HET KABINET ZIT
WEER IN ELKAAR
Fracties der „regeringspartijen" zijn het
eens met verklaring
Marinevliegtuig bij Biak
verongelukt
katholiek dagblad voor leiden en omstreken
ontslagaanvrage ingetrokken
GEZICHT GERED VAN DE AR-FRACTIE
HOE
wordt
het
weer?
Vijf slachtoffers
opgelost Informatie bij een lachende informateur
Hoogwaterstanden
Het weer in Europa
Kritieke dag
in België
korreltje
DINSDAG 3 JANUARI 1961
51ste JAARGANG No. 15210
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN.
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Ongelijmd
teruggekeerd
Telefoon: Directie Abonnem.. Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.59 p. w„ f2.55 p.maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. f8.—. Advertent. 17 et p. m.m.. Telefoontjes fl.50.
De heer en mevrouw Armstrong-Jones
in Ierland
De kabinetscrisis is ten einde. Het kabinet komt ongewijzigd terug. Uit
een officiële mededeling van het Kabinet van de Koningin blijkt, dat prof.
De Gaay Fortman gisteravond de koningin verslag heeft uitgebracht van
zijn onderzoekingen om tot een spoedige oplossing te geraken van de
kabinetscrisis met handhaving van dezelfde politieke samenstelling als die
van het huidige kabinet.
Vervolgens heeft de koningin de minister-president, prof. dr. J. E. de
Quay, ontvangen en hem op de hoogte gebracht van de resultaten van het
onderhoud met prof. De Gaay Fortman.
In aansluiting daarop heeft de koningin prof. De Quay in overweging
gegeven terug te komen op de gezamenlijke ontslagaanvrage van de minis
ters en de staatssecretarissen.
Prof. De Quay heeft daarop, na overleg met de ministers en de staats
secretarissen, de ontslagaanvrage ingetrokken.
De Tweede Kamer is telegrafisch bijeengeroepen morgen te 13 uur ten
einde de verklaring van de regering aan te horen.
Morgenmiddag nog vergadering van Tweede Kamer
Nadat de regering haar verklaring
zal hebben afgelegd zal de vergade
ring worden geschorst ten einde de
fracties in staat te stellen, zich om
trent de inhoud dezer verklaring te
beraden. Tevens zal de voorzitter
voorstellen de beraadslagingen over
de regeringsverklaring op een nader
te bepalen tijdstip te openen.
De voorzitter is voornemens voor
te stellen, na het debat over de rege
ringsverklaring het begrotingshoofd
stuk Volkshuisvesting en Bouwnij
verheid voor 1961 verder af te doen
en daarna te behandelen de begro
ting van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen.
Alle in januari te houden vergade
ringen op dinsdag, woensdag en don
derdag, zullen des avonds worden
voortgezet.
Geslaagd
In nauwelijks één week is informa
teur De Gaay Fortman er in geslaagd
de breuk tussen de protestantse frac
ties en het kabinet te herstellen. Er
is een regeringsverklaring opgesteld,
welke echter niet eerder den volke
bekend zal worden dan tijdens de
eerstvolgende vergadering mor
genmiddag, waarin kabinet en
Kamer weer bijeen zullen komen.
Over de kabinetscrisis zal dan natuur
lijk nog gedebatteerd worden en het
ligt voor de hand, dat de oppone
rende socialisten nog zullen beproe
ven hoe hecht de lijm is, waarmee
de breuk van de regeringscoalitie
hersteld is.
Zal men dus voor wat de inhoud
van de regeringsverklaring betreft
tot morgen geduld moeten hebben, be
kend is al wel, dat de regering be
reid-blijft 2500 goedkope huizen
méér te doen bouwen, en dus alléén
tegemoet komt aan de motie-Andries-
sen.
Gezicht sparen.
Om echter de AR-fractie te spa
ren, zal er waarschijnlijk niet over
deze motie gestemd worden.
In de regeringsverklaring wordt
slechts gesteld, dat de regering alles
zal doen om een constructieve bijdra
ge te leveren aan de opheffing van
de woningbouw. De 2500 goedkope
woningen zullen daarna in een nota
van wijziging aan de begroting van
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid
worden toegevoegd. Dit bespaart de
AR-fractie een stemming in de Twee
de Kamer over de KVP-motie, het
geen de indruk wegneemt dat de
kabinetscrisis alleen is uitgedraaid
op een „strijken met de eer" door de
KVP en de VVD die mede-onderte
kende. De motie-Andriessen zal dan
uiteraard worden ingetrokken.
Zoals bekend, werd in de motie-
Eibergen (AR) om 5000 goedkope
woningen méér gevraagd, waarvan de
helft in de woningwetsector en de
andere helft in de premiesector ge
bouwd zou worden. „Trouw" ver
neemt, dat het kabinet aan de Kamer
zal toezeggen, dat het aantal extra-
gesubsidieerde woningen (tegemoet
koming in de exploitatie met 2.
per week) met 2500 tot 10.000 zal
worden verhoogd. Voorts wil de rege
ring in mei aanstaande overleg met
de Kamer plegen over het nog ver
der verhogen van het getal gesubsi
dieerde woningen met 2500. Al deze
zaken werden in det motie-Andriessen
gevraagd. Maar in de regeringsver
klaring zou de regering nog iets ver
der willen gaan. Zij zou in de verkla
ring ook een passage willen wijden
aan het gelijktijdig afremmen van
alle sectoren van de bouw, wanneer
in de loop van 1961 mocht blijken,
dat er op de bouwmarkt overspan
ning dreigt.
Geen slepende crisis.
De AR-fractie huldigt de mening,
dat hiermee tegemoetgekomen wordt
aan een van haar voornaamste ver
langens.
De protestants-christelijke fracties
hebben in hun vergaderingen onge
twijfeld het schrikbeeld van een sle
pende kabinetscrisis voor ogen ge
had. De A.R. heeft met minder ge
noegen genomen, omdat het meerdere
van de motie-Eibergen niet te berei
ken was en zij er tevens niet in ge
slaagd is op dit punt het kabinet te
doen vallen.
Andere fracties.
De zaken hebben in het overleg
van de CHU-fractie moeilijker gele
gen. Hier waren de stemmen sterk
verdeeld. De helft van de vergade
rende Christelijk.Historischen schijnt
op het standpunt te hebben gestaan,
dat de regeringsverklaring niet vér
genoeg ging. Dr. Tilanus moet er ech
ter als leider van de CHU-fractie in
geslaagd zijn zijn politieke geestver
wanten alle mee te krijgen onder de
leuze: beter een voortzetting van het
huidige beleid dan een kabinetscrisis
zonder enige uitzicht.
Prinses Margaret en haar echtgenoot, de heer Antony Armstrong Jones,
zijn enige dagen uit logeren bij lord en lady Rosse op het Birr-kasteel in
Ierland. Eerste rij v.l.n.r.: Lady Rosse in gesprek met haar zoon Antony
Armstrong Jones, prinses Margaret en lord Rosse. Tweede rij yJjur.: lord
Oxmantown (een halfbroer van Antony), graaf De Vesci, lady De Vesci
(zuster van Antony) en Martin Parsons (halfbroer van Antony).
Na overleg in het gebouw van de Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Tweede Kelner staken de fractielei-
Slechts kort duurden de fractiever
gaderingen van de KVP en de WD.
ders Andriessen en Oud het Binnen
hof over om de informateur, die in de
Eerste Kamer zetelde van eensge
zindheid in hun fracties mededeling
te doen.
Diner in
Hotel des Indes
Vrij spoedig na het vernemen van
het bericht over de beëindiging
der kabinetscrisis heeft de minis
terraad zich naar Hotel des Indes
te Den Haag begeven waar zij
aanzat aan een feestdiner.
Gedurende het uitvoeren van 'n
nachtvlucht in de nabijheid van het
marinevliegkamp Biak is een „Da
kota" van de marineluchtvaartdienst
gisteren te 20.17 uur plaatselijke tijd
vijf mijl zuid van de waterbasis ma
rinevliegkamp Biak verongelukt
en in zee gestort. De inzittenden wa
ren: luitenant t. zee der tweede klas
se oudse categorie B. Smits, 29 jaar,
uit Biak, gehuwd; sergeant-vlieger
R. Mulder, 30 jaar, uit Biak, gehuwd,
twee kinderen; sergeant-vliegtuigma-
r*ve korte kabinetscrisis, die na
elf dagen werd opgelost, zal in
de parlementaire geschiedenis tot de
vermakelijkste behoren, die ons land
heeft gekend.
Op het ogenblik is er nog niets ver
makelijks aan. We vinden het geluk
kig, dat de informateur De Gaay
Fortman tot een spoedig resultaat
van zijn verzoeningspogingen is ge
komen en wij zijn er verheugd over,
dat het ministerie-De Quay zijn ont
slag- aanvrage heeft ingetrokken en
dat de wetgevende arbeid kan wor
den voortgezet.
In historisch vergezicht zal het ech
ter een merkwaardige kabinetscrisis
zijn, omdat de geschiedkundigen zich
zullen afvragen, waarom in vredes
naam dit kabinet elf dagen demis-
sionnair was en toen weer terugkeer
de, bijgestaan door degenen, die het
ten val brachten.
Het is ons inziens meer een psycho
logische kabinetscrisis geweest dan
een politieke. De tedere beweegrede
nen van de A.R.-gemoederen zullen
in de parlementaire geschiedenis mis
schien wel geregistreerd, maar niet
begrepen worden. Trouwens, het
grootste deel van de A.R.-gemoe-
deren "begreep die beweegredenen
zelf niet. Vandaar, dat de A.R. „Rot
terdammer" onmiddellijk bij het uit
breken van de crisis schreef, dat het
aangeboden ontslag geweigerd dien
de te worden.
Het ministerie De Quay gaat weer
zitten op de zetels, waarvan het fei
telijk nooit is opgestaan. De A.R.-
partij heeft de psychologische tegen
stellingen geblust met een theatraal
beroep op de nood van de woning
zoekenden. De christ. historische
partij heeft haar buiten-spel-positie
weer tot eigen voldoening gespeeld.
Wij hebben de indruk, in ieder ge
val, de hoop, dat zowel het kabinet,
maar bovenal de A.R.-fractie wijze
lessen hebben getrokken uit deze
crisis en al is het een zogenaamd
extra-parlementair kabinet de sa
menwerking tussen regering en par
lement zal verbeteren. Dat zou dan
het enige winstpunt uit deze kabi
netscrisis zijn. Ook dit winstpunt is
meer van zielkundige dan politieke
aard. Het kan echter in de politiek
goede vruchten afwerpen. Het mag
in de vernieuwde samenwerking tus
sen regering en parlement niet zo
zijn als bij de terugkeer van de Bour
bons: dat zij niets geleerd en niets
vergeten hadden. Want dan blijft de
lucht zwanger van crises.
ker algemeen G. H. Bontius, 32 jaar,
uit Rijnsburg, gehuwd, drie kinde
ren; korporaal vliegtuigmaker consta-
bel M. H. v. d. Wiel, 28 jaar, uit Kat
wijk, gehuwd: korporaal yliegtuig-
maker-vliegtuigmonteur G. F. G. Im
mers, 31 jaar uit Katwijk, gehuwd,
twee kinderen.
De stoffelijke overschotten van lui
tenant ter zee Smits, sergeant Bon
tius en korporaal v. d. Wiel zijn in
middels geborgen. De overige slacht
offers worden vermist.
Het ongeluk heeft zich voorgedaan
tijdens een nachtelijke oefen vlucht.
In de loop van dinsdag is het zoeken
naar de twee nog vermiste leden der
bemanning gestaakt.
De oorzaak van het ongeluk is ver
moedelijk te wijten aan een voor een
oefening afgeworpen parachutefak
kel, welke in de staart van het vlieg
tuig moet zijn verward geraakt
Daardoor is waarschijnlijk de bestu
ring onklaar geraakt en het toestel
in zee gestort.
De verongelukte „Dakota" is een
van de vier toestellen, die de mari
neluchtvaartdienst van de koninklij
ke marine nog maar kort in bezit
heeft. De vier „Dakota's" werden na
melijk aangeschaft, toen besloten
werd de „Martin Mariner" vliegtui
gen, mede naar aanleiding van de
met toestellen van dat type gebeur
de ernstige ongelukken, buiten ge
bruik te stellen.
De vier „Dakota's" zijn in de zo
mer van het afgelopen jaar (1960)
door de koninklijke marine gekocht
van de regering der V.S. Zij bevon
den zich toen al jaren in ons land.
want ze waren in gebruik bij de
transportafdeling van de koninklijke
luchtmacht, die ze in bruikleen had.
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van dinsdagavond tot
woensdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
BUIEN
Wisselende bewolking met nu
en dan buien, sommige met hagel
ot natte sneeuw. Aanvankelijk
matige wind tussen zuid en
zuidwest, later krachtige en aan
de kust mogelijk harde, naar
noordwest ruimende wind. Kou
der.
Zon- en maanstanden
4 Jan.: zon op 08.48; onder 16.42;
maan op 19.33; onder 09.54.
4 Jan.: v.m. 4.58; n.m. 5.09.
Terug van het paleis
Teruggekeerd van een bezoek aan
H.M. de Koningin brengt informateur
prof. De Gaay Fortman, verslag uit
aan de wachtende journalisten bij 't
paleis Soestdijk (Foto boven). Pre
mier de Quay had een onderhoud
met H.M. de Koningin, waarin de
ontslag aanvrage van het kabinet
werd ingetrokken. De foto werd ge
maakt, nadat prof. De Quay van zijn
bezoek aan het paleis in de auto was
teruggekeerd.
KONINGIN NAAR OOSTENRIJK
VERTROKKEN
H. M. de Koningin is hedenmorgen
kort na elf uur met de regerings-
„Friendship" van de vliegbasis Soes-
terberg vertrokken voor een korte
wintersportvakantie in Oostenrijk.
Na het vrijwel overal rustig ver
lopen verlengde „Nieuwjaars-week
einde" voor vele Belgen was het
maandag een extra vrije dag, omdat
de le januari op een zondag viel
werd algemeen verwacht, dat de
actie tegen de „eenheidswet" van
daag een nieuwe fase zou bereiken.
De Belgische Kamer van Volks
vertegenwoordigers is dinsdagmid
dag opnieuw bijeen gekomen ter
verdere behandeling van het om
streden wetsontwerp en de socialis
tische beweging heeft voor alle
plaatsen in België massa-betogingen
aangekondigd.
„Vandaag, dinsdag, wordt het
keerpunt bereikt", aldus schrijft
dinsdagochtend de „Gazet van Ant
werpen". „Indien de opzet mislukt
om alles te overtreffen wat tot nu
toe gebeurde, dan zal de rode vloed
snel zakken. Als de opzet wel lukt
dan moet de regering doen wat er
in deze gevallen te doen is, nl het
verzet onderdrukken. Zij kreeg de
steun van de parlementaire meerder
heid, dus van de overgrote massa
van de bevolking, om het land te
regeren en mag het roer aan nie
mand afgeven, of hij nu Renard of
anders heet", aldus de „Gazet van
Antwerpen".
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZüRICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
BELGRADO
ATHENE
ROME
AJACCIO
MADRID
MALCRCA
LISSABON
sneeuw
sneeuw
regen
geh. bew.
hagelbui
licht bew.
regen
regen
regen
regen
regen
regen
regen
regen
regen
geh. bew.
geh. bew.
regen
sneeuw
geh. bew.
zw. bew.
onbew.
zw. bew.
half bew.
geh. bew.
motregen
geh. bew.
regen
7
3
11
11
4
12
2
4
2
3 —0
3 2
1 —5
1 —1
3 —4
9 2
18 10
5 5
14 7
15
14 9
Minder zacht
Het depressie-gebied, dat gisteren
ten zuiden van IJsland lag, ver
plaatste zich in zuidoostelijke rich
ting, zdat het zwaartepunt vanmor
gen boven de Britse eilanden was
aangekomen. Dit ging in ons land
met aanzienlijke luchtdrukdalingen
gepaard. Aan de voorzijde van het
depressie-systeem stroomde 'n hoe
veelheid zachte lucht het vasteland
van Europa binnen. In het zuiden
van ons land steeg de temperatuur
in de afgelopen nacht tot 9 graden
boven nul. Het overtrekken van de
zachte lucht, gaf aanleiding tot flin
ke regen. Vanmorgen drong achter
een koufront koudere en drogere
lucht ons land binnen, waarin opkla
ringen afgewisseld worden door en
kele buien.
Verwacht wordt, dat de depressie
verder in oostelijke richting zal trek-
ken, hetgeen tot gevolg zal hebben,
dat de wind naar west of noordwest
ruimt en in kracht toeneemt. De tem
peratuur wordt weer lager en op de
meeste plaatsen zullen enkele buien
vallen.
Wie de zonzijde der dingen zoekt,
vindt overal licht en warmte,