Meisje uit rijdende
trein gevallen
SER-meerderheid voor toelating van
vertegenwoordiger hoger personeel
Prof. de Quay
teruggekeerd
Drie bedrijven in Groningen
door brand verwoest
Dr De Wilde, Sassenheim, noemt eerste
resultaten van N.- Guinea expeditie verrassend
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
,HON(D)EPONY'
Pater W. Stoop O.F.M. is benoemd
tot directeur van het Hoogveld-Insti-
tuur te Nijmegen. Deze functie was
vacant sedert 1 augustus wegens de
ontslagaanvrage van prof. dr. N. Per-
quin S.J., die hoogleraar in paedago-
gie aan de Rijksuniversiteit van
Utrecht was geworden.
Pater Stoop werd 12 oktober 1914
in Roosendaal geboren. In 1948 deed
hij zijn doktoraal examen psychologie
aan de Katholieke Universiteit van
Nijmegen. Van de oprichting af is
pater Stoop als medewerker en lei
der der researdh-afdeling aan het
Hoogveld-Instituut verbonden ge_
weest.
Scburen, bungalows, sehuttlngw
CETA-BEVER
BiiiTENBIJTS
(Advertentie)
Zeldzaam geval van dierenliefde: hond bemint pony. In het Lissese Nassaupark „vrijt" de hond van de familie
Peeraer, zodra hij er de kans voor krijgt, met de pony van de melkhandelaar Hogenboom. Die laat zich de lief
kozingen graag welgevallen. Diverse malen per week kan men dergelijke tafereeltjes zien.
Met het KiLM-toestel uit New York
is minister-president prof. dr. J. E.
de Quay zaterdagmorgen op Schiphol
aangekomen.
Prol de Quay verklaarde tegenover
persveregenwoordigers, dat hij zijn
reis naar Canada in eerste instantie
als een particuliere heeft gezien, om
dat zijn echtgenote en hij twee van
zijn kinderen, die naar Canada zijn
geëmigreerd, wilden bezoeken. Hij
heeft van de gelegenheid gebruik ge
maakt met Nederlandse emigranten
te spreken en contact op te nemen
met de Canadian Netherlands Im
migration Council (CNTC) en de Bu
sinessclub in Toronto.
Het algemeen oordeel van Cana
dese zijde over de Nederlandse im
migrant is onverdeeld gunstig. Men
is er, aldus de minister-president,
zeer gesteld op de Nederlander, die
zich uitstekend weet aan te passen
met behoud van de goede Hollandse
eigenschappen.
De; Nederlandse emigrant is zelf
over het algemeen ook tevreden met
de plaats, die hij zich in Canada heeft
kunnen verwerven. Na de recessie
zijn de mogelijkheden in Canada
weer aanzienlijk voor immigranten.
„Nederland met zijn groeiende be
volking is verplicht de emigratie te
bevorderen. Ons land heeft thans 11.3
miljoen inwoners. Jaarlijks komen
er 1'50.000 mensen 'bij. Als we de emi-
gratiecijfers heel hoog stellen, gaan
er 50.000 personen jaarlijks emigre
ren- Tot nu toe zijn we erin geslaagd
ae jaarlijkse aanwas van 100.000
mensen op te vangen met werk", al
dus prof. de Quay, die er in zijn slot
woord nog eens op wees, dat er in
Canada wel degelijk plaats is voor
hen, die een zeer goede opleiding
hebben genoten.
In bedrijfscommissie
zware chemische
industrie
Met 24 stemmen vóór en 16 tegen
hebben de leden van de Sociaal Eco
nomische Raad gisteren besloten tot
toelating van een vertegenwoordiger
van het hoger personeel in de be
drijfscommissie voor de zware che
mische industrie. De Nederlandse en
de Katholieke Vereniging van Hoger
Personeel hebben dan samen één
vertegenwoordiger in de bedrijfscom
missie. De voorstemmers waren allen
werkgevers en, op twee na, kroonle
den; de tegenstanders van het besluit
waren allen werknemers, versterkt
met de kroonleden Charbo en Beïger.
Voordat de vertegenwoordiger ech
ter in de commissie komt zal de SER-
commissie voor de ondernemingsra
den zich nog moeten-beraden over de
wijz, waarop het besluit van de raad
kan worden uitgevoerd, hetgeen op
twee manieren kan geschieden. Een
van de reeds aangewezen organisa
ties kan een zetel inruimen voor een
vertegenwoordiger van het hoger
personeel, maar de SER-commissie
kan ook het aantal leden met één
aan de werknemers- en één aan de
werkgeverskant uitbreiden, zodat
ruimte ontstaat voor een nieuwe
Ruiten gesneuveld bij
militaire oefening
Tijdens een militaire oefening na
bij de Postweg te Leusden zijn gis
terochtend een aantal ruiten van
woningen vernield bij een ontplof
fing van enige oefengranaten. De w
oefening werd gehouden door de de lager onderwijsacte behaalde. Tij-
school reserve-officieren cavaleriedens haar studie voor de hoofdakte
vertegenwoordiger. In het laatste ge
val zal echter de bestaande verorde
ning gewijzigd moeten worden, wat
een tweederde meerderheid vereist.
Gisteren kwam in de SER het pro
bleem aan de orde, omdat de vereni
gingen van hoger personeel zich niet
bij een vroeger SER-besluit hadden
neergelegd. Zij werden hierin n.l.
niet representatief geacht. Het Col
lege van Beroep voor het bedrijfsle
ven heeft later, toen het de zaak
kreeg voorgelegd, dit SER-besluit
vernietigd.
Van de tegenstanders spraken de
vertegenwoordigers van de werkne
mers over de bezwaren. De heren
Middelhuis en Lelieveld vaii de KAB
wezen op de moeilijkheden, welke
ontstaan doordat het niet duidelijk is
of het hogere personeel werkgever of
werknemer is. Dit kan tot onzuivere
toestanden leiden.
Eerste blinde kandidate
slaagde voor hoofdakte
Gisteren heeft mej. C. Doelman te
Vlaardingen als eerste blinde in ons
land met succes het examen voor de
hoofdakte bij het lager onderwijs af
gelegd.
Mej. Doelman, die op haar negen
de jaar op het blindeninstituut „Bar-
timeus" te Zeist kwam, doorliep
daar de lagere school, behaalde ver
volgens het mulo-diploma en kreeg
daarna een kantooropleiding. JDaur-
1 ij behaaldi zii ,nder meer di di
ploma's ivederiandse, Duitse en En
gelse handelscorrespondentie.
Na beëindiging van deze studie
bezocht mej. Doelman, die thans 23
jaar oud is, de hervormde kweek
school voor opleiding van onderwij
zeressen, de „Jan van Nassauschool"
te Utrecht, waar zij het vorig jaar
te Amersfoort. Een van de deelne
mende militairen wierp de granaten
vlak in de nabijheid vdn huizen,
zich er, naar van de zijde landmacht
hospiteerde zij onder meer aan een
BLO te Zeist en bij de lagere school
van de broedergemeente. Ook ver
richtte zij praktisch werk aan het
wordt opgemerkt, klaarblijkelijk niet blindeninstituut van Düren in Duits
van bewust dat deze projectielen land,
alleen in het vrije veld mogen wor
den gebruikt omdat in de nabijheid
van woningen de luchtdruk gevaar
oplevert voor ruiten. Er werd echter
niemand gewond. De dienstdoende
officier heeft direct opdracht gege
ven, de ramen van nieuw glas te
doen voorzien.
In het ziekenhuis te Doetinchem
is gisteren overleden de heer H. Ol-
denboom uit Zelhem, die maandag
onder de gemeente Aalten een onge
luk met zijn auto had. De heer O.
was 37 jaar oud, gehuwd en vader
van zes kinderen.
In het academisch ziekenhuis te
Groningen is, met verwondingen aan
hoofd en benen, een 12-jarig meisje,
Tecia Kerdijk, uit Hoogezand-Sap-
pemeer, opgenomen. Zij werd don
derdagavond bewusteloos langs de
spoorbaan Groningen-Winschoten
gevonden nabij de halte Kropswolde.
van
Nog altijd duurt op Zuid-Beve
land de bramenoogst voort. Eind
juli is ze begonnen en half augustus
Niemand heeft iets gemerkt van dit werd het hoogtepunt bereikt. Toen
200 liter olie werd tijdig ontdekt
Even voor half twee is vannacht
een grote brand uitgebroken in het
bedrijfspand van de bandencover-
inrichting Recap aan de Veemarkt-
straat te Groningen. Een brandweer
man werd bij de blussingswerk-
zaamheden gewond.
Het vuur greep zo snel om zich
heen dat nog voor de brandweer
met groot materieel arriveerde ook
de bedrijfsruimten van de autoslo
perij „De Moker" en de chroom- en
nikkelinrichting „Gebroeders Groen"
een laaiende vuurzee waren gewor
den. Tien slangen werden uitgerold
en brandweerlieden in asbestpakken
met gasmaskers op trachten het vuur
meester te worden. Gemakkelijk
ging dat niet want de grote loodsen
waren voor een deel van hout opge
trokken en het vuur in de partijen
banden te ddven was zeer moeilijk.
De vlammen sloegen over naar de
Nog steeds aanvoer
bramen
ongeluk, dat 's-middags te vier uur
reeds moest zijn gebeurd. Toen het
meisje niet op de normale tijd thuis
kwam werd de moeder niet onge
rust, omdat ze dacht dat het kind in
Groningen was gebleven en naar 't
circus was gegaan. Maar toen ze des
avonds hoorde van een vriendinnetje
dat haar dochter wel in de trein was
gestapt, werd een onderzoek inge
steld, waarna ze langs de spoorbaan
werd gevonden. Verondersteld wordt
dat het meisje te vroeg het portier
van de rijdende trein heeft geopend.
kwamen er op de fruitveiling in Ka-
pelle-Biezelinge 20-25 ton bramen
per dag. Bramen uit heel Zuid-Be
veland worden hier centraal geveild
en nog steeds is er een behoorlijk
aanbod. Deze week bedroeg het to
tale aanbod in Kapelle weer 10 ton.
De prijs lag rond 75 cent per kg.
Dat is meer dan een maand geleden
werd betaald, want toen was de prijs
gedaald tot rond 60 cent per kg.
Als het droog en zonnig blijft, zal
de aanvoer nog wel een poosje voort
duren, tot de nachtvorsten komen.
naburige woonhuizen. In een daar
van bevond zich een tank met 200
liter olie op zolder. Deze tank werd
nog juist op tijd door een brandweer
man ontdekt en aller aandacht was
toen op dit bedreigde punt gericht.
Het gelukte hier in korte tijd de
vlammen terug te dringen.
Inmiddels was ook het dak van de
Recap loods gaan branden en met een
daverend gekraak stortte het plot
seling in. Een der brandweerlieden
werd onder het vallende gesteente
bedolven maar kon door een burger
worden gered. Hij moest naar een
ziekenhuis worden overgebracht,
maar de aard van zijn verwonding
is nog niet bekend.
De schade bij de Recap wordt op
een kleine 200.000 gulden geraamd.
Hoe groot dé totale schade is, is nog
niet na te gaan. De getroffen bedrij
ven zijn slechts voor een deel ver
zekerd.
Men meent de ooorzaak te moeten
zoeken in een weggeworpen sigaret
maar zekerheid hieromtrent heeft de
recherche nog niet.
Te Noordwijk worden op het
ogenblik besprekingen gevoerd door
vertegenwoordigers van landbouw,
organisaties der E.E.G.-landen. De
besprekingen worden ditmaal ge
presideerd door de heer Du Douet de
Graville, afgevaardigde van Frank
rijk.
Naar HUIBERS
Haarlemmerstraat 123, Lelden
voor
Geboorteaankondigingen
(Adverten'ie)
Leidse Franciscanen uit hun tent gelokt
VRAGEN OVER VASTGEHOUDEN
ARRESTANT
Het Tweede Kamerlid mr M. Vro
lijk heeft aan de minister van justitie
gevraagd: „Is de minister bereid^
onderzoek in te stellen naar de
wijze, waarop een dezer dagen een
gedetineerde in het huis van bewa
ring aan de Weteringschans te Am
sterdam is behandeld, nadat een ont
snappingspoging was verijdeld? Zo
ja, is de minister voorts bereid, de
resultaten van bedoeld onderzoek op
korte termijn aan de kamer mede te
delen?"
Ook dr. A. C. de Wilde, physisch
anthropoloog en docent aan de uni
versiteit te Leiden is Woensdag te
ruggekeerd, na ruim vier en een hal
ve maand de bergjungle van centraal
Nieuw-Guinea als zijn werkterrein te
hebben gehad.
Met twee of drie mariniers of po-
litie-agenten, of tezamen met drs A.
Nijenhuis, de anthropoloog-geoloog
van de Nieuw-Guinea Expeditie, heeft
hij het woeste gebied tussen Tanah
Merah, het Antaresgebergte en de
Julianatop in het algemeen,
dal van de Tsjoprivier doorkruist
voor een zuiver wetenschappelijk
onderzoek naar de rasseneigenschap-
pen van de bevolking. Die paart daar
een fijnzinnig cultuurpatroon aan een
moeizaam sober leven in een goed
deels nog stenen tijdperk.
„Naar ik hoop, ik zal het voor
zichtig zeggen, heeft dit onderzoek
erge belangwekkende resultaten op
geleverd", zei dr. De Wilde in een
interview.
Vingerafdrukken.
Zijn voldoening over het nog
„ruwe" verzamelde materiaal is
echter groter dan deze voorzichtig
heid, want in tegenstelling met de re
sultaten van soortgelijk onderzoek in
het Australisch deel van het vogel-
vormig eiland, is hij erin geslaagd,
huidlijsten en vingersystemen aan te
leggen van de stammen, die hij heeft
onderzocht. Dit materiaal biedt, be
ter dan een bloedgroepenonderzoek,
de mogelijkheid om de diverse groe
pen te onderscheiden, zowel onder-
I ling, als in het algemeen van de oer-
stammen die de zuid-pacific bevol-
ken. In vele opzichten zijn de bewo-
j ners van de Tsj op vallei gelijk te stel-
len met de bergpapoea's van de Ba-
Tijdens een bijeenkomst van de koninklijke vereniging voor luchtvaart, vrijdagavond in Amsterdam gehouden liemvallei en mogelijk zijn zij ook
is de Engelse luchtvaartdeskundige sir Arnold Hall door de voorzitter van de K.N.V.V.L., de heer C. Kolff, terug te brengen tot één ras. Ten
onderscheiden met de A. G. von Baumhauer medaille voor zijn grote verdiensten op het gebied van de vlieg- noorden van Tanah Merah onder
veiligheid. Op de bijgaande foto zien we het moment van de overhandiging. Rechts sir Arnold. 'scheidt men echter de Muju's, ten
westen de Mandobo's, naar de andere
windstreken de bekende Sibillers, die
veel overeenkomsten vertonen met de
Muju's, en de Iwar.
Het belangrijkste criterium voor dit
onderscheid is voor dr De Wilde het
talenverschil geweest. Hij spreekt
zelf de plaatselijke talen enigszins en
heeft bovendien dankbaar gebruik
kunnen maken van de linguist van de
grote expeditie, dr J. E. Anceau, met
wie hij gegevens heeft kunnen uitwis
selen.
Injectienaald: geen wapen.
In levensgewoonten, meer nog dan
door fysieke bijzonderheden, onder
scheiden zich deze groepen van el
kaar ook. Men is tot de ontdekking
gekomen, dat bijvoorbeeld de Mando
bo's paalwoningen verkiezen boven
de veilige veste op de grond, die de
meeste papoea's bewonen. In het al
gemeen viel de lichtere huidskleur
van de valleibewoners op. Vanzelf
sprekend zal ook het bloedgroepen-
onderzoek aanwijzingen moeten ge
ven voor de bevolkingskaart.
„Ik moet zeggen dat ze ons altijd
vriendelijk hebben ontvangen", wan
neer, vaak bij het vallen van de sche
mering, de onderzoekers met injec
tienaalden gewapend het dorp bin
nenkwamen.
Meestal was er dan een handjevol
mensen in de nederzetting, want bui
ten op het land, werd gewerkt.
Werkte het weer enigszins mee dat
wil zeggen, was de temperatuur van
dien aard dat de dorpsbewoners de
dageraad liever in hun woningen dan
in het open veld afwachtten dan
kon men binnen korte tijd de nodige
bloedmonsters nemen. En meer nog,
zegt dr De Wilde, want wat talrijke
anderen niet gelukt is: hij heeft uit
het Sibil-gebied van zijn ca. 150 „me
dewerkers", die zich nog niet onder
gouvernementeel gezag bevinden,
Aan de Haagweg te Leiden heeft
mgr. Const. Kramer, bisschop van
Luanfu in China, gisteravond een
fancy fair geopend ten bate van de
bouw van een nieuwe St. Antonius-
kerk in Leiden Zuid-West. Naast de
St. Leonarduskerk is een flinke tent
geplaatst.
Midden in die tent staat nog een
tent, maar dit is één van de vele
mooie prijzen, die men kan winnen
in de loterij.
De paters van de parochie speel
den met vuur en veel Franciscaanse
ijver voor kampeerders.
V.l.n.r. pastoor Barnabas van Rijn,
Pater Wilfred Hendriks en pater Fa-
bianus v. d. Brom. Op de achter
grond de heren Turk en Noordman.
meer dan 300 haarmonsters kunnen
verkrijgen. Voor deze wetenschap
pelijke trofeeën was meer tact en
overredingskracht vereist dan de
simpele knip van een schaar, daar bij
deze primitieve volken de haardos 'n
van de laatst te verdedigen persoon
lijke heiligdommen is.
Ingekeerde cultuur.
In deze woonplaatsen valt echter,
wanneer de ietwat achterdochtige
landbewoners 's avonds bij hun kook-
vuur zitten, niet alleen hun ingekeer
de cultuur op. Er is volgens dr. De
Wilde sprake van een extreme onder
voeding, vooral wat eiwitten en vi
taminen betreft. Op deze hardwer
kende maar weinig resistente licha
men blijven framboesia en malaria
hun striemende aanvallen doen, zo
lang het nog niet mogelijk is gewor
den de totale Papoease bevolking in
een allen-omvattende medische actie
te bereiken.
Uit deze jungle, die niet zelden
zijn wortels slaat in een barre en
stugge bergbodem, heeft dr. De Wilde
zijn prauw- en voettocht voortgezet
naar Hollandia, vanwaar hij vijf da
gen geleden over de Noordpool naar
Nederland is teruggekeerd.
Waarschijnlijk zullen van zijn hand
wetenschappelijke reisnotities ver
schijnen in het vakblad „Nova Gui
nea", als eerste resultaten van de
Nieuw-Guinea-expeditie.
