S)e GoiclócSoii^cmt
De dreiging van burgeroorlog
hangt over Algiers
Vanavond spreekt
DE GAULLE
Zal De Gaulle vanavond he' verlossende woord spreken?
Challe en Delouvrier verlieten Algiers
Wat zal men op de barricaden doen
50
prijsverlaging!
-mailed A75
Korreltje
VRIJDAG 29 JANUARI 1960
51ste JAARGANG No. 14926
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Directeur J F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C J. ROOZEN.
Telefoon; Directie. Abonnem.. Drukkerij 20935: Red. 20015, 25594; Advertenties 20826 Giro 103003. Abonnementsprijs f0.59 p. w„ f2J>5 p. maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. f8.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes flJW.
De Franse opperbevelhebber in Algiers, generaal Challe, en de regerings
afgevaardigde, Delouvrier, hebben in opdracht van de regering te Parijs
Algiers verlaten.
Delouvrier verklaarde in een boodschap, die door radio-Algiers werd uit
gezonden, dat hij met generaal Challe vertrok naar een commandopost in
Bied.
„Gelooft me, ik verraad u niet als ik Algiers verlaat. Ik Iaat mijn vrouw
en mijn kinderen onder uw hoede.
De Gaulle verwerpen betekent burgeroorlog in Frankrijk. Door De Gaulle
te verwerpen verliest ge uzelf, verliest ge Algerië en ook Frankrijk".
„Challe en ik zullen in Algiers terugkomen op het tijdstip dat u wilt. Samen
zullen wij op het uur, dat u wilt, het „Alcazar" in de universiteit bezoeken.
Wij zullen Lagaillarde en Ortiz de hand schudden en wij zullen allen samen
naar het dodengedenkteken gaan".
Challe zei in zijn verklaring, dat het Franse leger geen afscheidingsleger
zou kunnen zijn. „Ge kunt moreel niet het leger van een afscheiding zijn,
want dat zou het verlies van Algerië en waarschijnlijk van Frankrijk zijn.
Ge kunt fysiek niet het leger van een afscheiding zijn, want zonder Frank
rijk zou de strijd tegen de F.L.N. niet lang kunnen duren".
De dreiging van burgeroorlog hing
gisteren bij het vallen van de nacht
tastbaarder dan ooit tevoren in deze
crisis boven de stad Algiers. De man-
HARD TEGEN
HARD?
DE MAATREGELEN, welke op be
vel van de regering te Parijs in
Algiers zijn genomen, wijzen er op,
dat De Gaulle het op een kracht
meting met de opstandelingen wil
laten aankomen. Uit de woorden van
generaal Challe zou men gisteren
hebben kunnen afleiden, dat De
Gaulle wellicht langs taktische weg
een bloedvergieten zou willen voor
komen, zelfs ten koste van zijn eigen
prestige vandaag blijkt uit het
vertrek van Challe en Delouvrier,
dat deze bewindvoerders zich
0 hebben omringd met troepen,
die als betrouwbaar kunnen
worden aangemerkt en dat De Gaulle
dus van geen wijken weten wiL
Aan de andere kant vertonen de
barricadenbezetters evenmin tekenen
van toegeven. Zij tonen weinig vrees
voor de Franse parachutisten, die
aan de andere kant van de barrica
den staan en waarschijnlijk behoeven
zij ook geen vrees te koesteren, want
de kans lijkt groot, dat deze solda
ten een eventueel bevel tot schieten
niet zullen opvolgen. Dat zal dan
ook wel één van de redenen zijn,
waarom het hoofdkwartier buiten
Algiers is verplaatst
Het woord „burgeroorlog" hangt
thans in de lucht. Aan de éne kant
president De Gaulle, gesteund door
heel Frankrijk, door het merendeel
der Algerijnse Mohammedanen en
door een groot deel van het leger in
Algerië. Aan de andere kant een
handjevol Franse kolonisten, ge
steund door allerlei elementen in
andere steden, waarvan men de
sterkte niet kent en half gesteund
(of althans niet tegengewerkt) door
een deel van het leger. Tussen beide
groepen in staan de Algerijnse na
tionalisten. de gewapende opstande
lingen, waartegen de Fransen nu al
jaren vechten. Zouden deze de
lachende derden zijn, die straks met
de buit gaan strijken?
nen en vrouwen in de straten bij de
barricaden, nu bezet door 6000 op
standige kolonisten, varen in ver
warring gebracht door de dramati
sche bekendmaking op donderdag
avond, dat de burgerlijke en mili
taire hoogste gezagsdragers in op
dracht van de regering te Parijs de
stad hadden moeten verlaten. Velen
meenden slechts één conclusie te
kunnen trekken: dat betekent bur
geroorlog.
DE SrïUATIE IN ALGIERS
Algemeen was ook de angst, dat
de Algerijnse rebellen in troebel
water zouden gaan vissen en een
zelfmoordcommando de stad in zou
den sturen om de verwarring nog
groter te maken. De ra iiotoespraak
van Delouvrier, de gedelegeerd minis
ter voor Algerië, waarin hij zijn ver
trek aankondigde, vatte men in Al
giers op als een voorteken, dat Parijs
bevolen heeft tot actie tegen de op-
standigen over te gaan. Delouvrier en
generaal Challe zijn nu naar een
commandopost in de provincie (Bied)
getrokken waar de troepen zeker
achter de regering staan, om „zonder
bloot te staan aan enige druk te kun
nen handelen". In Algiers vermoedt
men, dat Parijs hiermee de verant
woordelijkheid voor een mogelijke
actie tegen de oproerlingen in de
komende twaalf uren op de officieren
van de parachutistenregimenten bij
de barricaden wil schuiven. Toen
Reuters correspondent deze gedachte
uitsprak, werd de telefoonverbinding
door de censuur verbroken.
In Parijse regeringskringen ver
wacht men, dat de oproerige kolonis
ten vóór De Gaulles radiorede van
vrijdag (20 uur) zullen toeslaan met
aanvallen op regeringsgebouwen,
postkantoor en radiozender.
Als dan bovendien de parachutis
ten in de stad zich bij hen zouden
aansluiten zou de oprichting van een
voorlopige regering in Algier: waar
schijnlijk worden. Maar als de para's
loyaal blijven, zouden zij vrijdag mis
schien een aanval op de barricaden
moeten doen, wat stellig met veel
bloedvergieten gepaard zou gaan.
Een regeringswoordvoerder in Pa
rijs zei, dat Delouvriers bereidheid
„tot het schudden van Ortiz' en La-
gaillarde's handen, wanneer deze
maar zouden willen" zeker niet de
mening van de regering weergeeft
en toegeschreven moet worden aan
gepassioneerde atmosfeer in Algiers.
Inmiddels is wel gebleken, dat de
Mohammedanen zich van de opstan
delingen wensen te distanciëren. Een
tweede poging van oudstrijders om
te bewijzen dat de Mohammedanen
uit de Kasjba van Algiers op hun
hand zijn, mislukte gistermiddag. De
stoet bleek te bestaan uit een dui
zendtal Franse oudstrijders, vijftig
Mohammedaanse oudstrijders en een
aantal vrouwen en jongens.
Het falen schrijft men toe aan het
feit, dat Mohammedaanse oudstrijders
generaal De Gaulle verheerlijken als
een halfgod. Het leger zelf schijnt in
tweestrijd te verkeren: enerzijds wil
men, dat De Gaulle aan de macht
blijft en anderzijds is men het eens
met de oproerigen, dat Algerije Frans
moet blijven.
IN OVERIG ALGERIë
Uit overig Algerië is gisteren wei
nig vernomen. Alleen de burgemees
ter van Oran, -waar oproerigen dezer
dagen een barricade in het centrum
bezetten, vertelde gisteravond bij zijn
onverwachte aankomst op een Parijs
vliegveld, dat gewapende mannen
dezelfde morgen hem en zijn ambte
naren hadden belet aan hun werk
te gaan, waarna hij niet beter had
weten te doen dan naar Parijs te
vliegen.
De spoorverbinding en het lucht
verkeer tussen Oedja aan de Marok
kaanse grens en Algiers werden gis
teren voor onbepaalde tijd verbroken.
Het telefoonverkeer werd eveneens
beperkt. De censuur in Algiers heette
gisterochtend nog slechts voor de Al
gerijnse pers te gelden.
ARRESTATIES IN PARIJS
In Parijs verrichtte de politie gis
teren verscheidene huiszoekingen en
arrestaties bij rechtse extremisten.
Hier en daar zijn vuurwapens en
documenten in beslag genomen. Ook
in Marseille, Lyonn, Nice, Rijssel, Bor
deaux en nog enige andere plaatsen
ging de politie tot actie over. De
communistische partij kondigde aan
voor eenheid tegen de opstandigen,
tegen het fascisme en voor Algerijnse
zelfbeschikking te zullen strijden.
Om U te laten zien, dat het
menens fs, als Gebr. Coster een
opruiming aankondigt, geven wij
U hier een aanbieding die haar
weerga niet leent.
Uitmuntende herenjas
in een voorname stof, genre teddy-
obey, in zeer moderne kleuren.
Gedistingeerd, vlot model met pri
ma afwerking en royale coupe. U
staat verbaasd over de prachtige
kwaliteit!
Coster bewijst zijn opruiming.
Want deze jas, met de normale
verkoopprijs van
koopt U nd, zolang de voorraad
maten
voor
Geen post-of telefoonbestellingen,
LEIDEN:
Haarlemmerstraat 25
ROTTERDAM! Korte Hoogitmt 11 Meent
hk. Gcodjeslngel Katendr. Lagedljk hk.
Dorp weg West-Kiubkade 35.
Een recent portret van H.K.H. prinses Beatrix,
die op 31 januari a.s. haar 22ste verjaardag hoopt te vieren
Foto Max Koot.
40-jarig jubileum
H. de Graaf
De heer H. de Graaf, wonende
Molenstraat 18 te Leiden, hoopt op
2 februari a.s. de dag te herdenken,
dat hij 40 jaar geleden in dienst trad
bij de N.V. „De Leidsche Courant".
De heer De Graaf is al die jaren
machinezetter geweest op de druk
kerij. Het jubileum zal door de N.V.
officieel worden meegevierd.
Processen in
Zuid-Slavië
Te Osijek in Zuid-Slavië is donder
dag het proces begonnen tegen zeven
R. K. priesters en twee seminaristen,
die beschuldigd worden van staats-
vijandige activiteit. Men verwacht
dat het proces vijf dagen zal duren.
Dit is het tweede grote politieke
proces in Kroatië binnen veertien
dagen. Vandaag zullen veertien men
sen, onder wie een Franciscaan in
Zagreb gevonnist worden. Ook deze
mensen zijn beschuldigd van samen
zwering tegen het communistische
bewind.
Men meent, dat deze processen een
onderdeel vormen van een grote
campagne tegen Kroatische nationa
listen, die verbindingen zouden on
derhouden met pro-fascistische emi
granten in het buitenland.
nadering van het hogedrukgebied «n
met het wegtrekken van de depres
sie boven de Noordzee zal de wind
geleidelijk gaan afnemen. Vooral in
het noorden van het land zal iets
koudere lucht worden aangevoerd.
De kans op regen wordt later weer
iets kleiner.
Dit nummer bestaat ait 12 pagina's
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van vrijdagavond tot za-
terd'S'gavond. Opgemaakt te 11.15
uur).
AFNEMENDE WIND
Vooral aanvankelijk nog en-
kele buien, later plaatselijk op-
klaringen. Harde tot krachtige,
geleidelijk tot matig afnemende
v wind tussen noord en west. De-
zelfde of iets lagere temperatu-
i ren.
30 Januari: zon op 08.25; onder 17.22;
maan op 09.18; onder 20.34.
Geen inkomstenbelasting Hoogwaterstanden
II I I 30 Januari: v.m. 4.52; nam. 5.08.
op IJsland
Het weer in Europa
(Advertentie)
DE GAULLE VOOR DE TELEVISIE
De NTS zal vanavond de rede,
welke president De Gaulle tot het
Franse volk richt, rechtstreeks over
nemen van de Franse televisie. Deze
overneming begint om acht uur. Te
voren zal mr G. A. B. Hilterman
een inleiding houden. Na de toe
spraak van president De Gaulle zal
De heer R. M. P. van Schrojenstein- Lantman, hoofd van de Orionschool in Tuindorp Oostzaan, bij een deel van dezelfde spreker een samenvatting
zijn lesmateriaal..van deze toespraak geven.
De IJslandse regering heeft de eer
ste maatregelen bekendgemaakt voor
inlossing van haar belofte, dat de
inkomstenbelasting zal worden afge
schaft.
Blijkens de nieuwe begrotingsvoor
stellen zullen in inkomsten van de
regering uit directe belastingen da
len van 150 miljoen tot 70 miljoen
kroon. De regering wil de inkomsten
belasting afschaffen wegens de wijd
verspreide ontduiking en de hoge in-
ningskosten.
Minder wind
De Bilt, vrijdag 10 uur: Het KNMI
deelt mede:
Een depressie is over de Noordzee
naar het noordoosten in de richting
van Denemarken getrokken. Terwijl
de diepte van de kern maar weinig
veranderde, hadden luchtdrukstijgin
gen op enige afstand van het centrum
tot gevolg, dat de luchtdrukverschil-
len en dus ook de wind boven de
Noordzee en onze omgeving aanzien
lijk toenamen.
Deze luchtdrukstijgingen hangen
samen met een hogedrukgebied, dat
zich naar de Britse eilanden en voor
al naar Frankrijk uitbreidt. Op de
max.
min.
HELSINKI
geh. bew.
—13
—19
STOCKHOLM
ijzel
2
4
OSLO
zw. bew.
1
3
KOPENHAGEN sneeuw
3
0
ABERDEEN
zw. bew.
4
1
LONDEN
onbew.
8
2
AMSTERDAM
geh bew.
9
4
BRUSSEL
regen
10
4
LUXEMBURG geh. bew.
8
3
PARUS
onbew.
9
3
BORDEAUX
mist
11
0
GRENOBLE
regen
14
7
NICE
geh. bew.
11
9
BERLIJN
geh. bew.
3
3
FRANKFURT
licht bew.
10
4
MüNCHEN
geh. bew.
9
3
zürich
regen
9
4
GENèVE
geh- bew.
7
3
LOCARNO
regen
4
3
WENEN
geh. bew.
2
1
INNSBRUCK
regen
15
2
ATHENE
zw. bew.
19
11
ROME
zw. bew.
17
12
AJACCIO
geh. bew.
8
MADRID
licht bew.
11
4
MALLORCA
geh. bew.
17
8
Rijkdom is niet de alpha en omega
van het leven.