»Bernarda«
Tweede Kamerlid vindt Japanse
film niet beledigend
She Zingende Zwammen I 65
visie op
televisie
maandag 10 oktober 1960
DE LEIDSE COURANT
Moderne Diogenes
Deskundigen van een Amerikaanse
vliegtuigfabriek hebben een „druk-
pak" ontworpen voor hen, die zich
op de maan moeten ophouden. Grap
pig is, dat het „maanpak" op zijn
pootjes kan staan. De ruimtevaarder
rust dan uit door op een zitje plaats
te nemen, dat in de aluminium ton
is ingebouwd. Jammer, dat Diogenes
dit nooit heeft mogen beleven.
ALLEEN MAAR
ONBENULLIG
„Over de Japanse film „Blanke
huid en gele commandant" kunnen
wij, die deze film gezien hebben, be
paald niet beledigd zijn." Dit zei gis
termiddag het Tweede Kamerlid jhr.
mr. M. van der Goes van Naters
(p.v.d.a.) op Schiphol, toen hij, samen
met 11 andere Nederlandse parle
mentsleden terugkeerde uit Tokio,
waar men de jaarlijkse internationa
le parlementaire conferentie bijwoon
de.
Het Kamerlid meende, dat de film
een dergelijk onbenullig karakter
heeft, dat er zeker geen afspraken
om konden worden afgezegd.
„Ik vermoed dan ook niet," zo zei
jhr. mr. Van der Goes van Naters,
„dat de Nederlandse ambassadeur in
Tokio een officieel protest zal indie
nen. Wel geloof ik, dat hij stappen
zal ondernemen bij de Amerikanen,
teneinde te voorkomen, dat Ameri
kaanse diplomatendochters in de toe
komst nog aan dergelijke films hun
medewerking zullen verlenen."
Bij het bezoek aan de bioscoop,
waar de bewuste film werd ver
toond, werd de Nederlandse delega
tie vergezeld door de Nederlandse
ambassadesecretaris in Tokio, mr. dr.
M. J. Meijer, wiens vrouw zelf in het
kamp „Campile" op Celebes gevan
gen heeft gezeten. Volgens mr. Van
der Goes van Naters verklaarde de
heer en mevrouw Meijer na afloop
van de film, dat de toestanden, zoals
ze op het witte doek worden ver
toond, precies in overeenstemming
met de waarheid zijn. De comman
dant, die in de film „verleid wordt
door Nederlandse vrouwen", werd
ook in werkelijkheid door de Neder
landse rechters vrijgesproken. „Ove
rigens zijn het slechts 4 van de 1800
vrouwen, die in het kamp waren,
die een slechte indruk geven. De an
dere 1796 maken een zeer waardige
indruk," zo zei jhr. mr. Van der Goes
van Naters, „terwijl het juist de Ja
panse bewakers zijn, die zich met
hun minderwaardige praktijken de
gramschap van het bioscooppubliek
op de hals halen."
(Van onze t.v.-medewerker)
Rustig weekeinde
Jet Last en Bruce Lowe waren
zondag de grote gasten in het Avro-
programma. Men heeft er met genoe
gen naar kunnen zien en horen. Het
zelfde geldt beide hoofdnummers van
hetgeen de NVRV zaterdag heeft ge
bracht. Onder de titel „Marinade"
werd een lichtvoetig, ietwat flauw
divertissement geboden, voorafge
gaan door een kleine muzikale ko
medie en gevolgd door de korte maar
gezellige familiefilm „Vader weet 't
beter." Rest ons nog te vermelden
dat Nico de Vliet bij de Avro de
wacht van Willem O. Duys heeft
overgenomen voor wat betreft de
Flits-rubriek. Zo te zien, is dit pro
gramma-onderdeel er niet op achter-
Uit gegaan.
Komende uitzendingen
Vanavond begint de Avro met een
nieuwe rubriek „Pers in persoon",
waarin journalisten hun visie op het
actuele gebeuren zullen geven. Een
nabootsing van de Westduitse t.v.?
Dinsdag draait de film „Boomerang",
het verhaal over een gepijnigd man.
Woensdag brengt de KRO van alles
wat, onder meer een t.v.-één-acter
van Jef Heydendael. Vooraf zal H.M.
de koningin een woord van bezinning
spreken op de verkeersonveiligheid
en zal A. van Domburg een inleiding
houden op de 4ezer dagen uit te
brengen Nederlandse film van Fons
Rademakers „Makkers staakt uw
wild geraas". Voor de donderdag
kondigen we alvast aan het blijspel
„Nina", dat eerder in de schouwburg
is opgevoerd en waarvan we ons her
inneren, dat het voor jeugdige kij
kers minder geschikt is. Voor wie
het nog niet wisten: er is een kleine
wijziging gekomen in de dagen waar
op het weerbericht wordt uitgezon
den.
Expo-hal ook voor t.v.
Als prinses Irene woensdag de ope
ningsplechtigheid verricht bij de in
gebruikneming van de enorme Expo-
hal te Hilversum, zal de Vara dat
rechtstreeks uitzenden. Van 20.05 tot
20.15 uur zal men deze plechtigheid
kunnen beluisteren. In de omroep
bladen kon dit deel van de uitzen
ding niet meer worden aangekon
digd. Aansluitend aan deze plechtig
heid zal de Vara rechtstreeks het
eerste deel uitzenden van het con
cert, dat het Radio Filharmonisch
Orkest, onder leiding van Dean
Dixon en met medewerking van de
pianist Ludwig Hoffmann in deze hal
zal geven.
Arts aan vergiftiging
overleden
De heer P. J. M. Fizaan, arts in
Vleuten, is in het Sint Anthoniuszie-
kenhuis te Utrecht aan de gevolgen
van een voedselvergiftiging overle
den. Dokter Fizaan is 59 jaar oud
geworden.
Ongeveer twee maanden geleden
was de familie Fizaan in Frankrijk
met vakantie, toen alle leden van het
gezin ziek werden als gevolg van het
eten van ondeugdelijke leverpastei
uit blik.
Ondanks ziekte- en pijnverschjjn-
selen keerde het gezin per auto, die
door de vader bestuurd werd, naar
huis terug. Dokter Fizaan werd na
dien in het ziekenhuis opgenomen.
Zijn toestand werd langzamerhand
beter, totdat zaterdag de ziekte on
verwacht een fatale keer nam.
Dokter Fizaan was lid van het
hoofdbestuur van het Wit-Gele Kruis
en lid van Provinciale Staten van
Utrecht voor de K.V.P.
HOORNBRUG RIJSWIJK
STREMT VERKEER
Aan de Hoornbrug te Rijswijk in
de grote verbinding Den HaagRot
terdam is zondagmiddag om half vier
een klein defect opgetreden, waar
door het brugdek niet meer op het
wegdek aansloot
Aan de brug worden op zondag
reparaties ten behoeve van de
scheepvaart verricht, omdat het ver
keer over de Vliet dan stilligt.
Tijdens deze werkzaamheden om
stonden moeilijkheden, waardoor de
brug open noch dicht kon. Vrij snel
ontstonden van beide zijden flinke
verkeersopstoppingen. In tien minu
ten tijds had de Rijswijkse verkeers
politie de situatie echter weer in de
hand- Door omleggingen kon men
het verkeer weer op gang krijgen.
Motor vloog tegen
neergelaten slagboom
Zondagavond omstreeks kwart
over acht is een motorrijder in volle
vaart tegen d*> neergelaten slagboom
van het Nederlands-Belgische grens-
kantoor Kanne ten zuiden van Maas
tricht gereden.
De beide berijders van de motor
werden tegen de grond geslin«*_>rd
terwijl de motor op eigen kracht nog
een zestig meter doorschoot. De be
stuurder, de 23-jarige F. R. M. S.,
automonteur te Amsterdam, werd
naar het ziekenhuis St. Annadal 'e
Maastricht vervoerd, waar hij kort
na aankomst is overleden. De duo
rijder, J. H. uit Maastricht, had vrij.
wel geen verwondingen en kon naar
huis terugkeren.
PREDIKANT VAN WESTERHAAR
VERVANGEN
Op dringend advies van de kerke-
raad van Westerhaar heeft de Ned.
Hervormde predikant van Wester
haar ds H. van Dijk, gisteren de be
diening overgelaten aan vervangers,
die de kerkeraad na een langdurige
vergadering op zaterdag uit En
schede en Almelo had opgeroepen.
Het besluit van de kerkeraad is ge
nomen naar aanleiding van de ont
stemming, die de verklaring van ds
Van Dijk over de bevolking van
Westerhaar in deze plaats heeft ge
wekt. Van deze verklaring, die was
afgelegd tegenover een ambtenaar
van de reclassering, is deze week tij
dens het proces inzake mishandeling
van een jongen door een in Mexico
geboren inwoner van Westerhaar
donderdag door de politierechter in
Almelo gebruik gemaakt.
Roofoverval
- uit geldgebrek -
verzonnen
De roofoverval van maandagavond
vorige week :n Papendrecht waarbij
de echtgenote van de eigenaar van
een bloemenmagazyn door een man
neergeslagen zou zijn, blijkt verzon
nen. Gebleken is namelijk, dat de 28-
jarige J. C. het verhaal uit haar
duim heeft gezogen. De politie had
direct na de aangifte al argwaan, al
leen al omdat de vrouw niet uit haar
bewusteloosheid te wekken was als
zij ondervraagd moest worden en
dat wel was als de dokter kwam. De
vrouw had een signalement opgege
ven van iemand die bij haar gekocht
had en die haar neergeslagen zou
hebben. Die man is opgespoord maar
wist van de prins geen kwaad. Het
motief van de valse aangifte is geld
gebrek.
Alkmaar vierde
8 oktober
Het jaarlijks feest van Alkmaars
ontzet begon vrijdagavond met een
lampionoptocht van 6000 kinderen
door de rijk geïllumineerde en ver
sierde binnenstad.
Het feest begon zaterdag met een
reveille, gevolgd door een aubade
door 1000 kinderen aan de burge
meester voor net stadhuis. 800 Kin
deren namen daarna deel aan een
gecostumeerde optocht en de Mari
nierskapel van de Koninklijke Ma
rine maakte een muzikale rondgang
door de stad. Bij de officiële herclen-
king in het Victoriepark, welke ook
door deputaties uit Leiden en Gro
ningen werd bijgewoond, hield het
lid van de gemeenteraad de heer G.
Hoytink een herdenkingsrede.
De hoofdschotel van het program
ma was de grote optocht die onder
de naam „Spiegel der wereld" was
ontworpen en geregisseeerd door
Toon Noyons. Aan deze optocht ver
leenden 900 personen, waaronder
vier muziekkorpsen en twee drum
bands, hun medewerking.
TRIESTE VOETBALWEDSTRIJD
Het twaalfjarige jongetje P. Kaai
man'uit'Brummen is op een onbe
waakte overweg van de lijn Arnhem-
Zutfen bij Dieren door een trein ge
grepen.
De jongen fietste zondagmiddag
om twee uur naar het voetbalveld bij
Dieren, waar zijn drie grote broers
J., W. en D. Kaatman in de wed
strijd Oeken (Brummen)Sportclub
Dieren zouden meespelen. In zijn
aandacht voor wat op het veld gaan
de was lette de jongen niet op de
aanstormende trein en werd gegre
pen.
Het zwaar gewonde kind is in zeer
ernstige toestand per ambulance naar
een ziekenhuis te Arnhem vervoerd.
De voetbalwedstrijd werd niet uit
gespeeld.
De 78e damesbeurs in Den
Haag is vrijdagavond met een korte
toespraak van Alex de Haas namens
de directie van de Damesbeurs ge
sloten. Het aantal bezoekers steeg
tot 123.670 (v. j. 120.379). Zevender
tig procent hiervan waren mannen.
40+ VOOR MINISTER TOXOPEUS
Een deputatie van drie vrouwelij
ke agenten uit Amsterdam heeft za
terdagavond de minister van binnen
landse zaken, mr Toxopeus, bij zijn
vertrek naar Nw Guinea op Schip
hol een onverwachte verrassing be
zorgd. Toen de bewindsman met en
kele familieleden, die hem uitgelei
de deden, de ICA-hal van het vlieg
veld binnentrad werden terstond
fplle lampen voor televisie- en film
opnamen op hem gericht en in die
zee van verblindend licht traden de
drie vrouwelijke agenten naar voren.
De middelste bood hem namens de
drie politiebonden een 40+ kaasje
aan.
Mr. Toxopeus, die zich de ontstem
ming van de Nederlandse politie op
de hals heeft gehaald met de door
hem voorgestelde inconvenienten-
regeling, accepteerde het kaasje
spertief, dankte de aanbiedsters en
zei: „Het geschenk is even duidelijk
als veelzeggend".
Naar bekend houdt de inconve-
menten-regeling een opslag van
40 in, maar de politiebonden, die
zich op het rapport-Boot beroepen,
mer.en recht te hebben op een ver
hoging voor het personeel van min
stens 80.
cent per kilogram. Het bestuur van
het productschap meent echter, dat
er minstens een prijsverschil van 30
cent per kg. dient te zijn, wil er eni
ge kans bestaan, dat de voorraden
koelhuisboter vóór eind maart 1961
kunnen worden afgezet.
Aetherklanken
Pakje roomboter
weer 4 cent duurder
Het produktschap voor zuivel heeft
zaterdag in Utrecht besloten de bin
nenlandse toeslag op verse boter te
verlagen van 80 tot 64 cent met in
gang van 11 oktober. De prijs per
pakje verse boter gaat daardoor vier
cent omhoog en wordt dan ongeveer
84 a 86 cent. De prijs voor koelhuis-
boter wordt 30 cent per kilo of ruim
zeven cent per pakje lager, dan die
van verse boter. Het besluit, dat het
produktschap jl. woensdag nam om
de toeslag op verse boter met tien
cent per kilogram te verlagen en zo
de prijs per pakje op 83 cent te bren
gen en die voor een pakje koelhuis-
boter op 75 cent, had niet de in
stemming van minister Marijnen, die
het meer verantwoord achtte de
prijs voor koelhuisboter op 79 cent
per pakje te stellen en het verschil
tussen verse en koelhuisboter op 20
.„HU HPÉINNEET ZICH NIETS MEefZ
EN HU HieC, OMf*T HU NI6T VVWT
HILVERSUM 402 M.
7.09—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30
Voor de jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Mor
gengebed en overweging. 8.00 Nieuws.
8.15 Gram. 8.50 Voor de vrouw. 9.35
Waterst. 9.40 Schoolradio. 10.00 Voor
de kinderen. 10.15 Lichtbaken, lezing.
10.25 Gram. 11.00 Voor de vrouw.
11.30 Gram. 11.50 Volaanvooruit,
lezing. 12.00 Middagklok nood
klok. 12.03 Ben je zestig? 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 Gram. 12.50
Act. 13.00 Nieuws. 13.15 Zonnewij
zer. 13.20 Platennieuws. 13.35 Lich
te muz. 14.00 Gram. 14.35 Voor de
plattelandsvrouwen. 14.45 Gevar.
progr. 16.00 Voor de zieken. 16.30 Zie-
kenlof. 17.00 Voor de jeugd. 17.40
Beursber. 17.45 Regeringsuitz.: Mr.
R. A. Gonsalves: Nederlands Nieuw-
Gulnea: De Baliemvallei I. 18.00
Dansmuz. 18.20 Kaarten op tafel, act.
gesprek. 18.30 Voor de jeugd. 19.00
Nieuws. 19.10 Act. 19.25 Zang. 19.30
Gram. 20.30 Cursus Democratie.
21.00 De Schaduw, hoorsp. 22.25 Boek-
bespr. 22.30 Nieuws. 22.40 Gehuwd
en ongehuwd, lezing. 22.55 Nouveau-
té's. 23.55—24.00 Nieuws.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 AVRO, 7.50 VPRO, 8.00—24.00
AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gym.
7.20 Gram. VPRO: 7.50 Dagsluiting.
AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 9.00
Gym. voor de vrouw. 9.10 De groen
teman. 9.15 Gram. 9.40 Morgenwij
ding. 10.00 Gram. 10.50 Voor de kleu
ters. 11.00 Voor de zieken. 12.00
Lichte muziek. 12.20 Regeringsuitz.:
Uitz. voor de landbouw. 12.30 Land
en tuindbo.meded. 12.33 Lichte mu
ziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded. en
gram. 13.25 Metropole ork. 13.55
Beursber. 14.00 Kamermuz. 14.25
Gram. 14.40 Schoolradio. 15.00 Met
naald en schaar, lezing voor de
vrouw. 15.30 Sopraan en piano. 16.00
Voordr. 16.15 Gram. 16.30 Voor de
kinderen. 17.30 Amateursprogr. 18.00
Nieuws. 18.15 Pianospel. 18.30 Lichte
muz. 19.00 Voor de kinderen. 19.05
Paris vous Parle, gesproken brief.
19.10 Gram. 20.00 Nieuws. 20.05
Quizprogr. 22.00 Viool en piano. 22.30
Nieuws, beursber. v. New York en
meded. 22.45 Journ. 23.00 Swing
expres. 23.30 Cabaret. 23.55—24.00
Nieuws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S.
NTS: 20.00 Journ. en weeroverz.
20.20 Film. 20.40 Einde.
door
A. SCHMIDT
id
't Was heus geen inbeelding van hem
geweest, er was geen twijfel aan,
Lola had hem al die tijd boven ande
ren uitverkoren. Hij had vreugde in
haar ogen gelezen als ze elkaar ont
moetten, haar stem was warmer ge
worden, haar hele optreden was
veranderd. Onopvallend had ze 't al
tijd zo weten te schikken dat er ge
legenheid was elkaar te spreken.
Met een toevallige opmerking, zoals:
morgen gaan we hier of daar heen
deze of die avond gaan we naar
de schouwburg, gaat u er soms ook
naar toe? had ze hem een wenk
gegeven. Zo was 't ook haar werk
geweest dat de Rappolds hem had
den ontvangen. En dat hij naar dat
feest was gegaan, kwam ook omdat
zij dat had gewild. Want als 't alleen
aan hem had gelegen, zou hjj 't zeker
afgezegd hebben.
Nu hij zich dit alles weer voor de
geest haalde, kon hij niet begrijpen,
dat ze zich met Andres Hollweg
verloofd had! Want geen ogenblik
twijfelde Hans Lukas er aan of Lola
zou alleen uit liefde haar ouderlijk
huis en haar vaderland willen opge
ven. Alleen uit liefde zou zij in staat
zijn deze man naar een vreemd land
te volgen. En juist deze liefde, die
ze dus al die tijd al in haar hart ge
dragen moest hebben, deed haar
kokette spel met hem dubbel onbe
grijpelijk en lelijk lijken. Hoe had ze
gekund, met het beeld van een ander
in haar hart!
Hij was blijven staan, had zijn
hoed afgenomen en liet de koele
avondlucht over zijn verhit voor
hoofd strijken. De maan verborgen
achter een wazige nevelslier, over
goot het landschap met een onzeker
dromerig licht, en in het dal waarop
Hans Lukas vanaf het weideveld
langs de bosrand waar hij stond,
neer zag, lag het dorp St Johann,
een verzameling kleine huisjes sa
mengedrongen om een spits kerk
torentje. Alles was wit. Daken, vel
den, bomen, wegen alles lag onder
een dik pak sneeuw begraven, en
van de diepe, intense stilte van deze
heldere winteravond ging een ge
wijde stemming uit alsof 't reeds
kerstavond was.
Van lieverlede voelde Hans zich
rustiger worden. Zijn laatste gesprek
met Lola kwam hem weer in de ge
dachten. Wat was ze lief en vol be
langstelling geweest; tenminste in
het begin. Maar toen was haar hou
ding plotseling veranderd en haar
boze woorden en koude ogen hadden
hem doen terugdeinzen alsof ze hem
geslagen had. En hoe hij ook gepie
kerd had om te trachten haar hou
ding te begrijpen, tot dusver was
hem dat niet gelukt. Maar nu ineens
meende hij een verklaring voor dit
alles te zien; ook voor het flirten
dat ze voordien met hem gedaan had
om hem daarna als een waardeloos
vod toornig van zich af te werpen.
Haar liefde voor Hollweg kon juist
heel goed de reden van dat alles zijn.
Thuis had ze veel over die uitvin
ding van hem horen praten, en nu
had ze gehoopt en gewenst dat die
haar toekomstige echtgenoot ten
goede zou komen. Ze had gewild dat
hij het aanbod van Hollweg aange
nomen had en diens compagnon was
geworden. Daarom had ze dus, uit
liefde voor Hollweg, g°tracht hem te
boeien; maar toen ze hoorde, dat hij
dit aanbod afgeslagen had, was haar
woede en teleurstelling zo hoog op
gevlamd, dat ze hem onheus beje
gende.
Deze uitleg luchtte Hans sterk op;
het viel hem altijd moeilijk slechte
motieven bij anderen te veronder
stellen en zeker bij haar. Het was
dus toch liefde geweest. En liefde is
iets heiligs, ook al doet ze zich soms
voor als zelfzuchtigheid.
Langzaam begon hij de heuvel af
te dalen in de richting van St. Jo
hann. Het was rustig en stil in hem
geworden en hij voelde zich nu in
harmonie met de vredige natuur om
hem heen. Hij had er zich bij neer
gelegd dat Lola aan Hollweg de
voorkeur had gegeven nu hij een
verklaring had gevonden voor haar
eigenaardige gedragslijn tegenover
hem.
Plotseling deed de gesmoorde kreet
van een vrouw hem opschrikken uit
zijn dromerijen. Zonder er acht op
te slaan waar hij liep, had hy de
eerste huizen van het dorp bereikt,
hij zag in het maanlicht de glanzen
de straatweg voor hem uit, overgo
ten met een rossige gloed door het
licht dat uit verscheidene ramen
straalde. Verward en verschrikt keek
hij om zich heen. Waar was die ang
stige kreet vandaan gekomen, en wat
kon er de oorzaak van zijn? Daar
hij hoorde een half-onderdrukt snik-
ken. Snel ging hij op het geluid af
en kwam zodoende aan een armoe
dig huisje in een zijstraat. Zoals
meestal op het land was de deur niet
afgesloten; hij duwde hem open en
kwam in een smal, donker gangetje
waarin door een half open kamer
deur licht viel. Vanuit die kamer
klonk het wanhopig snikken van een
vrouw.
Met één stap was hij binnen waar
hem een schouwspel trof dat hem
even verstard deed blijven staan.
Midden in de kamer stond een boom
van een kerel met een opgezet rood
gezicht en de wezenloze, waterige
ogen van een dronkaard. Met de
rechterhand hield hy oen nog jonge,
doodsbleke vrouw die van haar stoel
gesleurd, half knielend aan zijn voe
ten lag, bij de haren vast en schudde
haar hoofd heen en weer terwijl een
dreigend gebalde linkervuist omhoog
geheven werd.
Tegen een der muren stond een
bed waarin drie van angst bevende
kinderen ontzet toekeken, en het
ehel toneel werd verlicht door de
oog oplaaiende vlammen van een
open houtvuur en een aan het pla
fond hangende petroleumlamp.
Diep verontwaardigd sprong Hans
op de man toe en greep de voor een
kiap omhoog geheven arm stevig
vast „Laat die vrouw los!" riep hij
gebiedend uit. „Wat bezielt je, man.
Laat haar onmiddellijk los!"
Totaal verbluft liet de man het
haar los en wankelde een stap ach
teruit. Het volgende ogenblik richt
te zijn woede zich even wei in nog
heviger mate tot de binnengedron
gen vreemdeling,
„Waar bemoei je je -nee, jij mooie
meneer! Dit is mijn huis en hier ben
ik de baas. Ik, Joseph Steinmeier.
En als ik ruzie met m'n vrouw wil
maken, gaat dat geen sterveling wat
aan, begrepen." brulde hij Hans toe.
„D'r uit, jij; mijn huls uit, vreemde
snoeshaan".
Maar Hans bleef rustig staan; op
zijn gezicht was een mengeling van
verontwaardiging en medelijden te
lezen. „Mijn beste man", zei hy, „zo
lang er hier een vrouw geslagen
wordt, denk ik er niet aan kalm weg
te gaan. Wat kan ze voor verschrik
kelijks gedaan hebben om een der*
gelijk ruw optreden te verdienen?"
De vrouw die intussen was opge
staan en half bevend op een stoel
was neergezonken, antwoordde zacht
jes: „Ik heb niets gedaan. Hy wil
alleen geld van me hebben en dat
heb ik niet".