„Bollenvelden" bedreigen Egypte
i Het wordt rustig op uw (latje
Berkelse arts weer
voor de rechtbank
Vakcentrales vragen om plaats voor
werkstaking in onze rechtsorde
ZATERDAG 30 JANUARI 1960
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
Proeven met isolatievloeren
Het instituut voor gezondheidstechniek T.N.O. te Delft neemt uit- 8
gebreide proeven om te komen tot een beperking van het lawaai in
de flatgebouwen. Daartoe heeft men in het laboratorium twee
3 verschillende soorten isolatievloeren beproefd, die een aanmerkelijke 8
8 geluidsisolatie hebben opgeleverd. 3
De vloer voor nieuwe complexen bestaat uit een isolatielaag van i
8 êen centimeter, gevormd uit vlasvezel, steen wol, glaswol en der- 8
8 gelijke materialen, waarop een laag van vier centimeter beton
q wordt gestort
8 Voor de bestaande bouw is een ander systeem ontwikkeld, dat ook 8
eenvoudiger is. Op de woonvloer wordt een laag van tien milimeter
8 schuimplastic gelegd en daarop komen platen van acht milimeter
dikte, bestaande uit samengeperste vlasscheven.
3 Aan de Ranonkelstraat in Den Haag is thans in een woning een
x proef vloer van dit type gelegd en hiermee is reeds veel bereikt. Men
8 hoopt, op deze weg voortgaande, een voldoende verbetering van f:
p de contactgeluidsisolatie te bereiken.
8 Om het verschil tussen de wel en niet op deze wijze behandelde
8 vloer te kunnen meten wordt gebruik gemaakt van een apparaat,
dat is uitgerust met vijf mechanische hamers, die in een tempo van
3 tien slagen per seconde beurtelings met kracht op de vloer neer-
8 komen.
De extra kosten van de vloer voor de nieuwbouw bedragen onge
veer acht tot negen gulden per vierkante meter en die 'voor de
bestaande bouw vier gulden.
In ons land is er van overheidswege nog geen normalisatie gegeven
van de geluidshinder, die in woningen toelaatbaar is.
In Duitsland kent men die wel, wanneer daar bij nieuwbouw de
constructie niet voldoet aan de normalisatie-eisen voor de geluids
hinder komt men niet in aanmerking voor overheidssubsidie, terwijl
voor de bestaande woningen een bepaling is gemaakt dat de be
woners in aanmerking komen voor huurverlaging, indien de geluids
hinder de grenzen van het toelaatbare overschrijdt.
^/ELE DIENAREN DER WETENSCHAP, die in Leiden gestudeerd hebben blijft de dankbare nagedachtenis
de Leidse Alma Mater hun levenlang bij. Zij, en ook wel anderen, die niet hun studies maakten aan Neer-
lands oudste universiteit, uiten die dankbaarheid soms door het doen van schenkingen. Zo kreeg de Hortus
Botanicus eens, toen de wereld nog niet zo klein was als vandaag, een aardig waterplantje ten geschenke. Een
geleerde pverver had het aangetroffen in de stroompjes en meren van Canada.
Dat plantje was de Waterpest, dat werd ingeschreven als Elodea canadensis.
De blijdschap om die bijzondere schenking verging rond de jaren 1860 in verwondering, toen het plantje ook
in de wateren rond Leiden werd aangetroffen. Het gerucht gaat nog steeds, dat het uit de Hortus „ontsnapt"
zou zijn. De verwondering heeft al sinds lang plaats gemaakt voor bezorgdheid bij menig polderbestuur, daar
de waterpest de pest is gebleken voor het water.
Belangrijke waterlopen dreigen er soms mee dicht te groeien. Tegen zijn woekerende groei ls geen kruid
gewassen
De waterhyacinth is de
water-pest van de tropen
C*EN DERGELIJKE „water-pest" is op veel groter
schaal sinds enige tientallen jaren bezig, de
wateren van de tropische en sub-tropische gebieden
▼an de Oude en de Nieuwe Wereld te veroveren.
Dat is de dreiging van de „Waterhyacinth" of Eichhor-
nia crassipes. De drager van deze veelbelovende naam
stamt uit de aan de lelies verwante familie van de
Pontederiaceae, die slechts weinig waterplanten telt.
Hun bakermat ligt in Brazilië maar ze zijn door de
mensen versleept en tegenwoordig kan men ze in vele
warme landen over de hele wereld vinden. Het is een
heel eigenaardige verschijning in de plantenwereld: de
bladstelen van de waterhyacinth zijn blaasvormig op
gezwollen en dienen tot drijvers. Drijft de plant in
diep water, dan zijn de drijvers bijna rond als eieren.
Wortelt ze daarentegen in de modder, dan zijn de
bladstelen slanker van vorm. De grote bloemen hebben
als regel een purper-achtige kleur en een gele vlek.
Ze verwelken snel. Het zijn echte een-dagsbloemen.
De waterhyacinthen vermeerderen zich zeer snel, in
hoofdzaak door middel van okselstandige uitlopers,
aan het eind waarvan zich dan weer een nieuwe plant
ontwikkelt. Spoedig daarna sterft de verbinding met
de moederplant af.
De wijze van ongeslachtelijke vermeerdering verloopt
zo snel, dat grote watervlakten in korte tijd door de
waterhyacinthen overdekt worden. Op meren en in
langzaam stromende wateren groeien de planten vaak
aaneen tot grote, drijvende eilanden, die de scheep
vaart en de visserij voor aanzienlijke moeilijkheden
stellen. Als ze zich ergens vastzetten, groeien de water
hyacinthen door tot metersdikke tapijten, die de
rivieren vernielen.
Sinds dit de St. John's River in Florida overkwam,
waar men zich in de eerste decennia van deze eeuw
de grootste krachtsinspanningen moest getroosten om
de barrières op te ruimen, heeft de plant in Amerika
de bijnaam van „million dollar weed" (miljoen-dollar
onkruid).
BELGISCH CONGO weet er van mee te praten. In
de laatste drie jaar heeft men daar bijna 35 miljoen
gulden moeten uitgeven om deze hyacinthen de baas te
worden. Door het bestrooien van de „bollenvelden"
vanuit de lucht met chemische middelen, heeft men
een zeker succes geboekt. Dat bracht overigens nog
een moeilijkheid mee: men moest eerst een sterk selec
tief bestrijdingsmiddel zoeken, dat wèl de planten
maar niet het water of de vissen vergiftigde.
Het gevaar is echter nog niet geheel verbannen. Tussen
de Congo-rivier en de Witte Nijl, die met Eichhornia
dreigt dicht te groeien, is geen directe waterverbinding.
Daarom moet men wel aannemen, dat vogels of andere
dieren de knolachtige wortelbladstengels over de niet
zo heel brede waterkering hebben gebracht.
Eerst dook de plant in Uganda op. Maar ze verbreidde
zich daar gelukkig niet zo snel als ze nu doet, honder
den kilometers verder stroomafwaarts op de Witte Nijl
midden in de Soedan.
De Eichhornia drong daar ongeveer anderhalf jaar ge
leden door maar ze werd eerst in mei jl. door plant
kundigen van de regering van Soedan gesignaleerd.
In maart 1959 had de waterhyacinth in dichte, drijvende
velden Kosti bereikt, nog slechts 321 km. van Khar
toem verwijderd. Korte tijd later lagen de barrières
nog maar 40 kilometer voor de dam Dsehebel Aulia.
Hier zetten de planten zich vast en begonnen zich in
razend tempo te vermenigvuldigen. Drie vierkante
kilometer water achter de dam is nu reeds bedekt met
paars-bloeiende bloemen. De scheepvaart wordt sterk
gehinderd: een rivierstoomboot en een aantal kleinere
scheepjes steken daar als verlaten ruïnes uit het tapijt
van waterhyacinthen, dat hen gevangen houdt.
|"\E DAM VAN DSCHEBEL AULIA regelt in het
U voorjaar de watertoevoer van Egypte, het land
dat van het Nijlwater leeft.
Het is te begrijpen, dat de Egyptische ingenieurs, die
met de zorg over deze dam belast zijn, zich ernstig
zorgen maken. De hyacinthen breiden zich zo sterk in
de breedte en in de diepte uit, dat er steeds minder
water naar de Nijl kan doorstromen. Nog is de Eich
hornia niet in de Blauwe Nijl en haar zijkanalen door
gedrongen. Op de dag, dat dit gebeurt, mogen de Egyp
tische waterstaatkundigen de toekomst wel donker
inzien!
Dan staat er een gevaar voor de deur want een invasie
van waterhyacinthen zou voor Egypte een nationale
ramp betekenen. Op 17 juli a.s. wordt zoals elk
jaar de sluis van de Dsehebel Aulia-dam gesloten
om het water te stuwen.
Op aanraden van de deskundigen uit Belgisch Congo
die leergeld aan de waterhyacinthen hebben betaald
wordt nu voor de dam en de sluizen een groot
scheepse bestrijding van de gevaarlijke waterplant
gehouden.
Tot onze grote verwondering troffen wij na deze
alarmerende melding een beschrijving van de Eich
hornia aan in een boek, dat tot titel heeft „De Nuttige
Planten van Nederlands-Indië". De waterhyacinth
heeft dus nog gunstige eigenschappen ook!
Wanneer d eplanten niet te dicht op elkaar groeien,
bieden de wortels voedsel aan verschillende vissen-
soorten. De jonge bladstelen werden in Indonesië wel
gegeten. Op Malakka mengen de Chinezen de stelen
en bladeren onder het varkensvoer. Ze schijnen daar
nogal mee ingenomen te zijn, hoewel is uitgemaakt,
dat ze als veevoer weinig voedingswaarde hebben.
Men heeft geprobeerd, de bladvezels te gebruiken als
een soort jute voor de fabricage van zakken. De resul
taten zijn tot dusver nogal tegengevallen. Daarentegen
is het een goede meststof. In verse toestand bevat de
waterhyacinth 95 water. Maar nadat het gedeeltelijk
gedroogd is, kan men het op hopen zetten om het te
laten rotten. De waterhyacinth wordt de laatste tijd
aanbevolen als een nieuwe bron voor cellulose, waar
aan de wereld, die steeds meer papier gebruikt, een
groeiende behoefte heeft.
De mogelijkheid bestaat dus nog in theorie althans
dat de dode plantendelen voor de Dsehebel Aulia-
dam gedeeltelijk ten behoeve van de papierindustrie
zullen worden „geoogst" en dat een ander deel met
het bevloeiingswater naar Egypte wordt getranspor
teerd om er als mest op de akkers te dienen.
9e waterhyacinth,
Eichhornia crassipes,
is een gevaar,
gekleed in
aantrekkelijke
eenvoud
VERKOUDHEIDSBACILLEN VLUCHTEN
voor de beroemd*, desinfecterend* Potter'*
Catarrh Pastilles. Zo'n rode bacillendodend*
pastille in de mond jeefc U onmiddellijk*
verruiming I
(Advertentie)
Voor moord op mede gevangene
De 42-jarige Berkelse ex-arts J. O.
die in de Leeuwarder strafgvangenis
verblijft wegens moord door vergif
tiging op zijn echtgenote, zal in de
tweede helft van april van dit jaar
opnieuw terecht staan op beschuldi
ging van moord door vergiftiging,
gepleegd in de nacht van 4 op 5 fe
bruari 1958 op de medegedetineerde
van dokter O., de 34-jarige A. Lod
der uit Gouda.
Over de juiste datum van deze
rechtszaak wordt nog nader overleg
gepleegd tussen de verdediger van
doker O., mr H. Schootstra, de offi
cier van justitie mr M. H. Gelinck
en de Rechtbank. De Rechtbank zal
waarschijnlijk worden gepresideerd
door mr H. J. van Maanen te Leeuw
arden.
Aangenomen wordt, dat dokter O.
in een vertwijfelde poging om re
visie te krijgen van het vonnis we
gens moord op zijn echtgenote, L.
in de gevangenis heeft vermoord en
het heeft doen voorkomen, alsof L.
zelfmoord had gepleegd, omdat deze
een verhouding met O.'s vrouw had
gehad. Zij zou zich dan op advies
van L. van het leven hebben be
roofd.
Mocht dokter O. schuldig worden
Adres aan de ministerraad
Welke plaats heeft de staking in
onze rechtsorde?
bevonden aan moord op L., dan zou
dit voor hem betekenen, dat hij geen
kans meer heeft op gratie en dus
levenslang in de gevangenis zal moe
ten verblijven.
Melkfabriek „geflest"
Gisteren zijn voor de Rotterdamse
officier van Justitie geleid de 28-ja
rige chauffeur S. A-, de 50-jarige
mëlkbezorger P. C., en twee bijrijders
te weten de 17-jarige J. V. en de 23-
jarige W. B., allen uit Rotterdam. Zij
zouden een melkfabriek in de Maas
stad voor tweeduizend gulden bena
deeld hebben.
Op voorstel van de melkbezorger
nam de chauffeur, die in dienst was
van een vervoersmaatschappij, iedere
week vijfhonderd flessen weg uit de
lading, bestemd voor de melkfabriek.
Hij bezorgde ze dan bij de initiatief
nemer, die de flessen op zijn beurt
inleverde bij de fabriek en het sta
tiegeld toucheerde. De helft van de
opbrengst ging dan naar de chauf
feur, die zijn portie weer moest de
len met zijn bijrijders.
TENTOONSTELLING
FREDERIK VAN EEDEN
Op 3 april zal het honderd jaar ge
leden zijn dat dr. Frederik van Eeden,
letterkundige, te Haarlem werd ge
boren. Ter gelegenheid van dit eeuw
feest organiseert het Frederik van
Eedengenootschap een tentoonstel
ling, gewijd aan leven en werk van
de dichter.
Omdat Frederik van Eeden een be
langrijk deel van zijn leven in de
onmiddellijke omgeving van Hilver
sum heeft gewoond en gewerkt, zal
de herdenking ook in Hilversum zijn.
De expositie wordt eerst in Amster
dam gehouden, Hilversum is de twee
de gemeente waar de expositie te be
zichtigen zal zijn en wel in het Goois
museum van 5 tot 23 mei.
„De vogelvanger"
geknipt
De politie van Amersfoort heeft 'n
39-jarige inwoner van Amersfoort
aangehouden. Hij wordt ervan ver
dacht, de laatste maanden vele tien
tallen kostbare zang- en andere vo
gels uit volières te hebben ont
vreemd. Op verschillende plaatsen
in de Gelderse Vallei en in een ge
deelte van de provincie Utrecht. De
vogels verkocht hij aan groothande
laren in vogels. De man heeft be
kend zeventien inbraken te hebben
gepleegd, onder meer twee in Bar-
neveld.
Gewoonlijk ging hij 's nachts met
de fiets pp pad. Hij werd dan ver-
gëzeld van zijn echtgenote, die op
de uitkijk stond tijdens „het werk".
Zy vervoerde later de" zeldzame
exemplaren als de man zijn slag had
geslagen door de deuren van de
volières te forceren. De man is gis
teren voor de officier van justitie te
Utrecht geleid.
Enige rechterlijke uitspraken in
de loop van 1958 In korte gedingen
gewezen hebben bij de drie vakcen
trales, het NW, de KAB en het
CNV met klem deze vraag aan de
orde doen komen.
Uit gemeenschappelijke veront
rusting is een overleg geboren tussen
de besturen van de vakcentrales.
In het arrest dat de Hoge Raad
vrijdag 15 januari j.l. heeft gewezen
met betrekking tot de boycot van
„Panhonlibcoschepen" (onder vrije
vlag) in december 1958 zien de vak
centrales de gegrondheid van hun
ongerustheid bevestigd. Zij hebben
zich daarom in een uitvoerig adres
tot de ministerraad gewend, waarin
zij de vraag of werkstaking in de
Nederlandse rechtsorde mogelijk be
hoort te zijn bevestigend beantwoor
den. Dit antwoord steunt op hun
overtuiging dat in een samenleving
als de onze, waarin aan het overleg
tussen de organisaties van werkge
vers en werknemers een primaire
functie is toebedeeld bij de regeling
van arbeidsverhoudingen een rede
lijke machtsevenwicht tussen de bei
de georganiseerde groepen dient ver
zekerd te zijn. Alleen dan immers,
aldus de vakcentrales, mag verwacht
worden, dat het georganiseerd over
leg leidt tot het tot stand komen
van regelingen op het terrein van de
arbeidsverhoudingen, waarvoor de
beide partners in dat overleg de ver
antwoordelijkheid kunnen dragen en
waarvan de inhoud door de aan die
regelingen onderworpen werkgevers
en werknemers beide als onder de
gegeven omstandigheden billijk en
redelijk kan worden aanvaard.
Middelen.
Voor het bewaren van de machts
evenwicht tussen de organisaties
van werkgevers en werknemers en
daarmede dus voor een goed func
tioneren van het georganiseerd over
legmoet, aldus het adres, de mo
gelijkheid van werkstaking als uiter
ste middel van vakactie voor de vak
beweging van uitzonderlijke bete
kenis worden geacht.
De besturen van de drie vakcen
trales zouden het van harte toejui
chen, wanneer de ontwikkeling van
de sociale verhoudingen in ons land
in de toekomst een zodanige zou zijn,
,dat de nood zaak tot hantering van
dit uiterste middel niet aan de vak
beweging zou worden opgedrongen.
Het verantwoordelijkheidsbesef, dat
de vakcentrales in het verleden heb
ben getoond te bezitten, staat borg
voor de ernst van dit getuigenis,
aldus de drie besturen.
Sprekend over het arrest van de
Hoge Raad zegt het rapport o.m.
voor overwegingen, verband houden
de met de positie van de vakorgani
satie in ons maatschappelijk bestel,
was geen enkele plaats ingeruimd.
Dr. W. Drees, minister van
Staat, heeft gistermiddag in het
Koninklijk Instituut voor de Tropen
te Amsterdam de koninkrijkprijzen
uitgereikt aan de Nederlandse win
naars en winnaressen van de schrijf-
en tekenwedstrijd 1959.
Op een bal, dat donderdagavond is gehouden in het Weense Palavicinipaleis,
heeft prinses Irene o.a. gedanst met prins Albrecht von Hohenberg. De
foto toont dit charmante danspaar.
Verontrusting over uitspraken
in kortgeding
OPVOUWBARE MOBIELE len kan de breedte van 2.5 meter op III I J J__ _L
TOONZAAL 6.5 meter worden gebracht. In uit- InWeKerS hadden peCll
geschoven stand krijgt men een zaal-
De provinciale electriciteitsbedrij- tje met 50 vierkante meter opper- onbekenden, die gisternacht
ven van Gelderland, Limburg, Over- vlakte, waarin 45 personen kunnen aan de Gustoweg te Rotterdam bij
ijssel en Utrecht hebben samen een zitten. een handelmaatschappij inbraken,
„opvouwbare" mobiele toon- en de- De wagen heeft verwarming en hebben geen gelui gehad. Zij dron-
monstratiezaal laten bouwen. Het is automatische luchtverversing. .e gen door tot in het expeditiekantoor,
een tien meter lange gesloten opleg- maatschappijen laten in deze zaal in waar een brandkast het moest ont-
ger met een uitschuifbare carrosse- vele, vooral kleinere, gemeenten gelden Toen zij deze na veel moeite
rie. Door het uitklappen van vloerde- kook- en wasdemonstraties houden. n kregeh bleek de brandkast
Prinses Irene op bal te Wenen
totaal leeg te zijn. Zij stelden zich
daarop tevreden met een rijksdaal
der, die in een bureaulade lag.
Waarschijnlijk hebben zij daarna
een bezoek gebracht bij een tweede
zaak aan de Gustoweg, want daar
werd vannacht een broodje tin van
35 kg ontvreemd.
Een 21-jarige jongeman, werk
zaam bij de „Drilvo" (boormaat-
schapp- be» ,Schoonebeek) reed op
zyn brommer naar huis toen hij
werd aangereden door een bestelwa
gen van een aannemersbedrijf uit
Emmen. In bewusteloze toestand
werd hij naar het ziekenhuis ver
voerd, waar hij aan zijn verwondin
gen bezweek.
