2)e CöidaeSoti/fca/nf
WEER ZUIVERING IN TURKSE
REGERING
Derde deel van comité
ontslagen
Voorbereiding
Oecumenisch Concilie
Veertig kardinalen en 150 bisschoppen
rond de Paus verenigd
Gursel ontdoet zich van radicale elementen Later werd nog bekendgemaakt, waarbij enkele personen werden ge-
Spion-satelliet in de ruimte
Noorse prinses gaat trouwen
Directeur: J. F. J. M. KOENS.
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BDPEACX: PAPENGRACHT «2
MAANDAG 14 NOVEMBER 1960
52ste JAARGANG No
Gursel hanteert
weer de bezem
Telefoon: Directie Abonnem„ Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs f 0.59 p.w„ f 2,55 p. maand, t 7.50 p. kwartaal Franco p.p. f 8.Advertent 17 et p. mm.. Telefoontjes f 1.50
Kamitatoe weer
op vrije voeten
De militaire machthebber in Kongo,
kolonel Moboetoe, heeft de leider van
de provinciale regering van Leopold-
vering door de president kan worden stad, Kamitatoe, weer in vrijheid
afgeleid, dat hij zich heeft ontdaan gesteld. Kamitatoe, een aanhanger
van een „rumoerige groep in het ,A
comité, die de laatste tijd in toene- van Loemoemba, werd 10 november
mende mate verklaringen over tal gearresteerd.
van onderwerpen aflegde. Verwacht Naar verluidt, zijn kolonel Moboe-
wordt, dat een aantal wetten, die toe en Kamitatoe het erover eens ge-
door de groep waren voorgesteld en WOrden, dat de politie van laatstge-
tot meningsverschillen aanleiding noemde zal samenwerken met het le-
President Kemal Gursel heeft zondag in een verrassende radio-uitzending hadden gegeven, zal worden inge- ger#
bekendgemaakt, een derde deel van zijn uit 37 leden bestaande comité voor trokken en dat na de zuivering de vppf* «nmMHoiHiir na
nationale eenheid te hehben ontslagen en door een nieuwe, kleinere raad binnenlandse politiek zal worden 't.
te hebben vervangen. Aan veertien leden van het comité schreef hij brie- herzien. f'j"
ven, waarin hij zonder meer mededeelde, dat zij ontslagen waren en dat het Er is echter geen enkele aanwij-
comité voor nationale eenheid was ontbonden. zing, dat in de processen tegen de A*"ca.ne waarin een aanval
Hij droeg hun op binnenshuis te blijven. Vóór het aanbreken van de dag leden van de vroegere regering-Men- et ie2er worat geaaan, te ver-
vervoegden zich bij elk hunner leden van de veiligheidsdienst en volgens deres verandering zal komen. nietigen.
de laatste berichten uit Ankara, zouden zij zijn weggevoerd en op een niet In de bekendmaking van generaal heett zondag na zijn ïn-
genoemde plaats geïnterneerd. Gursel werd voorts gezegd, dat zo vrijheidstelling een triomftocht door
Zondag scheerden straaljagers laag over de daken van Istanboel, terwijl spoedig mogelijk een „constitutionele Leopoldstad gemaakt, vergezeld van
oorlogsschepen in de Bosporus patrouilleerden. De presidentiële bekend- vergadering" zal worden ingesteld, tien jeeps van zijn politie.
making werd gedurende de gehele dag om het uur uitgezonden.
LANDSBELANGEN IN GEVAAR
die tezamen met de nieuwe raad op Vrijdag was het naar aanleiding
democratische wijze de nieuwe lands- van Kamitatoe s arrestatie in Leo-
1 x J 1 J 1 1 a wetten zullen opstellen. poldstad tot demonstraties gekomen,
dat het hoofd der politie van Istan- wond en troepen van de V.N. van
boel, luit-kolonel Muammers Hahin, hun vuurwapens gebruik moesten ma-
leken op oorlog dan op opbouwend door een burger-functionaris is ver- ken om de betogers uiteen te jagen,
overleg. Het zou fout zijn mensen in Vangen. Anderzijds hebben de V.N. er bij
Generaal Gursel, die zich op 27 het comité te houden, die waar- Intussen zijn zondagavond op last Moboetoe zeer krachtig op aangedron-
mei van de macht in Turkije heeft schijnlijk bewerkstelligen, dat Tur- van generaal Gursel 74 personen, die gen, dat Kamitatoe zou worden vrij
meester gemaakt, sprak met opge- kije in gevaar komt. in de militaire gevangenis in Istan- gelaten. De kcionel beschuldigde Ka-
wonden stem, toen hij de bevolking De meest opvallende figuren, die boel sedert 27 mei gevangen werden mitatoe ervan onrust te veroorzaken
mededeelde, dat het voortbestaan van zijn ontslagen, zijn kolonel Turkesh, gehouden in vrijheid gesteld. onder de troepen.
het comité de landsbelangen in ge- die een hoge positie in het secre-
vaar zou brengen. Hij deed een be- tariaat van generaal Gursel zou heb-
roep op het volk om zich achter hem ben ingenomen, en Orphan Erkanli,
en de nieuwe raad te scharen. de secretaris-generaal van het oude
Zijn dramatische stap om de veer- c°raite.
tien leden van het comité voor na- Generaal Turkesh zou de le!der van
tlonale eenheid te ontslaan, kwam ^oppositie in het comité z«n ge-
na berichten over toenemende moei-
lijkheden bij het bereiken van over
eenstemming binnen het comité over
een aantal vraagstukken. Generaal
Gursel kwam tot de slotsom, dat een
splinter-groep van zijn collega's het
zij de zaken tegenhielden of sneller
trachtte te gaan dan de anderen.
In het begin "van de afgelopen
weest.
Waarnemers menen, dat uit de zui-
Geslaagde lancering
waar ook ter wereld moeten regis
treren.
De Amerikaanse luchtmacht heeft
De Amerikaanse luchtmacht is er zondag meegedeeld, dat de poging de
zaterdag in geslaagd een „Ontdek- cabine van de kunstmaan „Discove-
ker 17" in een baan om de aarde te rer" 17 op te vangen 24 uur is uit
brengen. gesteld.
De baan van de satelliet, die 950 Volgens een communiqué is het
kilo weegt en de tweede trap van contact met le kunstmaan goed.
De Amerikaanse journalist Heard, de gelanceerde n»ket is, loopt over jjet besluit de scheiding van de
Journalist vermoord
in Hollywood
Mis volgens Byzantijnse
ritus
De officiële voorbereiding van het
aangekondigde oecumenische concilie
is hedenochtend begonnen met een
plechtige bijeenkomst in de Sint Pie-
ter als een soort voorafbeelding van
dat concilie. Paus Johannes had voor
het eerst vijfhonderd leden en raad-
gevers van de commissies en secreta
riaten voor de voorbereiding van het
concilie om zich heen verzameld.
Er waren veertig kardinalen aan
wezig alsmede 150 aartsbisschoppen
en bisschoppen en driehonderd god
geleerden, en verder de leden van de
Vaticaanse congregaties (bestuursde
partementen van de Kerk), de hoof
den van de pauselijke universiteiten
en andere instellingen. De Paus hield
een toesprpaak over de door het con
cilie te behandelen onderwerpen.
Zondag is in de Sint Pieter een
H. Mis volgens de Byzantijnse ritus
gehouden tijdens welke de Paus, voor
het eerst in de geschiedenis, ook het
oud-Slavisch gebruike en verder
Grieks en Arabisch. Het oud-Slavisch
werd in de negende eeuw door paus
Adrianus de Tweede als kerktaal
aanvaard. Hierdoor werd het door
dringen van het christendom in oost
en zuid-oost-Europa vergemakke
lijkt. Tot nog toe had echter geen
enkele Paus de gelegenheid gehad
deze taal bij een plechtigheid in de
Sint Pieter te gebruiken.
In een toespraak tijdens de H. Mis
van zondag zei de Paus dat deze
plechtigheid getuigenis aflegde van
de kentekenen van de Kerk: een,
heilig, katholiek en apostolisch en dat
het katholicisme door de eeuwen
heen intact was gebleven ondanks
verschillen in ritus.
Na deze toespraak werd in het Sla
visch, Arabisch en Grieks een dank
woord gesproken door mgr. Bucko,
titulair aartsbisschop van Leucada,
mgr. Nabaa, aartsbisschop van Bei
roet en pater Minisci, archimandriet
van de abdij van Grottaferrata.
Kardinaal naar Rome
Met een lijn-toestel van de Alita
lia zijn zondagmiddag kardinaal Al-
frink en mgr. Nierman, bisschop
van Groningen, van Schiphol naar
Rome vertrokken, gehoor gevend aan
een verzoek van de Paus, die de le
den en consultoren van de verschil
lende commissies van voorbereiding
voor 't algemene concilie naar Rome
heeft geroepen voor een eerste con
tact. Vandaag zal de PaiLS hen in een
grote audiëntie ontvangen.
De kardinaal is naar Rome gegaan
als lid van de centrale commissie,
mgr. Nierman als lid van de com
missie voor de eenheid der christe
nen. Verwacht wordt, dat kardinaal
Alfrink in verband met werkzaam
heden in Nederland reeds op 19 no
vember op Schiphol zal terugkeren.
Mgr. Nierman zal vermoedelijk lun
ger in Rome blijven.
o--- - jv. - - - AAct ucaiuii uc öuxieiujiig vaii utr
week waren de meningsverschillen die een serie artikelen voorbereidde de Polen en bestrijkt onder meer de cabine van de kunstmaan 24 uur uit
in het comité blijkbaar zo diep ge- over neo-nazisme in Californië, Sowjet-Unie en andere Oost-Euro- te stellen is genomen om de proef
worden, dat de generaal tot snel is vrijdag vermoord in Hollywood pese landen. Het is de bedoeling de ianger te laten duren. Het was aan-
handelen besloot, zo snel dat zelfs gev0nden. De politie heeft twee jon- cabine met geregistreerde gegevens, vankelijk de bedoeling zondagavond
diegenen, die de noodzaak van ver- ge\ui verhoord van wie bekend is dat die zich door een signaal van de bet vereiste radiosignaal te geven,
anderingen hadden voorspeld, erdoor deel uitmaken van de nazi-bewe- grond af van de iatelliet moet los- Men zai de cabine van de kunst-
werden verrast. ging. maken, in het gebied van Hawaiiih maan scheiden tijdens de 31ste om-
In een door genenudiGurael uit- R nachtredacteur van een de lucht op te vangen. wenteling om de aarde,
gegeven verklarmg wordt ge t, persagCT;schap in Los Angeles, moet Vorige cabines maakten zich door
dat de leden met pensioen zun ge doodgeslagen toen hij zat te ont- een automatisch systeem van de aa-
zonden, doch in latere berichten Heard was begonnen een on- telliet los.
werd eerst gemeld dat zy nuisarresx der2oek *p stellen naar de nazi- Technici van de basis Vanden- n p 11 9 Al
hadden en vervolgens dat zy zouden beweging nadat enkele weken gele- berg verklaren, dat de lancering de De Gaulle S AlgCrijnSC
zijn 6®mterne®r<J- r den jongelui met hakenkruis-arm- voorbereiding is voor het in een
Zondagavond haft leaeraalGm- ban(Jen ha(Jden gedemonstreerd te- baan om de larde brengen van politiek
sel op een persconferentie teAnkara het voorgenomen huwelijk van „spionsatellieten" van het type „Sa- r
meegedeeld, dat er geen stratmaai Zweedse filmactrice May Britt mos" en „Midas" die televisiecame-
regelen tegen hen worden genomen Sammy Davis, een ne- ra's zullen bevatten en apparaten, De Ganlle is bezig „de oppositie
^^^eTlYe\dnd|w1seG"et Sr. welke het afschieten van raketten (tegen zijn Algerie-poH.iek, stelsel-
matig uit te roken", alvorens verdere
maatregelen aangaande de toekomst
van dat gebied te nemen, aldus advi
seurs, die nauw met de president sa
menwerken.
Hij vraagt thans alle ministers
„Het leek meer op oorlog"
Verder zei hij, dat de discussies in
het comité in de laatste tijd meer
Zakenman en gescheiden Ferner is 33 jaar en thans onderdi-
De Duitse soldaten
in Frankrijk
Duizenden Parijzenaars in inwoners
van steden In het oosten en het mid-
den van Frankrijk hebben zondag Zie advertentie pag. 14.
kransen gelegd bij gedenktekenen (Advertentie)
voor gesneuvelden om te proteste-
ren tegen de aanwezigheid van West- Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
duitse soldaten voor opleidingsdoel
einden in Frankrijk.
In Parjjs alleen namen aan vier be
togingen in totaal zesduizend mensen
deel. Zij brachten met bloemen hulde
aan degenen die in het verzet zijn ge
vallen.
Alle betogingen, zowel die te Pa
rijs als elders, zijn, volgens de poli
tie, ordelijk en rustig verlopen.
De 28-jarige Noorse prinses Astrid,
dochter van koning Olav V van technisch instituut te Londen, het rich te^te tröï-
Noorwegen en wijlen prinses Mar- technisch college te Brandford en de SScmMe verklaring
tha zal op 12 januari m het huwelijk universiteit van Lyon. ?fi^«»In Frï^!k naüSuS
treden met Johan Fernfr, die niet Men meent te weten, dat de ro- af "JJJ
van adellijke afkomst is, aldus heeft mance van de prinses en Ferner een e" internationaal zouden kunnen ver-
Opstand in Nicaragua
onderdrukt
na^nr^rdnehben^T^ "gSSTtora zwakken. Men geloof, dat met meer
lingen, die vrijdag de steden Jinotepe perner zoon van een zakenman in de prinses hem koos voor de beman- dan twee ministers zich zullen terug
en Diramba, ten zuiden van de hoold- Q heeft in de winkel van zijn va- ning van haar jacht bij een zeil wed- trekken.
stad Managua, aanvielen, verslagen, der achter de toonbank gestaan. strijd in de Oslofjord. De konink- De Gaulle zal naar verwachting
zo is zaterdag in een officiële mene- Na het zai prinses Astrid lijke familie en de Ferners zijn al ja- verder gaan met het proces waarbij
deling van de Nicaraguaanse regering ^et recht hebben de titel prinses te renlang bevriend. steeds meer Mohammedaanse Algerij-
gezegd. blijven voeren. Haar officiële naam nen op bestuursposten in Algerië en
Bij de aanval op kazernes van ae an z^n, p^^gg Astrid me- Gescheiden man. Parijs worden benoemd. Hij zal ook
nationale garde waren vrydag vier vrouw Werner. de bevoegdheden van het Franse be-
regeringsgetrouwe militairen gedood Ret veriovingsdiner in zondagavond Ferner is eenmaal eerder getrouwd stuur in Algerië in verhouding tot het
en één gewond. jn koninklijk paleis te Oslo ge- geweest. Dit huwelijk werd door centrale bewind in Parijs verster-
Enkele revolutionaren werden ge- boudem echtscheiding ontbonden. Zijn eerste ken. In de Franse hoofdstad heeft
dood en enkele gewond bij schermut- prinses Astrid oudere zuster, prin- vrouw werkt als mannequin in een men dit bestempeld als de voorbe-
selingen met regeringstroepen, die seg Ragnhild, is ook gehuwd met modehuis in Oslo. reiding van de basis voor een toe-
tenslotte de orde in beide plaatsen }emand> die niet van adellijke af- Prinses Astrid heeft veel bezwaren komstige autonome regering in Al-
herstelden. De opstandelingen worden komst is, namelijk met de rijke reder van de zijde van haar vader en van gerië.
nu achtervolgd. Erling Lorentzsen. de orthodoxe vleugel van de Evan- Volgens onbevestigde geruchten
In Jinotepe namen de opstandelm- Sedert prinses Martha's dood in gelisch Lutherse staatskerk, waarvan zou pe Gaulle van plan zijn na het
gen de commandant van een kazerne ^95^ heeft prinsese Astrid de leiding koning Olaf het hoofd is, moeten vJI.-debat over Algerië dat is in
gevangen. van de huishouding van haar vader overwinnen, omdat Ferner geschei- de tweede helft van december
De president van Costa Rica, Ma- gehad en is zij als gastvrouw opge- den is. Het huwelijk zal dan ook niet ppnyijHig een bestand in Algerië af te
rio Echandi, heeft zaterdagavond treden. Aangenomen wordt, dat zij door de primaat van Noorwegen bis- kondigen. Hij zou een referendum
meegedeeld, dat onlangs documenten na haar huwelijk zal blijven optre- schop Johannes Smeno, maar door de willen houden over zijn politiek in-
ziin gevonden, waaruit blykt dat den als „eerste dame van Noorwe- „liberale" bisschop van Trondheim, Algerië en over de vorming van
„communisten" en aanhangers van gen". dr. Arne Fjellbu, worden ingezegend. egn voorlopig Algerijns bestuur,
Fidel Castro een belangrijke rol spe- waarin ook Algerijnen zitting zouden
De „rechtbank der wateren",
die zich bezig houdt met de geschil
len over rechten op water in de rijke
vlakte bij Valencia in Spanje, heeft
zondag haar duizendste verjaardag
gevierd.
De rechtbank komt elke donderdag
bijeen voor de „deur der Apostelen"
van de vijftiende eeuwse kathedraal
van Valencia.
Acht boeren uit het betrokken ge
bied zijn de rechters in dit college.
Zij regelen de geschillen tussen de
watergebruikers snel en eenvoudig
in patriarchate stijl.
De ambassaderaad bij de Poolse
ambassade te Rome, Leon Sobkow-
ski, heeft Rome met onbekende be
stemming verlaten, zo is door de
ambassade meegedeeld.
Een maand of drie, vier geleden
had Sobkowski verzocht naar Polen
te worden teruggeroepen, maar toen
dit verzoek werd ingewilligd, verliet
hij tegen het eind van de vorige
maand met zijn gezin de Italiaanse
hoofdstad. Hy werkte al vier jaar in
Rome.
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van maandagavond tot
dinsdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur)
Wisselend bewolkt en op de
meeste plaatsen droog weer.
Matig tot vry krachtige wind
tussen zuidwest en zuid. Weinig
verandering in temperatuur.
len in de verzetsbeweging tegen de
regering van Nicaragua.
De regering van Costa Rica zal
eventueel de hulp inroepen van de
O.A.S. (Organisatie van Amerikaan
se Staten), zo zei Echandi.
Een aantal Nicaraguaanse ballingen,
dat het asylrecht heeft geschonden
door zich aan politieke activiteiten
schuldig te maken, zal vandaag nog
naar Panama worden uitgewezen.
Scholieren als gijzelaars.
Onrust in Guatemala
Groepen opstandelingen hebben
zondag aanvallen gedaan op 'n klein
fort in Guatemala Stad en op het
garnizoen van Puerto Barrios aan de
oostkust van Guatemala.
Later meldde de regering, dat de
opstandelingen er in waren geslaagd
de legerbasis van Puerto Barrios te
bezetten.
De regering van Nicaragua heeft
zondag meegedeeld, dat 'n veertien
tal revolutionairen in een school te
Diriamba ten zuiden van de hoofd
stad Managua, tweehonderd scholie
ren en een plaatselijke legerofficier
als gijzelaar gevangen houdt.
Deze revolutionairen hebben vrij
dag deelgenomen aan de poging de
stad in handen te krijgen.
De autoriteiten hebben hun een eer
lijke berechting aangeboden maar de
opstandelingen willen zich niet over- J
eöTron en eiten een vrii eeleide om het ingesteld, nadat by een bomontplof-
land te kunnen verlaten De 20-jarige Noorse prinses Astrid zal op 12 januari in het huwelijk treden fing in een theater in de hoofdstad
Recerinfisstriidkrachten hebben het met Johan Martin Ferner, die niet van adellijke afkomst is. Zondagavond twee mensen om het leven waren ge-
schoolgebouw omsingeld. is In het koninklijk paleis in Oslo het verlovingsdiner gehouden. komen.
Inmiddels was de basis zwaar be
schadigd ten gevolge van een aanval
van regeringsvliegtuigen. Een sterke
strijdmacht van het leger verliet zon
dagmiddag Guatemala Stajï om met
de opstandelingen in Puerto Barrios
de strijd aan te binden.
De regering heeft de staat van be
leg afgekondigd en censuur ingesteld.
In juli werd daar de staat van beleg
ingesteld, nadat by een bomontplof-
Wisselvallig
De Bilt, dinsdag 10 uur.
Het KNMI deelt mede:
Tijdens het weekeinde is de bij
Noord-Ierland gelegen depressie 'n
weinig naar het noorden getrokken
en snel opgevuld. Het restant ervan
is nu geheel opgenomen in de circu
latie rond een andere diepe depres
sie, die op het midden van de Oce
aan tot ontwikkeling is gekomen.
Opnieuw zijn in het zeegebied ten
westen van Ierland daardoor zware
westerstormen ontstaan.
Het frontensysteem van de depres
sie passeerde vanochtend vroeg de
Engelse oostkust en trekt nu in de
richting van het vasteland, vooraf
gegaan door regen en boven zee ook
door een krachtige tot harde zuide
lijke wind. Achter het front ruimt
de wind naar zuidwest en neemt aan
vankelijk sterk af. Waarschijnlijk
zullen echter randstoringen van de
Ooeaandepressie het weer in onze
omgeving gaan beïnvloeden, zodat
opnieuw aanwakkeren van de zuid
westelijke wind te verwachten is.
Omdat de meegevoerde lucht onsta
biel van opbouw is, zullen ook plaat
selijk buien ontstaan. De tempera
tuur blijft boven normaal.
15 Nov.: zon op 07.59;- onder 16.49;
maan op 03.16; onder 15.31.
Hoogwaterstanden
15 Nov.: v.m. 12.47; n.m.
Het weer in Europa
De weerrapporten van nedenmor-
gen 7 uur luiden:
temp. gisteren
max. min.
HELSINKI geh. bew. - 2 - 4
STOCKHOLM regen 4 2
OSLO regen 4 2
KOPENHAGEN zw. bew.
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
onbew. 9
zw. bew. 12
regen 9
regen 10
LUXEMBURG geh. bew.
PARIJS regen 13
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
ATHENE
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
LISSABON
regen 13 7
mist 10-0
onbew. 14 7
geh. bew. 7 5
zw. bew. 9 4
zw. iew. 9 3
onbew. 8 0
onbew. 9-1
onbew. 10 2
zw. bew. 24 13
onbew. 1-' 7
reg-nuui 15 6
zw. bew. 7 1
L bew. 16 3
1. bew. 9
Korreltje
Spreek altijd oprecht en een slecht
mens zal u uit de weg gaan.
