De toren van het »Witte Kerkje«BEDI Zonnig lafereel {iidens n',oer
Noordwijkerhout staat zonder spits!.y»'jMi
Mevr. mr J. M. Stoffels-van Haatten
„tweede man" na dr L. G. Kortenhorst
DE RIJTOER DOOR DEN HAAG
4 beroemde geneesmiddelen i
WOENSDAG 16 SEPTEMBER 1959DE LL1DSE COURANT PAOINA 7
Ingrijpende restauratie van
van het oude bouwwerk
II i I I I I ^rie en een halve eeuw. De vierkante
Moutwerk geheel vergean toren, aan drie zijden door de witte
J J muren van het kerkschip omvat, be-
Het ranke torentje van de oude ^taat uit vier geledingen. De onderste
Nederlands Hervormde kerk. staande
op het knusse dorpspleintje van j ',T'"
Noordwijkerhout, is van zijn slanke, I ialmEaten se>,ouwd in de eerste
spitse bekroning ontdaan. Onttakeld
en de vorm van de
en tot op bot en merg ontleed staat
helft of het midden van de dertiende
eeuw en dus
het bouwwerk daar, gedrongen tus- ^n^vSdel^e!
Qpri Hp witppk-allrfp rrmrpn van npt. v P
sen de witgekalkte muren van het
bescheiden kerkje dat aan die kalk-
laag zijn volkse naam ontleend: het
„Witte Kerkje" van Noordwijker
hout.
In plaats van de thans verdwenen
spits torent een staketsel van stalen
stellingbuizen hoog tegen de strak
gespannen lucht boven het afgebikte
muurwerk. Van de straat af zien we
door de uitgebroken galmgaten in
een holle, ruïneuze ruimte als had
de rode haan er fél in gekraaid. De
oude ingang, wie weet hoe lang niet
open geweest, is weggebroken en om
het deurgat randt het afgebrokkelde
metselwerk als reusachtige ratten-
vraat.
Maar deze ontluistering is nodig
om de toren schoner te doen her
rijzen. Na de recente restauratie van
de torens van Lisse en Sassenheim,
is nu die van Noordwijkerhout aan
de beurt en evenals te Sassenheim,
staat dit werk van herstel en con
servering onder leiding van de Lei-
derdorpse architekt P. v. d. Sterre.
Bleek bij de restauratie van de
oude Sassenheimse Sint Pancrasto-
ren het houtwerk nog overwegend in
goede staat te verkeren, daarentegen
leding is opgemetseld van veel klei
nere baksteen, en wel van de maat
21 x 10 x 5, en moet een toevoeging
zijn uit de tweede helft van de vijf
tiende of het begin van de zestiende
eeuw. De spits echter dagtekende
ongetwijfeld van het begin van de
zeventiende eeuw. In die tijd is ook
het bestaande kerkje herbouwd.
Toen de Noordwijkerhoutse kerk
tegen het laatste kwart van de zes
tiende eeuw in handen der hervorm
den kwam (in 1581 kreeg het dorp
z'n eerste vaste dominee in de per
soon van Johannes Cornelii tot 1594,
toen hij naar Lisse vertrok) was de
kerk een ruïne. Vermoedelijk als ge
volg van de verwoestingen tijdens
het beleg van Leiden, hoewel door
sommige geschiedschrijvers, o.a, M.
J. Wuyster („Historische herinne
ringen aan de Hervormde Gemeente
te Noordwijkerhout") ook wel aan
brand geweten zonder toedoen van
de belegeraars der Sleutelstede.
In 1618 ging er een verzoek van
de gereformeerde gemeente uit
naar Gemommiteerde Raden van
Holland de kerk te doen herstalen.
Aan dat verzoek schijnt vrij spoedig
te zijn voldkam want in het tegen
woordige schip bevindt zich een
grafkelder van Andries van Bronck-
horst (f 1620) en Anna van Woerden
(f 1624). Slechts het schip werd toen
herbouwd, gelijk te zien is op. een
prent uit het jaar 1631. De koorruïne
bleef en is eerst een goede ander
halve eeuw geleden opgeruimd.
Aangenomen wordt nu dat de
thans verdwenen spits, gelijktijdig
met het herstel van het schip, op
de toen vermoedelijk stompe toren
is geplaats.
Wanneer de thans aan de gang
zijnde restauratiewerkzaamheden
him beslag zullen hebben is nog met
geen mogelijkheid te zeggen. Het is
met 't herstellen en conserveren van
eenwenoude kerken zó gesteld dat
men nimer van te voren weet wat
er nog aan het licht kan komen. En
dikwijls komt er méér aan het licht
dan men bij het begin der werk
zaamheden kon bevroeden.
Maar in „een vloek en een zucht"
komt het werk zeker niet klaar, dat
hebben wij dezer dagen bij ons be
zoek wel kunnen constateren.
W. P.
Om het voorzitterschap van Tweede Kamer
vallen en daarover besliste een
voorstemming. De WD-er versloeg
hierbij de heer Schurer met 98 tegen
16 stemmen, zodat hij dus de vierde
candidaat werd.
Beslissing na vier stemmingen.
De derde stemming bracht weer
geen beslissing. Mevr. Stoffels ver
wierf thans 61 en de heer Bommer
51 stemmen, de heren Roos jen en
Zegering Hadders vielen voor de
vierde stemming af (resp. 15 en 4
stemmen). De vierde stemming
bracht de beslissing. In totaal werden
uitgebracht 132 stemmen, voor het
bepalen van de uitslag golden even-
Kamerleden
het metselwerk nogal wat vóórzie-1 l .1., r,
ningen vroeg, hier in Noordwyker-1/TlaaKlGn SlGllllTliny
hout is het juist andersom. Hier min
der werk aan de muren maar des-
te meer aan het houtwerk, zó zelfs
dat de achtkante spits geheel moest
worden afgebroken.
Maar afgezien daarvan, ook het
muurwerk vergde toch wel gédegen
voorzieningen. Het was zo langza
merhand levensgevaarlijk geworden
aan de voet van de toren te staan,
want hier en daar zaten steenbrok-
ken verraderlijk los in de muren.
De thans verdwenen spits was het
jongste deel van het bouwwerk, al
betekent dat „jongste" dan ook rond
Huisvrouw beroofde
automobilisten
Een Rotterdamse huivrouw is ge
arresteerd voor het ffceroven van
automobilisten, die hasfr een lift ga
ven in hun wagen. Zeven automo
bilisten zijn het slachtoffer geworden
van haar strooptochten. In totaal
heeft zij voor f 700 buit gemaakt. Zij
liep tegen de lamp toen een van de
benadeelden aangifte deed. Hem was
een portemonnaie met 300 ont
stolen.
De recherche heeft toen op de
Coolsingel, het werkterrein van de
charmante dievegge, uitgekeken naar
een jonge vrouw, die aan het opge
geven signalement voldeed. Men zag
haar al spoedig in een èuto verdwij
nen en op het Zuidplein voor de
lift bedanken. De recherche volgde
haar tot haar woning en noteerde
het nummer, evenals het nummer
van de auto, waarmee zij een lift
had gekregen. Toen de chauffeur
even later van beroving aangifte
kwam doen was de zaak rond. De
vrouw werd aangehouden en be
kende in het totaal zeven maal een
automobilist bestolen te hebben. Haar
echtgenoot was niet op de hoogte van
haar „bijverdineste".
Er is gisteren door de leden van
de Tweede Kamer druk gestemd.
Het ging om de voordracht van een
voorzitter, vice-voorzitter en de
derde plaatsvervanger. Opnieuw
werd dr. L. G. Kortenhorst van de
KVP als eerste op de lijst gekozen,
maar over de „tweede man" was men
het niet zo gauw eens. Het ging hier
om de socialist Bommer en het VVD-
fractielid mevr. mr. J. M. Stoffels-
Van Haaften. Na vier extra stem
mingen kwam als plaatsvervangend
voorzitter uit de bus mevr. Stoffels.
Nummer drie op de nominatie staat
thans mr. A. B. Roosjen van de Anti
Revolutionairen.
Bij de eerste stemming behaalde
dr. Kortenhorst reeds een duidelijke
meerderheid. Er werden 88 stemmen
op hem uitgebracht, zijn partijge
noot de heer Kolfschoten kreeg 1
stem, maar 42 afgevaardigden-1 stem
den blanco. Deze laatste zaten ken
nelijk in het socialistische kamp en
de KVP beschouwde dit niet-stem-
men als een demonstratie tegen dr.
Kortenhorst en derhalve verleenden
de KVP-leden geen steun aan de can-
didatuur van de heer Bommer.
Hierdoor verkeeg mevr. Stoffels
bij de eeste stemming 62 stemmen,
de heer Bommer 48, de heer Roosjen
16, de heer Zegering Hadders (VVD)
4 en de heren Schurer en Willems
(Arb.) ieder stem. Er waren twee
blanco stemmen. De tweede stem
ming verliep iets minder gunstig
voor mevr. Stoffels; zij verwierf
hierbij 60 stemmen, de heer Bommer
47, de heer Roosjen 16, de heer Ze
gering Hadders 2, de heer Schurer
2 en de heer Willems 1, één stembil
jet was blanco.
Toen was er een zg. „voorstem
ming" nodig. Een nieuwe stemming
moest nl. gehouden worden tussen
de vier personen, die bij de eerste
twee stemmingen de meeste steun
hadden verkregen. Dit waren dus
mevr. Stoffels, de heren Bommer en
Roosjen, maar ook de beide heren
Zegering Hadders en Schurer. Een
van deze laatste twee moest dus af-
Bij pijn, griep of „landerig" ge
voel zorgt een enkel tablet dat U
met plezier Uw werk kunt doen!
0 Ubl rO.60.Voordelige gezin.vtrpakking 100 Ubl. f 3.S0
Min.-president De Qua»
gaat praten in Canada
Over emigraHe en
se zoenswerkloosheid
„M'n reis naar Canada heeft twee
doeleinden", aldus verklaarde mi
nister-president prof. dr. J. E. de
Quay dinsdagavond op Schiphol te
genover de pers. „Woensdag reeds
breng ik een bezoek aan premier
Diefenbaker in Ottawa, waarbij ik
o.m. het emigratievraagstuk ter spra
ke zal brengen. Dit probleem heeft
altijd mijn grote belangstelling ge
had. De emigratie van Nederlanders
naar Canada is de laatste jaren re
latief gezien teruggelopen. Ik weet,
dat de Nederlander in het algemeen
terugschrikt voor de seizoenswerk
loosheid in dat land, iets wat voor
de Canadees een normaal verschijn
sel is. Ik wil gaarne van premier Die
fenbaker vernemen, hoe hij over dit
vraagstuk denkt".
Prof. tie Quay, die vergezeld wordt
op deze reis door zijn echtgenote, zal
zijn twee kinderen bezoeken, die
enige jaren geleden naar Canada zijn
geëmigreerd. Voorts is prof. De Quay
van plan enkele gezinnen van Ne
derlanders te bezoeken, die naar Ca
nada zijn geëmigreerd.
Op 24 september reist de minis
ter-president via New York per KLM
naar Nederland terug.
Koopman wps oneer
bij huu koop
De open rode landauer, waarmede H.M. de Koningin en Z.K.H. de Prins
een rijtoer door de Hofstad maakten, werd gevolgd door het open rijtuig
van H.K.H.H. de prinsessen Irene, Margriet en Marijke. (Prinses Marijke
staat niet op de foto).
KOSTEN LEVENSONDERHOUD
GESTEGEN.
Nederlandse straaljager
m Duitsland neergestort
Gisteravond om zes minuten over
tien is een straaljager van de vlieg-
Het landelijke prijsindexcijfer van
i het levensonderhoud van gezinnen
1 van hand- en hoofdarbeiders, zoals
dat maandelijks door het Centraal
Bureau voor de Statistiek wordt sa
Te Rotterdam is de 49-jarige koop- mengesteld (op basis 1951 100) gaf j basis Enschede een Hunter Marie
an H. O. in arrest gesteld, evenals van medio juli tot medio augustus 6 tussen Gronau en Enschede neer-
- RrT -11J:J- "*T T I weer een stijging te zien en wel van n° c-tMaii
2 punten.
De voornaamste wijzigingen deden
zich voor bij de voeding, waarvoor
het indexcijfer vier punten steeg.
Het indexcijfer voor die groep „aard
man
de 57-jarige kantoorbediende N.
De eerste verstrekte goederen in
huurkoop en was herverzekerd bij
een bank. Hij bewoog de kantoorbe
diende, die bij een informatiebureu
werkte, op kantoor blanco formulie
ren weg te nemen en inlichtingen
over adspirant-kopers te verstrek
ken, die uiltstekend waren Maar de
bank kreeg argwaan en mengde d,e
politie in de affaire, toen er weer eens
prachtige informaties verstrekt waren
over iemand, van wie bekend stond
dat hij op de zwarte lijst voorkwam.
wel maar 127 stemmen,
vijf Kamerleden blanco
inleverden. De meerderheid was dus
64 en dit aantal werd precies ge
haald door mevr. Stoffels-Van Haaf
ten. De heer Bommer kreeg er een
minder, 63.
Mr. Roosjen behaalde bij strijd om
de derde plaats een ruime overwin
ning op zijn mede-candidaten. Hij
kreeg 115 stemmen tegen de heer
Bommer 5 en de heer Kodde 1 stem.
Er waren nu acht blanco stembrief
jes.
appelen, groenten en fruit" steeg è'térlc
(van 156 tot 183).
Speciaal de groenten en in minde
re mate de aardappelen, vertoonden
een aanmerkelijke stijging. Het in
dexcijfer voor fruit daarentege gaf
een daling te zien. Binnen de voe
dingssector is voorts nog een stijging
van de eierprijs vermeldenswaard.
Oo'k het indexcijfer voor de kle
ding steeg, waarmee de daling, die
omdat er zich vorige maand voordeed als ge-
papiertjes volg van de uitverkoop, weer teniet
werd gedaan.
POSTSLUITINGEN
HR. MS. HERMELIJN.
De luchtpostsluiting voor de opva
renden van Hr. Ms. Hermelijn is
vastgesteld op 17 september a.s. ten
13.00 uur. De brieven dienen te wor
den geadresseerd aan Amsterdam
C.S. Marine.
Publiek was bijzonder hartelijk
Vergeleken bij de luisterrijke°stoet, naar dit buitenpaleis was bijzonder
die gistermiddag om één uur van het
paleis aan het Lange Voorhout naar
de Riddierzaal reed, was het daarna
later op de middag bij de rijtoer van
het koninklijk gezin, maar een een
voudige tocht door Den Haag. Het
publiek echter, dat rijen dik stond
langs de route van huis „Ten Bosch",
dwars door de stad en daarna têrug
hartelijk. Kindertjes met oranje sjer
pen om met vlaggetjes en oranje
strikjes in het haar juichten, de oude
ren deden spontaan mee, toen de twee
open rode landauers voorbij kwamen.
In de eerste landauer zaten H.M. Ko
ningin Juliana en Z.K.H. Prins Bern-
hard, in de tweede de jongste drie
prinsessen. Het was een stijlvolle
tocht, deze tot traditie geworden rij
toer door Den Haag.
In het Westeinde, bij het gemeen
telijk verzorgingstehuis, stopte de
stoet even. De 75-jarige mevrouw J.
M. M. de Bruin, een van de bewoon
sters van het huis, bood Hare Ma
jesteit bloemen aan. De koningin ver
zocht deze oude Haagse dame haar
dank aan alle bewoners van het huis
te willen overbrengen. De verpleeg-
setrs van het R.K. Ziekenhuis, dat er
vlakbij gevestigd is, maakten van deze
gelegenheid gebruik om de prinses
sen een toef bloemen aan te bieden.
De zachte herfstzon maakte alles extra feestelijk toen H.M. de Koningin, Z.K.H. prins Bernhard en H.KJL.
prinses Irene op het Binnenhof uit de Gouden Koets stapten om zich naar de ridderzaal te begeven.
gestort. De straaljager maakte deel
uit van een formatievlucht. Het toe
stel is net op Duits gebied terecht
gekomen bij Dingen, juist over de
Duitse grens. Het vliegtuig kreeg op
een hogte van 700 meter motorsto
ring, waarna de vlieger het met zijn
schietstoel verliet. Hij kwam be
houden op de grond. Personeel Van de
vliegbasis Twenthe haalde de vlieger
met een auto op. De onfortuinlijke pi
loot is de 24-jarige gehuwde ser
geant G. W. Konijnenburg uit Leeu
warden.
MonJeur verongelukt bij
controle lichtnet
Gisteren vond een wandelaar op
de Velkemeensedijk te Harskamp
het lijk van de 37-jarige monteur G.
A. v. d. Brink uit Lunteren. De man
was werkzaam aan de leiding van
het bovengrondse lichtnet van de
Provinciale Elektriciteits Maatschap
pij. Niettegenstaande zijn klimsporen
en een veiligheidsgordel moet hij uit
de paal zijn gevallen. Het is echter
niet onmogelijk, dat hij door het
aanraken van de draden reeds ge
dood was.
Van 17 tot 20 september a.s. zul
len de Duitse fregatten „Hippe" en
„Graf Spee" (beiden 1430 ton) een
niet-officieel bezoek brengen aan
Den Helder.
De schepen hebben elk een be
manning van 10 officieren en 223'
schepelingen.
Onder deze schepelingen bevinden
zich in totaal 130 adelborsten.
MONTGOMERY NIET NAAR
NEDERLAND.
Veldmaarschalk Montgomery heeft
kou gevat en zal een paar dagen bin
nenshuis blijven. Hij kan daardoor
niet naar Nederland komen ter bij
woning van de herdenkingsplechtig
heden in Arnhem, Nijmegen, Eindho
ven en Veghel ter gelegenheid van
de vijftiende verjaring van de slag
om Arnhem en de bevrijding van het
zuiden des lands.
NIEUW PALEIS VAN JUSTITIE
Op de begroting van justitie is
twaalf miljoen gulden, uitgetrokken
voor de bouw van een paleis van
justitie in Den Haag. In de toelich
ting op de begroting zegt minister
Beerman dat er, wellicht op korte
termijn bouwgrond beschikbaar komt
voor dit paleis.
Deze bouwgrond zal dan gelegen
zijn in het Bezuidenhout waarvan
het laatste wederopbouwplan het af
gelopen voorjaar door de regering
is goedgekeurd. Indien bouwgrond
beschikbaar is zal binnen afzienbare
tijd met de herbouw worden begon
nen.
Het oude paleis van justitie in Den
Hag werd in maart 1944 bij het bom
bardement van het Bezuidenhout
vernield.
