VELPON
Niels Bohr liet elektronen »baantjewippen«
Scherp
wolfslag
GEVESTIGDE EN VERTROKKEN
PERSONEN IN EN UIT LEIDEN
Atoomgeleerde van formaat
DINSDAG 4 OKTOBER 1960
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
Oud-kantonrechter van Leiden
ernstig gewond geraakt
De oud-kantonrechter van Leiden,
rer F. Ligtenberg is zondagavond om
tien voor acht op de Witte Singel ter
hoogte van het Diakonesenhuis aan-
Sereden en ernstig gewond geraakt,
•e heer Ligtenberg, die woont aan
de Witte Singel, stak komende van
de Paterbrug de rijweg over en werd
op dit moment geschept door een
passerende personenauto.
De bestuurder van de auto heeft
vermoedelijk ten gevolge van de
slechte verlichting ter plaatse de
voetganger niet opgemerkt.
Het slachtoffer werd over de mo
torkap heen tegen het wegdek ge
smakt en liep vermoedelijk een sche-
delbasisfractuur op. De toestand van
mr Ligtenberg is zorgwekkend.
CON AMORE ZET STEMMIG IN
Traditiegetrouw opent „Con Amo-
re" het seizoen weer met een uit
voering in de Stadsgeh.zaal op don-
derdag 13 oktober a.s. met een inte
ressant programma. Als hoofdwerk
wordt uitgevoerd het Requiem van
Mozart; dit werk wordt vooraf ge
gaan door 2 cantates van Joh. Seb.
Ik kreeg als extra dankbetoning,
Een mooie vulpen als beloning.
Bij WOLFSLAG gevraagd
Was ik snel geslaagd:
Ik voel me een vorsi en ik schrijf
als een koning.
BREESTRAAT 145 TEL23211
Burgerlijke Stand
Geboren: Arendje dochter van J. de
Koning en A. M. de MooiJ; Annita Lann-
megina dochter van A. Vording en J. R.
Koops; Hermanus zoon van H. Binnen
dijk en M. van Polanen; John Dirk zoon
van L. Boom en A. van Polanen; Fran-
cisca Alida Cornelia dochter van A. Wit-
teman en F. H. Bouwmeester; Johannes
Reinerus zoon van J. M. de Jong en M.
E. Offerman; Saskia Adrlana dochter v.
J. C. Pothof en S. A. Haaxman; Anna
dochter van A. J. Pracht en B. de Win
ter; Maria Nelly Anne dochter van J. H.
Ceelen en M. Vijfvinkel; Annie Aagje
dochter van J. Slappendel en P. Meel.
Overleden: M. Valkenburg 65 jaar
echtgen. van J. G. Poot; M. H. Wesdorp
48 jaar man.
Een congres VAN ATOOMGELEERDEN baart niet veel opzien meer.
De gemiddelde krantenlezer zal dan ook nauwelijks aandacht schenken
aan het bericht, dat van 4 tot 6 oktober in Amsterdam een congres zal
worden gehouden, waaraan vijftig atoomgeleerden uit Europa en Amerika
zullen deelnemen. Over de strekking van het congres zijn trouwens maar
summiere gegevens verstrekt en er zou - voor de gemiddelde leek - nauwe
lijks aanleiding zijn zich tevoren even op deze bijeenkomst van weten
schapsmensen te bezinnen, als niet bijna met dit congres samenviel de
vijfenzestigste verjaardag van Niels Bohr. Het zou te ver gaan te zeggen,
dat het Amsterdamse atoomcongres nooit gehouden zou zijn als Niels Bohr
er niet was geweest. Maar de deelnemers aan deze bijeenkomst zullen zich
ongetwijfeld realiseren, dat zij bijzonder veel kennis te danken hebben
en dank verschuldigd zijn aan Bohr, wiens verjaardag op 7 oktober valt.
VERTROKKEN PERSONEN IN DE
WEEK VAN 22 T.M. 28 SEPT. 1960
K. Roest en fam-, Timorstraat 27 naar
15; L. A. Pieterse. Noordeinde 2a naar
Vlissingen, Bellamypark 29; C. L. Voor
hoeve, Lokhorststraat 22 naar Ned. Nw.
Guinea; F. Y. Verploegh Chassé, Pie-
Bach, nl. nr. 80 „Ein feste Burg ist Haarlem Staalstraa't 16 I' M G Heijns- terk' Koorsteeg 32a naar Amsterdam, v.
unser Gott" en de solocantate nr. 85 p®t "n fam S^mbas\raat 48 naar Baerlestraat 72; J. F. Dons. Klikspaan-
„Ich bin ein guter Hirt". Als solisten Noordwijk, Golfbaan 76; E. M. Hoppen- 10.
Groningen, v. Ketwich Ver
werken mede: Annette de la Bije, brouwer-Meijer en fam', Üiterstegracht !Shuiirlaann11: W* ?r' ,M w®yers- Rahms,
sopraan, Rykje Wolleswinkel, alt; 97 naar Vlaardingen. Krugerstr. 51; W. ^?rs*aa" 2 Da?r„Velse"« Kompasstraat
Charles Holland, tenor en Rom Kal- F. Serlie en fam.. Meerburgerkade 21 A' «aardolf-van Wetten. C^and-
ma, bas; de cembalopartij wordt ver- naar Heemstede. Jhr. Mr. J. Loudon- J^aat 45 naar Den "elder,:Hoofdgracht
dfr Phï",s Renhde °r; l37nUr6:Ka.wurirImXt"30?ec0va" d<* P
kestbegeleiding door het Baehorkest ta^.^ de HuUtersïaa,' 2 „aar A™V?rdam' Cremerplein 44 III;
uit Amsterdam; het geheel staat on
der leiding van Jan Pasveer.
De 59-jarige G. C. Perrijn wonen-
Gravenhage" ,a.b. jigg Soê^dUkséka- H „^uizen Kam. Onneslaan 12
de 115; B. D. Larkin'en lam., v. Vollen- Ned. Nieuw Guinea; M. SL VWIk.
hovenplein 103 naar Amerika; G. A. van Lorentzksde 15b naar Oploo, St. An-
Kempen en fam. .Burggravenlaan 63 nr. *J?°"1US en, Ledeacker Kloosterstraat 9;
Son en Breugel. Bremlaan 8; A. Piket H' Ravensbergen. Drie Octoberstraat 68
wen fam., Musschenbroekstraat 6 naar naar Gendringen, Anholtseweg 25.
de te Hazerswoude is in de nacht van
zondag op maandag met zijn brom-
fiets op de Hoge Ründük hoek Burg- lam.. Aloëlaan 51 naar Oegstgeest, Hoge - v
gravenlaan gereden tegen z.g. schrik- Morsweg 98; M. H. Hopp en fam., Op- A" en fam- Runsburger-
hekken die hier in verband met her- penheimstraat 109 naar Amerika; D. M. Adams en fam., Apothe-
stelwerkzaamheden geplaats waren. Lelve en fam., Rijnsburgerweg 159 naar lo; H. van Rheenen en fam.,
Het slachtoffer viel en brak ziin lin- Amerika; W. Salman en fam., Leven- vertegenwoordiger. Plantsoen 97; B. C.
tor-sleutelbeen. daal 43 naar Oegstgeest. Hoge.Morsweg
154; H. J. de Jongh en'fam., Breestraat "a"senstraat 35a; M. J. Kivits en fam..
151a naar. Oegstgeest. M. H. Tromplaan correspondent, Valeriusstraat 10; C. W.
170; J. W. Salomonson en fam., Oude ?10.™ fam- rayonchef, de Goejestraat
Singel 78 naar Oegstgeest. Marelaan 57; 4- c- Ravensbergen en fam., radio-
A. J. M. Fabius en fam., Burggraven- monteur, Kaïserstraat 3; H. G. W.
laan 188 naar Heiloo NH, Ringweg 5; F. VoUemans-Montanus en fam., Fred. v.
de Wit en fam., Kapteynstraat 57 naar Eedenlaan 3; J. Kooreman en farh.,
Ter Aar. P. v. Schravendykstraat 26; S. bankwerker, Veilingkade 29; A. W. Meij-
A. J. van Duuren-van Galen, Gasstraat e.rs,en( BofSgravenlaan 90; L. N.
15 naar Noordwyk, Oranje Nassaustraat Andoetoe-Sie, Rijnsburgerweg 140; C.
7; J. J. van Tongeren, Waardgracht 54a van Boxtel, Hogewoerd 30; A. J. M
Nieuw Zeeland; C. Bekooy-Serlier. Omtzigt, kantoorbediende, van 't Hoff-
t, tt straat <1S- it 1\A r-.,
Leidse agenda
DINSDAG 4 OKTOBER
St Eloy. Adviesavond 7.308 uur.
Geb. Chr. Soc. Belangen.
TENTOONSTELLINGEN
Lakenhal: Tentoonstelling van Waardgracht 51 naar Oegstgeest, Hoge ?Jraat 45; E. M. Dysselbloem-Deutekom,
oude en moderne grafiek uit de ver- Morsweg 102a; J. Bekooy, Uiterstegracht Hogewoerd 128; W. Wimmers, stempel-
zameling A. Toeverneir 8ot 1 okt.: 149 naar Oegstgeest, Hoge Morsweg 102a; f13 Valeriusstraat 8; J. W. van Zui-
werkd. 105 uur, 's zondags 15 C. J. van Duuren, Druckerstraat 1 naar latï» Wasstraat 60; J. Mooldyk, Suringar-
UUr; na 1 okt.: werkd. 10—4 uur; des Noordwuk, Oranje Nassaustraat 7; P. J. «ra« D. H. W. Garschagen, Klik-
zondaes 14 uur (Tot 17 oktohorl Turnhout-van den Burg, Boerhaavelaan spaanweg^y; w. A. M. Blokhuizen, werk-
Lakenhal* Tpntnnnstpllino IHndor 2 "aar Sassenheim, Hoofdstraat 82; W. meisje, Kanaalstraat 41; J. C. Brasker,
tekeningen ni ^nStS!S}LJtiotq" W HeiJns' Toussamtkade 17 naar Noord- chauffeur. Calandstraat 29; J. van Herk,
Dne-Octoberfeest 1959 wijk Golfbaan 76; E. S. Wavre, Vree- 4Wltte Singel 22; F. J. Hendriks, kan-
lot I okt.. werkdagen: 10--5 uur; des wijkstraat 8 naar De Bilt U, Soestdijkse- to^rbediende, Koninginnelaan 64; P.
zondags 1—5 uiu na 1 oktober 104 straatweg 39 N; J. Wagensveld, v .d. Winsemius, Piet Paaltjenspad 7; C. van
uur; 's zondags ".—4 jut;; op 3 okto- Waalsstraat 58 naar Rijswyk ZH, Dr. Tol-Bartsch, Jan Li^venstraat 22; e. e.
ber 1012 uur (tot 5 oktober). Augustijnlaan 53; C. P. Benink-van der Cacalowski, steno typiste, Hoge tyïors-
Ned. Leger- en Wapenmuseum „Ge- Star, v. d. Brandelerkade 26 naar Syrië; weÊ 57; I- M. J. S. van Berkel, 11. ver-
neraal Hoefer" Tentoonst 's Ko- N- Oosterbeek-Mulder, Kanaalstraat 5 Pjeegster, Rijnsburgerweg 10; M. M. Da-
nlnes Rok" Werkdaeen 105 uur» naar Vianen, Burg. Jhr. Hoeufftlaan 26; vis Sterrenwacht 2; D. Michels, klerk
'."ondaTs 1-6 uur nam n/m 30 c- J- Bernard. Utr. Jaagpad 78 naar fechn bureau. Boahuiaerkade 10»; G. A.
,entemhlr> Rotterdam, Ruivendwarsstraat 10b; T. G. Btjl-Kiemeney, Rijnsburgerweg 140; C.
M. Verschueren. Breestraat 108 naar AL. Beins. Oude Vest 105; E. C. T.
Moksmuseum van Oudheden. Ten- Amsterdam, Courbetstraat 2 III; J. C. Koek. lerares. Tasmanstraat 90; E. A. J.
toonstelling „Panorama der prehis- van der Laaken, Langebrug 26 naar Rot- Moolenburgh, Groenhovenstraat 13; C.
torie" Werkdagen 105 uur; 's -on- terdam. Oost Maaslaan 25; B. E. Miede- M- van der Meyden-Parlevliet, Hooi-
dags 15 uur nam. (tot 15 dec.). ma, Levendaal 39 naar Rotterdam, Mal- gracht 78; H. E. Pongers, verpleegster,
Rijksmuseum Geologie er. Minera- denburg 105; J. van Noort, Haarlem- de Goejestraat 15; -H. Spieker, scheeps-
logie v. d. Werfpark 1 Tentoonstel- merweg 49 naar Oegstgeest, M. H. k°k.. Hoge Ryndijk 268; P. J. van der
line eeoloeie van Nederland Od Tromplaan 176; I. Wijtenburg, Maredijk Kooy, Hogewoerd 84a; G. A. Maas Gees-
werkdagen van 1012 en 24*- zon- 72 naar Zoeterwoude, Hoge Rljndyk QR- teranus. Run en SehipirnH» m- v w t
De slag om het atoom.
DE DEEN NIELS BOHR behoort
tot het groepje, dat op de een
zame toppen van het sublieme den
ken met succes heeft meegezocht
naar de Steen der Wijzen, de samen
hang tussen materie en energie, die
nu beschreven is in de moderne
kernphysica. Hij heeft vooraan ge
staan in de in velerlei opzicht
dramatische slag om de kennis van
het atoom, die de wereld een nieuw
gezicht gegeven heeft. Een nieuw ge
zicht door de ongekende mogelijkhe
den die de kernenergie ons straks
zal openen, eeri nieuw gezicht door
de verschrikkingen die een atoom
oorlog ons in het vooruitzicht zou
stellen.
De belangrijkste vinding van Bohr,
was een aanvulling op de theorie
van zijn Engelse leermeester Ruther-
ford, die had vastgesteld, dat in het
atoom door de elektronen banen
worden beschreven om de kern. Pre
cies zoals de planeten rondom de zon
lopen. Elk elektron heeft zijn eigen
baantje, verder of dichter om de
atoomkern heen. Bohr vond nu, dat
Lijm en plak alles met
van Ceta-Bever
en feestdagen 24 uur.
teranus, Rijn en Schiekade 111; F. H. J.
W. van Doorn, Boerhaavelaan 17 naar Hugas, Jan v. Goijenkade 11; D. van der
Oegstoest, NaKautaan 17; L. C. van Son, Vlis. Boisotkade 1; A. B. Schreiner, ma-
Rijksmuseum voor Volkenkunde. Borgerstraat 10 naar Voorschoten: Leid- troos, v. Hogendorpstraat 2; C. A. Wyk-
Tentoonstel lini
Urundi (tot
over Ruanda
oktober).
LEIDEN.
en seweg 203; C. M. T. Breukel. Schelpen- huisen, mach. bankwerker, Uiterste
kade 63 naar Voorburg, Park Leeuwen- gracht 162; H. B. Jonkman, Cobetstraat
steijn 5; G. C. Nieuwenhuizen, Heren- 34ï H. Schoonhoven, Marislaan 9; F. T.
GaoDend aDOtheek Anotheek Dna s,r>at 19 Duitsland: G. Kalsbeek, Francken, R|jn en Schiekade 6; M. H
Geopend apotheek Apotheek Doe Wat,rateeg 4 naar KatwUk. Zeeweg 145; van Herwaarden. Hoge Rijndijk 134; A.
za, Poezastraat 31, tel 21313. G." a'Draogersr Hogewoerd ~27a°naar M- van der Kooij, Burggravenlaan'203;
Geopend Apotheek Haven, Haven Kamerik, Burg. Bredlusstraat 6; S. A. Jhr. J. H. C. van der Wijck, Verdamstr.
18, 'tél. 20085. Hirschi, Vinkenstraat 4 naar Amerika; 22; L. A. Holthuis, Zoeterwoudsesingel
BIOSCOPEN. C. Huisman, Noordeinde 2a naar Den 109; M. A. J. M. Genang, Rapenburg 44;
De films in de week van 30 sept Helder, Buitenhaven 5; H. B. Kreft, M. D. L. Prak, Rijn en Schiekade 38; M.
tot 7 okt. zijn door de Kath. Film Cen^ Noordeinde 2a naar Hengelo O, Sirius- van der Weerd, Witte Singel 92; A M.
train ale volet eeknnrd- straat 40; J. P. van Kempen, Jan v. Hout- Gispen. Witte Singel 96-97; J. G. J.
rTinn- Onmf likf i.'bn." ,,„l„, kade 24a naar Katwijk, W. de Zwijger- Zeilstra-Hendriks. Druckerstraat 12a; A.
Casino. „bome like it hot volwas- laan I25. j G. Caris, Plantage 16 Holrust, gem ambtenaar, Hogewoerd
senen- naar Bloemendaal, Hoge Duin en Daal- 27a; P. Bordewijk, Hoef straat 10; D. A.
4; G. Saveur, 11. kraamverpleegster,
Druivenstraat 21; L. Voogd, Breestraat
33a; M. J. E. Kruijtzer, Vinkenstraat 6;
J. W. F. van Ingen, Schelpenkade 47; H.
L. L. Frank, Wasstraat 70; J. J. van
Uden, militair, v. d. Brandelerkade 14;
H W. Beekes, chem. analiste. Steen-
schuur 2; P. A. van Duijvenvoorde-van
Beele, a.b. t.o. Herensingel 3; A. de
Graaf, Jan v. Goijenkade 6; C. Klein-
jan, verpleegster, Rijnsburgerweg 10; F.
van Iren, Witte Rozenstraat 12a; T. A.
g: van Kleef-van der Linden, Munni-
kenstraat 89; M. J. Duivenvoorden, hulp
in de huish., Rapenburg 31; M. Nagte-
gpal, Witte Rozenstraat 22; D. A. M.
Degreef, leraar, Hoge Rijndijk 85; J. J.
M. Berbee, kok, Oude Herengracht 22;
A M. Dieben, Bloemistenlaan 50; M.
Hoek, sociaal werkster, Plantage 16; T.
J. A. Meertens, militair, Coornhertstr.
22; N. W. van Gelder, Rijn en Schie
kade 31; P. J. R. Ebbens, Leliestraat 56;
A. M. Mauritz, Mariënpoelstraat 5; H. L.
Godthelp, Zoeterwoudsesingel 94; H.
van Kouwen, Rapenburg 131; A. Zou
tendijk-Ponsen, Plantsoen 1; M. M.
Stafleu-Lucas, Plantsoen 1; Jonkvrouw
M. de Savornin Lohman, Groenhoven-
straat 13; G. J. G. M. van Welij, kin
derverzorgster, Breestraat 12; K. G. M.
van Wiechen, Papengrachtt 23; A. M. A.
Grove, Papengracht 23; T. Wulterkens-
van der Winkel, Burggravenlaan 67; C.
Keijer-van Muijden, ChurchilUaan 61;
A. B. Haartsen, Breestraat 151a; M. de
Zwijger, monteuse, Lammenschansweg
91; G. J. Hoogkamer, monteuse, Lammen
schansweg 91; M. E. Noppe, serveerster,
P. de la Courstraat 70; J. Wolfslag, win
kelier, v. Vollenhovenplein 29.
de elektronen bijvoorbeeld bij ver
hitting van het atoom, wel eens even
uit hun eigen baantje kunnen over
springen naar een baantje, dat iets
verder van de kern ligt. Zo'n weder
rechtelijk rondje van het elektron
duurt nooit lang (in de orde van
grootte van een miljoenste seconde)
en dan komt het elektron weer in
zijn eigen baan terecht.
Daarbij komt de energie vrij, die
het elektron nodig had gehad om in
het andere baantje te kunnen sprin
gen. Deze vrijgekomen energie is
zichtbaar als licht.
Het is aardig er nu even aan te
herinneren, dat wij op aarde weten
uit wat voor stoffen de andere he
mellichamen bestaan. Die weten
schap is verkregen door het ontleden
van het licht, dat de gloeiende he
mellichamen naar ons uitzenden.
Het blijkt namelijk, dat elke stof een
eigen kleur licht uitzendt bij het
„baantjewippen" van de elektronen,
dat werd ontdekt door Niels Bohr.
Jeugdig genie.
r\E NU GRIJZE Niels Bohr een
man die vaak vergeleken wordt
met de „wetenschappelijke reus" Al-
bert Einstein werd op de zevende
oktober van het jaar 1885 in Kopen
hagen geboren. Dat hij een genie
Laatste Berichten
WATERSNOODRAMP IN
FRANKRIJK
In Midden-Frankrijk en in het
zuid-westen van het land is tenge
volge van stortregèns een ramptoe
stand ontstaan. In een uitgestrekt ge
bied zijn de rivieren buiten hun
oevers getreden en bedroeg de was
in enkele uren op sommige plaatsen
vijf meter.
Er is reeds melding gemaakt van
vermisten, van automobilisten die in
hun auto's zijn verdronken en van
personen, die omgekomen zijn door
dat hun huizen instortten, 'n Balans
van slachtoffers en schade kan nog
niet opgemaakt worden als gevolg
van 't uitvallen van talrijke telefoon-
spoor- en wegverbindingen. Twee
grote spoorlijnen, die van Parijs naar
Toulouse en die van Bordeaux naar
Lyon, zijn afgesneden.
De laaggelegen gedeelten van de
plaatsen Brive, Tulle, Aubusson,
Montlucon, Capdenc, Saint-Cere,
Villefranche-de-Rouergue en Limo
ges zijn ondergelopen. Te Villary is
een brug over de rivier de Vert in
gestort.
In Brive, een gemeente van onge
veer 40.000 inwoners, staan talrijke
wijken blank. Te Aubusson staat het
water in sommige straten 2 meter
hoog. Het aantal geëvacueerde ge
zinnen in deze streek alleen reeds
loopt in de duizenden.
se"e"- tt naar Bloemendaal, Hoge Duin en Daal- 27a. P. Bordewijk, Hoefstraat 10; D. A. DA1|»!WM n M JA I Dni,«i,#41i„ALi
„Kolonel Hyde contra 6eweg 32; W. Matze-Schouls, de Goeje- Hoekema. serveerster, Rynsburgerweg KflTQUin fill HP I PlflQP DPIlfll^^) PUT
Scotland Yard", 14 jaar. straat 14 naar 's Gravenhage, Kaapstr. 10; W. J. Schyvens, Kneppelhoutstuaat wij Uv LaÜlUOu I C&bJOIIIJI Ol/lll
rio tg a Ir TV/T "Onlln ififl- u A PloaBor Ho THa TCnntprRtr. 39: M. A. E. NalfiS. Rooripnhnrfprstr.rat *J»
„De zaak M.P." alle leef- 106; H- A. Ploeger, de L. de Kanterstr, 39; M. A. E. Nales, Roodenburgerstraat
tjjdeïi. 44 naar Vlagtwedde, Ter Apel, Sellinger- 59; H. O. Voorma, Langebrug 6; J. van
Studio: .Middle of the nieht" vol- straat 75; P. van Komen, de M. van der Land, Oude Singel 54; V. L. Goed-
.^viiaaie oi we mgni voi- Streefkerkstraat 34 naar Amerika: M. T. hart. Witte Singel 81; A. C. Nys, van Ga-
n«l n a i ii C. Knaap, Lam..ienschansweg 2 naar lenstraat 1; T. J. A. van Dyk, Kagerstr.
Trianon. „Der Czardaskomg ajle Bloemendaal, Hoge Duin en Daalseweg 24; J. Verweü, Hyacinthenstraat 16a; J.
leeftijden. 32; f. G. G. Visser, Hyacinthenstraat 16a A. Koeman, Boshuizerkade 86; A. U.
Rex: „Kop op, kiezen op elkaar", na'ar Rotterdam, Beukelsdük 54a; W. van Wilkens, Franchimontlaan 87; L. J. Mat-
alle leeftyden.
POTLOOD
EN GEEST
Oenen, Witte Singel 27 naar Katwyk, ters. tech. employé, van 't Hoffstraat
Secr. Varkevisserstraat 64; E. van Nieu- 50a; R. Vlietstra, kantoorbediende Hoge
wenhuizen, Witte Singel 96-97 naar Ryndyk 185; H. Bos, spoorwegambte-
Utrecht, Ramstraat 2; J. P. Gumbert, L. naar, W. de Zwygerlaan 173; J. de Rui-
v. Deijsselstraat 9 naar Duitsland; W. ter, kleuterleidster, Lammenschansweg
van Polanen, Morskade 7a naar Oegst
geest. M. H. Tromplaan 164; F. J. P.
Baars, Morskade 14a naar Leiderdorp,
v. Leeuwenpark 1; G. J. van der Linde,
Jac. Catslaan 63 naar Hellendoorn, Ni-
naberlaan 79; J. van. Kempen-le Feber,
Kort Galgewater 6 naar Katwijk, W. de
Zwygerlaan 125; L. H. Maasen, Rijns
burgerweg 151 naar Amsterdam, Aals
meerweg 66 hs; A. H. B. Fisher-Smit,
Rijnsburgerweg 10 naar Zaandam, B. v.
d Stadtstraat 66; W. Diepeveen, Ryns-
burgerweg 34 naar Haren Gr.. Rijks
straatweg 21; B. G. M. Brandt, Rood-
borssttraat 29 naar Hoorn. Drieboomlaan
34; P. A. M. T. van Well. Fruinlaan 9
naar 's Gravenhage, Barnsteenhorst 56;
Y. Pieplenbosch, Hoflaan 297 naar
Noordwijk, Langevelderlaan 1; C. S.
Heinrichs-Crama, Groenesteeg 58 naar
's Gravenhage. Cuypstraat 49; H. G.
Krcemers, Hooigracht 11-29 naar Bloe
mendaal, Brederodelaan 54; S. W. Hart-
stra. Korte Mare 24 naar Oegstgeest,
Utenwaerdelaan 9; R. La Rivière, Me
relstraat 7 naar Oegstgeest, Akeleilaan
83; E. La Rivière-Musterd, Joh. de Witt-
straat 2 naar Oegstgeest, Akeleilaan 83;
B. J. W. Louwe, Houtlaan 46 naar
Een Fiat van de Leidse politie raakte vanmorgen op de Papengracht-
hoek-Langebrug, omstreeks 10 uur ernstig beschadigd na een aanrijding
met een Volkswagen, die bestuurd werd door een vertegenwoordiger.
De politiewagen kwam van de Langebrug en stak de Papengracht over
in de richting van het verlengde van de Langebrug met de bedoeling het
Rapenburg te bereiken. Van rechts naderde genoemde Volkswagen; vol
gens ooggetuigen was hierna een botsing onvermijdelijk. Beide wagens
kregen aanzienlijke schade.
Naar de bestuurder van de Volkswagen verklaarde was hij door de
politiewagen volkomen verrast. Op het moment dat hij de twectonige
hoorn van de wagen hoorde was het al te laat. De hoorn werd, naar hij
meedeelde eerst nabij de wegkruising ingeschakeld. Het onderzoek naar
de schuldvraag is nog gaande.
No 522 Hori7nntia1* 1 «rrnonto Utrecht. P. C. Hooftstraat 29; E. de Zoe-
No. 542. Horizontaal. 1. groente, Boerhavelaan 214 naar Zwitserland;
4. tevens, 6. gemeenschappelijke g 'H w ch'en, Witte Singel 71 naar
weide, 7. pers. voornaamw., 9. berg- ^„iga; m. a. de Boer, Witte Singel
plaats, 10. werk van Felix Timmer- 27 naar Zwitserland; J. Huisman. Hoge
mans, 15. meisjesnaam, 1H. eer, 17. Ryndyk 26 naar Assen, Dennenweg 9;
verkleding oj. carnaval, 20. neven- j. M. W. Kriest, Hoge Rijndijk 107b naar
schikkend voegwoord, 21. sin (afk.), Amerika; J. Laman, Zijlsingel 44 naar
22. de hoofdstroom van W. Vóór-in- Ned. Nieuw Guinea; G. M. van Leeuwen,
dië, 24. houten vat, 25. zijtak Donau. Fagelstraat 6 naar Utrecht, P. Nieuw-
Vertlcaal* 1 Duntie 2 in het iaar landstraat 51; W. Taets van Ameron-
dar wereld (afk S l's dun£ê oier- gen-Ipama. Rijnsburgerweg 60 naar
der wereld (alk. Dat.) d. dunne over- ADtldoorn j,chtlaan 16; M. H. Oost-
jas, 4. jongensnaam, 5 visbootje met SS^^nsburaarweg 10 naar Amster.
gaatjes, 8. likeurfles, 9. stad in Eng., dam> Weasperpleln 1; A. Hendriks,
11. lus, 12. vernis, 13. achting, 14. Rynsburgerweg 10 naar Amsterdam,
baan voor balspel, 17. schijf vis, 18. Weesperplein 1; J. H. de Langen, Zoe-
einde, 19. voedsel, 22. voorzetsel, 23. terwoudse singel 6a n^ar Zeist, Park
muzieknoot. Rodichem 15; C. de Langen, Zoeterwoud-
Oplossing morgenavond. se singel 6a naar Zeist, Park Rodichem
was, openbaarde zich al vroeg. Reeds
op zyn zevenentwintigste jaar publi
ceerde hij een artikel in het bij naam
en faam bekende blad „Philosophical
Magazine", dat de titel droeg: „On
the constitution of atoms and mole
cules". Dit artikel maakte hem in
wetenschappelijke kringen meteen
tot een bekend en geacht man.
De gedachten, die de jonge Deen
in het artikel ontwikkelde, werden
in de kringen van de natuurkundigen
al snel bekend als de „Bohrse theorie
der spectraallijnen". Deze theorie
had de verdienste, dat ze voor het
eerst enig inzicht gaf in de wetten,
die de spectra van de verschillende
stoffen beheersen. Maar niet alleen
dat: door deze theorie werd het ven
ster wyder geopend dat uitzicht gaf
op de wereld van het onvoorstelbaar
kleine, de wereld van het atoom. Het
is dan ook geen wonder, dat Bohr
wordt beschouwd als één van de
grondleggers van de moderne atoom
theorie.
Het eerbetoon dat de Deen Niels
Bohr in zijn nu bijna vijfenzeventig
jarig leven ten deel is gevallen staat
wat de hoeveelheid betreft in geen
enkele verhouding tot zijn verdien
sten. Maar de „kwaliteit" van dat
eerbetoon, als we het zo eens mogen
zeggen, liet niet veel te wensen over.
Voor zijn wetenschappelijk werk
werd hem toen hij zesendertig jaar
was, in 1922, de Nobelprijs voor na
tuurkunde toegekend. Zijn regering
wees hem negen jaar later de Deen
se „erewoning" op Carlsberg toe en
zyn koning onderscheidde hem in de
na-oorlogse jaren in 1947 door
hem te benoemen tot ridder in de
Olifantsorde.
De atoombom.
j^IELS BOHR HEEFT ook mede de
geschiedenis van deze tijd ge
maakt. Voor het uitbreken van de
tweede wereldoorlog hield hij zich
reeds bezig met de mogelijkheden
van atoomsplitsing, maar met zijn
kennis kon hij, nadat zijn land door
de Duitsers was bezet, weinig voor
de goede zaak uitrichten. Deze si
tuatie duurde voort tot 1943, toen hij
zijn kans schoon zag en met een vis
sersboot uit het bezette Denemarken
wist te ontsnappen. Hij reisde naar
Amerika, waar prof. dr. Albert Ein
stein, door het schrijven van zyn
historische memorandum aan presi
dent Roosevelt, juist de stoot had ge
geven tot het ontwikkelen van een
wapen, waarvan de werking berustte
op kernsplitsing. In het land dat met
de Duitsers en Japanners in een
strijd op leven en dood was gewik
keld, wist men de begaafdheden van
de ontsnapte Niels Bohr op juiste
waarde te schatten. Hij werd inge
schakeld bij het ontwikkelen van de
atoombom en het is voor een niet
gering deel aan de kennis van Niels
Bohr te danken, dat de Amerikanen
tenslotte de beschikking kregen over
het wapen dat een einde aan de
oorlog kon maken.
Niel Bohr, de man „met de bor
stelige wenkbrauwen" heeft we
hebben het al aangetoond veel
voor de natuurkunde gedaan. Niet
alleen zijn theorie der spectraallij
nen, maar ook het door hem ont
wikkelde „correspondentiebeginsel"
heeft veel van wat vroeger duister
was verklaard. Zonder daar al te
diep op in te gaan kunnen we zeg
gen dat dit „correspondentiebegin
sel" de kloof die bestond tussen wat
men noemt de klassieke en moderne
natuurkunde, overbrugt. Bohrs naam
is voorts verbonden om nu slechts
het belangrijkste te noemen aan
de ontdekking van een nieuw ele
ment, het zogenaamde Hafnium, en
aan het invoeren van een maat wel
ke als lengte-eenheid dient in de
atoomphysica.
Geen rust.
l^IELS BOHR HEEFT zich nog lang
niet uit de wereld van de na
tuurkunde teruggetrokken om van
een zoals dat dan heet welver
diende rust te gaan genieten. Nog
steeds ontplooit deze geleerde acti
viteiten en nog steeds heeft „de we
reld van het kleine" zijn volle inte
resse. In het begin van dit jaar was
hij nog in het nieuws, toen hij in
Meyrin bij Genève in Zwitserland de
krachtigste deeltjesversneller van de
wereld, het zogenaamde protonsyn-
chroton van het C.E.R.N. (Centre
Europeen de la Recherche Nucléaire)
in gebruik stelde.
Hij was daar met enkele andere
beroemde kernphysici, zoals Coc-
kroft en Oppenhelmer. Het was ook
daar dat hij zei: „Dit door twaalf
Europese landen gebouwde synchro-
ton is een meesterwerk van natuur
kundig vernuft, dat het hart van
iedere natuurkundige vervult met de
meest bemoedigende verwachtingen".
Geen veelschrijver.
UET MERKWAARDIGE aan de ge-
leerde Niels Bohr is, dat hij, om
zijn theorieën en gedachten ingang
te doen vinden, aan een relatief ge
ring aantal publicaties genoeg heeft
gehad. Bohr is geen veelschrijver in
wetenschappelijke tijdschriften die 'n
veelheid van woorden nodig heeft
om te overtuigen.
Zijn voornaamste publicaties zyn
op de vingers van twee handen te
tellen. Maar wat hij schreef, sloeg
dan ook meteen in.
Ook is hij een sterke persoonlijk
heid, die in de omgang met anderen,
op congressen en in discussies, weet
te overtuigen.
Op de vijfenzeventigste verjaardag
van de Deen Niels Bohr zullen vele
geleerden over de gehele wereld in
dankbaarheid gedenken aan wat
Niels Bohr voor het voortschrijden
van de wetenschap heeft gedaan.
Vast staat reeds dat in de geschiede
nis van de mensheid die de drem
pel voor het „atoomtijdperk" reeds
heeft overschreden deze man be
kend zal staan als een man van for
maat.