Kongolees parlement geeft
volmacht aan Loemoemba
Het gevecht om
de ruimte
Rusland protesteert tegen beperking
van Chroesjtsjels vrijheid
Het nieuwtje zit in de staart
Dr. Reeves in Engeland
WOENSDAG 14 SEPTEMBER 1960
DE LEID SE COURANT
PAGINA 6
Kamer en senaat van het Kongo- kwamen halen om hem naar de ge-
lese parlement hebben premier Loe- vangenis te brengen. Zo kwam de
moemba dinsdag met 88 tegen 2ö premier volgens Bolikango weer op
stemmen bij drie onthoudingen, vol- vrije voeten.
ledige volmacht van handelen ver
leend.
Kort nadat Bolikango zijn radio- n omschrijvtog Tan de bevoagdhe-
toespraak had uitgesproken, kwamen den eegeveDi maar Kasjamoera, Loe-
moemba's minister van voorlichting,
verklaarde bij het indienen van het
die hem, Loemoemba, moesten ar ree
teren.
Dank zij deze omgekochte militai
ren heeft Bolikango, minister van
voorlichting in de regering-Heo, zich
tijdelijk meester kunnen maken van
radio-Leopoldstad.
VOLMACHT
De volmacht wordt verleend tot
dat een oplossing van de huidige cri
sis is gevonden. Er werd geen nade-
Premier Loemóemiba, gekleed in militairen van Loemoemba om te
een goed zittend grijs pak, verscheen trachten hem te arresteren. Een
in het parlementsgebouw te Leopold-
stad, aldus persoonlijk een tegen
spraak gevend van de berichten, vol
gens welke hij zou zijn ondergedoken, tel tot de journalisten.
Zijn aanhangers begroetten hem met
Ghanese officier verzocht Bolikango vcrioek om de volmacht dat deze al-
het gebouw te verlaten. lereerst zal worden gebruikt om de
Bolikango sprak daarop in een ho- arrestatie te gelasten van een ieder
1 tot de journalisten. die beweert een minister te zijn zon-
Na zijn persconferentie in het ho- der dat het parlement zijn vertrou-
gejuich. De banken van de oppositie tel ging Bolikango terug naar het Wen in hem heeft uitgesproken, en
in de vergaderzaal van de kamer van radiostation met zijn escorte van mi- om de bevoegdheden van president
afgevaardigden, waar een gezamen- litaire politie, die op de hand van Kasavoeboe te beperken,
lijke bijeenkomst van kamer en se- Kasavoeboe is. Een kleinere groep Het parlement besloot tevens tot
naat zou wordeh gehouden, waren militairen op de hand van Loemoem- de vorming van een parlementaire
ba weigerde hem de toegang. Na een oommissie die toezicht moet houden
korte discussie met hun officier ver- op het gebruik van de speciale ber
vrijwel onbezet.
Buiten het parlementsgebouw had
den met lichte machinegeweren be- trok Bolikango en begaf zich naar voegdheden door de regering.
wapende leden van de militaire poli
tie en militairen post gevat.
In het gebouw zelf was Loemoem-
iba's lijfwacht aanwezig. De leden
hiervan zaten, met de geweren bij de
hand, in de wandelgangen.
De door president Kasavoeboe aan-
de ambtswoning van Kasavoeboe.
TOESPRAAK VAN LOEMOEMBA
Loemoemba verklaarde nog te ho
pen, dat de kamer en senaat woens
dag een voorstel van de regering zal
behandelen dat hem tot premier en
Voordat er gestemd werd hield President benoemt in afwachting van
Loemoemba een toespraak van een de ondertekening van een permanen-
kwartier. Hij verklaarde hierin be- te grondwet voor Kongo. Loemoem-
testêldëêerste "minister Deo was niët ziin geweest tot een verzoe- Ja altijd al een tegenstander van
gesieiae eerste minister neo was niet 3» xr?—het presidentiele systeem geweest
aanwezig Hii zou de vergadering n et ninS met Kasavoeboe, doch de ge- het presidentiele systeem geweest
hebben^ ^>iige woo nd omdat^rLhei beurtenissen van de afgelopen da- Hij wil dat de premier tegelijk
neooen oijgewoona ornaat verscnei- hebben aangetoond dat de pre- staatshoofd is.
"FlS" skienteen dergelijke verzoen ingiet Woensdag zal worden gestemd over
cies, die tegen Loemoemba zijn, Leo- erns^g wenst een voorstel om de president het
poldstad nog met hebben kunnen be- Loemoemba verklaarde verder nog recht te ontzeggen de premier en
reiken. dat hij, na zijn arrestatie, vermoord ministers te benoemen of te ont-
De voorzitter van de kamer. Ka- had m0€ten worden. Hij stelde in dit slaan zonder voorafgaande goedkeu-
songo, hield een toespraak waarin hij verband de procureur-generaal Rom ring van het parlement De aanban
de nadruk legde op de ernst van de staat van beschuldiging. gers van Loemoemba willen dat dit
toestand. Hij bracht hulde aan Ka- Hij zei verder over het bewijs te voorstel rechtskracht heeft van sep-
savoeboe, „de eerste, die het woord beschikken, dat Kasavoeboe een ge- tember af. Hierdoor zou het ontslag
„onafhankelijkheid" uitsprak" en neraal een 'groot bedrag ter beschik- van Loemoemba en andere ministers
Loemoemba, „aan wiens vaderlands- king had gesteld, waarmede de mi- door president Kasavoeboe nietig
De Kongolese delegatie, voor de herfstzitting van de Verenigde Naties, gefotografeerd bij de aankomst in
New York. De afgevaardigden, die benoemd zijn door president Kasavoeboe zijn: zittend Justin Bomboko, de
minister van buitenlandse zaken van Kongo en staand v.lm.r.: Bad Banga, Ylofa Kadi en M. Fele. Bomboko
is het hoofd van de delegatie.
liefde niet kan worden getwijfeld".
Hij bezwoer president en premier
hun twist bij te leggen en samen te
werken tot heil van het land.
Kasavoeboe ontslaat
bevelhebber van
Kongolese leger
Uit betrouwbare bron te Brazza
ville is vernomen, dat generaal Loen-
doela, opperbevelhebber van de Kon
golese strijdkrachten, bij decreet van
president Kasavoeboe is ontslagen.
■Een woordvoerder van president
Kasavoeboe heeft meegedeeld dat de
regering Ileo een arrestatiebevel te
gen Loendoela heeft uitgevaardigd.
De minister van voorlichting van
Ileo, Bolikango, heeft vertelaard dat
Loendoela er voor verantwoordelijk
is dat premier Loemoemba na zijn
arrestatie weer op vrije voeten is te-
komen.
Bolikango en
Loemoemba dreigen
elkaar met arrestatie
De minister van voorlichting in het
Kongolese kabinet van Ileo, Bolikan
go, heeft dinsdag in een toespraak tot
het Kongolese volk via radio-Leo
poldstad gezegd dat premier Loe
moemba en diens medeplichtigen ge
arresteerd zullen worden. Zij zullen
een eerlijke berechting krijgen on
danks het kwaad en het leed dat zij
in Kongo hebben aangedaan, aldus
Bolikango.
Bolikango begaf zich dinsdagoch
tend omstreeks kwart voor twaalf
naar het radiogébouw, begeleid door
vijf jeeps met Kongolese gendarmes-
Na tien minuten onderhandelen met
de directeur van de radiozender
kreeg hij toestemming voor zijn
radiotoespraak.
Over de aanhouding en de vrijla
ting van Loemoemba op maandag zei
hij dat Loemoemba dadelijk naar de
gevangenis van Akala gebracht had
moeten worden en niet naar het
Leopoldkamp.
De generaals Loendoela en Npolo
waren bij het kamp aangekomen en
hadden gezegd dat zij Loemoemba
litairen moesten worden omgekocht, zijn.
Kongolese vliegvelden weer open
onder beheer van V.N.
De Verenigde Naties hebben dins
dagochtend besloten de Kongolese
vliegvelden weer open te stellen voor
luchtverkeer. De vliegvelden blijven
onder het beheer van de Verenigde
Naties.
De enige verandering op het vlieg
veld Ndjili bij Leopoldstad is dat er
behalve de Soedanese schildwacht bij
de enige doorgang in de prikkel
draadafrastering rondom het vlieg
veld nu ook een Kongolese soldaat
staat. Maar degenen die het terrein
willen betreden, laten hun papieren
aan de Soedanese soldaat zien.
De Kongolese generaals Loendoela,
opperbevelhebber van het leger van
Loemoemba, en Npolo hebben zich in
het begin van de middag naar het
radiogöbouw te Leopoldstad begeven.
Zij wilden niet zeggen wat zij in het
gebouw zouden gaan doen.
Uit Elisabethstad in Katanga is ge
meld dat van dinsdagmiddag af alle
vliegvelden in Katanga weer geopend
zijn. Een uitzondering is echter ge
maakt voor militaire vliegtuigen en
toestellen die militairen en wapens
vervoeren.
Burgerluohtverkeer, dat wil zeggen
luchtverkeer dat niet bijdraagt tot
de burgeroorlog of de onrust, is weer
toegestaan.
Vervoer van troepen door de lucht
behoeft niet beslist als een oorlog
zuchtige handeling te worden be
schouwd, aldus heeft een woord
voerder van de VN verklaard.
De bewaking van de vliegvelden
door VN-troepen zal gehandhaafd
blijven aldus de woordvoerder.
Hij zei dat het radiogebouw en de
vliegvelden wee.r zijn geopend om
dat de spanning is afgenomen. De
sluiting was bedoeld als tijdelijke
maatregel, voegde hij eraan toe.
Secretaris-generaal Hammarskjoeld
heeft van zijn speciale vertegenwoor
diger in Kongo bericht ontvangen,
dat de vice-voorzitter van de Kon
golese senaat en de voorzitter van de
kamer van afgevaardigden schrifte
lijk de verzekering hebben gegeven,
dat het parlement zich zal belasten
met het toezicht op de uitzendingen
van radio-Leopoldstad en ervoor zal
zorgdragen dat de radio niet gebruikt
wordt voor doeleinden die de rust en
de openbare orde afbreuk doen. Vol
gens de speciale vertegenwoordiger
van Hammarskjoeld, Dayal, werkte
radio-Leopoldstad dinsdag normaal.
DE TWEE KONGOLESE DELEGA
TIES CONFEREREN MET
AFRIKAANSE LANDEN
Op initiatief van de Marokkaanse
delegatie bij de V.N. zijn de verte
genwoordigers van de twee Kongo
lese delegaties naar de V.N. dins
dagochtend door de groep Afrikaan
se landen uitgenodigd hun stand
punten uiteen te zettep. De bijeen
komst vond plaats in de zetel van
de Marokkaanse delegatie. De groep
Afrikaanse landen bij de V.N. om
vat de vertegenwoordigers van Ma
rokko, Tunesië, de VAR, Soedan,
Ethiopië, Ghana, Guinea, Liberië en
Libië.
De vertegenwoordigers van Ghana
en Ethiopië, die troepencontingen
ten voor de V.N. in Kongo hebben
geleverd, hebben dinsdag een bezoek
gebracht aan secretaris-generaal
Hammarskjoeldi.
NIEUWE JAPANSE UITNODIGING
AAN EISENHOWER
De Japanse premier Ikeda heeft
in een boodschap aan Eisenhower, de
Amerikaanse president uitgenodigd
voor een bezoek aan Tokio, hetzij
vóór het einde van Eisenhowers
ambtsperiode of in elk geval op elk
gewenst ogenblik na 20 januari.
Het nieuws is dinsdag officieel be
vestigd door de woordvoerder van
het Witte Huis, Hagerty, die te ken
nen heeft gegeven, dat de president
eerstdaags Ikeda zal antwoorden.
In officiële Amerikaanse kringen
is men echter van oordeel dat de
kans op een bezoek van ae presi
dent in de verkiezingsperiode uiterst
gering is en dat het Amerikaanse
staatshoofd het bezoek zal uitstel
len tot na de afloop van zjjn ambts
periode.
Zo'n Znnrbrand wordt
sneller geblust
dan ze gesticht is.
Het een of twee Rennies
speelt 't klaar.
En op prettige wijze.
Deze smakelijke tabletjes gewoon
maar laten smelten op uw tong
en alle leed is geleden. Prompt.
Want niét zodra komt de Rennies-
oplossing met uw speeksel in d'e
maag of alle overtollig maagzuur
wordt geneutraliseerd en kan U geen
kwaad meer doen. Koop 'n pakje
Rennies en steek 'n paar bij U. Dan
bent U altijd veilig en uw maaltijd
wordt nooit verstoord. Onder 't eten
niet, ook niet erna. Alleen maar bij
de eerste aanwijzing Rennies nemen,
onopvallend, zonder water of wat
ook.
(Advertentie!
De Amerikaanse luchtmacht heeft
gisteren vanaf haar basis te Vanden-
berg, in Californië een aardsatelliet,
de vijftiende „Discoverer", gelan
ceerd. Wanneer de satelliet in haar
baan geraakt, zal het tweede raket-
gedeelte worden losgemaakt, waarna
gepoogd zal worden de ruimtecabi
ne in de lucht op te vangen, wanneer
deze de terugreis naar de aarde is
begonnen. Indien de ruimtecabine
niet zou worden opgevangen, zal zij
in de omgeving van Hawai in zee
storten.
Intussen is de Amerikaanse „Ont
dekker" in een baan om de aarde ge
komen, aldus heeft een woordvoer
der van de luchtmacht op de basis
Vandenberg meegedeeld.
De omlooptijd van de satelliet is
94 minuten. „Ontdekker XV" is ma
ximaal 760 km en minimaal 209 km
van het aardoppervlak verwijderd.
Na de zeventiende omwenteling zal
de ruimtecabine - boven het noord
poolgebied - worden uitgeworpen.
De ruimtecabine zal morgenoch
tend (02.00 uur Ned. tijd) worden
uitgeworpen. Het doelgebied is een
oppervlakte van ca. 100 bij 300 km
ten noorden van Hawai.
Een woordvoerder van de lucht
macht heeft meegedeeld dat een vol
gende „Ontdekker" wellicht in ok
tober zal worden gelanceerd en mis
schien een aapje zal bevatten.
To op heden is de Amerikaanse
luchtmacht er in geslaagd twee ruim
tecabines, die van „Ontdekker XII
en XIV", op te vangen. De Russen
hebben tot op heden éénmaal een
deel van een ruimtevaartuig gebor
gen.
Bemande Russische raketvlucht?
Volgens het Engelse blad „Daily
Express" zal Chroesjsjef in New
York bekend maken dat Russische
ruimtevaarders met raketten een
hoogte van 96 km hebben bereikt en
veilig op aarde zijn teruggekeerd.
De wetenschappelijke medewer
ker van het blad schrijft dat twee
Russische astronauten na elkaar in
de neus van een omgebouwde mili
taire raket een ruimtevaart hebben
gemaakt en „zonder ernstige ver
wondingen" op aarde zijn terugge
keerd. Het blad noemt geen bron
van het bericht.
De Sowjetregering heeft dinsdag
in een nota bij de V.S. geprotesteerd
tegen de „beperkingen zonder weer
ga", die premier Chroesjtsjef zijn op
gelegd wanneer hij in de V.S. is ter
bijwoning van de algemene vergade
ring der V.N.
In de Sowjet-nota wordt de maat
regel der Amerikaanse regering een
onvriendelijke daad jegens de Sow-
jetunie genoemd, gericht op belem
mering van het werk der Sowjet-de-
legatie op de vijftiende zitting van
DE ZAAK „LAS PALMAS"
De rederij van de „Las Palmas",
het Westduitse schip, dat gisteren
door de Franse marine is opgebracht,
heeft verklaard dat het schip, dat
een dienst tussen Hamburg en Casa
blanca - via Rotterdam en Antwer
pen - onderhoudt, een gemengde la
ding heeft, waaronder zich niets be
vindt wat als oorlogsmateriaal kan
worden beschouwd.
Het schip heeft later toestemming
gekregen zijn weg te vervolgen zon
der het gedeelte der lading, waar
naar een onderzoek werd ingesteld.
Het staat thans reeds vast, aldus een
Franse verklaring, dat de rederij
noch de kapitein, die door valse ver
klaringen waren misleid, verant
woordelijk kunnen worden gesteld.
Vorig jaar november brachten de
Fransen een ander schip van dezelf
de Duitse rederij, de „Bilbao" op.
Het werd vrijgelaten, nadat 100 kis
ten met jachtmunitie in beslag wa
ren genomen.
Een maand later werd 262 tori
TNT - een explosieve stof - gehaald
van het Nederlandse kustvaartuig
„Biesbosch".
de algemene vergadering en op het
slechter maken van de internationa
le sfeer op het ogenblik dat de hoof
den van vele staten nieuwe pogin
gen willen doen om de internatio- j
nale spanning te verkleinen.
De Sowj et-regering staat er op
dat de Amerikaanse regering strikt1
de verplichtingen nakomt die zij op
zich heeft genomen op grond van de
overeenkomst over de vestiging der
centrale instellingen van de V.N. De
Sowj et-regering verwacht verder dat
de V.S. ervóór zorgen dat het hoofd
der Sowj et-delegatie zich ongehin
derd kan bewegen tussen New York
en Glen Cove, het gebruikelijke
hoofdkwartier van de Sowjet-delega-
tie tijdens de zittingen der algeme
ne vergadering.
Chroestsjef zal in het hoofdkwar
tier van de Sowj et-delegatie in Man
hattan verblijven. Dit is op korte af
stand van het gebouw der V.N. ge
legen.
„VEILIGHEIDSOVERWEGINGEN"
De woordvoerder van het Witte
Huis, Hagery, heeft laten weten dat
de beperking van de bewegingsvrij-
heid van premier Chroesjtsjef tij*
dens zijn verblijf op Amerikaanse
bodem hij mag Manhattan Island
niet verlaten uitsluitend is inge
steld uit veiligheidsoverwegingen.
Hij zei dit naar aanleiding van
Chroesjtsjefs verklaring, dat de be
perking niet kan bijdragen tot een
beter wederzijds begrip.
De Verenigde Staten hebben het
Russische protest tegen het besluit
de bewegingsvrijheid van Chroes
jtsjef in New York te beperken van
de hand gewezen.
RUSSISCHE OFFICIER VLUCHT
NAAR DE V.S.
De voorzitter van de commissie
voor on-Amerikaanse activiteit van
het huis van afgevaardigden, Fran
cis Walter, heeft meegedeeld dat zijn
commissie vandaag een Russische
officier zal horen, die naar de V.S.
is gevlucht. Het was de eerste me
dedeling over de aanwezigheid van
een gevluchte Russische officier in
de Verenigde Staten. Het is niet be
kend tot welke tak van de strijd
krachten de officier behoort.
Het verhoor maakt deel uit van
het onderzoek van de commissie naar
de activiteiten van de Sowj et-inlich
tingendienst in de Ver. Staten en De bisschop van Johannesburg, dr. Ambrose Reeves, die na de gebeurtenis
Dit is de Canadair Forty Four, het eerste vrachtvlieg tuig ter wereld, aldus Canadais Ltd., dat een scharnie- staat op geen enkele wijze in ver- sen in Sharpeville naar Engeland vluchtte om aan een eventuele arrestatt
rend staartstuk heeft, dit ter vergemakkelijking van het laden en lossen van vracht. De staart kan in 90 sec. band met de vlucht van de twee des- te ontkomen, en die vrijdag j.l. terugkeerde in Zuid-Afrika, is in het P
105 graden worden 'opengeklapt en in dezelfde tijd weer worden gesloten en vergrendeld. De Fourty Four, kumdigen van het nationale veilig- heim naar Engeland gedeporteerd. We zien de Anglicaanse bisschop hit'
een laagdekker, heeft vier turboprop-motoren type Rolls Royce Tyne, „jjn kan op 85% van alle vliegvelden ter heidsbureau naar de Sowjetunie, al- met zijn echtgenote op het platform van London Airport na zijn aankomst
wereld opereren. dus Walter. (telefotfl)