Unilever leed miljoenen
schade aan Planta-affaire
VERKOOP MARGARINE LIEP TERUG
Tweede Kamer
niet accoord
met grenswijziging
Een hamerslag
deed tekort van
5 miljard verdwijnen
Dokter
DONDERDAG 10 NOVEMBER 1960
DE LEIDSE COURANT
Schade-claim van
Nieuwe oogst rozebotteljam t
Ook in de winter:
gezond door
natuurlijke
vitamine-C
4500 personen
Het Unilever-concern heeft, althans
In Nederland, door de z.g. „Planta-af
faire" een directe schade geleden van
enkele miljoenen guldens. Particulie
ren dienden schade-claims in tot een
totaalbedrag van 1,2 miljoen gulden,
ruim 2200 ton margarine door het
concern van de winkeliers terug ge
kocht tegen publieksprijs moet
worden vernietigd en bovendien is,
mede onder de invloed van de lage
bo terp rijs, in de laatste maanden de
verkoop van margarine teruggelo
pen, in het bijzonder van de Unilever-
merken. Deze gegevens werden
woensdagmiddag medegedeeld door
de voorzitter van de directie van Van
den Bergh en Jurgens N.V., een der
dochtermaatschappijen, mr. C. T. C.
Heyning.
Sedert de eerste publicatie van Uni
lever inzake schadevergoedingen aan
particulieren, ontving Van den Bergh
en Jurgens N.V. 8400 verzoeken om
toezending van een formulier. Ruim
4500 personen dienden daarna een
definitieve schadeclaim in; de ge
vraagde vergoedingen zijn gemiddeld
40 a 50 gulden (dokters-, apothekers-
en ziekenhuiskosten, loonderving en
onkosten wegens noodhulp). Onge
veer 2000 van deze claims werden tot
dusverre door een speciale staf van
23 personen afgehandeld. Over ca.
250" verzoeken, voornamelijk smarte-
geld betreffende, zal een onafhanke
lijke commissie van drie vooraan
staande juristen een uitspraak doen.
Enkele ziekenfondsen en bedrijfsver
enigingen behouden zich voorts even
tuele aanspraken voor.
Op het ogenblik worden nog slechts
tien schade-claims per dag ingediend.
In verband daarmee besloot de firma
Van den Bergh en Jurgens N.V. een
limiet-datum voor inzending vast te
stellen. Deze is 31 december 1960.
De emulgator.
Na de eerste ziekteverschijnselen
nam Unilever ca. 2800 ton margarine
uit de roulatie, t.w. 800 ton Planta-
rood en Planta-groen en 2000 ton
van andere merken. Onder deze laat
ste hoeveelheid is ongeveer 600 ton,
die na 27 augustus j.l. werd geprodu
ceerd en beslist geen sporen meer
bevat van de z.g. Planta-emulgator.
Onder toezicht van de keuringsdienst
voor waren worden de betreffende
pakjes nu geselecteerd, waarna op de
margarine een nieuw en streng ge
controleerd raffinage-proces zal wor
den toegepast.
Mr. Heyning verklaarde dat weten
schappelijk nog geen enkel causaal
verband is aangetoond tussen de
Voor eerte maal
na de oorlog
Minister Toxopeus voelde er gis
teravond niets voor met de vaste
commissie voor binnenlandse zaken
te spreken over het voorstel tot opde
ling van de gemeente Haarlemmer-
liede en Spaarnwoude tussen Haar
lem en Haarlemmermeer. Toen bleek,
dat de minister niet bereid was schor
sing van de beraadslagingen te vra
gen hoewel ook zijn partijgenoot
Geertsma grote aandrang uitoefende
stelde de voorzitter van de vaste
commissie voor te stemmen over ar
tikel 1 van het wetsontwerp.
Deze stemming vindt vanmiddag
plaats. De Kamer voelt n.l. niet
voor opheffing van de gemeente
Haarlemmèrliede en Spaarnwoude.
Als het wetsontwerp verworpen
wordt zal het de eerste maal zijn na
de oorlog, dat de Kamer hier accoord
gaat met een voorgestelde grenswij
ziging.
Het dringend beroep, dat de mi
nister op de Kamer deed hem in
Planta-emulgator en de ziektever
schijnselen. Evenmin is er juridisch
sprake van, zo zei hij, dat het bedrijf
niet de' nodige zorgvuligheid in acht
heeft genomen bij de productie.
Proeven.
De emulgator werd in 1957 door een
Duitse dochteronderneming van Uni
lever samengesteld en sindsdien is
in vier laboratoria waarvan drie
onafhankelijk van het concern ge
durende 2Vb jaar een lange reeks
van proeven gedaan. Alle weten
schappelijke rapporten hadden als
conclusie, dat de emulgator zonder
enig gevaar kon worden gebruikt.
Mede in verband daarmee werd geen
onderzoek bij het rijksinstituut voor
de volksgezondheid aangevraagd.
De eerste hoeveelheid van de nieu
we samenstelling (6 ton) werd op 29
juli 1960 in Nederland gedistribueerd,
om technische redenen nog onder de
naam Planta-groen. Daarna volgde op
4 augustus j.l. de introductie van het
nieuwe merk, Planta-rood. Het be
drijf staakt het porductieproces op 22
augustus j.l. en nam, hoewel extra
voorzieningen waren gedaan, nog een
veiligheidsmarge tot 26 augustus j.l.
Er zijn geen commerciële proefnemin
gen geweest, aldus mr. Heyning, al
leen werd enkele huisvrouwen ver
zocht smaakproeven te doen.
Neem lékkere rozebotteljam voor uw
gezondheid! Van Zwaardemaker... de
enige fabriek ter wereld die zelfge
kweekte rozebottels verwerkt uit
eigen tuinen. Kies daarom Zwaarde
maker rozebotteljammet het hoog
ste gehalte aan natuurlijke vitamine-C 1
Neemt vaker
Zwaardemaker
deze grenswijziging te volgen vond
slechts gehoor bij de socialist de heer
Scheps, die het maar vreemd vond
dat de oppositie achter een wetsont
werp moest gaan.
Ambtenarenfonds
in Tweede Kamer
Het tekort van 5 miljard gulden in
het Algemeen Burgerlijk Pensioen
fonds (voor ambtenaren) is gister
avond met een hamerslag wegge
werkt. Dit tekort is door allerlei om
standigheden zo hoog opgelopen, dat
ingrijpende maatregelen noodzakelijk
bleken om het fonds weer gezond te
maken. De ministers hadden voorge
steld een speciale rekening groot
boek nationale schuld te openen ten
behoeve van het pensioenfonds en
hierop in een periode van zestig jaar
169 miljoen te boeken tegen drie
procent.
Kamer en regering zijn van me
ning, dat het tekort bij het Alge
meen Burgerlijk Pensioenfonds is
ontstaan door de makkelijke houding,
waarmee na de oorlog de moeilijkhe
den is uit de weg gegaan. Regering
en Kamer bekenden schuld. „De Ka
mer kan hier gerust een „mea cul
pa" prevelen", aldus de heer Mae-
nen (KVP). Men spark over de
vraag hoe in de toekomst het Alge
meen Burgerlijk Pensioenfonds ge
zond gehouden kan worden. Het te
kort mag niet verder oplopen. Be
halve het Rijk, zullen ook provin
cies, de gemeenten, de waterschap
pen, de veenschappenu en de veen-
polders jaarlijks in de kosten bijdra
gen.
Het wetsontwerp werd zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Voorlopige hechtenis
Griekse ingenieur verlengd
De raadkamer van de Amsterdam
se rechtbank heeft op verzoek van
de officier van Justitie, mr. H. E. v.
Renesse, de voorlopige hechtenis van
de Griekse ingenieur Michael R. met
dertig dagen verlengd. De Griek
werd op 10 juni jl. gearresteerd on
der verdenking van illegale activi
teiten voor het Algerijnse bevrij
dingsfront FLN. Het voqronderzoek
in deze zaak, waarin ook de Amster
damse redactie-stenograaf Sal S.
werd gearresteerd, is nog niet be
ëindigd.
Een auto gespietst
Afrika verder open
voor K.L.M.
Bij zijn terugkeer uit West-Afrika
heeft de president-directeur van de
KLM, de heer I. A. Aler, gistermid
dag op Schiphol medegedeeld, dat hij
in de hoofdstad van Nigeria, Lagos,
besprekingen heeft gevoerd over de
opneming van deze stad in het lucht
net van de KLM.
De heer Aler was met de openings-
vlucht op de nieuwe lijn naar Accra
(Ghana) meegevlogen en maakte
van de gelegenheid gebruik een be
zoek te brengen aan het naburige
Nigeria. Het ligt in zijn bedoeling
Lagos in de nieuwe lijn, die via Zü-
riah en Tunis naar Accra voert, op
te nemen.
„Men heeft mij in Lagos beloofd,
dat ik binnen 10 dagen de beslissing
tegemoet kan zien en ik heb reden
aan te nemen, dat die beslissing voor
de KLM gunstig zal uitvallen," aldus
de heer Aler.
In Accra had de KLM-president
niets dan enthousiasme ontmoet over
de opening van de nieuwe lijn. „Het
is slechts een kleine gemeenschap
en iedereen wist er van af," zei hij.
„We hebben er in een hotel 'n klein
kantoor geopend en dat had de eer
ste dag al meteen 40 boekingen voor
een vlucht."
Lustrumparade afgenomen
door Prins Bernhard
Ter gelegenheid van de viering
van het 16de lustrum van de Konink
lijke Studentensohietvereniging heeft
Z.K.H. prins Bernhard gistermiddag
voor de sociëteit van de KSS in de
Sarphatistraat te Amsterdam een de-
filé afgenomen van de gezamenlijke
erkende studentenweerbaarheden van
Utrecht, Leiden, Groningen, Delft en
Amsterdam. Prins Bernhard, die be
schermheer is van de KSS, was daar
bij o.a. in gezelschap van de minister
van Buitenlandse Zaken, mr. J. M.
A. H. Luns, de commissaris van de
Koningin in de provincie Noord-Hol
land, dr. M. J. Prinsen, en de bur
gemeester van Amsterdam, mr. G.
van Hall. Naast het ereplatform ston
den vele burgerlijke en militaire
autoriteiten, onder wie de chef van
het militaire huis van H.M. de Ko
ningin, luitenant-generaal b.d. C. F.
Pahud de Mortanges, de garnizoens
commandant van Amsterdam, kolo
nel G. J. Bartelings, en de hoofd
commissaris van politie, de heer H.
J. van der Molen. Prins Bernhard
was gekleed in het uniform van ge
neraal der Koninklijke Landmacht.
De parade werd voorafgegaan door
het trompetterskorps der cavalerie in
ceremonieel tenue met vaandel en
vaandelwacht. Daarna volgden adel
borsten en kadetten en de studenten
weerbaarheden, die met hun zwarte
en groene uniformen, rode en oranje
biezen en witte pluimen een kleur
rijke indruk gaven. Paradecomman
dant was de eerste luitenant J. C.
Posch van de KSS.
Door brand gingen de schuur en
de stal van de heer J. Stakenborg in
Thorn geheel verloren. De brand
ontstond gistermorgen door onopge
helderde oorzaak. Een aantal var
kens kwam in de vlammen om. Vele
oogstproducten en landbouwgereed
schappen gingen verloren. De scha
de wordt geschat op enige tiendui
zenden guldens. De eigenaar is ver-
zekërd.
Bij de Belgische plaats Bouvignes is een Volkswagen in de nacht tegen de
achterkant van een met boomstammen geladen vrachtwagen gebotst waar
van de bestuurder juist was gestopt omdat hij had gemerkt dat de aan de
bomen aangebrachte verlichting niet brandde. Een boomstam drong van
voor tot achter door de Volkswagen heen, waarvan de drie inzittenden
werden gewond. Een huiveringwekkend beeld van het ongeluk.
Veldmaarschalk Montgomery in A,dam
„OPENBAAR KUNSTBEZIT"
START LUSTRUM-CURSUS
De stichting „Openbaar Kunstbe
zit" start op 16 januari a.s. met haar
vijfde radiocursus. Dan wordt Jan
Steens „Vrolijk Gezelschap" bespro
ken. Het is de 161ste reproduktie in
de series van veertig per jaar. In de
afgelopen vier jaar zijn ongeveer 15
miljoen reprodukties onder de bijna
honderdduizend abonnees verspreid.
In het lustrumjaar zal de stichting
enkele nieuwe activiteiten ontplooi
en. In samenwerking met het Prins
Bernhard Fonds is de kunstboek
club „Nederlands Kunstbezit" opge
richt, die elk jaar twee kunstboeken
met 64 reprodukties (zwart-wit en
gekleurd) tegen kostprijs (ongeveer
4,aan de abonnees ter beschik
king stelt. Het eerste boekwerk ver
schijnt binnenkort en bevat 'n over
zicht van de tekeningen van Vincent
van Gogh.
De belangstelling voor het werk
van „Openbaar Kunstbezit" blijft
vrijwel constant. Ook in het lustrum-
jaar zal het aantal abonnees weinig
verschil vertonen met dat van het
vorig seizoen (95.000). Het aantal
aangekoohte schilderijen van leven
de kunstenaars ter verloting onder
de abonnees is in verband met het
eerste lustrum verdubbeld. De hoofd
prijs is wederom een geschilderd, ge
tekend of geboetseerd portret van
een gezins- of familielid. De nieuwe
cursus bestaat wederom uit repro
dukties van 17e, 18e, 19e en 20e
eeuwse kunstwerken.
Gebouw bezwijkt onder
zoete last
Gisteravond omstreeks negen uur
i/5 de voorgevel ingestort van het
nieuwe suikermagazijn van de Cen
trale Suikermaatschappij te Sas van
Gent. Er zijn geen persoonlijke on
gelukken gebeurd, maar de materi
ele schade is groot. Het 25 30 me
ter hoge magazijn was tot aan de
nok toe gevuld met zakken suiker,
waarvan er honderden naar buiten
zijn gerold. De zijmuren van het ge
bouw staan op instorten.
In het magazijn lag in totaal 12
miljoen kilo suiker opgeslagen, waar
van 500 ton naar buiten zijn gerold.
Als het droog blijft zal daarvan de
helft kunnen worden geborgen, zo Veldmaarschalk Burggraaf Montgomery van Alamein heeft gistermiddag
schat de directie van de Centrale **e au*a van de Amsterdamse gemeente-universiteit een rede uitgespro-
SuikermaatschappQMet de schade ken ter Belegenheid van de tachtigste verjaardag van de koninklijke schiet-
aan het gebouw mee, zal het schade- vereniging van het Amsterdamse studentencorps. Foto; veldmaarschalk
bedrag ongeveer 200.000 gulden be- Burggraaf Montgomery, geëscorteerd door een luitenant van de Konink-
lopen. Rjke Studenten Schietvereniging, in de oude Manhuis Poort.
Het ongeluk is waarschijnlijk ge-
beurd, doordat de suiker verkeerd is
gestouwd, maar mogelijk is de muur door de rector-magnificus prof. dr.
bezweken door werking onder de H. Dorgelo verwelkomd. In zijn toe-
vloer als gevolg van de zware regen- spraak tot deze student, de heer P.
val of doordat een lek in de ver- Leeuwenstein uit Geldrop, werkzaam
warming de fundamenten van de bij de N.V. Philips te Eindhoven,
gevel heeft ondermijnd. noemde de rector-magnificus deze in-
schrijving een zichtbaar bewijs van
De duizendste student aan de de snelle groei van de Eindhovense
T.H. te Eindhoven is gistermiddag T. H.
Een nog jongere Kennedy
Vlug een (lekkere) lepel Ab
dijsiroop (Akker-Siroop). De
23 genezende bestanddelen
werken kalmerend en veijagen
de gevaarlijke ziektekiemen.
ABDIJSIROOP
Drie arrestaties voor
bandel in marihuana
Bij haar geregelde controle heeft
de Amsterdamse recherche in een
hotelletje in de binnenstad gisteren
een tweetal Amerikanen gearres
teerd. De eerste, de 28-jarige J. M. 6.,
wegens het in bezit hebben van een
hoeveelheid (270 gram) marihuana
en andersoortige verdovende midde
len. Op de tweede, P. W. L., 26 jaar
oud, werd niets gevonden, maar men
houdt hem voorlopig in bewaring
voor een onderzoek of en in hoever
re hij in de handel in genoemde stof
fen is betrokken.
Op een adres in dezelfde buurt is
een 32-jarige vrouw G. W. K. in ar
rest genomen toen men ook bij haar
een, zij het geringe, hoeveelheid ma
rihuana aantrof.
SLACHTOFFER VERGIFTIGE
PADDESTOELEN
In het Wilhelmina-gasthtuis te Am
sterdam is gisteren overleden de
Duitse toerist, de heer Otto Wrobel
(50), uit Gelsenkiróhen, die op 18
augustus van dit jaar in het zieken
huis werd opgenomen, na het eten
van vergiftige .paddestoelen. Zijn
elfjarig dochtertje was door dezelfde
oorzaak reeds op 18 augustus 1.1. om
het leven gekomen.
Beide slachtoffers hadden, verge
zeld van een familielid, paddestoelen
gezocht in de Castricumse duinen,
's Avonds hadden zij en een zevental
andere Duitse vakantiegangers van
de paddestoelen gegeten.
BERLAGE'S BEUR% BEHOUDEN
B. en W. van Amsterdam hebben
de gemeenteraad het voorstel doen
toekomen voor het plaatselijk ver
sterken van de fundering c.a., 't aan
brengen en controleren van trekan-
kers, het herstel van de bestaande,
alsmede voor de aanleg van 'n nieu
we centrale-verwarmings-installatie
in het Beursgebouw aan het Dam-
Een archieffoto van John F. Kennedy (links), gemaakt in maart 1939, toen rak een krediet beschikbaar te stel-
zijn vader Amerikaans ambassadeur in Engeland was. len van 1.800.000.