S)e CekióeSotvtcwit Paniek onder Belgen in Kongo 695° Paniek in Leópoldstad Vluchi naar de voormalige Franse Kongo Leger jaagt Europese officieren weg VRIJHEIDSROES VRIJDAG 8 JULI 1960 51ste JAARGANG No. 19060 Directeur: J. F. J. M. KOENS Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUS: PAPENGRACHT 32 Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.59 p. w., f2.55 p. maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p. p. f8.Advertent. 17 et p. mjn.. Telefoontjes f 1.50. Afscheid van mgr. Muisaeris Vrijdagmorgen vroeg zijn door een paniek bevangen Belgische vrouwen en kinderen in boten over de Kongo-rivier gevlucht naar Brazzaville, de hoofdstad van het vroegere Franse Kongo, nadat onder het Kongolese leger in Leopoldstad nieuwe onlusten waren uitgebroken. Een horde Kongolese troepen maakte zich te middernacht in het kamp Leopold meester van wapens en joeg hun Europese officieren uit het kamp. Een golf van paniek overspoelde de stad, toen dit bekend werd. Benden gewapende opstandige soldaten trokken door de straten, waar zij de auto's van Europeanen met hun geweren tot staan brachten, toen de Belgische inwoners uit hun huizen vluchtten om bescherming te zoeken in de Belgische ambassade. Voor het gebouw van de ambassade op de voornaamste boulevard van de stad bewoog de voormalige Europese burgemeester van Leopoldstad, Robert van Eyck, zich tussen de mannen en vrouwen, die beddegoed, kle ding en kinderen in de armen droegen, met de mededeling, dat er veer boten naar Brazzaville zouden vertrekken. „Vrouwen en kinderen eerst", aldus de oud-burgemeester. Regering probeerf toestand baas ie blijven Om elf uur vanmorgen zijn weer telexverbindingen tussen Brussel en Leopoldstad tot stand gebracht. Het verkeer ondervindt echter grote ver traging en voorrang wordt verleend aan officiële telegrammen. Het eerste vliegtuig van de Sa bena met vluchtelingen uit Brazza ville wordt vrijdagnacht in Brussel verwacht. In de loop van zaterdag zullen ongeveer 200 leden van Bel gische gezinnen volgen. Vrijdagochtend om 5 uur waren 700 Belgische vluchtelingen uit Kongo in Brazzaville aangekomen. De formaliteiten in het Franse ge bied werden tot een minimum be perkt. De Belgen moesten alleen hun wapens afgeven. Zij zijn onder gebracht in scholen, missiehuizen en kazernes. VERBINDINGEN VERBROKEN De paniek in Leopoldstad werd nog vergroot door het gerucht, dat er Russen op het vliegveld waren geland die het land wilden bezet ten. Vele militairen spoedden zich derwaarts om de „aanval" af te slaan. De Belgische PTT heeft medege deeld, dat de telexverbindingen met Leopoldstad sinds vermorgen zijn verbroken. Volgens niet bevestigde berichten zou de centrale in de Kongolese hoofdstad door militairen zijn bezet. De toestand in Leopoldstad was gisteren reeds sterk gespannen om dat vele Belgen uit het door de mui ters beheerste gebied van Thysstad naar Leopoldstad waren overgeko men. Zij kwamen in het toen nog betrekkelijk rustige Leopoldstad aan, geheel verbijsterd door de verschrik kingen die zij in de afgelopen 36 uur hadden doorstaan. „Onmiddel lijke repatriëring" was hun enige wens. Het was donderdagavond nog niet bekend, hoeveel Europeanen 'n toe vlucht in de Kongolese hoofdstad hadden gezocht. Met de Belgische vrouwen en kinderen, die donder dag per extra-trein uit Thysstad mochten vertrekken, zijn het er ze ker enige honderden. In de Belgi sche ambassade in Leopoldstad ver telden de mannen de verschrikkin gen, die de muiterij voor de Euro pese inwoners van het gebied heb ben gehad. Bij de Europese bewo ners werden huiszoekingen gedaan om wapens op te sporen, die naar zij vermoedden daar waren verborgen en een aantal Belgen werd daarbij mishandeld. De pogingen om de vrouwen en kinderen te evacueren slaagden in de loop van donderdag middag, toen een trein onder leiding van een Kongolees lid van de pro vinciale regering naar Leopoldstad kon vertrekken. „Kleine stuiptrekkingen". De Belgische minister-president, prof. Eyskens, heeft donderdag de gebeurtenissen in Kongo „kleine stuiptrekkingen van een jonge staat" genoemd. Hij zeide dat het ontslag van generaal Janssens een gevolg was van een „ernstig incident" tus sen de opperbevelhebber van het Kongolese leger en minister-presi dent Loemoemba. De Belgische mi nister van buitenlandse zaken, de heer Wigny, heeft de Belgische am bassadeur in Leopoldstad opgedra gen in samenwerking met de Kon golese regering alle maatregelen te nemen om de Belgische levens en goederen in Kongo te beschermen. President Kasavoeboe begaf zich gisteravond naar Thysstad en kwam op de weg muiters tegen, die zeiden een aanval van Belgische militairen te vrezen. Kasavoeboe wist de sol daten ervan te overtuigen, dat dit niet 't geval zou zijn en slaagde erin hen te kalmeren. Premier Loemoemba kon de mui tende soldaten bewegen naar hun kampementen terug te keren, aldus het ministerie van voorlichting. Kongo neemi de wapens op In de Afrikaanse gemeente N'Djili te Leopoldstad overhandigt een Kongo lese sergeant aan een Belgische adjudant de wapenuitrusting van een be toger. De Kongolese minister van finan ciën heeft het gehele personeel van zijn ministerie gewaarschuwd, dat iedere deloyale ambtenaar zal wor den ontslagen. De minister zeide, dat het regeringsapparaat van de jonge republiek niet zal worden ontwricht maar hij deed een beroep op de Bel gische en buitenlandse ambtenaren en technici zo spoedig mogelijk Kon golese kaders op te leiden. Naar in Leopoldstad verluidt heeft de vice-president van de pro vinciale regering, Gaston Diomi, in Thysstad talrijke Kongolezen ter ver. vanging van de Beligische officie ren tot officier benoemd. In Leopoldstad waren alle Kon golese soldaten present op een appèl, dat door een Kongolese onderoffi cier werd afgenomen. Een Belgische officier verklaarde na afloop: „zij behandelen ons hoffelijk, maar er kennen ons niet langer als hun of ficieren. Voor hen bestaan wij niet langer". Voor zover bekend is het enige slachtoffer van de opwinding van vannacht een Belgische automobi list, die licht aan de schouder werd gewond, toen hij met geweerschoten doör een patrouille tot stoppen werd gedwongen. VLIEGVELD GESLOTEN Naar de Sabena in Brussel heeft medegedeeld is een lijnvliegtuig, dat op weg was naar Leopoldstad, ge land in Brazzaville. Sinds donderdagavond is het vliegveld Ndili van Leopoldstad voor alle verkeer gesloten. Brazzaville ligt aan de overzijde van de rivier Kongo tegenover Leo poldstad. Het is met een veerboot in een kwartier te bereiken. De KLM, die geen landingsrechten in Leopold stad heeft vervoert haar passagiers van en naar Kongo via de lucht haven van Brazzaville, die echter niet geschikt is voor straalverkeers- vliegtuigen. De Belgische ministerraad is vrij dagochtend in spoedzitting bijeen gekomen ter bespreking van de erns tige toestand in de Kongo. Naar wij van welingelichte rijde vernemen, komt daarbij ook aan de orde de vraag, in hoeverre de 2000 Belgische paratroepen in de Kongo zouden kunnen worden ingezet ter bescherming van het leven en bezit tingen van Belgische onderdanen in de jonge republiek. Het verbreken van de telexver bindingen heeft ook het contact langs deze weg verbroken tussen het Bel gische ministerie van buitenlandse zaken in Brussel en de ambassade in Leopoldstad. Het is niet bekend of de Belgische regering nog over andere kanalen beschikt. De Sabena heeft medegedeeld, dat „alles in het werk wordt gesteld om zoveel mogelijk vliegtuigen te reser veren voor de evacuatie van Euro peanen". Om de operaties te versnel len wordt gedacht aan het inscha kelen van het vlieveld van Loanda in Portugees Angola. In een laatste uitzending voordat de verbindingen werden verbroken zei een radioverslaggever van de Bel gische omroep, dat in Leopoldstad een groep muiters door de straten trok op zoek naar hun Belgische officieren „om met hen af te reke nen". Volgens een bericht van een andere verslaggever hebben de mui tende militairen de telexkantoren in de Kongolese hoofdstad en het radiostation bezet. Evacuatie maatregelen. Nader wordt gemeld, dat de Bel gische regering vrijdagochtend op een speciale zitting van het kabinet besloten heeft een aantal maatrege len te nemen „ter verzekering van de evacuatie van Europese gezinnen uit Leopoldstad en uit Brazzaville". Inmiddels zijn reeds twee extra vliegtuigen van de Sabena naar Brazzavile vertrokken om Europese gezinnen op te halen. De ministers hebben ook maat regelen besproken ter verzekering van de veiligheid van de Europese inwoners van Leopoldstad. Het is nog niet bekend, welke taak hierbij de 2000 Belgische paratroepen in Kongo zullen moeten vervullen. Mgr. W. P. A. M. Mutsaerts heeft In het Casino te 's-Hertogenbosch afscheid genomen van zijn bisdom. Foto v.l.n.r.: mgr. W. M. Bekkers, kardinaal Al- frink en mgr. W. P. A. M. Mutsaerts betreden het Casino. Als echte Coster-verrassing be taalt U voor deze Twen"- heren- costuums, in 100% zuiver wollen kamgarens met moderne streep- dessins, compleet met broekriem van dezelfde stof, een weergaloos lage prijs: v<m 10*75- voor 36 STOT, een woetgaiov» LEIDEN Haarlemmerstraat 25 ROTTERDAM; Korte Hoogstraat 11 Meent hk. Goudse; lngel Kateodr. Lagedijk hk. Dorpsweg West-Kruiskade 35. A Ierland lag, naar het Engelse Kanaal getrokken. Ze wordt voorafgegaan door een brede regenzone, die in de nanacht al het westen van ons land bereikte. Veel regen viel ook in het oosten van Frankrijk. Deze werd veroor zaakt door een storing in het over de Alpen gelegen koufront. Ver scheidene stations in het Rhöne-dal tapten vanmorgen 20 tot 40 mm af. De storing in het Engelse Kanaal trekt in noordoostelijke richting en zal ook morgen nog het weer in ons land beheersen. Het blijft onbesten dig, waarbij op verscheidene plaat sen buien zullen vallen. Achter de storing wordt de wind noordweste lijk en neemt iets in kracht toe. Opnieuw zal dan tamelijk koude polaire lucht binnenstromen. Amsterdamse aanrander gearresteerd Op de Belgische grens In de afgelopen nacht is de ver moedelijke dader van de overval op het Amsterdamse dienstmeisje C. A. Flipse bij Zundert gearresteerd. De 26-jarige J. B. is vanochtend op transport gesteld naar Amsterdam. Achter de doorlaatpost by Zundert ontdekten enkele leden van de Bel gische rijkswacht vannacht om half twee een jongeman, die by het betre den van de Belgische bodem kenne lijk niet de officiële weg had ge volgd. „Ho manneke, wat moet dat", rie pen de rijkswachters en hielden de jongeman aan. Ze leverden hem on middellijk over aan hun collega's van de marechaussee, die de aange houdene herkenden als de gezochte J. B. Zoals bekend is het vrijwel zeker dat deze jeugdige Amsterdamse boekhouder dinsdag j.l. het dienst meisje C. A. Flipse in de woning van haar werkgever aan het Minerva- plein heeft overvallen. Ruim 100 politeimannen zoeken op het ogenblik naar het achtjarige zoontje van ren zakenman uit Syd ney, dat op we» n?ar school is ont voerd. De ontvoerders hebben tele fonisch een losprijs van ruim 200.000 gulden geëist REGEREN IS EEN moeilijke kunst - misschien wel de moeilijkste - en toch zijn er vele mensen, die er alles voor over hebben om het te mogen doen. En men laat het ze doen zonder diploma, vestigingsver gunning of toelatingsexamen. Alleen de volksgunst is vereist. De gevolgen blijven niet uit en de mensheid zit er mee. Men ziet het dezer dagen weer in Kongo en in Cuba. In de voormalige Belgische 0 Kongo heersen sinds een week Loemoemba en Kasavoeboe met het resultaat, dat het een chaos dreigt te worden. Bij de onafhanke lijkheidsverklaring heeft men ge juicht en elkander wederzijdse hulp en bijstand toegezegd. Nog geen week later was de Belgische com mandant van het Kongolese leger weggejaagd waren de soldaten aan het muiten en maakten de achterge bleven Belgen zich hevige verwijten, dat zij niet als zovele andere Euro peanen tijdig hun biezen hadden ge pakt. Onderling sloegen de stammen elkaar dood (wat ze trouwens vroe ger ook al deden) en ruzieden zij om de beste plaatsen aan de regerings- ruif. De parlementsleden maakten van hun budget-recht gebruik door zich zelf eerst een rijk inkomen te ver zekeren, zonder zich er veel zorgen over te maken waar het geld van daan moet komen. Het wachten is zowel op het politieke als op het economische faillissement. Het ergste voor de in de Kongo achtergebleven Belgen is de muiterij van het leger. Zij gehoorzamen niet meer aan hun (merendeels nog Bel gische) officieren en daar zij gewa pend zijn vormen zij een geducht gevaar voor de Europeanen. Zij trek ken door de straten en stropen het land af, waarbij zij de woningen van de blanken binnendringen, zoge naamd op zoek naar verborgen wa pens. Wat zich dan allemaal afspeelt bij die huiszoekingen, laat zich ra den. Geen wonder dan ook dat de Euro peanen in paniek de vlucht nemen. Die van Thysstad vluchtten gisteren naar het toen nog betrekkelijk orde lijke Leopoldstad, dat zich evenwel sindsdien ook al in een chaotische verwarring bevindt. Daar de verbin dingen verbroken zijn, vreest men het ergste. Gelukkig zij, die van Leo poldstad uit konden oversteken over de rivier de Kongo naar het aan de andere zijde in de voormalige Franse Kongo gelegen Brazzaville. Vandaar kunnen zij per vliegtuig worden op gehaald en naar België worden ge transporteerd. Dat de Belgen last zouden krijgen met de Kongolezen, die totaal onrijp waren voor de onafhankelijkheid, was wel te voorzien, maar dat het al zo spoedig zou gebeuren, is voor hen wel een bittere ontgoocheling. Volgens de berichten doen Kasa voeboe, de nieuwe president, en Loe moemba, de minister-president, wat zij kunnen om de gemoederen te be daren, maar zij zyn machteloos. Wij vrezen, dat deze onlusten meer zijn dan de „groeistuipjes van een jonge staat." AANHOUDEND ONBESTENDIG Terwijl de depressie op de Noord zee zich bijna niet verplaatste en op vulde, is de in hogere luchtlagen aanwezige storing, die gisteren bü God spreekt ook als Hij zwijgt. Dit nummer bestaat uit 10 pagina's HOE wordt het weer? (medegedeeld door het KNMI te De Bilt. Geldig van vrijdag avond tot zaterdagavond. Opge maakt te 11.15 uur). LATER OPKLARINGEN Aanvankelijk zwaar bewolkt met op de meeste plaatsen regen met kans op onweer en weinig wind. Later enkele opklaringen en matige wind tussen west en noordwest. In het oosten van 't land iets lagere middagtempera- turen. 9 Juli: zon op 04.3'1; onder 20.59; maan op 21.13; onder 05.29. Hoogwaterstanden 9 Juli: v.m. 3.22; n.m. 3.53. Het weer in Eurona HELSINKI zwaar bew. 20 14 STOCKHOLM geh. bew. 19 13 OSLO geheel bew. 17 12 KOPENHAGEN licht bew. 18 12 ABERDEEN motregen 14 11 LONDEN regen 21 13 AMSTERDAM geh. bew. 20 14 BRUSSEL regen 19 13 LUXEMBURG regen 20 12 PARIJS zwaar bew. 21 13 BORDEAUX regenbui 22 12 NICE zwaar bew. 25 19 BERLIJN zwaar bew. 22 13 FRANKFORT regen 23 13 ZURICH regen 22 15 GENEVE regen 23 13 LOCARNO onweer 22 16 WENEN zwaar bew. 22 15 INNSBRUCK zw. bew. 18 12 BELGRADO onbewolkt 30 17 ATHENE onbewolkt 29 21 ROME onbewolkt 15 AJACCIO zwaar bew. 12 17 MADRID onbewolkt 13 MALLORCA zwaar bew. 32 20 LISSABON onbewolkt 22 15 Korreltje

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1960 | | pagina 1