Voorschotens paardenmarkt gaat nieuwe
tijd van bloei en glorie tegemoet
Wie
Amstel
drinkt...
doet zó
AFTANDSE INSTELLING KRIJGT
OPNIEUW DE SPOREN
Echtpaar bedolven
Vallende lilt
41 4
Sprak over nieuw kantoor
s en verkeersproblemen
NEDERLAND MOET 20.000
ITALIAANSE ARBEIDERS TOELATEN
ZATERDAG 16 JULI 1960
DU LEIDSb 1.1 )li KA Ni
PAGINA 4
Luxe-paard en pony favoriet
Dit, schilderij hangt in de kamer van
burgemeester De Kool. Het is een
kleurige schilderij van hoe het eens
was. Straks is het weer zo, dank zij
de ondernemingslust van enige Voor
schotenaren.
Nuttig initiatief van
Voorschotens paardevrienden
\70RIG JAAR meenden we een
historische daad te verrichten:
we kiekten het enige paard van de
Voorschotense markt, in de mening,
dat het de laatste viervoeter was.
We lieten een traan bij de gedachte,
dat op deze oude marktplaats binnen
de witte kruisen vroeger honderden
paarden broederlijk en zusterlijk
naast elkaar stonden. Op het stille
plein (van het vorig jaar),'waar wat
kinderen om de laatste edele vier
voeter stonden, alsof het een wereld
wonder was, zagen wij in gedachten
de oude markt herleven. Klepperen
de dravers renden de Voorstraat af,
dikke paardenhandelaren sloegen el
kaar kletsend de handen, keken de
beesten in de bek en de handel daar
na besloten in het van bier druipen
de café'tje, waar de vetlederen beur
zen ontsloten werden en de bank
biljetten op de cafétafel werden uit
gespreid. Wat een tafereel, wat een
historie.
jyiAAR WE HEBBEN ons vergist.
De traan is tevergeefs vergoten.
Want enige rechtgeaarde Voorscho
tenaren hebben zich met elkaar ver
staan. Zij zeiden tot elkaar: is niet
de Voorschotense een van de oudste
markten in het gehele land, was
niet de paardenmarkt de feestdag
van alle Voorschotenaren, niet min
der schoon dan 3 oktober voor de
Leidenaars? Bloedt ons niet het hart
bij de gedachte, dat wij dit verruk
kelijke jaarlijkse tafereel nog slechts
op oude prenten en foto's in gedach
ten kunnen doen herleven?
De commissie liet de glazen klin
ken; Voorschotens paardenmarkt is
gered. Want men heeft nieuwe plan
nen.
Omwille van de traditie moet Voor
schoten haar paardenmarkt behou
den, men kan dit slechts realiseren
door een nieuwe richting te kiezen.
De werkpaardenmarkt is dood. Leve
het luxe-paard! Veel boeren gebrui
ken tegenwoordig benzine-drinkers
in plaats van haver-eters. Het luxe
paard echter en vooral de pony voor
de kinders kunnen zich in een brede,
hoogconjuncturele belangstelling ver
heugen.
Dus, zo hebben de gecommiteerden
in Voorschoten gezegd, gaan wij het
in deze luxe-richting zoeken. Men
heeft reeds de handel aangeschreven,
koninklijke belangstelling gevraagd,
en met „luxe-plaatsen" als Wasse
naar en Den Haag in de buurt geeft
men de stok-oude Voorschotense
markt op verjonging een goede kans.
Weinig tijd
Maar de tijd tot de achtentwintig
ste juli is nog maar kort. Men kan
niet verwachten, dat na een eerste
oproep alle luxe-paardenhandelaren
zich spoorslags naar Voorschoten zul
len spoeden. Daarom wil men nog
één keer een schijnmarkt houden;
een markt dus waar paarden ge
bracht worden. Om aan deze aanvoer
van paarden nog een extra-stimulans
te geven heeft het comité besloten
enige aantrekkelijke premies be
schikbaar te stellen (van enige hon
derden guldens bij elkaar) voor de
lieden die de meeste paarden naar de
markt brengen.
Voorschotens markt moet een rij
paarden-markt worden. Slachtpaar-
den, zo heeft het comité overwogen,
kunnen beter naar elders gevoerd
worden. Het moet een vrolijke boel
bUjven, óók voor de paarden.
Vermakelijkheden
Om „de boel' nog vrolijker te ma
ken heeft een apart comité ook de
voorbereidingen ter hand genomen
van een serie attracties, die de bur
ger op de been moeten brengen. Er
komen kramen en vermakelijkheden.
Géén braderie zoals dat vorig jaar
het geval geweest is, want hierop
heeft de Voorschotenaar slechts traag
gereageerd. Hoewel slechts bijkom
stig bepalen deze vermakelijkheden
toch de sfeer die sinds eeuwen de
markt van Voorschoten heeft gete
kend. Tussen de witte kruisen van
de markt moet stemming heersen,
zo is het altijd geweest.
Markt-kruisen
Dat Voorschotens markt rijk aan
traditie is wordt bewezen door de
marktkruisen. Waarschijnlijk treft
men ze op geen enkele markt in ons
land meer aan. Met Valkenburg kan
Voorschoten er trots op gaan, dat de
stad de oudste paardenmarkt van
ons land bezit. Historici nemen aan,
dat vóór het jaar duizend reeds in
Voorschoten paarden bijeen werden
gebracht om verhandeld te worden.
In het begin van de dertiende eeuw
is er voor het eerst officieel in oude
geschriften sprake van een jaar
markt in de plaatsen Vlaardingen,
Valkenburg en Voorschoten. Van
hoeveel belang deze markten waren
blijkt wel uit het feit, dat de date
ring van contracten vanaf de jaar
markt geschiedde. In 1206 wordt
melding gemaakt van de Voorscho
tense markt. De bezoekers ondervon
den vrijgeleide van de graaf, waar
uit diens recht op de markttol voort
vloeide. Toen al werden waarschijn
lijk plechtig aan het begin van de
markt de staande „cruysen" opge
richt, waarbinnen gehandeld mocht
worden. Het heerlijk recht van de
markt kwam in het jaar 1615 toe
aan de heer Van Duyvenvoorde, de
markt was toen reeds lang van ka
rakter veranderd en een paarden
markt geworden. Zij werd gehouden
van acht dagen vóór „Sinte Pieters
avond ad vincula" tot acht dagen
daarna. Geschriften uit die dagen
maken melding van het feit, dat ve
len de markttol trachtten te ontdui
ken door buiten de marktkruisen te
handelen. Dit gaf aanleiding tot een
plakkaat, waarbij de handel tussen
de „staende cruysen" dwingend ge
boden was. Een ander recht heeft de
historie aan de Voorschotense markt
geschonken, namelijk het recht, dat
„binnen de marktkruisen" misdadi
gers aléén gevat konden worden
voor rechtshandelingen tijdens en op
de markt verricht. Lieden, die door
de schout op de hielen werden ge
zeten, konden zich dus veertien da
gen ongestraft op de markt ophou
den, als zij zich dóér tenminste niet
aan een of ander misdrijf schuldig
maakten. Een pikante bijzonderheid
van de markt-van-thans is, dat deze
verordening nog nimmer is ingetrok
ken en het dus de vraag is of de po
litie een overtreder, bijvoorbeeld van
de wegenverkeerswet op de markt
kan aanhouden.
De Voorschotense markt biedt
eigenlijk ruime perspectieven aan
alle lieden, die op gespannen voet
met de wet leven.
Snelle devaluatie
Op het gemeentehuis heeft de heer
Kager ons enige gegevens verstrekt
over de snelle teruggang van de
paardenmarkt. Oude Voorschotena
ren herinneren zich nog de twintiger
jaren waar een aanvoer van 1200
paarden geen uitzondering was. Le
vendige herinneringen bewaren de
ouderen aan de „zigeuners", de weg-
piraten, die overal waar zij maar de
aandacht van de boeren ontsnapten,
gras maaiden terwijl zij grote kop
pels paarden voor zich uit dreven.
Zij waren de schrik van de markt,
maar gaven aan het gehele gebeuren
toch een bijzonder schilderachtig
aanzien. In 1938 bedroeg de aanvoer
van paarden naar de Voorschotense
markt nog 390 paarden en 42 veu
lens Daarna geeft de devaluatie van
het paard de volgende terugslag te
zien:
Jaar
1939
1940
1941
1942
1943
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
Rechercheur
neergeslagen
bij nachtelijke achtervolging
Een Hilversumse rechercheur van
politie is gisternacht door een onbe
kend gebleven individu met een ijze
ren voorwerp neergeslagen, toen de
politieman de achtervolging had in
gezet van een man, die zich zou heb
ben schuldig gemaakt aan de vernie
ling van een sigarettenautomaat.
De rechercheur kreeg door de
klap een hevig bloedende wonde aan
het hoofd en moest naar de R.K. Zie
kenverpleging in Hilversum worden
overgebracht.
Na de aanslag hebben de overval
ler en diens handlanger zich uit de
voeten gemaakt.
onder inzakkende
hooizolder
Op West-Terschelling is een hooi
zolder met duizenden kilo's hooi
van de landbouwer C. Buren, inge
stort, waardoor deze met zijn vrouw,
toen zij zich juist in de onder de zol
der liggende stal bevonden, werden
bedolven. De vrouw kon zichzelf
zeer spoedig bevrijden maar haar
echtgenoot kon eerst een half uur la
ter, de verstikkingsdood nabij en
overdekt met schrammen en builen,
door gealarmeerde buren en badgas
ten onder het hooi worden vandaan
gehaald.
verwondt driejarig
meisje
Een driejarig meisje van de fami
lie Banen uit de Van Suchtelen van
de Haerestraat te Amsterdam werd
gistermorgen ernstig gewond, doordat
de boodschappenlift in de flat naar
beneden stortte. De linkerarm van
het meisje werd verbrijzeld, waar
door opname in het Wilhelmina Gast
huis noodzakelijk was.
Vermoedelijk is het ongeluk ont
staan door toedoen van het meisje
zelf dat, een arm in de liftkoker ste
kende, getrokken zal hebben aan de
ketting van het contragewicht. Waar
deze ketting overgaat in de liftka-
bel raakte de bevestiging los.
De zware lift stortte van de vier
de etage naar benedep met het nood
lottige gevolg. Bewoners van de flat
hebben het kind, dat hartverscheu
rend gilde, bevrijd.
„Wat wil wit en wat wil zwart drinken?" vraagt de gastvrouw.
Twee denkhoofden blijven over het schaakbord gebogen, maar
twee handen worden omhooggestoken. Goed denkwerk: Amstel
slaat alles. Schaak!
KWALITEITSBIER: AMSTEL PILS
AMSTEL OUD BRUIN*
(Advertentie)
HOORNTJE
S\NZE VRIEND KOOS is in be-
paalde kringen erg gezien. Deze
kringen worden in hoofdzaak ge
vormd door de jeugd in de talrijke
gezinnen, waar hij in de loop der
tijd is geïntroduceerd. Families, die
eens volkomen onbekend waren met
deze beminnelijke figuur, zitten thans
hele avonden met hem opgescheept:
tot half negen onderhoudt hij de kin-
ij 30 Kamer van Koophandel voor Rijnland
H hh - Kamer van Koophandel Fabrieken voor Rijnland heeft gisteren in
uo eipaara het kantoor van de Kamer een ledenvergadering gehouden, waarbij als
twee voorname punten aan de orde kwamen de bouwplannen voor een
Men vertelt, dat in een der laatste nieuwe kantoorruimte, zetel van de Kamer, en de verbetering van het
jaren verbitterde lieden wel eens een vaarwater De Oude Rijn. De bespreking van het laatste chapiter lokte van
hobbelpaard op de markt hebben ge- enkeie jeden vragen uit over de zo langzamerhand penibel geworden vraag-
plaat*Een scribent in een van de stukken van het verkeer in en rond Leiden, met als onderdeel daarvan
landelijke dagbladen schreef in 1958. jjej parkeervraagstuk in de Sleutelstad. Er werden verschillende suggesties
;^s!irteToot" Tha^Left hij <natUUriyk) Weer wU "ggen dat enige oplossins is
kans dit voornemen te herzien, want
de Voorschotense markt gaat weer Nadat de op een vergadering als nieuw pand, nadat in een vorige
het oude beeld van de klepperende deze gebruikelijke agendapunten ledenvergadering de verbouwing
viervoeters geven, straks al op de waren afgewikkeld, waaronder de van de bestaande panden was afge-
28e juli, maar zeker het jaar daarna goedkeurin.g van de balans per 31 wezen. De huidige plannen, die
als het comité van voorbereiding de december 1959 en de jaarrekening inmiddels zijn goedgekeurd door de
handel voor dit evenement heeft ge- over dat jaar, stelde voorzitter ir. Dir. Generaal voor de Midenstand
interesseera. j j q v> Hoek het bouwplan en het Toerisme, behelzen de stich-
De burgemeester zal het nog be- der Kamer aan de orde. Zoals de ting van een nieuw gebouw dat 20
rouwen, dat de tolgelden van de stand van zaken nu is voorziet het meter breed, 15 meter diep en 17
markt niet meer bij zijn inkomen ge- plan in een afbraak van de be- meter hoog zal worden, met een in-
rekend worden, zoals dat in de ze- staande panden en het bouwen op houd van ongeveer 4800 m3. Is later
ventiende eeuw het geval was. dezelfde plaats van een geheel enige uitbreiding nodig, dan is er
Opvatting van de EEG:
Gezond voor
eigen economie
industrie, 2.000 in de bouwnijver-
nog gelegenheid het gebouw uit te
breiden door de voorlopig nog
overblijvende tuin daarvoor te be
stemmen. Van de zijde van de mi
nister van economische zaken be
staan geen bezwaren tegen het
plan, noch tegen de wijze van fi
nanciering daarvan. Dit laatstte
zal onder meer inhouden het leg
gen van tien opcenten op de in
komsten uit het Handelsregister
gedurende een bepaald aantal ja
ren.
Over het tijdelijke onderdak dat
heid, 2.000 in de textiel- en lederin- de Kamer tijdens afbraak en
dustrie, 2.000 man administratief per- nieuwbouw zal moeten zoeken kon-
soneel en leerlingen, 1.000 voor de den in dit stadium nog geen nadere
voedings- en genotmiddelensector, mededelingen worden gedaan.
1.000 voor de chemische industrie en
Als de Nederlandse autoriteiten i.ooo in de overige bedrijfstakken,
willen voorkomen dat er een aan- Volgens de schattingen van de com-
Verkeersproblemen
zienlijke vertraging ontstaat in de
economische expansie in Nederland, voor jgo tot 200.000 Italiaanse arbei-
I-. j 1,.,,, Betreffende de verbetering van
missie zou er in Duitsland plaats zijn D
mm ,„t imnm het vaarwater Oude Rijn, dat is
zullen zij ertoe moeten overgaan ders.
>.000 Italiaanse arbeiders toe te la
ten. Deze opvatting huldigt de Euro
dus de verbinding West-Oost, zal
wellicht naar de mening van het
vinden
Het grote probleem is evenwel de bestuur oplossing
ETTiïirSrS- 5=8 °og ^nto^nle^nEer0p^atf;
klaart dr. E. W..Meier, secretaris-ad- hierop heeft de Europese commissie het algemeen dan, want voor be-
viseur van de Algemene Kaholieke aan de ministerraad van de gemeen- paalde tetails weet men die nog
Werkgeversvereniging en het Katho- schap een aantal concrete maatrege- niet. De Kamer heeft over dit pro-
liek Verbond van Werkgeversvak- ien aan de hand gedaan. Men zal in bleem een brief geschreven aan
verenigingen in het jongste nummer Italië ten spoedigste met de beroeps- Gedeputeerde Saten van Zuid
van „De Katholieke Werkgever". opleiding moeten beginnen afge- Holland en om een en ander onder
Nederland heeft tot op heden vol- stemd op de in Duitsland en Neder- brede aandai ht te brengen koestert
staan met het openen van de moge- iand bestaande vacatures. Aan die men plannen eens eeri boottocht
lijkheid van toelating van 20000 Ita- beroepsopleiding zouden Nederlandse lanSs de gewraakte route te orgo-
liaanse arbeiders, doch in tegenstel- en Duitse instructeurs moeten mee- niseren met de leden van de Ka
ling tot Duitsland dat actief bezig werken. In de twee landen zouden meT* G-S- bet Hoogheemraadschap
is een program voor werving van dan de Italianen die thuis reeds hun van Rijnland, het ET1 en de wet-
100.000 Italianen uit te voeren is basisopleiding hebben gehad verder houders van Leiden gezamenlijk,
men in Nederland nog niet verder specialistisch moeten worden ge- ten€lnde al Eezen b.®n"ls, te laton
gekomen dan de voorbereiding. De schoold. Het Europese Sociale Fonds
Europese Commissie ui Brussel zou heraan kunnen meewerken. Het het^erkSswaLstïk in het'alffi
meent echter dat Nederland een is immers juist bedoeld om bij te idlesin rS
20.000 Italianen kan plaatsen. Zij ba- dragen in de kosten van herscholing, ™en te tSfk zo mSnde men Men
seert ndio-a. op een tekort van on- verplaatsing en overschakeling van moet het aandurven om gevoelig-
geveer 5.000 arbeiders in de metaal- arbeiders. 6 .e.
deren en daarna moeten de ouders
'en de t.v. Koos onderhouden.
We hebben het al eens vaker ver
teld: Koos is geweldig populair bij
het kroost. Hij weet fantastische ver
halen op te dissen, vooral onware, hij
is kinderlijk (en bij spelletjes kin
derachtig), hij zit vol frisse en on
praktische ideeën en slaat de ene
flater na de ander. En dit alles gaat
er in als koek bij het kleine grut,
dat juicht als
Koos bij het vissen
in een prutsloot
wegzakt of strui
kelt over een eind
vliegertouw. Maar
juist van dit vallen
en opstaan, leren
de kinderen iets,
vindt Koos dan glimlachend.
Laatst was hij weer op bezoek bij
een kinderrijk gezin. De gedupeerde
ouders benutten hun laatste half
uurtje vrije tijd voordat Koos op
hén beslag zou leggen met grote
gretigheid ergens in een afgelegen
hoek van de kamer; vader las ver
woed in een boek en moeder wor
stelde met een breipatroontje. De
kinderen dromden met z'n zevenen
om de stoel van Koos, die juist ver
teld had van het zienderogen ach
teruitgaan van de eekhoornstand in
het park Marlot bij Den Haag.
Omdat het bijna bedtijd was waren
de kleinen al gekleed in pyjama's,
hansopjes en junior-baby-dolletjes.
Een van de kleinste meisjes, die erj*
trots was op haar nieuwe imprime
pyjama'tje, trachtte Koos uit te ho
ren, wie er nu de mooiste nachtkle-
dij had. Koos zat kennelijk met het
geval in zijn maag, maar na enig
aarzelen vond hij, dat Treesje wel
de mooiste meisjespyjama had.
Ook de jongetjes kwamen toen in
beweging. Koos prakkizeerde zich
naar, zich bewust van het risico,
bij een uitspraak een slaande ruzie
te ontketenen. Tenslotte sprak hij
weifelend zijn oordeel uit. „Ik ge
loof, dat Freddy wel de mooiste py
jama van de jongens heeft." Het
bleef eventjes stil. Toen juichte Hans:
„O nee, hoor Ome Koos, dat is een
pyjama geweest van Els, maar die
is'er nou uitgegroeid".
EEK.
niets van aantrekken of men „door
breekt", - door stadsdelen - histo
risch of niet. Een der leden sprak
er van het water langs de Apothe-
kersdijk en de Botermarkt maar te
dempen om parkeerruimtet te ver
krijgen, zelfs al zouden automobi
listen dan vijfhonderd meter moe
ten lopen.
Men wees ook op de braakgron-
den ter hoogte van het station en
een ander lid meende dat er fouten
kleefden aan de vei keersregeling
op een bepaald kruispunt in de
stad. Kan de Kamer hier geen sug
gesties doen aan de betrokken
autoriteiten?
Dat kan de Kamer zeker, aldus
ir. Van Hoek maar al die kwesties
zijn niet zo eenvoudig Het is zeer
moeilijk en voor doeltreffende op
lossingen is een bröde visie nodig.
Maatregelen moeten niet alleen
voor „morgen" worden genomen,
maar ze moeten aangepast zijn aan
de te verwachten ontwikkeling.
Dat vraagt niet alleen een brede
kijk maar ook zaken-durf, aldus
de voorzitter.
heden te overwinnen en er zich
;den op De 30-jarige Ch. M. Holsman
uit Amsterdam, die per motor de
kruising Nieuwe HemwegVlotha-
venweg passeerde, is in botsing ge
komen met een tankauto met aan
hangwagen. Hij is overleden.
