Offervrijdagéén dag soberheid uit
naastenliefde
Belgische douane gaat de tonnen boter
zoeken in handtasjes en valiesjes
Commissie uit Landbouwschap bepleit
coöperatief personeelsbeleid
DONDERDAG 20 OKTOBER i960
DE LEIDSE COURANT
PAGINA
Als voorbereiding op Wereld-Missiedag
Verleden jaar heeft de missie-actie in ons
land een nieuwe impuls gehad voor het in
stellen van een Off er-Vrijdag, die onmiddel
lijk voorafging aan Wereld-Missiedag. De
oproep van de Nederlandse bisschoppen,
toen gedaan, bleef niet zonder resultaat.
Zeer vele katholieken hebben zich op Of
fer-Vrijdag iets ontzegd, omdat extra te kun
nen voegen bij hun gift voor de missie op
de Wereld-Missiedag.
Niet alleen het feit, dat er dus een hogtfer
bedrag aan de wereld-missiecentrale in Ro
me, de Voortplanting van het Geloof, gezon
den kon worden, is verheugend. Veel troost
voller was het nog te kunnen constateren,
dat de katholieken, ook in een sterk ma
terialistisch ingestelde wereld, zich toch nog
iets konden ontzeggen, een offertje konden
brengen, een kleine versterving. Dat was
geestelijke winst, die niet onderschat mag
worden.
En nu staan.wij ook dit jaar weer voor
Off er-Vrij dag. Weer hebben de bisschoppen
zich tot het katholieke volk gericht met het
dringend verzoek zich iets te ontzeggen op
Offer-Vrij dag en het bespaarde als een extra
gift te voegen bij hun geldelijk offer aan de
collecte op Wereld-Missiedag.
Zou men niet de hoop mogen koesteren,
dat de opbrengst van deze missiecollecte dit
jaar weer aanmerkelijk uit zal gaan boven
hetgeen verleden jaar werd gepresteerd?
Het moet toch mogelijk zijn, dat de
nog steeds stijgende welvaart ook tot genoegens toch wat flauw in de gezondheid naar ziel en lichaam,
uitdrukking komt in onze offervaar- mon<j. Daarom kan niemand zich onttrek-
digheid. Vooral wanneer we ons eens ken aan de bisschoppelijke oproep
realiseren, waaraan deze gestegen in dat vlotte verteer van vele hon- S™0®*! te 22?%. -5Sif™
welvaart onder andere wordt be- derden miljoenen per jaar door ka- heidsdag op Off er-Vrij dag en daarna
steed. tholiek Nederland moet toch ergens «grote edelmoedigheid en op royale
een rood waarschuwingslicht worden wijze de collecte op Wereld-Missie-
In 1959 rookte Nederland voor een gezet> Met als duidelijke tekst daar- da£ vorstelijk te gedenken,
miljard gulden op, verteerde 500 mil- onder een woord van Jezus: „Ik was In het licht van onze welvaart is
toen gulden aan drank, snoepte voor ho??6.erK en hebt M« niet 8e" een dure plicht geworden, waar-
J B" spijzigd. aan men zich met onttrekken kan op
75 miljoen ijsjes, besteedde 175 mil- Het missiewerk is een arbeid van straffe van zijn belangrijkste plicht
joen gulden aan amusement en sport, godsdienst en sociale verheffing, van als katholiek te verzuimen.
BEGIN AANLEG ROTTERDAMSE
METRO KRIJGT OFFICIEEL
TINTJE.
Hoewel het openbreken van de be
strating op de Coolsingel bij de
Meent in feite het begin betekent
van de aanleg van de Rotterdamse
metro, ligt het toch in de bedoeling
aan het meer spectaculaire graaf
werk een officieel tintje te geven, mo
gelijk in de geest „een eerste spade
in de grond". Dit werd gistermiddag
van gemeentewege medegedeeld.
Overwogen wordt deze handeling
door de minister van Verkeer en Wa
terstaat te doen verrichten.
Het leger neemt een horde
kocht voor 800 miljoen gulden aan
radio's televisie en gramofoons.
30 a 35% van deze bedragen mag
men rustig op rekening van het ka
tholieke volksdeel zetten.
Niemand zal de Nederlander zijn
ontspanning, zijn voetbalwedstrijd of
zijn ijsjes misgunnen, maar wanneer
men zich even de ellende, de honger,
de uitzichtloze armoede realiseert,
die in grote delen van de wereld en
speciaal in tal van missielanden per
manent de gezondheid en de levens
vreugde ondermijnt, dan worden die
Begin 1961 nieuwe
rijksdaalders
De nieuwe zilveren rijksdaalders
zullen begin volgend jaar in circula
tie worden gebracht: de papieren
rijksdaalders zullen dan niet buiten
omloop worden gesteld. Minister Zijl
stra deelt dit mee in een nota aan de
Tweede Kamer over de begroting
van het staatsmuntbedrijf. De pro-
duktie van rijksdaalders is wat ach
tergeraakt op het programma, door
dat in 1959 afgezien van drie mil
joen munten, die voor het buitenland
werden gemaakt, nog twaalf miljoen
kwartjes dubbeltjes, stuivers en cen
ten werden geslagen, waarmee bij het
opstellen van r.e begroting voor dat
jaar geen rekening was gehouden.
Nederl. burgemeesters
vliegen naar Israel
Vijfendertig Nederlandse burge
meesters vertrekken zaterdagmorgen
12 november per vliegtuig naar Tel"
Aviv, waar zij van 16 tot 23 novem
ber -zullen deelnemen aan het 15de
congres van de „International Union
of local authoritoes". Met talrijke
collega's uit diverse landen zullen
zij confereren over „De taak van de
gemeentebesturen in de ontwikke
lingsgebieden".
Enkele Nederlandse gemeenten die
vertegenwoordigd zijn: Amsterdam,
Den Haag, Arnhem, Tilburg, Geleen,
Dubbeldam, Hilversum, Deventer,
Sittard, Apeldoorn, Dordrecht, Zaan
dijk, Breda, Schiedam, Boxtel, Scher-
penzeel, Nijmegen, Schiedam, En
schede, Hazerswoude, Wijchen, Gro
ningen, Amersfoort, Ooststellingwerf,
Warmond, Alphen aan den Rijn, Wou-
brugge, Haarlemmermeer, Alkmaar,
Dieren.
In Tel Aviv worden ook verwacht
de burgemeesters van West-Berlijn,
dr. Willy Brandt, de burgemeesters
van Stockholm, Kopenhagen, Wenen,
Bologne, Milaan, Zagreb, de voorzit
ter van de gemeenteraad van Londen,
en vertegenwoordigers uit o.a. Frank
rijk, de Ver. Staten, Japan, Zuid-
Afrika, Spanje, Liberia, Jamaica,
Ghana, Ceylon en Zwitserland.
In Israël zullen de deelnemers ont-
vanen worden door de Israëlische re
gering en door de burgemeesters van
Jeruzalem, Haifa en Tel Aviv. Er
zullen enkele werkbezoeken worden
gebracht aan Eilat, Nazareth, Haifa
en een aantal Kibbutz-nederzettin-
gen.
Tijdens de tweede fase van de oefening „Hordenloop", de opmars van Lo-
chem en Borculo naar Assen, moesten de aanvallende troepen het Overijsels
Kanaal en de Vecht overschrijden. Over de Vecht in Dalfsen werd een
brug van 50 meter lengte geslagen. Foto boven: De veldprediker vond bij
de bruggenbouwers een warm onthaal. Ds. A. J. Plug deelde uit een plastic
emmertje chocoladerepen rond. Foto midden: Het karwei is volbracht, de
eerste militaire voertuigen rijden over de brug. De vaste brug (links) was,
zoals uit de aankondiging duidelijk blijkt, voor militair verkeer gesloten.
Foto onder: Gen.-majoor F. van der Veen zag van nabij, dat zijn jongens
heel wat mans waren.
Den HaagModelaclie
heelt geen enkele zin
Het ziet er op sommige Belgische
grenskantoren al aardig naar uit,
dat de douaniers hun onmacht in de
geweldige botersmokkel gaan com
penseren met een modelactie tegen
argeloze grensgangers. In bepaalde
grensplaatsen ontstaan door deze
actie van de Belgische douaniers
grote vertragingen in het reizigers-
vervoer.
In Haagse kringen is men zeer
verbaasd èn ontstemd over deze
gang van zaken. Hoewel men weet
dat de Belgische grensbeambten de
opdracht hebben gekregen een eind
te maken aan de frauduleuze boter-
invoer vraagt men zich af, of dit de
enige manier is.
De grensgangers, waar het hier om
gaat, de knapen, die het presteerden
om met hele vrachtwagens roombo
ter de grens over te steken, zullen
zich door deze actie geenszins laten
intimideren. De actie levert dan ook
van alles op behalve de begeerde
roomboter.
In Den Haag heeft men alle begrip
voor de belangen van de Belgische
boerenorganisaties, die zwaar te lij
den hebben van de smokkelbote'r.
De oplossing, die men op het ogen
blik in België tracht te forceren,
acht men echter zinloos en geheel in
strijd met de Benelux-gedachte, die
zo weinig mogelijk overlast aan de
grenzen toestaat.
Vierde Statenlid
Van der Weyden
BINDING VAN JEUGDIGE LANDARBEIDERS
De „Commissie binding jeugdige landarbeiders", in 1956 ingesteld door
de directeur-generaal voor de arbeidsvoorziening en het Landbouwschap
met het doel een onderzoek in te stellen o.m. met betrekking tot de vraag
van de aantrekking van jeugdige arbeidskrachten door de land- en tuin
bouw, is dezer dagen met haar rapport gereedgekomen en heeft het ter
bespreking voorgelegd aan het bestuur van het Landbouwschap.
De commissie doet in het rapport een aantal aanbevelingen b.v. ten aan
zien van een geregelde en regelmatige arbeidsvoorziening met betrekking
tot de z.g.n. seizoensarbeid, het vraagstuk der jeugdige arbeiders en hoe
deze aan het landbouwbedrijf in het algemeen te binden en de aantrekking
van deze groep in een mate, aangepast aan de huidige en toekomstige om
standigheden.
Beroep van landarbeider
moet aantrekkelijk gemaakt worden
Minister:
Nog geen uitslag van
Planta-onderzoek
'De minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid heeft het Tweede
Kamerlid Van Meel (KVP) in ant
woord op diens schriftelijke vragen
verwezen naar hetgeen van rege
ringszijde is meegedeeld tijdens de
Planta-interpellatie in de Tweede
Kamer. De minister zal verslag uit
brengen na afsluiting van hef volle
dige onderzoek in de Planta-affaire
en dan tevens mededeling doen van
de conclusies en maatregelen, die
uit dit onderzoek zullen voort
vloeien.
VERKEERSTUNNEL IN
ROOSENDAAL
Burgemeester J. P. Godwaldt van
Roosendaal heeft gisteren door het
overhalen van een heimachine een
officieel begin gemaakt met de bouw
van de Roosendaalse verkeerstunnel,
die de oude stadsdelen met elkaar
zal verbinden. Binnen twee of drie
jaar hoopt men deze tunnel, die een
ruime uitvalspoort naar rijksweg 17
garandeert, gereed te hebben. De
kosten van dit project belopen zes
miljoen gulden.
In een ongeveer veertig kilo
meter ten noorden van Marseille ge
legen dorp is het bijna volledige ske
let van een negen meter lange dino-
sauris gevonden. Men zal te Parijs
proberen de beenderen van het ske
let samen te voegen. De ouderdom
ervan wordt op tachtig miljoen ja-
In de vacature ontstaan door de in
trede van jhr. mr. dr. O. F. A. H.
van Nispen tot Pannerden in de Eer
ste Kamer, is tot lid van de Prov.
Staten van Zuid-Holland benoemd
verklaard de heer A. P. J. van der
Weyden te Zevenhoven.
De heer A. van der Weyden 37
jaar oud is de vierde Van der
Weyden, die toegang krijgt tot de
„Staten".
Zijn overgrootvader, de heer M. C.
J. van der Weyden te Nieuwkoop,
was Statenlid van 18661892, zijn
oud-oom, de heer P. A. Th. van der
Weyden, voormaals burgemeester van
Nieuwkoop, was Statenlid van 1916
1931, zijn vader, de heer M. P. van
der Weyden, de tegenwoordige bur
gemeester van Nieuwkoop, was Sta
tenlid (en enige tijd lid van Ged.
Staten) van 1935—1958.
De nieuwe visafslag voor Scheveningen
De wethouder van economische zaken van Den Haag, mr. R. M. van Reenen, heeft gisteren de eerste paal
geslagen voor de nieuwe visafslag van de Scheveningse haven. Het gebouw komt op de noordwestelijke over
van de eerste binnenhaven. Architect is Sj. Schamhart. De afslaghal wordt 345 meter lang en 26 meter breed.
De lengte is voldoende om plaats te kunnen bieden aan tien moderne loggers, wanneer deze langszij meren. De
kosten van het gehele project bedragen ruim negen miljoengulden. Foto: een maquette van de nieuwe afslaghnl.
Ten aanzien van de arbeidsvoor
ziening in de hoogseizoenen beveelt
de commissie een proefneming aan
op de volgende basis: een aantal
landbouwers in een gebied met een
gezamenlijke behoefte aan arbeids
krachten, variërend van vijftig tot
honderd man, vormt een zogenaam
de arbeidscombinatie, waarbij al het
betaalde personeel van deze onder
neming in dienst treedt. Een deel
- en de commissie acht dit een we
zenlijke voorwaarde voor het wel
slagen van het plan - kan naar be
hoefte als vaste arbeider worden ge
detacheerd bij een werkgever/lid van
de combinatie. Daarnaast moet de
combinatie vaste arbeiders in dienst
hebben die wel het hele jaar door,
maar achtereenvolgens op verschil
lende bedrijven van de combinatie
werkzaam zijn. Ook kan gedacht
worden aan het in dienst nemen van
enkele hoog gekwalificeerde specia
listen en tenslotte zou de combinatie
voor zover dit strikt noodzakelijk is,
ook losse arbeiders in dienst kunnen
nemen.
De commissie meent dat bij een
dergelijke proefneming praktische
ervaring opgedaan zou kunnen wor
den om in de verdere toekomst wel
licht te komen tot een meer geper
fectioneerde vorm van coöperatief
personeelsbeleid in de landbouw. De
parktische bezwaren wil zij geens
zins bagatelliseren, maar zij meent
daar in dit stadium toch aan voorbij
te mogen gaan. In het voorgestelde
systeem zullen de mogelijkheden
voor promotie en specialisatie wor
den vergroot, hetgeen voor de aan
trekkelijkheid van het landarbeiders-
beroep van belang is. Tevens zullen
mogelijkheden voor spreiding van
werkzaamheden toenemen hetgeen
voor de bestrijding der seizoenwerk-
loosheid van belang is. De commis
sie denkt verder ook aan aanzienlijk
kleinere coöperaties, van bijvoor
beeld drie boeren met een gezamen
lijke behoefte aan vier tot acht vaste
arbeiders. Zo'n combinatie zou kun
nen worden gekoppeld aan een meer
of minder vergaande gemeenschap
pelijke werktuigeninventaris.
JEUGDIGE LANDARBEIDERS
De commissie doet verder speciaal
ten aanzien van de jeugdige land
arbeiders een aantal aanbevelingen,
die zij inleidt met de opmerking dat
de wijze, waarop jongeren als werk
nemer in het arbeidsproces worden
opgenomen, van groot belang voor de
animo en de waardering, die zij voor
het beroep landarbeider in de toe
komst zullen hebben.
De reorganisatie van het lager
landbouwonderwijs voorziet in het
tot voor enkele jaren bestaande te
kort aan een passende instelling voor
onderwijs aan landarbeiders. Nu doet
zich echter de vraag voor op welke
wijze de belangstelling van dit on
derwijs onder de landarbeiders kan
worden gestimuleerd. De commissie
ziet daarvoor drie mogelijkheden:
1. Het opnemen van werknemers
in besturen en commissies van toe
zicht van lagere land- en tuinbouw
scholen.
2. Actieve voorlichting over de mo
gelijkheden van de nieuwe lagere
land- en tuinbouwscholen in de krin
gen van werkgevers- werknemers
organisaties.
3. De betere geschiktheid voor de
uitoefening van het landarbeiders-
beroep, die door het volgen van een
beroepsopleiding is verkregen, dient
in het loon tot uitdrukking te wor
den gebracht.
De commissie vindt het verder ge
wenst dat in voldoende mate jeug
dige landarbeiders worden betrok
ken bij de proefneming met het leer
lingstelsel in de landbouw.
Over seizoenswerkloosheid onder
jeugdige arbeidskrachten merkt de
commissie op dat, indien deze zich
in enige omvang en gedurende en
kele jaren achtereen voordoet, de
bevoegde instanties zich dienen te
beraden over beperking van de toe
vloeiing naar de landbouw en even
tueel een vergroting van de afvloei
ing uit de landbouw.
JEUGD BLIJVEN AANTREKKEN
De commisie doet haar aanbeve
lingen omdat zij meent dat het, on
danks de te verwachten verminde
ring van de werkgelegenheid voor
landarbeiders, ook in de toekomst
nodig zal zijn voldoende geschikte
jongeren tot dit beroep aan te trek
ken.
Met een verdere vermindering in
aantal van de landarbeidersgroep
dient voor de toekomst wèl rekening
te worden gehouden. Die verminde
ring zal echter niet zo groot
zijn als in de jaren 1947 tot 1956,
doordat ook voor de landarbeiders
een verkorting van de werktijd ver
wacht kan worden en doordat ook
de boeren en tuinders - en met na
me de veehouders - niet afkerig zijn
van verkortig van hun eigen werk
tijd. Het benodigde aantal landarbei
ders zal daardoor zeker niet lager
zijn dan op de huidige werktijden
gebaseerde schattingen en het aan
deel van de betaalde arbeidskrach
ten in de totale arbeid zal vermoe
delijk niet beneden de 25 procent
dalen. Een commissie van de Rijks
dienst voor het Nationale Plan heeft,
uitgaande van onveranderde arbeids
tijd, het aantal landarbeiders in 1980
op ongeveer 80.000 geschat.
Als oorzaak voor de vermindering
van het aantal landarbeiders ziet de
de commissie o.m. de gunstige werk-
gelegenheidsituatie in het niet-
agrarische bedrijfsleven, waardoor
vele landarbeiders de landbouw de
rug toekeren.
De relatieve achterstand van de
landarbeider wat beloning en sociale
voorzieningen betreft is voor een
groot deel ingelopen, maar opmerke
lijk is het dat dit nog slechts in be
perkte mate tot het bewustzijn van
de landarbeiders is doorgedrongen.
Het gevoel, als groep te zijn achter
gesteld, dat grotendeels gevoed wordt
door gebeurtenissen en omstandig
heden uit het verleden, is veelal nog
sterk levend.
Anderzijds zijn er ook nog vol
doende gronden om aan te nemen
dat die relatieve gelijkstelling nog
niet volledig is bereikt. De commis
sie denkt daarbij in de eerste plaats
aan de werktijden en verder aan de
gemeenteclassificatie, de woonsitua
tie, het economisch en sociaal ver
zorgingsniveau en de seizoenwerk
loosheid. De maatschappelijke onder
waardering voor het landarbeiders-
beroep zal moeten verdwijnen. Wel
moet voorkomen worden dat te veel
jongeren het beroep van land- of
tuinarbeider kiezen, maar anderzijds
zou door een te gering aanbod van
jongeren op den duur een oneven
wichtige leeftijdsopbouw tot stand
komen, hetgeen om verschillende re
denen minder geschikt is.
De commissie merkt ten slotte op
dat de werkloosheid onder de jeug
dige landarbeiders aanmerkelijk la
ger is dan die onder de oudere land
arbeiders, en geeft een overzicht van
de huidige activiteiten van overheid
en landbouwbedrijfsleven met be
trekking tot de arbeidsvoorziening
in de landbouw en van de suggesties
voor positieverbetering van de land-
arbeidersgroep, die tal van instellin
gen en organisaties in de na-oorlogse
jaren hebben gedaan.
