3)e CeidseSou/fccmt Het Westen rouwt over de dood van Dulles Woensdagmiddag officiële begrafenis mei militaire eer OOK DE GROTEN VALLEN Oud-collega's komen ter begrafenis Opzienbarende maatregel in Val d'Aosta Processies afgelast Genève uitgesteld De Dalai Lama onivangi zijn onderdanen MAANDAG 25 MEI 1959 50ste JAARGANG KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Directeur: C. M .v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C J. JtOOZEN. BUREAUS: PAPENGRACHT 32 Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.59 p.w., £2.55 p.maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. £8.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50. De vroegere minister van buitenlandse zaken van Amerika John Foster Dulles Ls zondag overleden. Hij overleed om 7.49 uur kalm in zijn slaap. Zijn vrouw, zijn twee zoons John en Avery, zijn broer Allen en zijn zuster Eleanor waren aan zijn sterfbed. De oud-minister werd met een korte onderbreking sinds 10 februari in het Walter Reed-hospitaal te Washington verpleegd. Bij een operatie wegens een breuk bleek toen, dat hij weer aan kank r in de buikholte leed. Ruim twee jaar tevoren was hjj ook al voor deze ziekte geopereerd. Een korte rustperiode in Florida na afloop /an een bestralingskuur moest worden af gebroken, doordat in de hals van de patiënt een nieuw kankergezwel werd ontdekt. Enige dagen nadat de oud-minister weer in het hospitaal was opgenomen kreeg hij een lichte longontsteking, waarvan hij niet genas. De laatste dagen was de patiënt zeer verzwakt en hij sliep veel als gevolg van de pijnstil lende middelen die hem werden toegediei Dulles is 71 jaar geworden. BOLWERK TEGEN COMMUNISME Toen hij vorige maand als minister was afgetreden, benoemde president Eisenhower hem tot zijn speciale ad viseur op het gebied der buitenlandse zaken. Hij noemde hem toen een „hecht bolwerk van de V. S. tegen de kuiperijen van het imperialisti sche communisme". Dcjr zijl. aftre den kon Dulles niet deelnemen aan de ministersconferentie van Oost en West, wellicht te volgen door een top-conferentie, die de bekroning zou zijn geweest van zijn lange diplo matieke loopbaan, die al op de vredesconferentie te Versailles ip 1919 was begonnen. Enige dagen geleden verleende de president aan Dulles de „Medal of Freedom", de hoogste burgerlijke on derscheiding in de V. S. Het bericht van het overlijden van de oud-minister werd direct gemeld aan de president, die het weekeind doorbracht op zijn boerderij te Get tysburg. in Pennsylvania. Volgens functionarissen was het bericht een grote schok voor do president. De perschef van het Witte Huis, Hagerty, dieelde mee, dat de president al zijn afspraken had 'igezegd tot de begra fenis van Dulles. Het stolfeJijk overschot van de Amerikaanse oud-minister zal woens dag met militaire eer op de nationale begraafplaats te Arlington in Virginia ter aarde worden besteld, waar het zal rusten naast dat van de helden van de Verenigde Staten. Van dinsdagmiddag twaalf uur tot kort voor de rouwdienst op woens dag zal net stoffelijk overschot in een kapel van de nationale kathe draal te Washington liggen opge baard. Volgens gewoonlijk welingelichte kringen in Bonn is bondskanselier Adenauer van plan om Dulles' begra fenis bij te wonen. Vandaag zal in een kabinetsvergadering hierover definitief beslist worden. Eisenhower heeft zondag in een proclamatie tot het Amerikaanse volk meegedeeld, dat dc vlaggen van alle openbare gebouwen halfstok zul len hangen- tot de begrafenis voor bij is. Functionarissen wezen erop, dat een officiële begrafenis als van Dul les verschilt van eer; nationale be grafenis, die over het 'lgemeen aan presidenten en vioe-presidenten in functie wordt toegekend. „HIJ WAS EEN GROOT MAN" Het bericht van Dulles' overlijden is in de verschillende westelijke hoofdsteden met 'eedwezen verno men. Een Westduitse woordvoerder zei, dat Dulles in Bonn niet alleen als het hart van de westelijke poli tiek van de afgelopen jaren werd beschouwd, maar ook als een man met groot medege oei met en inzicht in het Duitse vraagstuk. Hi had een groot vermogen gehad om de menings verschillen tussen de westelijke ge allieerden uit de weg te ruimen. Voorts had men, aldus de woord voerder, in de bondsrepubliek grote bewondering voor de moed, die Dul les tijdens zijn ziekte had betoond. Halvard Lange, die Noorse minister van Buitenlandse Zaken, zei, dat iedereen, die met Dulles te maken heeft gehad, gedurende diens minis terschap van zes jaar, zijn overlijden wel ads- een ernstig verliet» voor de krachten die ijveren voor de vrede, zal gevoelen. Hoewel er wel eens meningsver schillen waren geweest over de poli tiek van Dulles, zou volgons minister Lange, niemand in Oost en West kun nen ontkennen, dat de Amerikaanse staatsman een „man des vredes" was. In kringen van de V. N. werd het overlijden van Dulles beschouwd als het einde van een tijdperk. Hij werd beschouwd als een „man van de Ver enigde Naties", die vaak een doel treffend gebruik van de volkeren organisatie had gemaakt. In dit ver band werd er aan herinnerd, dat Dulles vorig jaar op het hoogtepunt van de crisis in Libanon en Jordanië deze kwesties voor de V. N. had ge bracht, waardoor een regeling kon worden getroffen. President Eisenhower zei in een verklaring, die te Gettysburg werd uitgegeven, „Een leven van werken voor de wereldvrede is geëindigd. Zijn landgenoten Qn allen, die gelo ven in rechtvaardigheid en in het gezag van de wet, treuren bij het heengaan van één der werkelijk grote mannen van onze tijd. Gedurende zijn leven en in het bijzonder tijdens de zes jaren als minister van Buiten landse Zaken, die rijk aan gebeurte nissen waren, waren zijn moed, zijn wijsheid en zijn vriendelijk begrijpen gericht op het verbeteren van de betrekkingen tussen de volkeren. Alleen van tirannie was hij een vijand. Omdat hij geloofde in de waardigheid van de mensen en in hun broederschap onder God, onder steunde hij hun diepste hoop en aspiraties. Uit zijn leven en werk zal de mensheid in de komende jaren nieuwe inspiratie patten om nog harder te werken .eneinde te komen tot een /rede in rechtvaardigheid" Het Russische persbure;'1 JTass en 't communistische persbureau „Nieuw China" gaven het overlijdensbericht zonder commentaar. DE PAUS OVER DULLES Paus Johannes heeft maandag ver klaard, dat met Dulles een groot man is heengegaan. De Paus zei, dat hij voor de eeuwige rust van de Ameri kaanse minister zal bidden. De Paus zei dit bij de beëdiging van kardinaal Santiago Copello, de vroegere aartsbisschop van Buenos Aires, als kanselier van de R.K. Kerk. Hij verklaarde, dat zijn gedachten uitgaan naar de zoon van Dulles, die Jezuiet is. MINISTER LUNS WOONT BEGRAFENIS BIJ De minister van buitenlandse za ken, mr. J. M. A. H. Luns. zal mor gen naar Washington vertrekken, teneinde namens de Nederlandse re- gerin en in zijn hoedanigheid van voorz. van de Navo-raad de begrafe nis van oud-minister Dulles bij te wonen. De bisschop van Aosta in Noord- Italië, mgr. Blanche!, heeft de gees telijkheid van zijn diocees instructie gegeven alle sacramentsprocessies van donderdag ajs., Sacramentsdag, af te gelasten. Voor deze opzienbare maatregel is officieel geen reden op gegeven, maar het laat geen twijfel, dat hij verband houdt met de uitslag der verkiezingen van vorige week zondag in het autonome gewest Val d Aosta. De bisschop blijkt enkele weken geleden aan ieder der veertig candi- daten van de autonomische partij, de Union Valdotaine, een persoonlijke brief te hebben geschreven, waarin hun werd medegedeeld,, dat zij zich als geëxcommuniceerd dienen te be schouwen, omdat zij een coalitie met de communisten hadden aangegaan. Tegelijkertijd vestigde mgr. Blanchet de aandacht der gelovigen op het jongste decreet van het H. Officie, welke de samenwerking met de com munisten verbiedt. Het ingrijpen van de bisschop had tot gevoig, dat drie candidaten van de Union Valdotaine zich terugtrok ken, maar heeft niet kunnen verhin deren, dat de Union Valdotaine met de communisten samen als overwin naars uit de stembussen te voorschijn kwamen. Eén van de redenen, waarom thans de sacramentsprocessies zijn afgelast, schijnt te zijn, dat tal van leden van de Union Valdotaine van plan waren aan deze processie deel te nemen, ge tooid met de partij vlaggen en insig nes teneinde te demonstreren, dat men tegelijk een trouw lid van de partij en een goed katholiek kan zijn De bisschop heeft hiervoor een stok je willen steken om te voorkomen dat een religieuze plechtigheid een politieke betoging wordt. Gromyko, de Russische minister van buitenlandse zaken, heeft toe gestemd in een uitstel van enige dagen voor de Geneefse ministers conferentie in verband met Herters bijwoning van Dulles' begrafenis. Herter zal dinsdagavond naar Was hington vliegen om de begrafenis woensdagmiddag te kunnen bijwo nen. Donderdag zal er geen bijeen komst zijn. Vrijdag zal Her ter in Genève terug zijn. De conferentie wordt dan vrijdagmiddag hervat. Couve de Murville en Selwyn Lloyd zullen samen met Herter naar Washington vliegen om de begrafe nis van Dulles bij te wonen. Men verwacht, dat dinsdagmiddag nog een korte bijeenkomst in Ge nève zal worden gehouden. BIJ EEN GROTE DODE DE KWAAL HEEFT ZIJN werk gedaan en een krachtig man bin nen korte tijd gesloopt. De wereld staat er verslagen bij en erkent, dat Dulles één van de grootste, zo niet de grootste minister van buitenland se zaken is geweest, welke de V. S. ooit gekend hebben. De Amerikanen hebben Dulles niet altijd de waardering geschonken, waarop zijn onvermoeibaar strijden voor de vrijheid en grootheid van Amerika en van diens bondgenoten recht had. Hij was een streng prin cipieel man en vasthouden 0 aan onwrikbare principes wordt vaak voor starheid en koppigheid gehouden. Bovendien was hij een ijverig-man, die zich in de problemen van de tijd inwerkte tot in de kleinste details toe; wat er toe leidde, dat hij de werkzaamheden op zijn departement tot in bijzonderheden zelf regelde, waardoor het departementsbeleid een sterk persoonlijk cachet kreeg. Ook was hij een oprecht man, die zeide wat hij meende, en ook dat be zorgt iemand meer vijanden dan vrienden. Dat hij daarbij niet onfeil baar was, zal niemand ontkennen; hij maakte fouten, zoals iedereen, maar hem werden ze zwaar aange rekend. Zodoende had Dulles tijdens zijn leven vele tegenstanders, maar zelfs de bittersten onder hen erkenden zijn intellectuele gaven en gevatheid, zijn nimmer aflatende ijver, zijn moed en grote kennis en ondervinding. Di plomaten, parlementsleden en jour nalisten stonden telkens weer ver steld over zijn werkkracht en be kendheid met de kleinste bijzonder heden van de hangende kwesties. Het warfen evenwel niet zijn kennis noch zijn werkkracht, die Dulles ge maakt hebben tot de man, om wiens heengaan de Westerse wereld rouwt. Het was de kracht van zijn innerlijke overtuiging, het geloof in zijn zen ding om de aanvallen van het com munisme tegemoet te treden en te bestrijden. „Dulles werd gedragen door het onverzettelijk geloof in de recht vaardigheid van de zaak, die hij ver dedigde. Hij heeft al zijn energie en kracht gegeven aan de verdediging van de westerse idealen", zei minister Luns bij het vernemen van diens dood. Dulles' politiek is niet altijd even succesvol geweest, maar in z'n ge heel genomen mag men constateren, dat als de Westerse wereld nu nog De geestelijke leider van Tibet, de Dalai Lama, die naar India is gevlucht, heeft zich thans in zijn tijdelijke vrij is, dat voor een zeer groot deel residentie, Birla House te Mussoori, voor een langer ver blijf eïnstalleerd. De linkerfoto toont de moeder en een te danken is aan de onverzettelijke j jongere broer van de „God-koning" in de tuin van het Birla House. De rechterfoto toont de Dalai Lame op een strijdlust van Dulles. troon in de tuin van het Birla House, waar hij vele vol gelingen, eveneens uit Tibet gevlucht, ontvangt. j^ardinaal Newman heeft eens ge zegd, dat „het kijk-hebben op de geschiedenis ons leert: als ge het ver leden onthoudt, dan kent ge al meer dan de helft van de toekomst". Het zou mogelijk zijn, dat de ju bilaris in de paar dagen retraite voor zyn feest, deze woorden van New man heeft ontmoet. In dat geval kan hij die woorden weerspiegeld zien in eigen leven. In 1934 op 26 mei priester gewijd, werd de jonge kapelaan door mgr. J. D. J. Aengenent de stichter van t Philosophicum naar Rome gezon den om daar wijsbegeerte te gaan studeren. Hij heeft daar zijn tijd goed be steed en het is hem in alle opzich ten ten goede gekomen. Zijn collega's en vrienden getuigen, dat hij hard gestudeerd heeft en gewerkt, maar dat hij ook de gelegenheid aangreep om van Rome mee te nemen ruimte van blik en tegelijk besef van groot en klein, van menselijk en goddelijk vlak naast-een. Iemand die naar Rome gaat kunt ge raad geven, maar de wijsheid om ervan te profiteren kunt ge er niet bij geven. Een student aan het Angelicum, J. G. Willebrands, bezat die wijsheid in hoge mate. Zijn studie richtte zich op New man; de grote figuur uit de Angli- kaanse Kerk, die in de Katholieke Kerk vond, wat hij in studie en ge bed had gezocht, die in Haar opgeno men priester werd en kardinaal en heel zijn leven heeft besteed en weg gegeven voor de Ene, Heilige, Apos tolische Kerk. De student in de Wijsbegeerte speurde de werken na van de theo loog en de jonge katholieke priester leerde uit Newman's werken, hoe het hart hunkerde naar éénheid in Chris tus, maar zoveel obstakels vond te overwinnen. Na zijn studietijd in Rome kwam dr. J. Willebrands in het hart van Amsterdam te wonen, bij dr. G. van Noort aan het Begijnhof. Menigmaal hebben ze s avonds daar in de oude pastorie „geboomd": van Noort op zijn bekende korte, scherp-onder- scheidende manier van spreken, droog humoristisch, met zijn erva ring uit studenten- en professortijd, zijn herinneringen aan de Apologe tische Vereniging Petrus Canisius, en de nieuwe inzichten, en meningen, die de jonge doctor uit Rome mee bracht. Hij denkt én met vermaak én met grote dankbaarheid aan deze ge sprekken terug. In 1945 wordt de kapelaan van het Begijnhof professor aan het Philoso phicum te Warmond en in 1947 volgt hij Mgr Niekel op als directeur. Wanneer in 1948 de Sint Willibrord Vereniging de taak overneemt van de Apologetische Vereniging Petrus Canisius, dan wordt prof. Wille brands door de Bisschoppen van Ne- Nederland benoemd als eerste voor zitter. Tien jaar later, op 1 augustus 1958 werd hij door het Episcopaat aange- steld als hun gedelegeerde voor oecu- j menische aangelegenheden. Binnen deze tien jaren liggen waarschijnlijk met alle voorbe houd van menselijk falen in het schatten van verdiensten de meest vruchtbare jaren van zijn Priester schap. De totaal veranderde situatie in Nederland in de verhouding van ka tholiek tot niet-katholiek, het ver langen naar éénheid, dat overal door breekt waar eerlijk geloof en ver houwen in Gods woord zich open baren, dat alles vroeg om nieuwe Gesteund door het bestuur der St. Willibrord Vereniging wist prof. Wil lebrands inderdaad nieuwe wegen te vinden en contacten te leggen, natio naal en internationaal. Het oecumenisch werk is niet meer een hobby van enkele uitzonderlijke theologen en een aantal geïnteres seerde priesters en leken. De benoeming tot bisschoppelijk gedelegeerde was dan ook niet al leen een goedkeuring van het per soonlijk werk en streven van de voorzitter der St. Willibrord Vereni ging, het was tevens de uitdrukking van deze overtuiging, dat het oecu menisch werk een „Aoiliegen" is van geheel de Kerk. Door de persoonlijke inzet van zijn vele gaven en capaciteiten heeft prof. Willebrands zich zeer grote ver diensten verworven voor het oecu menisch werk in ons vaderland, maar ook in West Europa. De „Conférence catholique pour les questions oecuméniques" is in en kele jaren door zijn toedoen tot een instituut gegroeid, dat voor de ko mende tijd wel eens van buitenge woon belang kan blijken te zyn. Alleen al het feit, dat b.v. het vo rig jaar een cursus kon worden ge geven over de Katholieke Kerk, in het prachtige conferentieoord van de Wereldraad van Kerken te Bossey bij Genève, bewijst dat er veel aan het veranderen is. Uit 26 verschillen de nationaliteiten waren daar niet- katholieke studenten tesamen, die met grote interesse en eerlijke be langstelling de conferenties o.a. van prof. Willebrands volgden. Dit alles en nog veel, wat hier niet vermeld wordt, zal katholieken en niet-katholieken die in hun leven prof. Willebrands hebben ontmoet en in hem de Kerk hebben leren ken nen, tot dankbaarheid stemmen. 1959 Wordt voor de jubilaris een kroonjaar en van de vijftig jaar heeft hy zyn 25 priester jaren met hart en ziel gesteld in de dienst van de Heer der Kerk. Mogen wij uit deze korte geschie denis een zegenrijke toekomst lezen en meewerken. Dat zal zeker de wens zijn van de velen, die hem kennen en waarde ren. H. SONDAAL Pr. (Medegedeeld door het KNMI. Geldig van maandagavond tot dinsdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). WOLKENVELDEN Op de meeste plaatsen droog weer met van zee binnendrijven- de wolkenvelden, maar morgen overdag ook opklaringen. Van nacht zwakke, morgen overdag matige tot vrij krachtige noord westelijke wind. Dezelfde tem peraturen als vandaag of iets lagere. KOEL WEER De Bilt, 25 mei. Gedurende het weekeinde bleef het weer onder invloed van een groot hogedrukgebied ten noorden van ons land. Het zwaartepunt ervan ver plaatste zich echter naar het westen en lag vanmorgen ten westen van Schotland. De wind werd daardoor noordelijk, hetgeen tot gevolg had, dat gisteravond wolkenvelden van de Noordzee het land binnendreven. In het binnenland losten deze vanmor gen weer op. De Van de Noordzee aangevoerde lucht was in de onderste lagen kouder dan de lucht, die tevo ren met oostelijke winden over land werd aangevoerd, zodat de tempera turen vooral aan de kust lager wer den. Een depressie, die gisteren langs IJsland trok, bereikte vanmorgen Noord- Noorwegen. Zij zal de lucht druk in Scandinavië doen dalen, waardoor de wind bij ons naar noord west zal krimpen. Een zwak front van de depressie kan later ons land bereiken, maar het zal geen regen van betekenis veroorzaken. Wel zul len de komende 24 uur weer wolken velden van de Noordzee binnendrij ven, terwijl koele Noordzee-lucht blijft binnenstromen. 26 Mei: zon op 04.33; onder 20.42; maan op onder 08.53. Hoogwaterstanden 26 Mei: v.m. 5.58; n.m. 6.27. Het weer in Europa HELSINKI licht bewolkt STOCKHOLM zwaar bewolkt OSLO onbewolkt KOPENHAGEN licht bewolkt ABERDEEN geheel bewolkt LONDEN geheel bewolkt AMSTERDAM zwaar bewolkt BRUSSEL geheel bewolkt LUXEMBURG onbewolkt PARIJS .licht bewolkt EORDEAUX geheel bewolkt GRENOBLE regen NICE zwaar bewolkt BERLIJN licht bewolkt FRANKFORT onbewolkt MüNCHEN onbewolkt ZURICH onbewolkt GENèVE zwaar bewolkt 9C. 11 O 14 LOCARNO WENEN INNSBRUCK ROME AJACCIO MADRID MALLORCA ALGIERS regen onbewolkt onbewolkt onbewolkt zwaar bewolkt onbewolkt half bewolkt zwaar bewolkt Korreltje Arbeid is voor velen balsem op een gewonde ziel. (prof. Hulst).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1959 | | pagina 1