aoor zijn oudste kleinzoon onthuld
ITALIANO
Monument voor Albert Plesman
Een blijk van hulde voor zijn levenswerk
c
WOENSDAG 7 OKTOBER 1959DE LEIDSE COURANT PAGINA 5
tijd, is in de grote maatschappij, die
I I I I I I de KLM thans is geworden, geenszins
ter levert soms de vreemdste ervarin-
Imitatie „Made in Japan'
Vanmorgen, op de dag dat 't veertig
jaar is geleden, dat de Koninklijke
Luchtvaartmaatschappij te 's-Gra-
venhage werd opgericht, is vlak bij
het hoofdkantoor van deze maat
schappij, nabij het kruispunt van de
Koninginnegracht en de Prof. B. M.
Teldersweg, het Pleman-monument
onthuld door de oudste kleinzoon van
de grondlegger der K.LJVL, Albert
Robert Plesman.
Bij deze onthulling waren o.m. aan
wezig mevrouw de weduwe S. Ples
man—Van Eijk, haar zoon Albert
Plesman Jr., haar dochter mevrouw
SmithuysenPlesman, zeven klein
kinderen en verdere familieleden,
verscheidene autoriteiten van rijk,
provincie en gemeente, van burger
lijke en militaire luchtvaartinstanties,
en oud-KLM-vliegers.
DANK AAN DUIZENDEN.
Nadat de genodigden van het „Co
mité nationaal monument dr. A. Ples
man" hun plaatsen op stoelen en
speciaal voor die gelegenheid ge
plaatste tribunes hadden ingenomen,
arriveerde mevrouw PlesmanVan
Eijk met haar familie. Inez van der
Wiel, dochtertje van de directeur van
de K.L.M. mr. J. van de Wiel, bood
mevrouw Plesman een boeket witte
orchdieeën aan.
Dr. ir. M. H. Damme, voorzitter
van het „Comité nationaal monument
dr. A. Plesman" schetste in een rede
de totstandkoming van het comité,
waartoe reeds op 8 januari 1954,
ruim een week na het overlijden van
dr. Plesman op oudejaarsdag 1953, de
eerste stappen werden ondernomen
door de toenmalige burgemeester van
's-Gravenhage, mr. F. M. A. Schok
king.
De heer Damme betuigde zijn
dank aan de vele duizenden die
naar vermogen financiële steun heb
ben verleend bij de optrichting va?n
dit monument. „Ook hierbij trad dui
delijk aan de dag dat in alle lagen
der bevolking de behoefte werd ge
voeld om Plesman, die allen kennen
als de bouwer van onze fenomenale
en in de volle zin des woords natio
nale luchtvaartmaatschappij, de KLM,
de in ons land uitzonderlijke hulde
te brengen die aan de oprichting van
een monument ten grondslag, ligt."
NIET UITSLUITEND
PERSOONLIJK SUCCES.
Van meet af aan heeft het comité
zich op het standpunt gesteld dat het
monument bij de persoonlijkheid Van
Plesman niet zou passen als het al
leen het uiterlijk van een in zijn
werken „geslaagd" staatsburger zou
weergeven. „Plesman zelf was het er
allerminst om te doen succes in een
door hem beheerde onderneming te
behalen. Het was er hem minstens
evenzeer om te doen zijn visie op taak
en toekomst van de luchtvaart, steu
nend op zijn algemene opvatting van
menselijke waarden en menselijke
verhoudingen ingang te doen vin
den.
Wij allen die Plesman in dit uur
in onze herinnering zien herleven,
wij denken aan zijn hele verschij
ning, die in houding, gebaar en in al
les wat overigens een mens typeert,
zijn wezen tot uitdrukking bracht.
Alles bij hem sprak van durf en
kracht, van zijn zelfvertrouwen,
vastberadenheid en doorzettingsver
mogen, maar dat alles toch gepaard
aan een blik omhoog, zowel geeste
lijk als daadwerkelijk."
De heer Damme betuigde de dank
van het comité aan de beeldhouwer
Mari Andriessen voor het scheppen
van een monument „dat Plesman
weergeeft zoals hij in gedachten voor
ons staat" en aan de architect prof.
Holt.
De heer Damme verzocht daarna,
nadat een hoornblazer van de Ko
ninklijke Marine het signaal „geef
acht" had doen weerklinken, aan Al-
bert Plesman het standbeeld van zijn
grootvader te onthullen.
Het K.L.M.-mannenkoor zong ver
volgens gezang 300a.
Daarna legden Albert Robert Ples
man en de heer Albert Plesman Jr.,
hoofdvertegenwoordiger der KLM in
Italië, een krans van de familie Ples
man aan de voet van het monument.
De heer Damme legde een krans neer
namens het comité.
per rol
lekkere
EEN PRODUKT VAN KING- EN RANGFABRIEKEN TONNEMA N.V. SNEEK
(Advertentie).
PERSOONLIJKE HERDENKING.
De minister-president, prof. dr. J.
E. de Quay, zeide in zijn rede o.a. dat
de regering het op hoge prijs stelt
zich aan te sluiten bij de gevoelens
van bewondering en dankbaarheid
die door de heer Damme zijn uitge
sproken. De minister-president noem
de het een goede gedachte het ju
bileum van onze Nederlandse bur-
.gerlijke luchtvaart dus van een
instelling ditmaal te plaatsen in
het teken van een persoonlijke her
denking. „Want de K.L.M. is de
schepping van Plesman en Plesmans
leven zelf was zo nauw met zijn
werken verbonden, dat deze beide
voor ons niet meer te scheiden zijn."
De minister-president legde na
zijn rede namens de regering een
krans aan de voet van het monu
ment.
gen en verrassingen op.
Zo gebeurde het eens, dat in Mek
ka een Arabische prins met bestem
ming New York aan boord van een
KLM-toestel ging. Zoals het een pel
grim betaamt, verzonk hij onmiddel
lijk in diep gepeins. Toen hij de ste
wardess ontwaarde, was het echter
spoedig met die vrome rust gedaan.
Met beide handen voor de ogen pro
testeerde hij luid en lang tegen deze
inbreuk op de Mohammedaanse ge
bruiken: een ongesluierde vrouw, on
gehoord! De onthutste stewardess
wist niet beter te doen dan zo snel
mogelijk de boordkeuken in te vluch
ten. Gelukkig was er een hofmeester
aan boord, die, ongesluierd, haar taak
over kon nemen. Na enkele uren
scheen de prins zich bedacht te heb
ben. „Die stewardess is een lid van
de bemanning", gaf hij te kennen, „en
helemaal geen vrouw". Even later
was hij in geanimeerd gesprek ge
wikkeld met het meisje, ongetwijfeld
zichzelf excuserend met de gedachte,
dat hij tegen een vliegtuigonderdeel
aan het praten was.
Vliegende geisha's
vieren K.LM.-feest
Drie maanden lang zullen driedui
zend toeschouwers diemaal per dag
de „Drie Kanaries" en driehonderd
danseresjes in het grootste revuethea
ter ter wereld, het Kokusay-theater
te Tokio, bij him viering van het
veertigjarige KLM-feest kunnen be
wonderen.
De „Drie Kanaries" zijn op het
ogenblik de meest geliefde Japanse
danseresjes, actrices en zangeresjes.
Zij zullen als „vliegende Geisha's"
in KLM-stewardessen-uniform op
treden, omwolkt door hun driehon
derd collegaatjes in „Nederlandse
costuums". De feest-scène speelt zich
af tegen een décor, dat de staat van
een modern KLM-vliegtuig ver
beeldt.
Eén wachtmeester
op vrije voeten
De heer S., een van de vijf wacht
meesters van de Rijkspolitie in de
verkeersgroep Amsterdam, die on
langs op verdenking van corruptie
werden gearresteerd, is door de
rechtercommissaris op vrije voeten
gesteld. Er zijn geen bewijzen aan
gevoerd, waaruit zou blijken, dat de
heer S. zi^h aan het hem ten laste
gelegde zou hebben schuldig ge
maakt.
Door zijn arrestatie werd de man
geschorst. Deze schorsing zal nu eerst
opgeheven moeten worden, vóór de
wachtmeester weer dienst zal kun
nen doen. De affaire heeft hem even
wel zo aangegrepen, dat hij nu in
overspannen toestand verkeert. Daar
door zal hij zijn werk voorlopig niet
kunnen doen.
Het veertigjarig bestaan van de K.L.M. trekt ook in het buitenland veel
aandacht: in een grote revue in Tokio (iedere dag 9000 toeschouwers! is
een scene ingelast waarin de „Drie Kanaries" een drietal zeer bekende
Japanse actrices als K.L.M. stewardessen optreedt. De bijgaande foto
werd tijdens zo'n optreden gemaakt. Als coulisse fungeert een groot namaak-
staartstuk van een K.L.M.-vliegtuig.
g
PLESMAN ALS HAGENAAR.
De burgemeester van 's-Gravenha
ge, mr. H. A. M. T. Kolfschoten,
schonk in zijn toespraak bij het aan
vaarden namens de gemeente van het
standbeeld aandacht aan Plesman als
Hagenaar. „Er is tijdens zijn leven al
gezegd dat hij een man was die graag
in paradoxen sprak en die paradoxaal
handelde", aldus de burgemeester.
„In feite was zijn leven zelf een pa
radox. Want terwijl Plesman van de
wereld zijn werkterrein maakte, heeft
hij vrijwel zijn hele leven gewoond
en geleefd op enkele vierkante kilo
meters grondgebied binnen de Haag
se stadsgrenzen".
Thans, met het plaatsen van zijn
standbeeld op deze plek, in welke
omgeving Plesman als jongen heeft
gespeeld en als man gewerkt, mogen
wij de paradox van zijn leven voltooid
zien. Hier immers, over het land
schap van zijn herinnering omhoog-
ziend naar de vogels, die hij zag als
kind en die ooit het teken zouden
worden van zijn levenswerk, houdt
hij tevens vast aan de grond, die hem
zijn leven lang is lief geweest".
Een 27-jarige inwoner van Frank
furt is gisteren aan de grenspost
Maalbroek aan de Duitse grens
door de Nederlandse marechaussee
staande gehouden.
Wegens in Duitsland gepleegde op
lichting tot een bedrag van 32.000
stond de man in het internationaal
opsporingsregister genoteerd. De ar
restant had enige tijd in Zuid Ame
rika vertoefd doch was tijdelijk naar
Europa teruggekeerd. Toen hij werd
aangehouden stond hij op het punt
naar de V.S. te emigreren.
Suppoost in
museum neergeslagen
In het Gemeentemuseum te Den
Haag heeft gisteravond een onbe
kend gebleven man een van de sup
poosten neergeslagen. De bewaker,
de 53 jaar oude heer G. J. H., liep
hierbij een wonde aan het hoofd op.
De overvaller ontkwam.
De suppoost maakte zijn ronde en
ontdekte daarbij achter een pilaar
een onbekende man. Op de vraag,
wat hij daar deed, antwoordde de
indringer dat hij opgesloten zat. De
bewaker vertrouwde het zaakje niet
en verzocht de man, met hem mee te
gaan. Aan dat verzoek gaf de vreem
deling zonder verzet gevolg maar in
de grote hal gekomen kreeg de sup
poost onverwacht een slag op het
hoofd. Daarop vluchtte de vreemde
ling het museum uit.
JAGERS TE WATER.
Dinsdagmorgen omstreeks vijf uur
staken drie jagers, de heren H. 3
ir. H. E. en de Fransman P. B.
ter hoogte van het Noorde!nde bij
Kamperveen per roeiboot het Velu-
wemeer over met de bedoeling een
den te gé.an jagen in Oostelijke Fle
voland. Toen zij midden in de diepe
vaargeul waren is door nog onbeken
de oorzaak de roeiboot omgeslagen
en geraakte de drie mannen te wa
ter. Zij klemden zich aan de roeiboot
vast, die met de kiel naar boven
dreef en waarvan de ketting op de
bodem vastraaKt.e, zudat de mannen
niet met de boot naar de wal konden
komen. Ir. E. zwom naar de kant en
probeerde hulp te krijgen van auto
mobilisten. Dit nam geruimde tijd in
beslag. Nadat de beide anderen bijna
,een uur in het water hadden gelegen,
werden ze door een voorbijvarende
schipper gered. De toestand van de
Fransman was toen zodanig, dat hij
zich onder geneeskundige behande
ling moest stellen
K.L.M.-babyrace
in Amerika
Winnaars in de „stork-club"
In vierentwintig Amerikaanse ste
den werd in de komende nacht een
ongekende race tegen het horloge ge
houden. Twee dozijn babies zouden de
gelukkige winnaars kunnen zijn.
In deze vierentwintig steden zijn
namelijk KiLM-kantoren gevestigd.
Voor het eerste kind, dat in ieder van
die steden precies na de twaalfde
klokslag het eerst ter wereld kwam
lag een KLM-aendeel van vijflen-
twintig dollar klaar. Vele honderden
ouderparen zaten in spanning of hun
toekomstige spruit „morny-earninig
capacity" zou bezitten en meteen bij
het eerste kreetje reeds de grondslag
voor een fortuin zou leggen.
De KLM zal deze prijswinnaartjes
verheffen tot leden van de wel zeer
exclusieve „KLM veertigste-verjaar-
dags-ooievaarsclub". Deze stork-club
heeft uiteraard nog beloften voor de
toekomst in petto.
Het middernachtelijk uur van 6 op
7 oktober is gekozen in verband met
de veertigste verjaardag van onze na
tionale luchtvaartniaatschappdj.
Leidse patiënten vertrokken voor bootreis
VELE KRANSEN EN BLOEM
STUKKEN.
Dinsdag werden weer militaire vrachtwagens ingeschakeld bij het vervoer
van aanvullend veevoeder naar de „droogte-streken", waar men met ernstige
veevoer-tekorten te kampen heeft. In de vroege morgen hebben de man
schappen van de Genie-troepen te Keizersveer hun vrachtwagens bij Tweede
Tol onder Dordrecht volgeladen met bietekoppen. Een transport van zestien
zwaar op hun veren „zuchtende" vrachtwagens begaf zich tegen de middag
naar Stamprooi bij Weert. De koeien stonden onderweg likkebaardend de
wagens na te kijken. Toen het transport tegen zes uur namiddags in het
Limburgse plaatsje aankwam, hieven de koeien een dankbaar geloei aan,
een groots compliment jegens de militairen. Toen de wagens afgeladen
werden, stoven de dieren toe om zich de hapjes lekker te laten smaken.
Foto boven: opladen bij Nieuwe Tonge. Foto onder: dankbare koeien in
Stamprooi.
Burgemeester Kolfschoten legde
vervolgens een krans namens het ge
meentebestuur. De president-commis
saris van de K.L.M., dr. ir. F. Q. den
Hollander hield vervolgens een korte
rede en legde daarna met de presi
dent-directeur van de maatschappij,
de heer I. A. Aler, een krans namens
de K.L.M.
Omstreeks dat ogenblik vlogen een
eenmotorige Fokker F7a uit de dagen
van weleer en een van vier schroef-
turbine motoren voorziene Lockheed
„Electra" van de K.L.M. die binnen
kort in dienst worden gesteld, over
de plek waar het standbeeld staat.
Vice-admiraal H. H. L. Pröpper,
voorzitter van het comité verenigde
chefs van staven legde daarna een
krans namens de gezamenlijke
strijdkrachten. Voorts werd een groot
aantal kransen en bloemstukken aan
de voet neergelegd namens een groot
aantal instellingen en organisaties
o.a. de Koninklijke Nederlandse Ver
eniging voor Luchtvaart, de N.V.
Luchthaven Schiphol en vele andere
instanties en verenigingen.
HERFST
Dat de herfst nu werkelijk zijn in
trede heeft gedaan, bleek gister
avond in Voorburg. Er werden zoveel
elektdische kacheltjes aangestoken,
dat het net overbelast werd en de
hoofdzekering uitviel. Hierdoor was
er in een deel van 'Voorburg van
20.00 uur tot tien voor half negen
geen elektriciteit
Om elf uur vanmorgen vertrok van
haar ligplaats bij de Wilhelminabrug
de „Prinses Irene" met aan boord 96
verpleegden van het huis „Sollglytt",
Plantsoen 1, te Leiden. Dit rust- en
verpleeghuis wordt geleid door het
echtpaar G. Teesink, dat twaalf jaar
geleden het initiatief nam tot stich
ting van een tehuis aan de Hooi
gracht. Later verhuisde men naar het
Plantsoen.
Er bestond reeds in het tehuis de
gewoonte de patiënten ééns per jaar
mee uit te nemen voor een bustocht
Men betreurde het echter, dat hier
aan slechts een deel van de bewoners
van het tehuis kon meedoen. De bij
drage van deelnemers in de spaarcluib
werden van 10 op 25 cent gebracht
en dank zij de medewerking van ve
len slaagde men erin een schip te
charteren. Nu konden alle verpleeg
den mee, op vijf na.
Zij zijn voor een deel onderge
bracht in de salon van dit vijftig ton
metende schip. De bedpatiënten heb
ben allen een plaats gekregen in een
van de hutten van dit Rijnschip, dat
in de zomermaandc i voor toerisme
dient.
De burgemeester, de brandweer
commandant, de heer S. W. Hage-
doorn, de heer J. Christ, hoofd van de
dienst sociale zaken en vele anderen
gaven van hun belangstelling blijk.
Het Politie-muziekgezelschap bracht
een pittige aubade; tót de genodigden
van boord gingen en de kapitein Vis
ser het sein tot vertrek gaf.
De reis die zes dagen duurt voert
de opvarenden via Gouda, Rotterdam
en Gorkum naar Nijmegen.
