosa.
Wim Kan vierde zijn verjaardag - 15 januari - in de sneeuw. Na uitgehuild
te hebben, is hij het nieuwe jaar dus wel prettig begonnen. Foto: „Groeten
van Wim Kan en Corrie Vonk, op 2100 meter boven de zeespiegel.
daagd, doch weigerde zijn cel te ver
laten en werd „bij verstek" tot
twaalf jaar veroordeeld.
Op 16 januari 1959 werd Galvao,
die simuleerde ziek te zijn, naar 'n
ziekenhuis in Lissabon overgebracht
en onder politiebewaking gesteld,
doch hij slaagde erin, gekleed in een
doktersjas, te ontsnappen.
Op de 17e februari meldde Galvao
zich bij de Argentijnse ambassade,
gekleed als bestellei met een kist
met lege conservenblikken op de
schouders. De ambassade verleende
hem asiel, en later ook de Argen
tijnse regering. Na langdurige on
derhandelingen stemden de Portu
gese autoriteiten erin toe, hem een
vrijgeleide te verschaffen, waarna
Galvao op 12 mei 1959 per vliegtuig
naar Buenos Aires reisde.
Sedertdien voerde Galvao vanuit
het buitenland een onafgebroken
agitatie tegen het regiem van pre
mier Salazar. In december 1959 stel
de de Portugese regering een ver
volging tegen hem in wegens de
clandestiene verspreiding op Portu
gees gebied van een door hem in
ballingschap geschreven brochure,
die opruiend en voor de premier be
ledigend werd geacht.
Ex-kapitein Galvao is in feite niet
alleen een politicus, doch ook een
schrijver, die een zekere vermaard
heid heeft verworven. Onder de in
druk van de koloniale vraagstukken
schreef hij eerst talrijke boeken
over dit onderwerp, doch later ont
wikkelde hij zich tot toneelschrij
ver, alvorens zich te openbaren als
een geduchte pamflettenschrijver.
GENERAAL DELGADO
Generaal Humberto Delgado, door
rebellenleider Galvao „de gekozen
president van de Portugese repu
bliek" genoemd, bevindt zich op het
ogenblik in ballingschap in Rio de
Janeiro. Volgens de Portugese re
gering heeft hij als kandidaat van
de oppositie bij de presidentsverkie
zingen in 1958 de nederlaag geleden.
In juni 1960 werd Delgado, die gene
raal bij de Portugese luchtmacht
was, als zodanig ontslagen wegens
politieke activiteiten in Brazilië,
waarheen hjj na de verkiezingen ge
gaan was.
Hij is sinds 1928 de enige kandi
daat van de oppositie in Portugal
geweest, die bij de presidentsver
kiezingen tot het bittere einde heeft
doorgevochten. De Portugese rege
ring maakte na de verkiezingen be
kend, dat haar kandidaat admiraal
Tomas met grote meerderheid ge
wonnen had.
Toen hij na de verkiezingen Am
sterdam bezocht, zei Delgado dat hij
75 procent van de stemmen had ge
kregen en niet 23»/2 zoals de Portu
gese regering had verklaard.
Delgado is 55 jaar.
Het spoorwegpersoneel, dat is aan
gesloten bij de afdeling Charleroi van
de Belgische algemene centrale van
de overheidsdiensten, heeft dinsdag
avond op een algemene vergadering
besloten woensdag opnieuw in sta
king te gaan.
Deze staking is bedoeld als protest
tegen de sanktie tegen één van de
leden van de afdeling, die van het
dépot van Monceau aan de Sambre
is overgeplaatst naar Brussel.
De staking zal eindigen, zodra het
betrokken personeelslid opnieuw in
het dépot tewerk wordt gesteld.
VERS GEBRANDE HAZELNOTEN
Marokko heeft besloten zijn troe
pen, die onder de VN in Kongo die
nen, terug te trékken. De VAR heeft
een dag te voren een soortgelijke
maatregel aangekondigd.
Als de voorhanden zijnde trans
portmiddelen het mogelijk maken,
zullen de Marokkaanse militairen
vóór het einde van de maand Kongo
hebben verlaten.
Zolang zij er nog zijn, moeten zij
de bevelen van de VN opvolgen voor
zover deze niet in strijd zijn met de
Marokkaanse politiek inzake Kongo.
Het Marokkaanse contingent telt
3.000 man. Marokko was het eerste
Afrikaanse land, dat troepen ter be
schikking van de VN in Kongo stelde.
Ook Indonesiëë heeft laten weten,
dat het geen aflossingstroepen naar
Kongo zal sturen. De 1.150 Indone
sische militairen, die zich nu in Kon
go bevinden, zullen volgens plan om
streeks midden februari naar hun
land terugkeren.
BEROEP OP VEILIGHEIDSRAAD
Kasavoeboe en Momboko hebben
dinsdagavond naipens Kongo de
Verenigde Arabische Republiek be
schuldigd van schending van de Kon*
golese soevereiniteit en de Veilig
heidsraad om een speciale bijeen
komst verzocht ter bespreking van
deze kwestie.
„VERONTRUSTENDE BERICHTEN"
Een woordvoerder der Belgische
regering heeft dinsdagmorgen mede
gedeeld, dat de regering alle Bel-
(Advertentie) gische onderdanen in de Oostprovin-
Ir. J. LOHMANN:
Tijdens een persbijeenkomst te
Utrecht heeft de president van de
Nederlandse Spoorwegen, ir. J.
Lohmann, meegedeeld, dat het uit
voeren van de automatische beveili
ging van de spoorwegovergang He-
renstraat-Zoeterwoudseweg te Lei
den op het urgentieprogramma van
dit jaar staat. Met de gemeente Lei
den is men no„ in onderhandeling
over de financiering van dit project.
Gemeenlijk kost de uitvoering van
een automatische beveiliging circa
honderdduizend gulden. Aangezien
deze Leidse spoorwegovergang aan
zienlijk verbreed moet worden, zij
zal een afmeting krijgen van ten
minste 26 meter, is het goed moge
lijk, dat zij meer zal kosten. Het is
de bedoeling, dat zowel spoorwegen
als gemeente bij zullen dragen in de
kosten.
Zoals bekend biedt de automa
tische beveiliging met halve bomen
(AHOB) een aanzienlijke verkor
ting van de wachttijd. De overweg
bomen blijven slechts vijftig secon
den achtereen gesloten. Voor de
overgang Herenstraat, waar wacht
tijden van 4 tot 6 minuten normaal
zijn, betekent dit een aanzienlijke
verbetering; ook de verbreding was
onontbeerlijk. Door de steeds toe
nemende uitbreiding van Leiden
zuidwest was nabij de overweg He
renstraat een gevaarlijke „flessen
hals" ontstaan. Het gereedkomen
van de verbindingen via het viaduct
Lamraenschans zal voor het verkeer
van en naar zuidwest niet van al te
grote betekenis zijn, omdat toch de
bedrijven van HCW-NEM en de
groenteveilihg een directe verbin
ding met dit viaduct in de weg staan.
De verkeerstroom naar dit stadsdeel
zal de weg via de spoorwegovergang
blijven verkiezen.
Voegloos.
Medegedeeld is voorts, dat over
een lengte van 27 kilometer de lijn
tussen Leiden en Haarlem voorzien
zal worden van voegloos spoor. Dit
spoor biedt niet alleen grote voor
delen in het onderhoud, het is aan
zienlijk minder lawaaiig dank zij het
ontbreken van de gebruikelijke voe
gen, die ontwrichting van de rails
ten gevolge van uitzetting moeten
tegengaan.
De man, die aan de overweg He
renstraat te Leiden binnen afzien
bare tijd overbodig zal zijn.
cie en de provincie Kivoe in Kongo
heeft aangeraden zich te verzamelen
in de grote wooncentra en zich daar
gereed te houden voor evacuatie,
zulks met het oog op de „verontrus
tende berichten" uit de betrokken
gebieden.
Particuliere werkgevers hebben
hun personeel aldaar instructies in
dezelfde geest gegeven, aldus de
woordvoerder.
Volgens het Belgische ministerie
van buitenlandse zaken worden in 't
betrokken gebied „arrestaties óp gro
te schaal" verricht.
De secretaris-generaal van de Ver
enigde Naties Hammarskjoeld heeft
president Kasavoeboe en de premier
van Katanga, Tsjombe verzocht, Loe
moemba naar Leopoldstad te laten
overbrengen om hem door bevoegde
instanties te laten berechten.
Het verzoek is vervat in brieven
die hij 19 en 20 januari heeft ver
zonden.
Hammarskjoeld heeft ook de
machthebber in de Oost-provincie,
Antoine Gizenka, verzocht de veilig
heid en de rechten van de mens van
zowel blanken als niet-blanken te
garanderen.
Hammarskjoeld vraagt Gizenka
zo spoedig mogelijk krachtige stap
pen te nemen, opdat het leger in het
gebied van Stanleystad zich bepaalt
tot zijn taak, i.e. het handhaven van
de binnenlandse veiligheid.
Pongo leeft nog.
Een woordvoerder van de VN in
Leopoldstad heeft bekend gemaakt,
dat Gilbert Pongo, voormalig, hoofd
van de militaire veiligheidsdienst van
generaal Moboetoe, nog in leven is.
Pongo heeft Loemoemba gearres
teerd en hem overgebracht naar
Leopoldstad. Maar enige tijd geleden
werd hij zelf gearresteerd in Kivoe
en in een gevangenis van Stanley
stad opgesloten door de Loemoemba-
gezinde autoriteiten van Oostprovin
cie.
Kort geleden werd gemeld, dat
Pongo was terechtgesteld.
Volgens de woordvoerder van de
VN heeft thans generaal Loendala,
de bevelhebber van de Loemoemba-
troepen in Stanleystad, de verzeke
ring gegeven, dat Pongo nog leeft en
in goede gezondheid verkeert. De
Verenigde Naties zouden hem des
gewenst kunnen zien.
Een coöperatieve Handelsver
eniging voor schoenwinkeliers, „Co
des-Nederland" is te Utrecht opge
richt. In deze nieuwe organisatie
zullen de schoendetaillisten trachten
tot nauwere samenwerking te ko
men, onder meer op het gebied van
de inkoop, het marktonderzoek, ver
koopmethoden, reclame en derge
lijke.
LEIDSCHENDAM
Een plaatsje van duizend inwoners
op 115 km. ten zuiden van Perth in
West-Australië is door veldbranden
geheel ingesloten. Politie uit Perth
heeft getracht de plaats te bereiken,
maar is daar niet in gestaagd. 40.000
ha. gras en struikgewas zijn in die
omgeving de afgelopen vijf dagen
verbrand.
De naam van het stadje is Dwel-
lingup. In een radioboodschap uit de
plaats wordt gezegd, dat de bevol
king op een open plek bijeen is. Het
ziekenhuis, een notel, een houtza
gerij en "ele huizen zijn al ver
brand. Een benzinestation is ont
ploft. De radioverbinding is inmid
dels uitgevallen, evenals de draad-
verbindingen. Een krachtige wind
wakkert het vuur aan.
Negen dorpen in de buurt van
Dweliingup zijn al eerder ontruimd.
Er zijn veel daklozen.
Drie mannen :Jjn erin geslaagd
met een auto uit het stadje weg te
komen. Zij deelden mee, dat de
plaats vrijwel geheel is verwoest.
Er hadden zich echter geen persoon
lijke ongevallen voorgedaan.
Later werd gemeld, dat doordat
de wind plotseling is gaan draaien,
de bevolking van Dweliingup, die
zich op het sportterrein verzameld
had, aan de dood is ontsnapt. Zij
was reeds geheel door het vuur in
gesloten, doch het sportterrein, dat
aanvankelijk onherroepelijk verlo
ren scheen, bleef voor de vlammen
bespaard.
Overigens werden alle woonhui
zen in Dweliingup volledig in de as
gelegd.
Met ingang van de volgende maand
is de heer J. H. Th. M. Th. Schaep-
man benoemd tot burgemeester van
de gemeente Bergeijk, een gemeente
in Noord-Brabant .net ongeveer 6200
inwoners.
De heer Schaepman, lid van de
KVP, is reeds vele jaren op de ge
meentesecretarie werl.zaarr en be
kleedde tijdons de ziekte van de
heer Maas lange tijd het gemeente
secretariaat. Tevens is hij secretaris
van het bouwfonds der Nederlandse
gemeenten, voorzitter van de Arka.
Door zijn organisatietalent is de vee
markt tot stand gekomen. Voorheen
was de heer Schaepman op de ge
meente-secretarie van ainbt-Delden
welke plaats h|j in 1945 voor Leid-
schendam verwisselde. De jonge bur
gemeester werd geboren op 16 aug.
1920 te Arnhem en is gehuwd met
mej. Ingen Housz uit Breda.