Wie geen
verleden heeft
DOORBRAAK IN NOORD- feester*' Strik van Lisse in z*n element
ZUIDVERBINDING LEIDEN
Huizen Mauritsstraat zullen
moeten verdwijnen
Utrechtenaar
half dood getrapt
RECHTSZAKEN
die moet het maken...
WOENSDAG 11 JANUARI 1961
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Om een idee te geven van de vele onteigeningen en sloperijen, die aan de
noord-zuidverbinding te Leiden, waar de raad maandag a.s. over beslist,
voorafgaan, laten we hierbij enige deelvergrotingen zien uit deze voor Lei
den belangrijke verkeersader, waarvan wij gisteren reeds een totaal-beeld
gaven.
Foto boven bij 2 ontstaat een verkeersplein op het kruispunt Levendaal-
Korevaarstraat. Bij 3 ligt de huidige Oranjeboomstraat, die een gehele ge
velrij moet prijsgeven. Bij 4 het thans nog ongedempte, straks gedempte
Levendaal. Bij 5 de doorbraak tussen de St. Joris- en de Krouwelsteeg.
6 Toont de oplossing met twee bruggen over de Zoeterwoudsesingel. 7 De
Lammenschansweg nabij de Lorentzkade. De pijlen geven de verkeers-
richtingen aan.
Foto onder: In Leiden-noord is een van de meest spectaculaire zaken in
deze noord-zuidverbinding: de doorbraak door de huizenrijen van de Mau
ritsstraat heen. In de inzet (rechts onder op de tekening) ziet men deze
aansluiting tussen Maresingel en Willem de Zwijgerlaan. Bij 2 de Sophia-
straat; bij 3 de Louise de Colignystraat; bij 4 de Anna van ^aksenstraat;
bij 5 v.d. Duynstraat; bij 6 de Willem de Zwijgerlaan. Bij 7 de Limburg v.
Stirumstraat; bij 8 de Marnixstraat; bij 9 de Bronkhorststraat en de Wil
lemsstraat. Daaronder de Prins Hendrikstraat.
Op de grote foto (onder): 2 verplaatsing van de Pauwbrug over de Oude
Vest; 3 totale movering aan de Oostdwarsgracht; 4 via terrein van de Ste
delijke Lichtfabrieken naar de Maresingel. Een extra kanaal wordt gegra
ven in deze bocht, zodat in het midden van de Maresingel een eiland ont
staat. De weg gaat vervolgens over de Mauritsstraat.
Uit deze gemeentelijke kaart van de noord-zuidverbinding blijkt ook, dat
de Pelikaanstraat in haar geheel in oostelijke richting wordt verplaatst.
De oostelijke gevelrij zal moeten verdwijnen.
Onteigeningen zullen ook moeten plaats vinden ten aanzien van de huizen,
welke aan de oostzijde van de Hooigracht liggen, tussen St. Elisabeth-
ziekenhuis en de Nieuwe Rijn.
Vanavond neemt de heer C. Strik, hoofd van de r.k. jongensschool van de
St. Agatha-parochie te Lisse, afscheid wegens het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd. De foto toont het - ook in sportkringen in wijde
omgeving bekende - schoolhoofd in z'n element, namelijk voor het school
bord van de klas. Zoals reeds gemeld vindt het afscheid plaats in het KAB-
gebouw. Van 78 uur door het oudercomité en vanaf 8 uur door andere
belangstellenden.
„HET ZWARTE CORPS" PLEIT
VOOR MENSWAARDIGE
ONTVANGST
Het bestuur van de vakvereniging
„Het Zwarte Corps", de bond van
dragline-, bulldozer- en walsmachi-
nisten, heeft in een brief aan alle
gemeentebesturen in Nederland ge
pleit voor „een menswaardige ont
vangst" van de ruim 1000 (van de
2100) leden, die in verband met hun
ambulante werkzaamheden genood
zaakt zijn met hun gezinnen in sa
lonwagens te wonen. In veel ge
meenten worden zij naar een woon
wagenkamp verwezen.
Het Zwarte Corps-bestuur verzoekt
de gemeentebesturen een soepel ge
bruik te maken van de dispensatie
mogelijkheid in de woonwagenkamp
verordening of andere stappen ten
gunste van de betrokken leden te
nemen.
Vier daders gearresteerd
In het academisch ziekenhuis te
Utrecht vechten chirurgen voor het
leven van de 50-jarige wasmeester
K. Boonstra, die op nieuwjaarsnacht
zo zwaar mishanderd is dat zelfs nu
de directeur van de heelkundige kli
niek, prof. dr. J. F Nuboer, de man
niet durft te opereren.
Tijdens de zware mishandeling,
waarvoor gisteren vier Utrechters
zijn gearresteerd, werd de man zo
getrapt en geslagen dat enkele rib
ben zijn longen zijn ingedrongen.
Een ander slachtoffer van deze mis
handeling is de 29-jarige vlechter G.
Renes, die een 12 cm. brede hoofd
wond en verwondingen aan armen
en benen opliep. Ook hij moest en
kele dagen in het ziekenhuis wor
den verpleegd. De gearresteerden
zijn de 50-jarige caféhouder P. C. M.
diens schoonzoon, de 32-jarige slo
per W. A. B., de 37-jarige sjouwer
man H. J. de R. en diens broer de
34-jarige machinesteller F. J. de R.
Zij legden een volledige bekente
nis af en zullen voor de officier van
justitie worden geleid.
HORECA-VAKBEURS IN TEKEN
VAN RATIONALISATIE
In het oude RAl-gebouw zijn in
de loop van de jaren honderden ten
toonstellingen en beurzen gehouden.
De laatste belangrijke is wel de Ho-
reca-vakbeurs die gisteren zonder
enige plechtigheid is geopend en tot
13 januari zal voortduren. Deze „Ho-
recava 1961" de vijfde staat
in het teken van de rationalisatie
en is in feite niet veel anders dan
een huishoudbeurs in het groot.
We zagen o.a. moderne automaten
voor volledige maaltijden van
warm tot diepvries en warme en
gekoelde dranken, electronische
ovens, waarin biefstukken binnen
de minuut gereed zijn en in grote
aantallen de apparaten, die men ook
reeds kent in de huiselijke keukens.
DAT GAAT ZO MAAR NIET
„Een hoogst onbeschoft gedrag.
Dit is een van de vele mensen, die
niet in auto's thuishoren". Zo oor
deelde de Haagse politierechter over
het optreden van de niet ter zitting
verschenen Leidenaar.
Bij het achteruitrijden met zijn wa- |gg
gen was hij op de Vismarkt te Lei- f
den tegen een andere auto gereden.
Hij had niet de moeite genomen uit
zijn auto te stappen en zijn naam op
te geven, ook niet toen een oude
dame zei: „Meneer, wat doet u nou?
Dat gaat zomaar niet".
„Neem m'n nummer maar op, m'n
verzekering zal wel betalen", had hij
gezegd. De autobestuurder is daarna
weggereden, volgens getuigen zon
der zijn naam op te geven.
De officier van justitie eiste een
boete van 75.subsidiair 15 da
gen hechtenis en een voorwaardelij
ke ontzegging van de rijbevoegdheid
voor zeven maanden. „De onbeschoft
heid viert hoogtij in de wereld", zei
de politierechter bitter. Hij veroor- De Ierse luitenant-generaal Sean
deelde verdachte bij verstek conform McKeown, de chef-staf van de Ver.
de ess, Naties-strijdkrachten in Kongo.
NIET UIT ZUCHT NAAR „GOEDE OUDE TIJD",
MAAR UIT TROTS OP HET BEREIKTE.
(van onze correspondente)
NEW YORK (P P) - Met de auto vi|f uur van New York en
een uur van Boston verwijderd ligt iets terzijde van de grote weg
en slechts over een voetpad en een brug te bereiken het dorpje
Old Sturbridge. Het telt ongeveer honderd inwoners en bestaat uit
een kerk, dertig huizen, een raadhuis en een molen. Maar de dui
zenden, die het dagelijks, gewapend met film- en fototoestel be
zoeken, komen in een zeldzaam oord: sinds het jaar 1799 schijnt
hier de tijd te hebben stilgestaan. De bezoekers, die hun auto's op
een reusachtig parkeerterrein in de nabijheid hebben moeten
achterlaten, verzamelen zich op het dorpsplein, waar onder een
linde een gebaarde jongeman voor een meisje zonder make-up
oude liefdesliederen zingt; de shorts en sporthemden volgen deze
flirt tussen wambuis en crinoline aandachtig. Wie daarna een wan
deling maakt langs de oude huizen, waarvan de deuren aile open
staan, ziet hier iemand weven, daar een smid de voorhamer
zwaaien en nog iets verderop een oud vrouwtje waskaarsen ver
vaardigen. En men koopt het plaatselijke krantje, direct uit de hand
van de redacteur, die het geheel alleen schrijft, zet en op een
voorhistorische pers drukt. Het heet „Massachussets Spy" (de „Spion
van Massachussets") en het verscheen reeds in 1799.
streek vertegenwoordigen, kan men
er bijna het gehele verleden van
Amerika in ontmoeten.
Uit de Noordamerikaanse „oudheid"
- dus de periode, waarin het land
nog een kolonie was werd in Vir
ginia gedurende de laatste jaren de
meer dan 400 huizen omvattende,
tot de laatste deurknop historisch
ingerichte stad Williamsburg samen
gesteld en met bet leven van 1760
gevuld. In het noorden van de staat
Vermont vindt men het bergdorpje
Weston en aan de kust van Con
necticut de zeehaven Mystic, beel
den uit de jaren kort na de stich
ting van de republiek - die men de
Amerikaanse middeleeuwen zou
kunnen noemen.
De tijd van de heldensagen komt
voor Amerika pas na de middel
eeuwen en deze speelt zich af in het
westen, waar de pioniers, boeren en
woudlopers het werelddeel ontslo
ten. Daar is, als lag het nog steeds
aan de rand van het oerwoud, het
dorp New Salem gebouwd en zijn be
woners leven precies zo al3 Cooper,
Aymard en Karl May het hebben
beschreven - alleen de vijandige In
dianen ontbreken. Nog verder naar
het westen hadden goudzoekers,
avonturiers en gokkers eens de stad
Virginia City gesticht en - nadat de
goudzegen teneinde was - verlaten;
nu heeft een Newyorkse zakenman,
die de kaviaarpotten van de grote
stad zat was, het verlaten dorp ge
restaureerd, Men kan ex, indien men
SCHOENEN UIT IN BED
Op de herberg prijken nog steeds
de oude opschriften „Het is verbo
den met de schoenen aan naar bed
te gaan". Maar de prijs voor een
overnachting, indertijd twintig cent,
is Inmiddels tot veertig gulden ge
stegenDaarvoor leeft men dan
in een dorpsgemeenschap, die pre
cies zo gekleed is en werkt als de
mensen in de achttiende eeuw.
Het is moeilijk te geloven, maar tien
jaar geleden graasden op deze plek
nog de koeien. Het „oude" dorp ls
in werkelijkheid pas zeven jaar oud.
Twee rijke lieden uit de omgeving
kochten in 1951 de grond, lieten oude
woningen ln de wijde omgeving af
breken en in Old Sturbridge weer
opbouwen en richtten deze in met
meubelen en andere voorwerpen
uit hun particuliere kunstverzame
lingen. Daarna trok men de mees
ters van vrijwel uitgestorven am
bachten aan.
Zo onstond een werkzame dorpsge
meenschap, die leeft van de verkoop
van de produkten van hun arbeid
aan de bezoekerstoeristen, die een
uitstapje in het verleden maken.
Hun verleden, zo denken zij, hoewel
hun voorvaderen in 1799 meestal in
Europa woonden.
MEER LEVENDE MUSEA
In het gehele land stuit men tegen
woordig op dergelijke „levende" mu
sea. En daar zij steeds de historisch
belangrijkste tijden van him land-
er het geld voor heeft, 24 uur per
dag het oude wilde westen beleven.
FORD VOORAAN
In het Brandywine-dag tussen Penn
sylvania en Delaware roken sinds
1958 de schoorstenen van een dozijn
oude fabrieken uit het begin van
de negentiende eeuw, die, nadat zij
lang hadden leeg gestaan, naar hier
werden overgebracht, om volgens de
toen hoogst moderne methoden ka
toen, staal en glas te gaan ver
vaardigen. En de bezoekers bewon
deren dit ouderwetse fabrieksstadje
als Nederlandse toeristen het slot
Loevestein.
„Geschiedenis is onzin", meende
eens Henry Ford en zijn uitlating
werd een gevleugeld woord. Maar
juist uit Fords nalatenschap is eni
ge jaren geleden het in de nabijheid
van Detroit gelegen museumterrein
Greenfield gefinancierd. Daar ziet
men onder meer het laboratorium
waarin Thomas Edison zijn eerste
gloeilamp construeerde, het ge
rechtsgebouw, waarin de jonge Abe
Lincoln als advocaat optrad, en het
fietsenfabriekje, waarin de gebroe
ders Wright hun eerste vliegtuig
bouwden.
Enige jaren geleden heeft Amerika's
oudste herberg, de in de omgeving
van Boston gelegen „Old Wayside
Inn", die in 1680 werd gebouwd en
in 1955 door brand werd vernield,
zijn poorten weer geopend; de kos
ten van de herbouw, 2 miljoen gul
den, werden door Ford-Foundation
betaald.
VERLEDEN LEERT
VOOR MORGEN
Hoe komt de Yankee er zo plotseling
toe, het verleden weer levend te
maken Het geschiedt beslist niet,
zo kan men vaststellen, uit een ver
langen naar de „goede oude tijd**.
Veeleer moet men het verschijnsel
zien als een poging om te demon
streren wat Amerika sinds de da
gen van zijn stichting heeft bereikt.
Steeds weer worden de restauraties
als „educational" de opvoeding
dienende - aangeprezen.
Niet uit sentimentaliteit blaast men
het verleden weer leven in, maar
met het doel om er de lessen voor
morgen uit te kunnen trekken.
(Nadruk verboden).
Hoe merkwaardig het in onze ogen ook mag lijken, maar dit Is
een beeld waarom Amerika ons benijdt Een oude ruïne uit de
lang vervlogen middeleeuwen. Rijke Amerikanen schromen niet
om zo'n kasteel in Europa te kopen, steen voor steen te laten
afbreken en op een mooie plaats in de V.S. weer te laten
opbouwen.
