NIEUWE OORLOQ WORDT
UITGEVOCHTEN OP ZEE!
Anders blijft er van de hele
beschaving niets over
RUSSISCHE DUIKBOTEN GEVAARLIJKSTE
BEDREIGING VOOR VRIJE WERELD
Schepen als beweegbare
geschutsemplacementen
Nog meer automatische
instrumenten nodig
IOE LEIUSE COURANT
Jerauld Wrighi,
hoofd van
Ailaniische
vlooi van de
Nalo
au1 UIJUUJIJULIUULIUUUIUJLIUUUUULIUJLIUUUJUUUULU^
(Door Dan Brigham)
Als de internationale toestand ooit zou ontaarden in
een derde wereldoorlog, dan zou het voortbestaan van de
Verenigde Staten en hun bondgenoten wel eens afhan
kelijk kunnen zijn van de controle ter zee. Elke dag
van de week ploegen meer dan 6500 koopvaardijschepen
van elke grootte door de golven van de zeven zeeën om
hun ladingen van en naar de landen van de vrije wereld
te brengen. De Verenigde Staten zijn voor het overgrote
deel afhankelijk van de aanvoer van overzee. Zij moeten
66 van de 77 strategische materialen importeren. Als
Amerika afgesloten zou worden van de wereldaanvoer
van kobalt en chroom, dan zou het beste staal met een
speelgoedbijltje kapotgehakt kunnen worden. Negentig
procent van de behoefte aan dit materiaal moet name
lijk uit invoer worden gedekt.
Amerika produceert meer aluminium dan de rest van
de wereld (afgezien van Rusland) tezamen maar moet
75 procent van het bauxieterts uit het buitenland halen.
Tachtig procent van de asbest en 95 procent van de tin
komen van overzee. Een handjevol goede duikboten kun-
Wanneer er een derde wereldoorlog
zo a komen, dan zal deze gebaseerd
zyn op het gebruik van atoomwapens,
zo menen de Amerikaanse defensielei
ders. ,,Als dat zo is, dan zal de strijd
uitgevochten moeten worden op zee,
anders zal van de hele beschaving
niets meer overblijven", vertelde ad
miraal Jerauld Wright, hoofd van de
Atalntische vloot van de NATO tijdens
een exclusief interview, dat ik met
he:n had.
Een dergelijke oorlog zouden wij aan
k' men met vertrouwen op een uit
eindelijke overwinning want onze vloot
zou ons voldoende mobiele kracht ge
ven om terug te slaan. Als je te ma
ken hebt met een vyand, die zijn eigen
regels heeft, die zelf plaats, tijd en
duur van zijn volgende aanval vast
stelt, dan is deze mobiliteit van de
zeestrijdkrachten van de vrije wereld
van het grootste belang, want we
kunnen de aanvallen afslaan vanuit ge
bieden, die ver verwijderd zijn van de
kusten van de vrije wereld.
Door de huidige onenigheid in de
r,i i iiitmii 111 iiiiiiiiiriiiiii man
Zo ziet men door een periscoop van
een duikboot de wolkenkrabbers van
New York.
NATO met Frankrijk over de contro
le over de in Amerika gemaakte
atoomtorpedo's komt duidelijk naar
voren hoe belangrijk het is schepen
te hebben, die kunnen dienen als be
weegbare geschutsemplacementen
voor projectielen waarvoor geen per
missie nodig is van het een of ander
land om ze te plaatsen".
Admiraal Wright ziet echter als het
voornaamste voordeel van deze mo
biliteit, de nagenoeg onbeperkte ruim
te voor verspreiding ingeval van een
aanval. „Dat is zeer belangrijk", ver
telde hij. „Dat hebben we ondervon
den tijdens de proefexplosies van de
atoombom op Bikini in juli 1946.
Een zee-gevechtsgroep kan voor lan
ge tijd uitgeschakeld worden, indien in
de onmiddellijke nabijheid een atoom
bom wordt gedeponeerd. Wanneer
men de positie van de vijand weet,
kunnen de gevaarlijkste wapens wor
den gericht.
Admiraal Wright bracht voorts een
ander belangrijk punt ter sprake: de
onaantastbaarheid van de oceaan
voor de uitwerking van atoomwapens.
„In de oceaan kun je geen gaten
branden met een atoombom", zei
hij. „Ook eventuele barrières van
radio-activiteit zijn slechts tijdelijk.
nen deze invoer binnen de kortst mogelijke tijd stilleg
gen
En dan te bedenken, dat de Russen over vijfhonderd
van deze duikboten beschikken, waarvan er niet één
ouder is dan vijf Jaar. Deze machtige vloot zou de han
del tussen de V.S. en de andere landen volkomen stil
kunnen leggen. Hitier heeft de strategische waarde van
de duikboot in de tweede wereldoorlog bewezen. Met een
achtste van het aantal, dat de Russen bezitten, vormde
hij een enorme bedreiging voor het scheepvaartverkeer
en hij is er bijna in geslaagd de zaak lam te leggen.
Maar liefst veertien miljoen ton scheepsruimte ging ver
loren. Tweehonderd oorlogsschepen roerden vernietigd.
En dat alles met duikboten, die in tec hnisch opzicht
niet in de schaduw kunnen staan van de Russische on
derzeeërs.
Gelukkig voor de vrije wereld is de kans, dat deze ver
schrikking zich herhaalt, niet groot meer. Want het be
langrijkste resultaat, dat de verdedigingsgroep „Alfa"
inmiddels heeft bereikt is wel, dat er een verbeterde
methode tot bescherming van de scheepvaart tot stand
is gekomen.
De radio-activiteit verflauwt en zal
zinken; dit geldt ook voor de na
werking van andere bommen. De
mechanische spoeling met zeewater
beperkt elke radio-activiteit op een
schip tot een peil, waarop er tegen
te strijden valt, zo nodig met hand-
kracht", voegde hij er aan toe.
Over deze woorden dacht ik na,
toen ik 's avonds over het vliegdek
van het vlaggeschip „Randolph" wan
delde op weg naar de kaartenkamer,
de ruggegraat van de groep „Alfa".
Ergens in de pikdonkere Atlantische
Oceaan bevond zich een Amerikaanse
atoomduikboot, die met ons aan het
„schaduwboksen" was en probeerde
een (schijn)aanval op te zetten. De
twee duikboten, die by de „Alfa" be
hoorden, waren in onze onmiddellijke
nabijheid en waren bezig de „inbre
ker" op te sporen. Nog dichterbij voe
ren de zeven torpedojagers zigzaggend
als wielrenners op een vlakke weg.
Deze zigzag-koers zou in geval van
een torpedo-aanval onze levens kunnen
redden. Lange gangen, slechts ver
licht door flauw schijnende lampen,
strekten zich uit over de gehele lengte
van het schip. Hoge ladders reikten
naar de brug. In de commando-toren
werkten officieren gebogen over in
drukwekkende kaarten informaties uit
die door de luidsprekers klonken. Het
potjeslatijn waarin onze piloten hun
inlichtingen gaven, werd ontcijferd in
verstaanbare taal.
„De indringer is ongeveer hier", zei
een van de mannen, nadat ik een
poosje had toegekeken. „Over enige
minuten zullen we hem hebben".
Zijn vertrouwen in de onderneming
drukte uit hoeveel er op zee veran
derd is sinds schout-bij-nacht Thach
voor het eerst met zijn „Alfa" het
ruime sop koos om te leren wat nodig
is om duikboten te bestrijden.
„We waren destijds al heel tevreden
als we één duikboot van de vijf voor
een poosje vast konden houden", heeft
Thach me verteld. „Thans is het zó,
dat als er één van de vijf weet te
ontsnappen ik weten wil, hoe ddt mo
gelijk is
Ik begaf me naar de brug om uit
te kijken over het vliegdek en zag de
torpedojagers witte repen schuim uit
de oceaan snijden. We waren op weg
naar huis en zouden de volgende dag
omstreeks het middaguur worden af
gelost door een andere anti-duikboten
Torpedojagers en een vliegtuig,
uitgerust met magnetische instrumen
ten, op zoek naar „onbekende" duik
boten tijdens een oefening.
OTiininiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
i :n luiiiiiiiiiiidiiiiiüiiniiiiiii
groep, die in de haven van New-Eng
land in gereedheid werd gebracht.
Onder me liepen manschappen op het
vliegdek heen en weer om de laatste
klusjes .te verrichten. Zij zouden met
hun vliegtuigen voor ons uit terug
vliegen naar hun basis Norfolk. De
grootst mogelijke voorzichtigheid en
nauwkeurigheid werd betracht, want
er mocht niets verkeerd gaan. Plotse
ling klonk ergens uit het duister een
doordringende kreet uit een luidspre
ker. Het klonk als een schreeuw van
een overspannen papagaai, maar ik
was ook aan dit geluid gewend ge
raakt. Het was de fluit van de boots
man, die taptoe blies. Een ogenblik
heerste er diepe stilte. Toen klonk een
heldere stem in de alles omvattende
duisternis van de aalmoezenier, die
een gebed uitsprak.
Toen de luidspreker zweeg en de
matrozen zich op hun kooien uitsi. .It-
ten om de nacht in te gaan, was er
alleen nog maar de stilte van de na
tuur. Het eindeloos geruis van de zee
en het geluid van opspattend water,
dat tegen de boeg van het vliegkamp-,
schip sloeg en zich daarna weer ver
mengde met de oceaan. En het ge
dempte gestamp van de zware
scheepsmotoren, die het grote schip
naar huis duwden.
De wachters van de zee, de wakers
tegen eventuele aanvallen van mogend
heden, die het op de vrijheid van de
vrije landen hebben voorzien, hadden
hun werk er voor een tijdje opzitten.
Na een periode van werk aan de wal
zouden zij zich wee. gereed moeien
maken voor nieuwe verkenningstoch
ten over de oceaan. Altijd maar speu
rend naar het gevaar, dat zich onder
de spiegel van zeeën en oceanen
schuilhoudt, maar waartegen gelukkig
kan worden opgetreden.
Schout-bij-nacht John S. Jimmy" Thach, de 54-jarige
„vader" van de Amerikaanse marinestrijdgroep ,ALFA'.
die het moest opnemen tegen vijandelijke duikboten, is
een man van contrasten. Als hij zo ontspannen en vol
vertrouwen op de brug van het vllegkampschip „Ran
dolph" staat, ziet men hem aan voor een man, die geen
andere zorgen kent dan het verzamelen van wormen
voor z'n wekelijkse hengeldag. Buigt hij zich echter
over de kaarten op de kaartentafel, om een inzicht te
krijgen in de operaties die zijn verricht, dan lijkt hij
meer op een panter, die op het punt staat zijn prooi te
bespringen
In deze houding zag ik hem, toen ik eens ver na mid
dernacht de kaartenkamer binnenkwam terwijl hij de
resultaten bestudeerde van de laatste 24 uur. Toen hij
mij zag gooide hij zijn potlood neer, stak een sigaret op
en blies een grote wolk rook uit.
„Duikboten", zei hij, „zijn grote gluiperds. Ze kunnen
zich voorbereiden om je het mes tussen de ribben te
steken zonder dat je er ook maar iets aan kunt doen.
Dat kan, zolang er een wet is, die elkeen het gebruik
van de internationale wateren toestaat. Elke duikboot
kan met welke bedoeling ook met de onschuld van een
pasgeboren kind over de oceanen trekken en in de on
middellijke nabijheid van onze kusten komen".
Hij haalde zijn schouders op. Twintig maanden had hij
er nu opzitten, voor het bestrijden van de vijandelijke
duikboten. Daarbij had hij zich in de eerste plaats ge
concentreerd op de geheimen van de zee, die in feite de
grootste bondgenoot van ongewenste onderzeeërs is.
„De Russen", ging hij verder, „hebben een vloot van
vijfhonderd duikboten en we hoeven heus niet te denken,
dat die gebouwd zijn om er onder het zee-oppervlak
glaasjes wodka in te drinken. De Sovjets hebben een
vast omlijnd plan".
Er mag inmiddels met voldoening
worden geconstateerd, dat de wester
se bondgenoten zo langzamerhand
heel wat te weten zijn gekomen over
dat plan en ze zijn thans zover, dat er
met kans op succes tegen opgetreden
kan worden. Maar het feit blijft be
staan, dat de rode duikboten de ge
vaarlijkste bedreiging vormen voor
de vrije wereld, waaraan we ooit
zijn blootgesteld.
Te land hebben we wonderen be
reikt op het gebied van de bescher
ming tegen onverwachte luchtaanval
len, zelfs tegen geleide projectielen,
maar wat hebben wij voor de be
scherming tegen aanvallen van zee
uit gedaan? Nog maar kort is men
zich ervan bewust geworden, dat
duikboten als oorlogswapen met of
zonder atoominstallaties, het karak
ter hebben van een intercontinentaal
geleid projectiel.
Een duikboot bewapend met deze
raketten kan rustig naar het lance-
ringspunt dicht bij de kust varen. Dan
kan hij boven water komen, zyn ra
ketten afvuren en weer onderduiken.
Wat kunnen we dan nog doen om de
burgers veilig te stellen? Wat kunnen
we tegen projectielen doen, die met
een snelheid van 8000 kilometer per
uur komen aansuizen?
Weinig. Het is zelfs zo, dat de man
die aan het radarscherm gezeten,
het projectiel ziet aankomen, nauwe
lijks de tijd zal hebben om zich te
bukken.
Daar xomt nog bij, dat een pro
jectiel afgevuurd op een afstand
van vijfhonderd kilometer van het
ioel beter gericht kan worden dan
by voorbeeld van Moskou af.
Het is allesbehalve bemoedigend
te moeten aannemen, dat de Rus
sen met behulp van hun onderzee-
ers in staat zijn een telefooncel op
Broadway in New York en de ga
rage naast het huis van een film
ster op Sunset Boulevard in Holly
wood te raken
"Er zijn mensen die denken," aldus
de schout-bij-nacht "dat in geval van
oorlog ons vlaggeschip Randolph een
gemakkelijke prooi voor de vyand
zal zijn. Maar als ik commandant
van een duikboot was, zou ik meer
belangstelling hebben voor de bur
gers van Pittsburg, Baltimore, De
troit of New York. Die steden Kun
nen zich niet verroeren en dat kan
een schip wel. De burgers van
Brownsville in Texas zijn beter te
raken dan myn vlaggeschip want als
je maar je positie weet, dan weet je
ook waar Brownsville ligt. Met de
hedendaagse raketten kun je gemak
kelijker een hele stad van de aardbo
dem wegvegen dan onze "Alfa" groep
vernietigen."
Natuurlijk zyn we nu waakzaam
tegen deze dreiging. De groep "Al
fa" is het voorbeeld van een verde
digingsgroep tegen duikboten en mo
menteel zyn er nog een paar groe
pen bijgekomen, die de Atlantische en
Stille Oceaan afstropen. Belangrijk is
ook, dat de Amerikaanse en Canade
se vloot gecombineerd optreden. Zij
hebben maandenlang als een hecht
team geopereerd.
De beknibbeling op het defensie
budget heeft uiteraard een ongunsti
ge invloed gehad op de voortgang
van het verdedigingssysteem. Schout
bij-nacht Thach wond er geen doek
jes om: "Geldgebrek heeft4 dikwijls
belemmerend gewerkt bij het uitvoe
ren van onze experimenten. Soms
hebben we, om dubbeltje' te bespa
ren, moeten improviseren. Soms
slaagden deze improvisaties maar
soms bleef het resultaat beneden de
verwachtingen. We hebben bijvoor
beeld maanden moeten wachten om
een atoom-duikboot toegewezen te
krijgen. Toen we hem eindelijk had
den moesten we op de brandstol voor
de vliegtuigen bezuinigen orr niet bo
ven ons budget te komen. Het was
wel eens om er wanhopig van te
worden.
Ons grote vraagstuk is nog steeds,
dat we instrumenten nodig hebben,
die nog niet zijn uitgevonden. Nemen
we alleen maar eens de afmetingen
van de oceanen. We hebben een soort
"inbreker-alarm toestel" nodig dat
automatisch waarschuwt als er vij
andelijke schepen aankomen. We h. o-
ben andere wapens nodig om een vij
and te zoeken en onschadelijk te ma
ken. Ik heb zelfsturende helicopters
nodig, die van een torpedoboot af
kunnen opstijgen en met beperkte con
trole de werkjes kunnen verrichten,
waar ik nu myn mannen op af moet
sturen. Ik moet betere automatische
vlieginstrumenten hebben voor mijn
piloten om hun inspannend werk te
verlichten als ze op anderhalve me
ter hoogte boven de zeespiegel vlie-
Amerika kan vertrouwen In de be
kwaamheid van zijn marinemannen.
Men is thans ui staal de eventuele
vijand afdoende af te schrikken maar
als de dreiging van de duikboten toe
neemt, dan zou een en ander wel eens
anders kunnen worden. Een duil 'inot
is een dodelijk wapen, dat in elke
vorm van jorlog gebruik! kan wor
den. De enige manier om een duik
bootoorlog te winnen is de vijand ach
terna te jagen en hem tot zinken te
brengen.
