„Sociaal bedrijf' van adjunct-commies kostte
gemeente Dantumadeel half miljoen
Werklozen klopten niet tevergeefs aan
NeïS
DAMPO
SPORT
Jeugdelftal (16-18)
verslaat DOS
DE WOLKENETERS
De Engelse
voetbalcrisis
Scholte zes keer
ereklasser
DE BRONZEN ADELAAR
DONDERDAG 22 DECEMBER I960
DE LEIDSE COURANT
Acht jaar voor Sinterklaas gespeeld
NIEUWJAARSRECEPTIES BISDOM
HAARLEM GAAN NIET DOOR
Mgr. J. A. E. van Dodewaard, bis
schop van Haarlem, zal wegens her
stelwerkzaamheden aan zijn woning,
dit jaar niet de gebruikelijke nieuw
jaarsrecepties verlenen.
Vrouwenhandelaars
De 36-jarige adjunctcommies J. Z. in Murmerwoude, heeft kans gezien
om in acht jaar de gemeente Dantumadeel een schade te berokkenen van
een half miljoen gulden. Dit gebeurde door de slordige administratie die
hij voerde en door de rol van gulle gever, die hij zich aanmatigde.
Gisteren stond Z. terecht voor de rechtbank te Leeuwarden. Hij hoorde
een gevangenisstraf van een jaar met aftrek tegen zich eisen, waarvan drie
maanden voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar.
aan. Dank zij het feit, dat er vrijwel
geen controle werd uitgeoefend op
zijn doen en laten beschikte Z. over
ruime middelen.
De gemeente was Z. niet dankbaar
voor zijn vrijgevigheid. De door hem
geholpen gemeentenaren waren dat
des temeer. Toen Z. uit voorlopige
hechtenis werd ontslagen is hij vor
stelijk verwelkomd met bloemen, ge
bak en worsten, allemaal geschenken
van noodlijdende cliënten, die ver
ontwaardigd waren, dat een goede
man als Z. in verzekerde bewaring
was gesteld.
„Hulp aan werklozen"
Sinds 1952 verschafte Z. tegen de
voorschriften voorschotten en uitke
ringen aan werkloze inwoners van
Dantumadeel. Vrijwel al dit geld
bleek later niet te achterhalen.
De bedeelden ontvingen de defi
nitieve uitkeringen rechtstreeks van
de bedrijfsverenigingen en brachten
het geleende geld meestal niet terug.
De gemeente kon wel wat missen, zo
redeneerden zij.
De hulpverlening van Z. groeide
geleidelijk uit tot een „sociaal be
drijf". Hij financierde uit de kas van
Sociale Zaken, zelfs de aanschaf van
bromfietsen, kleding, huishoudelijke
artikelen en verstrekte ook geld voor
het betalen van belastingaanslagen.
Desgewenst kon men 's avonds bij
hem thuis terecht.
Vervalste kwitanties.
Het kastekort werkte Z. weg door
het uitschrijven van vervalste kwi
tanties. De administratie liet hij in
„Noodlijdenden" kwaad
op justitie
Z. verstrekte in de loop der jaren
40.000 gulden in de vorm van voor
schotten en leningen aan werkloze
ingezetenen van Dantumadeel, die
bij hem hun nood kwamen klagen.
Ze klopten zelden tevergeefs bij hem
Aetherklanken
VRIJDAG
HILVERSUM I, 402 M.
7.00—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30
Voor d^ jeugd. 7.45 Morgengebed en
overweging. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram.
8.50 Voor de vrouw. 9.35 Waterst. 9.40
Gram. 10.30 Rex Pacificus, cantate.
11.00 Voor de zieken. 11.40 Gram.
11.50-Als de ziele luistert, lezing.
12.00 Middagklok noodklok. 12.04
Gram. 12.30 Land- en tuinb.meded.
12.33 Kerstboodschap door Z.H. Paus
Joannes XXIII. 13.00 Nieuws. 13.15
Zonnewijzer. 13.20 Lichte muz. 13.45
Vraagbaak voor vrouwen. 14.00 Sopr.
en piano. 14.50 Gram. 15.30 Voor de
zieken. 16.30 Kerstliederen. 17.00
Boekbespr. voor de jeugd. 17.15 Kin
derkoor. 17.40 Beursber. 17.45 Ama-
teursprogr. 18.20 Onderdak voor jon
ge mensen, klankb. 18.50 Regerings-
uitz.: Emigratiepraatje van H. A. van
Luyk. 19.00 Nieuws. 19.10 Act. 19.25
Memojandum. 19.30 Pol. lezing. 19.40
Verz.progr. voor de sold. 20.30 Avond
college radiolessen. 21.00 De Kerst
kaart, hoorsp. 21.40 Jong oud
eeuwig, Godsd. gedachtenwisseling.
21.55 Gram. 22.25v Boekbespr. 22.30
Nieuws. 22.40 Lichte muz. 23.55
24.00 Nieuws.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA.
12.00 AVRO. 16.00 VARA. 19.30 VPRO
21.00 VARA 22.40 VPRO. 23.00—24.00
VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20
Gram. en act. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram.
en act. 9.00 Gym. voor de vrouw. 9.10
Gram. VPRO: 10.00 Dit en het andere,
lezing. 10.05 Morgenwijding. VARA:
10.20 Voor de vrouw. 11.00 Voor de
kleuters. 11.15 Vioolduo. 11.40 Gram.
AVRO: 12.00 Zuidamerikaanse muz.
12.20 Pianospel. 13.00 Nieuws. 13.15
Meded. en gram. 13.25 Beursber.
13.30 Kerstviering Min. van Marine,
Den Haag, rep. 14.30 Voordr. 14.50
Pianorecital. 15.00 Literaire rubr.
15.20 Die kindheit Jesu, Kerstorato
rium. VARA: 16.00 Orgelspel en zang.
16.30 Voor de zieken. 17.00 Voor de
teenagers. 17.511 Act. 18.00 Nieuws.
18.15 Vlaamse notities. 18.20 Lichte
muz. 18.50 De puntjes op de i,
praatje. 19.00 Voor de kinderen. 19.10
Jazzmu'z. VPRO: 19.30 Nieuws. 19.35
Nieuws. 19.35 Kestfeest voor de
kindieren. 20.35 Buitenl. weekoverz.
22.30 Nieuws. VPRO: 22.40 Zorg om
de mens, gesprek. VARA: 23.00 Soc.
nieuws in Esperanto. 23.10 Muziekre-
vue. 23.5524.00 Nieuws.
TELE VSIEPROGRAMM A'S.
NTS: 20.00 Weekoverz. en weer-
overz. KRO: 20.30 Film over traditie
van het Kindeke wiegen. 20.45 Progr.
over de kraamverpleging. 21.15 Kerst-
progr. 21.50 Voordr. 22.10 Epiloog.
GRAMMOFOONPLATEN-
PROGRAMMA DRAADOMROEP.
(Over de 4e lijn).
I. Sir Edward Elgar: Bavarian
Dances op. 27.
II. Benjamin Britten: „Peter Gri
mes" (3e bedrijf van de opera).
III. Edvard Grieg: 1. Noorse Dan
sen op. 35 nr. 1—4. 2. Fragmenten uit
„Peer Gynt".
VATIKAANSE RADIO.
(196 M.)
Nederlandse vertaling van Pause
lijke Kerstboodschap.
KERSTVIERING SOESTDIJK
OP TELEVISIE
Het NTS-journaal zal op donder
dagavond 22 december te 22.30 uur
een extra-uitzending verzorgen in
verband met de kerstviering op
Soestdijk.
Een filmreportage van de viering
door het koninklijk gezin met het
personeel in de garage van de ko
ninklijke Marechaussee zal daartoe
's middags worden opgenomen.
Tijdens deze viering leest de Ko
ningin Juliana het Kerstevangelie
voor, prins Bernhard zal het perso
neel toespreken in een persoonlijke
boodschap, terwijl prinses Marijke
zal medewerken aan een kerstspel.
het honderd lopen, waardoor uitbe
talingen, die op derden zouden kun
nen worden verhaald niet meer te
achterhalen bleken.
De malversaties kwamen aan het
licht, toen de directie van de agra
rische bedrijfsvereniging bij de bur
gemeester van Dantumadeel kwam
om opheldering te vragen. De ge
meente bleef zitten met een strop
van 458.000 gulden plus 40.000 gul
den aan onverhaabare uitkeringen.
Gebrek aan controle
„Waarom speelde hij voor Sinter
klaas"? vroeg de president. „Ik voel
de dat de mensen het geld nodig
hadden", aldus verdachte. De presi
dent betwijfelde dit: „Echte nood is
er tegenwoordig niet veel meer". Hij
was van oordeel, dat Z. meer uit
slapheid, dan uit sociale bewogen
heid tot zijn daden was gekomen. De
officier van justitie verweet de ge
meente h^t gebrek aan controle,
waardoor de administratie van Z. 'n
chaos kon worden.
De raadsman van Z., mr. C. L.
Wieringa, bepleitte een straf, gelijk
aan het voorarrest. Volgens hem
heeft verdachte met zijn omgeving
geleefd en stelde hij zich tot taak het
leed te verzachten.
Alph ense politie heeft
scooter met mobilofoon
Primeur voor Nederland
Het korps gemeentepolitie in Alp
hen aan den Rijn zal vandaag een
scooter in gebruik nemen, welke is
uitgerust met een mobilofooninstal
latie. Het zal de eerste scooter met
zulk een uitrusting zijn in ons land.
De overdracht zal geschieden bij
het gemeentehuis, waar tevens het
hoofdbureau van politie is onderge
bracht. Bij de bescheiden plechtig
heid zullen aanwezig zijn de barse-
meesier van Alp.isn aan den Rijn,de
heer Z. Bruins-Slot, de chef van het
korps gemeentepolitie, inspecteur G.
N. Grcothuyse, vertegenwoordigers
van PhiUps Tele-communicatie, wtvk
bedri.il een groot aandeel heeft ge
had in de oplossing van de technische
problemen die het uitrusten van een
scooter met mobilofoon opleverden,
vertegenwoordigers van de politie-
verbindingsdienst en vertegenwoor
digers van het importbedrijf van de
scooter, welk bedrijf nauw heeft sa-
mengewerkt met Philips.
De mobilofooninstallatie is aange
bracht op de voorzijde van de scoo
ter. Men heeft verscheidene voorzie
ningen getroffen om de bestuurder
in staat te stellen, zowel tijdens het
rijden als op momenten dat de scoo
ter stil staat, de mobilofoon te ge
bruiken.
uitgeleverd
Woensdagmorgen zijn de vijf Ita
lianen en een Griek alsmede de drie
Belgische vrouwen, allen uit Belgisch
Eijsden afkomstig, die dinsdag op
verzoek van de Belgische justitie te
Maastricht waren aangehouden als
verdacht van vrouwenhandel en ron-
selarij van meisjes voor huizen van
ontucht in de Belgische grensgebie
den, door de marechaussee uitgeleid
over de Belgische grens.
Gebleken is dat de aangehoudenen
zich op Nederlands gebied niet aan
strafbare feiten hebben schuldig ge
maakt. Ze zijn aan het grenskantoor
Veldwezel ter beschikking gesteld
van de bijzondere opsporingsbrigade
van Genck,, die de Italiaan V. R., zijn
kornuiten en de drie Belgische vrou
wen zocht wegens genoemde strafbare
delicten in Belgisch Eijsden.
Ook de drie auto's waarmee het
gezelschap naar Maastricht was geko
men, zijn aan de Belgische justitie
overd gedragen.
ZEEPOST
Met de volgende schepen kan zee
post worden verzonden. De data,
waarop de correspondentie uiterlijk
ter post moet zijn bezorgd, staan
achter de naam van het schip ver
meld.
Argentinië: ss. Aludra 26-12; Aus
tralië: ss. Stratheden 26-12, ms. Dres
den 29-12, ms. Willem Ruys 29-12;
Brazilië: ss. Aludra 26-12, ms. Water
land 28-12, ms. Lahnstein 28-12; Ca
nada: ss. Statendam 27-12, ms. Grin-
defjell 28-12; Chili: ms. Weimar 29-
12; Ned. Antillen: ss. Breda 28-12;
Nieuw-Zeeland: ms. Willem Ruys 29-
12; Suriname: ms. Marathon 28-12;
Unie van Z.-Afrika en Z.W.-Afrika:
ms. Wonosari 27-12, ss. Clan Stewart
29-12.
verkouden
VOETBAL
Het Nederlandse jeugdelftal, samen
gesteld uit spelers van 16-18 jaar, heeft
gisteravond in het Utrechtse 6tadlon een
alleszins verdiende overwinning met 5-3
(rust 2-2) behaald op een met verschei
dene invallers, oa. voor De Munck en
Kraay, spelend DOS.
De jeugd, die zich vooral sneller toon
de dan de Utrechters, gaf een alleszins
verdienstelijke partij voetbal ten beste,
waarin excelleerden de snelle midvoor
Van de Graaf van Hermes DVS, de als
verbindingsspeler bijzonder nuttige
linksbinnen Keizer van Ajax en 't rech
ter verdedigingsblok, bestaande uit
rechtsback Monster (Hermes DVS) en de
half Pierre (Feijenoord). Veelvuldig pas
te het jeugdelftal de dieptepass toe, een
taktiek, die met een snelle midvoor als
v.d. Graaf niet zonder succes kon blij
ven. Niet minder dan drie van de vijf
doelpunten schreef de Schiedammer op
zijn naam. De overige twee kwamen van
Keizer en rechtsbuiten H. Hainjé (Hee
renveen). De strijd werd in de eerste
vijf minuten van de tweede helft be
slist, toen tot tweemaal toe fouten in de
Utrechtse defensie radicaal door de jeugd
werden afgestraft en de stand werd ge
wijzigd van 2-2 in 4-2. Voor DOS scoor
den Theunissen, Van der Linden en
>Krommert.
REAL MADRID VERSLOEG
SPAANSE SELECTIE
De Spaanse voetbalclub Real Madrid,
die vijfmaal in successie beslag legde op
de Europese voetbalbeker, heeft gister
avond in Madrid een erewedstrijd ge
speeld tegen een Spaans selectie-elftal.
De Madrilenen wonnen met 4-0.
Rapid Wien in kwart
finales Europese beker
De Oostenrijkse kamploensploer Rapid
Wien heeft zich geplaatst voor de kwart
finales van het toernooi om de Europese
beker door de In Bazel gespeelde beslis
singswedstrijd tegen het Oostdultse Wls-
mut (Karl Marxstadt) met 1-0 te win
nen. De eindstand was reeds bU de rust
bereikt. De resultaten van de eerste twee
wedstrijden voor de achtste finales wa
ren: Rapld-Wlsmut 3-1 en Wismut-Rapld
2-0. De Oostenrijkers komen in do
kwart-finales uit tegen het Zweedse IFK
Malmö.
Slechts 9000 toeschouwers waren ge
tuigen van de kleine overwinning met
1-0 van de Oostenrijkers, welke stand
reeds na een kwartier was bereikt. Toen
trok Halla naar voren en gaf de bal aan
linkshalf Flögel, die onfeilbaar inschoot:
1-0. Reeds daarvoor waren de Oosten
rijkers verscheidene keren onstuimig ten
aanval getrokken, waarbij de verdedi
ging de aanval goed steunde. Na het
doelpunt ging de strijd meer gelijk op
met wisselende kansen. In de tweede
helft zakte het spelpeil aanmerkelijk,
waaraan niet vreemd was het door de
regen weke veld. De Oostenrijkers had
den wel een lichte veldmeerderheid,
maar tot doelpunten konden zij niet meer
komen. Zelfs midvoor Dienst niet, toen
hij een kwartier voor het einde alleen
voor de Oostduitse doelman kwam te
staan.
Om te voorkomen, dat de Engelse prof
voetballers op 21 jan. a.s. in staking
gaan, zijn er gisteren op het ministerie
van Arbeid nieuwe besprekingen gehou
den, waaraan werd deelgenomen door
vertegenwoordigers van de managers
van de Football Leagueclubs en van de
profvoetballers, die nieuwe ontwerp
voorstellen ter tafel brachten over de
salarissen en de contracten. De bespre
kingen duurden meer dan drie uur. Over
de details van deze nieuwe ontwerp
voorstellen is niets bekend gemaakt.
OM DE LEAGUE CUP
Voor de vierde ronde van het toer
nooi om de League cup is gisteravond
in Engeland een wedstrijd gespeeld. De
uitslag was: Tranmere Rovers-Everton
0-4.
WIELRENNEN
De Roo en De Haan
in Bordeaux—Parijs
Naar het Algemeen Dagblad verneemt
zal de Nederlandse weilrenner De Roo
dit jaar niet deelnemen aan de Ronde
van Italië. Daarvoor in de plaats zal hij
door zijn fabriek worden ingeschreven
voor de wedstrijd Bordeaux-Parijs, die
dit jaar geheel met derny-gangmaking
zal worden gereden.
Daarmee is De Roo de tweede Neder
lander, die aan deze wedstrijd zal deel
nemen, daar De Haan eveneens door zijn
merk zal worden ingeschreven.
BILJARTEN
De Eindhovenaar Scholte is de enige
Nederlandse biljartspeler, die in alle
gangbare spelsoorten het predikaat „ere
klasser" voert.
Scholte, die zondag in Zwolle het Ne
derlands kampioenschap kader 71/2 ver
overde, was reeds tot de hoogste regio
nen doorgedrongen in het libre, het
bandstoten, kader 71/2, lender 47/2 en
kader 47/1. Daar is nu ook bijgekomen
het ereklasserschap driebanden, dat
Scholte met een gemiddelde van 0.670
in de voorwedstrijden voor het hoofd
klassekampioenschap driebanden heeft
bereikt.
Met Scholte zijn nog drie biljartspelers
uit deze voorwedstrijden naar de ere
klasse gepromoveerd: Kok Nijmegen)
met 0.694, De Leeuw jr. (Amsterdam')
met 0.678 en Bekers (Breda) met 0.672.
De minimumgrens voor de ereklasse
driebanden is 0.650.
IJSHOCKEY
HYC—BLACK WATCH 4-9
De gisteravond op de HOKY in Den
Haag gespeelde ijshockeywedstrüd tus
sen HYC en do uit West-Duitsland ko
mende Canadese legerploeg Black Watch
is geëindigd in een nederlaag met 4-9
voor de Hagenaars. De tussenstanden
waren: 0-2, 3-2, 1-5.
De heer C. G. P. Bendien (Den Haag)
heeft zijn functie van secretaris van de
Nederlandse IJshockeybond neergelegd.
De heer Bendien heeft bedankt, omdat
hij het niet eens is met dc gang van
zaken in deze bond.
OLYMPISCHE SPELEN
Australische stem
tegen Brundage
Edgar Tanner, de secretaris van het
Australisch Olympisch Comité, heeft met
verbazing en verontwaardiging gerea
geerd op het voorstel van de IOC-pre-
sident Avery Brandage om Olympische
kampioenen de deelneming aan volgen
de spelen te ontzeggen. „Deelnemers, die
de capaciteiten hebben voor een tweede
maal goud te winnen, moeten daartoe de
gelegenheid krijgen. Eigenlijk zouden
alle Olympische deelnemers van wereld
klasse moeten zijn. Wanneer de beste
man bij voorbaat wordt uitgeschakeld
verliest de strijd om de titel teveel aan
waarde. Amateurs mogen niet bestraft
worden omdat misschien enkele profes
sionals hun rijen zijn binnengeslopen",
aldus Edgar Tanner.
ATLETIEK
Atleet Abebe terecht
De Ethiopiër Abebe. die als vermist
werd opgegeven in de gevechten te Ad
dis Abeba, is terecht. De atleet, die tij
dens de Olympische Spelen van Rome
de gouden medaille veroverde op de ma
rathon, was krijgsgevangen genomen,
maar later weer op vrije voeten gesteld.
TENNIS
Maekay en Buchholz
professional
„De tennis-officials weten dat elke top-
amateur op de één of andere manier
geld voor zijn prestaties ontvangt, en
zij doen niets om dat te beletten". Die
beschuldiging uitte Earl Buchholz, die
evenals Barry Mackay dezer dagen prof
is geworden. Hij voede cr aan toe: ..In
het amateur-tennis moet je zaken doen
onder tafel en daar kreeg ik genoeg
van".
De beide Amerikanen hebben een con
tract getekend met tennis-promotor Jack
Kramer, dat hen gedurende drie jaar 'n
minimum-gage van 50.000 dollar waar
borgt Mackay had opk geen spijt zijn
amateiirstatus vaarwel te hebben gezegd.
Hij zei: „In theorie kun je als amateur
niet de gehele dag tennissen, maar in
praktijk is dat heel goed mogelijk en
dat stuitte me tegen de borst. Als ama
teur heb ik spitsroeden gelopen en nu
verdien ik mijn geld tenminste op een
eerlijke manier."
Mackay en Buchholz speelden in de
enkelspelen voor Amerika in de onlangs
gehouden inter-zone finale in Perth te
gen Italië, waar de Verenigde Staten een
dramatische 2-3 nederlaag leed, na de
eerste twee partijen te hebben gewon
nen.
Met zijn twintig jaar is Buchholz de
jongste tennisser, die ooit in dienst trad
van Jack Kramer.
SCHAKEN
De Noordwijkse schaakvereniging „Da
niël Noteboom" organiseert dit jaar
weer de nationale kerstwedstrijden. Deze
worden, traditiegetrouw, gehouden op
Tweede Kerstdag in het gezellige café
hotel-restaurant „Seinpost", gelegen aan
de Wilheimina-boulevard 17 te Noord-
wijk aan Zee. Gespeeld zal worden in
vierkampen (in hoofd-, le, 2e, 3e klasse).
Per groep zijn twee prijzen beschikbaar.
Het tempo bedraagt 36 zetten in l«/«
uur. Niet beëindigde partijen worden ge-
arbitreerd. Inschrijvingen, vermeldende
de klasse en eventueel de vereniging,
waarin men speelt, en vergezeld gaande
van het inleggeld ad ƒ2,50, kunnen tot
21 december geschieden bij de heer J.
J. Bizot, Karei Doormanstraat 3 Noord-
wijk aan Zee, giro no. 663737.
SIMULTAANSEANCE TE HILVERSUM
De resultaten van de gisteravond ge
houden simultaanseance luiden als volgt:
Larsen 38 gesp., 36 gew., 2 rem., 0 verl.,
97%; Olafsson 38, 35. 3, 0, 96; Donner
35, 34 0. 1, 97; Van Scheltinga 28. 25, 2.
1, 93; Withuis 28, 19. 6. 3, 79.
bewerkt door J. A. DE HELDER-SCHERPENHUYSEN
12)
„Vader wilde het zo graag", ant
woordde Crystal, die dappere pogin
gen deed om haar tranen in te slik
ken. „Ik kon het niet over mijn hart
verkrijgen hem teleur te stellen. De
Due de Raguse heeft vader beloofd,
dat als ik een De Marmont ben, hij
al de verbeurd verklaarde goederen
van de Cambray terug zal kopen en
ze aan ons zal geven: Victor zal dan
de naam van Cambray mogen dra
gen en en vader heeft zo'n
moeilijk leven gehad, zoveel ver
driet, zo veel teleurstellingen en de
ze armoede is zó ellendig. Ik zou
het nooit over mijn hart kunnen
verkrijgen, hem die kans te ontne
men".
„Je beni een goed kind, Crystal,
ik hoop dat Victor De Marmont een
goed echtgenoot voor je zal zijn.
Maar ik wou, dat hij geen De Mar
mont was, dat is alles".
Maar deze besliste toon ontlokte
een warm verzet bij Crystal: „Maar
tante", zei ze, „de Due de Raguse is
de meest trouwe dienaar, die de ko
ning zich wensen kan. Hij en nie
mand anders leverde Parijs over aan
de verbonden Mogendheden. Zo wist
hij door Bonaparte ten val te bren
gen, onze dierbare koning Lodewijk
op de troon van Frankrijk terug te
brengen".
„Stil kind, dat weet ik wel", zei
madame scherp, „ik weet dat net
even goed en ik vermoed, dat later
de geschiedenis het wel iets anders
zal beoordelen. God weet, dat ik
Bonaparte haat als niemand anders
en dat ik onze Bourbonse koningen
een warm hart toedraag, maar zo'n
verrader als De Marmont kan ik
niet bewonderen. Wat was hij, vóór
Bonaparte hem tot Maarschalk van
Frankrijk verhief en hem Due de
Raguse maakte. Niets en nog eens
niets. Hij is alles aan Bonaparte ver
schuldigd, titel, geld, achting, zelfs
de militaire talenten, die hem in
staat stelden de man, die hem groot
gemaakt had te verraden. Hij ver
raadde Bonaparte, kuste toen de
schoenen van de Czaar van Rusland,
van Koning Lodewijk, van al de
doodsvijanden van de man, aan wie
hij toch zijn opkomst dankte. Bah!
Ik haat Bonaparte, maar ik heb ook
geen goed woord voor mannen als
De Marmont! De hemel zij dank, dat
deze De Marmont, deze Due de Ra
guse, al tijdens zijn leven een klein
idee heeft kunnen krijgen, van wat
het nageslacht over hem zal zeggen.
De Franse taal is sedert de caputi-
latie van Parijs immers al verrijkt
met een nieuw woord voor ontrouw:
als wij tegenwoordig een bijzonder
weerzinwekkend geval van verraad
willen beschrijven, spreken wij dan
niet van een „ragusade?"
Crystal had stilzwijgend naar de
hartstochtelijke woorden van haar
tante geluisterd.
„Dat is allemaal waar, tante, maar
ik ben bang, dat vader dit alles niet
in hetzelfde licht ziet. Tenslotte",
voegde zij er naïef bij, „kan de Due
de Raguse wel geleerd hebben, zijn
oude afgod te haten, en we moeten
hem voor die veranderde geloofs
overtuiging eerbiedigen, tenminste,
dat vind ik".
„Ja,", bromde madame, in 't ge
heel niet overtuigd, „maar daarom
hoeven wij nog niet met zijn familie
te trouwen".
„Maar in ieder geval", zei Crystal
vlug, „kan die arme Victor toch niet
helpen, dat zijn oom het deed".
„Nee, dat kan hij ook niet", gaf
de hertogin beslist toe, „hij is heel
rijk, hij houdt van je en als je echt
genoot zal hij de bezitter worden
van het oude landgoed de Cambray,
dat zijn oom voor hem zal kopen en
later zal je zoon een Comte de Cam
bray zijn, net alsof die vreselijke re
volutie en al dat geroof en geplun-
der er nooit geweest is. En zo zal
alles mooi geschikt kunnen worden.
Ik zou het allemaal best vinden, ten
minste, als ik vertrouwen kon, dat
jij gelukkig wordt".
Crystal paste wel op, de vriende
lijke blik van madame niet te ont
moeten want dan zouden de tranen
zeker in stromen gekomen zijn.
Maar zij wou beslist niet aan enig
medelijden met zichzelf toegeven:
zij had haar deel gekozen in het le
ven en zij was van plan dit flink
te dragen, zonder spijt en zonder
verzet.
„Maar ik zal natuurlijk gelukkig
zijn, tante", zei ze na een poosje,
„Victor De Marmont is heel goed en
vriendelijk en ik weet, dat vader
gelukkig zal zijn, wanneer Brestalou
en al de andere, oude landerijen
weer onder zijn naam verenigd zijn.
Dan zal hij in staat zijn, waarlijk
iets goeds voor de koning en voor
Frankrijk te doen en ik ook
misschien
„Jij, mijn kind!" riep madame uit,
„wat zou jij kunnen doen vraag ik
je?"
Er kwam een eigenaardige, dro
merige blik in de ogen van 't meis
je, alsof een visioen van het drama,
waarin zij de hoofdrol zou spelen,
opeens door verre sluiers voor haar
opdoemde.
„Ik weet het niet, tante" zei ze
langzaam, „maar op de een of an
dere manier voel ik, dat er wel eens
een dag kon komen, waarop ik ge
roepen zal zijn, iets voor Frankrijk
te doen. Soms is dat gevoel zó sterk,
dat alle gedachten aan mijzelf en
mijn eigen geluk verdwijnen en dan
voel ik, dat mijn plichten voor
Frankrijk en de koning belangrijker
zijn dan mijn geluk".
„Arm Frankrijk!" zuchtte mada
me.
„Ja, zo voel ik ook. Arm Frank
rijk! Het heeft zo veel meer geleden
dan wij en zo veel minder terugge
wonnen! Vijanden loeren er nog op
van alle kanten; de wolf sluipt nog
rond de poorten: zelfs de troon van
de koning is nogniet vast! Ons land
moest onze trots, onze glorie zijn,
maar het is zwak en verscheurd en
het stikt van verraad! Als ik iets
doen kon voor Frankrijk en de ko
ning, dan zou ik mezelf als de ge
lukkigste vrouw van de wereld be
schouwen".
Haar meisjesachtigheid was ver
dwenen. Haar wangen gloeiden en
haar ogen straalden. La Duchesse
d'Agen keek verwonderd naar haar
nichtje.
„Mijn kleine Jeanne d'Arc!" zei ze
vrolijk, „ik wist wel dat je vurig
koningsgezind was, maar dat je zó
fanatiek bent, daar schrik ik van. Je
gloeiende toespraak heeft mijn oude
hart warempel ook warmer doen
kloppen. Maar als God wil, zal ons
dierbaar vaderland geen behoefte
meer aan heldenmoed hebben".
„Denk je aan dat akelige gerucht,
dat gisteren door Grenoble ging?"
„Ja!"
„Als die Corsikaanse rover toch 'n
voet op dit land durft te zetten.
begon de oude dame heftig.
(Wordt vervolgd)
