S)e Ccid6e6oii4cmt
AMERIKA GEEFT SPIONAGEVLUCHT TOE
Eisenhower verbiedt alle vluchten
over communistische landen
Topconferentie in bedorven sfeer
Ondergrondse kernproeven
Verkiezingskoorts
in de Kongo
Djakarta biedt
excuses aan
Directeur J F. J. M KOENS
Hoofdredacteur- L. C J ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: PAP ENG RA Cm 32
MAANDAG 9 MEI 1960
51ste JAARGANG
No. 15010
Wai 'n foriuinije,
NikHa
Telefoon: Directie Abonnem. Drukkerij 20935: Red 20015 25594: Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs f0.59 p. f2.55 p. maand, f7.50 p kwartaal Franco p. p. f8.— Advert.: 17 ct p m.m Telefoontjes f L5o
De „New York Times" meldt vandaag, dat president Eisenhower na de
bekendmaking, dat een Amerikaans vliegtuig boven de Sowjet-Unie is
neergeschoten, alle vluchten over of nabij de grenzen van de communisti
sche landen heeft verboden. Volgens de Wasliingtonse correspondent Reston
zijn al deze vluchten opgeschort tijdens een onderzoek naar het gehele
spionage-apparaat van de regering.
In regeringskringen wordt gehoopt, dat premier Chroesjtsjef, nu hij
propagandawinst heeft uitgebuit, de zaak van het luchtincident zal laten
rusten, zodat de vier op de topconferentie in een redelijke sfeer zullen
kunnen gaan praten over de belangrijker kwesties, zoals Duitsland en het
toezicht op de bewapening.
Het Amerikaanse departement van buitenlandse zaken heeft zaterdag
avond toegegeven, dat een Amerikaans vliegtuig boven de Sowjet-Unie
heeft gevlogen om inlichtingen te krijgen vanachter het IJzeren Gordijn..
Het state department zegt in een verklaring, die door Eisenhower zou
zijn goedgekeurd, dat vastgesteld is dat de autoriteiten in Washington geen
machtiging hebben gegeven voor een dergelijke vlucht als door Chroesjtsjef
is beschreven.
Kostbaar propaganda materiaal
van Chroesjtsjef
IEDEREEN SPIONEERT
Het state department merkt op,
dat alle landen trachten geheime ge
gevens in handen te krijgen en dat
deze activiteit algemeen bekend is.
De noodzaak om tot dergelijke acti
viteit over te gaan bij wijze van
rechtmatige zelfverdediging wordt
versterkt door de buitengewone ge
heimhouding., die de Sowjet-Unie
betracht in tegenstelling tot de vrije
wereld, aldus het state department.
Het ministerie verwijst vervolgens
naar het voorstel, in 1955 door Eisen
hower gedaan, om te komen tot een
„vrij luchtruim", waardoor de mo
gelijkheid van een onverwachte aan
val tot een minimum gereduceerd
kan worden.
Dit voorstel is door de Sowjet-Unie
onmiddellijk verworpen. Om nu het
gevaar van een dergelijke onver
wachte aanval tegen te gaan, hebben
vliegtuigen van het type U-2 in de
afgelopen vier jaar vluchten langs
de grens van de vrije wereld ge
maakt, aldus het state department.
Volgens AFP is men in de Ameri
kaanse hoofdstad verbijsterd door
het communiqué van het ministerie
van buitenlandse <.aken. Niemand,
zelfs in welingelichte regeringskrin
gen, had de- gelijke onthullingen als
in het communiqué gedaan, ver
wacht.
In diplomatieke kringen noemde
men de Amerikaanse verklaring een
vernietigende erkenning van de pro-
paganda-oorlog tussen Oost en West,
ofschoon het een publiek geheim is,
dat de Sowjet-Unie en het Westen
beiden een uitvoerig spionagenet-
werk hebben.
Het is een onbetwist feit, dat
Chroesjtsjef kostbaar propaganda
materiaal in handen is gegeven doOr
het ontdekken van deze Amerikaan
se spionage-opdracht, ook al had
Washington voor deze opdracht geen
machtiging gegeven.
In kringen van het Westduitse mi
nisterie van buitenlandse zake werd
opgemerkt, dat de wijze, waarop dit
„routine-ongeluk" van de inlich
tingendienst van een grote mogend
heid was uitgebuit, en het forum,
dat Chroesjtsjef koos, aantoonde,
hoe weinig Rusland belang heeft bij
een vermindering van spanning. Men
zag de Amerikaanse verklaring, dat
Washington geen machtiging voor
deze vlucht had gegeven, echter eni
germate als een poging om de sfeer
te verbeteren.
In Westduitse kringen wordt ge
zegd, dat er talrijke gevallen van
Russische spionage waren geweest
en dat de V.S. gemakkelijk enkele
voorbeelden zouden kunnen noemen.
Premier Nthroe ven India deelde
zaterdag aan journalisten mede, dat
de topconferentie ongetwijfeld zal
doorgaan., maar de psychologische
atmosfeer enigszins is bedorven."
POLITIEKE DOMHEID
Het Amerikaanse blad „New York
Times" is van oordeel dat de Russen
een kostbare di/lomatieke overwin
ning hebben behaald toen zij op 1
mei een Amerikaans waarnemings
vliegtuig neerschoten.
Erger is, zo meent het blad, het
droevige bewijs, dat de rechterhand
van de Verenigde Staten te Washing
ton niet wist wat hun linker in Pa
kistan of Turkije deed.
De „New York Times" noemde het
een „politieke domheid" het vlieg
tuig enkele weken voor de topcon
ferentie een vlucht bove:. Rusland
te laten ondernemen. Men had moe
ten inzien, dat de waarschijnlijke
winst aan gegevens onmogelijk op
woog- tegen het waarschijnlijk ver
lies als de vlucht ^en mislukking zou
worden.
De bekendmaking -an het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken, waarin gezegd werd dat er
geen toestemming was gegeven voor
de vlucht van de U-2, wordt om 2
redenen gekritiseerd. In de eerste
plaats wekte zij de indruk, dat hoge
regeringsambtenaren niet van der
gelijke vluchten op de hoogte wajen,
en in de tweede plaats scheen zij een
van de hoofdpunten van de com-
tigen, namelijk dat er ambtenaren
zijn, die de bevoegdheid hebben zon
der controle en tegen de politiek van
de president in te handelen, aldus
de „New York Times".
Vliegtuigen van de Britse lucht
macht hebben ook verkenningsop
drachten boven de Sowjet-Unie en
andere communistische landen uit
gevoerd, aldus melden vandaag voor
aanstaande Britse bladen.
De „Daily Mail" zegt bijv. dat spe
ciaal uitgeruste V-bommenwerpers
en hoogvliegende „Canberra's" wor
den gebruikt voor vluchten in het
gebied van het „IJzeren Gordijn",
waarbij radarkaarten worden ge
maakt van communistisch gebied tot
op een afstand van 250 kilometer
achter het „gordijn".
Het conservatieve blad weet voorts
voorts te melden, dat er ook Rus
sische vliegtuigen Loven Groot-Brit-
tannië, Canada en de Verenigde
Staten zijn waargenomen, maar dat
alle betrokken partijen het waarne
men van en zelfs incidenten met der-
gtelijke spionagevliegtuigen geheim
hebben gehouden.
VERKENNINGSSATELLIET
OPENLIJKE SPION
De „New York Times" meldt, dat
de Verenigde Staten zullen pogen in
de komende herfst hun eerste ver
kenningssatelliet te lanceren, die el
ke meter van het Russische gebied
zou fotograferen.
In een artikel van zijn corres;j in
dent Richard Witkin zegt het blad,
dat dit de eerste proef zou zijn van
oen „foto-intelligence-programma",
het project Samos, „dat dit land met
volkomen openhartigheid heeft voor
bereid: elke meter van het Russische
gebied te fotograferen als bijdrage
om de „intelligence-gaping" die de
Amerikaanse verdedigingsinspannin-
zo zwaar hindert, op te heffen".
Witkin schrijft: „Dit is niet min
der dan wat de U-2 heimelijk poogde
toen het toestel door een Russische
raket werd onderschept".
Men verwacht niet, dat een geheel
netwerk van Samos-satellieten voor
regelmatige operaties voor 1962 of
1963 gereed zal zijn aldus Witkin.
Tijdens een rede voor de opperste Sowjet in Moskou toont premier Nikita Chroesjtsjef een foto van Russisch
grondgebied, die door de camera van het neergehaalde Amerikaanse U-2 vliegtuig zou zijn gemaakt.
Een Birmaanse veerboot, met
veertig opvarenden, werd zondag op
de rivier de Irrawaddi, ongeveer 350
kilometer ten noorden van Rangoon,
door een hevig onweer overvallen.
De boot sloeg om, hetgeen aan 27
personen het leven kostte.
Worosjilof
afgetreden
is
Amerika zoeki
onidekkingsmethoden
ONTVOERDE
VLIEGER
Een foto van de vliege» Francis G.
Powers, die met zijn U-2 boven Rus
land door een raket is neergescho
ten. De heer Powers zal zich wegens
spionage voor een Russische recht
bank moeten verantwoorden.
President Eisenhower heeft zater
dag bekendgemaakt, dat de Verenig
de Staten een reeks ondergrondse
kernproeven zullen uitvoeren ter
verbetering van de huidige ontdek
kingsmethoden.
De proeven, die waarschijnlijk
tegen het eind van het jaar in de VS
gedaan zullen worden, zouden geen
radio-activiteit verspreiden en vol
ledig beheerst worden.
Teneinde voldoende betrouwbare
gegevens te verkrijgen, zal het naar
verwachting nodig zijn om ontplof
fingen van verschillende omvang te
weeg te brengen in verschillende
geologische formaties, aldus de be
kendmaking.
Hagerty, de perssecretaris van het
Witte Huis, heeft gezpgd, dat de
nieuwe Amerikaanse proeven in
wezen deel uitmaken van een voor
stel, dat Engeland, de VS en de Sow
jet-Unie gezamenlijk onderzoekin
gen verrichten om de ontdekkings
methoden, ter onderscheiding van
ondergrondse kernproeven en aard
bevingen, te verbeteren.
Volgens Hagerty zullen de proeven
geen experimenten met wapens zijn
en beperkt zijn tot de ontwikkeling
van het vreedzame gebruik van kern
energie.
Een aantal vooraanstaande Ame-
PAUL ABRAHAM OVERLEDEN
Paul Ahaham, de bekende compo
nist van Hongaarse afkomst, die voor
de oorlog talrijke succesrijke operet
tes schreef, is in de nacht van vrij
dag op zaterdag in een ziekenhuis te
Hamburg overleden als gevolg van
een hartverlamming na een 'knie
operatie.
Hij werd 68 jaar. Hij keerde in '56
in Hamburg terug na 23 jaar in de
V.S. in een kliniek voor zenuwzieken
te hebben verbleven.
Hij schreef o.m. „Victoria und
ihr Husar".
rikaanse geleerden op het gebied der
kernenergie heeft tegenover de des
betreffende Congrescommissie ver
klaard, dat het, althans gedurende
nog verscheidene jaren, niet moge
lijk zal zijn de aard vast te stellen
van ondergrondse verschijnselen, die
een energie opleveren van twintig
kiloton (dat is vijf maal de sterkte
van de op Hirosjima en Nagasaki
uitgeworpen Amerikaanse atoom
bommen), ook al zullen zij eventueel
worden geregistreerd.
Gedurende dezelfde periode zal
het, naar het voorkomt, niet mogelijk
zijn ontploffingen van kernwapens
met een vermogen van honderd kilo-
ton of meer waar te nemen, indien
deze diep onder de grond in grote
grotten teweeg worden gebracht
Paus consacreert
14 bisschoppen
Zondagochtend heeft Paus Johannes
in de St. Pieter 8 Afrikaanse, 1 Azia
tische en 5 blanke priesters tot bis
schop geconsacreerd. Allen zijn be
stemd voor bisdommen in de missie
van Afrika en Azië.
Zinspelend op de topconferentie,
welke deze week begint, verklaarde
de Paus in een predicate, dat de bis-
schoppenconsecratie in de St. Pieter
van priesters van alle ras en kleur
"aan de blanke machtige mannen een
voorbeeld geeft van eensgezindheid
en liefde".
De consecratie van de 14 bisschop
pen nam de Paus tot aanleiding om
een nieuwe 'vredesoproep te richten
tot de verantwoordelijke staatslie
den. Hij waarschuwde, dat de poli
tieke strijd, welke uiteindelijk draait
om rijkdom en bezit van aardse goe
deren, een zeef nadelig gevolg kan
hebben voor de hogere bestemming
van het geestelijke en onsterfelijke
leven van de mens.
De 79-jarige Worosjilof is afgetre
den als president van de Sowjet-
Unie wegens zijn minder goede ge
zondheid. Hij werd gekozen als lid
van het opperste presidium. Woros
jilof wordt opgevolgd door de 54-ja-
rige Brezjnef. Laatstgenoemde is
secretaris van het Centrale Comité
van de Russische communistische
partij.
Hij is geboren in december 1906 te
Dnjepropetrowsk, aan de Dnjepr. In
1923 werd hij lid van de communis
tische jeugdbeweging de Komsomol.
Hij bezocht een landbouwschool en
werd later specialist op het gebied
der zware industrie. In de tweede
wereldoorlog was hij o.m. politiek
commissaris in het 18e leger.
De boodschap van Worosjilof,
waarin hij ontslag vroeg, is zaterdag
in de Opperste Sowjet voorgelezen.
Premier Chroesjtsjef, sprekend na
mens het centrale comité van de
communistische partij van de Sow
jet-Unie, stelde voor Worosjilof het
gevraagde ontslag te verlenen en zei
daarbij te menen dat men Worosjilof
dank moest brengen.
Chroesjtsjef stelde voor de aftre
dende president te vereren met de
orde van Lenin, de gouden „sikkel
en hamer medaille" en de titel „held
van de socialistische arbeid".
De Opperste Sowjet, die het ont
slag van Worosjilof en de benoeming
van zijn opvolger goedkeurde, sloot,
nadat het nieuwe staatshoofd een
woord van dank voor het in hem ge
stelde vertrouwen had gesproken,
zijn zitting.
In Belgisch Kongo beginnen deze
week de verkiezingen voor de toe
komstige regering in een sfeer van
toenemende gewelddaden. In Stan-
leystad hebben in de afgelopen week
honderden stamleden een politiebu
reau vernield en twintig politieman
nen gewond na de beschuldiging, dat
Belgische functionarissen een con
currerende partij bij de verkiezingen
steunden.
Tn Elizabethstad gebruikte de po
litie traangas om een menigte sta
kers, die loonsverhoging vroegen, te
bestrijden. Ten zuiden van Leopold-
stad weigerden anderen belasting te
betalen. Vrijdag werden drie men
sen gedood bij botsingen met de po
litie in de provincie Kasai. Verschil
lende politieke leiders zijn met
moord bedreigd.
Donderdag gaan de stembureaus
in heel Kongo, dat een miljoen myl
omvat, open. Van de veertien miljoen
Kongolezen mogen de volwassen
mannen, variërend van studenten
tot Pygmeeën-jagers hun stem
uitbrengen.
Verwacht wordt, dat het stemmen
voornamelijk het stammenpatroon
zal volgen en dat geen van de onge
veer 113 partijen een meerderheid
van de 137 zetels in de Nationale
Vergadering zal blijken te hebben
gehaald, wanneer aan het eind van
de maand de uitslagen zullen worden
bekendgemaakt.
Een belangrijke zorg voor het eer
ste kabinet van Kongo, dat op 30
juni onafhankelijk wordt, zal de fi
nanciële toestand zijn. Het zaken
leven is nL enorm teruggelopen.
In een uiterlijk rustig Djakarta dat
een zeer gespannen sfeer ademde,
heeft de Indonesische regering zater
dag officieel haar verontschuldigin
gen aangeboden voor de bestorming
van de Nederlandse missie in de stad.
Sinds vrijdag hebben zich geen
nieuwe incidenten voorgedaan.
De excuses werden overgebracht
door de chef van de Europese afde
ling van het Indonesische ministerie
van Buitendlandse Zaken Soedjarwo
die een onderhoud had met de heer
Frowein. Het gesprek duurde een
half uur.
KARDINAAL TARDINI MET
ZIEKTEVERLOF
Kardinaal-staatssecretaris Tardini
is op advies van zijn arts momenteel
met ziekteverlof. Hij moet absolute
rust houden. De kardinaal verblijft
in villa Nazareth, het weeshuis aan
de buitenkant van Rome, waaraan hij
sedert vele jaren al zijn vrije tijd be
steedt. Kardinaal Tardini heeft de
laatste tijd ernstige klachten over
zijn gezondheid.
KORTE golf
De Indonesische president Soe-
karno is zondagavond, na een offi
cieel bezoek aan Portugal van drie
dagen, naar Cuba vertrokken, waar
hij de gast zal zijn van de regering-
Fidel Castro.
Vóór zijn vertrek verklaarde hij,
dat Indonesië geen aanspraken doet
gelden op het Portugese gedeelte van
het eiland Timor, omdat dit geen deel
heeft uitgemaakt van het voormalige
Nederlands Oost-Indië.
Meer dan 33 miljoen hectare
land in een twaalftal Chinese provin
cies, vooral in Sjantoeng, Sjansi, Kan-
soe en Hopei, hebben van droogte te
lijden. Meer dan twee miljoen mensen
in Hopei en Kwansi zijn ingeschakeld
om de gevolgen van de droogte te be
strijden.
Benoeming
Bisdom Haarlem
Mgr. J. P. Huibers bisschop van
Haarlem, heeft benoemd tot bouw
pastoor te Haarlem-Parkwijk de
zeereerwaarde heer L. Voets, die ka
pelaan was aan het Begijnhof te
Amsterdam.
Driehonderd kopieën van de
kleurenfilm in verschillende versies
van het huwelijk van prinses Marga
ret „Wedding in springtime" zijn en
worden van Londen Airport naar alle
delen van de wereld verzonden. Voor
ons land wordt de film voorzien van
commentaar door Wim Povel.
Zie de advertentie op pag. 10.
(Advertentie).
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
1 (Meegedeeld door het KNMI.
Geldig van maandagavond tot
dinsdagavond. Opgemaakt te
i 11.15 uur).
ZUIDOOSTELIJKE WIND
i Veranderlijke bewolking. Op
ie meeste plaatsen droog weer.
1 Zwakke tot matige wind in
hoofdzaak tussen oost en zuid.
Ongeveer dezelfde temperaturen.
VERANDERLIJKE
BEWOLKING
De Bilt. Het KNMI deelt mee:
Boven Scandinavië en Noord-Rusland
handhaaft zich een groot hogedruk-
gebied, dat in grote delen van West
en Midden-Europa oostelijke winden
veroorzaakt
Een zwakke storing trok van Spanje
over West-Frankrijk naar Engeland.
Aan de achterzijde hiervan stroomde
minder wame lucht van de Golf van
Bsicaje Fankrijk binnen, waarna de
luchtdruk daar we,er begon te stij
gen. Noemenswaardige regen is ech
ter bij de weersverandering in deze
streken niet gevallen. De iets minder
warme lucht zal verder in noordoos
telijke richting stromen en ook ons
land passeren, maar bij ons waar
schijnlijk geen aanleiding geven tot
regen van enige betekenis. Op de
Oceaan bevindt zich ongeveer hal
verwege tussen Schotland en New-
Foundland een diepe depressie. Deze
breidt zich momenteel in hoofdzaak
in zuidoostelijke richting uit. hetgeen
er aanleiding van zal zijn, dat na ge
ringe afkoeling de temperaturen in
West-Europa weer zullen gaan stij
gen.
10 Mei: zon op 04.55: onder 20.19;
maan op 19.21; onder 04.50.
Hoogwaterstanden
10 Mei: v.m. 2.35; nam. 2.59.
Het weer in Europa
HELSINKI
1. bew.
12
4
STOCKHOLM
regen
16
6
OSLO
onbew.
5
KOPENHAGEN
zw. bew.
16
7
ABERDEEN
geh. bew.
15
8
LONDEN
geh. bew.
24
14
AMSTERDAM
1. bew.
22
12
BRUSSEL
zw. bew.
25
11
LUXEMBURG
zw. bew.
22
9
PARUS
zw. bew.
26
12
BORDEAUX
mist
27
13
GRENOBLE
zw- bew.
25
9
NICE
zw. bew.
19
12
BERLUN
onbew.
22
10
FRANKFORT
onibew.
23
6
MUNCHEN
onbew.
19
6
ZURICH
onbew.
21
4
GENèVE
1. bew.
23
6
LOCARNO
1- bew.
11
9
WENEN
motregen
11
9
INNSBRUCK
onibew.
19
3
BELGRADO
zw. bew.
14
9
ATHENE
h. bew.
23
ROME
h. bew.
18
11
AJACCIO
h. bew.
19
7
MADRID
zw. bew.
27
12
MALLORCA
onbew.
24
9
Korreltje
Veel kwaad wordt gedaan in naam
van de liefde.