Scherp
Nieuwbouw zoölogisch laboratorium Leiden
Eén geheel met (lat Kaiserstraat
Overdekte
veemarkt
Leiden
Precario, een impopulaire belasting,
onderwerp in de Leidse raad
Chaudron, Bekooy en Schouten - 40
jaar in dienst - kregen eremedaille
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1960
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
Zoals zo vele gebouwen van de universiteit, is ook het zoölogisch labora
torium in de loop der jaren te klein geworden. Nieuwe richtingen van on
derzoek werden ontwikkeld, studenten aantallen namen toe, groter instru
mentarium werd nodig.
Prof Van der Klaauw heeft in de laatste jaren voor zijn emeritaat met
grote voortvarendheid gestreefd naar uitbreiding en als gevolg van zijn
activiteit verrees in de afgelopen jaren aan de Kaiserstraat het 8 verdie
pingen hoge gebouw, dat zo markant in het stadsbeeld oprijst.
Velrouwd beeld
gaat verdwijnen
In dit gebouw werden twee afde
lingen van het laboratorium gehuis
vest, de morfologische en etholo
gische afdeling en enkele centrale
diensten, zoals administratie, biblio
theek, werkplaats, klimaatcellen enz.
Voor de andere afdelingen, physio-
logie, oecologie en histologie wordt
nu op de plaats van het oude gebouw
een nieuwe vleugel gezet. Hierin zal
op de beneden verdieping de afdeling
physiologie van Prof. Dr. H. P. Wol-
ve'kamp komen. Een behoorlijke
practicumzaal, en een aantal kamers
voor de staf, enkele kamers, die voor
opstellingen van apparaten voor ver
schillende typen van onderzoek zijn
ontworpen, zullen hier worden on
dergebracht.
Op de eerste verdieping komt een
grote practicumzaal voor de biolo
gen, medici, geologen en pharmaceu-
ten, met de bergruimten voor mate
riaal ten behoeve van het onderwijs.
De collegezaal, die voor het meren
deel gespaard zal worden, zal van
moderne hulpmiddelen bij het on
derwijs worden voorzien.
Op deze verdieping 2al ook ge
huisvest worden het Instituut voor
Theoretische Biologie, dat onder lei
ding staat van Prof. Dr. H. R. van
der Vaart.
Voldoende.
Op de tweede verdieping komen
de afdelingen histologie (leer van d'e
zieke weefsels) (Dr. K. F. A. Ross)
en oecologie (studie ven dieren ten
opzichte van de buitenwereld) (Prof.
Dr. D. J. Kuenen). Hier zijn de ka
mers voor stafleden en verder perso
neel en tevens enkele ruimten voor
gevorderde studenten, die aan bet
onderzoek medewerken. Verder don
kere kamer, kweekruimten voor die
ren enz. Het gehele gebouw biedt
voldoende ruimte voor de komende
jaren, tenminste als de bevolking van
Nederland zich wil houden aan de
verwachtingen, die het CBS heeft
uitgesproken. Is de toevloed van stu
denten aanzienlijk groter dan werd
verwacht, dan zullen er natuurlijk
toch weer moeilijkheden komen.
Enige mogelijkheid is er nog wel
binnen dit gebouw om grotere aan
tallen studenten te verwerken, maar
veel is er niet. De bouw is uiterst
compact en een efficiënte indeling
maakt, dat de bouwkosten zo laag
mogelijk zijn gehouden.
Als over twee jaar het gebouw in
gebruik genomen kan worden, zal de
staf van het Zoölogisch Laboratorium
na vele jaren van moeizaam passen
en meten in volkomen ontoereikende
ruimte eindelijk de gelegenheid krij
gen op verantwoorde wijze haar on
derwijs en onderzoekstaak te ver
vullen.
Toelichting van
de architecten
Binnenkort zal er een oud en ver
trouwd beeld aan de Witte Singel
een grondige verandering ondergaan.
Het Zoölogisch Laboratorium tussen
de Sterrewacht en de Kaiserstraat
zal onder slopershanden vallen en
door een geheel nieuw en modern
gebouw worden vervangen. Alleen de
fundering van het middelste gedeel
te en de collegezaal zullen in de
nieuwbouw opgenomen worden. Het
nieuwe gebouw zal lager en korter
worden dan het bestaande en van een
veel eenvoudiger hoofdvorm zijn.
Het ontwerp is in opdracht van de
Rijksgebouwendienst gemaakt door
het Architectenbureau: van Oerle-
Sohrama-Bos, die reeds eerder de uit
voering van het door de Rijksgebou
wendienst ontworpen torengebouw
hadden overgenomen.
Het werk is opgedragen aan de
IBB te Oegstgeest.
Beide gebouwen te samen zullen
voor lange tijd de accommodatie vor
men voor het onderwijs in de Zoölo
gie en er zal daardoor een einde ko
men aan reeds jarenlang bestaand
gebrek aan ruimte voor het onder
wijs en het wetenschappelijk werk
van deze Hoogleraren.
Aanvankelijk heeft het plan be
staan, het bestaande gebouw geheel
te verbouwen en het nieuwe doel-
geschikt te maken. In de praktijk is
dit niet uitvoerbaar gebleken. Labo-
De nieuwe vleugel van Zoölogie
gezien van de overzijde van de Witte
Singel.
ratoria stellen zulke dwingende eisen
aan de afmetingen der lokaliteiten en
in het bijzonder aan de flexibiliteit
van de indeling, dat dit moeilijk in
een dergelijk oud gebouw met zware
binnenmuren te realiseren is. De
daartoe opgestelde plannen bleken
zo kostbaar te zijn, dat nieuwbouw
verreweg de voorkeur verdiende.
Door de geringe verdieping-hoogte
in de nieuwbouw en de veel efficiën
tere indeling kan in een geringe in
houd veel meer en veel doelmatiger
werkruimte worden ontworpen.
Een factor was, dat lichttoetreding
van buitenaf onvoldoende bleef voor
het werk, dat in een laboratorium
moet worden verricht.
De totale stiohtingskosten zullen
bedragen circa 1.600.000en het
werk moet in 1962 gereed zijn.
Nieuw stuk over
oud onderwerp:
In een pre-advies van b. en w. te
Leiden komt opnieuw de veemarkt
hal van Leiden aan de orde. Nog
maals wordt hierin op de onmisbaar
heid van deze hal gewezen. Het ad
vies geeft bevestigend antwoord op
de vraag of de ruim zes en een half
miljoen, die aan de overdekte vee
markt besteed zullen worden ver
antwoord zijn. De betekenis van de
veemarkt wordt reeds toegelicht door
het feit, dat Leiden als marktstad tot
de eerste tien van het land behoort.
Verdere uitbreiding van de toevoer
is te verwachten.
Men acht het voorts zeer gewenst,
dat een overdekte veemarkthal
wordt gebouwd. De dieren hebben in
de overdekte ruimte meer handels
waarde. Vooral op koude en regen
achtige dagen ondervinden dier en
zijn verkopers schade aan de ge
zondheid. In een overdekte markt
kunnen de dieren in goede conditie
worden aangeboden.
De exploitatielasten zijn niet ge
ring. Jaarlijks zullen rente en aflos
sing plus exploitatielasten 543.263,-
bedragen. De marktgelden zullen
ongetwijfeld voor een nieuwe vee
markt worden verhoogd. De inkom
sten worden geraamd in het pre-ad
vies op circa 232.000. Rekening
houdend met de lasten, die thans de
veemarkt vraagt zal een bedrag van
269.263 per jaar voor rekening van
de gemeente overblijven. Naar ver
wacht wordt zal de nieuwe financiële
verhoudingswet het mogelijk maken,
dat het bedrag per inwoner met het
oog op bijzondere lasten van een ge
meente wordt verhoogd. De stichting
van een nieuwe veemarkt houdt zo
bij uitstek verband .met de centrum
positie van de gemeente Leiden, dat
men de verwachting mag koesteren
voor extra-uitkeringin aanmerking
te komen.
Het stuk wordt besloten met het
voorstel aan de Raad voor de bouw
van een nieuwe veemarkthal op het
terrein ten oosten var de Haarlem
merweg nabij Groenoord een bedrag
van 6.647.808 beschikbaar te stel
len. Het wordt een hal van 80x100
meter, waarvan de hoofdingang aan
de oostzijde is gelegen.
Burgerlijke Stand
Geboren: Cornelia Helena d. v. C.
J. Witsenburg en M. C. Piket. Mar ja
Cornelia Maria d. van T. M. Bolle-
boom en M. W. van Leeuwen. Jan
Ronald z. v. J. v. d. Stroom en W.
Pijpers. Teunis Jan z. van J. M. de
Koning en C. D. Vonk. Hedy d. van G.
A. Mingelen en W. Donkers. Maria
Christina d. van J. M. de Koning en
C. D. Vonk. Jan z. van D. J. van Win*-
gerden en M. K. Brausch.
Overleden: C. Willems 20 j. doch
ter. T. van Twisk 64 jaar man. J.
Weijers 47 jaar man.
Acht jubilarissen bij Zaalberg
POTLOOD
EN GEEST
No. 514. Horizontaal: 1. lidwoord,
3. zijtak Douro, 7. afhangend gedeel
te, 9. kippenloop, 11. siciëteit (afk.),
12. wild zwijn, 14. godin der over
winning, 16. en andere (afk.), 18.
venster, 20. speer, 22. water in N.-
Brab. 23. zijtak Po, 25. hoofdstad van
Peru, 27. meisjesnaam, 29. myth, fi
guur, 30. bijwoord, 32. lichte be
dwelming, 33. rivier in Italië.
Verticaal: 2. Europeaan, 3. voedsel,
4. komt van 't varken. 5. vlaktemaat,
6. onbekende, 8. meisjesnaam, 10.
iemand de achting geven, welke hem
toekomt, 11. vrouw van Abraham, 13.
akker, 15. mohammedaans leider van
godsdienstoefeningen, 17. deel van
een kachel, 19. koemestvocht, 21. ka
rakter, 24. juffrouw, 26. Europeaan,
28. boom, 29. in het jaar der wereld
(afk. Lat 31. boom.
Oplossing morgenavond.
Oplossing No. 513. Horizontaal: 1.
Rome, 4. naar, 7. oneer. 9. kwetsbaar,
10. men, 11. tin, 15. vooreerst, 18. Oer-
le, 19. löss, 20 knar.
Verticaal: 1. riks, 2. moedeloos, 3.
ten, 4. neb, 5. Arabieren, 6. dorp, 8.
esp, 12. aval, 13. ver, 14. ster, 16. Res,
17. elk.
Kath. Bridgeclub
opgericht
Op uitnodiging van enige initiatief
nemers waren gisteravond tientallen
katholieken in restaurant Royal bij
eengekomen om te trachten de vroe
gere kath. bridgeclub nieuw leven
in te blazen.
Doordat pater J. Sweerts OSC la
ter zou komen werden eerst de
kaarten opgevat en speelde men ter
kennismaking een robbertje.
In de korte vergadering sprak pa
ter Sweerts als zijn mening uit dat
het met het groot aantal katholieke
bridgers in Leiden niet moeilijk
moest zijn om tot een bloeiende ver
eniging te komen temeer daar men
nu al op zoveel enthousiasme kon
rekenen.
De nieuwe g. a., die wat bridge
drives betreft zijn sporen in „De
Vroolijcke Arcke" reeds heeft ver
diend, had ook niet veel moeilijk
heden met de bestuursverkiezing.
Unaniem werd besloten de contri
butie vast te stellen op 1.50 per
jaar en ƒ0.35 per speelavond.
Hierna werd het voorlopige be
stuur: de heren N. van Wijk, voor
zitter, P. J. Cuppen, secretaris en
C. H. v. d. Drift, penningmeester,
door de g. a. geïnstalleerd. De heer
H. C. van Leeuwen nam zoals van
ouds, het materiaal weer onder zijn
hoede.
Alle aanweizigen gaven zich op als
lid Aanmeldingen worden gaarne in
gewacht bij de heren P. J. Cuppen,
de Sitterlaan 74, tel. 30830 en C. H.
v. d. Drift, Breestraat 159, tel. 20851.
Pater Sweerts maakte daarna nog
even van de gelegenheid gebruik te
wijzen op de bridge-drive, die vol
gende week Woensdag in de Vroo
lijcke Arcke wordt gehouden.
De burgemeester van Leiden
heeft vanmorgen op de Haagweg een
lint doorgeknipt en hiermede het
nieuwe tankstation van de Esso, in
gebruik gesteld. Leidens eerste bur
ger merkte in een toespraak op, dat
dit gebouwtje een mooie afsluiting
is van de onlangs geopende Chur-
chill-laan. Mej. mr Romein, verbon
den aan het directoraat Rijkswater
staat hees de vlag op het nieuwe
station.
Tijdens een bijzonder gezellige bij
eenkomst in „De Burcht" heeft de
Koninklijke dekenfabriek Zaalberg
gisteravond de bedrijfs-jubilea ge
vierd van acht van haar werknemers,
t.w. de heren P. Chaudron, J. Schou
ten en J. Bekooy, die veertig jaar bij
dit bedrijf in dienst waren en de
bronzen ere-medaille, verbonden aan
de orde van Oranje Nassau kregen
uitgereikt, en van de heer P. Blan-
sjaar, die 35 jaar in dienst was, ter
wijl vier werknemers hun 25-jarig
dienstverband vierden, n.ï. de heren
P. Benning jr., J. Flippo, D. Berg
man jr. en B. Jasperse.
De bijeenkomst werd geopend met
een welkomstwoord door de perso
neelschef, de heer H. Bokern.
Dé heer H. I. J. Schrandt, direc
teur, sprak bij afwezigheid van zijn
vader, de heer W. A. Schrandt, als
eerste tot de jubilarisen. Hij ver
heugde zich erover, dat in de loop
der jaren zich een kern in het be
drijf had gevormd, waarvan hij nu
enkele werkers kon huldigen.
De heer P. Chaudron noemde hij
een verf meester le klas, die zich dit
werk geheel in de praktijk eigen
heeft gemaakt, waarvoor spr. de
grootste waardering had. Wat spre
ker het meest bij de heer J. Schouten,
getouwsteller, was opgevallen, was
zijn bijzonder aangename karakter,
waarvan hij ook veel aan anderen had
meegegeven. De heer Bekooy, als
laatste „40-jarige", dankte hij voor
zijn trouw aan het bedrijf. Toen de
spinnerij, waar hij eerst werkzaam
was, werd opgeheven, heeft hij zich
spontaan tot dekenruwer omgeschoold.
Hij reikte namens de directie een en
veloppe met inhoud uit.
Onder de aanwezigen bevond zich
ook wethouder A. J. Jongeleeïi, die
niet alléén uit belangstelling was ge-
kotnen; hij kon n.l. deze drie jubila
rissen meedelen, «lat het Hare Majes
teit had behaagd, hun de ere-me
daille in brons verbonden aan de
Orde van Oranje Nassau te verle
nen. Namens B. en W. bood hij de
jubilarissen gelukwensen aan, waar
na hij overging tot de uitreiking van
deze medailles.
De heer H. I. J. Schrandt, die eerst
de genoemde jubilarissen met hun
onderscheiding complimenteerde,
richtte zich vervolgens tot de heer
P. Blansjaar, voorman deken weverij,
35 jaar in dienst en tot de heren P.
Benning, stoker, D. Bergman jr., de
kenwever, J. Flippo, stukkencontro-
leur en B. Jasperse, baas eindcontro
le, die 25 jaar in dienst waren. Al
len dankte hij voor hun troüw aan
het bedrijf.
Namens de Ondernemingsraad
sprak hierna de heer J. Bavela&r
een Woord van geluwens. Hij bood
tevens namens het personeel enve
loppen met inhoud aan en een kist si
garen, terwijl hij de dames verraste
met een bouquet bloemen. Bovendien
reikte hij aan de 40-jarige jubilaris
sen de draagmedaille uit voor hull
koninklijke onderscheiding.
De heer A. Thorn feliciteerde ver
volgens namens het administratieve
personeel en bood sigaren aan;
De districtsbestuurder van de Al
gemene Bedrijfsbond in de textiel,
„De Eendracht", de heer P. Kruit,
sprak naast een algemene felicitatie
een speciaal woord van gelukwens tot
de vier jubilarissen, die lid zijn van
het N.V.V., de heren J. Bekooy, D.
Bergman jr., J. Flippo en B. Jas
perse. Hij overhandigde hun een
boekwerk.
De heer Philippo bood narnehè de
afdeling weverijen de heer Schouten,
die een bekwaam sportvisser is, spe
ciale viskleding aan, zodat hij zijn
geliefde sport onder alle weersom-
Verhoging brengt
f. 82 000 exira op
Er is eigennijk maar over één zaak
in de Leidse raad gistermiddag uit
gebreid gesproken en dat was over
de kwestie van de precario-rechten -
verordening. Onder precario vat de
gemeente allerlei belasting samen,
die betaald moet worden voor het
hebben van automaten voor de deur,
het plaatsen van een uithangbord en
reclame, het bezitten van een schui
tenhuis, rijwielbeugels voor de deur
enz. enz.
De heer Lambermont noemde het
de meest-impopulaire belasting, die
de burger kan betalen, andere spre
kers waren het daar wel mee eens.
Afgezien van het feit waarover
de heer Duyverman (VVD) zich Ver
wonderde dat in deze kwestie de
rechtskundige commissie niet ge
hoord was kwamen er in de nieu
we verordening, die een prijsverho
gend effect heeft, zo veel schemer -
zaken voor, dat de raadsleden er niet
van harte mee eens konden zijn.
Dé heer Lambermont (KVP) zette
uiteen, waarom de belasting zo im
populair is. Zij komt altijd onver
wachts en zij valt altijd tegen. Bo
vendien wordt met precario ook
eigenlijk geen „genot" belast, zoals
de stukken dit plegen te omschrij
ven, maar (voor de meeste midden
standers) bittere noodzaak. Neem een
kleine sigarenwinkelier, die het tóch
al moeilijk heeft. Zijn vrouw staat
in de winkel, de man verdient er
wat bij en men heeft een automaat
die in de „gesloten uren" nog wat
opbrengt. Een verhoging van 10,—
tot ƒ22,— kan deze mensen voor
moeilijkheden plaatsen. Waarom, zo
vroeg het raadslid zich af, zijn post
zegelautomaten, brievenbussen, tele
fooncellen etc. niet belast, terwijl een
telefoonzuil voor een taxi-onderne
ming, óók een publiek-nuttige on
derneming, wel belast worden. De
heer Lambermont rekende voor. dat
de méér-opbrengst voor de gemeente
82.000 zal bedragen. Men dient er
rekening mee te houden, dat deze
verhoging overwegend ten koste
gaat van de middenstand. Voorts
wees hij op een onbillijkheid: de
naam van een winkel, op een zonne-:
scherm aangebracht, moet precario
opleveren. Hier is toch alléén maar
sprake van noodzaak. Ook de heer
Van Weizen (CPN) ontwikkelde
enige bezwaren tegen de verhoging,
maar verklaarde niettemin, dat hij
ditmaal nog vóór zal stemmen, ge
zien de moeilijke financiële situatie
van de gemeente. De heer Sannes
(P.v.d.A.) vroeg zich af of het bil
lijk is, dat zonneschermen per stuk
betaald moeten worden en niet per
meter gevelbreedte. De heer Ques-
tro (Pr. Chr.) wees er tenslotte op,
dat met deze precarid-verhoging
vooral één categorie van de gemeen
te belast wordt.
standigheden kan beoefenen. Als spe
ciale verrassing kon hij hem nog
meedelen, dat hij persoonlijk kam
pioen was geworden van de Leidse
hengelsportcompetitie.
De voorzitter van de afdeling Lei
den van het C.N.V., deheer S. Stok-
kel, bood mede namens de districts
bestuurder, de heer L. Oosterom, die
verhinderd was, bood de heer P.
Chaudron speciale gelukwensen aan,
die lid is van „Unitas".
Tijdens de huldiging kwam een ge
lukstelegram binnen van de heer W.
A. Schrandt, directeur, die zoals ge
meld op zakenreis in het buitenland
verbleef.
De gezellige muziek tijdens de ju
bileum-bijeenkomst werd verzorgd
door dames en heren van de admini
stratie, onder leiding van de heef A.
J. Peltenburg.
Wethouder A. J. Jongeleen met de
drie 40-jarige jubilarissen, die de
bronzen ere-medaille, verbonden aan
de Orde van Oranje Nassau, ontvin
gen. Op de foto v.ï.n.r. P, Chaudron,
wethouder Jongeleen, J. Bekooy en
Schouten.
(Foto: „De Leidse Courant").
Noodzaak
Wethouder Stolp verklaarde, dat
ook de gemeente niet zo ingenomen
is met precario. De inkomsten echter
zijn bittere noodzaak. Met deze Vef-
hoging heeft men niet anders gedaan
dan de tarieven aanpassen aan dié
van elders. Hoezeer de gemeente be
lang heeft bij eigen belastinggebied,
blijkt nog eens uit een schrijven van
G. S. waarin goedkeuring wordt ge
hecht aan de aanleg Van een riool,
van Leiden-Zuidwest naar het cen
trum, in de overtuiging, dat de raad
tot het invoeren van rioolrechten
zal besluiten.
Zoals bekend zullen deze met in
gang van 1 januari een feit zijn. De
wethouder voelde er thans weinig
voor wijzigingen aan te brengen in
het precario-ontwerp, daar het in dat
geval uitstel zou betekenen en dé
Verordening niet per 1 jan. 1961 van
kracht kan zijn. Niettemin meende
hij, dat er aandacht besteed zou moe
ten worden aan de kwestie van de
zonneschermen. De kwestie van dé
namen, aan de orde gesteld door de
heer Lambermont komt voor nadere
overweging ir. Eanmerking, evenals
de kwestie van de breedte der scher*
fnen, die door de heer Sannes Werd
aangèfoerd.
Bovendien nafn de wethotldéf
een zeer royaal standpunt In tëh
aanzien van de gemeenteleden,
dié ernstig doof deze precariö
benadeeld kunnen worden. Hoe
wel hij het niet in zoveel woor
den uitsprak vestigde dè Wét-
houder wel de indruk, dat dè
kleine middenstanders, dié inét
moeite het hoofd bovén watéf
kunnen houden, geheel of ge
deeltelijk yan precario bevrijd
zullen worden.
Allé voorstellen van B. en W. Wèf-
den in de raad gistermiddag aange
nomen. De heer Questro (Pr. Chr.)
dankte B. en W. voor het besluit tót
opheffing van de Armenbakkerijeh
het Huiszittenhuis en daarmede het
opruimen van een oud geschil in de
gemeente.
Aan het begin van de vergadering
heeft de voorzitter van de Leidse
Raad, jonkheer mr R H. van Kin
schot wóórden van felicitatie ge
sproken tot wethouder Jongeleen, die
zoals men eerder in dit blad heeft
kunnen lezen onlangs zijn 26*ja^
rig raadslidmaatschap vierde.
Marktberichten
WOERDEN, 21 sept., KaasAan-
105 partyen, eerste kwaliteit 2.13-
2.21, tweede kwaliteit 2.05-2.12, ex
tra kwaliteit 2.50. Handel redelijk.
