Benelux gaat radio
van drie kilometer
Nog beter beeld van heelal
telescoop
bouwen
Seminarie
groeit snel
2 Doden en 5 gewonden
bij autobotsing
DINSDAG 23 AUGUSTUS 1960OE C.ETDSE COURANT PAGINA 7
J. M. HOOGSTRATEN
OVERLEDEN
In Deventer is de voorzitter van
de vereniging van vleeswarenfabri-
kanten in Nederland en van de fe
deratie V.B.E., de heer J. M. Hoog
straten in de ouderdom van 68 jaar
overleden.
De heer Hoogstraten, die een voor
aanstaande positie innam in de vlees-
en vleeswarenindustrie en de hier
mee samenhangende organisaties, is
in leven ook lid geweest van de ad
viescommissie van de runder- en
varkenscentrale, bestuurslid van de
vereniging tot bevordering van de
export van vee en vleeswaren en be
stuurslid van de Kamer van Koop
handel voor Salland en Twenthe.
Hij was officier in de orde van
Oranje Nassau en drager van het
erekruis „Pro Ecclesia et Pontifice"
Het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft een
uiteenzetting gegeven over de plannen van de regeringen der drie Benelux-
landen, gezamenlijk een nieuwe radiotelescoop te bouwen die de vorm
zal hebben van een kruisantenne.
Het voorbereidende werk voor dit studieproject is inmiddels begonnen
onder leiding van een „Raad voor het Benelux kruis-antenneproject", waar
in voor Nederland zitting hebben prof. dr. J. H. Oort (voorzitter), prof. dr.
H. C. van de Hulst, prof. dr. A. Blaauw, prof. Ch. L. Seeger, en ir. H. Rinia,
en voor België prof. R. Coutrez (secretaris-penningmeester), prof. P. Bour
geois, prof. A. van Hoof, prof. P. Ledoux en ir. Y. Heek. Verder zullen aan
het project meewerken een Amerikaanse en Australische deskundige, ter
wijl van de jongere geleerden, die aan het grote project zullen werken, er
een uit Zweden en een uit Groot-Brittannië afkomstig is.
Rijkdom van gegevens
Veel experimenten
Daar dit alles geheel nieuw en
zeer ingewikkeld is, moet heel veel
geexperimenteerd worden, voordat
bepaald kan worden hoe uiteinde
lijk de bouw moet geschieden. De fi
nanciële steun van het bureau voor
wetenschappelijk en technisch per
soneel van de OEES voor het Bene
lux kruisantenneproject is bedoeld
voor deze fasse van experimenteren,
die ongeveer 2 jaar zal duren, aldus
het ministerie.
Met het oog op de grote betekenis
van dit Benelux-initiatief heeft het
bureau voor wetenschappelijk en
technisch personeel van de OEES
een eerste financiële bijdrage van
ongeveer 50.000,in de kosten
van het project goedgekeurd, terwijl
nog verdere financiële steun gege
ven zal kunnen worden. In de nau
welijks 12 jaren, waarin de radio-
astronomie tot volle ontwikkeling
gekomen is, hebben de radiogolven
een rijkdom aan gegevens verschaft,
maar tot nu toe is de vooruitgang
van de radio-astronomie beperkt ge
bleven door enerzijds de zwakheid
van de signalen en anderzijds het
uiterst geringe oplossend vermogen
van de bestaande radiotelescopen.
Wegens de lange golflengten dezer
radio-straling kan een radio-tele
scoop slechts een zeer vervaagd
beeld geven van het heelal. Zelfs
met de beste huidige instrumenten
zijn die beelden nog wazige vlekken
die ongeveer half zo groot zijn a)s
de zon of de maan. De telescoop kan
dus geen details onderscheiden die
belangrijk kleiner zijn dan de zon
of de maan.
Nog groter
Hierin kan slechts verbetering
worden gebracht door de omvang
van de radio-telescopen te vergro
ten. Men schat, aldus het ministerie,
dat het voor een doeltreffende be
studering van het heelal door radio
methoden nodig zal zijn, details van
ongeveer 1 boogminuut of het l/30e
deel van de middellijn van de zon te
onderscheiden. Voor de golflengten
van ongeveer 1 meter, die zich het
'beste tot een dergelijke bestudering
zouden lenen, zou een radio-telescoop
met een opening van ongeveer 31/*
km vereist zijn. Het is uiteraard on
mogelijk, een beweegbare holle spie
gel van een dergelijke grootte te
bouwen. De radio-astronomen zijn
daarom op zoek naar andere moge
lijkheden om dergelijke grote afme
tingen te bereiken. Het project voor
een grote kruisantenne zal, als het
wordt uitgevoerd, het eerste experi-
ment zijn om het vereiste scheidend
vermogen te bereiken.
Honderdduizenden spiegels
In de plaats van een complete hol
le spiegel van 3Vi km zal vermoe
delijk een woud van enige honderd
duizenden kleine spiegels gemaakt
worden. Het plan is deze op te stel
len in twee lange stroken, die lood
recht op elkaar staan en vast op de
grond bevestigd zijn. De stroken zou
den ongeveer 3 km lang en ongeveer
30 m breed zijn. Door de juist ver
binding van al deze kleine antennes
zou een beeld van de hemel verkre
gen kunnen worden, dat vrijwel
even gedetailleerd is als dat wat te
bereiken zou zijn met een complete
holle spiegel van 3 km middellijn.
Men moet uiteraard rekening hou
den met het probleem van de be
weegbaarheid. Het is niet voldoende
een beeld te krijgen van de hemel
vlak boven ons. Men moet ook in
staat zijn grote delen van de hemel
ten noorden en ten zuiden ervan
waar te nemen, en de mogelijkheid
moet aanwezig zijn een bepaald ge
bied of voorwerp gedurende enige
tijd te volgen bij zijn dagelijkse loop
langs de hemel. Door een passende
constructie van de afzonderlijke an
tennes dopr ze afzonderlijk be
weegbaar te maken en door een
systeem van elektrische verbindin
gen onderling, is het mogelijk dit
alles te bereiken, zelfs al staat de
radio-telescoop als geheel vast op de
grond.
KIJKEN NAAR DE BALLON
SATELLIET
De sterrewacht te Utrecht ver
strekt de volgende opgave van tij
den van passeren over Nederland
van de Amerikaanse ballonsatelliet:
23 aug. 22.20 uur 24.37 uur;
24 aug. 21.59 uur 23.55 uur;
25 aug. 21.37 uur 23.43 uur steeds
vrij hoog aan de hemel. Het aange
geven tijdstip is het hoogste punt
van de baan. De satelliet is ongeveer
vijf minuten ervoor en erna zicht
baar gaande van west naar oost.
De sterrewacht te Utrecht verzoekt
het publiek dringend zich niet tele
fonisch om inlichtingen tot de ster
rewacht te wenden.
Het seminarie te Noordwijker-
hout groeit snel. Het is wel ze
ker dat het complex gebouwen
september 1961 in gebruik kan
worden genomen.
Staande op de kapel-in-aan-
bouw maakte de fotograaf bij
gaande opname. Links ziet men
de woonflats voor leraren en
leerlingen (twee gebouwen met
steigers) daarachter de aula
voor bijeenkomsten, toneelvoor
stellingen etc. (met koepeldak),
rechts het schoolgebouw met de
leslokalen en geheel rechts de
sporthal. Achter de woonflats
ligt het klooster voor de zusters,
die huishoudelijke diensten in
het seminarie zullen verrichten.
(Foto: De Leidse Courant)
Als gevolg van blikseminslag is
het bedrijfsgedeelte van de grote
boerderij van de heer A J. Joling
aan de Zwijnsweg in de Noord-Oost
polder geheel uitgebrand. Alle land
bouwwerktuigen met uitzondering
van twee tractoren gingen verloren,
Ook een gedeelte van de* oogst ging
in vlammen op. Het woonhuis dat,
zoals bij grote boerderijen gebruike
lijk is, apart staat bleef behouden.
Cafétaria in het Parijse Louvre
Op rijksweg 11 bij Ede zijn maan
dagmorgen twee personen omgeko
men en vijf ernstig gewond bij een
botsing tussen een Nederlandse en
een Duitse personen auto. Twee van
de gewonden verkeerden gister
avond nog in levensgevaar.
Het ongeluk gebeurde toen de be
stuurder van de Nederlandse auto,
de 51-jarige Rotterdammer C. P. v.
d. Ende, die met 5 passagiers op
weg was naar Ede, op de rijksweg
wilde keren om de afrit naar deze
plaats in te rijden.
Hij was de zijweg abusievelijk
voorbij gereden en wilde, op aanwij
zing van zijn zuster, mevr. Steen
wij k-v. d. Ende uit Berkel, die was
uitgestapt, via de middenberm ke
ren. Waarschijnlijk heeft mevrouw
Steen wijk de snelheid van de nade
rende Duitse auto onderschat en
haar broer het teken gegeven om
terug te ryden.
De Duitse auto ramde het voer
tuig, dat zich midden op de weg
bevond, in volle vaart in de flank.
Beide auto's sloegen over de kop en
belandden ernstig beschadigd in de
middenberm.
De heer v. d.Ende en zijn 83-jari-
ge moeder werden gedood. De andere
familieleden, mej. A. v. d. Ende en
het veertienjarige dochtertje van
mevr. Steen wij k-v. d. Ende en de
dertienjarige zoon van de familie
Ouwendijk in Ede werden ernstig
gewond. Mej. v. d. Ende verkeert
nog in levensgevaar.
De bestuurder van de Duitse auto,
de heer J. Aling uit Gelsenkirchen
en de heer G. A. Bertholt uit Essen
die naast hem had gezeten, werden
ook ernstig gewond. De laatstge
noemde verkeert eveneens nog in
levensgevaar.
De 27-jarige stucadoor W. van
Goor uit Ospel (gem. Nederweert) is
gisteren op de rijksweg Maarheze-
Weert verongelukt. Rijdend op zijn
motor is hij waarschijnlijk onwel
geworden, ten gevolge waarvan hij
tegen een personenauto botste. Deze
kon hem niet ontwijken. De motor
rijder was op slag dood.
Op een van de terrassen van het Louvre in Parijs is een zelfbedienings
restaurant ingericht (foto) waar de enthousiaste bezoekers van het museum
hun tocht door de vele zalen even kunnen onderbreken om zich behalve
geestelijk ook lichamelijk te voeden...
Nederlandse actie
voor Belgisch gezin
De Bredase Kamer van Ko. phan-
del, het departement „West-Bra
bant" van de Maatschappij voor nij
verheid en handel, en de Brabantse
werkgeversvereniging zijn gisteren
een landelijke actie begonnen ten
behoeve van een uit Kongo terug
gekeerd, zwaar getroffen Belgisch
gezin. De Belgische minister van
Volksgezondheid heeft tot adoptie
van dit gezin geadviseerd. De be
trokken actie zal op 1 oktober be
ëindigd worden en heeft, zo deelt
men ons van de zijde van het actie
comité mede, de instemming van de
Belgische ambassadeur in Nederland.
Het te adopteren gezin bestaat uit
negen personen van wie zeven kin
deren. De vader, vroeger schoolhoofd
in Luluaburg, werd volgens mede
delingen van het Belgische ministe
rie van volksgezondheid op 9 juli van
dit jaar door muitende soldaten
neergeschoten.
Het twee-en-een-half jarig jon
getje J. F. G. M. Braam, uit Beekr
bergen is gisteren, toen hij aan het
spelen was met een buurmeisje in
een regenwaterput gevallen en ver
dronken. Het water in de put stond
90 centimeter hoog. De moeder van
het buurmeisje en later politie en
brandweer hebben nog kunstmatige
ademhaling toegepast, doch tever
geefs.
JONGE BADER BIJ BLOEMEN-
DAAL VERDRONKEN
In Bloemendaal aan zee is gister
avond de 13-jarige Herman Ritsema
uit Amsterdam verdronken.
Leden van de plaatselijke red
dingsbrigade hebben het stoffelijk
overschot na uren zoeken gevonden,
iets ten zuiden van een bekende uit
spanning in de Kennemerduinen.
Het reddingswerk werd georgani
seerd toen omstreeks acht uur een
kampeerder op het strand jongens
kleren onbeheerd had aangetroffen.
Het stoffelijk overschot is naar het
politiebureau gebracht.
Arrestant
ontvlucht op
Stationsplein
Gistermiddag is op het Stations
plein de 32-jarige koopman H. K.
gevlucht, toen hij onder bewaking
van twee wachtmeesters der rijks
politie werd overgebracht van een
arrestanten wagen naar de Stations
hal voor zijn transport naar Veen-
huizen. De man zit daar zijn straf
uit die hem indertijd was opgelegd
wegens souteneurschap. Hij was
naar Amsterdam overgebracht voor
zijn berechting door de politierechter
wegens heling van een auto. De po
litierechter veroordeelde de man
daarvoor tot vier weken gevangenis
straf.
Tijdens zijn overbrenging slaagde
de man er in zich op het drukke
Stationsplein uit de voeten te ma
ken. Vannacht was hij nog voort
vluchtig. Zijn signalement luidt:
lang 1.85 meter, donkerblond haar.
Hij is gekleed in een bruin wollen
vest en draagt beige schoenen. Hij
heeft in zijn mond 'n bovenprothese.
SMALDEEL 5
Het ministerie van buitenlandse
zaken heeft dinsdag desgevraagd
meegedeeld, dat hr. ms. vliegkamp
schip „Karei Doorman" na een be
zoek aan Japan in de eerste helft
van september zal terugkeren naar
N'euw-Guinea om vandaar de reis te
vervolgen via de zuidelijke Stille
Oceaan, waarbij een bezoek aan
Auckland in Nieuw-Zeeland zal wor
den ingelast.
Het smaldeed 5 (het vliegkamp
schip en hr. ms. onderzeeboot jagers
„Groningen" en „Limburg") zal naar
Nederland terugkeren via Kaap
Hoorn. Ook in Zuid-Amerika zullen
nog enige havens worden aange
daan. Verwacht wordt, dat de sche
pen medio december in het vader
land zullen terugkeren.
BANKEN SLUITEN
EEN ZATERDAG PER MAAND
Het bestuur van de Nederlandse
Bankiersvereniging heeft besloten
dat met ingang van september 1960
de banken elke derde zaterdag van
de maand voor het publiek gesloten
zullen zijn.
Het bestuur acht het niet langer
verantwoord de geleidelijke invoe
ring van de vijf-daagse werkweek
achterwege te laten, nu overal het
beginsel van het lange week-end
weerklank vindt.
Het bestuur hoopt dat de cliënten
begrip zullen hebben voor de rege
ling en hun transacties zoveel mo
gelijk op andere dagen af zullen
wikkelen. Beperkte uitzonderingen
zullen o.a. worden gemaakt voor
Amsterdam en Rotterdam in ver
band met het scheepvaartverkeer.
Ook voor de kantoren waar uitslui
tend vreemd geld gewisseld wordt
geldt de regeling niet.
In 1960 zullen de banken dus ge
sloten zijn op 17 september, 15 ok
tober, 19 november en 17 december.
Aan bovenstaand besluit der Ne
derlandse bankiersvereniging is
overleg met de werknemersorganisa
ties in het bankbedrijf vooraf ge
gaan.
KIST MET HANDGRANATEN
AANGESPOELD
Gisteren is op de kust bij Ouwer-
kerk een kist met handgranaten aan
gespoeld, die door de mijnoprui-
mingsdienst onschadelijk is gemaakt.
Volgens deze dienst bestaat de moge
lijkheid dat er in de komende tijd
meer kisten aanspoelen. Voor de
kust aldaar is enige tijd geleden mu
nitie in zee „gedumpt". Deze dum
ping lijkt gedeeltelijk mislukt te
zijn.
VERMIST
Sinds zondagmorgen zoekt de rijks
politie op Walcheren naar de 23-ja-
rige student W. Doekes uit Goes De
student was zaterdagmiddag naar
Domburg gekomen om het week
einde door te brengen bij een paar
kamperende vrienden Zondagmor
gen vond men zijn kleding achter
het zeehospitium „Zonneveld" te
Oostkapelle Van de jongeman is ech
ter nog geen spoor gevonden.
DE FRAUDE TE ZIERIKZEE
De ambtenaar van de cultuurtech
nische dienst in Zierikzee, G. de W.,
die, zoals is gemeld, vrijdag is gear
resteerd op verdenking van verduis
tering, is vandaag voor de officier
van justitie in Middelburg geleid.
Uit het onderzoek is gebleken dat
de man ongeveer 3500.moet heb
ben verduisterd.
De betrokken landbouwers zijn
door de handelingen van de ambte
naar niet gedupeerd.
Hoe groter mond, hoe groter gewin
Sterrenparadevoor
Nationaal rheumatonds
Op het Haagse Malieveld
Op woensdag 31 augustus zal op
het Haagse Malieveld een „Grand
Gala" worden gehouden ten bate van
het Nationaal Rheumafonds. Om de
rheuma te kunnen bestrijden die
ongeveer tien procent van onze be
volking heeft aangetast heeft het
Nationaal Rheumafonds veel geld no
dig. Het fonds tracht dit geld onder
andere bijeen te brengen door de
landelijke actie „gelukssteentjes". Dit
zijn tegeltjes, die overal verkocht
worden en de mensen attenderen op
de rheuma en haar bestrijding. Ten
einde deze tegeltjes onder zoveel mo
gelijk mensen te brengen is het Na
tionaal Rheuma fonds de actie „Geef
het door" begonnen. Als appèl tot
deze actie zal nu de „Grand Gala"
worden gehouden.
Bij deze demonstratie zullen in de
sterrenparade favorieten van radio
en televisie optreden zoals Corrie
Brokken, Mieke Telkamp, Rita Reijs,
Teddy Scholten, Greetje Kauffeld,
Truusje Koopman, Ria Verda, Jos
Cleber, Willy AJberti, John de Mol,
Harry de Groot, Henk Scholten,
Johnny Holshuyzen en Pim Jacobs.
Verder is er een .concours d'elegan-
ce", waarbij men de nieuwste mo
dellen van diverse automerken zal
kunnen bewonderen, alsmede een
show van paarden en honden. Het
concours en de show zijn mogelijk
geworden door de medewerking van
de Haagse autohandel de Haagse
maneges en de kynologenclub „De
Hofstad". De postkoets zal er gere
den worden door de „Europa-koet
sier" Johan van der Touw. Demon
straties van verschillende takken
van hippische sport ontbreken even
min op het programma.
Te Hastings In het Engelse graafschap Sussex Is weer het jaarlijkse Engelse
kampioenschap voor stadsomroepers gehouden. Charles Lucket, de 71-jarige
omroeper van Burton-On-The-Water in Gloucestershire, zette er een bij
zonder grote mond op... J
