S)e Êcidóe6oii4cmt
i i 11 pi
Pan-Afrika aarzelt met militaire
hulp aan Loemoemba
Oost-Duits!and sluit de deur
voor West-Berlijn
Directeur J F J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: P APEN GRACHT 32
WOENSDAG 31 AUGUSTUS 1960
51ste JAARGANG
No. 15106
Vier dagen
de deur dicht
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0,59 p.w„ f 2,55 p. maand, f 7,50 p. kwartaal. Franco p.p. f 8.—. Advertent. 17 et p. mm., Telefoontjes f 1,50.
Ontruiming van Kongo door
Belgen voltooid
De Pan-Afrikaanse conferentie in Leopoldstad heeft een aantal resoluties
aangenomen die de regering van Kongo weinig hoop bieden op rechtstreek
se militaire hulp van Afrikaanse staten om de opstandige beweging in
Katanga de kop in te drukken.
De conferentie, die reeds vijf dagen op initiatief van Loemoemba bijeen is
om te spreken over concrete maatregelen om Kongo te herenigen, heeft
enkele resoluties aangenomen waarin in algemene bewoordingen wordt
gesproken over economische, politieke en militaire hulp aan Kongo, zonder
dat er sprake is van troepensteun buiten het kader van de Verenigde
Naties.
De algemene indruk is dat de Afrikaanse landen Kongo wel willen steunen,
maar uitsluitend via de Verenigde Naties. Dit kwam het sterkst tot uiting
in een resolutie van Kameroen, die in een referendum Katanga onder
toezicht van de Verenigde Naties beoogt.
De Kongolese premier staat thans voor de keus zonder buitenlandse steun
militaire operaties tegen Katanga te beginnen of het advies van o.m. Tune
sië te volgen.
Twee compagnieën Kongolese troepen in gevechtsuitrusting en bewapend
met geweren en machinegeweren zijn vandaag uit Leopoldstad naar Loe-
loeaburg vertrokken, kort voordat Loemoemba uit Stanleystad in de hoofd
stad terugkeerde.
De terugtrekking van de Belgische
troepen uit Kongo is gisteren vol
tooid. Ongeveer 180 man van het „be
vrijdingsbataljon", dat in 1941 in En
geland werd opgericht, werd toege
sproken door de Katangese minister
van buitenlandse zaken, Moenongo,
voordat de militairen in Amerikaanse
„Globemasters" stapten, die hen naar
Brussel „zullen vliegen. Het bataljon
was in Katnga aangekomen nadat de
muiterij onder de Kongolese troepen,
begin juli was uitgebroken en zes
blanken werden vermoord.
De Verenigde Naties hebben mede
gedeeld dat zij de voormalige Belgi
sche basis Kamina hebben overgeno
men.
Ruim vijfhonderd Belgische techni
ci blijven, op verzoek der V.N., him
taak vervullen opdat deze uitgestrek-
Dreigend onweer
Verleden week schreven we boven
het artikel in deze kolom „Loe-
moemba's nederlaag". Hij had een
lesje gehad van de Veiligheidsraad
en hij had dat lesje begrepen.
Maar hoe snel de kansen in het
politieke spel kunnen keren schijnt
dezelfde Loemoemba te gaan bewij
zen, want hij is ondanks het hem'
gegeven en door hem begrepen lesje
hard op weg naar de verwezenlij
king van zijn eigen doel: de voor
malige Belgische Kongo geheel onder
zijn bewind.
Hij, die vorige week nog zijn ster
ke tegenstander leek, Tsjombe van
Katanga, te zamen met Kalondji van
Kasai, wordt meer en meer naar het
achterplan gedrongen onder het non-
interventionele oog van de Verenig
de Naties. Kalondji is reeds in bal
lingschap en als de schijn niet be
driegt staat Tsjombe's goede maar
kleine legertje binnenkort een aan
val te wachten van de Loemoemba-
Kongolezen. Hij, zowel als zijn te
genstanders, hebben met verdeeld
heid in eigen omgeving te kampen,
maar de Afrikaanse ziel is ondoor
grondelijk en Loemoemba gaat door
op de weg die hij gaan wil.
Het gerucht wil, dat hij direct of
zijdelings hulp ontvangt van blanke
officieren. Welke ideologie deze blan
ke officieren dan aanhangen is niet
moeilijk te raden; evenmin is zulks
moeilijk ten aanzien van de prijs, die
Loemoemba dan in de toekomst zal
moeten, misschien ook willen betalen.
te vliegtuigbasis in stand kan worden
gehouden.
Uitsluitend militairen der Verenig
de Naties zullen toegang hebben tot
Kamina en Kitona, de andere grote
gewezen Belgische luchtmachtbasis
in Beneden-Kongo.
LOEMOEMBA EN TSJOMBE.
Uit Leopoldstad wordt gemeld dat
militairen van Loemoemba thans de
grens van Katanga tot op enkele ki
lometers zijn genaderd.
Loemoemba zelf is dinsdagavond
per vliegtuig uit Stanleystad in Leo
poldstad teruggekeerd. Waarne
mers menen dat de volgende week
van groot belang zal zijn in de strijd
tussen Loemoemba en Tsjombe.
Vijf Kongolese soldaten die gewond
werden in een gevecht in de ->rovin-
cie Kasai (het gebied van de thans
bezette „mijnstaat") rijn dinsdag
avond per vliegtuig in Leopoldstad
aangekomen.
Een nog onbevestigd bericht wil,
dat twee Kongolese militairen in
hetzelfde gevecht werden gedood.
Kalondji doei beroep
op de Gaulle
In een boodschap aan generaal De
Gaulle zegt de „president" van de
„mijnstaat van Kasai", Kalondji, die
thans in ballingschap te Elisabeth-
stad verblijft, dat de troeper. van de
Kongolese regering, die zijn land
zijn binnengevallen, onder leiding
staan van Tsjechische officieren. Vol
gens Kalondji, heeft de Russische
medische ploeg, die in Kasai is aan
gekomen, bij haar bagage radiozen
ders en zeer waarschijnlijk ook wa
pens en munitie. Kalondji zegt ver
der, dat de Bakwanga gestationeerde
Tunesische troepen alles gedaan
hebben om het verzet, dat georgani
seerd wordt, te dwarsbomen.
Hij doet een beroep op De Gaulle
hem te helpen door stappen te doen
bij „alle landen, die evenals u be
zield zijn door de grote idealen van
vrijheid en gerechtigheid".
In een boodschap aan Hammers-
kjoelds vertegenwoordiger in Kongo,
dr. Bunche, vraagt Kalondji of Scan
dinavische, Ierse of Canadese troe
pen naar Zuid-Kasai gezonden kun
nen worde: om een einde te maken
aan „de marteling van de bevolking
door de anarchistische troepen van
Loemoemba".
Europeaan door Kongolese troepen
tot stilstand gekomen.
HET INCIDENT IN STANLEYSTAD.
De officiële woordvoerder van
premier Loemoemba heeft verklaard
dat het incident, dat zaterdag op het
vliegveld van Stanleystad plaats had,
„sterk overdreven" is. Het was
slechts een twist van drie minuten
tussen de Amerikaanse piloten en de
Kongolezen, die hogelijk verbaasd
waren dat het toestel zolang boven
het vliegveld cirkelde, zei hij.
Het was de eerste officiële reactie
van de Kongolese regering op het
incident. Het gebeurde op het vlieg
veld van Stanleystad zou echter on
der deelnemers aan de Pan-Afnkaan-
se conferentie grote beroering heb
ben gewekt, en verscheidene dele
gatieleiders zouden de kwestie met
Loemoemba willen bespreken.
AMERIKAANS PROTEST.
De V.S. hebben krachtig geprotes
teerd bij de Kongolese regering over
de aanval op de acht Amerikanen in
Stanleystad en gevraagd om bestraf
fing van de aanvallers, zo heeft het
State Department dinsdag bekend ge
maakt.
In het protest, dat maandag in Leo
poldstad is overhandigd door de Ame
rikaanse ambassadeur in Kongo,
Timberlake, wordt gezegd dat de acht
Amerikanen „afgeranseld zijn met
geweerkolven, geschopt en over de
grond gesleept zijn".
De behandeling, die zij van Kongo
lese soldaten gekregen hebben, valt
op geen enkele wijze te verontschul
digen. De Amerikaanse regering
vraagt dan ook om bestraffing vaci
de daders en verzoekt de Kongolese
Paus Johannes ontving prins Albert
In zijn zomerresidentie te Castel Gandolfo heeft Z.H. Paus Johannes XXm
prins Albert van België ontvangen. Links staat Avery Brundage, voorzitter
van de Olympische Spelen.
regering te verzekeren, dat er maat
regelen genomen zullen worden om
dergelijke aanvallen in de toekomst
te voorkomen.
Lincoln White, de woordvoerder
van het State Department, zei later
dat het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken de aanval als een
ernstige zaak beschouwt en de Kon
golese regering „volledig verant
woordelijk acht voor het optreden
van haar troepen.
De vulkaan de Etna is weer ac
tief. Het aantal explosies bedroeg
dinsdagmiddag ongeveer dertig per
minuut. Tevens is een voortdurend
onderaards gerommel hoorbaar.
De plaats Nabira aan de Geel
vinkbaai in Ned. Nw.-Guinea wordt
in de nabije toekomst opvoerbasis
voor het Wisselmerengebied in het
binnenland. Voor dit doel is men on
langs begonnen met het bouwen van
verschillende faciliteiten.
In Bakwanga, de hoofdstad van de
vroegere „mijnstaat" van Kalondji is
het rustig, aldus heeft een woord
voerder van de Verenigde Naties in
Leopoldstad meegedeeld.
De Europese inwoners hebben zich
gedurende een nacht, onder bescher
ming van Tunesische VN-troepen,
teruggetrokken in de plaatselijke
club. Het werk in de diamantindus
trie die drie dagen geleden nog
op volle toeren draaide is echter
tengevolge van de arrestatie van een
Politiebewakingen aan de grens versterkt
Van Fidel Castro naar Loemoemba,
van Cuba naar de Kongo is in de com
munistische politiek maar een kleine
stap.
/"\ok bij het Midden-Oostelijke
^kruitvat wordt de brandende lont
weer angstwekkend dicht bij het
spongat gehouden. De pro-westerse
premier van koning Hoesseins Jor
danië, Majali, is vermoord. Majali
was geen vriend van de Verenigde
Arabische Republiek en de VAR geen
vriend van het westen. Majali was
zelfs een fervent tegenstander van
de Egyptenaar Nasser. Het is op het
ogenblik nog te boud om te stellen,
dat handlangers van Nasser de hand
in de moord op Majali hebben gehad,
at hem het elimineren van de Jorda-
niër niet onwelkom zal zijn, lijkt ons
echter wel waarschijnlijk.
Hoewel we moeten afwachten of
Hoessein sterk genoeg is een pro-
westerse politiek met behulp van
Majali's opvolger te blijven voeren,
dient te worden afgewacht, maar de
politieke balans is momenteel zeer
ten ongunste van het westen gedaald.
Het valt daarom te begrijpen, dat
vooral Engeland (oliebelangen!) de
ontwikkeling in dat gebied met be
zorgdheid gadeslaat.
,e tegenstelling tussen Sowj et-Rus
land en communistisch China, die
D
zich de laatste dagen weer heeft toe
gespitst, mag daarbij nauwelijks een
lichtpunt worden genoemd. Zij die
optimistisch genoeg zijn of zo licht
gelovig te menen, dat een breuk tus
sen die twee grootmachten de onder
gang van het wereldcommunisme zal
inluiden, dienen wel te bedenken,
dat de godloze communistische ideo
logie in beide landen onverzwakt
blijft bestaan. Het komt ons daarbij
voor, dat een breuk tussen Rusland
en China meer beangstigend is dan
een harmonisch samengaan. Want
het is de vraag of Rusland on
danks aanmatiging en uitdagend ge
krijs een conflict met het westen
wil riskeren. Naar ons gevoelen moet
aan de Russische leuze van vreedza
me co-existentie een zekere waarde
worden gehecht, althans voorlopig,
want Rusland kan wachten en zal,
om dat te bereiken, China in toom
willen houden. In dat licht moeten
we ook de weigering van Rusland zien
China deelgenoot te maken van zijn
atoomgeheimen. Een China, dat zijn
eigen weg gaat, zal zich niet alleen
laten leiden door de ideologie van
zijn leiders, maar meer nog door de
latente haat van het gele ras tegen
het blanke, daarbij gesteund door zijn
overmacht aan mensen. Een olifant
in een glazen kast doet meer schade
dan een alleen maar grommende
beer.
Oost-Duitsland heeft kort na middernacht de grens tussen Oost- en West-
Berlijn voor Westduitsèrs gesloten. Oostduitse volkspolitie bij de Branden
burger Thor verklaarde dat de beperkingen volgens de opdracht van kracht
zijn geworden.
In West-Berlijn zijn alle leden der politiemacht, die dinsdagavond geen
dienst hadden, naar hun post opgeroepen.
De Westduitse staatssecretaris voor aangelegenheden, geheel Duitsland be
treffende, gaf als zijn mt 'ng over de door de Oostduitse regering genomen
maatregel te kennen, dat deze regering er kennelijk op uit is onrust onder
de Westelijke bondgenoten te zaaien.
Verscheidene auto's met Westduitse nummerplaten, die van West- naar
Oost-Berlijn wilden gaan, keerden bij de grensposten terug, na door de
Westduitse politie van de toestand op de hoogte te zijn gebracht. Uit om
gekeerde richting kwamen verschillende Westduitse wagens ongestoord
de grens over.
Van 1 tot 4 september zullen in West-Berlijn bijeenkomsten worden ge
houden van Duitsers afkomstig uit de gebieden die thans aan verschillende
Oosteuropese landen behoren.
Jordanië slaat een verkeerde weg in
MMWÊÊÊ EraHHHI WÈi
In de Jordaanse hoofdstad Amman zijn maandag de 44-jarige premier Haza Majali en tien van zijn medewer
kers bij een bom-aanslag om het leven gekomen. Het gedeelte van het regeringsgebouw, waarin het bureau
van de premier was gevestigd, is volkomen vernietigd. Foto: militairen en brandweerwagens snellen naar de
rokende ruïnes van het ontplofte gebouw. v,
De Oostduitse regering zegt niet
te kunnen toestaan dat de luchtcor-
ridors tussen West-Berlijn en West-
Duitsland worden misbruikt voor het
vervoer van militaristische en irren-
dentistische elementen" naar Wes-
Berlijn. Deze corridors zijn slechts
bedoeld voor gebruik door de geal
lieerde strijdkrachten in West-Ber
lijn. De westelijke mogendheden
„zijn volledig verantwoordelijk" wan
neer een dergelijk „misbruik" toch
plaats heeft.
Krachtens de vier-mogendheden-
overeenkomsten hebben Duitsers toe
gang tot alle sectoren van Berlijn.
De burgemeester van West-Berlijn,
Brandt, bracht donderdag nog een
bezoek aan 't bureau van de sociaal
democratische partij in Oost-Berlijn
en werd door enkele honderden
Oostberlijners hartelijk toegejuicht.
Brandt zal de Oostduitse maatre
gelen, zowel wat betreft de vrijheid
van toegang tot Berlijn als de bewe
gingsvrijheid in de stad zelf, vandaag
zelf met drie westelijke commandan
ten bespreken.
In een verklaring van het West-
berlijnse stadsbestuur wordt gezegd,
dat de data van het congres en de
bijeenkomst reeds maanden bekend
waren. Congres noch meeting hebben
ten doel haat te zaaien of propagan
da te maken. De beperking van de
bewegingsvrijheid in Berlijn is vol
komen willekeurig.
Tien miljoen bewoners van de
vroegere Duitse gebieden die thans
aan Polen en de Sowj et-Unie beho
ren vieren jaarlijks in West-Duits-
land de „dag van het vaderland". Dit
jaar hebben de belangrijkste gebeur
tenissen plaats in West-Berlijn. Op
3 september begint een congres met
o.m. sprekers uit de Verenigde Sta
ten en Frankrijk, de volgende dag
zal in de Waldbühne, die 25.000 per
sonen kan bevatten, een bijeen
komst worden gehouden waar bur
gemeester Brandt en de Westduitse
minister voor al-Duitse zaken Lem
mer het woord zullen voeren.
In de Oostduitse regeringsverkla
ring wordt gezegd dat de internatio
nale wet, zoals omschreven in de
overeenkomst van Potsdam en het
Handvest van de Verenigde Naties,
het propageren van agressie met het
doel bestaande grenzen te verande
ren verbiedt. De bijeenkomsten van
vluchtelingen zijn volgens Oost-Ber
lijn tegen Oost-Duitsland en zijn
buurstaten gerichte propaganda.
West-Berlijn behoort niet tot West-
Duitsland en „de door de Westduitse
regering geleide en gefinancierde or
ganisaties" hebben niet het recht
hier werkzaam te zijn.
In West-Berlijn wordt aangeno
men dat de Oostduitse maatregel
slechts is gericht tegen Westduitsers
die aan de congressen willen deelne
men. Er zijn geen aanwijzingen dat
de beperkende bepalingen ook voor
West-Berlijners en vreemdelingen
gelden.
Een functionaris van het Oost
duitse ministerie van buitenlandse
zaken heeft op een desbetreffende
vraag geantwoord, dat de beperken
de bepalingen duidelijk gelden voor
Westduitsers.
Het commando der Westberlijnse
politie heeft inmiddels opdracht ge
geven de bezetting van alle grens-
en sectorposten te versterken. De po
litie bij de posten van Westduitsers,
die zich naar de Oostelijke sector
van de stad willen begeven, te waar
schuwen.
De sluiting van de grens tussen
Oost- en West-Berlijn geldt alleen
voor de duur van het congres tot
4 september. De Oostduitse politie
bewaking aan alle toegangen is ver
dubbeld.
In Bonn zien diplomatieke waarne
mers de Oostduitse maatregelen als
een poging om rechten uit te oefenen
die de Russen reeds enige tijd voor
de Oostduitsers wensen.
In een verklaring van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken wordt onder meer gezegd dat
Berlijn nooit Oostduits grondgebied
is geweest en dat de verantwoorde
lijkheid voor de vrije doorgang tot
Berlijn volgens overeenkomst bij de
Sowj et-regering berust. Het ministe
rie ziet de maatregelen als een der
„agressieve bedreigingen van het
Sowj et-marionettenregime in Oost-
Duitsland."
Ook de Oostberlijnse politie bij de
grensposten is versterkt. Als regel
worden West-Duitsers naar West-
Berlijn teruggezonden. Volgens een
Oostduitse bekendmaking van gister
avond worden West-Duitsers alleen
in Oost-Berlijn toegelaten als zij 'n
Vrij koel weer
Om het omvangrijke en diepe lage
drukgebied met centrum boven de
Finse Golf, stroomt koele lucht van
polaire oorsprong naar West- en
Midden-Europa. Door de onstabiele
opbouw van deze lucht komen ook
hierin buien voor.
Een kleine, van de oceaan af
komstige storing bereikte vanmorgen
Ierland. Deze storing trekt naar ver
wachting over Zuid-Engeland in de
richting van het zuiden van ons
land.
In verband daarmede blijft er ook
morgen kans op regen bestaan. In
het temperatuurverloop komt niet
veel verandering en het blijft vrij
koeL
verblijfsvergunning hebben.
De Westberlijnse politie aan de
controle Dreilinden, het oostelijk
einde van de 160 km lange Auto
bahn van West-Duitsland naar West-
Berlijn, heeft vanmorgen meegedeeld
dat het verkeer uit Westduitsland
normaal is.
De Oostduitse grenswacht bij de
grenspost Helmstedt is vandaag ver
sterkt, maar de weinige reizigers
naar Berlijn werden vlug geholpen.
Volgens de Westduitse grenswacht
is niemand teruggezonden. West-
Duitsers moeten hun persoonsbewijs
laten zien waarop hun geboorteplaats
staat aangegeven waaruit kan wor
den opgemaakt of de houder een
vluchteling is die waarschijnlijk de
aangekondigde bijeenkomsten in
West-Berlijn wil bijwonen.
Oit nummer bestaat uit 10 pagina's
weer
(Geldig van woensdagavond tot
donderdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
Half tot zwaar bewolkt met
enige regen. 'Weinig verandering
in temperatuur. Zwakke tot ma
tige wind, in hoofdzaak tussen
west en zuid.
1 Sept.: zon op 05.51; onder 19.28;
maan op 16.49; onder 00.51.
Hoo~waterstanden
1 Sept.: voorm. 11.08; n.m. 11.53.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen luiden:
temp. gist.
max. min.
HELSINKI zwaar bew. 11 8
STOCKHOLM onbewolkt 13 4
OSLO licht bew. 16 5
KOPENHAGEN geh. bew. 17 13
ABERDEEN regen 15 9
LONDEN licht bew. 19 10
AMSTERDAM regenbui 18 13
BRUSSEL regen 18 12
LUXEMBURG zwaar bew. 18 12
PARIJS zwaar bew. 19 13
BORDEAUX licht bew. 21 12
GRENOBLE regen 22 13
NICE licht bew. 24 15
BERLIJN regen 20 13
FRANKFORT regenbui 19 13
MUNCHEN regen 19 11
ZURICH zwaar bew. 19 12
GENEVE zwaar bew. 20 12
LOCARNO licht bew. 11
WENEN zwaar bew. 20 14
INNSBRUCK zwaar bew. 18 9
BELGRADO zwaar bew. 27 16
ATHENE onbewolkt
ROME licht bew. 31 19
AJACCIO half bew. 26 14
MADRID onbewolkt 32 16
LISSABON onbewolkt 27 18
MALLORCA zwaar bew. 31 22
Korreltje
Niets is moeilijk, wanneer men het
zelf niet behoeft te doen.
