Polen moeten harder
Berlijn is geen West-Duitsland
De Gaulle in mei naar Washington
De Franse kernbom
Uitzonderingstoestand
in Roeanda
M.N.A. aanvaardt De Gaulle's plan
Mitterrand in
het nauw
S)e CöfoióeSoii/ïtf/ttt
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1959
51ste JAARGANG x No. 14863
werken voor
minder geld
Telefoon; Directie, Abonnera., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.59 p.w., f2.55 p.maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. f8.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes fl.50.
Russisch protest
Rusland heeft bij Amerika, Enge
land en Frankrijk geprotesteerd tegen
de oprichting van een radiostation in
West-Berlijn, meldt het Russische
persbureau Tass. Het persbureau ver
meldt de naam van de zender als
„Deutschlandfunk". De zender is op
gericht op initiatief van de Westduitse
regering, aldus Tass, en dat is onver
enigbaar met de status van West-
Berlijn.
De zender is kennelijk bedoeld voor
vijandige activiteit jegens Oost-Duits-
land, aldus de nota. De handelwijze
kon slechts worden gezien als een po
ging de komende besprekingen over
Berlijn te ondergraven.
De Sowjet-regering verwacht dat
Amerika, en ook Engeland en Frank
rijk, zullen voorkomen dat de Bonds
republiek zich aan onwettige activi
teit schuldig gaat maken.
In Britse kringen wordt het waar
devol geacht, dat de Sow jet-Unie de
westelijke rechten in Berlijn nog
steeds blijkt te erkennen. De publi-
Meer werk, minder
loon in Polen
Piotr Jarosewicz, vice-premier van
Polen, heeft in een bijeenkomst van
leidende economische functionarissen
van de communistische partij, minis
ters en leidende figuren uit de in
dustrie verklaard, dat de lonen noch
de werkgelegenheid volgens de be
staande plannen in 1960 zullen kun
nen stijgen.
Wel zal de produktie met 7,4 pro
cent moeten worden verhoogd. In het
lopende jaar bedraagt de stijging der
produktie 9 procent en die van de
lonen 10 procent De Poolse industrie
moet, naar Jarosewicz uiteenzette,
het volgend jaar orde op zaken .stel
len en haar economische tekort
komingen stelselmatig elimineren.
Het is niet onmogelijk, dat het vol
gend jaar in vele fabrieken het loon
fonds en het pei1 ran de werkgele
genheid lager-zullen zijn dan in 1959
en dat dit gepaard zal gaan met een
verzwaring van de produktietaken.
Het komt in de Poolse industrie nog
steeds voor, dat er te veel personeel
is, dat de werkuren niet goed wor
den benut, dat er onjuiste arbeids
normen worden aangelegd en dat er
loonsverhogingen plaatsvinden, die
niet gerechtvaardigd zijn, aldus Jaro
sewicz. Hij verklaarde, dat er nog
steeds geen effectieve maatregelen
zijn genomen om hieraan een eind
te maken.
Prof. dr. C. J. van Nieuwenburg
van de afdeling scheikundige techno
logie der Technische Hogeschool te
Delft heeft gistermiddag de vlag ge
hesen op de hoogste punt van het
nieuwe laboratorium voor micro-ana
lyse, dat in de nieuwe wijk van de
Technische Hogeschool in de Wippol-
der volgens het „Prefabricated-sy-
steem" is verrezen. In totaal zullen
er ter uitbreiding van de afdeling
scheikundige technologie der T.H.
vier hoofdblokken komen, elk be
staande uit een kelder en vier bouw
lagen. Men hoopt volgend jaar augus
tus het gehele laboratorium ter be
schikking te hebben.
katie van de nota door Moskou voor
dat de westelijke landen tijd hebben
gehad haar te bestuderen, schijnt
volgens deze kringen in te houden,
dat de Sowjet-Unie de nota in hoofd
zaak uit propagandistische overwe
gingen heeft verzonden.
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken Herter heeft ver
klaard, dat het nieuwe Westduitse
wetsontwerp betreffende radio en
televisie, dat het voorstel inzake de
Berlijnse zender bevat, nog door de
Bondsraad moet worden behandeld.
Als het wordt aangenomen, moet het
nog worden goedgekeurd door de
geallieerde Kommandantura in Ber
lijn, bestaande uit Amerika, Franrijk
en Engeland.
Twee Duitse journalisten, Mier-
Inig en Hutt, zijn donderdag met een
kleine vrachtauto te Kaapstad aan
gekomen, waarmee zij in vijfentwin
tig dagen van de Noordkaap in Noor.
wegen naar de Kaap de Goede Hoop
in Zuid-Afrika zijn gereden.
Met de nieuwe grote telescoop
van de universiteit van Californië
heeft men ontdekt, dat de kern van
de grote Andromeda-nevel, die circa
twee miljoen lichtjaar van de aarde
is verwijderd, veel sneller ronddraait
dan de buitenkanten van die nevel,
iets dat tot op heden niet bekend
was.
Tengevolge van de hevige
sneeuwstormen en de zware sneeuw
val in Montana, Noord- en Zuid-Da-
kota, Nebraska, Missouri, Winconsin
en Illinois zijn donderdag 12 mensen
om het leven gekomen. Vijf van hen
werden bij ongelukken in Illinois
gedood.
Topconferentie weer
teruggeschoven
Diplomatieke waarnemers te Was
hington hebben gisteren gezegd, dat
verwacht wordt, dat president De
Gaulle na zijn bezoek aan Londen
naar Washington zal gaan.
Aangenomen wordt, dat dit bezoek
aan Washington in mei zal plaats vin
den. Dit zou betekenen, dat de top
conferentie van Oost en West wordt
uitgesteld tot eind mei of juni.
Herter, de Amerikaanse minister
van Buitenlandse zaken, heett giste
ren op zijn persconferentie gezegd te
hopen, dat een top-conf eren tie tus
sen Oost en West tussen 1 maart en
midden-april zal kunnen worden ge
houden. Herter is er echter niet zeker
van, dat het zo geregeld kan worden.
Voor het bepalen van een datum
voor een topconferentie moest reke-
De politieke commissie van de Al
gemene Vergadering der V. N. heeft
zich donderdagavond uitgesproken
tegen Frankrijks voornemen om een
kernbom in de Sahara tot ontploffing
te brengen.
Zij beval de Algemene Vergade
ring aan, haar „ernstige bezorgdheid"
te kennen te geven over dit voorne
men en Frankrijk te vezoeken de
proef af te gelasten.
Het besluit betekent een overwin
ning van de 22 Aziatische en Afri-
kanase landen, die de desbetreffende
resolutie hadden ingediend.
De resolutie werd aangenomen met
46 stemmen vóór, 26 tegen en tien
onthoudingen. Engeland en de V. S.
stemden tegen.
Vóór de resolutie stemden o.m. de
landen van het communistische blok
en Canada, tegen o.m. Engeland, de
V. S., Frankrijk, Nederland en Bel
gië".
Voorts werd nog een ontwerpre
solutie verworpen, die was ingediend
door Engeland, Italië en Peru. Hier
in wordt Frankrijk verzocht zich ak
koord te verklaren met een even
tuele overeenkomst over het staken
van de kernproeven en rekening te
houden met de standpunten, die in
het debat naar voren zijn gekomen.
Deze ontwerpresolutie werd verwor
pen met 24 stemmen voor, 38 tegen
en 20 onthoudingen.
ning gehouden worden met de agen
da's van alle betrokken staatshoof
den. Zo had president Eisenhower
verplichtingen en een factor was ook
of president De Gaulle van Frankrijk
Washington vóór of na zijn staatsie-
bezoek in april aan Engeland zal be
zoeken.
Volgens Herter willen de Verenig
de Staten een top-conferentie op een
zo vroeg mogelijk tijdstip vastgesteld
hebben. Op de vraag of hij juni of
juli te laat zou vinden voor een top
bijeenkomst zei Herter: „Dat hoeft
niet".
Voorzover hij wist zou bonds
kanselier Adenauer aanwezig zijn bij
het gehele westelijke top-overleg in
Parijs en niet alleen wanneer Duits
land ter sprake zou komen.
Herter verklaarde, voorstander te
zijn van verlenging van het verbod
op Amerikaanse kernproeven tot na
31 december, als het slechts een
kwestie van weken zou zijn dat er
met de Russen te Genève wordt on
derhandeld over het staken van kern
proeven. Hij had ernstige bedenkin
gen tegen een langdurige verlenging
van het verbod totdat men zou weten
wat het resultaat van de onderhan
delingen met de Sowjet-Unie is.
In Roeanda is gisteren de uitzon
deringstoestand afgekondigd om beter
het hoofd te kunnen bieden aan de
moeilijkheden, zo deelde de Belgi
sche minister voor Kongo en Roeanda
Oeroendi, de schrijver, In de Bel
gische senaat mee. Hij voegde eraan
toe, dat er echter over het geheel een
verbetering was ingetreden.
Majoor Logiste is tot militair gou
verneur van Roeanda benoemd. Lo
giste heeft speciale volmachten ge
kregen, waardoor hij arrestaties en
huiszoekingen kan gelasten, openbare
bijeenkomsten verbieden en speciale
rechtbanken installeren.
De uitwerking van bepaalde, door
majoor Logiste genomen maatregelen
heeft zich reeds doen gevoelen, aldus
minister de Schrijver.
Wel is de toestand over het alge
meen verbeterd, maar in verschei
dene delen van Roeanda vinden nu
en dan nog gevechten plaats. Giste
ren hebben zich enkele botsingen
voorgedaan tussen ordeverstoorders
en politie.
Een gewapende bende, die uit Wa-
toetsi's zou hebben bestaan, is twee
dagen geleden de grens tussen Roe
anda en het noorden van het aan
grenzende koninkrijk Oeroendi over
gestoken en heeft op het gebied van
Oeroendi 'n Bahoetoe-leider en diens
gezin gedood.
In Oeroendi is het gedurende de
wanordelijkheden in Roeanda rustig
gebleven.
Ski-festijn in vogelvlucht
In de Gevangenpoort te 's-Gra-
venhage vindt van 21 november 1959
tot en met 14 februari 1960 een ten
toonstelling plaats Onder de titel
„Verleden en heden van de Gevan
genpoort". Deze tentoonstelling geeft
door middel van schilderijen, prenten
en afbeledingen een beeld van de
ontwikkeling van dit gebouw in de
loop der eeuwen.
Op de .Zugspitze" in Duitsland is men reeds druk aan het skiën. Zonder
onderbreking brengt de skilift de liefhebbers naar de top. De vogels houden
een eigen slalom.
Van de wal op de vis
Engelsman Vissend
over hel Kanaal
Inzake Algerië
De „Algerijnse Nationale Bewe
ging", de M.N.A., de mededingster
van het Nationale bevrijdingsfront"
(FX.N.), uit welks leiders de in Cairo
zetelende .Algerijnse voorlopige re
gering" is samengesteld, heeft ver
klaard bereid te zijn „verantwoorde
lijkheden te aanvaarden" onder De
Gaulle's plan, dat er in voorziet de
Algerijnen het recht tot zelfbeschik
king te verlenen.
„De verklaringen, welke de Franse
president op zijn dinsdag j.l. gehou
den persconferentie heeft afgelegd,
bevatten elementen, die zouden kun
nen leiden tot een staken van het
vuren en een vreedzame, rechtvaar
dige en democratische regeling van
het Algerijnse vraagstuk", aldus
heeft de M.N.A. in een communiqué
verklaard.
Hierin worden ook de verzekerin
gen van De Gaulle verwelkomd,
waarin hij zegt, dat de Algerijnen
zich in volledige vrijheid over hun
toekomst zullen kunnen uitspreken
en dat alle Algerijnen, ongeacht hun
politieke overtuiging, aan de stem
ming en de voorbereidingen daartoe
zullen kunnen deelnemen.
De M.N.A. heef het eerst de Alge
rijnse onafhankelijkheid gepropa
geerd. In de eerste stadia van de op
stand heeft zij echter veel aanhan
gers aan de F.L.N. verloren. De wed
ijver tussen de twee organisaties
heeft velen in Algerië en Frankrijk
het leven gekost.
De lieder van de M.N.A., Messali
Hadj, woont thans te Chantilly, naby
Parijs. Hij werd in januari j.l. ont
slagen uit de hem Op een eiland ter
hoogte van de Franse Atlantische
kust opgelegde internering.
Regeringsdiner in Amsterdams Rijksmuseum
In het Rijksmuseum te Amsterdam heeft de Nederlandse regering donderdagavond een diner aangeboden aan de
ministers van onderwijs in de E.E.G.-landen, die voor een conferentie in Nederland vertoeven. De foto toont
tijdens dit diner v.Ln.r. achter de tafels: staatssecretaris dr. H. R. van Houten van Buitenlandse Zaken, de Britse
ambassadeur sir Paul Mason, de Duitse prof. dr. J. Tiburtius, minister-president prof. dr. J. E. de Quay., de
Frans minister Andre Boulloche, de Belgische ambassa deur F. X. J. M. G. baron van der Straten Waillet, staats
secretaris G. C. Stubenrouch van O., K. en W., en Z. E. J. P. Kremer, de Luxemburgse ambassadeur. Rechts op de
voorgrond minister mr. J. M. L. Th. Cals, midden voorgrond minister mej. mj. M. A. M. Klompé.
Een speciale commissie van
Franese senaat voor bestudering van
het verzoek van de justitie om op
heffing van de parlementaire on
schendbaarheid van senator Frangois
Mitterrand heeft zich met 21 tegen
8 stemmen voor opheffing van die
onschendbaarheid uitgesproken. Nu
zal de senaat in voltallige zitting een
uiteindelijk besluit hierover moeten
nemen.
Door de parlementaire onschend
baarheid kan een lid van senaat of
Nationale Vergadering gedurende het
zittingsjaar van deze colleges niet ge
rechtelijk vervolgd worden. De hui
dige zitting van de senaat zou tot
18 december duren maar het is niet
onmogelijk dat dit college daarnh nog
in buitengewone zitting bijeen blijft.
De justitie heeft om de maatregel
tegen Mitterrand verzocht om hem te
kunnen vervolgen op beschuldiging
van minachting van de magistratuur.
Zij verwijt hem, dat hij bij zijn eer
ste aangifte na de op hem gepleegde
aanslag de politie een verkeerde
voorstelling van zaken heeft gegeven.
OP HET SPOOR VAN VERMISTE
ENGELSE STRAALJAGER?
Een vliegtuig van de Marinelucht
vaartdienst heeft vanochtend om
tien voor elf op twintig mijl ten
noordwesten van Den Helder een
geel voorwerp zien drijven, dat even
tueel een dinghy zou kunnen zijn van
de vermiste Engelse straaljager. Uit
Den Helder en uit Texel zijn red
dingboten uitgevaren. Het mijnen
veeg squadron 123, dat op de Noord
zee aan het oefenen is, heeft opdracht
gekregen zich naar de aangegeven
plaats te begeven.
Ook een toestel van de RAF. heeft
geseind, dat het het gele voorwerp
heeft waargenomen.
Later bleek, dat het niet afkomstig
was van de straaljager, maar dat het
een aantal boomstammen of plan
ken moest zijn.
Een Britse auteur, die tevens wa
terkers kweekt, Ronald Pearson, wil
op een walvis of een bruinvis het
Kanaal oversteken. Als hij er het
geld voor bij elkaar kan krijgen,
leent hij de visen van het Oceana-
rium van Florida, waar ze naar ver
luidt een walvisje van bijna vier me
ter en enkele bruinvissen getemd
hebben.
Volgen de „News Chrtnicle" is
het Pearson volkomen ernst met zijn
plan en is dit plan ook volgens an
dere Britse viskenners niet zo gek.
Dr. F. C. Frazer van het natuur
kundig museum van Kensington
noemde het een plan, dat zeer zeker
uit te voeren is en dr. Kenneth Black-
house, die onlangs een bezoek bracht
aan het Oceanarium van Florida zei,
dat hij zelf ook al eens aan zo iets
gedacht heeft. „De bruinvissen in het
Oceanarium tonen zich even intelli
gent en trainbaar als chimpansees",
zei hij. „Ik heb me door hén door
het water laten trekken. Ze hebben
daar veel plezier in. Als de dieren
in een grote tank voor zo'n kanaal-
tocht getraind zouden worden, zou
het volgens mij best gaan".
Pearson is van plan om gekleed
in een rubberpak en voorzien van een
ademhalingsapparaat op de rug van
de walvis te „rijden" of zich aan teu
gels te laten trekken door enkele
bruinvissen. Het zal dan waarschijn
lijk nodig zijn om een boot met een
tros vissen er aan als lokmiddel
vooruit te laten varen om de weg te
wijzen.
Pearson zou op deze wijze meer
belangstelling willen kweken voor
zeevissen, die volgens hem opvallend
intelligent en vriendelijk voor de
mensen zijn.
Iets minder koud
Het KNMI deelt mede: Een kleine
depressie, die gisterochtend nog op
de westelijke Oceaanhelft was gele
gen, is met een gemiddelde snelheid
van 95 km per uur naar het oosten
getrokken en zeer sterk in diepte
toegenomen. Vanochtend lag de kern
boven Midden-Ierland met een baro
meterstand van 962 mb. In een groot
deel van Engeland daalde toen de ba
rometer met 10 tot 15 mb per drie
uur. De luchtdrukverschillen namen
bijzonder snel toe, hetgeen boven het
Kanaal resulteerde in stormwinden
van kracht 9 10. In ons land begon
reeds in de loop van de nacht de wind
eveneens toe te nemen. De mist werd
daardoor geleidelijk dunner en was
vanmorgen bijna overal verdwenen.
Intussen begon de verplaatsings
snelheid van de depressie af te ne
men. Vermoedelijk zal ze ergens bo
ven Engeland tot stilstand komen en
gaan opvullen. Het koufront van de
depressie zal ons land passeren, waar.
na de wind afneemt, en iets gaat rui
men. Er stroomt dan polaire lucht
binnen, die iets minder koud is dan
de lucht, die vandaag uit Frankrijk
naar hier wordt gebracht.
Oosterbeek krijgt een kabelzweef-
baan. Deze zal worden opgericht op
het terrein van de uitspanning Wes
ter bouwing te Oosterbeek. Men zal
er een rondrit kunnen maken waarbij
men een vergezicht over de Betuwe
zal hebben. Met de bouw ervan zal
terstond begonnen worden, zodat de
zweefbaan in 1960 in gebruik kan
worden genomen.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
(Medegedeeld door 't K.N.M.L
Geldig van vrijdagavond tot
zaterdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
ONBESTENDIG
Veranderlijke bewolking en
plaatselijk enkele buien, maar
vanavond en vannacht voorna
melijk in het oosten van het land
nog aanhoudende regen. Matige
tot krachtige, aan de kust tijde
lijke stormachtige wind tussen
zuidoost en zuidwest. Iets min
der koud.
14 Nov.: zon op 07.56, onder 16.52;
maan op 16.50, onder 06.38.
Hoogwaterstanden
14 Nov.: v.m. 2.44; nam. 2.58.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer temp.
HELSINKI geheel bewolkt
STOCKHOLM regen
OSLO geheel bewolkt
KOPENHAGEN geheel bew.
ABERDEEN zwaar bewolkt
LONDEN regen
AMSTERDAM geheel bew.
BRUSSEL geheel bewolkt
LUXEMBURG mist
PARIJS geheel bewolkt
BORDEAUX zwaar bewolkt
GRENOBLE zwaar bewolkt
NICE licht bewolkt
BERLIJN licht bewolkt
FRANKFORT geheel bew.
MüNCHEN geheel bewolkt
ZüRICH regen
GENèVE geheel bewolkt
LOCARNO regen
WENEN zwaar bewolkt
INNSBRUCK regen
ROME regen
AJACCIO half bewolkt
MADRID onbewolkt
LISSABON licht bewolkt
Korreltje
De enige weg om een vriend te
hebben is: er zelf een te zijn.