EVERGLADES TERIIE V DORADO VOOR NATUUR VRIENDEN IN DE VER. STATEN DE LEI US'- Geen blanke man of vrouw heeft tot nu toe de Everglades ten volle doorkruist. Tal van Seminole Indianen volbrachten die tocht wel. Doch zij zijn nog steeds zeer gesloten, als het gesprek komt op die raadselachtige tropische moerasstep- pen en oerbossen. De Verenigde Staten zijn rijk aan Nationale Parken of natuurreservaten. Een der merkwaar digste en tevens een der jongste is ongetwijfeld het Everglades National Park. Het ligt in het zuiden van het schiereiland Florida. In decem ber 1947 verklaarde President Truman een deel der Everglades tot Nationaal Park. Het is het enige tropische natuurreservaat, dat Amerika telt. Woest, onherbergzaam, tropisch weelderig en indrukwekkend is het beeld van de Everglades. Nergens elders in de Verenigde Staten, ja, vol gens natuurkenners en geografen zelfs nergens op aarde vindt men zijn weerga. De dierenrijk- dom en de plantenovervloed der Everglades maken het gebied tot een dorado voor natuur vrienden en biologen. Er zijn dier- en planten soorten, die men nergens elders ter wereld aan treft. De dieren en planten komen zowel voor in de streken, die met oeroud oerbos (cypres- sen, mangroven, mahoniebomen) bezet zijn als in de „open gebieden", die* echte moerassteppen vormen. Tientallen jaren re,eds is de streek der Everglades gezocht als studieterrein door de mannen der wetenschap. Het grote publiek ont dekte zijn schoonheid en belangwekkendheid echter pas na 1940. Het was een landschapsarchitect, Ernest Fran cis Coe geheten, die het initiatief nam om een dee^ der Everglades tot nationaal reservaat te maken. Coe was van zijn jeugd af een enthou siast natuurvriend en amateur-bioloog geweest. Toen hij zich terugtrok uit zaken, verhuisde hij van Connecticut naar Florida. Daar besteedde hij maanden aan speurtochten in de Evergla des. Tevens bracht hij een deel ervan in kaart met de bedoeling, dat deel tot Nationaal Park te laten verklaren. Aan tal van vooraanstaande figuren zond hij boeiende en levendige beschrij vingen van de schoonheid der streek, alsmede van de zeldzaamheid en belangwekkendheid van het dieren- en plantenleven daar. Gaande weg slaagde hij er in, belangstelling voor zijn plannen te wekken. Reeds vóór 1947 werd een deel van het huidige reservaat tot verbo den jachtgebied verklaard. In 1947 zag Coe zijn streven met succes bekroond. En nadat het Park officieel opengesteld was, is er nog menig stuk aan toegevoegd. Thans behoort het tot de groot ste nationale parken in Amerika. Het is het eni ge dat 't gehele jaar door geopend blijft. Dit is mogelijk dank zij het tropische klimaat op Zuid-Florida. De toeristen vinden er rusthui zen, bungalows en kampeerterreinen. Ook legde men enige verharde wegen aan om het Park enigszins toegankelijk te maken voor auto's. Gevaarlijk Het deel der Everglades, dat thans een Natio naal Park is, is 160 km lang en van 80 tot 110 km breed. Het is een moerasachtige vlakte, doorsneden door en doorspekt met veel rivieren, riviertjes, kreken, poelen, plassen en meertjes. Tot aan het einde der vorige eeuw beschouwde men de Everglades als een even ontoegankelijk als raadselachtig en economisch waardeloos „Verboden Land". Het merkwaardige is, dat zijn kusten de eerste van de Nieuwe Wereld waren, Foto boven: Diepe trechter vormige riviermonden snijden door het lage, moerassige land van het Nationale Park de Everglades, in het zuiden van de staat Florida. Hier groeit een jungle, die te dik is, dat men er paden in kan aanleg gen. Hier groeien de wilde or chideeën, de steltbomen en de cypressen. Foto midden: Geheimzinnig is de bekoring der Everglades, geheimzinnig, maar ook ge vaarlijk. Er zijn daar in die tropische moeraswildernis veel krokodillen, die een mens een begeerd hapje achten. Foto onder: Diep in de Ever glades wonen de Seminoles- Indianen, een zeer onafhanke lijk volkje, dat tot op de hui dige dag geen vredesverdrag met de regering der Verenigde Staten heeft gesloten. Zij zijn niet onderworpen aan de jacht- en visserijwetten der Ver. Staten en jagen en vissen te allen tijde op hun aloude manier. Hier ziet u enige Se- minoles bezig met de bouw van een kano. die door de Europeanen na de herontdekking van Amerika door Columbus werden verkend. Het hart der Everglades is echter zéér, zéér lang terra incognita gebleven. Ja, tot op de huidige dag heeft nog geen enkele blanke man of vrouw Florida's moeraswildernis ten volle doorkruist en nog steeds zijn er delen, die niet in kaart werden gebracht. De Seminole India nen, die in zuidelijk Florida wonen, kennen de Everglades echter wel. Zij weten er de weg en zijn thuis in hun geheimen. Zij weten, welke dodelijke gevaren er schuilen in de Evergla des, doch met blanken spreken zij er maar zel den over. Die gevaren zijn verre van denkbeeldig. Grote delen van Everglades kan men name lijk alleen per boot doorkruisen. De thans in het Nationale Park komende blanken ma ken gebruik van de oude „watersporen" der Indianen. Die waterpaden leiden langs merk waardige heuvels, herinneringen aan de tijd, dat daar, midden in de moerassen, Indiaan se dorpjes stonden. Nog heden ten dage zijn er nederzettingen der Seminoles in de Ever glades. Geen blanke zou zonder een Rood huid als gids die woonplaatsen kunnen vinden. Wie het toch alleen zou proberen, zou een kwa de kans maken om hopeloos te verdwalen of, ten prooi te vallen aan de krokodillen. Een enkel voorbeeld. E<?n der eerste blanken, die het besluit nam om zelf te varen, kon op een gegeven ogenblik niet verder. Een Indiaan, die hem in zijn eigen boot was gevolgd, zag meteen wat er aan de hand was. De blanke riep: Kan niet verder, ben gestoten op een boomstam! De Seminole schreeuwde hem toe: Terugkeren, geen boomstam, snel terugkeren! De blanke be sloot na enige ogenblikken om de raad te vol gen. Toen hij een paar meter van zijn hinder nis was verwijderd, zag hij een ruim zeven meter lange krokodil in het water ter plaatse van de „boomstam". Dergelijke ervaringen staan iedereen te wachten, die zo onbezonnen is, al leen in de Everglades door te dringen. Dierenrijkdoni Maar ook andere ervaringen! Met wat ge luk kan men er de zeldzame zeekoeien zien. En de prachtige wilde orchideeën kan men er, mits men behendig is, plukken. Heeft men een goede gids, dan brengt hij zijn „vrachtje" aan afgelegen poelen en kreken, waar zeldzame vogels verblijven. Witte reigers en rose lepe laars lopen er statig rond of vissen er behendig hun voedsel bij elkaar. Troepen wilde varkens zijn eveneens thuis in de Everglades. Zij zijn zo mogelijk nog gevaarlijker dan de krokodillen, want zij overvallen iedereen, die zich op de moe rasachtige bodem waagt en verslinden hun men selijke prooi tot op de laatste draad van zyn kleren. Jagen is in het Nationale Park verboden. De vissport mag men er echter wel beoefenen. En daarvoor bestaat in de Everglades volop ge legenheid. Het aantal vissoorten, dat men er tot dusverre telde, gaat de zevenhonderd reeds te boven. Geen wonder, dat men de Everglades wel eens aanduidt als het Paradijs der Sport vissers. De meeste bezoekers komen (tegenwoordig) naar de Everglades om er te genieten van de tropische natuur en van het unieke landschap. Er gaat namelijk voor vrijwel iedereen een bijna magische bekoring uit van die klam- yochtige oerbossen en raadselachtige, verrader lijke moeraswereld. In een der eerste boeken, die ooit over de Everglades verschenen, stelde de schrijfster (Marjory Stoneman Douglas; vast: Er zijn geen tweede Everglades op aarde. Altijd hebben zij behoord tot de unieke ver schijnselen, altijd zijn zij eenzaam en ontoe gankelijk geweest, altijd zullen zij onbekend blijvenZij liggen daar onder de duizeling wekkende blauwe hoogten der ruimte en strek ken zich uit tot achter de horizonHet won der van het licht verbreidt zich over de groene en bruine vlakten met zaaggras, waaronder het glanzende water zich langzaam voortbeweegt Toch nuttig Tot 1900 achtte men de Everglades zonder enige economische waarde, onbruikbaar voor de mens. Inmiddels zijn de inzichten op dit punt veranderd. Men heeft ontdekt, dat de grond onder de water-gras-massa bruikbaar i« voor landbouw en veeteelt. In het noordely! deel der Everglades zijn flinke stukken droo; gelegd en nu cultuurgrond geworden. Omtreii de delf stof fenrijkdom is nog niet zo heel veel bekend. De zuidelijke Everglades zijn onbewoond ge bleven en nog niet door de beschaving gean nexeerd. Er wonen wat blanke jagers en vis sers, enige mannen die er de dieren en plan ten bestuderen, en voorts kleine groepen Se minole Indianen, die hun aloude woongebied trouw zijn gebleven. En zij alleen kennen de weg door die moeraswildernis, paden die er op de kaart zouden uitzien als de door een dronken paling gekropen route.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1960 | | pagina 11