BENGELS VAN 12 JAAR ZEILEN
DAT HET EEN LUST IS
In hun V-J's iroiseren zij ruw weer
en haaiengevaar
OMSLAAN BETEKENT SLECHTS EEN NAT PAK
De V-J kan niet zinken
DE LEIDSE COURANT
(Bijzondere medewerking)
Een zeilboot die niet zinken kan is
ideaal voor jeugdige watersportvrienden.
Ruim een kwart eeuw geleden bouwden
een geweermaker en een scheepsontwerper
zo'n boot in Sydney. Thans zijn er ruim
zesduizend van die ranke scheepjes in de
vaart!
ONZE JEUGDIGE avonturiers-te-water dan
ken het aan de V-J, dat zij zo volop kun
nen genieten van frisse lucht, zonneschijn,
mooie tochten en opwindende wedstrijden. Bo
vendien leren zij aan boord van hun notedopjes
samenwerking, besluitvaardigheid en sportieve
zin", aldus een Australische zeiler van inter
nationale vermaardheid. „Die V-J is een won-
derscheepje", vervolgde hij, „tot voor kort werd
het uitsluitend in Australië gebruikt, maar de
laatste jaren is het ook elders ingevoerd, vooral
in de Ver. Staten, doch tevens in Japan, Canada
en Singapore. Zelfs langs de kusten der Mid
dellandse Zee zag ik enige V-J's. Zijn ze al in
Holland?" „Niet dat wij weten", antwoordden
wij, „maar U weet, dat in Holland de zeilsport
even hoog in aa;*zien staat als in Australië!"
Dat wist onze zegsman. „Werkelijk een wonder-
scheepje, die V-J", besloot hij, „je zeilt er
heerlijk in en hij is een prachtige leerschool
om later grotere boten te zeilen en werkelijk
grote zeiltochten te ondernemen!"
ZO BEGON HET
HET BEGIN (van de V-J) was eenvoudig, om
niet te zeggen alledaags. In 1929 stond Sil
Rohu, een Australische wapensmid van Franse
afkomst, dikwijls te kijken naar spelevarende
kwajongens die met eigengema ikte scheepjes
in de haven van Sydney hun vrije tijd zoek-
brachten. Ongelukken kwairen nog al eens
voor. Soms schudde Rohu bedenkelijk het hoofd,
want hij wist, dat er wel eens veel haaien in
Sydney's haven zijn. Wat we nodig hebben,
overwoog hij, is een goedkope en ongevaarlijke
zeilboot voor onze belhamels. Hij besprak het
denkbeeld met zijn vriend Charles Sparrow,
scheepsontwerper van beroep. Soarrow dacht
een paar uur diep na en belde Rohu toen op.
„Sil, dat plan van je", zei hij, „dat komt in
orde. Ik zal zo'n scheepje ontwerpen en bouwen.
Zo gezegd zo gedaan. Met Rohu samen werkte
Sparrow het denkbeeld uit en op 1 mei 1931
liep de eerste V-J van stapel voor een proef
vaart in de haven van Sydney. Er stond een
sterke wind. De zee was ruw en het water in
de haven onstuimig. Er was veel belangstelling
voor het experiment. Enige boten van toe
schouwers sloegen om De nieuwe boot hield
zich echter kranig. Hij doorstond de proef
glansrijk. Er was geen kwestie van omslaan.
Ware hij wel omgeslagen, dan had het weinig
moeite gekost om hem weer veraind te krijgen.
Kortom, het scheepje was licht, snel en zeer
handelbaar, ook al was het (mirus de boeg
spriet) nauwelijks drie-en-een-halve meter
lang.
Rohu en Sparrow gaven hun nieuwe boot
de naam „Vaucluse Junior". Vaucluse is een
welvarende v/ijk nabij Sydney's haven. En
„junior" duidde aan, dat het nieuwe type vooral
voor jeugdige zeilers was bestemd. Al spoedig
noemde iedereen het scheepje de V-J (Austra
lisch: Vee-Jay). Vóór 1931 ten dnde was, waren
er reeds acht V-J's in de vaart en toen Rohu in
1945 stierf, kon de V-J er op bogen, Australië's
meest gezeilde boot te zijn. In 1936 was hij al
als nieuwe „klasse" erkend en op liet ogenblik
zijn er alleen in Australië al meer dan zes
duizend V-J's in gebruik. Rohu en Sparrow
deden dus meer dan een nieuwe boot scheppen,
zij gaven de stoot tot een golf van „zeil-enthou-
siasme" in Australische jeugdkringen. Zo'n V-J
kan gemakkelijk twaalf knopen lopen en zelfs
achttien als hij werkelijk goed gezeild wordt.
Bovendien, zo'n V-J kan men zelf in zijn achter
tuin bouwen en is gemakkelijk te transporteren
over land. Zelfs zonder hulp heeft een handige
jongen (mits hij over de tekeningen beschikt
en het materiaal) niet meer dan een paar we
ken nodig om zijn V-J te voltooien.
PITTWATER
ENIGE TIJD geleden bezochten wij Pittwater,
30 km. ten noorden van Sydney gelegen.
Daar is een zeer gezocht woon- en vacantie-
oord met vriendelijke bungalows, aardige hui
zen, mooie tuinen en een prachtige natuur. U
kunt er wandelen en vissen. U kunt er luieren
en dromen. Doch beter dan wat ook kunt U er
zeilen. De grote zeewaardige jachten kiezen er
het ruime sop en brengen dan dagen achtereen
door in volle zee. De V-J's en andere kleine
schepen beperken zich tot een bescheidener
areaal in de buurt van het nabije Scotland Is
land. En daar houdt de Bayview Yacht Racing
Association iedere week een samenkomst van
jeugdige V-J-zeilers. Omdat wij de V-J's in actie
wilden zien, gingen wij naar Pittwater.
Het was een mooie ochtend. Heerlijke zonne
schijn. Een heldere hemel. Er woei een tamelijk
sterke noordooster, de wind voor ideaal zeil-
weer in die streek. Het was echter tamelijk
warm, zodat er kans was op onweer. Zou zo'n
onweer losbarsten, dan zouden er (hoorden wij)
stellig enige V-J's omslaan, maar die risico
baart de V-J-bemanningen geen zorg. De wed
strijd (prijs: armbandhorloge van 100.zou
's middags om één uur beginnen. Om half elf
echter waren reeds een half dozijn scheepjes
uit het botehuis gehaald en gedeponeerd op
het gTas langs de weg. Een aantal jeugdige
zeilers waren reeds bezig om hun notedopjes
op te tuigen. Er waren schooljongens onder hen,
maar ook kantoorbedienden en ambachtsleer
jongens. Voorts een paar meisjes, die er, ge
bruind als ze waren, in hun zeilkleding aardig
uitzagen. Sommigen waren te voet of per fiets
naar Pittwater gekomen, anderen per auto. Nu
waren allen druk in de weer. Boten halen,
boten in het water dragen en dan, op het water,
de middenzwaarden monteren. Dit alles ge
beurde onder toezicht van de onder-commandant
van de Club, Chris Hilderbrandt. Hilderbrandt
is garagehouder In Sydney, doch de bekoring
van het water (zei hij) kan hij maar zelden
weerstaan. Hij vertelde ons, dat zijn Club naar
Australische maatstaf klein was, bijna twintig
ingeschreven boten en ongeveer vijftig leden
tussen de elf en twintig jaar. „Aardig goedje",
vond Hildebrand, „kijk maar eens
Hij wees ons op een wedstrijdzeiler van elf
jaar. Bill Bo wring geheten, zoon van een
apotheker. Eigenaar en „commandant" ban een
V-J, die hij samen met een vriendje van twaalf
zeilde. Natuurlijk kreeg Bill een goede handi
cap, maar niettemin had hij herhaaldelijk een
uitstekend figuur gemaakt en kort tevoren bij
een wedstrijd zelfs de tweede plaats veroverd
met zijn „Whirlwind". Toen wij op de Club
waren, bestond er erg veel belangstelling voor
twee zestienjarige schoolmeisjes. Zij moesten
die dag hun eerste grote wedstrijd zeilen. Ze
kregen een handicap van twintig minuten, maar
leden niettemin aan plankenkoorts, 's Middags
konden wij, gezeten in de motorboot van de
scheidsrechter, het wel en wee der meisjes vol
gen. Wij zagen haar omslaan, toen zij een boei
namen. Haaienvrees noch diepte-angst sloegen
Jane Mercer en Margaret Meere echter uit het
lood. Snel klommen zij weer aan boord en zeil
den door, ook al wisten zij natuurlijk, dat zij
geen winstkans meer hadden. „Pech", zei Jane's
moeder (die zelf vroeger een V-J heeft gezeild),
„ze hebben nog te weinig ervaring. Maar die
kan niemand ze bijbrengen. Dat is een kwestie
van tijd en veel zeilen!"
OOK NAAR NEDERLAND?
HIDEBRANDT vertelde ons na de wedstrijd
iets over de V-J-wedstrijden. „Een der
mooiste sporten, die er zijn", meende hij. „Voor
jongelui is er geen betere denkbaar. De V-J-
zeilerij kweekt initiatief en samenwerking aan.
Je bent met zijn tweeën aan boord en moet
het samen doen. Doe je het niet samen, dan
lig je heel snel in het water. Betekent niet veel
meer dan kopje onder, maar ook een verloren
wedstrijd. De boot, die verspelen ze niet, maar
wel de eer! Op het water is het beter en gezon
der voor de jongens en meisjes dan in bioscoop
zalen of op danspartijtjes. En ze leren de geest
van ware sportiviteit kennen, ze leren fair te
zijn.... en ze leren zeilen bovendien!"
„Misschien komen er over enige tijd wel
internationale V-J-wedstrijden", vervolgde Hil-
debrandt, „de boot is er uitstekend voor ge
schikt en haalt het beste uit de zeilers.Ja,
hij vergt meer van de bemanning dan de boten
van sommige andere klassen
Wij namen afscheid van Hildebrandt cn reden
terug naar Sydney. Misschien rien vrij binnen
kort in Nederland ook V-J's op de Friese Meren,
de Loosdrechtse Plassen, de Kaag en andere
wateren, die bij de Nederlandse zeilers in trek
zijn, overwogen wij tijdens de terugrit.
oiioiioiioiionoiioiioiioiioiioiioiioiioiioiioiiona
Foto boven: Een harde windstoot heeft deze V-J tijdens een
wedstrijd laten kapseizen. Na weer aan boord geklommen te zijn,
proberen de 11-jarige commandant, Bill Bowring, en zijn 12-jarige
bemanning, Miles Farwell, hun boot weer in zijn normale stand
te brengen.
Onder: In het water of op de wal, de V-J is altijd gemak
kelijk hanteerbaar. Hij kan zonder moeite door vijf jongelui
verplaatst worden.
Links: De V-J is geen comfortabele boot. Hij is gebouwd voor
echte zeilsportliefhebbers. Dit scheepje vaart met een flinke bries
in de zeilen in de haven van Sydney.
