Vrijere loonpolitiek heeft
moeilijke spelregels
NOVELTY
„Karei Doorman"
overvoer vissersboot
Technische voorzieningen aanbesteed
Officier van justitie in hoger beroep
tegen verrassende uitspraak van rechter
Dr. Bénki is terecht
TIP VAN BOOTZ
„Queen Elisabeth" voelde zich
gepasseerd door Nederlands jacht
„Chrissemeuje"
wordt 110 jaar
visie op
televisie
VRIJDAG 25 SEPTEMBER 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 1
Brand ieisierde jongensdorp „De Widdonck
Donderdagmiddag is een vrij ern
stige brand uitgebroken in het jon
gensgesticht „De Heibloem" onder de
gemeente Heijthuizen, thans
naarod jongensdorp „De Widdonck",
waarin honderddertig jongens verblij
ven. Het huis wordt geëxploiteerd
door de broeders van even Smarten
uit het broederhuis te Warmond.
Een der broeders ontdekte rond half
één het vuur in een der stallen van
de boerderij en maakte direct
alarm. Het vuur tastte de achterzij
de van de personeelsverblijven aan
en de daar gelegen magazijnen van
de ambachtsschool. Boven de stallen
van de boerderij lagen 2 a 300 balen
hooi geborgen, die verloren gingen,
alsmede enige landbouwmachines en
een kalf. Ook de daar ondergebrachte
administratie der boerderijen ging in
vlammen op. De brandweren van
Meijel en Heijthuizen bestreden het
vuur en moesten ruim duizend meter
slang uitleggen om water te betrek
ken van de in de buurt gelegen pa
rochie „De Heibloem", waar men
over waterleiding beschikt.
Aanvankelijk had men te kampen
met erngtig gebrek aan druk op de
leiding, totdat het pompstation Beeg-
den ingreep.
In de onder de personeelsverblij
ven gelegen kelders lagen tien ton
kolen geborgen, die eveneens door
het vuur werden aangetast. De broe
ders konden, met gebruikmaking van
schuimblussers, het vuur daar in zijn
opmars stuiten. Rond 800 m2 van ge
bouwen en stallen is door het vuur
verloren gegaan. De gebouwen en
opstallen waren verzekerd. De scha
de is aanzienlijk. Van de kinderen,
die in het huis verblijven, ondervond
geen enkele enig letsel. Rond half vier
had de brandweer het vuur bedwon
gen.
Landbouw wil anders
dan de minister
Om nadere uitleg te krijgen over
de spelregels van de vrijere loonpoli
tiek heeft het bestuur van de Stich
ting van de Arbeid om een onder
houd verzocht met minister De Pous
en staatssecretaris Roolvink.
Onder meer komt de vraag aan de
orde of bij het bepalen van de ruim
te, die voor de loonsverhogingen be
schikbaar is, de productieiviteitsstij-
ging van 1959 geheel of voor de helft
meegerekend dient te worden.
Er bestaat verwarring over de
uitleg van deze regel. De regering
heeft zich in den beginne op het
standpunt gesteld, dat onder bepaal
de omstandigheden de gehele produc-
tiviteitsstijging 1959 mag worden mee
gerekend. Bij werkgevers en werk
nemersorganisaties werd echter an
ders over deze zaak gedacht, hoe
wel de metaalsector in haar geheel
aan deze voorwaarde voldeed.
Grote ongerustheid heeft inmiddels
staatssecretaris Roolvink bij het land
bouwschap veroorzaakt door op een
bijeenkomst van het bestuur van het
landbouwschap mee te delen, dat
bedrijfstakken, die na 1 januari 1960
over verbetering van de COA gaan
praten, geheel geen rekening mogen
houden met de productiviteitsstij-
ging over 1959. De regering is van
mening, dat deze verhoging al in de
laatste CAO's is vastgelegd.
In landbouwkringen bestaat over
deze mededeling grote ontstemming,
omdat de landbouw-CAO eerst in
mei 1960 afloopt. Men zou dus geen
rekening mogen houden met de pro-
ductiviteitsstijging, hoewel deze zelfs
niet in de CAO van 1958 is verrekend.
De Stichting van de Arbeid zal dit
alles aan de minister van Economi
sche Zaken en zijn staatssecretaris
voorleggen en onder het oog brengen,
dat^ productiviteitsverhoging in de
mééste CAO's, die per 1 januari aan
staande aflopen, niet tot uitdrukking
is gekomen.
Van Nelle bestellen (Adv.)
Kleuter bij brand
omgekomen
Hedenochtend om kwatt over 8
is door onbekende oorzaak brand uit
gebroken in de woning van de fam.
Th. Scholten aan de IJsselmondese-
straat te Schiedam. Een jongetje van
drie jaar is daarbij om het leven ge
komen.
Op de zolder sliepen drie kinde
ren. Toen de moeder ontdekte dat
er brand was, liep zij in haar angst
naar buiten om naburige familie te
waarschuwen. Aanvankelijk meende
men dat alle drie de kinderen zich
nog op de zolder bevonden, maar
spoedig zag men twee ervan buiten
lopen. De driejarige Wimpie werd
echter nog vermist. De inmiddels ge
alarmeerde brandweer zette alle po
gingen in het werk om de kleine te
vinden. Hiertoe werd, aangezien de
rookontwikkeling te groot was om
tot de zolder te dringen via de trap,
een gat in het dak geslagen. De
brandweerlieden, die rookmaskers
droegen, hielden elkaar nat. Toen
men tenslotte tot de zolder doorge
drongen was ontdekte men in een
klerenkast het lijkje van het kind,
dat blijkbaar uit angst in de kast
was weggekropen.
Nader is gebleken, dat het 3-jarig
jongetje, dat verbrand is, een vuur
tje moet hebben gestookt in een kast.
Het jongetje is toen vermoedelijk di
rect bedwelmd geraakt, zodat de
moeder, die nog naar boven gesneld
is om het kind te redden moest wij
ken, aangezien de vlammen haar in
het gezicht sloegen.
Van Nelle bestellen (Adv.)
Speciale aanbieding
Zwanendons
damespyama's
Nieuwste dessins 7.90
Haarlemmerstraat 16
(Advertentie)
IN NEDERLAND „OFFERVRIJDAG"
Gezien de steeds stijgende geeste
lijke en materiële noden in de missie
landen heeft het Episcopaat besloten
tot de instelling van een jaarlijkse
„Off er-Vrij dag", welke voortaan ge
houden zal worden in de week vóór
de Wereld-Missiedag.
Rijwielen D. en H. vanaf f 149.50
Rndge, Joco, Simplex Globe,
compleet
Fa. DUSOSWA - LEIDEN
(Advertentie.)
Het vliegdekschiip Karei Doorman
heeft in de nacht van donderdag op
vrijdag in de Noordzee, noordelijk
van Delfzijl een kleine vissersboot
overvaren. In een radiotelegram ver
zocht de commandant in de nabijheid
varende schepen naar schipbreuke
lingen uit te kijken.
Uit de gevonden wrakstukken
blijkt, dat de vissersboot het Belgi
sche vaartuig „Frans Elza" is. De
Karei Doorman zoekt met enkele an
dere schepen naar overlevenden.
Toen de „Karei Doorman" de vis
sersboot overvoer, bevond het schip
zich in de positie 54.05 noord en
07.37 oost, dat is in de buurt van Hel
goland. Onmiddellijk na de aanva
ring is het schip voor anker gegaan.
Volgens een door radio Schevenin-
gen ontvangen telegram zouden er
geen overlevenden zijn. De „Karei
Doorman" oefende tezamen met de
jager „Drenthe" en de onderzeeboot
„Zwaardvis". Na de aanvaring wer
den wrakstukken en een mand ge
vonden. Volgens een Reuterbericht
zouden een West-Duitse reddingsboot
van de marine, West-Duitse marine-
vaartuigen, schepen van andere na
ties en helikopters gezocht hebben
naar overlevenden. Nadat men nie
mand had gevonden, heeft het Ne
derlandse smaldeel zijn reis voort
gezet.
De drie Nederlandse marinesche
pen waren op weg naar Hamburg,
toen de aanvaring plaats vond.
Naar het ANP uit Ostende ver
neemt, bevonden zich aan boord van
het overvaren Belgische vissers
scheepje „Frans Elza" vijf personen.
Het schip was eigendom van de Bel
gische rederij Frans Legein.
MGR. P. J. WILLEKENS S.J.,
25 JAAR BISSCHOP
Mgr. P. Willekens S.J. viert op
3 oktober zijn zilveren bisschopsfeest
Hij is van 1934 tot 1952 apostolisch
vicaris van Djakarta geweest en ver
blijft sindsdien in het St. Stanislaus-
college te Giri Sonta waar hij de
leiding heeft over de laatste vorming
van jonge priesters.
AUDIëNTIE MGR M. A. JANSEN
Het secretariaat van het bisdom
Rotterdam deelt mede, dat mgr. M.
A. Jansen woensdag 30 september,
geen audiëntie zal verlenen.
Van Nelle bestellen (Adv.)
KLEINSEMINARIE TE N00RDWIJKERH0UT
Dezer dagen zijn de technische nische installaties schreven in: N.V.
voorzieningen in het klein seminarie
van het bisdom Rotterdam, dat te
Noordwijkerhout volgens een ont
werp van het architectenbureau van
ir. H. A. Thunissen en prof. A. v.
Kranendonk uit 's-Gravenhage wordt
gebouwd, aanbesteed. Deze voorzie
ningen omvatten de warmte- en sani
taire installaties en de electrische in
stallaties. De aanbestedingen ge
schiedden onderhands door het
bureau, dat voor dit onderdeel de
architecten bijstaat, het adviesbureau
voor warmte- en electrotechniek ir.
L. B. Huygen uit Rotterdam.
Voor de warmte- en sanitairtech-
Vrijspraak voor vrouw,
12 jaar voor chauffeur
De officier van justitie heeft hoger
beroep aangetekend tegen de uit
spraak van de strafkamer van de Rot
terdamse rechtbank, welke gisteren
de 30-jarige chauffeur en kostganger
A. A. veroordeeld heeft tot twaalf
jaar gevangenisstraf met aftrek en
de 38-jarige vrouw M. A. P. heeft
vrijgesproken. Twee weken geleden
was tegen de chauffeur vijf en tegen
de vrouw zeven jaar geëist.
Beiden werden ervan verdacht de
echtgenoot van de vrouw, de 39-ja
rige administrateur L. P. van W., in
de nacht van 18 op 19 november 1954
in de St. Agathastraat te Rotterdam,
met een hamer de schedel te hebben
ingeslagen en daarna uit het raam
te hebben geworpen.
Niettegenstaande zijn ontkenning
achtte de rechtbank bewezen, dat A.
in de nacht van 18 op 19 november
1954 in de woning van Van W. aan
wezig was en dat hij het slachtoffer
opzettelijk van het leven heeft be
roofd door hem met een hamer de
schedel in te slaan en het lichaam
vervolgens uit het raam te laten
vallen.
De oudste ingezetene van Apel
doorn, de weduwe H. G. van der
GrondenHogewen, heeft gisteren
haar 102 verjaardag gevierd. Zij kreeg
o.a. bezoek van de op een na oudste
ingezetene van deze gemeente, de 101-
jarige Geertje Hoekert uit Udel.
„Het Ding" te Wormer
wordt opgedolven
Gistermorgen is het hoofd Hulpver
leningsdienst van het ministerie van
Binnenlandse Zaken overeengekomen
met burgemeester Loggers van Wor
mer, dat het mysterie van „het Gat"
en „het Ding" zal worden opgelost.
Men houdt er van, spijkers met
koppen te slaan en daarom is aanne
mer E. Woud nog gistermorgen be
gonnen met het slaan van een dam-
wand van 25 m3 rondom het gat.
De hele actie zal, naar men aan
neemt. twee tot drie weken duren
Inmiddels is men bij het leegpompen
van het gat tot de ontdekking geko
men, dat het meer dan elf meter diep
moet zijn. Dat is er de reden van
waarom de mijndetectors bij het eer
ste onderzoek niet reageerden!
Men had geen enkel bewijs kunnen
vinden tegen de vrouw. Zij heeft al
leen toegegeven, de sporen van de
misdaad te hebben verwijderd even
als de hamer, waarmee de slagen
werden toegebracht. Hoewel op deze
vergrijpen een straf van maximaal
zes maanden staat sprak de rechtbank
do vrouw ook op dit punt vrij, omdat
zij gehandeld heeft volgens lid 2 van
artikel 189 van het wetboek van
Strafrecht, door vervolging van zich
zelf te ontgaan of af te wenden. De
rechtbank heeft het bevel tot gevan
genhouding terstond opgeheven.
Van Nelle bestellen
Tonnie Willems
brak record
„steppen voor 3-jarigen"
De familie Willems uit Tilburg
heeft gisteren in angstige spanning
gezocht naar de jongste telg, de drie
jaar oude Anton.
Tonnie was er 's morgens om half
negen tussenuit getrokken. Toen zijn
moeder hem na enige tijd miste riep
zij de hulp van de buren in. Later
werd bij de opsporing van het jochie
ook de politie te hulp geroepen.
Niemand had er enig idee van, dat
Tonnie bezig was, records te breken.
Hij legde op zijn stepje de formida
bele afstand af van twaalf kilometer,
van Tilburg naar Udenhout. Opmer
kelijk is, dat hij allerlei binnen
weggetjes koos, die hij nooit te vo
ren had gegaan. Na enkele uren
maakte een telefoontje van een fami
lie uit Udenhout een eind aan de on
gerustheid van de familie Willems.
Noorwegen heeft het paviljoen,
dat het op de Brusselse wereldten
toonstelling had, ten geschenke ge
geven aan de Belgische gemeente
Limal, in Waals-Brabant, waar het
als jeugdherberg zal worden inge
richt. Het gebouw, dat geheel uit
hout is opgetrokken, heeft een opper
vlakte van 500 vierkante meter.
Frits M. Beukers Verwarmings Mij.
uit Schiedam, 1.045.000; N. V. Tech
nisch Bureau J. H. Goud, uit Rotter
dam 945.000; N. V. Th. Kropman,
Nijmegen 842.100; A. Merkx N. V.,
Bussum ƒ814.000; J. P. Schulte en
Lestraden, Sassenheim ƒ813.600; N.V.
Gebrs. Vincent, Schiedam ƒ749.750.
Dit werk werd aan de laagste in-
schrijfster, de N. V. Gebrs. Vincent,
opgedragen.
Voor de electriciteitswerken schre
ven de volgenden in: A. B. Verhagen
C. V., Breda ƒ330.113; Gebra elec-
trotechnisch bureau, Noordwij ker
hout 327.090; Langezaal Inniger,
Leiden 320.775; N. V. Iemco, Leiden
ƒ30.7.481; fa. IJsselmuiden en Zn.,
Sassenheim 292.775.
Ook deze aanbesteding werd reeds
aan de laagste inschrijver, de fa. IJs
selmuiden, gegund.
Geen olie-onderzoek
van Noordzeebodem
vanuit vliegtuig
Uit proeven, door de Nederlandse
Aardolie Maatschappij (NAM) van
uit een amfibievliegtuig genomen, is
komen vast te staan, dat seismisch
onderzoek van de Noordzeebodem
niet mogelijk is. Men zal nu op een
andere manier het onderzoek naar
de aanwezigheid van olie in de zee
bodem voortzetten.
Het amfibietoestel, dat op zee moet
landen en opstijgen, ondervond moei
lijkheden door de onregelmatige golf
slag op de Noordzee, aldus de NAM.
Het Catalina-vliegtuig van de „World
wide Helicopters" te Parijs, dat op
het vliegveld Valkenburg is gesta
tioneerd, zal van zyn bijzondere in
strumenten worden ontdaan.
In ziekenhuis na
ongeval in Berlijn
Naar de politie te Roermond me
dedeelt, heeft de neuroloog dr Banki,
die sinds een dag of tien niets van
zich had laten horen, in Oost-Berlijn
een ongeluk gehad. Hij ligt daar in
een ziekenhuis. Dr Banki heeft dit
meegedeeld in een brief aan zijn
echtgenote.
Dr. Banki is op 13 september ver
gezeld van zyn secretaresse mej. M.
Heijnen naar een medisch congres in
Keulen gegaan. Mej. Heijnen verge
zelde dr. Banki, zoals vaker, voor het
opnemen van referaten. Vermoede
lijk, aldus de politie, is dr. Banki tij
dens het congres in Keulen in con
tact gekomen met collegae uit Ber
lijn, met wie hij is meegereisd. Hij
is thans opgenomen in een ziekenhuis
te Fürstenwalde bij Oost-Berlijn. In
zijn brief schrijft dr Banki, dat zijn
toestand vooruitgaande is. Mej Heij
nen bevindt zich eveneens in Für-
stenwald in afwachting van haar
terugkeer naar Nederland, aldus de
politie.
per hele fles f6.15
(Advertentie)
Wie overtrad het
aanvaringsreglement?
Het grootste passagiersschip ter we
reld, de 83.000 ton metende ,„Queen
Elizabeth", is naar thans bekend is
geworden, onlangs bij het verlaten
van de haven van Southampton ge
hinderd door het Nederlandse jacht
„Zeevalk".
De havenmeester heeft naar aan
leiding van dit geval klachten inge
diend bij het Nederlandse conslulaat
te Southampton, de Nederlandse am
bassade te Londen en bij het minis
terie van buitenlandse zaken te Den
Haag.
Het incident deed zich voor op 6
augustus, toen de „Queen Elizabeth"
uitvoer op weg naar New York. Vol
gens de havenautoriteiten kregen de
„Zeevalk" en twee andere jachten
opdracht om uit de buurt van het
schip te blijven. Het Nederlandse
jacht stoorde zich hier niet aan en
wilde voor het reusachtige passagiers
schip langs varen. De gezagvoerder
hiervan zag zich gedwongen het be
vel „volle kracht achteruit" te ge
ven om een aanvaring te voorkomen.
Daardoor werd het jacht op slechts
enkele decimeters gemist.
Hoor ook de andere zijde.
Terwijl de „Zeevalk" op enkele
meters voor de boeg van het reus
achtige passagiersschip passeerde hin
gen er over de railing van de „Queen"
enkele dekofficieren op grove wijze
te tieren.
De heer Bruynzeel blijft erbij, dat
het geen manier van doen is om twee
van de wind afhankelijke scheepjes
zonder waarschuwing bijna te over
varen.
Van Nelle bestellen (Adv.)
De lezing van een van de zeezei
lers, die getuige was van het inci
dent, luidt wel iet§ anders: De „Zee
valk" nam deel aan een wedstrijd
op de Solent, ten zuiden van South
ampton. Aan het roer zat de beken
de Nederlandse zeezeiler Kees Bruyn
zeel (59) aan het roer. Het jacht voer
samen met een Engels scheepje aan
de rechterzijde van het vaarwater:
links lag een grote groep wedstrijd-
zeilers. Een politieboot, die plotseling
op het toneel verscheen gaf met be-1
hulp van zijn scheepsroeper enkele
aanwijzingen aan de wedstrijdzeilers I
Op de „Zeevalk" was het niet ver- J
staanbaar maar de politieboot voer
weg zonder zich om de „Zeevalk" en
het andere scheepje te bekommeren.
De wedstrijd ging rustig door totdat
de „Queen Elizabeth" in zicht kwam.
De ruimte tussen „Zeevalk" en de
jachten aan de andere kant van het
vaarwater leek ruim voldoende, tot
dat de „Queen Elizabeth" een flauwe
bocht ging maken en regelrecht op
de „Zeevalk" afkwam Het jacht was
nu geheel afhankelijk van de manoeu
vres van de „Queen", die ten slotte
volle kracht achteruit sloeg.
Volgende week vrijdag 2 oktober
zal Chrissemeuje Baks, die officieel
Christina KarnebeekBaks heet, haar
110e verjaardag vieren. Zij woont ln
de buurtschap Holtershoek bij Eiber
gen in de Gelderse Achterhoek.
Mevrouw KarnebeekBaks is de
oudste inwoonster van ons land. Ze
geniet nog een uitstekende gezond
heid, al loopt ze enigszins gebogen.
In haar woning beweegt ze zich nog
vrij rond, zij het kalm aan, doch bui
ten komt ze nog slechts zelden.
Van de buitenwereld neemt Chris
semeuje de laatste jaren weinig noti
tie meer. Ook praat zij weinig met
■hen, die haar komen bezoeken.
In het voorjaar van 1958 is zij
enige tijd ziek geweest, maar sinds
dien is ze weer geheel hersteld.
Van Nelle bestellen
Wethouder legt
functie neer
Conficf met burgemeester
De heer Jac. van der Lely, die eni
ge weken geleden was gekozen tot
wethouder van De Lier, heeft deze
functie weer neergelegd. In een ver
klaring hieromtrent heeft hij meege
deeld, dat de leiding die van burge
meester F. Nieborg uitgaat van dien
aard is, dat zij aanleiding werd tot
grote moeilijkheden, waardoor de ver
antwoordelijkheid als wethouder niet
te dragen is. De heer Van der Lely
verklaarde voorts, als lid van de
Christelijk Historische Unie het gezag
zeer hoog te stellen Daarom zou hij
niet alles meedelen, aangezien dit het
gezag zou kunnen schaden. Wel
merkte hij op dat hij, wanneer de
burgemeester een besluit van b en w.
naar buiten overbrengt op een zo
danige wijze, dat het gezag van een
wethouder bij een bepaalde bevol
kingsgroep wordt aangetast, niet be
reid is dit te aanvaarden.
Samenvattende gaf de heer Van
der Lely de volgende redenen voor
zyn ontslag:
1) bezwaren tegen onvoldoende
leiding van de burgemeester;
2) twee opeenvolgende gezags
ondermijnende acties door de burge
meester tegen hem gericht;
3) het ontbreken van een basis
van vertrouwen in het college van b.
en w., waardoor de noodzakelijke
voorwaarden voor een zakelijke sa
menwerking ontbreken en geen taak
verdeling. gericht op een doelbewust
beleid, mogelijk is.
De heer J. T H. N. van der Laar
(KVP) die als opvolger van de heer
Van der Lely tot wethouder is ge
kozen, heeft deze benoeming in be
raad gehouden.
Dagboek van Amy.
Voor de toneelavond van donder
dag had de NCRV aangekondigd het
t.v. spel van James Barrie „Dagboek
van Amy". Deze auteur werd gebo
ren in 1860 in Schotland als zoon
van een handwever; hij eindigde z'n
loopbaan als rector magnificus van
een universiteit. Wegens zijn veelzij
dige verdiensten werd hij in 1913
in de adelstand verheven. Zijn loop
baan als toneelschrijver begon hij
duidelyk onder invloed van Bernard
Shaw, maar later volgde hij zyn
eigen weg „in de domeinen van de
romantische fantaisie". Dit spel werd
enige seizoenen geleden door het
Rotterdams toneel gespeeld onder de
titel „Het eeuwig misverstand". Om
even het geheugen op te frissen:
Amy is een zeventien jarig meisje,
dat toneel en werkelijkheid dooreen
haspelt zodra ze het vreemde ogen
blik te verwerken krijgt, haar ou
ders na jarenlange afwezigheid op
nieuw te ontmoeten. De titelrol werd
gespeeld door Maria de Looy; in de
rol van Cosmo trad voor de tweede
maal op de jonge veelbelovende
Godert van Colmjon. Andere belang
rijke rollen waren voorbehouden aan
Annie de Lange en Joris Diels.
Weer een schakelprogramma.
Onlangs hebben we uitvoerig me
dedeling gedaan van het schakelpro
gramma, dat de NTS via Bussum uit
Sittard en Enschede de lucht had in
gezonden. A.s. zondag zullen de NTS
en de BBC eenzelfde experiment
wagen en wel in twee protestantse
kerkdiensten, onderscheidelyk te
Rotterdam en Hull in Engeland. Nu
we toch overreligieuze uitzendingen
schrijven, kan er op worden gewe
zen, dat de NCRV op woensdagen
een nieuw element zal inbrengen,
namelijk de vervanging van de dag
sluiting door een kwartier reportage
over een godsdienstig onderwerp.
Verder komen er drie filmdocumen
taires, onderscheidelijk over Mozes,
Elias en het leven van Jezus. De
eerste van deze serie komt 17 ok
tober in het beeld, als de NCRV
haar zevende lustrum viert.
Nederlandse tekst
Reeds in het afgelopen seizoen
was de NCRV er in geslaagd in het
Scherzo-programma te komen met
Nederlandse teksten. Men zal daar
mee doorgaan en aldus doorbreken
de vaak onhebbelijke gewoonte van
Omroepen, alsmaar Engelse songs
in de uitzending te verwerken. In
het „Sterk verhaal" zal voortaan ge
regeld een gast optreden.
