V> rXE-1<_
Spelregels van vrijere loonpoliiiek zijn
gisteren bekrachtigd
Bedrijfsleven verantwoordelijk
Wolkbreuk boven Tilburg
Raad van Voorhout koopt grond
voor woningbouw
ZATERDAG 1 AUGUSTUS 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 8
Tijdens een persconferentie hebben de ministers van Sociale Zaken en
Volksgezondheid mr dr C. J. M. A. van Rooy en staatssecretaris de heer
B. Roolvink in aanwezigheid van de voorzitter van het college van Rijks
bemiddelaars mr J. A. Berger de algemene aanwijzing voor het college be
treffende differentiatie in de arbeidsvoorwaarden publiek gemaakt en toe
gelicht. Deze aanwijzing wordt in volle overeenstemming met de stichting
van de arbeid gegeven, aldus verklaarde minister van Rooy.
Algemene voorwaarde voor nieuwe loonregelingen is, dat hieruit géén
prijsverhogingen mogen voortvloeien, ook niet op langere termijn.
Voorts moet bedrijfstaksgewijs of
per onderneming aangetoond worden
dat loonsverbeteringen met of zonder
verkorting van de arbeidstijden ge
financierd kunnen worden uit ver
hoogde produktiviteit of rentabili
teit. Gewaakt moet worden voor ver
hogingen van zodanige aard, dat hier
uit onaanvaardbare repercussies voor
de arbeidsmarkt of voor aangrenzen
de bedrijfstakken zouden voort
vloeien. In dergelijke gevallen zullen
het instellen of verbeteren van rege
lingen op het gebied van winstdeling,
gepremieerd sparen en van pensi
oenen mede in het overleg betrokken
kunnen worden.
Achterblijvers.
Ten behoeve van „achterblijvers"
zal het college van Kijksbemidde-
laars in overleg met de bewindsman
van de uitgangspunten kunnen afwij
ken, doch dit zal, naar werd medege
deeld, over het algemeen niet voor
1961 verwacht kunnen worden.
De letterlijke tekst van de rege
ringsaanwijzingen aan het college van
Rijksbemiddelaars luidt als volgt:
„Bij de beoordeling van voorstel
len om over te gaan tot gedifferen
tieerde verbetering van de lonen of
andere arbeidsvoorwaarden waar
onder hier mede worden verstaan
voorstellen tot verwerking van
huurbijslag in de lonen dient met
de volgende punten rekening te wor
den gehouden.
I De datum van aloop van een c.a.o.
zal bepalend zijn voor het tijds
tip, waarop een wijziging tot stand
kan worden gebracht. Evenwel kun
nen thans lopende contracten, die na
31 maart 1960 eindigen, reeds per die
datum worden gewijzigd.
O Onder de hierna te vermelden
voorwaarden wordt door het
college afwijking toegestaan van de
tot dusver gehanteerde richlijnen op
het gebied van de lonen en andere
arbeidsvoorwaarden. Daarbij zal het
mogelijk zijn, dat op voorzichtige
wijze een aanvang wordt gemaakt
met een vermindering van de
meenteklassenverschilllen. Het col
lege betrekt in zijn beoordeling te
vens de uit de voorstellen voortvloei
ende loonstructuur met inachtneming
van de destijds na overleg met de
stichting van den arbeid vastge
stelde maatstaven.
O De betrokken* partijen dienen
blijk te geven er zich van be
wust te zijn, dat de kosten der over
een te komen verbeteringen van de
lonen of andere arbeidsvoorwaarden
niet in de prijzen mogen worden
doorberekend.
In beginsel dient daarbij te wor
den uitgegaan van de in de bedrijftak
of de onderneming te verwachten
toeneming van de produktiviteit ge
durende een toekomstige periode,
die in geen geval de duur van de
C.A.O. te boven mag gaan.
4 Het college zal welwillend staan
tegenover meerjarige contrac
ten. Het zal daarbij de voorkeur ge
ven aan contracten, waarin wordt
voorzien in opeenvolgende verbete
ringen van de lonen of andere ar
beidsvoorwaarden, die zijn afge
stemd op de in de bedrijfstak op jaar
basis te verwachten ontwikkeling
van de produktiviteit.
C Indien de door partijen in een be-
drijfstak voorgestelde verbete
ringen van de lonen of andere ar
beidsvoorwarden zozeer de gemiddel
de nationale stijging van de produk-.
tiviteit overtreffen, dat daaruit naar
het oordeel van het college bezwaar
lijk te achten gevolgen, b.v. in ver
band met de situatie op de arbeids
markt, zouden voortvloeien, dan no
digt het partijen uit, de voorstellen
zodanig te herzien, dat de bezwaren
worden ondervangen.
Remmen.
In een tijd van volledige of over
matig grote werkgelegenheid zal het
differentiatie-beleid met een grotere
voorzichtigheid dienen te worden
toegepast dan wanneer meer even
wichtige verhoudingen heersen. Dit
geldt eveneens in een periode van
grote werkloosheid. De mate, waarin
uit een oogpunt van coördinatie rem
mend zal dienen te worden opgetre
den, wordt derhalve mede bepaald
door de werkgelegenheid.
Indien besloten wordt tot een
verkorting van de wekelijkse ar
beidsduur van gemiddeld 48 uur
tot gemiddeld 45 uur, dan dient
de invoering te geschieden in het
kader van een etappegewijze ver
mindering. Onder bijzondere om
standigheden, waarin voor bepaal
de ondernemingen een verkorting
van de arbeidsduur met 3 uur in-
produktietechnische redenen de
voorkeur zou verdienen boven
een meer geleidelijke invoering,
dan zal zulk een verkorting moge
lijk zijn, mits daardoor geen ern
stige moeilijkheden ontstaan voor
andere ondernemingen of be
drijfstakken.
Staatssecretaris Roolvink beweerde,
dat de komende voorstellen tot huur
verhoging een kwart van de huizen-
voorraad buiten beschouwing zal
laten. Juist van dit deel van de wo
ningvoorraad, oudere woningen dus,
staat een aanzienlijk deel op het
platteland! De bewoners daarvan
zullen dus een extra voordeel van de
compensatie genieten.
De compensaties zijn overigens zo
ruim gesteld, dat daaruit minstens
een algemene positie-verbetering van
1,5 percent voortvloeit, zo vulde
minister Van Rooy deze mededeling
aan.
Het hanteren van de „openbreek
clausule" in collectieve arbeidsover
eenkomsten zal over het algemeen
alleen dan plaats vinden, indien bij
voorbeeld contracten zijn gesloten
gedurende de vrij recente loonstop.
In die gevallen zou achterstand kun
nen bestaan terwijl in redelijkheid
kan worden aangetoond, dat verbe
teringen zeer wel mogelijk zijn,
C.A.O's, die onder normale omstan
digheden zijn afgesloten zullen over
het algemeen hun normale looptijd
moeten hebben om de rust in de be
drijfstakken te bewaren. De minister
en de staatssecretaris beaamden bei
den, dat de komende metaal-C.A.O.
zekere zin een test-case zal zijn voor
het nieuwe beleid. Deze overeenkomst
zal echter geen „magneet" mogen
eens om organisatorische en/of zijn voor andere bedrijfstakken.
Tijdens een wolkbreuk zijn rond
het middaguur grote delen van de
laaggelegen Tilburgse binnenstad on
der water komen te staan. Het be
reikte in verschillende srtaten en op
pleinen een hoogte van circa 50 cm.
Terwijl de jeugd zich met deze
watermassa's vermaakte bleven de ge
volgen van deze watervloed uren
lang een stempel drukken op het
verkeer in en om de stad. Met man
en macht was de Tilburgse politie
uitgerukt om het verkeer om te lei
den. Ze kreeg daarbij assistentie van
de te hulp geroepen militairen van de
Willem Il-kazerne. Intussen stroomde
het regenwater vrijelijk huizen en
kelders binnen zonder dat men
staat bleek dit onheil af te wenden.
Bij de brandweer kwamen meer
dan 200 verzoeken binnen om kelders
leeg te pompen. Men heeft van die
zijde getracht door het plaatsen van
schotten en het opwerpen van zand-
dammen het onheil te verminderen.
Door tijdig ingrijpen kan de brand
weer op het tentoonstellingsterrein
Roofovervaller
in arrest
Naar aanleiding van de vondst van
een met bloed bevlekt kledingstuk ten
huize van de 23-jarige B. J. te Spain-
ruuim (Friesland) is deze jongeman ge
arresteerd op verdenking van het ple
gen van een roofoverval op de kas
sier van de zuivelfabriek te Oosterlit-
tens.
De aangehoudene zou de vorige
week in de zuivelfabriek de kassier
tegen de grond geslagen hebben. De
salarissen, die hij verwacht had, mee
te kunnen nemen, vond hij niet. De
arrestant heeft tot dusverre ontkend,
iets met de overval te maken te heb
ben.
Vandaag is de jongeman voor de
officier van jusitie te Leeuwarden ge
leid.
van „Het Hart van Brabant", dat al
evenmin een grote hoeveelheid wa
ter kon verwerken, een ramp voor
komen.
De dichte regen en het hoge water
in de straten heeft geleid tot een aan
zienlijk aantal verkeersongelukken
in de stad zelf en op de buitenwegen.
In vele gevallen weigerden de rem
men hun diensten. Over het alge
meen bleef de schade bij deze onge
vallen, op enkele licht gewonden na,
beperkt tot materiële schade. Pas in
de loop van de middag is het verkeer
weer enigermate op gang gekomen.
De brandweer bleef echter nog uren
lang bezig met het verwijdereh van
water uit kelders en woningen.
Prinses Beatrix
met Jager
Gelderland
naar New York
Prinses Beatrix zal in de Verenig
de Staten de feestelijke 350ste her
denking van Hudson's tocht met ,,D'
Halve Maen" bijwonen.
Op 11 september a.s. zal de prinses
aan boord van hr. ms. onderzeeboot-
jager „Gelderland" de haven van New
York binnenvaren. Ze maakt de over
tocht naar Amerika met de „Rotter
dam" het nieuwste schip van de Hol
land Amerika Lijn. Op de rede van
New York zal prinses Beatrix dan op
de Gelderlaind overstappen.
De Gelderland, die onder bevel staat
van kapitein-leitenant ter zee E. H.
van Rees, zal op 8 augustus de haven
van Nieuwediep (Den Helder) verla
ten voor vlagvertoon aan Canada en
de Verenigde Staten. Op deze reis zal
het schip de 'haven van Ponte Del-
gada, Halifax, Montreal, Quebec, New
Port en New York aandoen. Het
wordt op 26 september in Den Helder
terugverwacht.
o)0
JN LEIDEN
HOE HET BEGON
I
„Sugar and spice*
and all things nice
that's what little girls
are made of"
\7olgens het oude Engelse rijmpje
zijn kleine meisjes gemaakt van
suiker en spijs en allemaal lekkere
dingetjes, maar dat is uiterlijk. Klei
ne meisjes kunnen ook zuur smaken
en dat merk je pas als ze ronddar
telen in je driekamerflat en ze laten
hun zandvormpjes en schepjes over
al in de kamer slingeren en je trapt
op zo'n klein venijnig scherp voor
werp met de blote voet.
„Van wie is dat schepje?"
„Van Lisi".
„Laat ze het dan onmiddellijk op
ruimen."
We bemerken, dat dit vaderlijke
toorn is. Het is een geheel nieuwe ge
waarwording een harde boze stem
te kunnen zetten tegen een meisje
met twee onbedorven kijkers en deze
kijkers dan met tranen te zien vul
len. Want ziet u, ik ben een senti
menteel mens. En twee vlechtjes en
een paar ogen, die zich met tranen
vullen doen me iets. Veel sneller
waarschijnlijk dan voor een goed
paedagoog verantwoord is. Het is
ook allemaal een beetje moeilijk.
Want ineens stonden ze vóór ons en
tekenden voor tien weken: twee le
vensgrote „suiker en spijs-meisjes,
die naar verklaring van een collega
die mééging om ze in ontvangst te
nemen van het station waren: om op
te eten rauw met een uitje.
Twee Weense meisjes, die volgens
de kaart aan een touwtje om hun
hals, die zij trouwhartig door ieder
een lieten inspecteren, Anneliese
Robl en Elisabeth Fassl heetten.
„Caritas", stond er boven die kaart,
en daar speculeerden de kindertjes
nu maar op, op de caritas of de lief
de van de mensen, die ze bij een
handje wilden nemen en binnen hun
eigen vesting voeren.
LJet was op 't oog een beetje lamen-
tabel daar aan het station. Me
vrouw Van Welie van het Leidse
Huisvestingcomité stapte uit met een
stoet kinderen, die allemaal in een
afwachtende houding gingen staan.
Sommigen namen als geroutineerde
miniatuur-landverhuizertjes op hun
koffers plaats. Anderen begonnen een
potje te huilen.
„Voor U heb ik twee meisjes'.' zei
mevr. Van Welie tegen mijn vrouw
en mij. We dachten dat we twee
jongetjes zouden krijgen twee
Poolse nog wel en we waren al
teland gekomen bij twee deugnieten
met bruinkijkers, die hetzelfde petje
en hetzelfde jasje aan hadden, alsof
een zorgzame moeder hen tegen bit
tere scheiding wilde vrijwaren.
De twee Poolse jongetjes werden
twee Weense meisje? echte Wiene-
rinnen, die volgens het liedje zo
„lustig en zum küssen" zijn. Zij wa
ren het allerbei. Zij stalen ons hart
door de verloren blik, waarmee zij
in de verte stonden te staren; door
de vreugdeloze onverschilligheid,
waarmee zij zich daarna door ons
lieten begroeten en door het ver
trouwen waarmee zij hun kleine han
den in de onze legden.
„Bist du müde?"
Geen antwoord.
„Musst du nicht nach's hoe heet 't
ook weer, gehen?"
Een zwijgend schudden van twee
vlechtenhoofden.
We wachten op de bus. De jongste,
die Liese heet, naar zij ons eindelijk
toevertrouwde, maakte al een paar
huppelpasjes en dat was een goed
teken. Zij heeft geen gecompliceerde
natuur.
ruis gingen ze zwijgend in een
grote bank zitten; laat nu maar
kommen wat komt, was kennelijk
hun gedachten en wat doe je dan an
ders dan een verhaaltje vertellen,
om het ijs te breken, in dit geval
een Marchen". Ik heb nü lak aan
Duitse naamvallen, maar in het be
gin wilde ik het nog zuiver houden
en dus verbeterde ik wanneer ik
sprak van „der Prinzessin" in „die
Prinzessin" maar wat drommel, hoe
is nu het geslacht van een „Zauber-
Krone" en is het nu: „mit die Hexe
of mit den Hexe".
Ik weet het niet allemaal meer en
ik maak me er ook nu niet druk meer
meer over.
Onze grote zorg was voor dit mo
ment wat ze in Wenen tegen de „hoe
heet 't ook al weer" van zojuist zeg
gen. We gooiden de deur van het nut
tige hokje wijd open en we stonden
ervoor met de kinderen.
„Wie heiszt das".
„Sklo" roept het tweetal in koor.
„Hè?"
„Sklo!"
Later ontdekken we, dat bedoeld
wordt een nette '.fkorting van das
Klosett. Te beginnen met dit woord
werd ons vocabularium van liever
lee uitgebreid.
(wordt vervoled)
LEX BRUINHOF
Onderscheidingen voor ir J. J. G. van Hoek
De Rotterdamligt klaar voor de eerste reis
Het nie«we vlaggeschip van de Holland-Amerika Lijn Is nagenoeg gereed voor de overdracht. De boot heeft
zijn proefvaart gemaakt en ligt nu in de Rotterdamse ha ven» waar de laatste hand gelegd wordt aan interieur en
imehtoi—Foto: een kijkje in de rookaalon eente klasse.
De zaak waar het gisteravond in
de gemeenteraad van Voorhout om
ging was té belangrijk om er mee te
wachten totdat burgemeester Smol
ders van vakantie terug zou zijn.
I Daarom was er onder leiding van
loco-burgemeester C. L. M. Prins
een spoedeisende vergadering be-
I legd met één agendapunt, t.w. een
voorstel van b. en w. tot grondaan
koop van de Gebr. L. Th. en A. J.
Ruigrok alhier ter grootte van 2.37.30
ha, gelegen in de kom van het dorp
aan de zuid-oostzijde. De aankoop
van deze grond achtten b. en w. om
meerdere redenen verantwoord. Al-
I lereerst zal de mogelijkheid open ko-
I men om de geprojecteerde verbin-
gingstraten met het Kievitspark door
I te trekken, tengevolg waarvan de ex
centrisch gelegen bebouwing van
dit park wordt opgeheven. Vervol
gens wordt ook een stedebouwkun
dig verantwoorde vergroting van de
bestaande dorpskern verkregen. Het
nieuwe uitbreidingsplan kan op in
tensiever wijze worden gepland en
de plannen om tot uitbreiding van
bouwgrond te komen, (welke tot bij-
na nihil was opgesoupeerd) zouden
b. en w. hierin verwezenlijkt zien.
In deze nieuwe wijk (zo spreken
b. en d. in hun prae-advies) zullen
150 tot 155 woningen in de komende
jaren worden gebouwd, variërend
in alleenstaande woningen en 2 of
3 onder één kap. Het ligt niet in de
bedoeling van b. en w. om deze
grond aan één bouwondernemer te
vorkopea. Ook aan partiouliaren en
kregen, welke het geheel ten goede
komt.
Nadat waarnemend burgemeester
C. L. M. Prins met het ambtelijk ge-
kleine ondernemers. Hierdoor wordt
een meer gevarieerde bouwwijze ver-
bed geopend had, deelde hij mede dat
de gemeenterekening '58 verblijdend
vroeg klaar was en dat deze, na
nog een enkele controle, aan de raad
zal worden aangeboden.
Vervolgens releveerde spreker, dat
over de aan te kopen grond in een
voorgaande geheime zitting reeds
breedvoerig was gesproken. Thans
was de eigenaar bereid gevonden zijn
bloembollenland voor de geboden
prijs aan de hand van een uitge
bracht rapport van de Centrale Com
missie voor de onteigeningsvergoe-
dingen te Rotterdam. Deze commissie
heeft de volgende berekening opge
steld: verkoopwaarde der grond ad
1.75 per m2. Het geheel op 39.778.
Hierbij de inkomen- of wel bedrijfs
schade ad 139.378, dus zal dit per
ceel de gemeente gaan kosten 179.156.
De heer W. Borst meende, dat de
vrijkomende arbeidstijd wel heel laag
geschat was door de commissie. De
heer Warmenhoven achtte het risico
voor de gemeente nihil en gevoelde
veel voor het voorstel, terwijl de
heer G. v.. d. Tang vroeg of het col
lege zekerheid had omtrent deze
transaktie in de toekomst. Op een
vraag van de heer P. Buck, welke de
prijs zou zijn van deze nu door de
gemeente te verkopen bouwgrond,
bleek dit ongeveer op 25.per
m2 te liggen. Met deze enkele vra-
De voorzitter van het departe
ment Leiden van de Maatschappij
voor Nijverheid en Handel, de heer
J. G. J. Verhey van Wijk, speldt de
scheidende directeur van Werninks
beton maatschappij, ir J. J. G. van
Hoek, de gouden medaille van de
maatschappij op.
gen was de raad bevredigd en werd
het voorstel z.h.s. aangenomen. Hier
na sluiting.
WARMOND
VERTREK NAAR DE MISSIE
Sinds maart van dit jaar verkeert
pater Ireneus van Tongeren OFM in
ons midden. Na 10 jaar in Brazilië
gewerkt te hebben, heeft hij vakantie
om zijn familie en vele vrienden
en bekenden weer eens te kunnen
ontmoeten. Ook dient deze tijd voor
lichamelijk weer op peil te komen
en nieuwe krachten te verzamelen
voor de komende jaren van Missie-
arbeid. Op 12 september zal pater
Van Tongeren scheep gaan naar Bra
zilië. Doch, alvorens Warmond weer
voor 10 jaar te verlaten, komt hij
bij allen nog even aankloppen om
een bijdrage te vragen voor de on
kosten van zijn terugreis. Zondag
a.s. zal de missionaris onder alle H.
Missen in de parochiekerk een be-
delpreek houden. Hij vertrouwt ten-
volle op de bekende vrijgevigheid
van zijn dorpsgenoten. God zegene
uw goedheid en offervaardigheid.
Pater Van Tongeren wensen we nog
mooie vakantiedagen toe!
OEGSTGEEST
Geslaagd Voor het staatsexa
men Gymnasium-alipha slaagde de
zer dagen de heer R. Schipper te
Oegstgeest.