S)e Ccid6e6oii4cmt AMERIKA GEEFT SPIONAGEVLUCHT TOE Eisenhower verbiedt alle vluchten over communistische landen Topconferentie in bedorven sfeer Ondergrondse kernproeven Verkiezingskoorts in de Kongo Djakarta biedt excuses aan Directeur J F. J. M KOENS Hoofdredacteur- L. C J ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUS: PAP ENG RA Cm 32 MAANDAG 9 MEI 1960 51ste JAARGANG No. 15010 Wai 'n foriuinije, NikHa Telefoon: Directie Abonnem. Drukkerij 20935: Red 20015 25594: Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs f0.59 p. f2.55 p. maand, f7.50 p kwartaal Franco p. p. f8.— Advert.: 17 ct p m.m Telefoontjes f L5o De „New York Times" meldt vandaag, dat president Eisenhower na de bekendmaking, dat een Amerikaans vliegtuig boven de Sowjet-Unie is neergeschoten, alle vluchten over of nabij de grenzen van de communisti sche landen heeft verboden. Volgens de Wasliingtonse correspondent Reston zijn al deze vluchten opgeschort tijdens een onderzoek naar het gehele spionage-apparaat van de regering. In regeringskringen wordt gehoopt, dat premier Chroesjtsjef, nu hij propagandawinst heeft uitgebuit, de zaak van het luchtincident zal laten rusten, zodat de vier op de topconferentie in een redelijke sfeer zullen kunnen gaan praten over de belangrijker kwesties, zoals Duitsland en het toezicht op de bewapening. Het Amerikaanse departement van buitenlandse zaken heeft zaterdag avond toegegeven, dat een Amerikaans vliegtuig boven de Sowjet-Unie heeft gevlogen om inlichtingen te krijgen vanachter het IJzeren Gordijn.. Het state department zegt in een verklaring, die door Eisenhower zou zijn goedgekeurd, dat vastgesteld is dat de autoriteiten in Washington geen machtiging hebben gegeven voor een dergelijke vlucht als door Chroesjtsjef is beschreven. Kostbaar propaganda materiaal van Chroesjtsjef IEDEREEN SPIONEERT Het state department merkt op, dat alle landen trachten geheime ge gevens in handen te krijgen en dat deze activiteit algemeen bekend is. De noodzaak om tot dergelijke acti viteit over te gaan bij wijze van rechtmatige zelfverdediging wordt versterkt door de buitengewone ge heimhouding., die de Sowjet-Unie betracht in tegenstelling tot de vrije wereld, aldus het state department. Het ministerie verwijst vervolgens naar het voorstel, in 1955 door Eisen hower gedaan, om te komen tot een „vrij luchtruim", waardoor de mo gelijkheid van een onverwachte aan val tot een minimum gereduceerd kan worden. Dit voorstel is door de Sowjet-Unie onmiddellijk verworpen. Om nu het gevaar van een dergelijke onver wachte aanval tegen te gaan, hebben vliegtuigen van het type U-2 in de afgelopen vier jaar vluchten langs de grens van de vrije wereld ge maakt, aldus het state department. Volgens AFP is men in de Ameri kaanse hoofdstad verbijsterd door het communiqué van het ministerie van buitenlandse <.aken. Niemand, zelfs in welingelichte regeringskrin gen, had de- gelijke onthullingen als in het communiqué gedaan, ver wacht. In diplomatieke kringen noemde men de Amerikaanse verklaring een vernietigende erkenning van de pro- paganda-oorlog tussen Oost en West, ofschoon het een publiek geheim is, dat de Sowjet-Unie en het Westen beiden een uitvoerig spionagenet- werk hebben. Het is een onbetwist feit, dat Chroesjtsjef kostbaar propaganda materiaal in handen is gegeven doOr het ontdekken van deze Amerikaan se spionage-opdracht, ook al had Washington voor deze opdracht geen machtiging gegeven. In kringen van het Westduitse mi nisterie van buitenlandse zake werd opgemerkt, dat de wijze, waarop dit „routine-ongeluk" van de inlich tingendienst van een grote mogend heid was uitgebuit, en het forum, dat Chroesjtsjef koos, aantoonde, hoe weinig Rusland belang heeft bij een vermindering van spanning. Men zag de Amerikaanse verklaring, dat Washington geen machtiging voor deze vlucht had gegeven, echter eni germate als een poging om de sfeer te verbeteren. In Westduitse kringen wordt ge zegd, dat er talrijke gevallen van Russische spionage waren geweest en dat de V.S. gemakkelijk enkele voorbeelden zouden kunnen noemen. Premier Nthroe ven India deelde zaterdag aan journalisten mede, dat de topconferentie ongetwijfeld zal doorgaan., maar de psychologische atmosfeer enigszins is bedorven." POLITIEKE DOMHEID Het Amerikaanse blad „New York Times" is van oordeel dat de Russen een kostbare di/lomatieke overwin ning hebben behaald toen zij op 1 mei een Amerikaans waarnemings vliegtuig neerschoten. Erger is, zo meent het blad, het droevige bewijs, dat de rechterhand van de Verenigde Staten te Washing ton niet wist wat hun linker in Pa kistan of Turkije deed. De „New York Times" noemde het een „politieke domheid" het vlieg tuig enkele weken voor de topcon ferentie een vlucht bove:. Rusland te laten ondernemen. Men had moe ten inzien, dat de waarschijnlijke winst aan gegevens onmogelijk op woog- tegen het waarschijnlijk ver lies als de vlucht ^en mislukking zou worden. De bekendmaking -an het Ameri kaanse ministerie van buitenlandse zaken, waarin gezegd werd dat er geen toestemming was gegeven voor de vlucht van de U-2, wordt om 2 redenen gekritiseerd. In de eerste plaats wekte zij de indruk, dat hoge regeringsambtenaren niet van der gelijke vluchten op de hoogte wajen, en in de tweede plaats scheen zij een van de hoofdpunten van de com- tigen, namelijk dat er ambtenaren zijn, die de bevoegdheid hebben zon der controle en tegen de politiek van de president in te handelen, aldus de „New York Times". Vliegtuigen van de Britse lucht macht hebben ook verkenningsop drachten boven de Sowjet-Unie en andere communistische landen uit gevoerd, aldus melden vandaag voor aanstaande Britse bladen. De „Daily Mail" zegt bijv. dat spe ciaal uitgeruste V-bommenwerpers en hoogvliegende „Canberra's" wor den gebruikt voor vluchten in het gebied van het „IJzeren Gordijn", waarbij radarkaarten worden ge maakt van communistisch gebied tot op een afstand van 250 kilometer achter het „gordijn". Het conservatieve blad weet voorts voorts te melden, dat er ook Rus sische vliegtuigen Loven Groot-Brit- tannië, Canada en de Verenigde Staten zijn waargenomen, maar dat alle betrokken partijen het waarne men van en zelfs incidenten met der- gtelijke spionagevliegtuigen geheim hebben gehouden. VERKENNINGSSATELLIET OPENLIJKE SPION De „New York Times" meldt, dat de Verenigde Staten zullen pogen in de komende herfst hun eerste ver kenningssatelliet te lanceren, die el ke meter van het Russische gebied zou fotograferen. In een artikel van zijn corres;j in dent Richard Witkin zegt het blad, dat dit de eerste proef zou zijn van oen „foto-intelligence-programma", het project Samos, „dat dit land met volkomen openhartigheid heeft voor bereid: elke meter van het Russische gebied te fotograferen als bijdrage om de „intelligence-gaping" die de Amerikaanse verdedigingsinspannin- zo zwaar hindert, op te heffen". Witkin schrijft: „Dit is niet min der dan wat de U-2 heimelijk poogde toen het toestel door een Russische raket werd onderschept". Men verwacht niet, dat een geheel netwerk van Samos-satellieten voor regelmatige operaties voor 1962 of 1963 gereed zal zijn aldus Witkin. Tijdens een rede voor de opperste Sowjet in Moskou toont premier Nikita Chroesjtsjef een foto van Russisch grondgebied, die door de camera van het neergehaalde Amerikaanse U-2 vliegtuig zou zijn gemaakt. Een Birmaanse veerboot, met veertig opvarenden, werd zondag op de rivier de Irrawaddi, ongeveer 350 kilometer ten noorden van Rangoon, door een hevig onweer overvallen. De boot sloeg om, hetgeen aan 27 personen het leven kostte. Worosjilof afgetreden is Amerika zoeki onidekkingsmethoden ONTVOERDE VLIEGER Een foto van de vliege» Francis G. Powers, die met zijn U-2 boven Rus land door een raket is neergescho ten. De heer Powers zal zich wegens spionage voor een Russische recht bank moeten verantwoorden. President Eisenhower heeft zater dag bekendgemaakt, dat de Verenig de Staten een reeks ondergrondse kernproeven zullen uitvoeren ter verbetering van de huidige ontdek kingsmethoden. De proeven, die waarschijnlijk tegen het eind van het jaar in de VS gedaan zullen worden, zouden geen radio-activiteit verspreiden en vol ledig beheerst worden. Teneinde voldoende betrouwbare gegevens te verkrijgen, zal het naar verwachting nodig zijn om ontplof fingen van verschillende omvang te weeg te brengen in verschillende geologische formaties, aldus de be kendmaking. Hagerty, de perssecretaris van het Witte Huis, heeft gezpgd, dat de nieuwe Amerikaanse proeven in wezen deel uitmaken van een voor stel, dat Engeland, de VS en de Sow jet-Unie gezamenlijk onderzoekin gen verrichten om de ontdekkings methoden, ter onderscheiding van ondergrondse kernproeven en aard bevingen, te verbeteren. Volgens Hagerty zullen de proeven geen experimenten met wapens zijn en beperkt zijn tot de ontwikkeling van het vreedzame gebruik van kern energie. Een aantal vooraanstaande Ame- PAUL ABRAHAM OVERLEDEN Paul Ahaham, de bekende compo nist van Hongaarse afkomst, die voor de oorlog talrijke succesrijke operet tes schreef, is in de nacht van vrij dag op zaterdag in een ziekenhuis te Hamburg overleden als gevolg van een hartverlamming na een 'knie operatie. Hij werd 68 jaar. Hij keerde in '56 in Hamburg terug na 23 jaar in de V.S. in een kliniek voor zenuwzieken te hebben verbleven. Hij schreef o.m. „Victoria und ihr Husar". rikaanse geleerden op het gebied der kernenergie heeft tegenover de des betreffende Congrescommissie ver klaard, dat het, althans gedurende nog verscheidene jaren, niet moge lijk zal zijn de aard vast te stellen van ondergrondse verschijnselen, die een energie opleveren van twintig kiloton (dat is vijf maal de sterkte van de op Hirosjima en Nagasaki uitgeworpen Amerikaanse atoom bommen), ook al zullen zij eventueel worden geregistreerd. Gedurende dezelfde periode zal het, naar het voorkomt, niet mogelijk zijn ontploffingen van kernwapens met een vermogen van honderd kilo- ton of meer waar te nemen, indien deze diep onder de grond in grote grotten teweeg worden gebracht Paus consacreert 14 bisschoppen Zondagochtend heeft Paus Johannes in de St. Pieter 8 Afrikaanse, 1 Azia tische en 5 blanke priesters tot bis schop geconsacreerd. Allen zijn be stemd voor bisdommen in de missie van Afrika en Azië. Zinspelend op de topconferentie, welke deze week begint, verklaarde de Paus in een predicate, dat de bis- schoppenconsecratie in de St. Pieter van priesters van alle ras en kleur "aan de blanke machtige mannen een voorbeeld geeft van eensgezindheid en liefde". De consecratie van de 14 bisschop pen nam de Paus tot aanleiding om een nieuwe 'vredesoproep te richten tot de verantwoordelijke staatslie den. Hij waarschuwde, dat de poli tieke strijd, welke uiteindelijk draait om rijkdom en bezit van aardse goe deren, een zeef nadelig gevolg kan hebben voor de hogere bestemming van het geestelijke en onsterfelijke leven van de mens. De 79-jarige Worosjilof is afgetre den als president van de Sowjet- Unie wegens zijn minder goede ge zondheid. Hij werd gekozen als lid van het opperste presidium. Woros jilof wordt opgevolgd door de 54-ja- rige Brezjnef. Laatstgenoemde is secretaris van het Centrale Comité van de Russische communistische partij. Hij is geboren in december 1906 te Dnjepropetrowsk, aan de Dnjepr. In 1923 werd hij lid van de communis tische jeugdbeweging de Komsomol. Hij bezocht een landbouwschool en werd later specialist op het gebied der zware industrie. In de tweede wereldoorlog was hij o.m. politiek commissaris in het 18e leger. De boodschap van Worosjilof, waarin hij ontslag vroeg, is zaterdag in de Opperste Sowjet voorgelezen. Premier Chroesjtsjef, sprekend na mens het centrale comité van de communistische partij van de Sow jet-Unie, stelde voor Worosjilof het gevraagde ontslag te verlenen en zei daarbij te menen dat men Worosjilof dank moest brengen. Chroesjtsjef stelde voor de aftre dende president te vereren met de orde van Lenin, de gouden „sikkel en hamer medaille" en de titel „held van de socialistische arbeid". De Opperste Sowjet, die het ont slag van Worosjilof en de benoeming van zijn opvolger goedkeurde, sloot, nadat het nieuwe staatshoofd een woord van dank voor het in hem ge stelde vertrouwen had gesproken, zijn zitting. In Belgisch Kongo beginnen deze week de verkiezingen voor de toe komstige regering in een sfeer van toenemende gewelddaden. In Stan- leystad hebben in de afgelopen week honderden stamleden een politiebu reau vernield en twintig politieman nen gewond na de beschuldiging, dat Belgische functionarissen een con currerende partij bij de verkiezingen steunden. Tn Elizabethstad gebruikte de po litie traangas om een menigte sta kers, die loonsverhoging vroegen, te bestrijden. Ten zuiden van Leopold- stad weigerden anderen belasting te betalen. Vrijdag werden drie men sen gedood bij botsingen met de po litie in de provincie Kasai. Verschil lende politieke leiders zijn met moord bedreigd. Donderdag gaan de stembureaus in heel Kongo, dat een miljoen myl omvat, open. Van de veertien miljoen Kongolezen mogen de volwassen mannen, variërend van studenten tot Pygmeeën-jagers hun stem uitbrengen. Verwacht wordt, dat het stemmen voornamelijk het stammenpatroon zal volgen en dat geen van de onge veer 113 partijen een meerderheid van de 137 zetels in de Nationale Vergadering zal blijken te hebben gehaald, wanneer aan het eind van de maand de uitslagen zullen worden bekendgemaakt. Een belangrijke zorg voor het eer ste kabinet van Kongo, dat op 30 juni onafhankelijk wordt, zal de fi nanciële toestand zijn. Het zaken leven is nL enorm teruggelopen. In een uiterlijk rustig Djakarta dat een zeer gespannen sfeer ademde, heeft de Indonesische regering zater dag officieel haar verontschuldigin gen aangeboden voor de bestorming van de Nederlandse missie in de stad. Sinds vrijdag hebben zich geen nieuwe incidenten voorgedaan. De excuses werden overgebracht door de chef van de Europese afde ling van het Indonesische ministerie van Buitendlandse Zaken Soedjarwo die een onderhoud had met de heer Frowein. Het gesprek duurde een half uur. KARDINAAL TARDINI MET ZIEKTEVERLOF Kardinaal-staatssecretaris Tardini is op advies van zijn arts momenteel met ziekteverlof. Hij moet absolute rust houden. De kardinaal verblijft in villa Nazareth, het weeshuis aan de buitenkant van Rome, waaraan hij sedert vele jaren al zijn vrije tijd be steedt. Kardinaal Tardini heeft de laatste tijd ernstige klachten over zijn gezondheid. KORTE golf De Indonesische president Soe- karno is zondagavond, na een offi cieel bezoek aan Portugal van drie dagen, naar Cuba vertrokken, waar hij de gast zal zijn van de regering- Fidel Castro. Vóór zijn vertrek verklaarde hij, dat Indonesië geen aanspraken doet gelden op het Portugese gedeelte van het eiland Timor, omdat dit geen deel heeft uitgemaakt van het voormalige Nederlands Oost-Indië. Meer dan 33 miljoen hectare land in een twaalftal Chinese provin cies, vooral in Sjantoeng, Sjansi, Kan- soe en Hopei, hebben van droogte te lijden. Meer dan twee miljoen mensen in Hopei en Kwansi zijn ingeschakeld om de gevolgen van de droogte te be strijden. Benoeming Bisdom Haarlem Mgr. J. P. Huibers bisschop van Haarlem, heeft benoemd tot bouw pastoor te Haarlem-Parkwijk de zeereerwaarde heer L. Voets, die ka pelaan was aan het Begijnhof te Amsterdam. Driehonderd kopieën van de kleurenfilm in verschillende versies van het huwelijk van prinses Marga ret „Wedding in springtime" zijn en worden van Londen Airport naar alle delen van de wereld verzonden. Voor ons land wordt de film voorzien van commentaar door Wim Povel. Zie de advertentie op pag. 10. (Advertentie). Dit nummer bestaat uit 12 pagina's 1 (Meegedeeld door het KNMI. Geldig van maandagavond tot dinsdagavond. Opgemaakt te i 11.15 uur). ZUIDOOSTELIJKE WIND i Veranderlijke bewolking. Op ie meeste plaatsen droog weer. 1 Zwakke tot matige wind in hoofdzaak tussen oost en zuid. Ongeveer dezelfde temperaturen. VERANDERLIJKE BEWOLKING De Bilt. Het KNMI deelt mee: Boven Scandinavië en Noord-Rusland handhaaft zich een groot hogedruk- gebied, dat in grote delen van West en Midden-Europa oostelijke winden veroorzaakt Een zwakke storing trok van Spanje over West-Frankrijk naar Engeland. Aan de achterzijde hiervan stroomde minder wame lucht van de Golf van Bsicaje Fankrijk binnen, waarna de luchtdruk daar we,er begon te stij gen. Noemenswaardige regen is ech ter bij de weersverandering in deze streken niet gevallen. De iets minder warme lucht zal verder in noordoos telijke richting stromen en ook ons land passeren, maar bij ons waar schijnlijk geen aanleiding geven tot regen van enige betekenis. Op de Oceaan bevindt zich ongeveer hal verwege tussen Schotland en New- Foundland een diepe depressie. Deze breidt zich momenteel in hoofdzaak in zuidoostelijke richting uit. hetgeen er aanleiding van zal zijn, dat na ge ringe afkoeling de temperaturen in West-Europa weer zullen gaan stij gen. 10 Mei: zon op 04.55: onder 20.19; maan op 19.21; onder 04.50. Hoogwaterstanden 10 Mei: v.m. 2.35; nam. 2.59. Het weer in Europa HELSINKI 1. bew. 12 4 STOCKHOLM regen 16 6 OSLO onbew. 5 KOPENHAGEN zw. bew. 16 7 ABERDEEN geh. bew. 15 8 LONDEN geh. bew. 24 14 AMSTERDAM 1. bew. 22 12 BRUSSEL zw. bew. 25 11 LUXEMBURG zw. bew. 22 9 PARUS zw. bew. 26 12 BORDEAUX mist 27 13 GRENOBLE zw- bew. 25 9 NICE zw. bew. 19 12 BERLUN onbew. 22 10 FRANKFORT onibew. 23 6 MUNCHEN onbew. 19 6 ZURICH onbew. 21 4 GENèVE 1. bew. 23 6 LOCARNO 1- bew. 11 9 WENEN motregen 11 9 INNSBRUCK onibew. 19 3 BELGRADO zw. bew. 14 9 ATHENE h. bew. 23 ROME h. bew. 18 11 AJACCIO h. bew. 19 7 MADRID zw. bew. 27 12 MALLORCA onbew. 24 9 Korreltje Veel kwaad wordt gedaan in naam van de liefde.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1960 | | pagina 1