„De Gouden Dokter Claudia (51) Recordhouder van laagste temperaturen deed belangrijk werk in Leiden Eeuwfeest van „Bloembollencultuur'' Veilig kopen Apeldoorn kreeg rijdende secretarie 538,- GARANTIE Weer toeneming spaargelden bij boeienleenbanken (Eindhoven) Kath. universiteit groeit gestadig BUITENBIJTS' DONDERDAG 28 APRIL I960 DE LEIDSE COURANT PAGINA 10 ADO ZOU DOOD ZIJN EN £EN DOCHTERTJE HEB8EW NAGELATEN. WAAR U NU VOOR ZORGT OIT ZIJN DE PA PIEREN VAN HET KIND MAAR rz* IK BEGRIJP ER NIETS VAN,MET GAAT OVER DE DOCHTER MADO HEEFT HAAR NAAM VERANDERD/TOENZl. FRANKRIJK VERLIET, S JAAR GELEDE' ZU LEEFDE fU ZUID- AMERIKA OP EEN VAL5 PAS POORT Prof. dr. W. J. de Haas overleden Volgende week gaat de Konink lijke Algemene Vereniging voor Bloembollencultuur hrar honderjarig bestaan vieren. De viering ver spreid over een drietal dagen, te be ginnen met donderdag 5 mei, wan neer een optochi met vier historische praalwagens door Haarlem trekt en het hoofdbestuur van de vereniging in het Haarlemse stadhuis ontvangen wordt. Vrijdag 6 mei is de officiële herdenking in het Krelagehuis te Haarlem, zaterdag 7 mei arriveert de befaamde postkoets uit Turkije op de Floriade te Rotterdam. In een speciaal nummer van het Weekblad voor P.loe.nbollencultuur, dat ter gelegenheid van het eeuw feest op 6 mei zal versch'jnen heeft de algemeen-ssc-etaris van de ver eniging, de heer H. J. Voors, een zakelijk en voortreffelijk historisch overzicht geschreven 'an het we! en wee van de vereniging, waarmee fei telijk de historie van het bloembol lenvak van de afgelopen eeuw paral lel loopt. Het waren een elftal firma's in bloembollen te Haarlem, met als ini tiatiefnemers de heren J. H. Krelage en H. D. Kruseman, die met de ge dachte speelden van een eigen ver eniging. Zij kwamen daartoe op 15 mei 1860 bijeen en zij stelden een lijst op van kwekers en exporteurs, die voor het lidmaatschap in aan merking kwamen. In totaal werden er 320 personen genoteerd, van wie er 130 lid van de vereniging werden. Op de eerste algemene vergadering van 27 september 1860 noteerde men reeds 200 leden. Volgens het toen malige reglement was het organise ren van tentoonstellingen het hoofd doel der vereniging, terwijl men daarnaast zou streven naar de stich ting van een beurs. De eerste ten toonstelling werd in 1881 gehouden in do stadsdoelen te Haarlem, waar ook reeds de beursdagen begonnen waren. Van behartiging der vakbe langen, zoals men dat nu kent, was toen nog vrijwel geen sprake. On danks het hoopvolle begin kon men ook niet spreken van een bloeiende vereniging. Pas toen er in 1878 be sloten was plaatselijke afdelingen op te richten, ''wam er enige kente ring. Het ledental steeg toen van 149 tot 360 'n 10 afdelingen. Steeds noodzakelijker bleek het, dat de vakbelangen de grootste aan dacht moesten hebben. Het begon allemaal in het klein, maar men kwam van het een in het ander te recht. Thans bestrijkt de vereniging ook wat haar bemoeiingen betreft, een uitgestrekt terrein, dat beheerd wordt door een perfecte organisatie. Dat daarmede aan een grote be hoefte werd voldaan, blijkt bijvoor beeld uit het feit, dat de vereniging thans 8150 leden telt, verdeeld over 62 afdelingen. Ook andere cijfers zijn bijzonder illustratief: in 1860 werd de met bloembollen beplante opper vlakte geraamd op 300 ha. Na vijftig Jaar was dat reeds 4000 ha geworden, en nu, in 1960, worden 8.821 ha met bloembollen beplant. Omtrent de eeuwwisseling werd ruim 7.000 ton aan bloembollen geëxporteerd. Aan de vooravond van dit eeuwfeest is het cijfer gestegen tot 66.000 ton, dat is voor meer dan 200 miljoen gulden. De vereniging hoeft een bewogen eeuw achter de rug. De zorgende taak nam hand over hand toe. De meest uiteenlopende belangen moesten binnen het raam van één organisa tie behartigd worden. Men herinnert De gemeente Apeldoorn heeft gis teren een rijdende secretarie in ge bruik genomen. Voor zover bekend is een mobiel secretarie-bureau een unicum in ons land en derhalve is vermoedelijk ook een secretarie-amb tenaar, die tegelijkertijd gemeente lijk chauffeur is. een zeldzaamheid. Apeldoorn, wat oppervlakte betreft de grootste gemeente in Nederland, heeft de laatste tijd een bijzonder snelle groei doorgemaakt. Het inwo nertal bedraagt thans ruim 104 000 zielen. Door het thans in gebruik ge nomen mobiele secretarie-bureau, waarin talrijke zaken kunnen worden behandeld, hoopt men de afstand tua- sen de randdorpen en het centrum van Apeldoorn overbrugd te hebben- Zaken, waarvoor men anders naar Apeldoorn zou moeten komen, lnm- nen thans op vaste dagen in het eigen dorp behandeld worden. De wagen is voorzien van telefoon, zodat de betrokken ambtenaar steeds contact met het gemeentehuis in Apeldoorn kan opnemen. STALKNECHT EN TIEN PAARDEN BIJ BRAND OMGEKOMEN Tien volbloeds, met een gezamenlijke waarde van ruim 150.000 gulden, en een stalknecht zijn woensdag omge komen bij een felle brand in de stal len van een renbaan bij de Ameri kaanse plaats Columbus. Vijf andere renpaarden werden nog juist op tijd in veiligheid gebracht zich de roerige tijden van de sane ring en de felle str;;d, die daarom trent gevoerd werd.. Men leeft op het ogenblik vog volkomen in de „beurskwestie", een strijd tussen Haarlem en Hillegom, die men voor lopig ter wille van het eeuwfeest in de ijskast heeft gestept. Donderdag 5 mei beginnen dus de feestelijkheden. De herdenking van het eeuwfeest op vrijdag 6 mei, 's middags om vier uur in het Kre- laj ehuis, zal opgeluisterd worden door het NoorJhollandc Philharmo- nisch Orkest. Na een begroetings woord door de lgemeen voorzitter, jhr. mr. dr. O. F. A. H. van Nispen tot Pannerden, spreekt de minister van landbouw, V. G. M. Marijnen, de herdenkingsrede uit. Dr A. J. Ver- hage zal het jubileumgeschenk aan bieden en namens de buitenlandse tuinbouw-or ranisalies v ert de heer M. Emile Debroise, voorzitter van de „Association Internationale des producteurs de l'Horticulture", het woord. Na de plechtigheid, die met het spelen v»n de bloemen wals wordt besloten, volgt de receptie. bij de erkende vakhandel met de volledige garantie van De Technische Unie. DE compresstekoelkastt vanaf met TECHNISCHE UNIE- (Advertentie) Luchtlanding bij Ede op Bevrijdingsdag Doedel-zakkend uit de lucht Na afloop van de grote landelijke parade, die koningin Juliana en prins Bernhard op 5 mei a.s. zullen afne men, zal de Engelse luchtmacht op de Ginkelse heide bij Ede een om vangrijke luchtlanding organiseren. Hieraan wordt deelgenomen door veertig Engelse parachutisten, onder wie enkelen, die op 17 september 1944 de luchtlandingen bij Ede heb ben meegemaakt. Aan deze dropping, die de grootste is welke een militaire eenheid sinds de oorlog boven ons land uitvoerde, wordt waarschijnlijk meerdere luis ter verleend door het optreden van twaalf doedelzakspelers. Deze pijpen, de soldaten zullen zo gauw zij op de hei beland zijn een band vormen die later een muzikale rondgang door Ede maakt. Kredietverlening bleef stijgen Blijkens het jaarverslag 1959 van de Coöperatieve Centrale Boeren leenbank te Eindhoven was de toene ming van de spaargelden bij de hier bij aangesloten boerenleenbanken in het afgelopen jaar opnieuw hoger dan enig jaar tevoren. Het spaar saldo, dit is dus het verschil tussen inlagen en terugbetalingen, beliep zonder rentebijschrijving 164 miljoen gulden, tegen 156 miljoen gulden in 1958. De procentuele toeneming van het spaartegoed was met 14,2 pet. hoger dan bij andere spaarinstellingen. Het totaal van de spaargelden bij de aan gesloten boerenleenbanken is daar mee eind 1959 gekomen op f 1359 miljoen. Dat het spaarsaldo bij de boerenleenbanken slechts weinig ho ger was dan het vorig jaar, terwijl dit bij de andere spaarinstellingen aanmerkelijk is gestegen, kan wor den verklaard uit het relatief achter blijven van de besparingen op het platteland, want in de overwegens agrarische gemeenten steeg het spaar, saldo slechts met 7 pet., in de meer verstedelijkte of geïndustrialiseerde plattelandsgemeenten bedroeg de toe neming 18 pet. Naast het feit, dat de agrarische in vesteringen in 1959 weer zijn toege nomen. had de droogte nadelige ge volgen op de besparingen ten platte- lande. De kredietverlening bij de boerenleenbanken bleef stijgen tot een dusver ongekende hoogte. De uitstaande voorschotten stegen tot 526 miljoen. Als gevolg van de voortgaande stijging der omzetten en van de krediet, en voorschotverle ning verbeterde de positie der boe renleenbanken aanmerkelijk. Hoe wel nog niet alle banken haar ver lies- en winstrekening over 1959 hebben ingezonden, bestaat de in druk, dat de brutowinsten van de gezamenlijke boerenleenbanken, dat wil zeggen de winsten na reservering voor belastingen, doch vóór afschrij vingen en andere voorzieningen, on geveer 3D pet. hoger zullen liggen dan een jaar tevoren, toen zij rond 5 miljoen beliepen. De tegoeden van de boerenleenbanken bij de centrale bank stegen met inbegrip van bijgeschreven rente met 86 miljoen (v. j. 143 milioen) tot 848 miljoen (v. j. 762 miljoen). Oud-gouverneur van N.-Guinea hoogleraar Bij koninklijk besluit van 9 april j.L is benoemd tot buitengewoon hoogleraar aan de Rijksuniversiteit te Utrecht de oud-gouverneur van Nieuw-Guinea. dr J. van Baal. Dr van Baal zal zijn ambt aanvaarden in de faculteit der letteren en wijs begeerte om onderwijs te geven in de godstdienstsociologie en efchnolo- gie. De stichting centraal fonds voor rooms katholiek onderwijs te Utrecht heeft gisteren t-* Nijmegen een over zicht gegeven van de groei van de Katholieke Universiteit te Nijmegen, die binnenkort de 4000-ste student hoopt in te schrijven. Door de ingebruikneming van een dierenlaboratorium kunnen alle as pecten van de medische wetenschap worden beoefend. Het aantal studen ten in de medische wetenschappen groeit snel. In 1951 waren er 90, thans zijn er 677. Het Radboudzie- kenhuis heeft thans een capaciteit van 600 bedden. Men hoopt dat, als de plannen die ten aanzien van dit ziekenhuis beslaan, gerealiseerd zijn, de capaciteit 1000 be-ldcn bedraagt. Medegedeeld werd, dat i.en de A en B faculteiten in de naaste toe komst wil concentreren op Heyen- daal. Dit terrein zal in de naaste toe komst 80 hectare omvatten. Tot 31 januari j.L heeft de Nijmeegse uni versiteit onder de werking van de huidige subsidiewet in totaal onge veer 44.000.000 gmden geïnvesteerd, f 36.300.000 Jaarvan was voor dc me dische faculteit. Binnen tien jaar zal voor de uitbreiding van de universi teit zeker nog 200.000.000 gulden no dig zijn. Prof. dr. W. J. de Haas is woensdag in Bilthoven in de leeftijd van 82 jaar overleden. Morgen wordt hij om 12 uur op de begraafplaats Moskowa te Arnhem begraven. Zijn roem is onverbrekelijk met het Kamerlingh Onneslaboratorium te Leiden ver bonden, waar hij in 1924 Kamerlingh Onnes opvolgde en waar hij verbleef tot 1948, toen hij als zeventigjarige afscheid nam van het Cryogeen la boratorium. Wander Johannes de Haas werd op 2 maart 1878 te Lisse geboren. Hij bezocht de HBS te Middelburg Toen hij reeds ver met zijn notariële studie gevorderd was, besloot hij over te schakelen op de natuurkunde. De hoogleraren Kuenen, Lorentz en Kamerlingh Onnes waren in Lei den zijn leermeesters. Aan het Phy- sikalisch-Technische Reichanstalt te Berlijn werkte hij twee jaar. In de jaren 19151916 was hij leraar aan de HBS te Deventer. Vervolgens werd hij benoemd tot conservator van de Teyler Stichting te Haarlem. Het volgend jaar al echter volgde zijn benoeming tot hoogleraar. Hij doceerde achtereenvolgens te Delft en Groningen. In 1924 volgde hij Kamerlingh On nes op in het laboratorium te Leiden. Mét prof. Keesom was hij een van de groten in 't onderzoek by de aller daagse temperaturen. Een vari zijn bekendste werken in dit laborato rium was wel het afkoelen van een zg. paramagnetisch zout tussen twee magneetpolen tot zeer dicht bij het absolute nulpunt (273.144 graden on der nul). Hij was toen nog slechts 0.005 graden Kelvin van het absolute nulpunt verwijderd. Deze zeer lage temperatuur (de laagste van de ge hele wereld) werd bereikt in een glazen buisje, waarin zich enige tien tallen kubieke centimeter paramag netisch zout bevond. Met vloeibaar helium gelukte het de inhoud van dit buisje tot zeer dicht bij het ab solute nulpunt te brengen. Professor De Haas had een reusachtige elektro magneet ontworpen (die nu nog in het Kamerlingh Onneslaboratorium te vinden is) en het zout bevond zich tussen de twee polen van de mag neet. Door plotseling het magnetische veld in sterkte te doen teruglopen daalde de temperatuur van het zout. Dank zij proeven van deze aard heb ben onderzoekers als Kamerlingh Onnes, De Haas, Keesom de weg ge- effend voor geheel nieuw weten schappelijk terrein waar het afwij kend gedrag van uiteenlopende stof fen, zoals metalen, bij zeer lage tem peraturen een rol speelt. Kamerlingh Onnes maakte Helium vloeibaar, Keesom bracht het in vaste toestand en De Haas benaderde het absolute nulpunt nog verder. Bungalows, schuren, schuttingen van Ceta-Bever (Advertentie) ZEEPOST Met de volgende schepen kan zee post worden verzonden. De data, waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zyn bezorgd, staan achter de naam van het schip ver meld. Argentinië: m.s, „Westland 2/5; Australië: s.s. .Orion" 1/5, m.s. „Oranje" 2/5. s.s. „Waroonga" 4/5; Canada: s.s. „Statendam" 1/5, s.s. „Maasdam" 2/5, m.s. „Prins Willem van Oranje" 5/5; Chili: via New York 1/5; Indonesië: m.s,. „Nanusa" 5/5; Ned. Antillen: m.s. „Prins der Neder, landen" 2/5; Ned. Nieuw Guinea: m.s. „Oranje" 2/5- Nieuw Zeeland: s.s „Jedmoor" 1/5; Suriname: s.s. „Tri ton" 2/5; Unie van Zuid-Afrika en Z.W. Afrika; m.s. „Stirling Castle" 1/5, m.s. „Rondo" 2/5. Inlichtingen betreffende de ver zendingsdata van postpakketten ge ven de postkantoren. Bloemislknecht niet langer verdacht van mootd op Lina Feenstra De 24 jaar oude bloemistknecht, die zaterdag j.l. gearresteerd werd wegens de aanranding van een on derwijzeres in het Amsterdamse Bos, wordt niet langer gezien als een mogelijke dader in de mysterieuze „zaak Lina Feenstra". Op grond van enkele belangrijke punten van over eenkomst tussen de beide geweldda den, was de bloemistknecht aanvan kelijk als verdachte beschouwd, maar na een uitgebreid onderzoek is de recherche tot de slotsom gekomen, dat de jongeman onmogelijk bij de moord in het huis van de Amster damse hoofdinspecteur van politie betrokken kan zijn. Prof. dr. De Haas in zijn Leidse tijd. In de oorlogsjaren week prof. De Haas via Zwitserland uit naar Lon den. Hij was in het bezit van vele onderscheidingen. Onder meer van het Legioen van Eer, Ridder in de Orde van Oranje Nassau en Drager van de Rumfordmedaille van de Royal Society. Prof. de Haas was gehuwd met Geertruida Luberta Lorentz, die ook doctor in de wis- en natuurkunde was en verschillende werken over dit onderwerp schreef. Samen met haar echtgenoot publiceerde zij in 1915 een verhandeling over experimenten. Zijn echtgenote was dochter van de beroemde natuurkundige, prof. dr. H. A, Lorentz. Brand maak! vader met tien kinderen dakloos De landbouwer A. Stappers té Overloon en zijn tien kinderen zijn gistermiddag dakloos geworden, door dat het boerderijtje, waarin het ge zin woonde, afbrandde. De brand brak omstreeks half drie uit en toen twin tig minuten later de brandweer uit Vierlingsbeek, arriveerde was het vuur al zo hoog opgelaaid, dat er aan het behoud van de boerderij niets meer gedaan kon worden. In de vlammen gingen, behalve de. huisraad, ook een koe en landbouwgereed schappen verloren. De oorzaak van de brand is nog niet bekend. Scheepsberichten ADONIS 28 te Madeira verw.; AGA MEMNON 27 te Antwerpen: ALK AID 27 van Basrah naar Beirouth: AME LAND (t) 27 van Thameshaven naar Hull; ANDIJK 27 van Bremen naar Ham burg; ARGOS pass. 27 Ouessant naar Antwerpen; ARTEMIS 27 te Kiel; BALI 27 te Belawan; BANTAM 26 van San- dakan naar Singapore; BAWEAN 27 te Alexandrië; CALTEX DELFZIJL (t) 27 te Kopenhagen: CELEBES 28 te eBira verw.: ESSO NEDERLAND (t) pass 27 Port Sudan naar Mena al Ahmadi: ESSO ROTTERDAM (t) pass. 27 Perim naar Rastanura; HISPANIA 27 van Gent naar Vlissingen; KABYLIA (t) 27 van Rouan naar Rotterdam; MAASHAVEN pass. 27 Casquets naar Amsterdam; MAAS- LLOYD 28 te Calcutta; NEDER EEMS 27 te Hollandia: NEDER WESER 27 rede Bahrein: ORESTES pass. 27 Wight naar Rotterdam; PHILINE pass. 27 Kuria naar Gibraltar; PURMEREND 26 van Aba- dan naar Maladiven; ROEPAT 27 te Djeddah; ROGGEVEEN 26 van New Plymouth naar Sydney; SALOUM 25 van Teneriffe naar Dakar; STAD ARNHEM 27 van Regio naar Sagunto; STANVAC DJIRAK (t) 28 te Singapore STANVAC MALACCA (t) 28 te Sungeigerong STEVEN 27 van Teneriffe naar Londen SUMATRA pass. 27 Aden naar Umm said; TAMO 27 te Tiko eiland: TJITA RUM 27 van Singapore naar Bohahan VAN LINSCHOTEN 27 van Nagoya naa: Yokohama: WONOGIRI 27 van Penang naar Singapore; WONORATO 27 van Manilla naar Los Angeles. 43 De Deense boer Viggo Petersen is de trotse eigenaar van een aardgasklari net. Bij de boerderij bevindt zich een aardgasbron. Via een lange slang kan de heer Petersen zijn muziekinstrument bedienen en wel zo, dat Ben ny Goodman het niet kan verbeteren. We kunnen wel spreken van een sterk „aardgas-staaltje".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1960 | | pagina 10