3)e £aid6e(2ou/fccï/tit
Kard. Stepinac hield
vol tot het einde
Lynn Kauffman
niet geslagen
Chroesjtsjef deelt
geschenken uit
Chroesjtsjef als
Sinterklaas
Zijn laatste brief getuigt
van zijn lijden
Zwickau opgegeven
Kerk-autoriteiten
negeren Chroesjtsjef
Baloeba en Loeloea vastenbrief
zeventig jaar getrouwd
De geheimzinnige
duikboten
Korreltje
MAANDAG 29 FEBRUARI 1960
51ste JAARGANG
No. 14952
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: LC J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie. Abonnem. Drukkerij 20935: Red. 20015, 25594; Advertenties 20826 Giro 103003. Abonnementsprijs 10.59 p. w, f2.55 p. maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. f8.—. Advert.: 17 c» p. m.m. Telefoontjes flA».
Juridische moord
Tsjoe komt praten Alle llOOp ill
Gelukkige verloofden te Windsor
Wenen, 27 februari 1960 (KNP).
In zijn waarschijnlijk laatste
brief heeft kardinaal Stepinac zijn
grote lijden in de openbaarheid ge
bracht, maar tevens hoe hij de ver
volgers der Kerk in de laatste dagen
van zijn leven heeft weerstreefd.
Deze brief van de kardinaal was ge
richt aan de kantonrechter van
Osijek in Joegoslavië en gedateerd
4 december 1959, twee maanden voor
voor de dood van kardinaal Stepinac.
Met dit schrijven beantwoordde
kardinaal Stepinac een oproep, die
hij van de rechtbank had ontvangen
om te getuigen in de rechtszaak te
gen de directeur van het seminarie
in Djakovo, prof. Cyril Kos. Prof.
Kos is later tot zeven jaar gevange
nisstraf veroordeeld wegens „activi
teiten tegen de staat".
De kardinaal schrijft: „Ik heb de
dagvaarding van de kantonrechtbank
voor de ondervraging in de zaak Cy
ril Kos en anderen ontvangen. Ik
heb de eer op deze dagvaarding te
antwoorden, dat ik geen gehoor aan
heb gegeven. Mijn redenen daarvoor
zijn de volgende:
1. Volgens inlichtingen, waarover
ik sedert enige tijd beschik, heeft
de UDBA (de Joegoslavische gehei
me politie) veel brieven van mij ge
vonden in alle delen van het land,
waaronder b.v. de brieven, gevon
den tijdens de huiszoeking in het"
seminarie van Djakovo, waarvan
Cyril Kos geestelijk directeur was.
In deze brieven beantwoordde ik
de priesters, die mij hadden ge
schreven en mij hun beste wensen
hadden doen toekomen. Indien be
wezen kan worden, dat al deze brie
ven door mij geschreven zijn (en
geen copieën zijn), zal ik ze niet ont
kennen, omdat ik ze schreef in mijn
hoedanigheid als wettig superieur
hetzij aan een priester van mijn dio
cees of aan andere geestelijken of
vrienden, teneinde hen te bemoedi
gen en te troosten. Als ik daarom
moet sterven, dan ben ik bereid,
want ik ben van mening dat ik met
het schrijven van deze brieven geen
enkele overtreding heb begaan.
2. Een andere reden, waarom ik
geen gehoor kan geven aan de dag
vaarding is deze: Door het hoge ge
rechtshof van de Kroatische volks
republiek werd ik 11 oktober 1946
veroordeeld tot 16 jaar dwangarbeid
eerst in de gevangenis van Lepogla-
va en daarna tot mijn huidige inter
nering in Krasic. Deze veroordeling
was een juridische moord op een on
schuldig man. De gehele beschaafde
wereld heeft deze interpretatie eraan
gegeven. Dit werd zelfs toegegeven
door sommige leiders van de Fede
rale Volksrepubliek van Joegoslavië
toen dezen spraken met prof. Ivan
Mestrovic in de Ver. Staten.
Dit werd mij allemaal mondeling
meegedeeld door prof. Mestrovic,
toen hij mij dit jaar in Krasic be
zocht. Hij weet hun namen.
Het resultaat van do veroordeling,
welke de gehele wereld als 'n schan
daal beoordeelde, is dat mijn psysieke
leven gedurende de 13 jaar van ge
vangenis en internering aan de rand
van het graf is gekomen. Onze art
sen en buitenlandse artsen hebben al
het mogelijke gedaan om mijn leven
te rekken, maar zij konden mijn le
venskracht niet teruggeven.
Tot dusver hebben zij mij 34 liter
bloed afgetapt en dit is nog niet ge
noeg. Zij moesten mijn beide benen
opereren op my van de dreigende
dood te redden als gevolg van de
trombose.
Als gevolg van deze operaties ben
ik praktisch een invalide. Ik strom
pel rond mijn huis met behulp van
een stok. Bovendien lijd ik al vijf
jaar aan de prostaat en ondanks de
vele medicijnen bij ik zelden geheel
zonder pijn.
Ik wil niet de dodelijke ziekte
vermelden, welke mij twee jaar ge
leden trof en toen journalisten be
richtten, dat ik in acuut stervensge
vaar verkeerde. Noch wil ik herin
neren aan de vele andere ziekten,
waaraan ik lijd, zoals bijv. de bron-
chiale catharre. Jarenlang heb ik
hiermee gesukkeld. Toen dr. Sercer
een verzoek indiende, dat ik naar de
zeekust mocht gaan, werd dit af
gewezen.
Mijn ernstige lichamelijke toestand
is beter bekend aan de pastoor van
Krasic en aan de zusters, die dik
wijls hele dagen aan mijn bed heb
ben gezeten om mij te helpen. Dik
wijls moest ik afzien van de viering
van de H. Mis, zelfs op zondag, om
dat ik te veel pijn had.
Wanneer ik de partij ideologie be
strijd, daar ik van haar volkomen
valsheid overtuigd ben, bestrijd ik
dan de staat?
Indien het de Joegoslavische com
munistische partij wettelijk toege
staan is de Katholieke Kerk te vuur
en te zwaar te vervolgen, door de
mensen van de Kerk af te houden,
door de kinderdoop te beletten, door
het godsdienstig onderricht en het
kerkelijk huwelijk te verhinderen;
indien het de partij toegestaan is de
katholieke instellingen en scholen,
de drukpers, nieuwsbladen en hun
bezittingen te vernietigen en ontel
bare daden van onderdrukking te
plegen, hoe kan iemand het dan wa
gen mij te beschuldigen van misdaad
wanneer ik mijn stem verhef ter ver
dediging van de zaken, die de ka
tholiek heilig zijn.
Omdat ik ernstig ziek ben, kan ik
aan uw dagvaarding geen gehoor ge
ven. Indien dan toch een poging zal
worden gedaan om mij te martelen
met vragen hetzij aan mijn lijdens-
bed, hetzij gedurende mijn pijnlijke
wandelingen in de tuin, dan weiger
ik van nu af elk antwoord. En bo
vendien wijs ik elke verantwoorde
lijkheid af voor het openbaar schan
daal. dat dan zal ontstaan en dat in
de wereldpers gepubliceerd zal wor
den, wanneer de nieuwe aanval op
een half dode man bekend wordt.
Indien de regeringsinstanties van
mening zijn, dat ik te langzaam sterf,
laten zij dan de liquidatie van mijn
lichaam bevelen, zoals zij 14 jaar
geleden mijn juridische liquidatie
verorderden.
Met de genade Gods zal ik mijn
plicht tot het einde vervullen tot
het einde zonder de minste haat te
genover, wie ook, zonder de minste
wraakgevoelens tegenover wie dan
ook maar ook zonder vrees voor wie
ook" aldus kardinaal Stepinac.
Vanaf Wallops Island, dat res
sorteert onder de Amerikaanse staat
Virginia, is een plastieken ballon,
met een doorsnede van dertig meter,
met behulp van een raket gelanceerd,
de ballon, die als voorloper bedoeld
is van ballonnen, die korte-golfsei-
nen moeten terugkaatsen, heeft een
hoogte van 402 kilometer bereikt. De
ballon heeft een boodschap van
twaalf woorden teruggekaatst. De
boodschap werd door twee Ameri
kaanse radiostations opgevangen.
Premier Tsjoe En-lai van commu
nistisch China zal in april naar de
Indische hoofdstad New Delhi komen
voor besprekingen over de Indisch-
Chinese grensgeschillen.
Het overleg vindt plaats op voor
stel van premier Nehroe van India.
Radio Peking deelde gisteren mede
dat premier Tsjoe in een vrijdag ver
zonden brief had geantwoord op de
uitnodiging van premier Nehroe van
5 februari j.L In zijn brief schrijft de
Chinese premier het „absoluut mo
gelijk" te achten dat het grensge
schil wordt geregeld op vriendschap
pelijke en vreedzame wyze.
„Tijdelijke verschillen van opvat
ting en enige onfortuinlijke inciden
ten, aldus Tsjoe in zijn brief, mogen
onze beide landen niet doen afwijken
van hun gemeenschappelijke verlan
gen naar een vreedzame regeling van
het grensconflict"
De pogingen om de 74 in de „Karl
Marx"-mijn te Zwickau in Oost-
Duitsland ingesloten mijnwerkers te
redden, zijn zondag opgegeven, nadat
er een nieuwe hevige brand was
uitgebroken.
Er is geen hoop meer, dat de man
nen nog in leven zijn. De ramp, die
afgelopen maandag de mijn trof,
heeft 123 mijnwerkers het leven ge
kost; 51 man werden gered, 49 lij
ken konden worden geborgen.'
Reddingsploegen hadden bij hun
werkzaamheden met grote moeilijk
heden te kampen. De nieuwe brand
maakte verdere vorderingen echter
onmogelijk.
Mening van
dr. Helpern
Dr. Milton Helpern, chef van de
dienst voor geneeskundig onderzoek
van de stad New York, heeft zater
dag op het proces te Boston tegen de
Nederlandse marconist Van R. onder
ede verklaard, dat naar zijn mening
mevr. Lynn Kauffman niet was gesla
gen voor zij op 18 september j.l. in
de haven van Boston verdronk. Vol
gens hem was zij in leven en bij ken
nis toen zij overboord viel.
Van R. wordt, zoals bekend, ervan
beschuldigd, dat hij aan boord van
het Nederlandse schip „Utrecht" een
verhouding met mevr. Kaufmann zou
hebben gehad en dat hij haar op 18
september bewusteloos zou hebben
gelagen en overboord gezet, kort na
dat de „Utrecht" uit Boston was ver
trokken.
Dr. IJelperns getuigenis staat lijn
recht in tegenspraak met de verkliÊ
ring van dr. Luongo, van de genees
kundige dienst in Boston, die de vo
rige week zaterdag als zijn mening
gaf, dat mevr. Kauffman wel geslagen
was voor zij verdronk.
Dr. Helpern, die in zijn lange loop
baan meer dan 30.000 lijkschouwin
gen heeft verricht, is niet zelf bij de
lijkschouwing van mevr. Kauffman
geweest. Haar lijk was reeds gecre
meerd vóór hij als deskundige in de
zaak werd gemengd. Hij heeft echter
alle gegevens van de lijkschouwing
ter beschikking gehad en volgens hem
zijn de verwondingen, die het lijk
vertoonde, hoogstwaarschijnlijk het
gevolg van een val in het water en
niet toegebracht door slaan of schop
pen. Hij wilde niet zeggen om mevr.
Kauffman mogelijk zelfmoord had
gepleegd. Wel zei hij, dat de hersen
bloedingen, die geconstateerd waren,
niet noodzakelijkerwijs tot bewuste
loosheid hadden behoeven te leiden,
zelfs niet als men zou aannemen, dat
zij voor het overlijden waren veroor
zaakt.
Dr. Helpern zei, dat elk van de ver
wondingen van mevr. Kauffman, af
zonderlijk bezien, door een slag kon
den zijn toegebracht, doch het geheel
van de verwondingen deed niet den
ken dat zij door slaan waren veroor
zaakt. Hij achtte het mogelijk, dat
het lichaam van mevr. Kauffman in
het water het een of andere voorwerp
had geraakt of iets tussen het dek en
het water tijdens de val.
Hooggeplaatste katholieke geestelij
ken in Frankrijk, o.w. twee kardina
len en drie bisschoppen, hebben be
sloten het officiële bezoek, dat de
Sowjet-premier Chroesjtsjef binnen
kort aan Frankrijk zal brengen, te ,r -
negeren, zo is zaterdag in kerkelijke verloofde, Antony Robert Amstrong-Jones, die hier by de Engelse koningin
moeder het weekeinde hebben doorgebracht, met een van de lievelingshon
den van de prinses.
Op Royal Lodge te Windsor in Berkshire spelen prinses Margaret en haar
kringen vernomen.
Bij de bezoeken, die de Sowjet-
leider aan de Notre Dame in Parijs
en de kathedralen van Reims en
Rouaan zal brengen, zal de geeste
lijkheid verstek laten gaan. Chroesjt
sjef zal op deze zuiver toeristische
otzoeken rondgeleid worden door
functionarissen van de overheidsdien
sten voor schone kunsten.
pauselijke nuntius in Parijs,
De aartsbisschop en de bisschop-
In tegenwoordigheid van de Bel- pen van Nederland hebben gisteren
gische minister voor Kongo en Roe- je Vastenbrief doen voorlezen, wel-
anda-Oeroendi, de Schrijver, Is rater- ke handelt over zonde_schuld en ver.
kardinaal Paul Marella, is zaterdag dag Brussel tussen vertegenwoor-
na een beleefdheidsbezoek aan pre- diff.pr_ vnn d„ R.,i0pha. pn iusbine-
mier Debré naar Rome vertrokken. In verband met de plaatsruimte
Men verwacht hem pas terug als l°eastam een akkoord gesloten, dat wordt de brief n-et yandaagj maar
Chroesjtsjef weer vertrokken zal zijn. een einde moet maken aan de stam- nn(Jpnrirr,r,n
De hoge Franse geestelijkheid zou menstrijd in het gebied van Loeloea-
er echter de nadruk op leggen dat burg
haar houding niet is bedoeld als een
politieke boycot. Zij is niet gekant Overeen gekomen is. dat het be
tegen diplomatieke besprekingen tus- stuur van Loeloeaburg tot de neder-
sen Frankrijk en de Sowjet-Unie. zetting en aan de rand van de stad
Kardinaal Feltin heeft voorts ver- zal worden uitgebreid en dat met het
klaard, dat gebedsbijeenkomsten, die oog hierop de stad in drie of vier
in bepaalde Paryse parochies tijdens gemeenten zal worden verdeeld. De
het bezoek zullen worden gehouden toelating van mensen tot de rand-
„voor de Zwijgende Kerk die door zóne zal zo worden geregeld, dat er
het communisme wordt vervolgd", evenveel Loeloea als Baloeba zullen
zuiver parochiale aangelegenheden wonen. Voor het bereiken van dit
moeten zijn, los van politieke par- evenwicht zal niet tot evacuatie van
tijen. huidige bewoners worden overgegaan.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
weer i
In het bejaardentehuis „Irene" te Huisduinen, hoopt het echtpaar Hollen-
berg op 5 maart de dag te vieren, dat zij zeventig jaar geleden in het hu
welijk zijn getreden. De heer Klaas Hollenberg en mevr. Dieuweftje Hol-
lenberg-Joffer zijn 92 jaar oud. Beide echtelieden zijn, hoewel een beetje
hardhorend en niet zo best meer ter been, nog goed gezond. Het echtpaar
kreeg negen kinderen, van wie er nog vijf in leven zijn. Het heeft twaalf
klein- en elf achterkleinkinderen.
Het Zuid-Afrikaanse blad „Sunday
Express" schrijft zondag, over inlich
tingen te beschikken, waaruit men
kan opmaken, dat de geheimzinnige
duikboten, die de laatste tijd in de
Zuid-Amerikaanse en Zuid-Afrikaan
se wateren zijn verschenen, Russi
sche duikboten zijn, die opereren van
uit geheime bases in het Zuidpoolge
bied of vanuit geheime bases op de
verlaten eilanden ter hoogte van de
„woeste kust" van Pondoland in het
zuidoosten van Zuid-Afrika.
Het blad weet te melden, dat de
militaire autoriteiten van Zuid-Afri-
ka op het ogenblik „energieke pogin
gen" doen om de schepen op te spo
ren en dat er misschien binnenkort
een operatie op touw zal worden ge
zet om de geheime bases op te sporen.
De wetenschappelijke stations, die de
Russen in het Zuidpoolgebied hebben
gevestigd en die „tegenover" Zuid-
Afrika liggen, zouden heel goed voor
geheime bases kunnen worden ge
bruikt, zo meent het blad. Het merkt
dan verder op, dat de Russische
vrachtschepen, die zo vaak de Zuid-
Afrikaanse havens aandoen en dan
doorvaren naar het Zuidpoolgebied,
veel meer brandstof aan boord heb
ben dan zij zelf nodig hebben. Deze
brandstof is bestemd voor de Russi
sche duikboten, aldus de „Sunday
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van maandagavond tot
dinsdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
MINDER ZACHT
Veranderlijke bewolking en op
de meeste plaatsen droog weer.
Matige tot krachtige zuidweste
lijke wind. Minder zacht.
|Ki p| Hl \IC\C\D Dl HMP verschillende projecten afzonderlijk
II KUIL VUUlV KUII IC terugbetalen in gelijke jaarlijkse ter-
PROPAGANDA-MOGELIJKHEID
Ruslands zal voorts „bij wijze van
geschenk" een ziekenhuis van 290
De besprekingen tussen premier bedden plus polikliniek in Djakarta
Chroesjtsjef en president Soekarno laten bouwen. i Maart: zon op 07.27; onder 18.19-
zijn zondag te Bogor geëindigd. Er Verder heeft Chroesjtsjef „biblio- maan op 09.03; onder 22.52.
zijn drie documenten getekend: een theken met Russische wetenschappe-
gemeenschappelijke verklaring, een lijke werken, romans en gedichten
algemeen akkoord over economische bundels" aan de Indonesische univer-
en technische samenwerking en een siteit in Djakarta en de Gadja Mada-
cultureel akkoord. universiteit in Djokjakarta geschon-
Op grond van de economische over- ken.
eenkomst zal de Sowjet-Unie aan In- Ook zal Rusland aan Indonesië een
donesië een krediet van 250 miljoen kernreactor schenken voor één van
dollar verstrekken. Dit krediet, met de Indonesische universiteiten, aldus
een looptijd van zeven jaar, zal wor- bericht „Antara".
den gebruikt voor de ontwikkeling
van de industrie met name voor de
bouw van metaal- en chemische fa
brieken en de uitbreiding van de
landbouw.
Hoogwaterstanden
1 Maart: voorm. 5.52 nam. 6.09.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
Minder zacht
—7
In de gemeenschappelijke verkla
ring van beide staatslieden wordt ge
zegd, dat Chroesjtsjef de Indonesi-
Het aantal doden als gevolg van
het vliegtuigongeluk op Shannon van
donderdagnacht is door het overlij
den van enige gewonden tot dertig
gestegen.
HELSINKI sneeuw
STOCKHOLM sneeuw
OSLO sneeuw
KOPENHAGEN mist
De Bilt, maandag 10 uur. Het regen
KNMI deelt mede: LONDEN licht bew.
L In West-Europa heerste gedurende M getl- ^ew*
sche aanspraken op West-Irian vol- het weekeinde zacht voorjaarsweer BRUSSEL zw. bew.
ledig steunt. Indonesië staat achter en in Zuid-Frankrtjk kwamen zelfs LUXEMBURG half bew.
Chroesjtsjefs voorstel voor algehele zomerse temperaturen voor Ook in PARIJS zw. bew.
en volledige ontwapening. Over de Nederland werden hoge temperatu- BORDEAUX geh. bew.
topconferentie(s) merken beide ren bereikt- in Brabant werden zon- GRENOBLE zw. bew.
staatslieden op, dat de belangryke daK maxima gehaald van 19 graden. NICE geh. Lew.
vraagstukken in verband met het be- dit is ruim toen graden boven nor- BERLIJN geh. bew.
houd van de vrede niet alleen de vier maal. Het zachte weer komt op re- FRANKFORT
grote mogendheden, maar ook alle kening van een zuidelijke tot zuid- MÜNCHEN
andere volkeren aangaan. Daarom westelijke stroming, die tropische ZüRICH
hopen Chroesjtsjef en Soekarno dat lucht aanvoert uit de omgeving van GENEVE
ook andere landen behalve de grote de Canarisdhe eilanden De stroming LOCARNO
vier aan een eventueel volgende wordt in stand gehouden aan de oost- WENEN
topconferentie" (dus niet de eerstko- ,jank van een ffordel van lagedruk. INNSBRUCK
mende), die van invloed kunnen zijn gebieden tussen de Azoren en de kust ATHENE
op de vrede m de wereld, zullen Van Noorwegen. Enkele frontale sto- ROME
deelnemen. ringen bewegen met de stroming mee, AJACCIO
In de gemeenschappelijke verkla- maar deze gaan van geen noemens- MADRID
ring wordt verder opgemerkt, dat waardige regen vergezeld. Wel zal MALLORCA
beide landen een handelsovereen- één van deze fronten een afkoeling
komst op lange termijn zullen sluiten, teweegbrengen, nadat de tropische
krachtens welke de Sowjet-Unie door maritieme lucht is verdreven,
meer rubber en andere verbruiksar- De maritieme lucht wordt morgen
tikelen van Indonesië zal afnemen door een krachtige zuidwestelijke
dan zij tot nu toe heeft gedaan. wind aangevoerd. Er komen enkele Een mens m°et niet altyd aan zich-
Indonesië zal de kredieten voor de buien in voor, maar ook opklaringen, zelf denken.
zw. bew.
half bew.
geh. bew.
zw. bew.
zw. bew.
w. bew.
onbew.
onbew.
mist
mist
zw. bew.
half bew.
16
22
15
15
—0
2
—1