„Gods Privé Piloot Mgr. Arkfeld,
landde op Schiphol
VLIEGTUIGEN VOOR MISSIE
ONONTBEERLIJK
Gedistilleerd-slijters zijn ontevreden
KONINGIN JULIANA (GE)DOOPT
DONDERDAG 10 SEPTEMBER 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Vliegende bisschop dankbaar
voor Ml VA steun
Met het KLM-toestel uit Tokio ar
riveerde gistermiddag op Schiphol
de enige vliegende missiebisschop
ter wereld, „Gods Privé Piloot" mgr
Leo Arkfeld SVD. Mgr. Arkfeld is
apostolisch vicaris van Australisch
Nieuw Guinea.
Bij zijn ontvangst vertelde de bis
schop dat hij twee of drie weken in
Nederland zal blijven om kennis te
maken met de relaties van de Ne
derlandse missionarissen, die op
Nieuw Guinea werken. Daarna ver
trekt hij naar de USA, waar hij op
de boerderij in Ohio de gouden brui
loft van zijn ouders wil meemaken.
Hij heeft bijna 'n half jaar verlof.'Op
de terugweg naar Nieuw Guinea zal
zijn weg weer over Schiphol voeren.
Mgr. Arkfeld (49) vertelde dat hij
tot zijn twintigste jaar bij zijn vader
op de boerderij werkte. Toen wilde
hij priester worden. Aanvankelijk
was hij pastoor in Lay, Australisch
Nieuw Guinea. Daar kwam hij op
het idee, een eigen vliegbedrijf voor
de missie te gaan exploiteren. Hij
leende een Tiger Moth en dreef na
10 uur vliegles op eigen wieken.
„Benauwde uren niet tellen
Toen hij zestig uur gevlogen had,
zou hij van het vliegveld Wewak,
naar ,.bush strip" van Madang vlie
gen. Hij hield daarbij onvoldoende
rekening met de wind en eerst na
zonsondergang kwam hij boven het
doel. Hij trachtte te landen en toen
het bijna mislukte, trok hij weer op.
Na de derde poging zag,hij licht in
het dorp. Met een verlichting die
varieerde tussen stallantaarns en de
koplampen van een jeep werd daar
na de landingsbaan afgebakend. Bij
de achtste poging prikte monseig
neur zijn kist over de boomtoppen
en kwam veilig op het kleine baan
tje aan de grond.
Mgr. Arkfeld vertelde, dat „in-
strumentvliegen" (blindvliegen) in
Nieuw Guinea onmogelijk is en dat
de belangrijkste veiligheidsmaatregel
bestaat in het nauwlettend gadeslaan
van het weer. Dat illustreert overi
gens wel het verhaal van zijn eerste
landing op Madang en hij heeft meer
narrow escapes gehad. „Maar die
moet je niet tellen
Het gaat erom, dat men in vijf mi
nuten kan bevliegen, wat men vroe
ger nog in geen vijf dagen kon be
lopen. Daardoor is de mogelijkheid
tot contact met de bevolking ge-
De autochtone bevolking aanvaardt
de vliegtuigen zonder veel agnst en
wanneer de zwarten eraan gewend
zijn, doen ze hun best om eens mee
te vliegen.
Groter vlucht.
Het vliegbedrijf breidt zich nog
steeds uit: In 1948 begon mgr. Ark
feld „bishop Leo", noemen de
papoea's hem met één Auster,
die hij voor 50 dollar kocht van
iemand, die hem juist uit Australië
had laten komen. Nu zijn er drie
Cessna-machines, die elk gemiddeld
twaalf vluchten per dag naar een
van de 32 missievliegvelden of de
zeven regeringsvelden, die bij een
statie gelegen zijn. De velden wer
den door de bevolking aangelegd on
der leiding van de missionarissen-
zèlf.
Het is nog hard nodig, dat er vel
den bijkomen want er zijn er nog
minstens een dozijn nodig, voordat
heel Nieuw Guinea binnen het bereik
ligt van de „Wings of Mercy" („De
vleugelen der genade").
De vliegende bisschop heeft nu
meer dan 5000 vlieguren op zijn
naam staan, verdeeld over 10.000
vluchten. Hij is de beste „bush-
flyer", de man met de meeste erva
ring in het oerwoud-vliegen. Daar
om is er bijvoorbeeld één airstrip,
die alleen hij bevliegt. Dat is de
„drome" van Mambe, een kort veld
je waarin een bult het einde aan het
gezicht onttrekt.
Sterk verhaal.
Monseigneur stuurde eens een pa-
poea-jongen de bult op om voor
hem te kijken of er vee achter de
heuvel graasde. Toen hij tegen de
bult op taxiede, zag hij opeens, dat
zyn pad gekruisd werd door een
troep varkens. Hij remde abrupt en
vroeg aan de jongen, waarom hij
gezegd had, dat de weg vrij was: er
liepen immers varkens. „Maar „var
kens" is toch geen „vee"?" meende
de knaap.
Het had de bisschop zijn nek en de
missie een kostbaar toestel kunnen
kosten.
Het vliegen in Nieuw Guinea is een
bijzonder hachelijk werk en dat
wordt wel 't best bewezen, doordat
er in de afgelopen tien jaar slechts
twee piloten waren, die er geschikt
voor bleken. Dat waren de Neder
landse pater Ruiter en een leek. Tij
dens de afwezigheid van de bis
schop neemt pater Ruiter moseig-
neurs plaats in de stuurstoel en in
het vliegbedrijf in.
In het diocees van mgr Leo Ark
feld werken een twintigtal Neder
landse paters van het Goddelijk
Woord. Zij hebben op de Missie Ver
keersmiddelen Actie (MIVA) een
beroep gedaan voor de schenking van
een helikopter.
De mening van de bisschop is, dat
helikopters soms zeer goed bruik
baar zijn. Maar ze zijn waarschijn
lijk te duur voor particulier missie
werk.
„Alle hulp is welkom"
Gevraagd naar zijn verwachtin
gen ten aanzien van de MIVA zei
mgr Arkfeld, dat hij niets verwacht
te „Ik ben maar op bezoek"
maar dat alles wat hem zou worden
aangeboden van harte welkom zou
zijn.
Een van de schenkingen, door de
MIVA gedaan, is een Cessna-vliegtuig,
bestemd voor het Nederlandse mis
siegebied van mgr. Manfred Staver-
man in Nederlands Nieuw Guinea.
Het tweede toestel is inmiddels be
steld. Twee paters Franciscanen, Ed-
mar Vergouwen en Frans Verheyen,
kregen hun vliegbrevet en een derde,
pater Hermans, is zojuist geslaagd
voor het brevet boordwerktuigkundi
ge. Hij zal zaterdag 'a.s. op Schiphol
arriveren, om na twaalf dagen „in
schepingsverlof" naar Nieuw Guinea
te vertrekken.
Een jongetje dat door een wild
zwijn is aangevallen en dood dreigde
te bloeden, is binnen het uur uit het
oerwoud opgehaald door mgr. Ark
feld SVD, met zijn 5090 vlieguren
een ervaren jungle-piloot in Nieuw-
Guinea. Dank zij de hulp van de
MTVA (de Missieverkeersmiddelen-
actie) en vele andere organisaties kon
den de missionarissen SVD in hun
missiegebied op Nieuw Guinea een
vliegdienst opbouwen en konden de
Franciscanen in hun gebied daarmee
reeds een goed begin maken. On
langs liepen op éen zondag via de
radio bijna tegelijkertijd drie be
richten binnen over ernstig zieke
missionarissen, waarvan er een reeds
op sterven lag. Direct gingen drie
toestellen de lucht in met mgr. L.
Arkfeld, pater Ruiter en de heer
Gordon, een lekenmissionaris, als pi
loten aan de stuurknuppel. Binnen
het uur waren de drie zieken over
gebracht naar het ziekenhuis in We
wak.
Kinderschoenen.
Na het behalen van hun brevet
hadden de beide Franciscaner-pilo
ten nog een groot hiaat in hun oplei
ding. Dat we het „bush-flying".
Daarom nam het MTV A-bestuur con
tact op met mgr. Arkfeld die hen
persoonlijk deze moeilijke kunst bij
bracht. Ook van zijn naaste mede
werker en boordwerktuigkundige, de
Limburger Frans Breuer, hebben de
beide paters veel steun ondervon
den.
Het Nederlandse missiegebied op
Nieuw-Guinea is belangrijk groter
dan dat van mgr. Arkfeld, dat 22.500
vierkante mijlen meet en dat be
woond wordt door 250.000 mensen.
De „missievliegerij" in het Neder
landse deel van 's werelds grootste
eiland staat nog maar in de kinder
schoenen: er zijn zeven vliegveldjes
en het radio-telefonienet is nog niet
compleet.
„Bisschop Leo" rekende voor hoe
economisch het vliegen in de missie
is: „zieken worden geholpen in de
kortst mogelijk tijd. Voedsel wordt
gebracht waar hongersnood heerst.
Een vracht van b.v. 350 kg. naar een
dorp slechts 80 km. afstand eist der
tig dragers, die tien dagen moeten
lopen, hetgeen 200 dollars kost. Per
Cessna-vliegtuig duurt de vlucht
heen en terug nog geen uur en kost
slechts twintig dollar.
Alles wordt per vliegtuig ver
voerd, baby's, varkens en kippen te
gelijk".
Een miljoen s.v.p.
Missie-vliegtuigen lijken luxe.
Doch op Nieuw-Guinea is er geen
ander vervoermiddel mogelijk, ten
zij helicopters. Vliegtuigen en heli
copters sparen geld, tijd, mensen
levens én het uithoudingsvermogen
van de missionarissen. Wat dit laat
ste betreft: laten we eens denken aan
de missionaris op zijn eenzame mis
siepost, die jarenlang zelden of nooit
enig persoonlijk contact had met de
buitenwereld
De verkeersmiddelen-verlanglijst
van de missionarissen over de ge
hele wereld, die de MIVA ontvangt
wordt hoe langer en langer. Ze be
loopt een waarde van meer dan
een miljoen gulden!
(Het gironummer van de MTVA,
Herengracht 215, Amsterdam luidt:
27 22 49. Wilt u deze Vliegtuigacties
financieel steunen, dan onder dank
zegging gaarne vermelding: „MTVA-
Vliegtuigactie").
Portret van
een pionier
Mgr. Leo Arkfeld is Ameri
kaan.
Hij werd geboren in Omahe
U.S. (Butte) in 1912.
Eerst op 20-jarige leeftijd be
sloot hij priester te worden
(een late roeping dus), een
moeilijk besluit, omdat zijn hart
uitging naar de vliegerij. Bij zijn
intrede in '32 in de Congregatie
van de Missionarissen van het
Goddelijk Woord te Techny
(Illinois) kon hij onmogelijk
vermoeden dat zijn harte wens
toch nog in vervulling zou gaan!
Zestien jaar later werd hij de
jongste bisschop ter wereld..,
met standplaats Wewak in
Australisch Nieuw-Guinea. Een
desolaat Missie-gebied werd hem
toegewezen, van ondoordring
bare oerwouden zonder wegen,
met 28.000 vierkante mijlen moe
rassen, vol muskieten en een
gloedhete zon op ongeveer 5
graden van de evenaar. Vliegen
was de enige mogelijkheid, dus
leende hij een oude Tiger Moth,
nam even tien lessen en maakte
toen zijn eerste solovlucht. Na
zes weken vloog hij regelmatig
naar de verst-verwijderde mis
sieposten! In deze pionierstijd
werd hij tot Bisschopbenoemd
en gewijd.
Tien jaar later beschikte deze
enige vliegende bisschop ter
wereld over 3 Cessna's, welke
dag in, dag uit in de lucht zijn
en 32 strips bevliegen, welke
Mgr. Arkfeld zelf gecreëerd
heeft. Zijn Missiegebied, dat
ruim 52.000 vierkante mijlen
groot is, beschikt over 14 eigen
radiozenders, die elke minuut
van de dag contact hebben met
Wewak en zich iedere morgen
tussen 8 en 9 uur moeten mei-
den. De Missie-post Wewak, het
hoofdkwartier dus, heeft de-
zelfde radio-frequentie op 3 bo
ten en 3 vliegtuigen. De boten
melden zich eveneens iedere
morgen.
UITBETALING
A.O.W.-UITKE RINGEN
De sociale Verzekeringsbank deelt,
mede namens het bestuur der Ver
eniging van Raden van Arbeid, me
de, dat de uitkeringen krachtens de
algemene weduwen- en wezenwet
indien zoals te verwachten is de wet
op 1 oktober a.s. in werking treedt
in oktober zullen worden uitbe
taald.
DE GAULLE KOMT VOLGENDE
WEEK VOOR RADIO EN T.V.
Generaal de Gaulle is van plan de
volgende week woensdag, 16 sept.,
voor de Franse radio en televisie zijn
reeds enige tijd verwachte verkla
ring over Algerië af te leggen.
De president heeft dit gisteren be
kend gemaakt op de vergadering
van de ministerraad, waarop hij ver
slag uitbracht over zijn recente reis
naar Algerië en zijn besprekingen met
president Eisenhower, zo heeft mi
nister van voorlichting, Frey, na de
kabinetsvergadering tegenover de
pers verklaard.
Op de vergadering van gisteren
heeft hij o.a. verklaard dat met de
pacificatie in Algerië grote vorderin
gen ,£ijn gemaakt en dat het leger
en generaal Challe ongetwijfeld een
groot werk op dat gebied hebben
verricht. Voorts heeft hij persoonlijk
kunnen constateren dat de uitwer
king van het plan-Constantine in vele
gebieden op bevrèdigende wijze is
begonnen.
In Parijs verwacht men dat De
Gaulle's verklaring een werkelijk
keerpunt in de Algerijnse ontwikke
ling zal zijn.
De Gaulle heeft de vorige week
president Eisenhower van zijn toen
nog niet geheel uitgewerkte plannen
op de hoogte gebracht. Hij zou met
zijn verklaring van de volgende
week o.a. hopen de steun van Ame
rika en andere westelijke bondge
noten te krijgen als in de V.N.-as-
semblee de kwestie Algerië aan de
orde wordt gesold.
De foto boven toont mgr. Arkfeld op Schiphol bij een sport vliegtuig van
het type, dat hij in Nieuw Guinea zelf vliegt. Bij hem staat zijn naaste
medewerker en boordwerktuigkundige, de Limburger Frans Breuer. Foto
onder: mgr. Arkfeld in de cockpit van de dakota tijdens de vlucht.
Winstmarge te laag
geacht
De verenigde katholieke slijters in
gedistilleerd koesteren ernstige be
zwaren tegen vele zaken die hun be
roepswereld aangaan. Dat bleek uit
het betoog van hun voorzitter, de
heer L. J. Platenburg, tijdens de al
gemene landelijke vergadering die
gisteren te Tilburg werd gehouden.
Spreker had onder meer felle kri
tiek op de recente prijsstijgingen van
gedistilleerd, waarbij, naar hij zei,
alle vooroverleg heeft ontbroken en
waarvan zijns inziens de slijter de
dupe is geworden, doordat hij ge
noegen moest nemen met een opnieuw
lagere winstmarge. Van de dertig
procent van vóór de oorlog zijn op
het ogenblik amper twintig procent
overgebleven, aldus spreker, terwijl
de lasten der bedrijven in aanzien
lijke mate zijn gestegen. Te veel ziet
men de slijter nog als de man in bo
nus. We willen niet meer of minder
De commissaris der koningin in
Zeeland heeft de burgemeester der
gemeente Axel met ingang van 9
september voor onbepaalde tijd met
ziekteverlof gezonden.
Naar wij vernemen is dit geschied
op grond van privé-gedragingen van
de burgemeester.
dan een economisch verantwoorde be
drijfsvoering en een verantwoord
winstpercentage. We passen er voor,
aldus spr., om een deel onzer wins
ten te putten uit allerlei giften van
fabrikanten. We zijn slijters en ge
voelen niets voor een speelgoedwin
kel thuis.
Staande de vergadering werd de
eis geformuleerd, dat de slijters in
het vervolg bij elk overleg over
voorgenomen prijswijzigingen moe
ten worden betrokken. In een tele
gram aan de minister-van Economisch
Zaken werd deze eis meteen ter ken
nis van de landsoverheid gebracht.
Het lange uitblijven van de drank
wetswijziging (deze komt binnenkort
bij de Tweede Kamer in behandeling)
noemde spreker een onhoudbare toe
stand. Doordat de behandeling van
deze wet wijziging steeds is uitge
steld zijn vele vervangers, die na
het overlijden van de oorspronke
lijke eigenaren hun plaatsen inna
men, zonder vergunning gebleven.
In overleg met de Nederlandse bond
van slijters, het bedrijfschap Horeca
en het productschap wil men op kor
te termijn een onderhoud met de mi
nister van Sociale Zaken en Volks
gezondheid, om de bezwaren tegen
de trage gang van zaken nader te
formuleren, zo deelde spreker mee.
Niet helemaal voldaan was spre
ker over de reactie der leden (slechts
zestig procent tekende voor akkoord)
op het „gentlemen's agreement",
waarbij men zich vrijwillig bindt aan
bepaalde prijsafspraken.
Een betoog van dr H. O. Göld-
schmidt, lector aan de Katholieke
Economische Hogeschool te Tilburg
over „economische samenwerking"
besloot de vergadering.
H.M. koningin Juliana die gistermiddag het clubgebouw bezocht van de Koninklijke Amsterdamse roei- en
zeilvereniging „De Hoop" aan de Amstel te Amsterdam, heeft daar met een emmertje Amstelwater de nieuwe
acht „Koningin Juliana" gedoopt. Deze acht is aangekocht uit fondsen, die door de leden zijn bijeengebracht
tg.v. het 110-jarig bestaan van de vereniging in 1958. De foto geeft een beeld van deze vorstelijke doop
