$e£eidbe(Eou/tcmt
gisteren
NAVO TROF HET SLECHT IN ISTANBOEL Luohtverbmdmg Sieeds meer 'yiuchieiin9enp°st" °p soes^
Vergadering in
Andere wind waait
in Zuid-Korea
staat van beleg
Uit Zuid-Afrika
Korreltje
De laatste Nederlanders
uit Indonesië
Mutaties in Sowjet-
legerleiding
GEEF MOEDER
M DINSDAG 3 MEI I960
D^teur J F J M koens KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN zn werk
Hoofdredacteur- L C J ROOZEN. BUREACS: PAPENGRACH1 32 J
Telefoon: Directie Abonnem. Drukkerij 20935: Red 20015. 25594: Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs f0.59 p. w„ 12.55 p. maand, f7.50 p. kwartaal Franco p.p. f8.— Advert.: 17 ct p. m.m Telefoontjes f 1.50
De stapel bevrijdingskaarten op het paleis groeit gestaag: reeds meer dan
500.000 betuigingen heeft de post op het paleis afgeleverd en met iedere
bestelling komen er meer.
Opnieuw relletjes
Terwijl de ministerraad van de
N-A.V.O. in het stadhuis van Istan-
hoel bijeenkwam om de laatste hand
te leggen aan de voorstellen die het
Westen op de topconferentie aan de
Sowjet-Unie zal voorleggen, zijn in
deze Turkse stad gisteren weer ern
stige ongeregeldheden uitgebroken.
Duizenden jonge Turken, meest
studenten, raakten slaags met politie-
troepen op enkele honderden meters
van het stadhuis waar de NAVO-mi-
nisters om de conferentietafel zaten.
Toen de vijftien NAVO-ministers
het stadhuis binnengingen, begonnen
demonstranten „Vrijheid. vrijheid"te
roepen. De politie trachtte aanvanke
lijk de jongelui met zachte drang te
verspreiden. Toen dit niet lukte sloeg
de politie met geweerkolven op de de
monstranten in. Er vielen verschei
dene gewonden.
Ook 's middags werden er nog be
togingen gehouden. Er was ook een
demonstratie van enkele tientallen
advocaten.
De studenten eisen zoals bekend 't
aftreden van de regering van pre
mier Menderes, omdat deze naar hun
mening de oppositie onder leiding
van oud-premier Inönü onderdrukt.
Ministerraad in belegtoestand.
Het is de eerste maal dat de NAVO-
ministerraad bijeen is in een stad
waar de staat van beleg heerst
Toen de zitting van de NAVO-raad
gistermorgen begon waren noch de
Turkse president Bayer noch premier
Menderes aanwezig om de ministers
officieel welkom te heten. Dit Werd
Het Zuid-Koreaanse parlement
heeft vandaag Syngman Rhee offi
cieel ontslag verleend uit zijn func
tie als president van Zuid-Korea.
Het parlement verklaarde even
eens de verkiezingen van 15 maart
ongeldig, waarbij Syngman Rhee
voor de vierde maal tot president
werd gekozen.
De waarnemende president, Hoeh
Tsjoeng, heeft na de voltooiing van
zijn zakenkabinet, waarin hij zelf
minister van buitenlandse zaken is,
bekendgemaakt, dat verscheidene
journalisten van Japanse bladen da
delijk naar Zuid-Korea mogen ko
men. De mildere houding jegens Ja
pan blijkt ook uit een bekendmaking
van de onderminister van buiten
landse zaken, over de voorbereiding
van de onmiddellijke repatriëring
van 28 Japanse vissers, die op 9 april
hun gevangenisstraf wegens het vis
sen in verboden watei langs de Ko
reaanse kust hadden uitgezeten.
toen gedaan door minister van Bui
tenlandse Zaken Zorlu.
Hij bood de andere ministers zijn
verontschuldigingen aan voor de ge
spannen atmosfeer waarin zij bijeen
kwamen.
Zorlu zei, dat de ongeregeldheden
het werk zijn „van slechts een klein
groepje jongelui met egoïstische po
litieke doelstellingen".
Hij zei verder, dat de huidige onge
regeldheden de fundamentele een
heid van 't land niet zullen aantasten.
Het gehele land, aldus Zorlu, staat
met geheel zijn hart achter de Atlan
tische alliantie en de NAVO.
Uitstel kwam
te laat
Caryl Chessman, bijgenaamd de
„man met de negen levens'omdat hij
reeds achtmaal aan de terechtstelling
wist te ontkomen, is maandag, 2 mei,
in de gaskamer van de gevangenis
van St. Quentin, te San Francisco,
terechtgesteld. Chessman stierf koel
en kalm, met een glimlach op zijn
lippen en een knipoogje naar twee
vrouwelijke journalisten, die op zijn
uitnodiging de terechtstelling zouden
bijwonen.
Op het laatste moment verleende
de federale districtsrechter te San
Francisco nog een uitstel van een
half uur, doch dit uitstel kwam te
laat.
Zijn secretaresse belde de gevan
genis van St. Quentin op, doch zij
vergiste zich in het telefoonnummer.
Dit maakte dat de terechtstelling
reeds aan de gang was, toen de order
tot opschorting met een half uur be
kend werd.
Nadat Chessman naar de gaskamer
was geleid en op een stalen stoel was
gebonden, geschiedde de executie op
de normale wijze. Door middel van
een handle worden balletjes van het
zware vergift blauwzuur of Prui
sisch zuur in een kuip met zwavel
zuur geworpen, die zich onder de
stoel van de veroordeelde bevindt.
Chesmann glimlachte, wierp het
hoofd achterover en haalde diep
adem. Enige ogenblikken later was
hij dood.
Snel akkoord.
De NAVO-ministers hebben snel
overeenstemming bereikt over vrij
wel alle Westerse voorstellen voor de
aanstaande topconferentie met Rus
land.
Met algemene stemmen hebben de
vijftien bewindslieden het Westerse
programma inzake algemene ontwa
pening goed gekeurd, alsmede Duit
se, Britse en Franse plannen inzake
een oplossing van de kwestie Duits
land en Berlijn.
Zij waren het voorts nagenoeg eens
over voorstellen inzake de betrekkin
gen tussen Oost en West en 't vraag
stuk van het vreedzaam naast elkaar
bestaan.
De bewaker Dickson verklaarde
op een persconferentie, die onmid
dellijk na de terechtstelling in de ge
vangenis van St. Quentin werd gege
ven, dat Chessman, vlak voor hij
naar de gaskamer werd geleid, tegen
hem had gezegd: „Ik verzoek je spe
ciaal te verklaren, dat ik niet de
bandiet met het rode licht was".
Dickson zei ook: „Toen Chessman
voelde, dat zijn einde nabij was, zei
hij te hopen, dat zijn leven ertoe zou
bijdragen de doodstraf af te schaf
fen".
Chessman weigerde in zijn laatste
ogenblikken elke geestelijke bijstand.
Zijn lijk werd een uur na de terecht
stelling naar het bij San Francis
co gelegen San Rafael overgebracht,
om daar, overeenkomstig zijn laatste
wens, verbrand te worden.
Een van Chessmans laatste daden
was het opstellen van een aanvulling
van zijn testament, waarin hij be
paalt dat alle baten van zijn boeken
zullen worden aangewend om de
strijd te steunen, die wordt gevoerd
om tot afschaffing van de doodstijf
te komen.
Verworpen beroepen.
In het laatste uur voor de terecht
stelling werden drie beroepen van
Chessmans advocaten verworpen.
Twee ervan waren gericht tot het
Californische hooggerechtshof en het
derde tot het federale gerechtshof te
Washington.
Het Californische hooggerechtshof
verwierp de beroepen met drie stem
men voor en vier tegen, dezelfde
stemmenverhouding, waarmede dit
hof in de laatste tijd alle beroepen
van Chessmans advocaten heeft ver
worpen.
Na de terechtstelling van Chess
man werd medegedeeld dat de fede
rale districtsrechter Goodman zijn te
rechtstelling een half uur had wil
len opschorten, om de argumenten
van Chessmans verdediger Davis te
vernemen.
Het beroep bij Goodman was vijf
minuten vóór het tijdstip van de te
rechtstelling ingediend.
Brown kon het ook niet helpen.
Gouverneur Brown van Californië
heeft maandag verklaard: „Ik be
treur elke terechtstelling in Californië,
in het verleden en in de toekomst, en
daarbij inbegrepen die van vandaag.
Mijn persoonlijke oppositie tegen de
doodstraf blijft even sterk als ooit.
Ik blijf hopen dat het volk van Cali
fornië de wet zal wijzigen. Totdat
dit is gedaan, moet ik de wet en de
voorzieningen van de grondwet met
alle middelen waarover ik beschik
uitvoeren".
Voor zijn woning stonden maan
dagavond posters met borden, waarop
hij werd uitgemaakt voor de „beul
van Californië".
Onaangenaam
avontuur in N. York
De bekende Nederlandse actrice
Georgette Hagedoorn, die ook in de
Leidse Schouwburg vaak is opgetre
den, heeft dezer dagen kennis ge
maakt met een vorm van de Ameri
kaanse „way of live", welke zij niet
bizonder kon appreciëren.
Zij is n.l. in de avond op weg naar
haar appartementen in New York
door een individu overvallen, die het
op haar handtasje gemunt had. Na
een korte worsteling, waarbij Geor
gette Hagedoorn kwam te vallen,
wist hij haar het handtasje met een
inhoud van ongeveer 100 dollar te
ontrukken. Ofschoon zij hevig gilde
kwam niemand haar te hulp, totdat
tenslotte de portier van haar appar
tement voorzichtig verscheen. Op de
vraag, waarom hij niet eerder was
gekomen, antwoordde hij* „Ik kijk
wel uit. Die kerels hebben dikwijls
messen bij zich".
Georgette vond ook bij de New
Yorkse politie weinig medewerking.
„Zij vonden het niets bijzonders, het
gebeurt zo vaak hier".
Duitsland weigert toestemming
De reeds definitieve plannen van
de Swiss Air om de bestaande lucht
lijn Zürich-Stuttgart-Keulen gedu
rende de komende zomerdienstrege
ling tot Rotterdam door te trekken
zijn plotseling door de bevoegde
Duitse autoriteiten de grond in ge
boord. Zij hebben de Swiss Air thans
medegedeeld daarvoor geen toestem
ming te kunnen verlenen.
De opneming van Rotterdam in het
Swiss Air-net moet daarom tot een
latere datum worden uitgesteld, al
dus de Swiss Air directie.
In Nederlandse luchtvaartkringen
is men van mening dat Duitsland
weinig of geen schade zou lijden bij
het verlenen van toestemming. Dat
deze niettemin aan Swiss Air ont
houden wordt, wijdt men aan de na
ijver tussen de Air Union (waarbij
met de Lufthansa een viertal andere
Europese maatschappijen zijn aange
sloten) enerzijds en de combinatie
SAS en Swiss Air anderzijds, waar
mede de KLM nauw contact onder
houdt
Fabrieken van elektrische appa.
raten in Johannesburg en omgeving
hebben maandag opdracht gekregen
werkloze blanken het werk te geven,
dat op het ogenblik door 2.450 ne
gers en 100 kleurlingen wordt ver
richt, zo meldt de „Johannesburg
Star". Er zijn niet voldoende speciaal
voor blanken voorbehouden betrek
kingen beschikbaar. Het gevolg hier
van is volgens het blad, dat vele ne
gers met een lange staat van dienst
ontslagen zullen worden.
Te Kimberley in de Kaapprovincie
is maandag de plaatselijke voorzitter
van het verboden Afrikaanse Natio
nale Congres, John Itholeng, veroor
deeld tot zes zweepslagen en ander
half jaar gevangenisstraf, omdat hij
negers had aangespoord hun per
soonsbewijs te verbranden. Voorts
kregen hij en nog een ander een boe
te van duizend gulden of zes maan
den gevangenisstraf, omdat zy hun
eigen persoonsbewijzen hadden ver
nietigd. Een achttal andere inheem
sen kreeg voor soortgelijke vergrij
pen gevangenistraffen van anderhalf
jaar of 1500 gulden boete.
Het Zuid-Afrikaanse parlement
heeft maandagavond het plan van de
regering voor een referendum over
het uitroepen van de republik goed
gekeurd. De goedkeuring door de se
naat beschouwt men als een forma
liteit. Alle amendementen van de
oppositie zijn verworpen. De rege
ring heeft verklaard, dat een een
voudige meerderheid voor de repu
bliek voldoende zal zijn. Waarne
mers verwachten dat die meerder
heid net kan worden behaald. Aan
de volksstemming zullen alleen de
blanken deelnemen.
POSTSLUITINGEN HR. MS.
SCHEPEN VAN OORLOG.
Luchtpostsluitingen voor de opva
renden van de navolgende schepen
zijn als volgt vastgesteld:
Spuadron mijnenvegers 127 be
staande uit: Hr. Ms. Axel, Hr. Ms.
Meppel, Hr. Ms. Aalsmeer en Hr. Ms.
Venlo: 4 mei, 12 mei, 18 mei en 25
mei (allen te 13.00 uur). De brieven
dienen geadresseerd te zijn: p.a. Am-
sterdam-CS-Marine.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
HOE
wordt
het
weer?
4 mei: zon op 05.05, onder 20.09;
maan op 12.08, onder 02.04.
4 mei: eerste kwartier om 02.01 u.
Hoogwaterstanden
4 mei: 8.51 v.m., 9.28 n.m.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luid an:
temp.
gisteren
max.
min.
HELSINKI
geh- bew.
9
2
STOCKHOLM
geh. bew.
8
0
OSLO
onbew.
12
3
KOPENHAGEN
1. bew.
9
4
ABERDEEN
h. bew.
13
3
LONDEN
zw. bew.
9
5
AMSTERDAM
zw. bew.
10
2
BRUSSEL
zw. bew.
11
-O
LUXEMBURG
1. bew.
9
0
PARUS
1. bew-
13
1
BORDEAUX
onbew.
19
4
GRENOBLE
onbew.
17
1
NICE
onbew.
16
9
BERLUN
zw. bew.
10
2
FRANKFORT
1. bew.
11
—3
MUNCHEN
1. bew.
8
0
ZURICH
onbew.
12
1
GENèVE
onbew.
15
—1
LOCARNO
zw. bew.
19
9
WENEN
onbew.
11
0
INNSBRUCK
onbew.
14
—2
BELGRADO
onbew.
13
6
ATHENE
onbew.
13
ROME
onbew.
6
AJACCIO
onbew.
17
4
LISSABON
1- bew.
22
9
Het leven van een mens is meer
waard dan een idee.
Alpen is aangekomen. Het hogedruk-
gebied, dat nog in omvang toeneemt,
zal de komende 36 uur invloed op
het weer in Nederland blijven uit
oefenen. Het blijft daarom droog en
tamelijk zonnig weer. De tempera
tuur wordt iets hoger. In het zuid
oosten van het land is het nacht
vorstgevaar de komende nacht ech
ter nog niet geheel verdwenen.
Keizerin en padvindster
De sjah van Perzië en zijn gemalin keizerin Farah, gefotografeerd op een
jamboree van padvindsters in Manzarieh in Perzië. De sjah heeft zijn ge
malin benoemd tot presidente van de padvindstersbeweging in Perzië.
Nieuwe maatregel
van Djakarta
Als reactie op de Nederlandse
maatregel om de defensie van Neder
lands Nieuw Guinea te versterken
heeft Djakarta bepaald, dat alle Ne
derlanders in dienst bij de drie grote
olie-maatschappijen moeten worden
vervangen door Indonesiërs.
Djakarta heeft de drie maatschap
pijen die concessies hebben in Indo
nesië nog slechts tot het einde van
dit jaar de tijd gegeven om de Ne
derlanders op straat te zetten.
In een brief aan de maatschappijen
de Amerikaanse Caltex en Stan-
Volgens welingelichte kringen in
Moskou zou maarschalk Vassill So-
kolofski, de 63-jarige stafchef van de
Sow jet-Russische strijdkrachten, ont
slag hebben genomen. De maarschalk
zou ziek zijn.
Volgens genoemde kringen is
maarschalk Matvei Zacharof, voor
malig bevelhebber van de Russische
troepen in Oost-Duitsland, de opvol
ger van Soko'ofski.
Naar verluidt zou ook maarschalk
Iwan Konief, die officieel de opper
bevelhebber is van de strijdkrachten
van het pact van Warchau, ziek zijn.
Zacharof heeft zondag voor het
eerst de westelijke militaire attaché's
begroet die in Moskou de 1-mei-
parade bijwoonden. Zij verwonder
den zich toen over de afwezigheid
van maarschalk Sokolofski, v^iens
ontslag officieel niet is bekendge
maakt.
Maarschalk Zacharof, die nu 62 is,
was de grote man achter de Russi
sche mobiele troepen in Oost-Europa
in de tweede wereldoorlog. Hij is
vorig jaar tot maarschalk bevorderd.
Sokolofski, een van de bekwaamste
Russische tactici, was de man die de
crisis om Berlijn in 1948, die leidde
tot de Berlijnse blokkade en de
luchtbrug, verhaastte.
In de tweede wereldoorlog hielp
hij mee bij de verdediging van Mos
kou en Stalingrad. Hij was bevelheb
ber van de troepen, die het eerst
Berlijn binnenrukten. Na de blok
kade van Berlijn werd Sokolofski
naar Moskou teruggeroepen en werd
hij vice-minister van defensie.
vac en de overwegend Britse Shell
wordt gezegd dat de Nederlandse
personeelsleden „feitelijk al lang
vervangen hadden moeten zijn".
Hoeveel Nederlanders op het ogen
blik nog bij de oliemaatschappijen
in Indonesië werken valt niet pre
cies te zeggen. Slechts is bekend dat
de Shell nog 175 Nederlanders in
dienst heeft. Zij bezettten over het
algemeen posten waar zij moeilijk,
vervangbaar zijn. Op de lagere pos
ten zijn de Nederlanders al veel eer
der door Indonesiërs vervangen.
Bovendien heeft gisteren de laat
ste groep Nederlandse bedrijven in
Indonesië de aanzegging gekregen
dat de volledige nationalisatie bin
nen korte tijd zal volgen. Het betreft
hier 20 Nederlandse zakenbedrijven
en 21 ondernemingen die al in 1957
waren „overgenomen" zonder dat
tot nu toe de volledige nationalisatie
had plaats gehad. De situatie bij deze
bedrijven is echter zo dat de officiële
nationalisatie praktisch van weinig
betekenis is.
De aankondiging van deze natio
nalisatie werd gisteravond gedaan
door de secretaris van het bureau
van toezicht op genationaliseerde be
drijven in Indonesië, majoor Soehar-
diman.
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van dinsdagavond tot
woensdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
OVERWEGEND ZONNIG
Droog en overwegend zonnig
weer. Zwakke tot matige zuid
westelijke wind. Vooral in het
binnenland hogere temperaturen.
Vannacht In het zuidoosten van
het land echter nog kans op
nachtvorst.
Advertentie
een KOELKAST.
Prijzen vanaf f 225.
b(1 de Elektra Speciaalzaak
gETü! UI üu»LI'I
AALMAKKI 4
(Advertentie»
DROOG WEER
De Bilt, dinsdag 10 uur. Het
KNMI deelt mede:
De afgelopen nacht is er in Neder
land zware nachtvorst voorgekomen.
Op talrijke plaatsen daalde de tem
peratuur op normale waarnemings
hoogte tot enkele graden beneden
het vriespunt. De laagste waarde be
droeg min twee graden. Dicht bij het
aardoppervlak kwam hier en daar on
geveer 5 graden vorst voor. In een
smalle strook langs de kust kwam
echter vrijwel geen nachtvorst voor.
De koude nacht was een gevolg van
het voorbijtrekken van een hoge-
druk gebied, dat dagenlang boven
Engeland heeft gelegen dat nu met
rijn centrum ten noorden van de
