Charles De Qaulle u/fl de Franse
„Qrandeur" u/eer herstellen
President heeft grote steun aan
zijn vrouw Yvonne
Koppig en eenvoudig mensdie
niet van lekker eten houdt
Bonestaak
SALARIS VAN F 200.000.
De
eenzame
DB LF.IDSE COURANT
In Washington maaktt
De Gaulle onlangs ken
nis met mevr. Kennedy
echtgenote van de demo
cratische kandidaat voor
het Amerikaanse presi
dentschap.
generaal Charles de Gaulle, de Franse president, is een
schoolvoorbeeld van tegenstrijdigheden. Hij is één
van de meest bekende generaals van de wereld, maar toch
heeft hij nog nooit een grote veldslag gewonnen. Hij ziet
zichzelf als redder van de vrijheid van zijn land, maar hij
werd aan de macht gebracht door een staatsgreep van het
leger en hij regeert met bijna koninklijke volmachten.
De Fransen noemen hem „grote Charles" en men begint
hem zelfs „Charles de Grote" te noemen, een subtiele
woordomkeer, die wijst op De Gaulle's eigenmachtige
daden.
Ruim twee jaar geleden trok een groep in de woestijn
geharde parachutisten naar de regeringsgebouwen in
Algiers en versplinterde met machinegeweren de ruiten
van die gebouwen. Hun bevelhebber, Jaques Massu, ver
scheen op een balcon en proclameerde: „Wij zullen naar
Gedurende de ruim 22 maanden, dat hij aan de macht is eerst als premier
en later als president heeft De Gaulle vele moedige pogingen gedaan om de
„grandeur" van Frankrijk te herstellen, om de Franse economie op een gezonde basis
te stellen en het land te bevrijden van de kostbare en moeilijke oorlog in Algerije.
Vraagt men zich echter af of hij hierin geslaagd is, dan zal men daarover verschil
lende meningen van de Fransen horen. Die meningen zijn moeilijk in percentages
uit te drukken, maar wel komt men tot de conclusie, dat De Gaulle beslist een deel
van zijn populariteit heeft verloren. Hij heeft dat zelf min of meer bewerkstelligd
door zijn vaak koppige manier van optreden. Het is namelijk dikwijls zo, dat hij
liever gehoorzaamd schijnt te worden dan gewaardeerd!
"jVTaar een voorbeeld van eigenmachtig op-
treden en koppigheid van de De Gaulle
behoeven we ook niet lang te zoeken. Dit
openbaarde zich bijvoorbeeld nog in janua
ri van dit jaar, toen de voornaamste mili
taire en burgerlijke autoriteiten (generaal
Maurice Challe en Paul Delouvrier) een reis
naar Parijs hebben gemaakt, welke men ge
heim heeft trachten te houden. Zij brach
ten toen een dik dossier met militaire in
lichtingen mee, die wezen op een nieuwe
revolte In Algerije.
Challe en Delouvrier wensten, dat De
Gaulle zijn standpunt ten aanzien van Al
gerije wat zou matigen. „Gezien de ern
stige toestand in Algerije, generaal stellen
wij voormaar verder kwamen zij niet
want De Gaulle interrumpeerde nors en met
een heftig gebaar: „Ik aanvaard geen voor-
stellenl"
Maar twee weken later werden 24 men
sen gedood in het centrum van Algiers, er
werden barricades opgeworpenen De
Gaulle moest zijn houding ten aanzien van
Algerije wijzigen! Dit incident is waar
schijnlijk het meest dramatische maar er
zijn meer gevallen geweest, waarin De
Gaulle dikwijls zonder enige noodzaak zijn
volk heeft geërgerd.
Jeanne d'Arc of
Clemenceau
„Generaal De Gaulle is toch een merk
waardige man. Je weet nooit waar je aan
toe bent. De ene dag meent hij Jeanne d'Arc
te zijn en morgen de tijger Clemenceau. Te
wensen ware, dat hij zich eindelijk eens
voor een van beiden uitsprak
Dit is een uitspraak van de Amerikaanse
president F. D. Roosevelt tijdens de laatste
wereldoorlog en zijn woorden zijn thans nog
even waar als toen. hoewel zijn kleerma
ker Vauclair het er vermoedelijk niet mee
eens zal zijn. „De Gaulle is een eenvoudig
man," zegt hij. „Hij wil niets van opschik
weten. De stoffen, die hij voor zijn kostuums
kiest zijn altijd eenvoudig."
Die eenvoud laat hij ook t.a.v. zijn maal
tijden blijken. Bijna iedere Fransman houdt
van lekker eten, maar De Gaulle kan die
bijzondere Franse gerechten maar matig
waarderen. Hij neemt voor een diner geen
tijd en het ergste wat men hem kan aan
doen, is een lang officieel staatsdiner. Dan
schuift hij heen en weer op zijn stoel en
zet zijn bril wel tien keer achter elkaar op
en af, verlangend naar het einde. Maar 's
avonds als hij na het verrichten van zijn
dagtaak op zijn landgoed in Colombey-les-
deux-Eglises bij zijn vrouw is, is Charles
de Gaulle de rust zelve. Hij leest dan graag
in een boek en kijkt naar de televisie. Nie
mand mag hem dan storen I
Die merkwaardige eigenschappen van De
Gaulle aan de ene kant zijn gevoel van
superioriteit en „grandeur" en aan de an
dere kant zijn eenvoud zijn volgens in
siders zowel het geheim van zijn politieke
successen als de oorzaak van zijn moeilijk
heden. Over het geheel genomen kan men
voorts zeggen, dat tot dusver zijn succes
spectaculair genoeg is geweest om vele
fouten door de vingers te zien.
Sommige daden van De Gaule hebben
echter niet het resultaat opgeleverd zoals
de Franse president zich had voorgesteld.
ln het centrum van de oude Franse
stad Lille staat het huis, waar op 22 no
vember 1890, Charles André Marie de
Gaulle werd geboren. Het huis staat er
thans nog evenals het Madonnabeeldje,
waarvoor De Gaulle als kind heeft ge
beden.
Zijn vader, die professor in de filo
sofie was te Parijs, liet hem studeren
op het beroemde Stannislas-internaat,
waar de jonge De Gaulle al spoedig de
bijnaam kreeg van „bonestaak" in ver
band met zijn enorme lengte. Boven de
deur van het internaat staat zijn naam
in marmer gegrift en wel in verband met
het feit, dat De Gaulle in 1909 de beste
leerling van het internaat was!
Tijdens zijn studie op de kadettenschool
koos De Gaulle zijn lijfspreuk „Frangais
sans peur, Chrétien sans reproche".
(Fran man zonder vrees, christen zonder
blaam).
De „accolade" hij een onderscheiding
met het legioen van Eer".
Zo heeft hij bij zijn maatregelen om meer
orde in Frankrijk te brengen politiemaat
regelen ingevoerd waaraan zelfs velen van
zijn aanhangers zich geërgerd hebben. Ge
durende het verblijf van Kroesjef in Frank
rijk heeft De Gaulle bijv. bijna 1000 anti
communisten in verbanning gezonden. Zijn
bijzonder machtige ministerie van binnen
landse -zaken en de D.T.S., de Franse ge
heime politie, rechtvaardigen dit optreden
met het argument, dat zij betogingen tegen
Kroesjef wilden voorkomen, maar Ln de
Ver. Staten, waar veel meer anti-communis
ten zijn dan in Frankrijk, werd «iemand
de Champs Elijsées opmarcheren als het nodig is om Char"
les de Gaulle aan de macht te brengen."
Kort daarna kwam De Gaulle uit zijn prachtige landhuis
te voorschijn en reed met zijn stokoude Citroen naar het
Elijsée „om zijn land van een burgeroorlog te redden."
Sindsdien heeft de grote Charles de Gaulle een lange en
moeizame weg afgelegd
gedragen door hoge verwachtingen kwam De Gaulle
terug in het openbare leven. Voor de Fransen, die beu
waren van de politieke chaos en die 24 regeringen hadden
zien vallen in nauwelijks 10 jaar, was De Gaulle het sym
bool van kracht en eenheid. Hij was de grote man en dat
is hij thans nog, maar het Franse volk is intussen niet meer
zo eendrachtig als in de tijd, toen 78,49 van de kiezers
voor het Franse presidentschap hem meer macht gaven dan
welke Franse regering ook sinds Napoleon III had ver
kregen.
weggestuurd en er gebeurden geen onge
regeldheden toen de Russische staatsman
op bezoek was
Ook De Gaulle's pogingen om een einde
te maken aan de Algerijnse oorlog hebben
tot op heden nog niet het gewenste succes
gebracht. Integendeel, de opstandelingen, die
hij een „vrede van de dapperen" aan
bood, hebben dit aanbod als een teken van
zwakte beschouwd en zij hebben hun ter
reur verdubbeld. De Franse kolonisten en
het Franse leger, die De Gaulle indertijd
aan de macht hebben gebracht zijn even
min ingenomen met zijn Algerijnse poli
tiek. Zij hebben hem zelfs van verraad be
schuldigd
Ook buiten eigen land is het streven van
De Gaulle naar „grandeur" vaak gepaard
gegaan met conflicten. Zo heeft hij de toorn
opgewekt van de NATO en de Amerikaan
se militaire chefs door zijn Middellandse
Zee-vloot te onttrekken aan het geallieer
de commando, door de Amerikaanse vlieg
tuigen met H-boramen van de Franse vlieg
velden te verdrijven en door de NATO te
weigeren geleide projectielen in Frankrijk
op te stellen. Al deze daden vormen vol
gens vele politieke waarnemers een onder
deel van de campagne van De Gaulle om de
Ver. Staten en Engeland te dwingen een
NATO-driemanschap met Frankrijk aan te
gaan om op deze wijze Frankrijk meer
aanzien in de wereld te geven.
Een diplomaat, die enige bijeenkomsten
van De Gaulle en Kroesjef meemaakte,
beschreef deze als „onderhoud tussen ijs
beer en pinquin met een bij zo'n gele-
genheid passende temperatuur". Of
schoon Kroesjef zeer beleefd was, leek hij
helemaal niet onder de indruk van De
Gaulle's „grandeur" en het slotcommu
niqué over him bijeenkomsten was zc
slap als een in elkaar gezakte omelet
jEén tong...
Een deelnemer aan een van de
vele diners, die president De Gaulle
moet meemakenherinnerde zich
een gebeurtenis, waarbij De
Gaulle's grote gevoel voor orde
en tucht zeer duidelijk aan de dag
trad. Tijdens dit diner werd tong
opgediend en De Gaulle had één
vis per gast besteld. De tongen
waren echter niet groot en één van
de gacten was hongerig. Hij nam
er twee.
Dit zag De Gaulle. Hij stond
zonder aarzelen op, nam de tweede
tong van het bord van de honge
rige gast en legde deze weer op
het dienblad
Onder fikse bescherming naar huis
Speciale Citroëns
voor lange benen
yoor zijn levensonderhoud en voor de
„hofhouding" in het Elysée-paleis te
Parijs ontvangt president De Gaulle ruim
f 200.000 per jaar. De kosten voor de
„huishouding" op het Elysée bedragen
ongeveer f 70.000 per jaar en voor zijn
autopark heeft de Franse president elk
jaar ongeveer f 35.000 nodig.
Hij heeft o.a. twee speciale Citroëns
laten bouwen om ruimte te hebben voor
zijn lange benen. De auto's zijn echter
niet voorzien van pantserplaten zoals de
auto's van vele andere staatshoofden.
De Gaulle laat zich echter wel goed
beschermen, vooral als hij van Parijs naar
zijn landgoed te Colombey reist en dat
doet hij nogal eens. Voor de auto van
de president rijden dan altijd minstens
twee auto's en bovendien wordt hij nog
gevolgd door een politieauto. Al deze
auto's staan door middel van een mobi
lofoon voortdurend met elkaar in con
tact en de inzittenden van de auto's zijn
zwaar bewapend.
Bovendien is er in het gezelschap
steeds een arts aanwezig, die voorzien
is van vele medicamenten, bloedplasma,
alsmede medische instrumenten.
De politieposten op de weg van Parijs
naar Colombey worden nauwkeurig op
de hoogte gehouden wanneer De Gaulle
er met zijn auto passeert en bovendien
staan er gedurende de reis steeds twee
helikopters op het vliegveld Orly start
klaar om onmiddellijk bij een eventueel
ongeval of een aanslag naar de plaats
des onheils te vliegen. Voorts houden de
ziekenhuizen in de omgeving steeds een
kamer gereserveerd voor de president.
Yvonne de Gaulle de vrouw van de Franse president heeft in het leven van
de Franse staatsman een grote rol gespeeld.
De Gaulle leerde zijn vrouw kennen, kort nadat hij bij het 33e Injanterie-regiment
was bevorderd tot kapitein, tijdens zijn verlof in Par\is. Toen hij daar een schilde
rijen-expositie bezocht trof hij toevallig de heer Ferrand, een oude vriend van zijn
vader, die in gezelschap was van mevrouw Vendroux en haar dochter Yvonne. De
Gaulle accepteerde hier een uitnodiging voor een bezoek aan de familie Vendroux,
waar de jeugdige kapitein, kersvers .van de beroemde militaire academie van Saint
Cyr en de verlegen dochter van de biscuitfabrikant in Calais, Yvonne Vendroux,
elkaar zouden leren kennen.
Het werd echter een wel zeer merkwaardige kennismaking. Tijdens het bezoek
vermeed De Gaulle namelijk voortdurend de jongedame ook maar aan te kijken. Hij
sprak slechts met de heren over politiek en strategie tot hij op een gegeven moment
door een onhandige beweging een kopje met thee omstootte, waarbij de inhoud over
de nieuw japon van Yvonne ging Eerst toen keek Charles de Gaulle het meisje
aan, maakte zijn verontschuldiging en als een soort „schadevergoeding" vroeg hij
haar toen voor een groot dansfestijn in Versailles. Twee maanden later op 7 april
1921 trouwden zij.
Van die tijd dateert ook de grote belang
stelling van Yvonne de Gaulle voor de
Franse tehuizen voor geestelijk gestoorde
meisjes. De honoraria van de boeken van
De Gaulle zijn en worden nog steeds ge
schonken aan deze tehuizen.
De Gaulle heeft thans nog twee kinde
ren, Philip en Elisabeth. Evenals hun moe
der treden zij echter zelden op de voor
grond. Beiden zijn betrokken bij het mili
taire leven, waar hun vader zo'n grote
verering voor heeft. Elisabeth is namelijk
getrouwd met kolonel Aldin de Boissieu
de Luigne, telg uit een aristocratische fa
milie, die nu in Algerije dient; Philip is
bij de marine, maar anders dan majoor
John Eisenhower, want hij wordt maar
zelden in gezelschap van zijn vader ge-
In moeilijke jaren kookte
zij zijn geliefde
„popotte"
Het gebeurde kortgeleden in de grote
balzaal van het Elysee, het paleis van
de president van Parijs
President De Gaulle had een belang
rijke bespreking met hoge Franse ambte
naren over de strijd in Algerije tegen de
opstandelingen. Op het hoogtepunt van
de conferentie verhief De Gaulle zich uit
zijn kostbare zetel en zonder ook maar
één woord te zeggen ging hij naar de
deur en verdween de trap op naar zijn
privé-vertrekken. De ambtenaren waren
zeer verbaasd en vroegen zich af of wel
licht een of andere belangrijke gebeurte
nis het overhaaste en plotselinge vertrek
van de president had veroorzaakt.
Hiervan bleek echter geen sprake. Het
was eenvoudig één uur in de middag en
dat was de tijd, die de generaal had vast
gesteld voor zijn warme lunch Ter
wijl de verbaasde ambtenaren beneden
aan hun glaasje met wijn nipten en
sandwiches opknabbelden, die zij in al
lerijl hadden laten aanrukken van een
café aan de overkant, zat De Gaulle
eenzaam te eten in zijn privé-eetzaal
Dergelijke gedragingen hebben De
Gaulle de nieuwe bijnaam van de „een
zame" bezorgd!
Voor Yvonne de Gaulle-Vendroux begon
toen het saaie eentonige leven van een
officiersvrouw in een weinig interessante
garnizoensplaats. Maar reeds in deze tijd
wakkerde Yvonne vurig het streven naar
een grote 'oekomst aan, de honger naar
„grandeur", die toen reeds aan De Gaul
le's hart knaagde. De Gaulle was er na
melijk stellig van overtuigd, dat zo'n toe
komst hem wachtte en hij gaf daar ook
meer dan eens blijk van in het openbaar
wat hem nogal vijanden bezorgde.
Als De Gaulle onenigheid kreeg met zijn
collega's, die het met zijn vooruitstreven-
Ie ideeën omtrent moderne oorlogsvoe
ring niet eens waren en toch bleken dit
ideeën later juist te zijn dan wisi
ïvonne de zaak meestal wel weer in het
reine te brengen door met de officiers-
/rouwen de zaken te bedisselen.
Toen De Gaulle in Londen de moeilijke
?n eenzame rol moest spelen van ver
tegenwoordiger van een Frankrijk, dal
toen in werkelijkheid niet meer bestond,
was het Yvonne, die partijtjes organiseer
de met vredelievende strekking, waar als
gasten Dwight Eisenhower en Winston
Churchill verschenen. Yvonne presteerde
veel, maar af en toe ven >rzaakte de over
heersende geest van De Gaulle toch ook
bij haar een frons op het voorhoofd.
Direct na de bevrijding was hij bij zijn
terugkomst in Parijs met hulde over
spoeld, doch nauwelijks een jaar later be
leefde hij misschien wel de moeilijkste
ogenblikken van zijn leven. Het bleek toen
namelijk, dat men hem niet langer als de
redder van Frankrijk zag. Diep teleur
gesteld trok De Gaulle zich toen terug op
zijn landgoed in Colombey en hij zei zich
nooit meer me» politiek te zullen be
moeien
De geestkracht van zijn vrouw bleek
evenwel bijzonder krachtig in deze moei
lijke jaren. Zij hielp haar man over de
teleurstellingen heei en zij deed dit op
echt vrouwelijke wijze. Zij kookte voor
hem zijn geliefde „popotte", het bekende
Franse soldatenvoedsel en zij stimuleerde
hem voortdurend bij het schrijven van zijn
memoires. Yvonne zorgde ervoor, dat haar
man niet gestoord werd en dat hij zijn
noodzakelijke dagelijkse lichaamsbewe
ging kreeg door wandelingen in het park
rondom het wat afgelegen landhuis.
Bij deze wandelingen vertoefden zij ook
vaak bij een treurwilg een herinnering
aan de grootste tragedie uit het leven van
De Oaulle -Want onder die boom ligt het
graf van Anne de Gaulle, zijn dochter.
zien. Onlangs werd hem het commando
opgedragen van zijn eerste schip, een kor
vet in de Middelandse Zee.
In de zomermaanden arrangeert me
vrouw De Gaulle familiebijeenkomsten in
het landhuis tv. Colombey. Dan krijgen
bekenden van De Gaulle een indruk van
die zeldzame ogenblikken als de president
zich ontspant en speelt met zijn kleinkin
deren.
Zodra De Gaulle echter weer terug is
Ln het grote en luxueuze Elysée-paleis
in het hartje van Parijs, waarin zovele
beroemde vrouwen uit de Franse ge
schiedenis hebben gewoond, wordt hij
weer de sombere, eenzelvige leider van
zijn land. Dan spreken de Fransen, als
zij opkijken naar het raam van zijn bu
reau, weer over „le solitaire" (de een
zame). En dat is waarschijnlijk het
beeld, dat de geschiedenis van hem ook
zal vastleggen: „le solitaire", even
schitterend, even eenzelvig, met even
veel facetten en soms even hard als een
zeldzame diamant.
Een van de ontmoetingen tussen de
grote staatsmannen Winston Churchill en
Charles de Gaulle.
EXCLUSIEF voor
De Leidse Courant
