Dokter Claudia DE BRONZEN ADELAAR (253) Nieuwjaarsrede van SER-voorzitter prof. Verrijn Stuart „LUCIENNE" 1 LEIDEN TELEï 32765 Raad voor Midden- en Kleinbedrijf over loonmaatstaven Zware straf geëist voor kerkroof tZs evenVueef de hferuï n^zt ^^0^00^^™" "S. Ha'TSsf he7z£ opzichte van het buitenland te trek- SMOcht, verdacht van behandeIdi maar ook hier tevergeefs. Scheepsberichten VRIJDAG 6 JANUARI 1961 DE LEIDSE COURANT PAGINA 9 Richtlijnen voor de economische politiek De voorzitter van de Sociaal-Economische Raad heeft der traditie ge trouw in de vandaag gehouden vergadering van de Sociaal Economische Raad (S.E.R.) zijn nieuwjaarsrede gehouden. Naast enige algemene aspec ten van de Nederlandse volkshuisvesting heeft professor dr. G. M. Verrijn Stuart ook enkele actuele kwesties van internationaal karakter belicht. De voorzitter van de S.E.R. noemde 1960 een goed jaar: het nationale inkomen was hoger dan ooit, de produktie steeg, de internationale handel had een goed verloop, de investeringen bewogen zich op hoog peil, de be sparingen vloeiden ruim, de rentestand stemde tot tevredenheid. Ook de werkgelegenheid was zeer ruim en de betalingsbalans toonde een overschot dat veler verwachtingen heeft overtroffen. De matige verlangzaming in het economische groeitempo behoeft, naar de mening van professor Verrijn Stuart, geen aanleiding te geven tot be zorgdheid zolang de overheidspolitiek tot verstandig „bijsturen" wordt ge volgd. De betekenis van het lagere welvaartspeil ten onzent in vergelij king met andere landen mag men niet overschatten zolang er een naar Nederlandse maatstaven bevredigend groeitempo in de welvaartsontwikke ling kan worden geconstateerd. Professor Verrijn Stuart wilde niet looche nen, dat welvaartsverschillen in de grensstreken tot spanningen en ver plaatsingen aanleiding geven. Maar daarbij blijft het dan ook. Het opvoe ren van individuele bestedingen zou ongetwijfeld leiden tot ontwrichting van de betalingsbalans, waarop dan een onaangename restrictie, zoals in 1956, zou moeten volgen. Politiek van „verstandig bijsturen" „DO TT E R" Blouses en Rokken MODEHUIS Exclusieve Damesconfectie BOTERMARKT 17 WENSEN AAN SER BEKEND GEMAAKT over. Ook de gehele oogst en ver scheidene landbouwwerktuigen gin gen verloren. De oorzaak van de brand is niet bekend. De boerderij was tegen brandschade verzekerd. (Advertentie) staan dat van een .gemeenschappe lijk conjunctuurbeleid, gevoegelijk nog even in de ijskast kunnen leg gen. Zolang het grote internationale monetaire vraagstuk zijn oplossing nog niet heeft gevonden en zolang de mogelijkheid blijft bestaan, dat een der E.E.G.-partners revalueert, terwijl de anderen dit niet of slechts in geringe mate oen, is de moge lijkheid voor een goed gecoördi neerde en voor een gemeenschappe lijke evenwichtspolitiek nog niet of niet-leden van bepaalde groeperingen, hebben belang bij de economische kracht, niet bij de economische zwakte van alle anderen. Men moet het nu een maal in het economische verkeer nog altijd hebben van elkanders rijk schot en staan ook landen als het onze met een surplus, dat de gestelde gegeven, normen voor devie:-engroei over- Alle landen, lede») schrijdt. De voorzitter van de S.E.R. kwam Tegen de achtergrond van de eco- slotsom, dat evenwicht van nömische ontwikkeling heeft profes- betalingsbalans in een wereld, sor Verrijn Stuart in zijn rede in het waarin onvoldoende coördinatie bijzonder aandacht gewijd aan de heerst en waarin men aan vaste mogelijkheid van gelijktijdige ver- wisselkoersen hecht, eenvoudig niet dom en niet van elkanders armoede, wezenlyking van verschillende doel- te verwezenlijken valt. Toch heeft einden van economische politiek, het zin deze derde doelstelling te Professor Verrijn Stuart zei aan Van deze, voor het eerst in 1951 door blijven handhaven, maar dan in een het slot van zijn rede, dat hij zich de S.E.R. geformuleerde doelstellin- enigszins andere formulering en wel niet kan onttrekken aan het be- gen, werden er drie door de voor- jn ^eze zin: elk land dient te stre- klemmende gevoel, dat behalve de zitter aan een nadere beschouwing ven naar het vermijden binnen economische wrijfpunten er in de onderworpen, te weten die van een eigen grenzen van door hem zelf wereld psychologische, ethnologische hoge graad van werkgelegenheid, veroorzaakte in- en deflatoire ver- en ideologische spa ningen heersen, die van een evenwichtig prijspeil en schijnselen. Als allen dit doen is er die op elk »genblik ook het beste die van een evenwichtige betalings- geen betalingsbalansprobleem. werk van sociaal-politieke aard te balans. De betekenis van deze doel- enen male kunnen afkappen. Wij stellingen strekt verder dan de na- Monetair beleid en E.E.G. kunnen niet leter doen, dan datgene tionale economische politiek. Ook wat de hand n 1961 te doen vindt het E.E.G. verdrag noemt deze doel- \yaj voor ons land het geval is, en dat is heel wat op basis van stellingen, zodat de probleemstelling geldt in niet mindere mate voor de wederzijds begrip en vruchtdragend tevens voor het E.E.G.-beleid van e.E.G., al zal men het denkbeeld overleg tot een zo aanvaardbaar belang is. van werkelijke coördinatie, laat mogelijk resultaat te brengen. De voorzitter van de S.E.R. acht de gelyktijdige verwezenlij Icing van de drie doelstellingen mogelijk en ook sociaal en economisch zin vol, op voorwaarde, dat zij niet wor den beschouwd als strikte normen, maar eerder als richtlijnen. Prijsstabiliteit en loonvorming. Wil het streven naar prijsstabili teit met dat naar een h< zijn, dan zal de loonvorming onder den gevangenisstraf geëist, controle moeten worden gehouden. Hiermede neemt professor Verrijn Op zondagmorgen 6 november 1960 Stuart dus- stelling tegen de in de was de pogtzegelhandelaar tijdens de laatste tijd wel verdedigde opvat- dienst door koster R. in de sacristie tmg, dat ook in de huidige maat- van de R.K. kerk aan de James Watt schappij een volledig vrije loonvor- straat in Amsterdam-Oost aange- ming aanvaardbaar 7ou zijn. Waar troffen, het op aan Komt is, naar spreker £)e koster vertelde ter zitting, dat Donderdagavond kort voor bedtijd meent, de vraag of beheerste loon- bij uit de kluis het gerammel van Zyn in Venlo twee kinderen van het vorming een uniform karakter zal ge^ bad horen komen. Even later gezin W. Warsen thuis in de badkuip moeten dragen voor het gehele be- kwam de verdachte uit de kluis. De verdronken. Waarschijnnlijk zijn de dryfsleven, of dat de looncontrole p0stZegelhandelaar, die ontkent in kinderen, Jan Harm een jongen van ÏL5Sde kluis te zijn geweest, zei in de zeven, en Qoke een meisje van tien SorUik? nndprnpminJ^n sacristie naar het aanvangsuur van jaar oud, door gas uit de geiser be- Dp rnaH ral Ha de Hoogmis te hebben willen informe- dwelmd en daarna verdronken. In plaatsvinden. De read zal zich n d« ren het ziekenhuis in Venlo heeft men moeten verdiener.- deze discussie Aan die verklaring heette de koster geruime tijd, doch tevergeefs, kunst- moet van de allergrootste betekenis Peen geloot en liet de politie halen. Bi) matige ademhaling toegepast. worden geacht in dit tijdgewricht. de fouillering van de verdachte bleek, j}e moeder deed de verschrikke- Professor Verrijn Stuart is van da* hij in zp rechterbroekzak een ^jke ontdekking toen zij om acht mening, dat indien andere landen hoeveelheid klein geld had, waarbij uur even jn <je badkamer ging kij- nalaten tijdig anti-recessiemaatrege- 151 losse centen, terwijl hij in zijn ken of de kinderen al klaar waren len te nemen en een min of meer linkerhand een tientje verborgen met baden. De jongen en het meisje ernstige monetaire deflatie tot ont- hield. In de kluis stond geen enkel iagen roerloos onder water. De in al- wikkeling zouden laten komen, een busje op zijn plaats en uit een der lerijl gewaarschuwde huisarts paste stabiliteitspolitiek in eigen land busjes was een tientje verdwenen. onmiddellijk kunstmatige ademha- niettemin mogelyk bUift indien De of(iclcr van justitie memoreerde ^8 f». O»* de ambulancewagen, - maar.allee°als al^T in zijn requisitoir het strafblad van °P weg naar het ziekenhuis poogde door een wiizieine van de wissel deze verdachte: veertien vonnissen, men met een speciaal toestel van de kelijke monetaire consequenties ten De verdachte wordt ook nog in Haar- kenhuis werden de kinderen weer ^en- de jongen en het meisje waren over- Drm.ITV„CD>T .XTCS De verdediger, mr. J. Engelsman, leden. Het gezin Warsen telde vier Dfc BETALINGSBALANS noemde zijn cliënt een zwart schaap, kinderen. Ten aanzien van de betalingsba- lans merkte de voorzitter van de S.E.R. op, dat voor Nederland even als voor bepaalde andere landen met een groeiende economie geldt, dat de betalingsbalans regelmatig een overschot moet vormen, dat van jaar tot jaar wellicht kan wisselen, maar gemiddeld toch een niveau moet bereiken, dat in overeenstem ming is met de groeiverhoudingen. Professor Verrijn Stuart ging uit voerig in op de huidige onevenwich tige internationale situatie. Tegen over Amerika met een aanzienlijk betalingstekort en het Verenigd Koninkrijk met een iveneens verre van sterke betalingsbalans, staat West-Duitsland met een enorm over- De officer van Justitie bij de Am- „Maar de hem ten laste gelegde dief- sterdamse rechtbank, mr. L. van den stal van een tientje is niet bewezen. Berg, heeft tegen de 44-jarige Am- iedereen heeft wel een briefje van sterdamse postzegelhandelaar A. G. tien gulden in de zak". De verdediger ioge" graad S. H. W. wegens diefstal van ƒ10.— vroeg vrijspraak. ;enheid verenigbaar uit een kerk een jaar en vier maan- De rechtbank zal op 19 januari uit spraak doen. Twee kinderen in badkuip verdronken Naar aanleiding van het verzoek om advies dat de staatssecretaris van So ciale Zaken en Volksgezondheid tot de Sociaal Economische Raad (SER) heeft gericht over de vraag, of de huidige maatstaven voor toetsing van voorstellen voor verbetering van arbeidsvoorwaarden wijziging cq aan vulling behoeven, is de commissie loonpolitiek van de raad voor het midden- en kleinbedrijf tot de con clusie gekomen dat er reden is de aandacht van de SER te vestigen op enige bijzondere facetten van dit vraagstuk, die samenhangen met de midden- en kleinbedrijfsvorm. De conclusie van de looncommissie, die verwerkt zijn in een concept-brief aan de SER, zullen in de openbare vergadering van de raad voor het midden- en kleinbedrijf op woensdag 18 januari in behandeling worden ge nomen. In de concept-brief wordt er de aan dacht op gevestigd dat de praktische toepassing van de maatstaf van de ar- beidsproduktivrteit bij een verbete ring van de loonvoet in een aantal gevallen moeilijkheden oplevert. Verder wordt er de aandacht op ge vestigd dat maatregelen als mechani satie, rationalisatie en werkverdeling in het grootbedrijf op ruimere schaal, en met meer succes, kunnen worden toegepast dan in het midden- en kleinbedrijf. Daarbij komt dat de aard van de werkzaamheden (die wordt bepaald door de service aan de klant) zich veelal niet leent voor vérgaande mechanisatie. Voorts wordt opgemerkt dat ar- beidsproduktiviteit en rentabiliteit niet in alle gevallen een parallel ver loop tonen. Bij de beoordeling van de rentabiliteit dienen in het oog te worden gehouren sturctuuswijzigin gen in brances of bedrijfstak, ver der veranderingen in de marktver houdingen en tenslotte andere objec tief waardeerbare factoren, die de bedrijfsresultaten aanzienlijk be ïnvloeden. De commissie merkt in de concept brief verder op dat volgens de thans geldende algemene aanwijzing van de regering aan het college van rijksbe middelaars „na verloop van tijd uit een oogpunt van coördinatie" een loonsverhoging mogelijk is die niet, of niet geheel, wordt gedekt door stijging van de arbeidsproductiviteit. Mede op grond van het advies dat de Stichting van de Arbeid in deze zaak heeft uitgebracht moet, naar de commissie uit de raad voor het mid den- en kleinbedrijf meent, worden aangenomen dat loonsverhogingen tengevolge van deze coördinatie tot prijsstijgingen aanleiding kunnen en zullen geven. Naar het oordeel der commissie mag het er verder niet toe leiden dat uit bedrijfstakken of ondernemingen, ZATE DAG HILVERSUM I, 402 M. 7.00 VARA. 10.00 VIRO. 10.20 VARA 19.30 VPRO. 20.00—24.00 VARA. die voor de gemeenschap waardevol ApfhprJslnillcPll geachte goederen produceren, maar flMIHB die weinig of geen mogelijkheden hebben de arbeidsproduktiviteit op te voeren, meer arbeidskrachten wor den weggezonden dan overeenstemt met de structuele ontwikkeling in deze bedrijfstak. Dit doet zich in vele sectoren van het midden- en klein bedrijf voor. Tenslotte stelt de commissie in de ontwerpbrief met nadruk vast, dat de mogelijkheid tot doorberekenen geen afbreuk mag doen aan de voort durende taak van bedrijfsgenoten te zoeken naar middelen om de arbeids produktiviteit en de rentabiliteit te verbeteren. Meegesleurd in dodelijke val Bij het opruimen van een zolder in de N.V. „Koninklijke Melkfabriek Hollandia" in 't Zand gooide de 60- jarige J. Dekker woensdagmiddag overbodige artikelen door 'n laad- deur naar beneden. Toen de heer Dekker een oude deur naar beneden wilde gooien, bleef zijn jas aan een spijker in de deur haken. Hij werd meegesleurd en stortte 7 meter omlaag. Met zware verwondingen werd hij naar het ziekenhuis in Den Helder overge bracht, waar hij kort na aankomst is overleden. Beunhazerij in schilders bedrijf neemt toe In zijn Nieuwjaarstoespraak heeft de voorzitter van het bedrijfschap schildersbedrijf op de gistermiddag in het „Schildershuis" te Rijswijk ge houden openbare vergadering van het bestuur van dit schap o.a. gespro ken over de beunhazerij in het schil dersbedrijf. „Ondanks alle goede wil e de sa menwerking met verschillende in stanties is men er niet in geslaagd dit euvel afdoende te bestrijden. De eer lijkheid gebiedt ons te erkennen, dat ook de medewerking van de belang hebbenden op dit gebied veel te wen sen overlaat. Men kan geen vergade ring in de patroonskringen meema ken of het woord „beunhazerij" komt Ier sprake. Het doorgeven van ge fundeerde klachten schijnt bij velen op onoverkomelijke moeilijkheden te stuiten. Ook al beschikken wij niet over preciese gegevens, toch kan wor den geconstateerd, mits men niet met oogkleppen rondloopt, dat dit kwaad eerder toe- den afneemt." Gezien het streven om tot een kor tere werkweek te geraken, mag wor den verwacht dat, bij realisering van een kortere werkweek in de schil dersbranche, dit kwaad nog wel in enige mate zal toenemen. Het dagelijks bestuur van het be drijfschap is uit praktische overwe gingen voor een verordening bestrij ding beunhazerij. Een concept-veror dening wordt thans bestudeerd. In I960: 80 miljoen eieren op Barneveldse markt Op de Barneveldse eiermarkt zijn in 1960 in totaal 80 miljoen eieren aangevoerd (vorig jaar 92 miljoen stuks). De prijzen, met name die van het laatste half jaar, waren aanmer kelijk hoger dan in 1959. De grootste aanvoeren werden genoteerd in de maanden september, oktober en no vember, daar gemiddeld per markt dag ruim 2 miljoen stuks werden aangevoerd. De Barneveldse pluimveemarkt gaf over 1960 aanvoercijfers te zien van 2.711.000 stuks (412.000 stuks minder dan vorig jaar). In een boerderij in Drouwener- mond, gemeente Borger, is gister avond brand uitgebroken. Het vuur greep zeer snel om zich heen, zodat in korte tijd het woonhuis en de bij gebouwen in lichterlaaie stonden. Met veel moeite konden twintig koeien en twee baarden worden ge red. Van de inboedel bleef niets O NEB 7 WONNEP INTERESSEERT ZICH SLECHTS 7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.23 Gram. 8.00 Nws. 8.18 Gram. 8.50 Voor u en uw gezin, praatje. 9.00 Gym v. d. vrouw. 9.10 Gram. 10.01 Samen thuis, lezing. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Gevar. progr. 12.00 Lichte muz. 12.30 Land- en tuinb. meded. 12.33 Nieuwe gram. m. comm. 13.00 Nws. 13.15 VARA-Varia. 13.20 Sportnws. 13.45 Lichte muz. 14.05 V. d. jeugd. 14.40 Gevar. progr. 16.45 Vragen- beantw. 17.00 Jazzmuz. 17.30 Week- journ. 18.00 Nws. en comm. 18.20 Jazzmuz. 18.35 Zigeunerork. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Passe partout bij gaslicht, praatje. 19.40 Evangelisten vertellen, lezing. 19.55 Deze week, lezing. 20.00 Nws. 20.05 Gevar. prpgr. 21.15 Soc. comm. 21.30 Lichte muz. 22.00 Scaramouche, hoorsp. (dl. 12). 22.30 Nws. 22.40 Cabaret. 23.J5 Popul. muz. v. vroe ger. 23.25 Gram. 23.55-24.00 Nws. HILVERSUM II, 298 M. 7.00-24.00 KRO. 7.00 Nws. 7.15 Gewijde muz. 7.30 V. d. jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Morgen gebed en overweging. 8.00 Nws. 8.18 Gram. 8.50 V. d. huuvr. 10.00 V. d. kleuters. 10.15 Gram. 11.00 V. d. zie ken. 11.45 Gram. 12.00 Middagklok noodklok. 12.04 Promenade-ork. en soliste. 12.50 Act. 13.00 Nws. 13.15 Zonnewijzer. 13.20 Platennieuws. 13.25 Koorzang. 13.50 V. d. jeugd. 14.00 Fanfare-orh. 14.20 Lichte muz. 14.50 Dameskoor. 15.10 Franse les. 15.30 Lichte muz. 15.50 Gram. 16.00 Gregoriaanse zang 16.30 Instr. octet. 16.50 Sponcomm. 17.00 V. d. jeugd. 18.00 Kunstkron. 18.30 Gram. 18.45 Vragenbeantw. 19.00 Nws. 19.10 Act. 19.25 Memojandum. 19.30 Lichte muz. 19.50 Lichtbaken, lezing. 20.00 Omr. ork. en soliste. 21.00 U bent toch ook van de partij?, lezing. 21.10 Gevar. progr. 22.25 Boekbespr. 22.30 Nws. 22.40 Wij luiden de zondag in. 23.00 Muzikale lezing. 23.55-24.00 Nws. TELEVISIEPROGRAMMA'S VARA: 17.00-17.30 V. d. kind. NTS: 20.00 Journ. en weeroverz. VARA: 20.20 Act. 20.50 TV-toto. ADRASTUS 5 te Swansea; AEGIS 5 v. Fuikbay n. New Orleans; AGAMEM NON 5 v. London n. Amsterdam; ALA- MAK 6 te Houston; ALGORAB 6 te Montevideo; ALIOTH 5 v. Takoradi n. Monrovia; ALPHERAT 6 te Le Havre; AMSTELHOEK pass. 5 Kp. Guardafui n. Aden; AMSTELLAND 6 te Bremen; ANGOLAKUST 5 v. Lobito n. Port Am- boim; APPINGEDIJK pass. 5 Ouessant n. Le Havre; ARES 5 v. San Antonio n. Talcahuano; BATJAN 5 v. Marseille n. Amsterdam; BONITA 5 v. Puerto Limon n. New Orleans; CALTEX LEIDEN t. 6 te Suez; CALTEX UTRECHT t. 5 dw. Lands End n. Stockholm; CAMITIA t. 5 dw. Madeira n. Alexandrië; CASTOR 5 v. Tunis n. Tripoli; CHARIS 5 v. Bre men n. Rotterdam; DUIVENDRECHT t. 5 dw. Miami n. New Orleans; EEM- LAND 6 te Cabedello; FOREST LAKE t. 6 v. Jarrow n. Aruba; ISIS 6 te La- guaira; IVOORKUST 5 rede Lagos; KYLIX t. 5 v. Thameshaven n. Rotter dam; LEEUWARDEN 6 v. New York n. Laceiba; LETO 5 v. South End n. Londen; LUTTERKERK 6 te Catania; MAUREEN 6 v. Londen n. Rotterdam; MEDON 6 te Baltimore; MERSELLOYD 5 v. Kingston n. New Orleans; MUSI- LLOYD 5 v. Searspor n. Boston; OOT- MARSUM 6 v. Stettin n. Hamburg; ORANJEFONTEIN 6 te Lorenco Nar- ques; ORANJE NASSAU 6 v. Hamburg n. Amsterdam; PENDRECHT t. 6 te Larnaca; P. G. THULIN 5 v. Ilo n. Gua- yacan; PHILIDORA t. pass. 5 Algiers n. Tranmere; PRINS DER NEDERLAN DEN 6 te Puerto Limon; PRINS WIL LEM v. ORANJE 5 te Hamburg; PYG MALION 6 te Istanbul; RONDO 6 te Hamburg; SALATIGA 6 te Barcelona; SOMMELSDIJK 5 v. Philadelphia n. Baltimore; TARIA 6 te Lorenco Nar- ques; THEMIS 6 te Guanta; VI VIP AR A t. 5 v. Suez n. Algiers; VLIELAND 4 v. Fallriver n. Trinidad; WESTERTOREN 5 v. Djibouti n. Suez; WITMARSUM 6 te New Orleans; WOENSDRECHT t. 5 v Pointe a Pierre n. Port Socony; WOL- TERSUM 4 te Bremen. bewerkt door J. A. DE HELDER—SCHERPENHTJYSEN 24) „Ik ben bang, dat u niet te veel op goddelijke tussenkomst moet re kenen, mademoiselle". „Frankrijk moet zeker weer op Engeland steunen, veronderstel ik. Het is zo vernederend, altijd hulp nodig te hebben". „De naties horen elkaar te hel pen, mensen trouwens ook". Toen zij hierop een beetje ver ward keek, ging hij verder: „Er kon wel eens een tijd komen, dat u hulp nodig heeft, net als ik, toen ik hier als vreemdeling in dit land kwam. De gebeurtenissen zullen elkaar in de komende dagen snel opvolgen. Als ik u ooit een dienst kan bewij- ren, dan kunt u op me rekenen. Zult u daaraan denken?" „Ik zal het proberen, monsieur", antwoordde zij. Clyffurde zag hoe Crystal tegen haar tranen vocht. Ze probeerde zich dapper te beheersen, maar het was duidelijk, dat er zelfs aan haar fier heid een eind was. „Mademoiselle Crystal, is er iets, dat ik voor u doen kan? Nu meteen, bedoel ik? Als er iets is, laat mij u dan toch helpen". Want het was zeker dat Crystal's hart zich tot de vreemdeling voelde aangetrokken als nooit tevoren. Zij voelde, dat hier een man tegenover haar stond, op wiens beloften zij zou kunnen rekenen, wiens daden beter zouden spreken dan zijn woorden. Zij gevoelde, dat temidden van al de vijandschap, die dit tehuis om ringde, hier tenminste een vriend was, op wiens hulp zij kon rekenen. En daarom zei zij nu vriendelijker: „Ik dank u voor die woorden van vriendschap. Ik zal ze nooit verge ten en als ik ooit in mijn leven in moeilijkheden benTussen haar tranen door, vertelde zij hoe zij in spanning zat over haar aanstaande huwelijk en over de geruchten van Napoleon's inval. „U houdt wel veel van uw land, mademoiselle", antwoordde hij, en allerlei gedachten besprongen hem. Trouw aan haar land en haar ko ning, zou zij ook trouw zijn in alles aan echtgenoot, familie, vrien den. Maar hij begreep tegelijkertijd, hoe onmogelijk het voor een man was, die vijandelijk tegenover haar partij stond, haar te winnen. St. Ge- nis, koningsgezind en conservatief als zij zelf, had klaarblijkelijk haar sympathie weten te winnen, omdat zijn overtuigingen dezelfde waren. Maar hoe moest het gaan met De Marmont, waarmee zij op het punt stond te trouwen? De Marmont, een Bonapartist, die maar één god ken de: Napoleon en die met voorbe dachte rade zijn fanatieke overtui ging voor zijn aanstaande vrouw verborg. De gedachte aan die bedriegerij vooral aan de ontdekking die hierop moest volgen, was zó weer zinwekkend voor de trouwe, eerlijke natuur van Clyffurde, dat hij kook te van woede. Elk ridderlijk gevoel jegens deze vrouw eiste, dat hij haar waarschuwde nu dadelijk vóór het te laat was vóór zij zich voor haar hele leven had overgege ven aan 'n man, die haar niet waard was. Zijn gedachten vlogen ver weg naar het gehuchtje tussen de bergen. Hij herinnerde zich ieder trekje op het gezich van De Marmont, en hij hoorde hem weer zeggen: „Zij zal langzamerhand wel van mij gaan houden!" Clyffurde wist nu, dat Crystal de Cambray dat nooit zou doen. Van daag was De Marmont haar nog on verschillig, maar zij zou hem gaan haten op de dag, dat zij ontdekte, hoe gemeen hij haar bedrogen had. Voor Clyffurde was de gedachte aan Crystal's toekomstig verdriet ver schrikkelijk. Zijn hart zei: „zy moet de waarheid weten, vandaag nóg!" En de woorden zweefden op zijn lippen: „Crystal, verpand je trouw niet aan De Marmont! Hij is" geen vriend, maar een vijand van je!" Toch kon hij de woorden niet zo maar uitbrengen, dan voelde hij zich weer een verklikker tegenover De Marmont. Crystal maakte zijn stryd nog moeilijker door te zeggen: „U kunt zich voorstellen, hoe ge lukkig wij zijn, dat wij in deze vre selijke crisis op de steun van Victor De Marmont kunnen rekenen! Zijn invloed in Grenoble en in de hele provincie is zeer groot. Misschien kan hij veel ten gunste van de ko ning doen'. Nu werd het Clyffurde te mach tig. Het zou laf zijn te zwijgen dat wist hij nu zeker. „Mademoiselle Crystal" begon hij langzaam, „zo even was ik zo vrij u mijn vriendschap en zo nodig, mijn hulp aan te bieden, en dat hebt u geaccepteerd, nietwaar?" „Zeker, waarom vraagt u dat?" vroeg zij enigszins verbaasd. „Omdat de tijd, dat ik u van dienst kan zijn, vroeger gekomen is dan ik gedacht had. Er is iets, dat ik u zeg gen moet en dat voor u van veel belang is. Mag ik het zeggen?" Maar nog voor zij ja had kunnen zeggen, klonken de stemmen van haar vader en De Marmont aan de andere kant van de deur. De deuren gingen open en mon sieur le Comte en zijn toekomstige schoonzoon stapten binnen. De Mar mont sprak druk en zenuwachtig: „O! Gaat madame Brestalou ver laten? Het spijt mij dat te horen. Waarom moet zij alweer zo gauw weg?" „Zaken, beste De Marmont", ant woordde de graaf. „Ik zal daar bin nenkort wel meer van vertellen". Nu klonken er nog meer stemmen in de gangen. De gasten waren blijk baar ook al aangekomen. Crystal stond op keek naar Clyf furde. „U zult het mij een andere keer moeten vertellen", zei zij zacht. „Vergeet het niet!" Het psychologische moment was voorbij en Clyffurde vervloekte zichzelf, dat hij zolang gewacht had. De kostbare ogenblikken, die Crys tal's hele toekomst hadden kunnen veranderen waren voorbij gegaan. Hij ergerde zich, dat hij niet eerder gesproken had, vooral nu hij zag, hoe De Marmont met gloeiende ogen en in triomf zijn mooie bruid naderde. Met het air van een over winnaar kuste hy haar hand. Zij was heel bleek en een ogenblik ver beeldde Clyffurde zich, dat zij een onderdeel van een seconde smekend met haar blauwe ogen naar hem op keek. (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1961 | | pagina 5