DE TEXAS-RANGE
DE ZWARTE ZWAAN
(bambo)
visie op
televisie
ZATERDAG 1 AUGUSTUS 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 9
Avonturen van
Vervolgverhaal door oom Toon
VIII
Niet ver van de grens van het stam
gebied, waartoe de kampong behoorde,
lag een groot herenhuis temidden van
uitgebreide plantages dit zijn grote
tuinen, waarop blanken met behulp van
inlanders allerlei produkten telen voor
uitvoer naar Europa Het mooie ge
bouw werd bewoond door een rijke Ne
derlander, zijn dochter en veel inlands
personeel. We zullen de heer maar
Dirksen noemen en zijn dochter Elsa.
Hij was niet alleen planter, maar dreef
ook een belangrijke handel met vele
delen van de wereld. Veel was hij daar
door op reis. Maar als dat niet het ge
val was, rustte hij in dat fraaie huis
met z'n mooie omgeving uit. Graag ging
hij dan op jacht of wandelde met zijn
geliefd kind, dat al vroeg haar moeder
had moeten missen, door de prachtige
plantages.
Op dit schone buitenverblijf nu had
den de wilde Maleiers het nu gemunt
voor hun wraakoefening. Niet dat de
heer Dirksen hun ooit enig leed had
gedaan. Integendeel was het algemeen
bekend, hoe goed hij en zijn dochter
voor hun inlandse bedienden waren.
Maar hij was een blanke en rijk;
daarom zouden de barbaren hem tref
fen.
Dagen achtereen bespiedden zij zijn
woning en de omgeving. En toen spion
nen de heer Dirksen weer op reis had
den zien gaan, besloten zij hun slag te
slaan. Op een donkere nacht beslopen
zij het huis, doodden het personeel, dat
ze te pakken konden krijgen, roofden
wat van hun gading was en namen de
dochter als gevangene mee naar de
kampong. Toen Bambo 's morgens wak
ker werd, ontdekte hij op korte afstand
van zijn hoek een tweede kooi, waarin
de wreedaards Elsa hadden opgesloten.
Hij begreep wel, dat haar eenzelfde lot
zou wachten, dat ook voor hem be
stemd was n.l. om als levende spijs te
dienen bij het aanstaande offerfeest.
Bij het zien van het arme, wanhopige
kind, werd Bambo van een diep mede
lijden vervuld. Hij was zozeer met haar
lot begaan, dat hij nauwelijks meer aan
zijn eigen bestemming dacht. Vanaf het
eerste ogenblik, dat hij haar lieve, maar
o, zo verdrietige gezichtje zag, was hij
vast besloten haar te bevrijden en te
redden, wat 't hem ook zou kosten. En
dit zou een der wonderlijkste avontu
ren worden uit het leven van deze
scheepsjongen.
De kooi, waarin Bambo meestal zijn
verblijf moest houden, stond, zoals ik
reeds een vorige keer vertelde, dicht bij
de oever van de rivier. Daarin huisden
heel wat krokodillen. De bewakers had
den hem verteld, dat het voor hen hei
lige dieren waren, die ze geen kwaad
mochten doen. Als hij nu wat beweging
mocht nemen buiten zijn kooi, dan ging
hij zich graag wat bezig houden met
deze geweldige dieren. Hij wierp ze de
resten van zijn maaltijd toe en sprak
vriendelijk tegen ze. En zo kwam het,
dat hij zich ten laatste maar hoefde te
vertonen of ze zwommen al naar hem
toe en klommen zelfs op de oever. Dat
vond hij in den beginne wel een beetje
huiverig, maar alras ontdekte hij, "dat
ze geen kwaad van zins waren. Hij kon
ze zelfs aanraken en aaien zonder dat
ze ook maar één keer naar hem hapten.
Dat vonden de inlanders zo geweldig,
dat de eerbied, die ze voor de kaaiman
nen voelden, ook op Bambo overging.
Zij hadden altijd geloofd, dat de gees
ten van hun gestorven helden verhuis
den naar het lichaam van krokodillen.
En doordat hij zo bevriend was met
deze dieren, dachten ze vast, dat er in
hem ook een geest van hun dappere
voorouders gevaren was. Vandaar dat
ze hem met steeds meer eerbied begon
nen te behandelen. Zo vonden ze het
helemaal niet meer passend voor hem
om voedsel aan de melaatsen te moe
ten brengen. Buiten de nacht behoefde
hij nauwelijks meer in zijn kooi. Ook
kon hij zich weer gaan oefenen met
pijl en boog. Maar nooit kreeg hij
evenwel de kans om eens met de an
dere gevangene te praten. Daar hadden
de oppassers blijkbaar streng voor te
waken. Ze konden alleen maar vrien-
delijk-droevige blikken met elkaar wis
selen.
Tot de volgende keer.
Oom Toon.
REISSPEL
Mooi om in de aardrijkskunde thuis te
raken. De eerste zegt tegen één van de
anderen: „Ik reis naar Venlo, waar ligt
dat?" De 2de antwoordt: „In Limburg,
ik reis naar Londen, waar ligt dat?" De
derde zegt weer: „In Engeland, ik reis
naar Essen, waar ligt dat?" en de vierde
antwoord: „In Duitsland" en moet nu 'n
plaatsnaam bedenken, die met een D. be
gint. Wie niet weet in welk land de stad
ligt of geen stad kan bedenken, krijgt
een strafpunt, maar mag doorvragen.
VOOR DE JONGENS
Maak zelf eens een geheimschrift bij
voorbeeld door elke letter van een woord
te vervangen door de lttter die in het
arfabet twee plaatsen later komt. De,
wordt dan: fg en tafel wordt vkhgn, Pro
beer het maar eens.
VOOR DE MEISJES
Brei een kettinkje vang ekleurd plas
ticdraad: drie steken breien op een pen,
omkeren en in de achterkant van de ste
ken gewoon recht breien. Steken stevig
aantrekken. Je krijgt nu een grappig ge
draaid kettinkje. Je kunt er ook kralen
op naaien, dan wordt het nog mooier.
Ook als je de eerste steek afhaalt, dus
niet breit, en de beide andere steken ge
woon breit, dan krijg je een kettinkje,
dat lijkt op een schroefdraad.
GRAANTJE: PIK
Op de tafel wordt een kring van b.v.
IS kleine snoepjes tum-tum neergelegd.
De spelers zitten rond de tafel, maar
één van allen gaat de kamer uit. De an
deren wijzen nu één snoepje van de kring
aan, dat is de „pik". Het kind wordt nu
binnengeroepen en begint uit de kring
de snoepjes naar zich toe te halen. De
andere spelers letten goed op. Wil hij
nu het snoepje dat de „pik" is oppakken,
dan roepen allen iegelijk: „pik". Het
kind legt dit snoepje neer en mag niet
verder gaan. De kring wordt weer bij
gevuld en een andere speler gaat de deur
uit. Het spel gaat door tot ieder een
beurt gehad heeft.
EEN KUNSTJE MET KAARTEN
Laat iemand uit een spel kaarten vier
kaarten trekken en zeg hem, dat hij er
één in gedachten moet nemen. Als hij
je de kaarten teruggeeft, leg je er twee
onder en twee boven het spel. Onder de
onderste schuif je nog vier andere kaar
ten. Dan neem je acht of tien van die on
derste kaarden spreid ze uit op tafel en
vraag de bewuste persoon of de gekozen
kaart daarbij is. Als hij „nee" zegt, weet
je zeker, dat het een van de kaarten bo
venaan moet zijn, Je brengt dan die twee
kaarten naar onderen, trekt de onderste
en vraagt of dit niet de kaart is. Als hij
weer ontkent, verzoek je hem de onder
ste kaart uit het spel te trekken, want
dat is 'm.
Als hij gezegd heeft, dat zijn kaart zich
wél onder de acht of tien kaarten be
vindt, die je de eerste maal uit het spel
trok, verplaats je behendig de vier kaar
ten, die er onder lagen naar de boven
kant, zodat de twee nu als onderste ko
men. Hiermee handel je zoals boven be
schreven staat.
Ik raad jullie aan, het spelletje eerst
maar eens goed te oefenen.
NOG EEN KUNSTJE
Neem een aantal kaarten, b.v. tien en
onthoud goed, hoeveel het er zijn. Open
vier of vijf van de bovenste met de ach
terkant naar je toegekeerd, zodat dus
alleen de toeschouwers de voorkant te
zien krijgen. Laat iemand een kaart kie
zen en zeggen of het de eerste, tweede
of derde van bovenaan is. Schuif de tien
kaarten tezamen en leg de rest van het
spel er bovenop. Klop het op de tafel aan
alle kanten gelijk, zodat het onmogelijk
schijnt de uitgekozen kaart terug te vin
den. Toch gaat het heel gemakkelijk, na
melijk zó: trek het aantal kaarten dat
je in de hand hield van het gehele aan
tal af. Er zitten 52 kaarten in het spel,
er blijven er dus 42 over. Tel hierbij het
nummer van de genoemde kaart op. La
ten we zeggen dat het 2 was, dan wordt
het dus 44. De gevraagde kaart is dan
de 44ste van boven af.
Correspondentie
Nelleke en Annelies Pont, Leiden. Jul
lie vorig briefje heb ik al beantwoord.
Hoe is het nu met je arm Nelleke? Al
weer beter? Ik hoop van wel, want het
is niet prettig in de vakantie met een
zieke arm te lopen. Dag meiskes, pret
tige vakantie.
EEN DAGJE UIT
We zouden 17 augustus ons misdie
naarsreisje maken. De nacht te voren kon
ik gewoon niet slapen. Pater Maarschal-
kerweerd zou met ons meegaan. Toen ik
's morgens wakker werd, kleedde ik me
gauw aan en waste me; ik bad mijn mor
gengebedje en ging naar beneden. Ik at
veel te vlug mijn boterhammen, zodat ik
een kwartier te vroeg was. Om acht uur
waren we bij de kerk maar we moesten
nog een tijdje op de bus wachten. Om
dat er plaatsen in de bus over waren
mochten er nog een paar ndere jongens
mee. Eerst gingen we naar De Dom. Onze
chauffeur reed in een verkeerde straat
en kreeg een standje van de politie. De
pater kocht de kaartjes en toen gingen
we de hoge trap in de Domtoren op. We
klommen eerst tot 50 meter hoog, daar
hield de gids een toespraak over alles
wat er te zien was en daarna klommen
we weer hoger. Op 75 meter hoogte,
rustten we weer en hield de gids weer
een toespraak over alles wat we zagen.
Weer ging het verder naar boven. Ein
delijk waren we ij de klokken groten
en kleinen. We hadden nu op 110 meter
hoogte een prachtig uitzicht. Sommige
jongens vonden nog hun naam, die ze
het vorig jaar er haddeningekrast met
een mesje. Nu gingen we naar een speel
tuin. Daar was een vliegtuig waar je
met z'n drieën in kon zitten en dat vlak
over het water vloog. Toen de pater en
de chauffeur en de broeder er in zaten
werden ze helemaal nat. We kregen nog
allemaal een zakje patat frites en onder
weg hebben we veel gezongen. Het was
een fijne dag geweest.
EEN DAGJE UIT
De stonden 's zondags vroeg op om
naar de kerk van half acht te gaan en
na de H. Mis gingen v e gauw eten want
we zouden die daj met vader, moeder,
Elly en Paulus naar Sterksel gaan om
de eendjes weg te brengen, i Sterksel
woont mijn oudste broer, die pas ge
trouwd is. We zouden om uiterlijk half
10 vertrekken en dat gebeurde. We moes
ten twee uur rijden en kwamen tegen
half 12 aan. Ze waren al aan het koffie
drinken. We bleven wat zitten praten en
gingen om 1 uur eten. Toen we daarmee
klaar waren gingen we naar de boom
gaard, want mijn broer is fruitkweker.
We gingen eerst naar d kersenbomen en
hebben daar wat kersen geplukt want
dat mocht wel. De ampels begonnen al
behoorlijk groot te worden maar de pe
ren waren nog klein. We gingen.ook nog
wandelen in de bossen, die er vlakbij
zijn. Daar staan mooie huisjes. We zagen
een groot huis met wel 300 kippen. Wij
hebben er 150. Tegen 6 uur waren we
weer thuis en toen gingen we eten. Na
het eten mocht ik van moeder ijsjes ha
len. Voor we weggingen zijn we nog
naar de eendjes gaan kijken en daar zag
ik ook een muis, maar daar was ik niet
bang voor. Om 8 uur reden we weg en
om 11 uur lag ik in bed.
Dag kinders, we gaan nu twee weken
op vakantie.
Dag allemaal en veel plezier.
TANTE JO EN OOM TOON
Enige Jaren later landde de Spaanse
veroveraar Cortez in Mexico. Hij zag
daar, dat de rijke opperhoofden der Az
teken ('n Indianenstam) een bruine geu
rige drank dronken, die hun zeer goed
scheen te smaken. Het was chocolade,
die ze toebereidden met vanielje, en zo
dik was als honing. De Azteken stamp
ten de cacaobonen fijn, legden ze in de
zon en lieten zo de cacaoboter smelten.
De crème, die ze zo verkregen, roldefl
ze tot kleine worstjes en bewaarden ze
op 'n koele plaats voor 't gebruik.
Later kwamen de Spanjaarden op de
gedachte suiker door de cacao te men
gen en ze dan heet op te dienen. Aan-
IETS OVER CHOCOLADE
De cacaoboon, waaruit de chocolade
gemaakt word, stamt uit Amerika. Co
lumbus bracht de eerste scheepslading
naar Europa.
vankelijk gebruikte men dc chocolade
alleen in vloeibare v rm, d.w.z. de rij
ken. De ministers van de schatkist in de
verschillende landen kwamen al gauw op
de gedachte om op cacao en op vloei
bare chocolade belasting te heffen of
een gedeelte van de oogst te doen inle
veren. Daardoor konden de armeren zich
't gebruik van chocolade niet meer ver
oorloven.
Een Zweeds geleerde gaf in zijn taal
aan de chocolade de naam „godenvocd-
sel" en wel hierom omdat aan genezen-
den de chocolade werd voorgeschreven
om gauwer weer on krachten te komen.
Ze is namelijk zeer voedzaam.
In de polder bij het fort Sint Aag-
tendyk ten oosten van Beverwijk zijn
binnenkorte tijd drie koeien door ver
giftiging gestorven terwijl er bij 25
koeien ernstige ziekteverschijnselen
zijn geconstateerd. Uit een laborato
riumonderzoek is gebleken, dat de
koeien zijn vergiftigd door het drin
ken van onrein slootwater. Het water
bleek een zoutgehalte te hebben dat
driemaal zo hoog was als 't toelaat
bare.
Deze polder krijgt water uit het
Noordzeekanaal. Zoals bekend is het
zoutgehalte in dit kanaal door het
voortdurend openen van de Noordzee
sluizen te IJmuiden zeer sterk.
KORTE golf
De 68-jarige mevrouw G. S. Kie
vitDekker is gisteravond bij het
oversteken van de rijksweg tussen
de Gooise Boer en de Palmkazerne
bij Bussum, aangereden door een uit
de richting Amsterdam komende per
sonenauto. Zij was vrijwel op slag
dood.
(41)
1 0USKf MET Of mixOPTi*.£/1 JlKOEH ffl WiSftf MET DC 1
urm fff tmetmom
'Hilhllhmnrrri
rrrste ut rKhfs!)
m
WstfrliMourtltfltsmt htttriskertnHk
EEN AARDIG SPELDEKUSSEN
Dit speldekussen is op Javastof gestikt,
maar als jullie 't willen nam?' m, kunnen
jullie dat evengoed doen op geruite
boomwolttof of op een andere stofsoort,
waar men zich richten kan naar de dra
den of de ruiten, zodat randjes ?n figu
ren zuiver en regelmatig worden. De
boordjes zijn alle heel gemakkelijk te
naaien. De volgorde van de werkzaam-
hede- zie je vanzelf in fig. 1, 2, 3 en 4.
Maar heb je nu helemaal geen nieuw
speldekussen nodig, dan kun je een en
ander ook stikken op servetjes, kleedjes
op dienblaadjes, schortjes en vele an
dere dingen.
(105)
Aetherklanken
HILVERSUM I. 402 M.
8.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.30 IKOR.
12.00 AVRO. 17.00 VPRO. 17.30
VARA. 20.00-24.00 AVRO.
8.00 Nws. en postduivenber. 8.18 Ge-
var. progr. 9.45 Geestelijk leven, toe
spraak. 10.00 V. d. jeugd. 10.20 Ned.
Herv. Kerkd. 11.30 Vragenbeantw
12.00 Gram. 12.30 Sportspiegel. 12.35
Gram. 13.00 Nws. en S.O.S.-ber.
13.07 De toestand in de wereld, caus.
13.17 Meded. of gram. 13.20 Gevar.
progr. v. d. sold. 14.00 Boekbespr.
14.20 Omr. ork. en solist. 15.15 De
Turken in hun dagelijks leven, caus
15.35 Klein koor. 15.55 Dansork. en
sol. 16.30 Sportrevue. 17.00 Wat weet
u ervan, klankbeeld over Suriname
en de Nederlandse Antillen. 17.15
Nederland sinds 1945. caus. 17.30 V
d. jeugd. 17.50 Nws., sportjourn. 18.30
Lichte muz. 19.00 Reisbeschr. over
Denemarken, met muzikale illustra
ties. 19.30 Cabaret. 20.00 Nws. 20.05
Lichte muz. 20.40 Fantasie i- b-mi-
neur, hoorsp. 21.20 Gram. 21.45 Act.
22.00 Gram. 22.15 Pianospel. 22.30
Gram. 23.00 Nws. 23.15 Gram 23.30-
24.00 Theaterork. en solist.
HLIVERSUM II. 298 M.
8.00 NCRV. 8.30 IKOR. 9.30 KRO
17.00 CONVENT VAN KERKEN.
18.30 NCRV. 19.45-24.00 KRO.
8.00 Nws. en weerber. 8.15 Gram.
8.30 Goede morgen. 9.30 Nws. 9.45
Gram. 9.555 Hoogmis. 11.30 Gram.
11.45 Pianospel. 12.15 Caus. 12.35 In-
str. octet. 12.55 Gram. 13.00 Nws.
13.05 De hand aan de ploeg, caus.
13.10 Gram. 13.45 Boekbespr. 14.00
Bas en piano. 14.25 Strijkkwartet.
15.00 Gram. 16.00 Iiem. 16.20 Sport.
16.30 Vespers. 17.00 Ger. Kerkd.
18.30 Orgelspel. 19.00 Soa Paulo 1959,
caus. 19.10 Omr. ork. 19.30 Het Evan
gelie van Johannes, caus. 19.45 Nws,
20.00 Gram. 20.25 Holland Festival
1959: Suor Angelica, opera. 21.20 U
bent toch ook van de party?: caus.
21.30 De kustvaar - Ester H, Hoor
sp. 22.25 Lichte inuz. 22.45 Avond
gebed en lit. kal. 23.00 Nws. 23.15-
24.00 Gram.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
NTS: 11.15-12.30 Eurovisie: Festi
val v. Salzburg: Krönungsmesse.
AVRO: 20.00 In Avro's Televizier.
20.10 The Perry Como Show. 20.55
Filmdocumentaire. 21.10 Spaans bal
let. GEZAMELIJK PROGR. v. AVRO
KRO. VARA en VPRO. 22.00 Sport-
act.
(Van onze t.v.-medewerker).
Tegenslagen in de produktie van de
film „Het wonder van Anne Frank",
zijn er de oorzaak van, dat deze do
cumentaire niet op tijd gereed is,
waardoor de voorgenomen uitzen
ding in het AVRO-programma van
zondag 2 augustus vervalt. Een nieu
we datum voor uitzending van deze
film is nog niet vastgesteld, maar deze
zal vermoedelijk liggen in de tweede
helft van augustus.
Het zondagavondprogramma wordt
nu als volgt gewijzigd: Om 20.00 uur
zal de een-en-dertigste aflevering
van „Luipaard op schoot" vertoond
worden, die de kijkers op 23 juli
misten ten gevolge van een abuis.
Armand en Michaela Denis gaan in
deze uitzending op zoek naar olifan
ten, die beroemd zijn om hun enorms
slagtanden. Ze vinden ze ten slotte
in het Queen Elisabeth Park. In dit
zelfde natuurreservaat filmen Ar
mand en Michaela Denis vervolgens
een groep vissende pelikanen, waar
na een afscheisbezoek wordt gebracht
aan de nijlpaarden.
Om 20.30 uur wordt het porgramma
vervolgd met „The Perry Como
Show" en om ongeveer 21.10 uur met
de telerecording van het Spaans ba.-
let van Pilar Lopez.
VATIKAANSE RADIO
(25m6731ml0; 4Im21; 196m2)
22.15 uur Pauselijke maandinten-
tie van het Apostolaat des Gebeds:
„Heer, moge de maatschappij-leer
van de Kerk over de hele wereld
meer doorgang vinden."
MAANDAG
HILVERSUM I. 402 M.
7.00-24.00 AVRO.
7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gram. 8.00
Nws. 8.15 Pianospel. 8.30 Gram.
9.35 Waterst. 9.40 Morgenwijding.
10.00 Gram. 11.00 Kamerork. en sol.
11.40 Voordr. 12.09 Orgel- en piano
spel. 12.30 Land- en tuinb. meded.
12.33 V. h. platteland. 12.43 Jazzmuz.
13.00 Nws. 13.15 Meded. en gram.
13.25 Theaterork. 13.55 Beursber.
14.00 Gram. 14.15 V. d. vrouw 14.45
Vocaal ens. 15.15 Van mens tot mens,
caus. 15.30 Alianora, oratorium.
16.40 Gram. 17.00 Idem. 18.00 Nws.
18.15 Regeringsuitz.: Uitz. v. d.
Pacifistisch Socialistische Partij i. h.
kader v. d. door de Regering ten be
hoeve v. d. pol. partijen gevorderde
zendtijd: Hoge rekeningen voor een
kleine beurs, caus. door P. A. Brug-
graaf, Lid v. d. Amsterdamse Ge
meenteraad. 18.25 Gram. 19.00 Mu
zikale caus. 19.30 V. d. jeugd. 20.00
Nws. 20.05 Der Vogelhandlc-r, ope
rette. 21.20 Act. 21.35 Pianorecital.
22.15 Voordr. 22.45 Lichte muz. 23.09
Nws. 23.15 Beursber. v. New York.
23.17-24.00 Gram.
HILVERSUM II. 298 M.
7.00-24.00 NCRV.
7.00 Nws. 7.10 Gewijde muz. 7.50
Een woord voor de dag. 8.00 Nws.
8.15 Gram. 9.00 V. d. zieken. 9.30
Gram. 9.40 V. d. vrouw. 10.15 Theolo
gische etherleergang. 11.00 Gram.
11.20 Feuill. 11.40 Gram. 11.55 Pia
nospel. 12.25 Voor boer en tuinder.
12.30 Land- en tuinb. meded. 12.33
Lichte muz. 12.53 Gram of Act. 13.00
Nws. 13.15 Lichte muz. 13.45 Gram.
14.00 Muz. caus. 14.30 Gelijk over
steken. 15.30 Gram 16.00 Bijbelover
denking. 16.30 Kamermuz. 17.00 V.
d. kleuters. 17.15 Lichte muz. 17.40
Beursber. 17.45 Regeringsuitz.: Rijks
delen Overzee. Het boek in Surina
me door M. D. Thi s. 18.00 Orgel
spel. 18.30 Koorzang. 19.00 Nws en
weerber. 19.10 Lichte muz. 19.30
Radiokrant. 19.55 Gram. 20.0ü Gram.
20.30 Jeugdconc. 20.55 Klankb. 21.25
Gram. 21.40 Koorzang. 22.00 Parle
mentair comm. 22.15 Amus. muz.
22.35 Gram. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Nws. en S.O.S. 23.15 Gram.
23.40-24.00 Het Evangelie in Espe
ranto.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
AVRO: 17.00 V. d. kind.
GRAMMOFOONPLATEN
(over de 4e lijn)
van 18-20 uur
I. Franz Schubert: 1. Quintet in a
gr. t. op. 114 („Forellenquintet")
2. Der Hirt auf dem Felsen, op. 129.
II. Felix Mendels.-ohn Bartholdy:
1. Ouvertude Meeresstille und glück-
lich« Fahrt, op. 27; 2. Concert voor
piano en orkest nr. 1 in g. kl. t., op.
25; 3. Symphonie nr. 4 in a gr. t.,
op. 90 (Italiaanae).
VATIKAANSE RADIO
(25.67 ra; 31.10 m; 41.21 m; 196 m)
